1. Trang chủ
  2. » Luận Văn - Báo Cáo

Bài tiểu luận kinh dị và nữ quyền – nhìn từ tập truyện ngắn căn phòng máu của angela carter

26 0 0
Tài liệu được quét OCR, nội dung có thể không chính xác
Tài liệu đã được kiểm tra trùng lặp

Đang tải... (xem toàn văn)

Tài liệu hạn chế xem trước, để xem đầy đủ mời bạn chọn Tải xuống

THÔNG TIN TÀI LIỆU

Thông tin cơ bản

Tiêu đề Kinh Dị Và Nữ Quyền – Nhìn Từ Tập Truyện Ngắn Căn Phòng Máu Của Angela Carter
Tác giả Trần Ngọc Thảo Nguyễn
Người hướng dẫn S. Nguyễn Phương Khánh
Trường học Trường Đại Học Sư Phạm Đà Nẵng
Chuyên ngành Văn Học Tây Âu - Mỹ
Thể loại bài tiểu luận
Năm xuất bản 2023
Thành phố Đà Nẵng
Định dạng
Số trang 26
Dung lượng 4,05 MB

Nội dung

Đã có sự tổn tại của một bản thể được 2061 gon trong cái tên kha ấn tượng và biểu hiện màu sắc tối tăm bên trong nó — Căn phòng máu; một tập truyện ngắn giành được tiếng vang lớn cho nữ

Trang 1

CUA ANGELA CARTER

Trang 2

DA NANG — 2023

Trang 3

KINH DI VA NU QUYEN - NHIN TU TAP TRUYEN NGAN CAN PHONG MAU CUA ANGELA CARTER

Tran Ngoc Thao Nguyén

Truong Dai hoc Su pham — Dai hoc Da Nang

TOM TAT

Chủ để kinh dị và tính nữ quyền không còn là những tên gọi xa lạ đối với độc giả yêu văn chương trên toàn thế giới nói chung và văn học châu Âu nói riêng Mỗi một trường phái đều mang sức hút của nó và góp phần làm đa chiều nền tảng văn học Vậy thi nếu kinh dị và nữ quyền tái hợp trong một bản thê, liệu điều này có gây ra sự hưng phân khi truyền đến tai công chúng ham mê thưởng thức hay không?

Đã có sự tổn tại của một bản thể được 2061 gon trong cái tên kha ấn tượng và biểu hiện màu sắc tối tăm bên trong nó — Căn phòng máu; một tập truyện ngắn giành được tiếng vang lớn cho nữ nhà văn Angela Carter, người được xem là nữ bình quyền luận nối trội nhất thời bấy giờ Chúng ta hãy cùng mở mang tương quan đề khám phá trọn vẹn Căn phòng máu Cuỗn truyện là một thế giới rộng mở được ghép cặp giữa bộ đôi tướng chừng nhưng không có bắtc cứ một sợi chỉ kết nối nào — kinh đị và nữ quyền Ở nước ngoài, phần đông công chúng yêu thích cảm giác mạnh va màu tường u sam, huyền bí của thể loại kinh dị, họ sẽ được chiêm ngưỡng những thé di ban truyén cô tích đẫm dấu ấn của Gothic (một thê loại kết hợp giữa kinh dị, lãng mạn, tưởng tượng

và mạo hiểm) và tìm ra bản ngã của con người khi cái ác đang tiềm tảng ngự trị trong

tâm hồn thì bước sang với nữ quyền; hoặc có người thích một làn gió nhẹ nhàng thôi qua làm xoa diu di tâm can người đọc sau khi chứng kiến những khuôn hình máu me, ghé ron cua Gothic; ho sé lai thay một Angela Carter đặc biệt hơn với sự dau tranh, lật

để xã hội của những nhân vật nữ trong tập truyện và khát vọng mang yếu tố tính dục

và mong mỏi được yêu của họ

NỘI DUNG

1 Những vẫn đề lí luận chung

Chu dé kinh di trong van hoc

Trang 4

Chủ đề kinh đị trong văn học hay còn một tên gọi khác là văn học Gothic — thể loại được sinh ra bởi sức hấp dẫn từ những nỗi ám ảnh sợ hãi Văn học Gothic (Gothic Fiction) là một thế loại hư cấu có sự kết hợp giữa hai yếu tố kinh dị và lãng mạn, chung sé miéu ta rất chân thực những câu chuyện kì bí đối với một sự shê rợn, tuyệt vọng và lạ kỳ ở những khía cạnh ân nấp trong bóng tối Thế loại này đã xuất hiện ở

Anh vào cuối thé ki XVII dau thé ki XIX

Khi nhắc đến Gothic, người ta thường nghĩ về một nền nghệ thuật rộng mở được gọi là nghệ thuật Gothic Văn hóa của Gothic không chỉ có mỗi kiến trúc mà còn có hội họa, điêu khắc, âm nhạc, điện ảnh và cả văn học Văn học Gothic là một sự nghịch

dị, nơi những điều quái đản và kì lạ có thể xảy ra với gam màu chủ đạo là bóng tối Chúng mang bầu không khí lạnh lẽo, chết chóc, hủy diệt tỉnh thần con người được thê

hiện qua những hiện tượng siêu nhiên, kinh dị, rùng rợn Tất cả đã hòa trộn tạo nên một thế giới rất riêng của những thứ trác việt (sublime), những sự kì lạ (uncanny) và nghich di (grotesque)

Bàn về đặc trưng của văn học Gothic, bao bồm những đặc trưng của bóng tối Cụ thể, trong các tác phẩm kinh đị hiện hữu phong phú các chủ đề đen (dark theme) Nó thường là những điều cấm kị và là những mặt trái trong xã hội và con người: như loạn luân, mê tín dị đoan, siêu nhiên, sự hủy diệt ; là hệ thống nhân vật có trạng thái “bất thường” trong tính cách, tâm lý, thân thê Họ thường rơi vào các căn bệnh nhiễu tâm, nỗi đau, mưu toan cuồng loạn , hoặc bị giam cầm, phong tỏa, bị lưu đày trong không gian tối tăm, trong thời gian khép kín Thường là những nạn nhân của một tư tưởng

bảo thủ, một chế độ khắc khe, một xã hội khắc nghiệt nào đó, thậm chí là nạn nhân

của chính bản thân mình Ngoài ra còn hệ thống nhân vật phụ đa dạng: người hầu, quản gia, hồn ma, thầy pháp, kị sĩ, nữ tu, thẳng ngốc có vai trò mắt xích quan trọng trong truyện: chứng kiến, tiết lộ những bí mật, kiến giải, hiến kế Đặc trưng cuốỗi cùng của văn học Gothic là các motip: không gian lâu đài, tu viện, nhà cô hẻo lánh, bí ân; thời gian là quá khứ đau đớn; sự giam cầm và lưu đày; những bí mật được chôn vùi được phát hiện; những giác mo ki la mang tinh chất điềm báo; sự xuất hiện và hoành hành của những thế lực siêu nhiên, hắc ám Những đặc trưng trên đã làm nên những câu chuyện Gothic đủ đẹp để chắng thê coi là truyện kinh dị, đủ bí thương để không phải đơn thuần là truyện lãng mạn Và sức hấp dẫn trong từng tác phâm Gothic

là kết quả của sự hòa trộn kinh dị và lãng mạn, hoang đường và thực tại

Trang 5

Tỉnh nữ quyền trong văn học

Hơn nữa thế kỷ trở lại đây, trên thế giới nói chung và châu Âu nói riêng đã có những sự xuất hiện của những chuyên biến vô cùng quan trọng của vấn đề giới tính trong xã hội Số lượng nữ giới đang ngày càng gia tăng, không những thế còn gia tăng

vị trí của mình trong xã hội hiện đại, trong giới học thuật Họ ngày cảng khẳng định bản thân mình ở những lĩnh vực khác nhau như: triết học, lịch sử, ngôn ngữ học, hội họa hay cả đến nhân chủng học, truyền thông đại chúng, kinh tế, luật, nhưng trước hết, nhận thây rõ nét nhất là sự chuyền biến của văn học trong khoảng ba thập niên qua Thời gian trôi, chủ để nữ quyền và tính nữ quyền trở thành một sức ảnh hưởng to lớn đến giới văn học, điều đó tạo ra sự thay đổi lớn lao trong việc bình giảng văn chương, ảnh hướng đến quá trình cảm thụ văn học cũng như những chuyên đổi cả với

ngành xuất bản

“Khái niệm nữ quyền (Feminism, women's ripht) gắn liền với hoạt động chính trị

và xã hội, sinh ra từ ý thức về sự bình đăng trên phương diện giới Nói một cách khái

quát, khái niệm này chỉ quyền lợi về chính trị và xã hội của người phụ nữ Thông qua

những hoạt động đấu tranh này, giới nữ đòi lại những lợi ích chính đáng của mình để đạt đến sự bình đẳng với nam gIới”

Văn học nữ và văn học nữ quyền là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau Khi quan niệm văn học nữ là văn học viết về người phụ nữ, bỗng dưng ta thây có cả một truyền thống văn học nữ dày đặc, và vấn đề phụ nữ là mỗi quan tâm lớn của xã hội Ở đây có hai cách hiểu “văn học nữ quyền” (feminist literature), khác với văn học nữ Trong tiếng Anh, văn học nữ được định nghĩa bằng những từ như female writings, female novels hoặc women's literature Còn khi nảo ta dùng “văn học nữ quyền”? Văn học nữ quyên gắn chặt với lý thuyết nữ quyền Khi nói đến nữ, thường dùng các từ trung tính,

hướng đến phạm trù giới tính nữ Còn nói đến nữ quyền là nói về ý thức tư tưởng Tất

nhiên, có những tác phẩm văn học nữ không hàm chứa yếu tố nữ quyền trong đó, không biểu lộ ý thức nữ quyền Nhưng người ta vẫn thường hiểu theo cách một là dựa trên giới tính của tác ø1ả

Và khi tìm hiểu về lối viết nữ quyền, thường sẽ có hai yếu tổ quan trọng được đề cập đến là đấu tranh cho giới và tính dục trong ngôn ngữ viết Tiến sĩ Hỗ Khánh Vân từng cho rằng: Khi phụ nữ viết văn, họ có cách khai thác hiện thực đời sống tương cận

Trang 6

với nhau để tạo nên một lối viết Khi phụ nữ viết văn, họ tự thuật nhiễu Họ lấy bản thân mình ra làm đối tượng, nhân vật chính, làm chất liệu hiện thực để phan anh trên tác phẩm Cẩn như người đàn bà nào viết văn cũng đem bản thân mình ra Như Marguerite Duras viễt Người tình, bà phơi bày toàn bộ thời thơ ấu và quãng đời mới lớn của bà ở Đông Dương Tĩnh tự thuật rất mạnh, cứ lặp đi lặp lại ngay trong chính bản thân một nhà văn và mình thấy yếu 16 va dữ kiện cuộc đời của họ hiện lên trong

tác phẩm rất rõ Vậy thì, vì sao các nhà văn nữ khi viết lỗi viết nữ quyền lại mang tính

tự thuật cao đến như vậy? Điều nảy gan liền với vấn đề lịch sử xã hội Suốt quá trình của lịch sử xã hội, loài người đã phân chia cấp bậc cho nam giới và nữ giới Xã hội

khoanh vùng phụ nữ trong gia đỉnh và họ hoàn toàn không được tham gia vào các hoạt động xã hội Cho tới tận thế kỉ thứ XIX, phụ nữ vẫn không được đi bỏ phiếu, không

được công nhận là công dân Họ bị rang trong môi trường gia đình, vậy môi trường gia đình trở nên thiết thân với họ, họ làm chủ môi trường đó, nên khi nói chuyện họ

phải nói về đề tài đó

Sự xuất hiện của các nhà nữ quyền luận sau này xuất phát từ rất nhiều giác độ khác

nhau, với những phương pháp luận có khi khác hắn nhau, đều cùng chia sẻ một số

niềm tin chung:

Một, tat cả những cái gọi là chu thé tính, bản ngã và bản sắc, bao gồm cả bản sắc của nữ giới — thường được gọi là nữ tính — không phải là những øì tất định và bất biến, hay nói như Beauvotrr, ?gười ta không sinh ra là phụ nữ, người ta trở thành phụ nữ Hai, cơ chế tiêu biểu nhất trong việc đàn áp phụ nữ chính là nền văn hoá phụ quyên, hay thỉnh thoảng, với một số nhà nữ quyên, còn được gọi là nền văn hoá duy dương vật (phallocentric culture) Và ba, nhiệm vụ của các cây bút nữ không phải chỉ

là chống lại mọi hình thức áp chế của nam giới mà còn phải cố găng xác định một thứ

mỹ học riêng của nữ giới, từ đó, thiết lập nên những điển phạm riêng, và cuối cùng, xây dựng những tiêu chí riêng trong việc cảm thụ và đánh ø1á các hiện tượng văn học

Angela Carter

Angela Carter sinh (1940 - 1992), bà có sự nghiệp văn chương đồ sộ Các tác phâm cua Angela Carter ca tiêu thuyết và truyện ngắn đều giảnh được nhiều giải thưởng:

nhu: The Magic Toyshop (1967) giành giai thuong John Llewellyn Rhys danh cho văn

chương hu cau, Several Perceptions (1968), dugc trao giai Somerset Maugham,

Trang 7

Nights at the Circus (1985) doat giai thuong James Tait Black Memorial danh cho văn

chuong hur cau, The Bloody Chamber (1979) gianh giai thuong Cheltenham

Một trong những điêm nhắn trong sự nghiệp của bà là vào năm 1979, sự ra đời của tap truyén The Bloody Chamber (Căn phòng máu) cùng tiêu luận mang đậm sắc thái

nữ quyền 7e Sadeian Woman and the Ideology oƒ Pornography (Người phụ nữ kiểu

Sade và Ý hệ khiêu đâm) Với những trang viết ấy, Angela Carter có thể được coi “là

nhà văn nữ có tư tưởng độc lập và tư duy độc đáo vượt trội hơn hắn các nhà nữ quyền luận cùng thời” Năm 2008, Thời báo Times xếp Carter đứng thứ 10 trong danh sách

“50 nhà văn vĩ đại nhất nước Anh kế từ năm 1945”

Tập truyện ngan Can phong mau: vién kim cwong dim sac u toi

Tac pham Căn phòng máu cô một điểm đặc biệt, chỉ có duy nhất mẫu truyện đầu có liên đến đến tiêu đề Tập truyện gồm 10 mẫu truyện được lay cảm hứng từ những câu chuyện cô tích như Ä⁄Zèo đ¡ hia, Người đẹp và Quái Vật, Bạch Tuyết, Cô bé quàng

khăn đỏ,

Tác phẩm này của A Carter từ năm 1945 đã mở ra được những chân trời mới, nơi

đó nữ giới và những ham muốn của mình đã được bộc lộ một cách sắc nét và đầy thức thời, trone một bối cảnh nam giới ngự trị và nhiều vấn đề về định kiến giới vẫn đang tồn tại Có thể nói Căn phòng máu như một viên kim cương đẫm màu sắc u tối khi phản chiếu và khúc xạ vô vàn những phương diện khác nhau của ham muốn và tình dục Cụ thể là vấn đề tình dục dị giới của phái nữ kế từ điểm nhìn cuả những chủ thé

nữ ham muốn, khao khát được bức phá bản thân khỏi xiềng xích của xã hội Tác phâm

là sự lai ghép giữa Gothic và nữ quyên Truyện kế về những điều kinh khủng, vượt

ngoài sức tưởng tượng, những tự sự hoang đường sẵn kết trực tiếp với những hình ảnh

vô thức Nhờ sự kết hợp của những câu chuyện cô tích truyền thống để tạo nên đị bản cũng là một phần khiến cho Căn phòng máu nỗi tiếng và gây nhiều tranh luận đối với công chúng

Bằng 10 câu chuyện với các giọng kế cũng như dung lượng hoàn toàn khác nhau, Angle Carter không chỉ khai thác những kí ức cũ, mà bằng cách vận dụng tối đa lối biểu đạt cường độ cao của tiểu thuyết ngắn, bà đã đây người đọc vào một khu rừng mà

Trang 8

ở nơi đó mình là người kể, còn người quan sát được chất chồng lên trên những cái lỗng, với những con mắt mở to như đang đại diện cho những góc nhìn cố hữu từ lâu

2 Bức tranh kinh dị trong tác phẩm Căn phong mau cia Angela Carter

Ngay khi chạm mắt vào nhan đề, độc giả không khỏi thấy thích thú vì nó - Căn

phòng máu, tiêu đề dường như cũng được xem là một hình thức báo hiệu cho không

gian tăm tối, ghê rợn của cuốn sách mà người đọc sắp sửa khám phá Yếu tô kinh dị trong tập truyện ngắn cũng được thể hiện cực kì rõ nét Aneela Carter đã mạnh dạn lựa chọn hướng đi đổi mới những mẫu chuyền cô tích truyền thông phương Tây trở thành

dị bản và qua đó bả cũng khai quật những khía cạnh tăm tối, mục ruỗng nhất của con

người khi sông trong thứ “bóng tối” giam cầm tâm lý ngày một điên đảo hơn

Những ngày đầu, khi những câu chuyện cô Grim ra đời, đã trải qua vô số những phiên bản biến tấu khác nhau về tình tiết câu chuyện Thế nhưng, nền móng của truyện

và hệ thống nhân vật chưa bao giờ bị phá đi Khi người đọc vẫn còn ngỡ rằng Căn phòng máu như thé một tập truyện cô tích được khéo léo thêm thắt những cú twIst về cái kết hay nâng cao vai trò nữ quyền nhưng thực chất, nó là một tập truyện hoàn toàn

mới mẻ chứ không phải là viết lại, chỉ là nhà văn mượn một số tình tiết để tái tạo lại khung cảnh xã hội lúc bấy giờ

Màu sắc bao trùm cả tập truyện là đen và đó - là những gam màu đại diện cho cái

ác, của sự giết chóc, của quy dữ; sắc đỏ như thể là máu, là xương thịt, là thể xác con người bị dày vò dưới cái ác của xã hội; sắc đen như thể là bóng tối, là hỗ sâu, là sự âm

u mù mịt của dục vọng, ham muốn của nhân loại Trong đôi mắt của mỗi người đam

mê truyện cô tích, xưa nay những câu chuyện ấy hiến nhiên một thế giới màu hồng,

nơi những công chúa, những hoàng tử (Äfermaid — nàng tiên cả, Rapunzel — công

chúa tóc mây, ) đều lung linh, xinh xắn có trái tim nhân hậu đã gặp gỡ và yêu nhau hoặc theo motip những nhân vật chính có số phận đáng thương, bị cái ác dổn nén và

ức hiếp, họ thường là người có không địa vị, không có gia sản nhưng có tắm lòng tốt bụng và luôn được bề trên (thương đề, ông tiên, bà tiên, các vị thân, ) chứng kiến và đền đáp đều dẫn tới một cái kết có hậu, làm thỏa mãn tâm trí người đọc như

Cinderella, Snow White, Beauty and The Beast

Bước sang với Căn phòng mớu của Angela Carter, dường như sự vay mượn tinh tiết

cốt truyện và hệ thông nhân vật đã làm mới hoàn toàn những câu chuyện bà viết; nói

Trang 9

đúng hơn, chúng được làm mới theo cách tiêu cực bởi lẽ khi tác phẩm ra đời đã gây

nhiều làn sóng tranh cãi của giới độc giả và nhà phê bình Có thê cho rằng Căn phòng

mau là truyện cô tích gianh cho người lớn Bởi lẽ dấu ấn kinh dị mà nó để lại sẽ khiến

cho lũ trẻ khiếp sợ và phá vỡ đi tâm hồn của chúng bởi cái ghê rợn của Ä⁄Zèo di Hia —

một anh mèo phong độ, lịch lãm đã thuật lại câu chuyện mèo đã trợ piúp cho anh cậu chủ thực hiện một tội ác tày trời để có thể đi đến hạnh phúc cá nhân của mình Cả người và mèo đều không màng đến cái tai hại của việc bảy ra kế hoạch giết hại gã công tước keo kiệt, bủn xin để chiếm lay người vợ xinh đẹp và cả một ø1a tài kếch xù của hắn Mặc dù câu chuyện này được viết theo lỗi có ngữ điệu khôi hài, dí dỏm qua

sự lanh lợi, nhạy bén của loài mèo thuần tÚy, VUI tươi; thế nhưng có lẽ đó là bè nỗi của tảng băng chìm khi giữa Bergamo - một thị trần nước Ý, có một đôi tình nhân trẻ âm thầm lập kế hoạch sặp nhau dé duoc an ai, vụng trộm một cách hoang dâm, qua được con mắt của bả quản gia và gã Quần suông ki bo, lắm cấm, đã giả nua Với biến thể cái kết sã Quân suông bị ngã gãy cô và chết khi vấp phải con mèo của người vợ và vì máu tham lam vật chất của mụ quản gia mà khiến cho bà ta ngậm chặt miệng mặc dù biết được sự thật nhưng vẫn vơ vét được chút ít của cải rồi cắp mông rời khỏi tòa lâu đài; đã làm cho câu chuyện trở nên øây sốc với người đọc hơn khi nhận ra rằng, tự lúc nào, những cô gái lâu nay bị kiềm cặp và bị trói buộc dưới sự kiểm soát chê pớm của

mụ quản gia và người chồng xấu xí lại có thể âm mưu, độc ác giành lây những thứ vốn không thuộc về mình đến như thế, tự lúc nào mà những anh chàng nghèo lang thang, thay vi dem trái tim yêu người con gái anh ta đắm say một cách thuần túy, đơn sơ nay lại toan tinh, tro trẽ cướp lấy gia tài của người khác để làm của cho riêng mình như thế Tuy rằng yếu tố kinh dị trong câu chuyện này vẫn chưa được rõ ràng lắm, thế nhưng qua cái chết của gã Quần suông vẫn thê hiện được phần nào góc tối của cái ác, của sự tham lam và mưu mô Tóm lại yếu tố kinh dị trong Meéo di hia duoc thé hién 6 khía cạnh sự u tối trong nội tâm con người và giết chóc, hủy diệt mang bầu không khí

lạnh lẽo, mơ hồ

Các tác phâm Gothic hiện hữu phong phú các chủ đề đen (dark theme) Nó thường

là những điều cắm ki va la những mặt trái trong xã hội và con người: như loạn luân,

mê tín dị đoan, siêu nhiên, sự hủy diệt là hệ thống nhân vật có trạng thái “bất thường” trong tính cách, tâm lý, thân thê, thường rơi vào các căn bệnh nhiều tâm, noi

Trang 10

đau, mưu toan cuồng loạn , hoặc bị giam cầm, phong tỏa, bị lưu đày trong không

gian tôi tăm, trong thời gian khép kín

Trong mẫu chuyện Căn phòng mứu — câu chuyện ấn tượng nhất và có dung lượng dài nhất trong tác phẩm được cho là biến thể của câu chuyện Yêu rấu xanh lai ghép với câu chuyện Sade vd toa lâu đài giữa hô của hắn Nhân vật nữ chính là một cô gái

vô danh, học tại học viện âm nhạc đã kết hôn với một ngải Công tước ø1àu có bậc nhất

đã từng trải qua hôn nhân với ba người vợ trước đó và điều đặc biệt, những người vợ

ấy đều đã chết hoặc biết mất không tăm tích Toản cảnh bức tranh của Căn phòng máu

là sự u tối tối, phê rợn, thắm đẫm máu me của cái chết và sự huyền bí trong căn phòng

mà ngài công tước đã cắm cô gái bước vào mặc dù vẫn đưa cho cô chiếc chia khóa để

mở cánh cửa căn phòng ay Có thê đó chính là một sự dụ hoặc gianh cho cô gái trình

nữ, đầy thuần khiết Liệu rằng nữ chính có bị cám dỗ và đánh mắt mình khi bị nhắn

vào tâm lí tò mò, muốn khám phá những điều bí mật hay không? Thế rồi thói mò của phụ nữ đã dẫn tới cho cô ta hậu quả khôn lường, cô bàng hoàng nhận ra rằng những người vợ trước của chồng mỉnh đã bị hắn ta giết hại một cách man rợ với những dụng

cụ hành hình có thế cướp đi mạng sống một con người chỉ trone sang tắc Mối đe dọa

về mạng sống của cô gái đang ngày một đến gần và cô đã biết, mình cũng sẽ là con môi tiếp theo thỏa mãn được tâm lí méo mó, bạo đâm điên cuồng của gã chồng Bên cạnh yếu tố kinh đị về thói hoang dâm, bạo lực điên cuồng và tâm lí bất thường của nhân vật người chồng Căn phòng máu còn in đậm dau vét Gothic khi Angela Carter miêu tả cực kì chỉ tiết và không gian căn phòng, cũng như bầu không khí bao trùm toàn câu chuyện Không gian được mô tả ngày một tối dẫn khi sự tò mò của nữ

nhân vật đang từ từ bị bóng đêm nuốt chứng: nh lang quanh co dẫn sâu vào lòng

đất; trải thẳm sàn day su gan như xóa nhòa đi cảm giác về độ dốc của lối đi Một hành lang dài xoắn ốc, tôi cảm giác như mình đang bước sâu vào lục phú ngủ tạng

của tòa lâu đài [1.tr68] Sự âm u tĩnh mịch của lỗi đi cũng phần nào làm cho yếu tố

kinh đị của câu chuyện ngày một hiện rõ trong trí tưởng tượng của người đọc Lối đi như là một cánh cửa dẫn dụ con người đến với địa ngục, nơi cô gái sắp sửa tận mắt nhìn thấy những điều kinh dị nhất mà cô chưa bao giờ được thấy: cây nến sáp đang làm hiện lên trước mắt tôi hình thù của một cái mang tra tấn Còn có cả một vòng banh xe lớn, hệt như những vòng bảnh xe được vẽ trên các bức tranh [1.tr69|; khi ngon lửa tắt ngúm, ném tôi trở lại vào bóng tôi tuyệt đối — một khung kim loại có kích

Trang 11

thước bằng người thật, được gắn khớp bản lè ở hai bên, tôi biết, phú định nhọn, bởi cải tên của nó chính là: Trình nữ sắt [I.tr69] Hàng loạt những hình ảnh mang tinh bạo lực được phô ra khiến cho độc giả dần già ngắm sâu vào thế giới tăm tối, đáng sợ của một nơi gọi là “phòng hành hình” Đỉnh điểm của yếu tố gothic gây ám ảnh người đọc, đó chính là sự chứng kiến của nhân vật chính đối với ba cái xác chết trong căn

phòng lạnh lẽo, họ nằm đó để như hiện hữu rõ những thước phim tra tấn vô hình

nhưng đủ khiến cho cô gái và cả độc giả cảm thấy sờn gai ốc, ớn lạnh với những điều

đã từng xảy ra ở nơi này Ba cô gái — ba nàng trinh nữ, chưa từng bị vấy bân cho đến khi bước chân vào hào môn giàu có của pã công tước phê tởm, bạo dâm kia Họ đã bị

tra tan đến mức man rợ: Cô ca sĩ nhạc kịch nằm đó, gan như Ở truong, anh ta đã

ướp xác cô, trên cô họng cô, vết hằn xanh lè của dấu tay anh ta, những ngón tay đã siết cô cô tới chết Và tệ nhất là, đôi môi người đã khuất vẫn khẻ mửm cươi [1.tr72] Cô

vợ thứ nhất của hắn ta đã chết thê thảm như thế với sự điên loạn, cuồng tín cho rằng

chỉ những người trinh nữ mới xứng đáng đề hắn ta dâng hiến cho tô tiên của hắn Vậy

còn hai cô vợ còn lại đang ở đâu? Tiếp đến nữa là hàng loạt những hình ảnh khủng khiếp, gây ám ảnh người đọc như trạng thái chết thảm của cô gái làm phục vụ: “một cái đầu lâu đã bị róc sạch thịt tới mức khó mà hình dung nỗi cá khung xương trơ trụi lủi ấy đã từng thuộc về một sự sống căng tràn biết nhường nào ”[1.tr73]; “Ôi cô nàng đáng thương tội nghiệp, chỉ một bước sây chân thôi mà đã nằm đây, bên những chị em xấu số từng đồng ý làm vợ hắn, .” mà trượt ngã xuống tận cùng vực thắm tối tăm

[1.tr73] và tiếp đến, nạn nhân xấu số của tội ác man dâm này không ai khác chính là

nữ bá tước Romamia, qua sự tìm kiếm của nữ chính, thì ra nữ bá tước đã bị nhốt vào trong chiếc lồng tra tấn có bánh xe lớn kia: Trinh nữ sắt: “Lớp vỏ kim loại của Trinh

nữ sắt bắt ngờ phát ra một âm thanh ma mịỊ, tôi lập tức hình dung ra được cảnh kẻ bị nhốt trong ấy vẫn điên cuồng cào cấu tìm cách thoát ra.” Nữ bá tước đã “bị đâm xuyên người, không phải bằng một mà là bằng hàng trăm chiếc đính lớn nhọn hoắc, ”[1.tr75] Ba người con gái, nói đúng hơn là những trinh nữ xấu số, từ lâu đã trở thành miếng mỗi béo bở của tên vô lại hoang dâm cho rằng sự tính khiết, trong trắng của họ hoàn toàn xứng đáng được làm vật hiến tế của hắn, thỏa mãn được con quỷ dữ khát máu bên trong hắn Điều này cũng thể hiện một trong những đặc trưng chính của van hoc Gothic chính là “trình nữ gặp nạn” Họ đều là những con mỗi được săn bởi những người đản ông mạnh mẽ, giau có, bề ngoài lịch thiệp, điền trai và rồi họ đã bị

Trang 12

che mắt bởi tình yêu đôi lứa mà chúng trao tặng Sự hoảng loạn, kinh hoàng và những cảm giac khác mà nhân vật trải qua thường được thể hiện rõ, đặc biệt thường nữ chính

sẽ có xu hướng mồ côi, bi gá đi, bị bỏ rơi hoặc bằng cách nào đó bị tách khỏi thế ĐIới

mà không có sự giám hộ

Bồi cảnh của các câu chuyện trong Căn phòng máu cũng thuộc trong những yếu tố

của văn học Gothic Về bối cảnh, kiến trúc thường đóng vai trò rất quan trọng trong

việc làm rõ hình thức kinh dị bên trong Thường bối cảnh sẽ trong một tòa lâu đài hoặc trang viên lớn, nơi bị bỏ hoang đồ nát, hoặc cách xa với thế giới bên ngoài Nữ chính trone chuyện Căn phòng mứu cũng tương tự, cô được gả đi, đến sống trong một tòa lâu đài rộng lớn với vô vàn căn phòng nguy nøa, tráng lệ, tuy nhiên lại là một tòa lâu đài tách biệt với thế giới bên ngoài khi năm giữa biển khơi Căn phòng bí mật cũng

là hình ảnh tượng trưng cho sy luu day va giam cầm, là bí mật được chôn vùi đã được

phát hiện

Việc vay mượn các tình tiết câu chuyện cô tích và biến hóa thành những mảnh ghép

kinh dị, trong Căn phòng máu còn hiện hữu những điều huyền bí - yếu tổ khác của

đặc trưng chính của văn học Gothic, nơi mà tiểu thuyết, truyện ngắn thường chứa đựng những yếu tố siêu nhiên hoặc huyền bí, chẳng hạn như linh hồn, quỷ dữ hay ma

cả rồng, động vật hoang dã khát máu người Nói đến những điều huyền bí trong Căn phòng máu, phải kế đến 3 mẫu chuyện cuối trong tác phẩm Ba truyện kế gắn với loài SÓI, loài ma cả rồng được chế tác từ câu chuyện cô của nhiều lứa tuổi trẻ thơ - Có 5é quàng khăn đó Nếu như hai câu chuyện trước là hiện thân của giống loài ăn thịt — sói

và có phần bớt u ám, ma mị hơn như Người sói và Hội sói: với Người sói là một câu

chuyện dữ dội với giọng kế lạnh lùng, súc tích về cô gái trẻ chặt đứt bàn chân sói nhưng cuối cùng phát hiện ra đó lại chính là bàn tay của người bà mình, với Hội sói được viết hoa mĩ, phong phú câu từ với bầu không khí ngất ngây say mê của loài sói Nỗi bật hơn vẫn là câu chuyện Sói - Alice như trở về địa hạt của Gothic với những khung cảnh lâu đài u ám với một công tước khát máu, ăn thịt người và chỉ sống về đêm Câu chuyện cũng được xem là dị bản của Có 5é guàng khăn đỏ có từ thời Trung Cô; kế về một đứa trẻ hoang đã được sói mẹ cho bú và nuôi nắng: De puella a lupellis seruata (Truyện kế về cô bé được cứu khỏi bẩy sói) Qua Sói — Alice, độc giả thấy được ở đây một cảm giác phê tởm về cái thân thể vốn của loài người nhưng lại thuộc

về nơi hoang dã, đứa trẻ tự mình sinh tôn và trải nghiệm sự giao thoa giữa con người

Trang 13

va thói quen thân thuộc khi sống với loài sói từ nhỏ Ngài công tước người sói trong

câu chuyện cũng được miều tả khá tỉ mỉ với “ đôi mắt chỉ sáng lên nỗi khát thèm”;

“công tước hối hả chạy đọc nghĩa địa, vác ngang lưng một nửa thân người tươi rói

dam dia máu”[1.tr315]; “ông vảo vai một kẻ ăn xác sống, một kẻ cướp xác ngang

nhiên xâm phạm sự riêng tư cuối cùng của những người đã khuất” [1.tr315 — 316] Môtip nhân vật siêu nhiên, hư cấu trong văn học Gothic không dừng lại ở ba câu chuyện liên quan đến loài sói ăn thịt người, nó còn được hiện thân trong nhân vật ma

cả rồng với mẫu chuyện Cô chủ trong ngôi nhà của tình yêu, cô gái mang dòng máu

ma cà rồng sống cùng một bà quản gia giả nua chuyên đi thăm dò và dụ đỗ những đứa trẻ và những con người non đọn trót lỡ bước vào tòa lâu đài đầy rẫy máu tanh và trở thành nắm xương chỉ trong gang tắc bởi sự khát máu của cô chủ trong tòa lâu đài Nữ

bá tước được miều tả với bộ dạng xinh đẹp nhưng lại mang hình thù và tứ chi có đặc điểm của ma mà rồng; “móng tay nàng đài hơn cả móng tay của các vị quan tước Trung Hoa cô đại, móng nào móng nấy được vớt tỉa nhọn hoắc, cùng hàm răng trắng rợng và sắc như sai nhọn, ”.[1.tr246]

Kết hợp motip nhân vật Dracula (ma cà rồng), điểm báo cũng là yếu tổ trong văn hoc Gothic, dién hinh cua thé loại nay, điềm báo báo trước những sự kiện sắp xảy ra

Nó có thể có nhiều hình thức, chẳng hạn như giấc mơ, thăm viếng tâm linh, hoặc bói bài tarot Aneela Carter đã xây dựng nhân vật mang nguồn năng lượng tâm linh, bói toán , dự cảm với những lá bài Tarot và cudi củng một ngày nhân vật nữ bá tước này lại tìm được tình yêu mà nàng ta cho rằng, lâu nay điềm báo ấy chưa từng xuất hiện Thông thường, cốt truyện của tiêu thuyết hay hay truyện ngắn Gothic sẽ phản ánh

sự tàn nhẫn của thế giới Nhân vật chính, mệt mỏi với sự cô đơn, tủ đảy, lưu vong, thường gặp đưới hình thức cám đỗ hoặc lừa dối Sự cám đỗ của những thứ xa hoa, lộng lẫy tưởng chừng một bước gả vào hào môn của cô con gái người góa phụ nghèo

trong Căn phòng máu, của chàng trai va con Méo di hia say mé c6 vo cua ga ba tudc

Quan sudng kho khao ma danh mat di 1á tri vốn có của con người đạo đức Sự mệt mỏi, cô đơn của đứa trẻ hoang đã, tự mình sinh tồn nơi tòa lâu đài (Só - Alice) , của

nữ bá tước ma cà rồng sống trong bức rèm khép kín chưa một lần nhìn thấy ánh mặt

trong tac phẩm có xu hướng chống lại bản thân, chống lại những bản năng vốn đã quen thuộc; họ phạm tội và châm đứt sự sụp đô của mình Ví dụ, trong cuôồn tiêu

Ngày đăng: 07/01/2025, 16:04