Tiểu luận mỹ học cái Đẹp trong nghệ thuật hội họa của picasso

Đối tượng và phạm vi nhghiên cứu Đối tượng nghiên cứu: cái đẹp và vai trò của chủ thể trong việc nhìn nhận đánh gía nghệ thuật trong hội họa của Pablo Picasso Phạm vi nghiên cứu: Cái đẹ

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM NGHỆ THUẬT TW

KHOA THIẾT KẾ THỜI TRANG

MỤC LỤC Trang

MỞ ĐẦU

1 Lí do chọn đề tài 5

2 Mục đích nghiên cứu 6

3 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 6

4 Phương pháp nghiên cứu 6

5 Bố cục của tiểu luận 6

NỘI DUNG

Chương 1 : NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG 1.1 Khái niệm về cái đẹp 7

2 Các lĩnh vực biểu hiện của cái đẹp

2.1 Cái đẹp trong tự nhiên 7

2.2 Cái đẹp trong nghệ thuật 7

2.3 Cái đẹp trong xã hội 9

3 Vài nét về cuộc đòi của Pablo Picasso 11

Chương 2 :BIỂU HIỆN CÁI ĐẸP TRONG TRANH CỦA PICASSO 2.1 Tác phẩm Tự chụp chân dung (1907) 13

2.2 Tác phẩm Les Demoiselles d’Avignon (1907) 14

2.3 Tác phẩm Nghệ sĩ Guitar già mù (1903) 15

2.4 Tác phẩm Portrait of gertrude stein (1905) 16

2.6 Tác phẩm Ma Jolie (1911-12) 17

2.7 Tác phẩm Still Life with Chair Caning (1912) 18

2.8 Tác phẩm The three musicians (1921) 19

2.9 Tác phẩm three women at the spring (1921) 20

2.8 Tác phẩm “Large Nude in a Red Armchair” (1929) 21

2.9 Tác phẩm Guernica (1937) 22

2.10 Tác phẩm maquette for guitar (1912) 22 Chương 3: KHAI THÁC GIÁ TRỊ THẨM MỸ TRONG TRANH CỦA PABLO PICASSO VÀO HỌC TẬP, NGHIÊN CỨU, SÁNG TẠO ĐỐI VỚI SINH VIÊN TKTT 23 KẾT LUẬN 24 DANH MỤC THAM KHẢO 25

MỞ ĐẦU

1 Lý do chọn đề tài

Mỹ học là bộ môn khoa học có tính lý thuyết hay nói cách khác là thuần lýluận Mỹ học có vai trò to lớn giúp cho chúng ta nhận thức được rằng quy luật tiếnhóa của lịch sử xã hội có sự đóng góp rất lớn của nhận thức về cái đẹp, về nghệthuật Trong nội tại mỗi con người, ai cũng ẩn sâu một chút duy mỹ, dù nhiều hay

ít, con người sinh ra vốn yêu thích cái đẹp, cái đẹp gắn với bản chất sáng tạo củacon người, gắn với quá trình hoàn thiện, hoàn mỹ của con người, gắn với sự sảnsinh ra chính con người

Đứng trước một tác phẩm nghệ thuật hội họa, người thưởng thức cái đẹpluôn ngập ngừng trước rất nhiều những câu hỏi được đặt ra: điều gì làm cho bứctranh này thật đẹp hay kỳ lạ?, bí ẩn đằng sau bức tranh này là gì?, ngụ ý của tác giả

ẩn dấu sau những hình tượng này là gì ?, v.v và phần lớn đều không lý giải đượctoàn bộ, vì bức tranh có đời sống và ngôn ngữ riêng của nó Do đó mà người nghệ

sĩ cũng phải thay đổi lề thói tư duy, tự kiếm tìm phương thức biểu đạt không lặp lạicủa những người đi trước, có như vậy nghệ thuật mới tồn tại, phát triển và cần thiếtcho đời Là một thần đồng hội họa, hơn ai hết Picasso ý thức rất rõ “sứ mệnh nghệthuật” của mình, ông du họa qua nhiều trường phái: Cổ điển, Siêu thực, Linh cảm,Biểu hiện, Ấn tượng,… và ở đâu Picasso cũng để lại những dấu ấn đậm nét Qua

đó phản ánh một cách sinh động những bước tiến của ông trong hành trình nghệthuật

Vì vậy, tôi chọn đề tài là “Cái đẹp trong nghệ thuật hội họa của Pablo Picasso”.

2 Mục đích nghiên cứu

Nghiên cứu cái đẹp trong nghệ thuật hội họa của Pablo Picasso nhằm nâng cao vốnhiểu biết về bản thân Biết cảm thụ cái đẹp tích cực và say mê cái đẹp sâu và bền vững vận dụng các kiến thức đó vào sáng tác, học tập và cuộc sống thông qua đó khám phá, định hướng và vững tin trên con đường nghệ thuật của mình

3 Đối tượng và phạm vi nhghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu: cái đẹp và vai trò của chủ thể trong việc nhìn nhận

đánh gía nghệ thuật trong hội họa của Pablo Picasso

Phạm vi nghiên cứu: Cái đẹp và các phạm trù liên quan đến dời sống thẩm

mỹ Đưa ra phân tích các tác phẩm tiêu biểu của họa sĩ Picasso và khai thác giá trịthẩm mỹ trong tranh Picasso đối với sinh viên TKTT

4 Phương pháp nghiên cứu

- Điều tra, khảo sát và thu thập tổng hợp thông tin về họa sĩ Picasso và các tác phẩm liên quan đến đề tài

- So sánh, phân tích, tổng hợp các vấn đề được rút ra trên cơ sở các nguồn tưliệu

5 Bố cục của tiểu luận

Ngoài phần Mở đầu, kết luận, Tiểu luận gồm 03 chương chính:

Chương 1 Khái quát chung về mỹ học và vài nét về cuộc đời và sự nghiệp nghệ thuật của Pablo Picasso (06 trang)

Chương 2 Biểu hiện của cái đẹp trong tranh của Pablo Picasso (10 trang)

Chương 3 Khai thác giá trị thẩm mỹ trong tranh của Picasso vào học tập, nghiên cứu, sáng tác đối với sinh viên TKTT (01 trang)

NỘI DUNG

Chương 1 NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG

1 Khái niệm về cái đẹp

Cái đẹp là phạm trù mỹ học, trong đó phản ánh và đánh giá những hiện tượng của hiện thực và những tác phẩm nghệ thuật đem lại cho con người một cảm giác khoái lạc về mặt thẩm mỹ, biểu hiện dưới hình thức cảm tính, đồng thời xác định giá trị thẩm mỹ của đối tượng theo quan điểm về sự hoàn thiện, xem chúng là các hiện tượng có giá trị thẩm mỹ cao nhất

2 Các lĩnh vực biểu hiện của cái đẹp

Cái đẹp là một khái niệm phổ biến trong mỹ học và có nhiều lĩnh vực biểu hiện khác nhau

2.1 Cái đẹp trong tự nhiên:

Thiên nhiên mang đến cho chúng ta nhiều hình ảnh tuyệt đẹp như cảnh quan tự nhiên, hoa lá, con đường mòn, biển cả, núi non, và bầu trời Cái đẹp của tự nhiên ngoài biểu hiện của màu sắc, đường nét, hình khối, còn là cái gợi cho conngười những cảm xúc, rung động, say mê và sức sống dồi dào Sự say mê đó giúp con người tìm thấy niềm vui, khơi dậy ở họ sự khát vọng và tình yêu cuộc sống, vẻ đẹp thiên nhiên thường được chia làm hai bậc:

- Thiên nhiên thứ nhất: Thiên tạo, vốn có như biển, sông, núi rừng, hang động, …

- Thiên nhiên thứ hai: Thiên nhiên nhân tạo cộng thêm sự sáng tạo của conngười

Cũng có thể nói tới một thiên nhiên thứ ba: Thiên nhiên do chính người nghệ

sỹ tạo ra những tác phẩm nghệ thuật của chính mình

2.2 Cái đẹp trong nghệ thuật:

Khác với cái đẹp khách quan tồn tại ngoài cuộc sống, cái đẹp trong nghê

thuật là một sản phẩn đặc biệt do nghệ sỹ tạo ra Cái đẹp của cuộc sống và cái đẹp trong nghệ thuật hoàn toàn không đối lập nhau Mối quan hệ giữa cái đẹp trong cuộc sống và cái đẹp trong nghệ thuatah là mối quan hệ giữa cái được phản ánh ( cái đẹp cuộc sống) và cái phản ánh ( cái đẹp trong nghệ thuật) Khi phản ánh cuộc sống bằng nghệ thuật, các nghệ sỹ đều phải tham gia một cách

tích cực vào việc khám phá thực tại khách quan trên cơ sở đóđể tiên đoán tương lai Nghệ sỹ không đơn thuần chỉ làm công việc truyền đạt lại cuộc sống mà còn phải bộc lộ thái độ của mình đối với cái đẹp của tự nhiên và cái đẹp của đời sống

xã hội.Tác phẩm nghệ thuật là sản phẩm đặc biệt do người nghệ sỹ tạo ra, là đứacon tinh thần của người nghệ sỹ Nếu xét trong mối quan hệ: Tác giả, tác phẩm thì cái đẹp trong nghệ thuật mang đậm dần dấu ấn chủ quan của người nghệ sỹ Xét trong mối quan hệ với công chúng, cái đẹp trong nghệ thuật tồn tại khách quan, độc lập với người tạo ra nó.Nét đặc trưng của cái đẹp nghệ thuật là tính điển hình của nó Trong vô vàn những hiện tượng, những thuộc tính đẹ ngoài cuộc sống, nghệ sỹ phải tìm ra mặt khái quát, tập trung nhất Vì vậy, cái đẹp trong nghệ thuật luôn chứa đựng những nét đặc sắc, điển hình của cái đẹp khách quan ngoài cuộc sống Cái đẹp trong nghệ thuật bao quát cả tính không gian và thời gian, rút ra từ hiện thực khách quan nóng bỏng của xã hội, con người Vì vậy, cái đẹp trong nghệ thuật gắn liền với mọi chiều sâu thẳm và những khát vọng của thời đại.Tính điển hình của cái đẹp trong nghệ thuật còn gắn với tính

cá thể hoá sinh động của biểu tượng đẹp cụ thể, bởi vẻ điểm hình hoá trong nghệthuật bao gồm hai mặt: Khái quát hoá và cá thể hoá Mối quan hệ của nó là mối quan hệ giữa cái chung và cái riêng Cái chung càng rộng càng bao quát được những nét cơ bản nhất của cái đẹp khách quan thì càng có khả năng tác động thẩm mỹ lớn lao đến con người Trong nghệ thuật, nghệ sỹ không dùng khái niệm để truyền đạt cái đẹp mà biểu hiện cái đẹp bằng biểu tượng toàn vẹn, cụ thể và giàu cảm xúc

Cái đẹp trong nghệ thuật còn là sự thống nhất biện chứng giữa nội dung

nghệ thuật và hình thức nghệ thuật Quan hệ biện chứng giữa nội dung và hình thức là quan hệ giữa một lý tưởng thẩm mỹ đúng đắn, có khả năng đánh giá sâu sắc các hiện tượng của cuộc sống, có năng lực giải đáp các vấn đề đang diễn ra giữa con người với phương thức diễn tả bằng hình tượng, phù hợp nhất với bản chất lý tưởng thẩm mỹ đó Sự thống nhất giữa nội dung và hình thức của cái đẹptrong nghệ thuật có liên quan đến vấn đề “ hư” và “ thực” Khi biểu hiện cái đẹp, nghệ thuật có thể lấy “ thực” để nói cái “ thực”, nhưng cũng có thể lấy cái “hư” để nói cái “ thực” Chính điều đó làm cho cái đẹp trong nghệ thuật mang tính ước lệ cao Hiện thực khách quan bao giờ cũng đa dạng, phong phú hơn nghệ thuật, nhưng nghệ thuật lại bao quát và sâu sắc hơn cuộc sống rất nhiều Sựhạn chế của cái đẹp ngoài cuộc sống là ở chỗ, ngay trong sự phong phú, đa dạng

về tính trực tiếp, tính cụ thể, tính hoàn chỉnh cả các mặt tình cảm thấy được, thì tình cảm đẹp đẽ đó chính là cái được rút theo lối kinh nghiệm, chủ nghĩa Trong khi đó cái đẹp nghệ thuật lại là sự thể hiện đời sống nhờ hệ thống tín hiếu độc đáo gắn liền với những mức độ ước lệ trên cơ sở khái quát Vì vậy, cái đẹp trongnghệ thuật trở nên sâu sắc và hoàn thiện hơn

Cái đẹp trong nghệ thuật là sự phát hiện những vẻ đẹp tiền tàng trong

cuộc sống mà trong bộn bề lo toàn con người chưa kịp nhận ra nó Vì vậy, cái đẹp trong nghệ thuật luôn tạo sự bất ngờ cho người thưởng thức Cái đẹp trong nghệ thuật là cái đẹp của sự điển hình, có tác dụng chống lại sự đơn điệu, nhàm chán, đổi với cuộc sống và tình cảm của con người, bồi dưỡng năng lực cảm thụ những giá trị thẩm mỹ trong tự nhiên và đời sống xã hội của con người.

Giá trị của cái đẹp trong nghệ thuật là sự tổng hợp giá trị mỹ học với các

giá trị đạo đức, triết học, chính trị, khoa học Cái đẹp trong nghệ thuật luôn làm cho các giá trị thẩm mỹ mang tính nhân văn, làm phong phú thế giới tinh thần của con người khiến nó vận động theo hướng hoàn thiện, hoàn mỹ Cái đẹp

trong nghệ thuật góp phần định hướng hành động cho con người, làm cho mỗi tâm hồn con người được thăng hoa.Cái đẹp trong nghệ thuật chân chính mang lại một giá trị như một chỉnh thể tinh thần toàn vẹn Chỉnh thể đó mang nội dung của cái đúng, cái nhân bản, cái hài hoà và thẩm thấu vào trong các mặt nội dung đó là tâm hồn, trí tuệ, khát vọng vươn lên của con người Cái đẹp trong nghệ thuật hội tụnhững sắc màu trong cuộc sống và năng lực sáng tạo phi thường của người nghệ

sỹ Nghệ thuật phản ánh cái đẹp trọng hiện thực, nhưng cái đẹp trong thiên nhiên, trong đời sống xã hội cũng không đồng nhất với cái đẹp trong nghệ thuật Đó là haikhái niệm hoàn toàn khác nhau Cái đẹp không phải chỉ có trong nghệ thuật và trong nghệ thuật không phải chỉ duy nhất hàm chứa cái đẹp

2.3 Cái đẹp trong xã hội:

Xã hội cũng có những biểu hiện của cái đẹp, như trong kiến trúc, thiết kế đô thị, thời trang, và phong cách sống Cái đẹp trong đời sống xã hội do con người tạo lập nên, theo ý thức chủ quan, song trong cái đẹp đó vẫn tồn tại cái đẹp khách quan, không phụ thuộc vào ý thức chủ quan của con người

Những câu chuyện dân gian trong kho tàng văn hoá, nghệ thuật mà cha ông đã sáng tạo như: Nàng Bạch Tuyết, Tấm Cám, Ông lão đánh cá và con cá vàng, Cây tre trăm đốt, Thạch Sanh…đều hàm chứ một triết lý: Cái đẹp không ở đâu xa mà ở ngay trên trần thế này, nhân gian này mặc dù trần gian vẫn còn nhiều đau khổ.Cái đẹp trong đời sống xã hội thường gắn bó với nhiều giá trị Cái đẹp và cái có ích, ích lợi về mặt tinh thần; Cái đẹp và cái đúng, cái tốt; Cái đẹp và lý tưởng chính trị

Vì vậy, ta thường nói rằng: Chân – Thiện – Mỹ là phạm trù sinh ba biện chứng Một con người đẹp, đại diện cho lý tưởng thẩm mỹ đúng đắn thì hành động, tâm

tư, tình cảm, đều được con người đó hướng tới và đạt được không thể sai lầm về chính trị và đi ngược lại với quan niệm đạo đức của dân tộc

Cái đẹp trong đời sống xã hội luôn luôn thay đổi Ngoài những thuộc tính khách quan ra nó còn mang tính lịch sử, tính giai cấp, tính thời đại, Mỗi một dân tộc đều

có hệ thống tiêu chí khác nhau về cái đẹp Cái đẹp trong đời sống xã hội vô cùng phong phú, đa dạng và cũng rất khó nắm bắt, bởi vì: Trong cuộc sống xã hội, cái

đẹp và cái xấu thường đan xen lẫn nhau Nói tới cái đẹp trong cuộc sống xã hội ta thường nghĩ đến cái đẹp trước mắt, hiện tại Song hiện tại luôn trôi, trượt về quá khứ Con người luôn có nhiều khát vọng, do đó, hầu như không bao giờ thoả mãn với điều đã đạt được.Cái đẹp trong xã hội do chính con người tạo ra, nó thể hiện trong tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội Nó liên quan mật thiết với ký tưởng chính trị, lý tưởng đạo đức Một xã hội tốt đẹp là một mà hội mà chủ nghĩa nhân đạo thấm sâu vào các mối quan hệ giữa con người với con người, nó trở thành văn hoá và văn minh xã hội Biểu hiện của cái đẹp trong xã hội chính là văn hoá ứng

xử của con người Văn hoá ứng xử chính là cách ứng xử, là sự thể hiện triết lý sống, các lối sống, nếp suy nghĩa, cách hàng động của cả một cộng đồng người trong việc ứng xử và giải quyết những mối quan hệ giữa con người với tự nhiên, với xã hội, từ cấp độ vi mô cho đến cấp độ vĩ mô

Ứng xử văn hoá là những quy định thành vãn và bất thành văn trong các xã hội Cách ứng xử thể hiện trình độ văn hoá, sự giáo dục của gia đinhg, xã hội cũng như

sự tu dưỡng của cá nhân đối với mỗi một con người, xã hội, dân tộc

Cái đẹp trong xã hội vô cùng phong phú, đa dạng, biểu hiện ở nhiều tầng,

nhiều đẳng cấp khác nhau Cái đẹp trong xã hội bắt nguồn từ quan niệm chính trị, đạp đức, truyền thống, lối sống Muốn vậy, mỗi con người, chủ thể trong xã hội phải phấn đấu để trở thành con người phát triển toàn diện, hài hoà giữa vẻ đẹp nội dung và vẻ đẹp hình thức, biểu hiện qua văn hoá nói và văn hoá hành động, góp phần xây dựng một xã hội văn minh, tốt đẹp

3 Vài nét về cuộc đời và sự nghiệp nghệ thuật của Pablo Picasso

Pablo Picasso - Hoạ sĩ thiên tài của Thế kỷ 20

Cuộc đời và sự nghiệp nghệ thuật của Pablo Picasso là một chặng đường đầy sáng tạo và ảnh hưởng đáng kể đến nghệ thuật thế kỷ 20 Dưới đây là một một vài nét vềcuộc đời và sự nghiệp của ông:

- Pablo Ruiz Picasso (sinh ngày 25 tháng 10 năm 1881, mất ngày 8 tháng 4 năm 1973), thường được biết tới với tênPablo Picasso hay Picasso, là một họa sĩ

và nhà điêu khắc người Tây Ban Nha Picasso là con đầu lòng của ông José Ruiz

y Blasco và bà María Picasso y López Ông được đặt tên thánh là Pablo, Diego, José, Francisco de Paula, Juan Nepomuceno, Maria de los Remedios và Cipriano

de la Santísima Trinidad Ngay từ khi còn nhỏ, Picasso đã bộc lộ sự say mê và năng khiếu trong lĩnh vực hội họa, theo mẹ ông kể lại thì từ đầu tiên mà cậu bé Pablo nói được chính là "piz", cách nói tắt của từ "lápiz", trong tiếng Tây Ban Nha

có nghĩa là bút chì Cha của Picasso là một họa sĩ chuyên vẽ chim theo trường pháihiện thực, ông José còn là một giảng viên nghệ thuật và phụ trách bảo tàng địa

phương, trường Mỹ thuật công nghệ tạo hình của Barcelona Vì vậy, Picasso có được những bài học đầu tiên về nghệ thuật chính từ cha mình.

- Vào Học viện mỹ thuật (Academia de San Fernando) tại Madrid được chưa đầy một năm, năm 1900 Picasso đã bỏ học để sang Paris, trung tâm nghệ thuật của Châu Âu thời kỳ đó Tại thủ đô nước Pháp, ông sống cùng Max Jacob, một nhà báo và nhà thơ, người đã giúp Pablo học tiếng Pháp Đây là giai đoạn khó khăn củangười họa sĩ trẻ khi ông phải sống trong cảnh nghèo túng, lạnh lẽo và đôi khi tuyệt vọng, phần lớn tác phẩm của Pablo đã phải đốt để sưởi ấm cho căn phòng nhỏ của hai người Năm 1901, cùng với người bạn Soler, Picasso đã thành lập tờ tạp chí Arte Joven ở Madrid Số đầu tiên của tạp chí hoàn toàn do Pablo minh họa

- Trong những năm đầu của thế kỉ 20, Picasso thường xuyên qua lại giữa hai thành phố Barcelona và Paris Tại Paris, Picasso kết bạn với rất nhiều nghệ sĩ nổi tiếng ở khu Montmartre và Montparnasse, trong đó có người sáng lập trường phái siêu thực André Breton, nhà thơ Guillaume Apollinaire và nhà văn GertrudeStein Năm 1911,Picasso và Apollinaire thậm chí đã từng bị bắt giữ vì bị nghi ăn trộm bức tranh Mona Lisa khỏi Bảo tàng Louvre nhưng cuối cùng hai người cũng được tha vì vô tội

- Năm 1904, ông bắt đầu mối quan hệ lâu dài với Fernande Olivier, người phụ nữ xuất hiện trong rất nhiều tác phẩm Thời kỳ Hồng của họa sĩ Thời kỳ này được gọi là Thời kỳ Hồng vì đây là thời kỳ ông toàn dùng màu hồng nhạt mềm mại để làm nền tranh cho mình, thời kỳ Hồng của ông được tồn tại trong 3 năm Sau khi bắt đầu nổi tiếng và trở nên giàu có, Picasso đã bỏ Olivier để quan hệ với Marcelle Humbert mà ông gọi đơn giản là Eva, chủ đề của rất nhiều bức

tranh theo trường phái lập thể của ông Sau đó ông còn đi lại với nhiều người phụ nữ khác mặc dù đã có vợ và con

- Pablo Picasso từ trần ngày 8 tháng 4 năm 1973 tại Mougins, Pháp, thọ 92 tuổi Ông đã để lại một tài sản Mỹ thuật đồ sộ gồm: 1800 bức tranh sơn dầu, 3 vạn bản tranh, 7000 bức ký họa phác thảo và có khá nhiều tác phẩm khó hiểu Picasso được an táng tại công viên Vauvenargues ở Vauvenargues, Bouches-du-Rhône