1.1 ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨUĐối tượng nghiên cứu là hệ thống phun xăng điện tử nằm trong hệ thống điều khiển động cơ, phân này tiểu luận nghiên cứu chính về hệ thống phun xăng điện tử.. Nhằm
Trang 1NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
TP………, Ngày tháng… Năm 20… Giảng viên hướng dẫn ( Ký gõ họ và tên)
Trang 2A MỞ ĐẦU
Hiện nay khoa học kỹ thuật đang phát triển rất nhanh mang lại lợi ích rất to lớn cho con người cả
về vật chất lẫn tinh thần Để nâng cao đời sống của nhân dân và hòa nhập với sự phát triển chung của đất nước trong khu vực khác trên thế giới Nhà nước ta đẩy mạnh công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước Một trong những mục tiêu đặt ra là phát triển ngành công nghiệp cơ khí ôtô Ngành công nghiệp cơ khí ô tô đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển chung của toàn xã hội về giải quyết việc làm, thúc đẩy nền kinh tế quốc dân Trong những thập niên gần đây sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế, nhu cầu vận chuyển hàng hóa và nhu cầu đi lại ngày càng cao Mạng lưới giao thông phát triển nhanh phương tiện giao thông đi lại bằng ôtô ngày càng chiếm vị trí quan trọng và không thể thiếu được đổi với xã hội
Là sinh viên của Khoa Công Nghệ Kỹ Thuật Ô Tô tại trường Đại Học ……….chúng em được trang bị những kiến thức cơ bản về ngành cơ khí ô tô Em nhận được đề tài: Nghiên cứu hệ thống phun xăng điện từ
Đây là một đề tài bổ ích mang tính thiết thực, giúp em hoàn thiện hơn trong việc kết hợp lý thuyết trên lớp và thực hành trên xưởng, là nền tảng quan trọng để sau em chúng em có thể ra ra trường Hy vọng dưới sự giúp đỡ của thầy em có thể hoàn thành tốt bài tiểu luận này
1 TÓM TẮT TIỂU LUẬN
Trang 31.1 ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
Đối tượng nghiên cứu là hệ thống phun xăng điện tử nằm trong hệ thống điều khiển động cơ, phân này tiểu luận nghiên cứu chính về hệ thống phun xăng điện tử
1.2 PHẠM VI NGHIÊN CỨU
Về không gian: Trường Đại Học Quy Nhơn, xưởng tại Trường Đại Học Quy Nhơn
Về thời gian: từ 20/10/2024 đến nay
1.3 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
Nhằm hiểu về hệ thống phun xăng điện tử
Nhằm nghiên cứu làm rõ về cấu tạo, nguyên lý, mạch điện và cách hoạt động của hệ thống phun xăng điện tử
Tìm hiểu về các hư gặp thường gặp và đề ra các phương pháp sữa chữa
1.4 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Nghiên cứu tài liệu:Tìm hiểu hệ thống EFI thông qua các tài liệu, giáo trình,….liên quan
Phương pháp phân tích, đánh giá:Sử dụng phần mềm soạn thảo văn bản, xây dựng tập tài liệu nghiên cứu về các hệ thống phun xăng điện tử sử dụng trên động cơ ô tô
Xây dựng các cách kiểm tra hư hỏng, các cách khắc phục sửa chữa
1.5 BỐ CỤC CỦA TIỂU LUẬN
Ngoài phần Tóm tắt tiểu luận, Tài liệu tham khảo và phần Phụ lục,
bố cục nội dung tiểu luận gồm 5 phần Cụ thể như sau:
1 Cấu tạo hệ thống
2 Sơ đồ mạch điện
3 Nguyên lý hoạt động
4 Hư hỏng thường gặp
5 Phương pháp sửa chữa chuyên dụng trong hãng, các xưởng
Trang 42 MỤC LỤC
Đề mục Trang
MỞ ĐẦU
1 TÓM TẮT TIỂU LUẬN……….3
1.1 ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU……… 3
1.2 PHẠM VI NGUYÊN CỨU……… 3
1.3 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU……… 3
1.4 PHƯƠNG PHÁP NGUYÊN CỨU……… 3
1.5 BỐ CỤC CỦA TIỂU LUẬN……… 3
2 MỤC LỤC……… 4
3 MỤC ĐÍCH TIỂU LUẬN……… 5
4 NỘI DUNG THỰC HIỆN……….5
4.1 CẤU TẠO HỆ THỐNG……….5
4.2 SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN………6
4.3 NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG………11
4.4 HƯ HỎNG THƯỜNG GẶP………12
4.5 GIẢI PHÁP SỬA CHỮA……….12
5 TÀI LIỆU THAM KHẢO……… 13
6 PHỤ LỤC
3 MỤC ĐÍCH TIỂU LUẬN
MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU TIỂU LUẬN: thông qua bài tiểu luận này có được sự hiểu biết rõ hơn về hệ thống phun xăng điện tử về
+ Cơ bản hệ thống phun xăng điện tử
Trang 5+ hiểu rõ về cấu tạo, nguyên lý, mạch điện và cách hoạt động về hệ thống phun xăng điện tử + Biết về các hư gặp thường gặp của nó và đề ra các phương pháp sữa chữa phù hợp + Nhận thức rõ về hệ thống phun xăng điện tử nhằm thấy được được quan trọng của nó
4 NỘI DUNG: HỆ THỐNG PHUN XĂNG ĐIỆN TỬ 4.1 CẤU TẠO HỆ THỐNG PHUN XĂNG ĐIỆN TỬ
Dựa vào sơ đồ khối hệ thống điều khiển phun xăng điện tử bao gồm:
+ Đầu vào (inputs) với các cảm biến( tốc độ động cơ, lưu lượng khí nạp, nhiệt độ nước làm mát, nhiệt độ khí nạp, nhiệt độ nhiên liệu, vị trí bướm ga, cảm biến oxy, điện áp acquy,…) và các tín
hiệu dạng công tắc.
+ Hộp ECU là bộ não của hệ thống
+ Đầu ra (outputs) là các cơ cấu chấp hành (actuators) như kim phun nhiên liệu, hệ thống đánh lửa, điều khiển không tải, hệ thống tự chẩn đoán, các điều khiển khác,…
Trang 6Hình ảnh sơ đồ hệ thống phun xăng
4.2 SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN
Ta tìm hiểu sơ đồ mạch điện loại điều khiển bơm xăng bằng ECU ( đa số dùng trên các loại xe hiện nay)
Trang 7Trường hợp 1 Bơm nhiên liệu khi động cơ đang quay, thậm chí khi khóa điện được bật đến vị trí
ON, nếu động cơ chưa nổ máy, thì bơm nhiên liệu sẽ không làm việc
Trường hợp 2:Khóa ON và bắt đầu khởi động (start) có tín hiệu start về ECU Nên bơm xăng hoạt động.
Khi động cơ quay khởi động 1 tín hiệu gửi STA(tín hiệu máy khởi động) được truyền đến ECU động cơ từ cực ST của khóa điện
Khi tín hiệu STA được đưa vào ECU động cơ, động cơ bật ON tranzito này, rơle mở mạch được bọc ON Sau đó dòng điện được chạy vào bơm nguyên liệu để vận hành bơm
Trang 8Trường hợp 3: Động cơ đề đã nổ máy thì trả CTM từ start về ON do động cơ đang nổ máy nên có tín hiệu từ NE và ECU bơm tiếp tục hoạt động.
Động cơ quay khởi động - nổ máy:
Cùng một lúc thì động cơ quay khởi động , ECU động cơ nhận tín hiệu NE từ cảm biến vị trí của trục khuỷu , làm cho tranzito này tiếp tục duy trì của bơm nhiên liệu
Trường hợp 4: CTM ON, động cơ đang chạy mà bị bắt máy hoặc mất tín hiệu NE, thì bơm xăng không cho hoạt động.
Trang 9Nếu động cơ chết máy: kể khóa điện bật ON, nếu động cơ tắt máy, tín hiệu NE sẽ không còn đưa vào ECU động cơ, nên ECU động cơ sẽ ngắt tranzito này, nó ngắt rơle hở mạch làm cho bơm nhiên liệu ngừng lại
Với mạch điều khiển bằng dòng của hệ thống phun xăng điện tử
Trang 10Khi động cơ hoạt động, khi khóa điện bật ở vị trí IG (ON),
rơ le an toàn chính mở nhờ nối mát ở mạch điều khiển kim phun thông qua đầu nối FS của ECU Điều này làm transistorT1 trong ECU mở cho dòng chạy đến cuộn dây kim phun
Dòng điện chạy qua cuộn dây của kim phun cho đến khi điện thế tại điểm A tiến đến giá trị nào
đó thì transistorT1 sẽ đóng Sự đóng mở transistorT1 được lập đi lập lại với tần số khoảng 20KHz trong suốt thời gian phun Bằng cách này, dòng điện đến cuộn dây của kim phun được kiểm soát (khi điện áp đầu +B là 14V dòng điện trong cuộn dây của kim phun là 8A, khi ti kim
bị giữ dòng điện trong cuộn dây khoảng 2A)
TransistorT2 có công dụng hấp thụ sức điện động tự cảm xuất hiện trên kim phun
khitransistorT1 đang đóng mở vì vậy ngăn ngừa được sự giảm dòng đột ngột
4.3 NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG HỆ THỐNG
DỰA VÀO SƠ ĐỒ KHỐI CẤU TẠO
Trang 11Hệ thống phun xăng điện tử được điều khiển từ ECU thông qua các tín hiệu gửi đến từ cảm biến (Hình 6.115) Khi người lái đạp bàn đạp ga (mong muốn công suất động cơ lớn hơn mức hiện có), tín hiệu từ cảm biến bướm ga được gửi đến ECU, ECU nhận được yêu cầu này và thực hiện thao tác chọn lựa thành phần hòa khí Đồng thời với việc nhận dạng tín hiệu lưu lượng khí nạp thực đi vào xylanh của động cơ, nhiệt độ khí nạp, nhiệt độ nước làm mát động cơ, tốc độ động
cơ, dựa vào dữ liệu trong bộ nhớ,
ECU xác định thời gian điều khiển mở kim phun hợp lý theo yêu cầu thành phần hòa khí (theo
hệ số A, hoặc tỷ lệ không khí/nhiên liệu) [22, 26]
Tín hiệu của cảm biến oxy dùng để điều chỉnh A, bằng 1 chỉ được ECU tiếp nhận khi động cơ chạy ở tốc độ ổn định và không có sự biến đổi đột ngột tín hiệu từ cảm biến vị trí bướm ga trong quá trình gia tốc
4.4 HƯ HỎNG THƯỜNG GẶP
Lỗi mà các gara/ xưởng dịch vụ thường gặp nhất khi tiến hành sửa chữa hệ thống phun xăng điện tử trên ô tô cho khách hàng đó là: xe không thể khởi động, chết máy đột ngột và hao xăng
Trang 12Nguyên nhân dẫn tới các lỗi trên có thể là do kim phun đã bị tắc nghẽn, do trong xăng có nhiều tạp chất Từ đó mà lượng xăng cần thiết để cung cấp tới động cơ không đủ để làm việc, khiến máy yếu và xuất hiện tình trạng chết máy
4.5 KHẮC PHỤC SỬA CHỮA
Trước hết cần kiểm tra:
Nguồn điện của hệ thống, cảm biến vị trí bướm ga, bơm điện, vòi phun xăng,ống dẫn nguyên liệu, ECU
Để có thể chẩn đoán và đưa ra biện pháp sửa chữa các lỗi trên hệ thống phun xăng điện tử, thì cần phải sử dụng các thiết bị chẩn đoán lỗi Bởi các lỗi liên quan tới cảm biến phun xăng điện từ đều nằm trong hệ thống nhiên liệu mà được mã hóa trong ECU
Trong trường hợp lỗi xảy ra ở các phần mềm, thiết bị chẩn đoán có thể can thiệp vào hệ thống,
hỗ trợ hướng dẫn sửa chữa và xóa code khỏi bộ nhớ của ECU
Tuy nhiên, nếu các lỗi nằm ở phần cứng thì các ktv cần tiến hành xác định lỗi tới từ đâu và đưa
ra biện pháp sửa chữa Thông qua thiết bị đọc lỗi, các ktv có thể dễ dàng nhanh chóng nắm bắt được nguyên nhân, từ đó đưa ra biện phải giải quyết một cách chính xác nhất
5 TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] PGS-TS Đỗ Văn Dũng Điện động cơ & điều khiển động cơ Nhà Xuất Bản Đại Học Quốc Gia TP.HCM 2013
Trang 13[2] PGS-TS Đỗ Văn Dũng Hệ thống điện điện tử trên ô tô hiện đại- hệ thống điện động cơ Nhà xuất bản DH SPKT TP.HCM
[3] Cẩm nang sửa chữa động cơ 5S-FE