Trong quá trình học tập và rèn luyện của sinh viên cần tránh tư tưởng “Đốt cháy giai đoạn”, tức là, khi lượng chưa biến đổi đến điểm nút đã thựchiện bước nhảy sinh viên khi học đủ những
NỘI DUNG QUY LUẬT LƯỢNG - CHẤT
Vị trí, vai trò của quy luật chất và lượng
- Vị trí: Là một trong ba quy luật cơ bản của phép biện chứng duy vật.
Quy luật này mô tả nguyên tắc cơ bản về sự vận động và phát triển, nhấn mạnh rằng sự thay đổi về chất chỉ xảy ra khi có sự tích lũy đủ các thay đổi về lượng, đạt đến một ngưỡng nhất định.
Quy luật chỉ ra rằng sự vận động và phát triển của sự vật, hiện tượng diễn ra qua hai quá trình: thay đổi từ từ về lượng và thay đổi đột phá về chất Điều này tạo ra sự tiến bộ liên tục đồng thời với những bước nhảy vọt đáng kể trong sự phát triển.
Khái niệm về quy luật lượng, chất
Khái niệm là thuật ngữ dùng để diễn tả tính quy định khách quan vốn có của sự vật và hiện tượng Nó thể hiện sự thống nhất hữu cơ giữa các thuộc tính và yếu tố cấu thành, giúp xác định bản chất riêng biệt của sự vật, hiện tượng, phân biệt chúng với những sự vật, hiện tượng khác.
- Đặc điểm cơ bản của chất:
Sự ổn định tương đối của sự vật và hiện tượng thể hiện rằng khi chúng chưa chuyển hóa thành dạng khác, bản chất của chúng vẫn giữ nguyên không thay đổi.
Mỗi sự vật, hiện tượng không phải chỉ có một chất mà có thể có nhiều chất.
Trên thế giới tồn tại nhiều sự vật và hiện tượng, mỗi loại đều mang những tính chất đặc trưng riêng, giúp phân biệt chúng với nhau Chẳng hạn, đường có vị ngọt, trong khi muối lại có vị mặn.
Chất của sự vật được thể hiện qua các thuộc tính của nó, tuy nhiên không phải tất cả các thuộc tính đều phản ánh chất của sự vật Các thuộc tính này được phân thành hai loại: thuộc tính cơ bản và thuộc tính không cơ bản.
Các thuộc tính cơ bản tạo nên bản chất của sự vật, quy định sự tồn tại, vận động và phát triển của chúng Sự vật chỉ thay đổi hoặc mất đi khi các thuộc tính này thay đổi hoặc biến mất Tuy nhiên, các thuộc tính này chỉ được thể hiện qua mối liên hệ với các sự vật khác, do đó, việc phân chia giữa thuộc tính cơ bản và không cơ bản chỉ mang tính tương đối.
Trong mối quan hệ giữa con người và động vật, khả năng chế tạo, sử dụng công cụ và tư duy là những thuộc tính cơ bản của con người Ngược lại, trong mối quan hệ giữa con người với nhau, các thuộc tính như nhận dạng và dấu vân tay lại trở thành những yếu tố cơ bản.
Chất lượng của sự vật không chỉ phụ thuộc vào thành phần cấu tạo mà còn bị ảnh hưởng bởi cách thức liên kết giữa các yếu tố này, tức là cấu trúc của sự vật.
Kim cương và than chì đều chứa nguyên tố cacbon, nhưng do cách liên kết giữa các nguyên tử cacbon khác nhau, chúng có tính chất hoàn toàn khác biệt Kim cương nổi bật với độ cứng cao, trong khi than chì lại mềm mại.
Lượng là khái niệm phản ánh tính quy định vốn có của sự vật và hiện tượng, thể hiện qua quy mô, trình độ phát triển và các yếu tố số lượng Nó được biểu hiện qua tổng số các thuộc tính, bộ phận, đại lượng, cũng như tốc độ và nhịp điệu vận động Lượng còn được đo bằng kích thước, số lượng, trình độ, tốc độ vận động và màu sắc, từ đó giúp chúng ta hiểu rõ hơn về đặc điểm của sự vật và hiện tượng.
- Đặc điểm cơ bản của lượng
Tính khách quan được hiểu là biểu hiện của vật chất, có vị trí xác định trong không gian và tồn tại trong một khoảng thời gian nhất định.
Trong các sự vật và hiện tượng, tồn tại nhiều loại lượng khác nhau Một số lượng là yếu tố quy định bên trong, chẳng hạn như số lượng nguyên tử của một nguyên tố hóa học, trong khi những loại lượng khác thể hiện yếu tố bên ngoài như chiều cao và chiều dài Đối với những sự vật và hiện tượng phức tạp, lượng của chúng cũng trở nên phức tạp hơn.
Trong tự nhiên và xã hội, lượng thường có thể đo đếm, nhưng trong một số trường hợp, đặc biệt là trong tư duy, việc đo lường lượng trở nên khó khăn Thay vì sử dụng số liệu cụ thể, chúng ta chỉ có thể nhận biết năng lượng trừu tượng, chẳng hạn như trình độ dân trí cao hay thấp.
Sự phân biệt giữa chất và lượng là tương đối, phụ thuộc vào từng mối quan hệ cụ thể; điều gì được coi là lượng trong một mối quan hệ có thể trở thành chất trong một mối quan hệ khác.
Ví dụ: Số lượng học sinh giỏi sẽ nói lên chất học tập của lớp đó.
Nội dung quy luật lượng- chất và ngược lại
- Tính thống nhất giữa chất và lượng:
Mọi sự vật và hiện tượng đều thể hiện sự thống nhất giữa hai yếu tố chất và lượng, và sự tương tác giữa chúng dẫn đến sự biến đổi của sự vật.
Trong một khoảng thời gian nhất định, sự thay đổi về lượng không làm thay đổi bản chất của sự vật, mà sự vật vẫn giữ nguyên tính chất của nó Sự thay đổi này được gọi là "ĐỘ".
"Độ" là một khái niệm triết học thể hiện giới hạn mà tại đó sự biến đổi về lượng chưa ảnh hưởng đến bản chất, nghĩa là sự vật vẫn giữ nguyên tính chất của nó.
- Quá trình chuyển hóa từ những sự thay đổi về lượng thành những sự thay đổi về chất:
Sự thay đổi về lượng đến một điểm thời điểm nhất định thì tạo ra sự thay đổi về chất gọi là “ĐIỂM NÚT”.
“Điểm nút” là phạm trù triết học dùng để chỉ thời điểm mà ở đó sự thay đổi về lượng đã đủ làm thay đổi về chất của sự vật.
Sự vật tích lũy đủ về lượng tại điểm nút sẽ tạo thành “BƯỚC NHẢY”.
"Bước nhảy" là khái niệm triết học biểu thị sự chuyển hóa chất lượng của sự vật, xảy ra khi có sự thay đổi về lượng Dựa vào các yếu tố khác nhau, bước nhảy được phân loại thành nhiều loại khác nhau.
Dựa vào nhịp điệu: Bước nhảy đột biến và bước nhảy dần dần.
+ Bước nhảy đột biến - khi chất của sự vật, hiện tượng biến đổi mau chóng ở tất cả mọi bộ phận cơ bản của nó
Bước nhảy dần dần là quá trình chuyển biến chất lượng diễn ra từ từ, thông qua việc tích lũy các yếu tố của chất mới và loại bỏ dần các yếu tố của chất cũ Quá trình này dẫn đến sự biến đổi chậm rãi của sự vật và hiện tượng.
Quá trình tích lũy tín chỉ trong học tập là một quá trình dần dần, giúp sinh viên đủ điều kiện chuyển sang học kỳ mới Ngược lại, việc học vượt cấp được coi là một bước nhảy đột biến trong hành trình học tập.
Dựa vào quy mô: Bước nhảy toàn bộ và bước nhảy cục bộ.
+ Bước nhảy toàn bộ - là những bước nhảy làm cho tất cả các mặt, các bộ phận, các yếu tố của sự vật, hiện tượng thay đổi
Ví dụ : Chiến thắng mùa xuân 1975, giải phóng hoàn toàn, đất nước bước sang thời kỳ mới.
+ Bước nhảy cục bộ - là loại bước nhảy chỉ làm thay đổi một số mặt, một số yếu tố, một số bộ phận của sự vật, hiện tượng đó
Ví dụ : Dù xã hội đã hiện đại, bình đẳng nhưng 1 phần nhỏ vẫn chưa thay đổi, tồn tại tư tưởng trọng nam khinh nữ,…
Bước nhảy đánh dấu sự kết thúc của một giai đoạn phát triển và mở ra một giai đoạn mới, thể hiện sự gián đoạn trong quá trình phát triển liên tục của sự vật Nhờ đó, cái mới ra đời và thay thế cái cũ.
- Chất mới ra đời tác động trở lại lượng của sự vật:
Khi một chất mới được phát sinh, nó có khả năng tác động đến lượng của sự vật, dẫn đến sự thay đổi về quy mô, cấu trúc, trình độ và nhịp điệu vận động của sự vật đó.
Là học sinh cấp ba, tôi cần tích lũy kiến thức trong ba năm học lớp 10, 11 và 12 để chuẩn bị cho kỳ thi tốt nghiệp và xét tuyển vào đại học Việc nắm vững kiến thức này sẽ giúp tôi đạt được kết quả tốt, mở ra cơ hội vào trường đại học mà tôi mong muốn.
Lượng: Những kiến thức học ở 3 năm cấp ba Điểm nút: Thời điểm hoàn thành chương trình học
Bước nhảy: Sự chuyển hóa từ học sinh cấp ba thành sinh viên
Khi tôi trở thành sinh viên, tôi nhận ra mình có thêm một lượng kiến thức mới từ chương trình học đại học Kiến thức này khác biệt so với thời cấp ba, và việc hoàn thành chương trình học đã giúp tôi hình thành một khối lượng kiến thức phong phú hơn.
Quy luật biện chứng khẳng định rằng mọi sự vật và hiện tượng đều thể hiện sự thống nhất giữa lượng và chất Sự biến đổi dần dần về lượng sẽ đạt đến một điểm nút, từ đó dẫn đến sự thay đổi chất thông qua bước nhảy Chất mới hình thành sẽ ảnh hưởng đến sự biến đổi của lượng mới, và quá trình này diễn ra liên tục, tạo thành phương thức phổ biến cho các quá trình vận động và phát triển trong tự nhiên, xã hội và tư duy.
Ý nghĩa của phương pháp luận
- Trong nhận thức và hoạt động thực tiễn, chúng ta phải chú ý cả hai mặt lượng và chất, tạo nên sự nhận thức toàn diện về sự vật.
Cần chú ý đến từng bước tích lũy để tạo ra sự biến đổi chất, đồng thời phát huy tác động của chất mới nhằm thay đổi lượng mới.
Trong cuộc sống khi ta làm điều gì đó thất bại, chưa đạt được điều mình mong muốn thì lúc đó có nghĩa là lượng chưa đủ.
Bạn chưa thể tốt nghiệp đại học nếu chưa tích lũy đủ kiến thức và lượng tín chỉ.
Để có thể cảm thấy no bụng, bạn cần nạp đủ thức ăn vào cơ thể Tương tự, để hiểu rõ một cuốn sách, bạn phải đọc ít nhất một nửa nội dung của nó Trong việc học triết, nếu bạn chưa giỏi, điều đó không có nghĩa là bạn sẽ không bao giờ hiểu môn học này; chỉ đơn giản là bạn cần tích lũy thêm kiến thức để chuyển từ sự chưa hiểu sang sự hiểu biết sâu sắc hơn.
- Quy luật này là cơ sở khoa học để chúng ta khắc phục hai biểu hiện tư tưởng sai lầm sau đây:
Tư tưởng nóng vội, chủ quan, duy ý chí, muốn tạo nhanh sự biến đổi về chất mà chưa có sự tích lũy đủ về lượng.
Khi bạn bắt đầu kinh doanh mà chưa tích lũy đủ vốn, kiến thức về sản phẩm, khách hàng, đối thủ, cung ứng và marketing, bạn có thể gặp khó khăn Việc nhảy vào kinh doanh mà không có sự chuẩn bị đầy đủ có thể dẫn đến rủi ro lớn Do đó, việc tích lũy kiến thức và nguồn lực trước khi bắt đầu là vô cùng quan trọng để đảm bảo thành công trong lĩnh vực này.
Tư tưởng bảo thủ và trì trệ thường dẫn đến việc ngại đổi mới, xem sự phát triển chỉ là sự gia tăng về số lượng mà không chú trọng vào việc tạo ra sự biến đổi về chất khi có cơ hội.
Trong hoạt động thực tiễn cần vận dụng linh hoạt các bước nhảy và sử dụng kết hợp các bước nhảy để cải tạo, biến đổi
VẬN DỤNG QUY LUẬT LƯỢNG – CHẤT VÀO ĐỜI SỐNG HỌC TẬP CỦA HỌC SINH, SINH VIÊN
VẬN DỤNG QUY LUẬT LƯỢNG – CHẤT VÀO ĐỜI SỐNG HỌC TẬP CỦA HỌC SINH, SINH VIÊN
Họ và tên: Phạm Thị Thanh Hương
Tri thức là hành trang thiết yếu của mỗi người, bắt đầu từ những điều cơ bản như ngôn ngữ và màu sắc, cho đến những kiến thức sâu rộng về văn học, toán học và lịch sử Trong những năm học ở trường, học sinh tiếp thu tri thức về tự nhiên và xã hội, đồng thời trang bị kỹ năng mềm và kiến thức thực tiễn cần thiết cho cuộc sống Quá trình tích lũy tri thức của mỗi học sinh là một hành trình dài và đầy thử thách, đòi hỏi sự nỗ lực không ngừng nghỉ để phát triển bản thân.
Sự phát triển của sự vật diễn ra thông qua quá trình tích lũy dần dần về lượng cho đến khi đạt đến một ngưỡng nhất định, từ đó dẫn đến sự chuyển biến về chất Việc học tập của sinh viên cũng tuân theo quy luật này, phản ánh sự tiến bộ và thay đổi trong quá trình tiếp thu kiến thức.
Khi lên đại học, em nhận thấy khối lượng kiến thức tăng lên đáng kể, đòi hỏi sự chủ động và khả năng thích nghi Các nhiệm vụ học tập như làm bài nhóm và thực tập vừa là cơ hội vừa là thách thức cho sinh viên Sự khác biệt giữa học phổ thông và đại học không chỉ là hình thức mà còn về bản chất, tương tự như quá trình chuyển đổi từ lượng thành chất Để trở thành sinh viên, cần tích lũy đủ kiến thức trong ba năm học cấp ba, sau đó thi tốt nghiệp để xét tuyển đại học Chất cũ là học sinh cấp ba, chất mới là sinh viên, và lượng kiến thức cũ sẽ được thay thế bằng lượng kiến thức mới ở đại học Do đó, em cần thay đổi nếp sống để phù hợp với hoàn cảnh hiện tại, nhằm đạt được các thành tích mong muốn.
Trong quá trình học tập và rèn luyện của sinh viên cần tránh tư tưởng
“Đốt cháy giai đoạn” là hiện tượng khi sinh viên chưa nắm vững kiến thức cơ bản đã vội vàng học những nội dung phức tạp hơn Phương pháp học từ dễ đến khó là khoa học, nhưng không phải ai cũng thực hiện được Nhiều sinh viên thường không tập trung, dẫn đến việc ôn thi gấp rút và không hiệu quả Giai đoạn ôn thi chỉ nên củng cố kiến thức đã học, chứ không phải học mới Ngược lại, một số sinh viên lại quá nóng vội, học nâng cao khi chưa có nền tảng vững chắc Để tiếp thu tri thức hiệu quả và đạt kết quả cao, sinh viên cần học tập đều đặn, từ cơ bản đến nâng cao, để có sự phát triển tích cực trong học tập.
Cuộc sống luôn thay đổi và phát triển, buộc con người phải nỗ lực để không bị bỏ lại phía sau Là sinh viên trong thời đại hiện đại, việc trau dồi bản thân là điều cần thiết Mỗi người đều phải sống và làm việc, và thành công phụ thuộc vào sự nỗ lực và rèn luyện Do đó, việc tự học, tìm kiếm thông tin và rèn luyện tích cực trong thời gian học đại học là rất quan trọng Khi sinh viên chủ động trong việc học tập và nghiên cứu, họ sẽ trở nên tích cực hơn trong công việc của mình.
Trong hành trình học tập, sinh viên phải đối mặt với nhiều kỳ thi quan trọng, không chỉ đánh dấu sự kết thúc mà còn mở ra giai đoạn mới với yêu cầu kiến thức cao hơn Sau kỳ thi THPT, sinh viên cần tiếp tục học hỏi và tích lũy kiến thức mới, kết hợp lý thuyết với thực hành để hiểu sâu hơn về tri thức Việc này giúp tránh tư tưởng bảo thủ và sự trì trệ trong học tập Tuy nhiên, nhiều sinh viên vẫn có xu hướng chủ quan, chỉ học vào những tháng gần thi, dẫn đến kết quả không như mong muốn Triết học cho thấy chất lượng mới có thể thay đổi kết cấu và nhịp điệu của sự vật, vì vậy, sinh viên cần kiên trì học hỏi và đóng góp cho xã hội, không thỏa mãn với những gì đã đạt được.
Một tập thể mạnh mẽ được hình thành từ những cá nhân có phẩm chất tốt Khi mỗi cá nhân trong lớp học nỗ lực học tập và phấn đấu đạt thành tích cao, lớp học đó sẽ trở nên xuất sắc hơn Sự đoàn kết trong lớp cũng được thể hiện qua việc các thành viên sẵn sàng giúp đỡ lẫn nhau Do đó, uy tín và thành tích của lớp học phụ thuộc vào sự cố gắng của từng sinh viên.
Trong triết học Trung Quốc, ngạn ngữ “Gieo hành vi gặt thói quen, gieo thói quen gặt tính cách, gieo tính cách gặt số phận” phản ánh quy luật lượng chất, cho thấy rằng thói quen hàng ngày không chỉ là hành vi mà còn là kết quả của sự tích lũy nhiều hành động lặp đi lặp lại Những thói quen tích cực như chăm chỉ, tự chủ và năng động trong học tập sẽ hình thành tính cách và quyết định số phận của mỗi người Do đó, sinh viên cần rèn luyện thói quen học tập có ích như tiết kiệm thời gian và làm việc nghiêm túc, để từ đó đạt được thành công trong học tập và cuộc sống.
Việc áp dụng quy luật biện chứng giữa lượng và chất có ý nghĩa quan trọng trong quá trình học tập và rèn luyện của bản thân và các bạn sinh viên hiện nay Lượng và chất là hai khía cạnh thống nhất, và chỉ khi lượng được tích lũy đến một mức độ nhất định thì chất mới có thể thay đổi.
Trong quá trình nhận thức và học tập, việc tích lũy kiến thức và kỹ năng là rất quan trọng, không chỉ về số lượng mà còn về chất lượng Sinh viên cần thực hiện những bước nhảy và cải tiến để giải quyết các vấn đề phức tạp, tự đánh giá và thách thức bản thân Họ phải chủ động và sáng tạo trong việc áp dụng kiến thức vào thực tiễn, đồng thời trang bị cho mình phẩm chất đạo đức và kỹ năng mềm Chỉ khi đạt được sự cân bằng giữa lượng và chất, chúng ta mới có thể thành công và đóng góp tích cực cho xã hội.
Họ và tên: Chu Thị Hường
Trong cuộc sống, con người nhận thức được tính trật tự và mối liên hệ lặp lại của sự vật, từ đó hình thành khái niệm "quy luật" Quy luật "chuyển hóa từ sự thay đổi về lượng thành sự thay đổi về chất" là một trong ba quy luật của phép biện chứng duy vật, phản ánh quá trình vận động và phát triển của xã hội Quá trình học tập của học sinh là một hành trình dài đòi hỏi sự cố gắng không ngừng Học sinh tích lũy kiến thức qua việc học tập và kiểm tra, và khi đạt đủ lượng kiến thức, họ sẽ chuyển sang cấp học mới Sự chuyển biến này không chỉ thể hiện ở kiến thức mà còn ở sự trưởng thành trong tư duy và hành động Ở bậc đại học, quá trình tích lũy kiến thức trở nên khác biệt, tập trung vào tự nghiên cứu và trải nghiệm thực tế Sau khi tích lũy đủ, sinh viên sẽ vượt qua kỳ thi tốt nghiệp để nhận bằng cử nhân và tìm việc làm Quá trình nhận thức này liên tục diễn ra, giúp mỗi cá nhân phát triển và tạo động lực cho xã hội Từ việc nghiên cứu quy luật này, tôi rút ra kết luận quan trọng về việc tích lũy kiến thức một cách chính xác và đầy đủ trong quá trình học tập tại trường Đại học Thương Mại.
Học tập của sinh viên là quá trình tích lũy kiến thức dần dần, với mỗi tín chỉ là một phần của lượng cần thiết để đạt được bằng Cử nhân Các kỳ thi là điểm nút quan trọng, đánh dấu bước nhảy từ lượng sang chất trong kết quả học tập Sinh viên cần đến trường hàng ngày để tiếp thu kiến thức mới, rèn luyện trong suốt bốn năm học tập, từ giảng viên và thực tập Cuối cùng, việc tốt nghiệp với tấm bằng Cử nhân không chỉ là sự công nhận về lượng kiến thức đã tích lũy mà còn là sự chuyển biến chất lượng, đảm bảo chuyên môn cho sinh viên khi ra trường.
Thứ hai, sinh viên phải tự học tập và rèn luyện tính tích cực, tự chủ, nghiêm túc, trung thực
Cuộc sống không ngừng phát triển, và sinh viên cần nỗ lực cải thiện bản thân để theo kịp thời gian Mỗi cá nhân đều có sứ mệnh sống và làm việc, và thành công phụ thuộc vào sự nỗ lực cá nhân Việc tự học và nghiên cứu để nâng cao kiến thức là rất quan trọng Để có sự thay đổi chất lượng, cần có sự tích lũy về lượng; không có ai có thể thay đổi điều này cho chúng ta Trong thi cử, việc gian lận có thể giúp sinh viên vượt qua, nhưng bản chất vẫn thiếu sự tích lũy kiến thức cần thiết để tạo ra sự biến đổi thực sự.
Thứ ba, trong học tập và nghiên cứu cần tiến hành từ dễ đến khó, tránh nóng vội đốt cháy giai đoạn
Quy luật chuyển hoá giữa lượng và chất trong học tập cho thấy rằng để đạt được bằng Cử nhân, sinh viên cần tích lũy đủ tín chỉ và thời gian học Các bài kiểm tra là những điểm nút quan trọng, và điểm số đạt yêu cầu là bước nhảy phản ánh kết quả học tập Sinh viên cần từng bước tích lũy kiến thức để cải thiện kết quả học tập Tránh tư tưởng nhảy cấp là điều cần thiết; chỉ khi nắm vững kiến thức cơ bản, sinh viên mới có thể tiếp cận kiến thức nâng cao Việc ôn thi vào phút chót không thể thay thế cho việc học liên tục từ đầu Do đó, để có kết quả cao trong các kỳ thi, sinh viên phải học mỗi ngày, từ kiến thức cơ bản đến nâng cao, từ đó biến đổi về lượng sẽ dẫn đến biến đổi về chất tích cực.
Để chuẩn bị cho cuộc sống ngoài xã hội, sinh viên cần không ngừng học tập và rèn luyện các kỹ năng như giao tiếp và ngôn ngữ, cũng như tích lũy kiến thức trong các lĩnh vực khoa học và nghệ thuật Hơn 12 năm học tập là nền tảng quan trọng cho hành trình này Bên cạnh việc tiếp thu kiến thức, sinh viên cũng cần phát triển kỹ năng mềm để phục vụ cho tương lai Quy luật lượng chất cho thấy rằng việc tích lũy kiến thức sẽ dẫn đến sự thay đổi về chất, từ đó tạo ra thành tích tương ứng với nỗ lực học tập Tại trường đại học, sinh viên không chỉ học qua bài giảng mà còn chủ động tìm hiểu, nghiên cứu qua thư viện, giáo trình và sự hỗ trợ từ thầy cô, bạn bè.