Trường ĐH công nghiệp TP.HCM LỜI MỞ ĐẦU Trong cơ chế tập trung hóa, vấn đề tiền lương chưa có sự quan tâm tích đáng, những quan điểm về tiền lương bộc lộ những thiếu sót trong nhận thức như tiền lương không phải là giá cả sức lao động, cơ chế phân phối tiền lương phụ thuộc vào cơ chế phân phối thu nhập quốc dân. Điều đó cho thấy tiền lương trong cơ chế kế hoạch hóa không làm được vai trò là đòn bẩy của nền kinh tế. Chuyển sang cơ chế thị trường với đinh hướng xã hội chủ nghĩa, các doanh nghiệp thực hiện chế độ tự hạch toán bảo đảm tiền lương của cán bộ, công nhân bù đắp hao phí lao động của họ một cách hợp lý, đồng thời tiết kiệm được chi phí sản xuất và hạ giá thành sản phẩm. Chính vì vậy tổ chức kế toán tiền lương là một trong những nội dung quan trọng của công tác kế toán tiền lương trong doanh nghiệp, nó có quan hệ mật thiết với từng người lao động, đến mọi mặt sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, Giải quyết quan hệ tiền lương tốt sẽ làm cho người lao đông thỏa mãn lợi ích vật chất của mình, đồng thời quan tâm đến thành quả lao động, phát huy sáng hiệu quả sản xuất kinh doanh. Bên cạnh tổ chức tiền lương một cách hợp lý việc trích nộp và sử dụng các quỹ bảo hiểm có ý nghĩa quan trọng đối với doanh nghiệp. Qũy bảo hiểm được thành lập để tạo nguồn tài trợ và đảm bảm quyền lợi cho cán bộ công nhân viên. Nhận thức được tầm quan trọng đó, trong quá trình thực tập tại công ty TNHH Kando em đã đi sâu nghiên cứu và hoàn thành bài chuyên đề tốt nghiệp “tổ chức công tác kế toán tiền lương và các khoản trích nộp theo lương tại công ty TNHH Kando”. Việc nghiên cứu nhằm mục đích hệ thống hóa những vấn đề cơ bản về lương, phân tích thực trạng công tác tổ chức kế toán tiền lương ở công ty trên cơ sở hiểu biết cảu bản thân trong quá trình học tập đề suất biện pháp hoàn thiện công tác tổ chức kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương. Nội dung bài chuyên đề có 3 chương: Chương I: Cơ sở lí luận về tiền lương và các khoản trích theo lương. Chương II: Thực trạng công tác kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại công ty TNHH Kando. GVHD: LÊ THỊ HỒNG SƠN SVTH: Lê Thị Loan Trường ĐH công nghiệp TP.HCM Chương III: Nhận xét và kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác tổ chức kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương. GVHD: LÊ THỊ HỒNG SƠN SVTH: Lê Thị Loan Trường ĐH công nghiệp TP.HCM NHẬN XÉT (Của đơn vị thực tập) GVHD: LÊ THỊ HỒNG SƠN SVTH: Lê Thị Loan Trường ĐH công nghiệp TP.HCM NHẬN XÉT (Của giảng viên hướng dẫn) GVHD: LÊ THỊ HỒNG SƠN SVTH: Lê Thị Loan Trường ĐH công nghiệp TP.HCM NHẬN XÉT (Của giảng viên phản biện ) GVHD: LÊ THỊ HỒNG SƠN SVTH: Lê Thị Loan Trường ĐH công nghiệp TP.HCM MỤC LỤC GVHD: LÊ THỊ HỒNG SƠN SVTH: Lê Thị Loan 7 Trường ĐH công nghiệp TP.HCM Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN TRÍCH THEO LƯƠNG 1.1 NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN TRÍCH THEO LƯƠNG. 1.1.1. Khái niệm. Theo quan điểm của Mác: Tiền lương là biểu hiện bằng tiền của giá trị sức lao động. Theo quan điểm của các nhà kinh tế học hiện đại: Tiền lương là giá trị của sức lao động được xác định bằng quan hệ cung cầu trên thị trường lao động. Ở Việt Nam tền lương được hiểu là một bộ phận thu nhập quốc dân dùng để bù đắp hao phí lao động tất yếu do Nhà nước phân phối cho công nhân viên chức bằng hình thức tiền tệ phù hợp vối quy luât phân phối theo lao động. Hiện nay theo điều 55 – Bộ luật lao động Việt Nam quy đinh tiền lương của người lao động là do hai bên thỏa thuận trong hợp đồng lao động và được trả theo năng suất lao động chất lượng và hiệu quả công việc. Mức lương tối thiểu vào năm 2011 do nhà nước quy định là 830.000đ. Tiền lương(tiền công): chính là phần thù lao được biểu hiện bằng tiền mà doanh nghiệp trả cho ngươig lao động căn cứ vào thời gian, khối lượng và chất lượng công việc của họ. Mặt khác, tiền lương còn là đòn bẩy kinh tế để khuyến khích tinh thần hăng hái lao động, kích thích và tạo mối quan tâm của người lao động đến kết quả công việc của họ. Ngoài tiền lương, người lao động còn được hưởng các khoản trợ cấp thuộc quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, kinh phí công đoàn còn là những yếu tố chi phí sản xuất quan trọng, là một bộ phận cấu thành nên giá trị sản phẩm dịch vụ. Không ngừng năng cao tiền lương thực tế của người lao động, cải thiện và nâng cao mức sống của người lao động chính là môt động lực quan trọng để năng cao năng suất lao động, hạ giá thành sản phẩm. GVHD: LÊ THỊ HỒNG SƠN SVTH: Lê Thị Loan 8 Trường ĐH công nghiệp TP.HCM 1.1.2. Đặc điểm của tiền lương. Tiền lương vừa là một phạm trù kinh tế vừa là một phạm trù xã hội. Đứng trên góc độ kinh tế thì doanh nghiệp coi như một yếu tố của quá trình sản xuất. Về mặt xã hội tiền lương rất nhạy cảm và nó gắn liền vối công bằng xã hội, tiền lương có liên quan đến chính sách xã hội như: giáo dục, y tế, nhà ở Trong điều kiện tồn tại nền kinh tế sản xuất hàng hóa và tiền tệ thì tiền lương là một yếu tố chi phí SXKD cấu thành của sản phẩm lao vụ, dịch vụ. Tiền lương là một đòn bẩy kinh tế quan trọng để năng cao hiệu quả SXKD, tăng năng suất lao động, là nguồn động viên tích cực cho công nhân viên chức phấn khởi, tích cực lao động, năng cao hiệu quả công tác. 1.1.3 Vai trò của tiền lương. Tiền lương đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong đời sống của người lao động, nó quyết định sự ổn định và phát triển nền tế kinh gia đình họ, tiền lương là nguồn để tái sản xuất sức lao động cho người lao động, vì vây nó có tác động rất lớn tới thái độ lao động của người lao động đối với sản xuất và xã hội. Tiền lương cao sẽ nhiệt tình hăng hái làm việc ngược lại họ sẽ chán nản. Vì vậy tiền lương, tiền công không chỉ là phạm trù kinh tế mà còn là yếu tố hàng đầu cửa nền kinh tế xã hội. Xét trên góc độ quản lý kinh doanh, quản lý xã hội, tiền lương là một đòn bẩy kinh tế cực kỳ quan trọng. Thông qua chính sách tiền lương Nhà nước có thể điều chỉnh nguồn lao động giữa các vùng theo yêu cầu phát triển kinh tế xã hội của đất nước, song vấn đề quan trọng tầm quốc gia là chính sách tiền lương có vị trí quyết định trong quá trình tạo động lực cho người lao động trong xã hội và có ảnh hưởng quyết định đến năng lực của đất nước trong các thời kỳ sau. Xét trên phạm vi doanh nghiệp, tiền lương đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích người lao động phát huy hết khả năng lao động sáng tạo của họ, làm việc tận tụy có trách nhiệm cao đối với công việc. Tiền lương cao hay thấp sẽ tác động đến tình cảm, ý thức công việc của họ. Đặc biệt trong cơ chế thị trường hiện nay, khi mà phần lớn lao động được tuyển dụng trên cơ sở hợp đồng lao động, người lao động sẽ tự do bán sức lao động cho nơi mà có lợi nhất. Vì vậy chính sách tiền lương cũng là một trong những phương tiện quan trọng để đảm bảo cho doanh nghiệp có một đội ngũ công nhân lành nghề hay không. Một công cụ quan trọng của công tác quản lý bằng phương pháp kinh tế thông qua tiền lương, người quản lý hướng dẫn người lao động GVHD: LÊ THỊ HỒNG SƠN SVTH: Lê Thị Loan 9 Trường ĐH công nghiệp TP.HCM làm việc theo ý mihf nhằm tổ chức sản xuất hợp lý, tăng cường kỉ luật lao động cũng như khuyến khích tăng năng suất lao động. Như vậy, tiền lương đóng một vai trò quan trọng, nó không chỉ đảm bảo cuộc sống cho người lao động tái sản xuất sức lao động của họ mà còn là một công cụ để quản lý doang nghiệp, môt đòn bẩy kinh tế đầy hiệu lực Tuy nhiên trên cơ sở áp dụng đúng đắn chế độ tiền lương, đảm bảo các nguyên tắc của nó thì mới phát huy được mặt tích cực và ngược lại sẽ làm ảnh hưởng xấu đến toàn bộ hoạt động của doanh nghiệp. 1.1.4. Ý nghĩa của tiền lương. Lao động là điều kiện đầu tiên và cần thiết cho sự tồn tại và phát triển của xã hội loài người. Nó là yếu tố cơ bản có tác dụng quyết định trong quá trình sản xuất để quá trình sản xuất xã hội nói chung và quá trình SXKD ở các doanh nghiệp nói riêng diễn ra thường xuyên và liên tục. Người lao động phải có vật phẩm tiêu dùng để tái sản xuất sức lao động. Vì vậy khi họ tham gia lao động sản xuất ở các doanh nghiệp đòi hỏi các doanh nghiệp phải trả thù lao lao động cho họ. Trong nền kinh tế hàng hóa, thù lao lao đông được thể hiện bằng thước đo giá trị hay còn được gọi là tiền lương. Vì vậy tiền lương là biểu hiện bằng tiền của hao phí lao động, là khoản cần thiết mà doanh nghiệp phải trả cho người lao động theo thời gian và kối lượng công việc mà người lao động đã cống hiến cho doanh nghiệp. Đối với tiền lương phải trả cho người lao động là một khoản chi phí cấu thành nên giá trị sản phẩm hay dịch vụ mà doanh nghiệp sáng tạo ra. Vì vậy doanh nghiệp phải sử dụng sức lao động sao cho có hiệu quả tốt để tiết kiệm chi phí tiền lương trong giá thành sản phẩm. Trong công tác quản lý sản xuất của doanh nghiệp thì công tác quản lý tiền lương và lao động là một nội dung quan trọng, nó giúp cho doanh nghiệp hoàn thành định mức kế hoạch SXKD đã đề ra. Tổ chức kế toán lao động và tiền lương giúp cho công tác quản lý lao động của doanh nghiệp vào nề nếp, thúc đẩy người lao động chấp hành tốt kỷ luật lao động. Từ đó tăng năng suất lao động và cũng là cơ sở để tính tiền lương theo nhuyên tắc phân phối theo lao động. Tổ chức tốt kế toán lao động và tiền lương giúp cho doanh nghiệp tổ chức tốt quỹ lương đảm bảo việc trả lương và trợ cấp BHXH đúng nguyên tắc, đúng chế độ kích GVHD: LÊ THỊ HỒNG SƠN SVTH: Lê Thị Loan 10 Trường ĐH công nghiệp TP.HCM thích người lao động hoàn thành nhiệm vụ được giao, đồng thời cũng tạo ra cơ sở cho việc phân bổ chi phí nhân công và giá thành được xác đinh. 1.1.5. Các nguyên tắc trả lương Để đảm bảo cung cấp thông tin cho nhà quản lý đòi hỏi hạch toán lao động và tiền lương phải đảm bảo những nguyên tắc sau: Thứ nhất: Nguyên tắc trả lương theo số lượng và chất lượng lao động. Nguyên tắc này nhằm khắc phục chủ nghĩa bình quân trong phân phối, mặt khác tạo cho người lao động ý thức với kết quả lao động của mình. Nguyên tắc này còn đảm bảo trả lương công bằng cho người lao động giúp họ phấn đấu tích cực và yên tâm công tác. Còn số lượng, chất lượng lao động được thể hiện một cách tổng hợp ở kết quả sản xuất thông qua số lượng và chất lượng sản phẩm sản xuất ra hoặc thông qua khối lượng công việc được thực hiện. Thứ hai: Nguyên tắc đảm bảo tái sản xuất sức lao động và không ngừng nâng cao mức sống. Quá trình sản xuất chính là sự kết hợp đồng thời các yếu tố như quá trình tiêu hao các yếu tố lao động, đối tượng lao động và GVHD: LÊ THỊ HỒNG SƠN SVTH: Lê Thị Loan [...]... đồ 1.10: Sơ đồ trình tự ghi sổ theo hình thức kế toán trên máy vi tính GVHD: LÊ THỊ HỒNG SƠN SVTH: Lê Thị Loan 34 Trường ĐH công nghiệp TP.HCM Chương II THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN TIỀN LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN TRÍCH THEO LƯƠNG TẠI CÔNG TY TNHH KANDO 2.1 Khái quát chung về công ty TNHH KANDO 2.1.1 Thành lập - Tên tiếng việt : Công ty TNHH KANDO - Tên giao dịch : Công ty TNHH KANDO - Địa chỉ : 430 Trần Phú,P...  Các nhân tố khác: Ở đây có sự phân biệt đối xử về mức độ, giới tính, độ tuổi, thành thị và nông thôn, ở đó có sự chênh lệch về tiền lương rất lớn Sự khác nhau về mức độ cạnh tranh trên thị trường cũng ảnh hưởng tới tiền lương của người lao động 1.3 TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN TIỀN LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN TRÍCH THEO LƯƠNG 1.3.1 Nhiệm vụ kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương Tiền lương và các khoản. .. công nhân viên của doanh nghiệp về tiền lương, tiền công, trợ cấp bảo hiểm xã hội, tiền thưởng và các khoản thuộc về thu nhập của công nhân viên Kết cấu của tài khoản: Số dư đầu kỳ: Số tiền còn phải trả cho người lao động Bên Nợ: - Các khoản khấu trừ vào tiền lương, tiền công của người lao động - Các khoản tiền lương, tiền công, tiền thưởng, bảo hiểm xã hội và các khoản khác đã trả, đã chi, đã ứng trước... - Tiền lương, tiền công, bảo hiểm xã hội và các khoản khác, phải trả cho người lao động Dư Nợ (nếu có): Số trả thừa cho công nhân viên Dư Có: Tiền lương, tiền công và các khoản khác còn phải trả công nhân viên GVHD: LÊ THỊ HỒNG SƠN SVTH: Lê Thị Loan 25 Trường ĐH công nghiệp TP.HCM Kế toán phải mở sổ chi tiết theo dõi riêng thanh toán tiền lương và thanh toán bảo hiểm xã hội Để hạch toán các khoản trích. .. Tài khoản kế toán sử dụng Để kế toán tính và thanh toán tiền lương, tiền công và các khoản khác với người lao động, tình hình trích lập và sử dụng các quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, kinh phí công đoàn, kế toán sử dụng các tài khoản sau: GVHD: LÊ THỊ HỒNG SƠN SVTH: Lê Thị Loan 24 Trường ĐH công nghiệp TP.HCM - TK 334 "Phải trả công nhân viên" Tài khoản này để phản ánh các khoản thanh toán với công. .. theo cấp bậc và khoản phụ cấp kèm theo (phụ cấp chức vụ, phụ cấp khu vực, ) - Tiền lương phụ là tiền lương trả cho công nhân viên thực hiện nhiệm vụ khác ngoài nhiệm vụ chính của họ và thời gian và thời gian công nhân viên nghỉ việc hưởng theo chế độ quy định của Nhà nước Việc phân chia tiền lương thành tiền lương chính và tiền lương phụ có ý nghĩa quan trọng đối với công tác kế toán và phân tích tiền. .. động tiền lương của Nhà nước GVHD: LÊ THỊ HỒNG SƠN SVTH: Lê Thị Loan 22 Trường ĐH công nghiệp TP.HCM Kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương ở doanh nghiệp phải thực hiện các nhiệm vụ chủ yếu sau (1) Tổ chức hạch toán đúng thời gian, số lượng, chất lượng và kết quả lao động của người lao động, tính đúng và thanh toán kịp thời tiền lương và các khoản tiền quan khác cho người lao động (2) Tính toán, ... Tùy theo yêu cầu, trình độ quản lý thời gian của doanh nghiệp Tính trả lương theo hai cách: - Trả lương theo thời gian đơn giản: Là tiền lương được tính theo thời gian làm việc đơn giá lương thời gian Công thức tính: Tiền lương thời gian = Thời gian làm việc thực tế x đơn giá tiền lương thời gian Tiền lương thời gian bao gồm: - Tiền lương tháng: là tiền lương trả cho người lao động theo thang bậc lương. .. sau khi đã trừ các khoản khấu trừ Các khoản thanh toán lương, thanh toán bảo hiểm xã hội, bảng kê danh sách những nưgời chưa lĩnh lương, cùng với các chứng từ báo cáo GVHD: LÊ THỊ HỒNG SƠN SVTH: Lê Thị Loan 23 Trường ĐH công nghiệp TP.HCM thu, chi tiền mặt phải được chuyển về phòng kế toán kiểm tra, ghi sổ 1.3.2 Chứng từ sử dụng Để tổng hợp tiền lương và các khoản trích theo lương kế toán sử dụng những... định Qũy tiền lương bao gồm các khoản sau:  Tiền lương tính theo thời gian, tiền lương tính theo sản phẩm, tiền lương khoán  Tiền lương trả cho người lao động trong thời gian ngừng sản xuất do nguyên nhân khách quan, trong thời gian được điều động công tác, làm nghĩa vụ theo chế độ quy định, thời gian nghỉ phép, thời gian đi học, Ngoài ra trong tiền lương kế hoạch còn được tính các khoản tiền trợ cấp . trình thực tập tại công ty TNHH Kando em đã đi sâu nghiên cứu và hoàn thành bài chuyên đề tốt nghiệp “tổ chức công tác kế toán tiền lương và các khoản trích nộp theo lương tại công ty TNHH Kando tiền lương và các khoản trích theo lương. Nội dung bài chuyên đề có 3 chương: Chương I: Cơ sở lí luận về tiền lương và các khoản trích theo lương. Chương II: Thực trạng công tác kế toán tiền lương. phân chia tiền lương thành tiền lương chính và tiền lương phụ có ý nghĩa quan trọng đối với công tác kế toán và phân tích tiền lương trong giá thành sản phẩm. Tiền lương chính của công nhân