Lý do xây dựng đề án Quản lý tài chính trong các đơn vị sự nghiệp nói chung và trong các đơn vị sự nghiệp đào tạo, bồi dưỡng nói riêng là một nhiệm vụ quan trọng, ảnh hưởng lớn đến sự p
Lý do xây dựng đề án
Quản lý tài chính trong các đơn vị sự nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực đào tạo và bồi dưỡng, là nhiệm vụ quan trọng ảnh hưởng đến sự phát triển quy mô và chất lượng dịch vụ, cũng như thu nhập của cán bộ, nhân viên Việc quản lý nguồn tài chính giúp đảm bảo sự chặt chẽ trong việc thu ngân sách nhà nước, viện trợ và sản xuất kinh doanh, từ đó đánh giá hiệu quả hoạt động của đơn vị Đồng thời, công tác quản lý tài chính cũng tạo khuôn khổ cho chi tiêu hợp lý và làm cơ sở cho hạch toán kế toán, đảm bảo nguồn tài chính cho các hoạt động, giúp xây dựng kế hoạch và định hướng phát triển phù hợp với từng giai đoạn.
Trường BDCB Tài chính là đơn vị công lập chuyên đào tạo và bồi dưỡng nhằm nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng quản lý kinh tế vĩ mô, tài chính kế toán cho cán bộ, công chức, viên chức trong ngành Tài chính.
Trong những năm qua, Trường BDCB Tài chính đã tích cực thực hiện cải cách hành chính theo nghị định 60/2021/NĐ-CP, nhằm nâng cao tự chủ tài chính và hiệu quả quản lý tài chính Nhà trường đã chủ động khai thác tối đa nguồn thu và cân đối thu chi để phục vụ sự nghiệp đào tạo bồi dưỡng ngành Tài chính Tuy nhiên, vẫn còn một số hạn chế trong công tác quản lý tài chính, bao gồm (1) trình độ cán bộ quản lý tài chính chưa đồng đều, và (2) công tác lập và chấp hành dự toán chưa sát với kế hoạch.
Hoạt động tự kiểm tra và đánh giá công tác quản lý tài chính tại Trường còn hạn chế, chưa phát huy hết vai trò kiểm soát Nguồn tài chính chủ yếu phụ thuộc vào ngân sách nhà nước, trong khi nguồn thu sự nghiệp ngoài ngân sách còn thấp, dẫn đến thu nhập bình quân của người lao động chưa cao Tình hình này yêu cầu cần có giải pháp hoàn thiện để nâng cao hiệu quả quản lý tài chính, tiết kiệm chi phí, đồng thời tạo điều kiện tăng thu nhập cho cán bộ nhân viên, khuyến khích tính chủ động và sáng tạo trong việc thực hiện nhiệm vụ.
Để đáp ứng yêu cầu cấp thiết về đổi mới cơ chế tài chính, cần tăng cường tính tự chủ và giảm bớt gánh nặng cho ngân sách nhà nước Do đó, đề án nghiên cứu “Hoàn thiện quản lý tài chính tại Trường BDCB Tài chính” là cần thiết và có ý nghĩa cả về lý luận lẫn thực tiễn trong giai đoạn mới.
Tổng quan các công trình nghiên cứu
Nhà nước đã ban hành nhiều văn bản nhằm định hướng và triển khai đổi mới cơ chế hoạt động cũng như cơ chế tài chính cho các đơn vị sự nghiệp, đặc biệt là các đơn vị sự nghiệp ĐTBD.
Trong thời gian gần đây, nhiều đề tài luận văn thạc sỹ, luận án tiến sỹ và các đề án nghiên cứu đã được thực hiện về quản lý tài chính tại các đơn vị sự nghiệp công lập, đặc biệt là trong lĩnh vực đào tạo và bồi dưỡng.
Đề tài luận văn thạc sỹ (2016) của Nguyễn Thị Ngọc Cẩm về "Quản lý tài chính tại Trường Bồi dưỡng cán bộ Tài chính" đã trình bày cơ sở khoa học liên quan đến quản lý tài chính tại các đơn vị sự nghiệp công lập Tác giả tập trung vào việc quản lý nguồn thu và chi, đồng thời nêu ra kinh nghiệm từ một số quốc gia trong lĩnh vực này để rút ra bài học cho các đơn vị công lập Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng phân tích thực trạng quản lý tài chính của Trường Bồi dưỡng cán bộ Tài chính trong giai đoạn 2013.
Năm 2015, đã tiến hành đánh giá những kết quả đạt được trong công tác quản lý tài chính, đồng thời chỉ ra một số hạn chế và nguyên nhân của chúng Bài viết cũng nêu rõ các vấn đề cần được giải quyết nhằm cải thiện hiệu quả quản lý tài chính Từ đó, đề xuất các giải pháp cụ thể để hoàn thiện công tác này.
Trường Bồi dưỡng cán bộ Tài chính trong giai đoạn tới, góp phần nâng cao chất lượng ĐTBD cho cán bộ ngành Tài chính
Đề tài luận văn thạc sỹ (2017) của Ngô Thị Lan Anh về "Quản lý tài chính tại Trường Nghiệp vụ Thuế" đã trình bày các lý luận chung về khái niệm, đặc điểm và vai trò của đào tạo bồi dưỡng (ĐTBD) cho cán bộ, công chức, viên chức Tác giả cũng phân tích cơ chế quản lý tài chính đối với các đơn vị sự nghiệp ĐTBD và các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý tài chính trong lĩnh vực này Qua việc nghiên cứu thực trạng quản lý tài chính tại Trường Nghiệp vụ Thuế, tác giả đã đánh giá những kết quả đạt được, chỉ ra các hạn chế và nguyên nhân, đồng thời nêu ra các vấn đề cần giải quyết Từ đó, tác giả đề xuất phương hướng, giải pháp và kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả quản lý tài chính tại trường.
Đề tài tốt nghiệp thạc sỹ năm 2023 của Phạm Thị Hoa, mang tên “Quản lý tài chính tại Trường Đại học Tài Nguyên và Môi Trường”, trình bày lý luận về cơ chế quản lý tài chính cho các đơn vị sự nghiệp giáo dục đại học công lập Mục tiêu chính là tăng thu và tiết kiệm chi phí, đồng thời nâng cao chất lượng đào tạo Bài viết cũng phân tích thực trạng quản lý tài chính tại Trường Đại học Tài Nguyên và Môi Trường, chỉ ra những kết quả đạt được, các hạn chế và nguyên nhân, từ đó đề xuất giải pháp hoàn thiện cơ chế quản lý tài chính tại trường.
Nghiên cứu về quản lý tài chính tại các đơn vị sự nghiệp ĐTBD đã chỉ ra nhiều vấn đề lý luận và thực tiễn, đồng thời đề xuất giải pháp nhằm cải thiện công tác này Tuy nhiên, các giải pháp thường mang tính lý thuyết, chung chung và khó áp dụng thực tế Hơn nữa, các nghiên cứu chưa đề cập đến cơ sở khoa học về tự chủ tài chính, tình hình tự chủ tài chính hiện tại và các giải pháp hoàn thiện trong tương lai Để khắc phục những hạn chế này, đề tài “Hoàn thiện quản lý tài chính tại Trường BDCB Tài chính” được lựa chọn nghiên cứu nhằm cung cấp thêm cơ sở khoa học và thực tiễn cho việc cải thiện quản lý tài chính tại các đơn vị sự nghiệp.
Nghiên cứu 4 nghiệp ĐTBD nhằm xác định các phương hướng hiệu quả cho hoạt động tài chính tại trường, đồng thời đáp ứng yêu cầu lý luận và thực tiễn trong việc hoàn thiện cơ chế quản lý tài chính tại các đơn vị sự nghiệp ĐTBD hiện nay.
Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu đề án
Mục tiêu nghiên cứu của đề án là phân tích và đánh giá thực trạng quản lý tài chính tại Trường Bồi dưỡng cán bộ Tài chính trong giai đoạn 2021 - 2023 Từ đó, đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý tài chính tại trường đến năm 2030.
Nhiệm vụ nghiên cứu Để đạt được mục tiêu trên, đề án có nhiệm vụ:
Bài viết tập trung vào việc xây dựng cơ sở lý luận về quản lý tài chính tại các đơn vị sự nghiệp đào tạo và bồi dưỡng Đồng thời, nó cũng phân tích và đánh giá thực trạng quản lý tài chính tại Trường BDCB Tài chính, từ đó chỉ ra các ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân, làm nền tảng cho việc đề xuất các giải pháp và kiến nghị tiếp theo.
Ba là, đề xuất phương hướng và một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý tài chính tại Trường BDCB Tài chính đến năm 2030
Phương pháp nghiên cứu
a) Phương pháp thu thập số liệu
Bài viết thu thập dữ liệu thứ cấp từ các nguồn như báo cáo tổng kết năm và báo cáo quyết toán của Trường BDCB Tài chính để phân tích thực trạng quản lý tài chính giai đoạn 2021-2023 Tác giả áp dụng các phương pháp thống kê, tổng hợp, phân tích và so sánh để đưa ra cái nhìn tổng quát về vấn đề này.
Tác giả đã sử dụng dữ liệu thứ cấp và áp dụng phương pháp thống kê so sánh, phân tích và tổng hợp để đánh giá thực trạng quản lý tài chính tại Trường BDCB Tài chính trong giai đoạn 2021-2023 Qua đó, tác giả rút ra các kết quả đạt được, xác định những hạn chế và nguyên nhân của chúng Đồng thời, từ những phân tích này, tác giả đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý tài chính tại trường.
Hiệu quả/ lợi ích của đề án ứng dụng trong thực tiễn
Đề án này đóng góp vào việc hệ thống hóa lý luận quản lý tài chính cho các đơn vị sự nghiệp ĐTBD, làm rõ các khái niệm, mục tiêu, nguyên tắc và yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý tài chính Ngoài ra, nó cũng tổng hợp và phân tích kinh nghiệm từ các đơn vị ĐTBD tương đồng, từ đó rút ra bài học kinh nghiệm chung cho việc quản lý tài chính trong lĩnh vực này.
Bài viết phân tích thực trạng quản lý tài chính tại Trường BDCB Tài chính, đánh giá những thành tựu đạt được cũng như các tồn tại cần khắc phục Đề án nêu rõ các quan điểm, định hướng và mục tiêu nhằm nâng cao hiệu quả quản lý tài chính Đồng thời, bài viết cũng đề xuất một số giải pháp và kiến nghị thiết thực để cải thiện tình hình trong thời gian tới Kết quả nghiên cứu có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo cho các đơn vị sự nghiệp đào tạo bồi dưỡng khác.
Kết cấu của đề án
Đề án được chia thành ba chương, bao gồm phần mở đầu, kết luận và tài liệu tham khảo Chương 1 tập trung vào cơ sở lý luận và thực tiễn liên quan đến quản lý tài chính cho các đơn vị đào tạo và bồi dưỡng.
Chương 2 Đánh giá thực trạng công tác quản lý tài chính tại Trường Bồi dưỡng cán bộ Tài chính
Chương 3 Giải pháp và lộ trình hoàn thiện công tác quản lý tài chính tại Trường Bồi dưỡng cán bộ Tài chính
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ TÀI CHÍNH ĐỐI VỚI ĐƠN VỊ SỰ NGHIỆP ĐTBD
Khái niệm, đặc điểm, vai trò, mục tiêu của công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức
bộ, công chức, viên chức
1.1.1 Khái niệm về đào tạo, bồi dưỡng Đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trong các cơ quan nhà nước là một trong những nhiệm vụ cốt lõi nhằm nâng cao năng lực chuyên môn, kỹ năng và phẩm chất cho đội ngũ cán bộ công chức, thực hiện tốt nhiệm vụ được giao Đào tạo là quá trình truyền đạt một lượng kiến thức và kỹ năng nhất định cho đối tượng học tập cụ thể được thực hiện theo một quy trình khép kín ảm bảo tuân thủ các chuẩn mực và phương pháp dạy học đã được quy định Yếu tố về năng lực và lượng kiến thức đầu vào của đối tượng được đào tạo không nhất thiết phải làm rõ một cách chi tiết, bởi đào tạo thường tập trung vào việc nâng cao kiến thức và kỹ năng để đáp ứng mục tiêu cuối cùng Tuy nhiên, năng lực và kiến thức đầu ra lại phải được quy chuẩn hóa và xác định rõ các tiêu chuẩn đã đạt được Sự chuyển biến về chất lượng năng lực và kiến thức của đối tượng được đào tạo là kết quả của một quá trình dạy và học có hệ thống, giúp người học không chỉ tiếp thu mà còn phát triển năng lực chuyên môn và khả năng đáp ứng yêu cầu của chuyên ngành đào tạo
Bồi dưỡng là quá trình nâng cao kiến thức và kỹ năng cho đối tượng học tập cụ thể, không nhất thiết phải làm rõ về phương pháp truyền đạt và không yêu cầu thay đổi cơ bản chất lượng kiến thức của người học Mục tiêu chính của bồi dưỡng là cung cấp kiến thức cần thiết để người học đáp ứng yêu cầu cụ thể hoặc hoàn thành nhiệm vụ mới Cả đào tạo và bồi dưỡng đều nhằm nâng cao trình độ chuyên môn và khả năng xử lý công việc của người học Trong thực tế, nhiều hoạt động đào tạo và bồi dưỡng khó có thể phân chia rõ ràng thành hai nội dung tách biệt.
Đào tạo và bồi dưỡng giúp học viên đạt được trình độ và kiến thức chuyên môn cần thiết, từ đó khai thác tối đa tiềm năng bản thân để áp dụng hiệu quả trong công việc.
Trong nghiên cứu về quản lý tài chính tại Trường BDCB Tài chính, đơn vị chuyên đào tạo công chức viên chức ngành Tài chính, Đề án thạc sỹ này áp dụng khái niệm chung về ĐTBD đã được trình bày trước đó.
1.1.2 Đặc điểm về đào tạo, bồi dưỡng công chức, viên chức
Đào tạo và bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức cần gắn liền với chức danh nghề nghiệp và vị trí việc làm Mỗi tổ chức đều có vai trò cụ thể trong việc thực hiện các chức năng, nhiệm vụ riêng Dựa trên hệ thống chức nghiệp và vị trí việc làm, các đơn vị cần xác định khung năng lực cần thiết cho từng vị trí, từ đó hỗ trợ cho các công việc như tuyển dụng, bố trí và sử dụng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức hiệu quả.
Đào tạo và bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức cần được liên kết chặt chẽ với quy hoạch và kế hoạch sử dụng nguồn nhân lực Hệ thống vị trí việc làm trong các tổ chức nhà nước hiện nay bao gồm cả các vị trí chuyên môn và các chức vụ lãnh đạo, quản lý Việc này nhằm đảm bảo rằng hoạt động đào tạo, bồi dưỡng đáp ứng được yêu cầu năng lực khi bố trí và quy hoạch chức danh cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức.
Đào tạo và bồi dưỡng cán bộ công chức, viên chức cần có nội dung toàn diện và đa dạng để đáp ứng yêu cầu phát triển Nội dung này phải được xây dựng một cách chặt chẽ nhằm trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết cho người học, từ đó nâng cao năng lực, phẩm chất và tư chất của đội ngũ cán bộ Mục tiêu cuối cùng là giúp cán bộ hoàn thành tốt chức năng và nhiệm vụ được giao.
Đào tạo và bồi dưỡng là quyền lợi và trách nhiệm của cán bộ, công chức, viên chức Việc nâng cao chất lượng đội ngũ này không thể thiếu quá trình đào tạo, bồi dưỡng, góp phần đảm bảo lợi ích cho từng cá nhân trong hệ thống.
Việc tham gia đào tạo bồi dưỡng là quyền lợi thiết yếu của cán bộ, công chức, viên chức, giúp họ nâng cao chất lượng và hiệu quả trong công việc Để hoàn thành nhiệm vụ được giao một cách tốt nhất, các cán bộ công chức, viên chức cần không ngừng nỗ lực học tập và tham gia các khóa đào tạo Do đó, mỗi cán bộ công chức, viên chức có trách nhiệm tham gia đào tạo bồi dưỡng nhằm nâng cao năng lực và thực hiện nhiệm vụ hiệu quả.
Các đặc điểm của ĐTBD công chức, viên chức có tác động quan trọng đến công tác tổ chức ĐTBD và quản lý tài chính trong hoạt động này.
1.1.3 Vai trò của công tác đào tạo, bồi dưỡng công chức, viên chức Đào tạo bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ công chức, viên chức trong cơ quan Nhà nước có ý nghĩa rất quan trọng trong việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và có những vai trò sau:
- Bổ sung tri thức, nâng cao kiến thức, trình độ hiểu biết của công chức, viên chức;
- Trau dồi các kỹ năng công tác và nâng cao kinh nghiệm thực tiễn để công chức, viên chức hoàn thành tốt hơn công việc đã được phân công;
Rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức và tư chất cho công chức, viên chức là yếu tố quan trọng nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong các cơ quan Nhà nước Qua đó, việc này không chỉ cải thiện năng lực cá nhân mà còn góp phần nâng cao chất lượng nền công vụ nói chung.
1.1.4 Mục tiêu của đào tạo, bồi dưỡng công chức, viên chức
Mục tiêu của ĐTBD là trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết cho việc thực thi công vụ, góp phần xây dựng đội ngũ công chức, viên chức chuyên nghiệp ĐTBD không chỉ nâng cao năng lực cá nhân mà còn đáp ứng yêu cầu của nền hành chính tiên tiến, hiện đại.
Khái niệm, vai trò, phân loại mức tự chủ tài chính trong đơn vị sự nghiệp công lập
1.2.1 Khái niệm tự chủ tài chính
Tự chủ tài chính trong các đơn vị sự nghiệp công lập là quyền tự quyết và tự chịu trách nhiệm trong việc thực hiện các quy định về danh mục sự nghiệp công, giá và phí dịch vụ công Điều này bao gồm lộ trình tính giá dịch vụ sự nghiệp công và phân loại mức độ tự chủ, giúp các đơn vị này nâng cao hiệu quả hoạt động và đáp ứng tốt hơn nhu cầu của cộng đồng.
10 tài chính, hoạt động liên doanh, liên kết, quản lý và sử dụng tài sản công, cùng các quy định liên quan khác
1.2.2 Vai trò của tự chủ tài chính
Tự chủ tài chính cho phép các đơn vị sự nghiệp công lập tự quyết định và chịu trách nhiệm về thu chi, nhưng cần tuân thủ các giới hạn quy định.
Việc tự chủ tài chính cho các đơn vị sự nghiệp công lập không chỉ giúp họ chủ động trong việc sử dụng nguồn lực tài chính, mà còn nâng cao hiệu quả hoạt động và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao Đồng thời, các đơn vị này có khả năng tăng cường nguồn thu, phát huy tối đa tiềm năng của mình, từ đó cung cấp dịch vụ chất lượng cao cho xã hội.
Thực hiện và cung cấp dịch vụ phục vụ cộng đồng là rất quan trọng, đồng thời khuyến khích sự tham gia và đóng góp từ toàn xã hội để thúc đẩy phát triển bền vững cho các hoạt động sự nghiệp.
Nhà nước thực hiện quyền tự chủ và tự chịu trách nhiệm cho các đơn vị sự nghiệp, đồng thời duy trì đầu tư để phát triển bền vững Điều này nhằm đảm bảo các đối tượng chính sách - xã hội, đồng bào dân tộc thiểu số và người dân ở vùng sâu, vùng xa, cũng như các khu vực đặc biệt khó khăn, được tiếp cận với dịch vụ chất lượng hơn.
1.2.3 Phân loại mức tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công a) Đơn vị sự nghiệp công tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư (đơn vị nhóm 1)
Đơn vị có khả năng tự bảo đảm kinh phí chi thường xuyên đạt từ 100% trở lên và mức tự bảo đảm chi đầu tư tối thiểu bằng hoặc lớn hơn mức trích khấu hao và hao mòn tài sản cố định.
Mức tự bảo đảm chi đầu tư được xác định các nguồn sau:
+ Số dự kiến trích lập Quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp trong năm kế hoạch hoặc của bình quân 05 năm trước liền kề;
+ Số thu phí được để lại để chi thường xuyên không giao tự chủ
Đơn vị cung cấp dịch vụ sự nghiệp công không sử dụng ngân sách nhà nước sẽ xác định giá dịch vụ theo cơ chế thị trường, đảm bảo đủ khấu hao tài sản cố định và có tích lũy cho đầu tư Đối với các đơn vị sự nghiệp công tự bảo đảm chi thường xuyên (nhóm 2), cần đáp ứng ít nhất một trong các điều kiện quy định.
Đơn vị có khả năng tự bảo đảm kinh phí chi thường xuyên đạt 100% trở lên, nhưng chưa tự bảo đảm chi đầu tư từ Quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp, nguồn thu phí để lại và các nguồn tài chính hợp pháp khác.
Nhà nước thực hiện đặt hàng hoặc đấu thầu cung cấp dịch vụ sự nghiệp công, xác định giá theo phương pháp tính đủ chi phí (không bao gồm khấu hao tài sản cố định) cho các đơn vị cung cấp dịch vụ thuộc danh mục sử dụng ngân sách nhà nước Đối với các đơn vị sự nghiệp công tự bảo đảm một phần chi thường xuyên (đơn vị nhóm 3), có mức tự bảo đảm kinh phí từ 10% đến dưới 100%, sẽ được Nhà nước đặt hàng hoặc đấu thầu cung cấp dịch vụ theo giá chưa tính đủ chi phí và được phân loại tương ứng.
- Đơn vị tự bảo đảm từ 70% đến dưới 100% chi thường xuyên;
- Đơn vị tự bảo đảm từ 30% đến dưới 70% chi thường xuyên;
Đơn vị tự bảo đảm từ 10% đến dưới 30% chi thường xuyên, thuộc nhóm 4 Các đơn vị sự nghiệp công do Nhà nước bảo đảm chi thường xuyên bao gồm những tổ chức được hỗ trợ tài chính để duy trì hoạt động.
- Đơn vị sự nghiệp công có mức tự bảo đảm chi phí hoạt động thường xuyên xác định dưới 10%;
Đơn vị sự nghiệp công không có nguồn thu sự nghiệp cần xác định mức tự bảo đảm chi thường xuyên Mức tự bảo đảm kinh phí chi thường xuyên được xác định dựa theo phương án cụ thể.
Mức tự bảo đảm chi thường xuyên (%) A x 100%
A là các khoản thu, gồm:
Các nguồn thu từ việc cung cấp dịch vụ sự nghiệp công được xác định trong danh mục dịch vụ sử nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước, bao gồm ngân sách nhà nước đặt hàng hoặc đấu thầu để cung cấp các dịch vụ này theo quy định.
Nguồn thu từ việc thực hiện các nhiệm vụ khoa học và công nghệ được xác định khi cơ quan Nhà nước có thẩm quyền tuyển chọn hoặc giao trực tiếp, theo quy định về khoa học và công nghệ Điều này chỉ áp dụng cho các tổ chức khoa học và công nghệ công lập.
Nguồn thu từ hoạt động dịch vụ sự nghiệp công không sử dụng ngân sách nhà nước, cũng như từ sản xuất, kinh doanh và các liên doanh, liên kết với tổ chức, cá nhân, tạo ra chênh lệch thu lớn hơn chi sau khi thực hiện nghĩa vụ thuế với nhà nước, theo đúng quy định pháp luật.
- Nguồn thu các khoản phí được để lại chi thường xuyên theo quy định của Nhà nước về pháp luật về phí, lệ phí;
Lý luận về quản lý tài chính đối với đơn vị sự nghiệp đào tạo, bồi dưỡng
Khái niệm về quản lý hiện nay có nhiều cách hiểu khác nhau, trong đó thuật ngữ “Management” trong tiếng Anh thường gắn liền với quản lý nhà nước và quản lý xã hội, phản ánh tính chất vĩ mô và bao quát hơn so với “Administration” Quản lý được hiểu là quá trình mà chủ thể sử dụng các công cụ, phương pháp và chiến lược phù hợp để điều hành và phối hợp các đối tượng quản lý, nhằm đảm bảo hoạt động và phát triển của hệ thống, đồng thời đạt được các mục tiêu cụ thể đã đề ra.
Quản lý tài chính công tại đơn vị sự nghiệp công lập ĐTBD là quá trình mà các chủ thể quản lý tài chính áp dụng các phương pháp và công cụ một cách có chủ đích để điều chỉnh và kiểm soát hoạt động tài chính, nhằm đạt được các mục tiêu phát triển bền vững.
Trong quản lý tài chính công (QLTC), việc xác định đúng các yếu tố như chủ thể, đối tượng, công cụ và phương pháp quản lý là rất quan trọng Chủ thể QLTC bao gồm Nhà nước, người đứng đầu cơ quan chủ quản và cán bộ, công chức thuộc Vụ chức năng chuyên môn liên quan đến tài chính của đơn vị Đối tượng quản lý chính là hoạt động tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập, liên quan đến mối quan hệ kinh tế trong phân phối và sử dụng quỹ tiền tệ Quản lý tài chính bao gồm việc tạo lập nguồn tài chính từ ngân sách nhà nước và các hoạt động thu sự nghiệp, đồng thời quản lý chi tiêu cho các khoản chi thường xuyên, đầu tư phát triển và chương trình mục tiêu Nhà nước, với vai trò chủ thể quản lý, sử dụng các phương pháp và công cụ đa dạng để đạt được mục tiêu quản lý tài chính hiệu quả trong các điều kiện cụ thể.
1.3.2 Nguyên tắc quản lý tài chính trong đơn vị sự nghiệp đào tạo, bồi dưỡng
Nguyên tắc hiệu quả là một trong những yếu tố quan trọng nhất trong quản lý tài chính, đặc biệt trong lĩnh vực đào tạo và bồi dưỡng Đảm bảo tính hiệu quả trong quản lý không chỉ giúp tối ưu hóa nguồn lực mà còn nâng cao chất lượng đào tạo, từ đó đạt được mục tiêu phát triển bền vững.
Khi thực hiện các khoản chi tiêu, tài chính thể hiện rõ ràng qua hiệu quả kinh tế và hiệu quả xã hội Để quyết định chính sách tài chính, cần xem xét đồng thời cả hai tiêu chí này, vì chúng là những nội dung quan trọng không thể tách rời.
Nguyên tắc tập trung dân chủ là một yếu tố quan trọng trong quản lý tài chính đối với các đơn vị sự nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực đào tạo Nguyên tắc này đảm bảo rằng nguồn lực của đơn vị được sử dụng một cách tập trung và phân phối hợp lý Các khoản thu - chi trong đơn vị sự nghiệp cần phải được thực hiện công khai, minh bạch và trung thực, nhằm phục vụ cho các mục tiêu vì lợi ích chung của các đơn vị sự nghiệp.
Nguyên tắc thống nhất trong quản lý tài chính là việc tuân thủ quy định của pháp luật, đóng vai trò thiết yếu trong việc hình thành, sử dụng, quyết toán, thanh tra, kiểm tra và xử lý các vướng mắc Nguyên tắc này giúp các đơn vị đảm bảo tính bình đẳng, công bằng và hiệu quả, đồng thời hạn chế tiêu cực trong quyết định chi tiêu.
Nguyên tắc công khai minh bạch và trách nhiệm giải trình trong quản lý tài chính là yếu tố then chốt giúp kiểm tra giám sát các hoạt động thu - chi của đơn vị sự nghiệp, từ đó hạn chế sai phạm và thất thoát, đồng thời nâng cao hiệu quả quản lý tài chính Lãnh đạo các đơn vị sự nghiệp cần chịu trách nhiệm về mọi hoạt động trước cơ quan quản lý cấp trên, đồng nghiệp và cán bộ công chức viên chức trong đơn vị Điều này đảm bảo việc quản lý tài chính được thực hiện một cách thống nhất và hiệu quả, đồng thời trách nhiệm giải trình còn phản ánh hai khía cạnh quan trọng trong quản lý.
1.3.3 Nội dung quản lý tài chính trong đơn vị sự nghiệp đào tạo, bồi dưỡng Đơn vị sự nghiệp đào tạo bồi dưỡng là đơn vị được thành lập bởi cơ quan có thẩm quyền với mục đích để thực hiện cung cấp dịch vụ trong những lĩnh vực đào tạo bồi dưỡng cho ngành tài chính nói riêng và trong xã hội nói chung
Tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập trong lĩnh vực đào tạo bồi dưỡng bao gồm các hoạt động thu và chi tiền nhằm thực hiện chức năng đào tạo cán bộ cho ngành tài chính và xã hội Để quản lý tài chính hiệu quả, các đơn vị ĐTBD cần thực hiện quản lý lập dự toán thu - chi, theo dõi việc chấp hành dự toán và cuối cùng là quyết toán tài chính.
1.2.3.1 Lập dự toán thu chi
Lập dự toán thu - chi là quá trình phân tích và đánh giá khả năng cũng như nhu cầu các nguồn tài chính nhằm xây dựng chỉ tiêu thu - chi hàng năm một cách chính xác và có cơ sở khoa học Hai phương pháp phổ biến trong lập dự toán hiện nay là phương pháp dự toán dựa trên dữ liệu quá khứ và phương pháp dự toán cấp không.
(i) Yêu cầu đối với lập dự toán thu chi:
Để xác định chính xác các chỉ tiêu thu - chi và các giải pháp thực hiện một cách khoa học, việc áp dụng các nghiệp vụ tài chính là điều thiết yếu.
Để đảm bảo cân đối thu chi, cần phấn đấu tạo ra chênh lệch thu chi nhằm tăng thu nhập cho cán bộ công chức viên chức Ngoài ra, cần trích lập quỹ để tái đầu tư phục vụ cho các hoạt động.
(ii) Căn cứ để lập dự toán thu chi:
- Căn cứ kết quả thực hiện kế hoạch tài chính các năm trước
- Căn cứ phương hướng nhiệm vụ chung và kế hoạch hoạt động của đơn vị với các mục tiêu, chỉ tiêu cụ thể
- Khả năng huy động tài chính từ nguồn NSNN cấp và các nguồn thu hợp pháp khác
- Năng lực tổ chức quản lý của đơn vị
(iii) Nội dung lập dự toán:
- Các yếu tố ảnh hưởng đến dự toán thu chi của đơn vị, gồm:
+ Chức năng, nhiệm vụ năm kế hoạch được cấp có thẩm quyền giao
Chính sách tài chính hiện hành của Nhà nước, bao gồm Luật Ngân sách nhà nước và Luật kế toán cùng các văn bản hướng dẫn, quy định về các nguồn thu hợp pháp và các định mức chi tiêu như lương và thưởng.
+ Tình hình thu, chi tài chính của năm trước liền kề
+ Những thuận lợi hay khó khăn trong năm kế hoạch
- Xác định các mục tiêu và chỉ tiêu về thu và chi tài chính:
Các nguồn thu dự kiến bao gồm: kinh phí đề nghị từ ngân sách nhà nước, thu từ các hoạt động sự nghiệp như phí và lệ phí trong tư vấn tài chính, đào tạo, bồi dưỡng ngoài xã hội, cũng như viện trợ và các khoản thu khác.
+ Các khoản chi dự kiến cho từng loại hoạt động
Nhân tố ảnh hưởng đến quản lý tài chính của đơn vị sự nghiệp đào tạo, bồi dưỡng
1.4.1 Các nhân tố khách quan
Hoạt động tài chính là một lĩnh vực phức tạp, đòi hỏi sự đổi mới trong quản lý để phù hợp với sự phát triển của đất nước Quản lý Nhà nước về tài chính trong nền kinh tế phải chịu sự chi phối từ nhiều chủ thể xã hội, làm cho khái niệm quản lý tài chính trở nên phức tạp hơn Đặc biệt, quản lý tài chính trong các đơn vị sự nghiệp công lập, đặc biệt là trong lĩnh vực đào tạo, bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khách quan.
Cơ chế chính sách của Nhà nước đóng vai trò quan trọng trong quản lý tài chính của các đơn vị sự nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực đào tạo bồi dưỡng Nhà nước thực hiện kiểm tra và kiểm soát việc sử dụng nguồn lực tài chính công thông qua các chính sách và quy định liên quan đến các đơn vị sự nghiệp.
Cơ chế chính sách tài chính của Nhà nước đối với các đơn vị sự nghiệp đào tạo bồi dưỡng bao gồm quản lý tài chính từ quy định ngân sách đến tiêu chuẩn chi tiêu và kiểm soát kinh phí, nhằm tối ưu hóa hiệu quả quản lý vĩ mô Một cơ chế chính sách phù hợp sẽ giúp các đơn vị này tăng cường nguồn lực và thực hiện tốt nhiệm vụ chuyên môn Ngược lại, quy định lạc hậu và không kịp thời sửa đổi có thể dẫn đến việc "lách luật" trong quản lý tài chính, không đáp ứng yêu cầu hoạt động chuyên môn Nếu không phù hợp, cơ chế chính sách có thể trở thành rào cản trong việc tạo lập và sử dụng nguồn tài chính của đơn vị.
Việc triển khai Nghị định 60/2021/NĐ-CP đã tạo điều kiện cho các đơn vị sự nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực đào tạo bồi dưỡng, chủ động tổ chức các hoạt động chuyên môn Điều này cho phép các đơn vị quản lý và sử dụng nguồn lực tài chính một cách hiệu quả, từ đó nâng cao chất lượng hoạt động đầu ra Các đơn vị cũng thực hiện kiểm soát và chi tiêu nội bộ, khuyến khích sự sáng tạo của lãnh đạo và cán bộ, giúp cải thiện kỹ năng quản lý và thực hiện nhiệm vụ chuyên môn Qua đó, nguồn chi trả tiền lương và thu nhập tăng thêm cho người lao động cũng được cải thiện.
1.4.2 Các nhân tố chủ quan
Quản lý tài chính trong các đơn vị sự nghiệp, đặc biệt là trong các đơn vị đào tạo bồi dưỡng, chịu ảnh hưởng từ cả các nhân tố khách quan và chủ quan.
Trình độ, năng lực của cán bộ quản lý tài chính của các đơn vị sự nghiệp đào tạo bồi dưỡng
Đội ngũ cán bộ quản lý tài chính với phẩm chất đạo đức vững vàng, năng lực chuyên môn cao và kinh nghiệm dày dạn sẽ đóng góp tích cực vào hiệu quả công việc Sự kết hợp giữa trình độ chuyên môn và đạo đức sẽ tạo ra một môi trường làm việc chuyên nghiệp, từ đó nâng cao hiệu quả quản lý tài chính.
Quản lý tài chính hiệu quả ngày càng trở nên quan trọng, yêu cầu tuân thủ nghiêm ngặt các chính sách và quy định của Nhà nước, đồng thời thực hành tiết kiệm và phòng chống lãng phí Điều này góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của các đơn vị Ngược lại, nếu đội ngũ cán bộ quản lý tài chính thiếu kinh nghiệm và chuyên môn, sẽ dẫn đến tình trạng quản lý lỏng lẻo, gia tăng nguy cơ thất thoát và lãng phí ngân sách nhà nước.
Mỗi đơn vị sự nghiệp đào tạo bồi dưỡng có chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức khác nhau, được quy định bởi cơ quan có thẩm quyền Công tác quản lý tài chính tại từng đơn vị phụ thuộc vào đặc điểm tổ chức bộ máy và chức năng nhiệm vụ cụ thể của đơn vị đó.
Tổ chức bộ máy quản lý tài chính đơn giản và tập trung giúp việc thực hiện công tác tài chính thuận tiện và dễ dàng Ngược lại, một bộ máy cồng kềnh với nhiều đơn vị trực thuộc và chức năng đa dạng đòi hỏi công tác quản lý tài chính phải được tổ chức chặt chẽ và bài bản hơn Hơn nữa, việc tổ chức bộ phận quản lý tài chính độc lập hay không cũng ảnh hưởng đến hiệu quả triển khai và thực hiện công tác quản lý tài chính tại đơn vị.
Lĩnh vực hoạt động của đơn vị đóng vai trò quan trọng trong công tác quản lý tài chính, vì các đơn vị với đặc điểm hoạt động khác nhau sẽ áp dụng mô hình quản lý tài chính khác nhau Đơn vị chủ quản có khả năng thiết lập cơ chế quản lý tài chính nội bộ và hệ thống định mức chi tiêu phù hợp với từng lĩnh vực hoạt động cụ thể của đơn vị.
Cơ sở vật chất đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng quản lý tài chính Việc đầu tư vào cơ sở vật chất hiện đại và ứng dụng công nghệ thông tin, cùng với phần mềm kế toán phù hợp, sẽ gia tăng năng suất và hiệu quả công việc, đồng thời tiết kiệm thời gian và nguồn nhân lực Ngoài ra, cơ sở vật chất còn giúp đảm bảo việc lưu trữ và bảo quản chứng từ theo quy định pháp luật, giảm thiểu rủi ro như thất lạc và hư hỏng.
Hệ thống kiểm tra và kiểm soát nội bộ của đơn vị bao gồm các quy định và thủ tục nhằm đảm bảo tuân thủ pháp luật và phát hiện sai sót trong quản lý tài chính Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hệ thống này sẽ giúp đánh giá tình hình quản lý tài chính một cách chính xác và khách quan, từ đó tìm ra giải pháp phù hợp để nâng cao hiệu quả công tác quản lý tài chính của đơn vị.
Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý tài chính của đơn vị đào tạo bồi dưỡng rất quan trọng Nghiên cứu những yếu tố này sẽ giúp đánh giá chính xác và khách quan tình hình quản lý tài chính, từ đó tìm ra giải pháp phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý tài chính của đơn vị.
Kinh nghiệm quản lý tài chính trong một số đơn vị sự nghiệp đào tạo, bồi dưỡng
Trường Nghiệp vụ Thuế, trực thuộc Tổng cục Thuế - Bộ Tài chính, có nhiệm vụ tổ chức đào tạo và bồi dưỡng chuyên môn cho cán bộ, công chức trong ngành Thuế Ngoài ra, trường còn cung cấp dịch vụ đào tạo và tư vấn liên quan đến lĩnh vực thuế cho các tổ chức và cá nhân trong và ngoài nước.
Công tác quản lý tài chính tại Trường Nghiệp vụ Thuế tuân thủ Nghị định 60/2021/NĐ-CP, quy định về việc quản lý tài chính cho các đơn vị sự nghiệp công lập Nhà nước đảm bảo toàn bộ chi phí hoạt động, bao gồm cả chi phí thường xuyên và chi đầu tư, nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của trường.
Nguồn thu từ ngân sách nhà nước (NSNN) chiếm 98% tổng nguồn thu, trong khi 2% còn lại đến từ các nguồn khác, chủ yếu là phí dự thi cấp chứng chỉ hành nghề dịch vụ làm thủ tục về thuế và lãi tiền gửi từ tài khoản ngân hàng.
Trường cam kết tuân thủ các quy định chi tiêu theo Luật ngân sách và hướng dẫn của Bộ Tài chính, đồng thời thực hiện quy chế chi tiêu nội bộ mà Trường đã xây dựng.
Quy chế chi tiêu nội bộ được phát triển qua từng giai đoạn và thường xuyên được điều chỉnh, bổ sung theo hướng dẫn từ Tổng cục Thuế.
Trường công khai và minh bạch 27 nội bộ trước toàn thể cán bộ công chức, viên chức, tạo điều kiện cho các Phòng/Khoa/Phân hiệu chủ động chi tiêu và sử dụng kinh phí một cách hợp lý, khoa học và hiệu quả.
Công tác quản lý tài chính tại Trường Nghiệp vụ Thuế được thực hiện một cách nghiêm túc, tuân thủ đầy đủ các quy định, cơ chế, chính sách và pháp luật của Nhà nước.
Trường ĐTBD cán bộ Công Thương Trung ương
Trường ĐTBD cán bộ Công Thương Trung ương là đơn vị công lập trực thuộc Bộ Công Thương, có nhiệm vụ quản lý nhà nước và đào tạo bồi dưỡng kiến thức về chính trị, chuyên môn, pháp luật, quản lý hành chính và chuyên ngành cho công chức, viên chức và cán bộ quản lý doanh nghiệp trong ngành Công Thương Trường cũng cung cấp nguồn nhân lực chất lượng, nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ, hợp tác quốc tế và tư vấn đào tạo bồi dưỡng theo quy định pháp luật.
Công tác quản lý tài chính tại Trường Nghiệp vụ Thuế được thực hiện theo Nghị định 60/2021/NĐ-CP của Chính phủ, áp dụng cho các đơn vị sự nghiệp công lập tự bảo đảm một phần chi thường xuyên Đội ngũ cán bộ quản lý tài chính đều có trình độ từ đại học trở lên và chuyên môn nghiệp vụ chuyên sâu, góp phần nâng cao vai trò chỉ đạo, điều hành trong công tác quản lý tài chính của Trường.
Trường đã nỗ lực tăng cường hoạt động thu sự nghiệp nhằm đảm bảo nguồn tài chính cho các chi phí thường xuyên do Bộ giao Đồng thời, trường cũng đã cải thiện việc sử dụng ngân sách, tập trung nhiều hơn vào công tác giảng dạy và học tập, cũng như đầu tư mạnh mẽ vào việc mua sắm trang thiết bị và nâng cấp cơ sở vật chất.
Trường thực hiện kiểm tra tài chính nội bộ hàng năm và áp dụng các biện pháp xử lý sai phạm kịp thời Ban thanh tra hỗ trợ Ban Giám hiệu trong việc phát hiện những thiếu sót trong hoạt động của Trường.
Bài học rút ra cho Trường Bồi dưỡng cán bộ Tài chính
Trường cần chủ động tận dụng tối đa cơ hội từ quyền tự chủ trong huy động và sử dụng nguồn lực tài chính do Nhà nước trao Việc huy động nguồn lực không chỉ tập trung vào nguồn thu mà còn cần phát huy tiềm năng và lợi thế của đơn vị, đồng thời đảm bảo chất lượng dịch vụ đầu ra.
Trường cần tuân thủ nghiêm ngặt cơ chế, chính sách và pháp luật của Nhà nước, đồng thời thực hiện hiệu quả chế độ kế toán hành chính sự nghiệp Ngoài ra, việc nâng cao trình độ chuyên môn và nghiệp vụ cho cán bộ quản lý tài chính cũng như lãnh đạo trong đơn vị là rất quan trọng.
Trường cần tập trung vào việc cải thiện hệ thống kiểm tra và kiểm soát nội bộ để phát hiện và khắc phục kịp thời các thiếu sót trước khi có sự kiểm tra từ Kho bạc nhà nước và các cơ quan cấp trên, bao gồm các hoạt động như thanh tra, kiểm tra và kiểm toán.
ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI TRƯỜNG BỒI DƯỠNG CÁN BỘ TÀI CHÍNH
Khái quát về Trường Bồi dưỡng cán bộ Tài chính
2 1.1 Quá trình hình thành và phát triển Trường Bồi dưỡng cán bộ Tài chính
Trường Bồi dưỡng cán bộ Tài chính, trực thuộc Bộ Tài chính, được thành lập theo Quyết định số 564/QĐ - TTg ngày 10/4/2006, kế thừa từ Trung tâm Bồi dưỡng cán bộ tài chính năm 1995 Trường có nhiệm vụ đào tạo và bồi dưỡng kiến thức cho công chức và viên chức trong ngành Tài chính, bao gồm các chương trình đào tạo cho cán bộ lãnh đạo, quản lý, cũng như các kỹ năng chuyên ngành và kiến thức quản lý tài chính, kế toán Ngoài ra, trường còn cung cấp bồi dưỡng cho cán bộ thuộc các Bộ, Ngành, địa phương và các thành phần kinh tế khác trên toàn quốc.
Tên giao dịch quốc tế của Trường BDCB tài chính là INSTITUTE OF FINANCIAL TRAINING (IFT) Đây là một đơn vị sự nghiệp công lập chuyên về đào tạo và bồi dưỡng, có tư cách pháp nhân, con dấu riêng và tài khoản mở tại kho bạc Nhà nước cũng như ngân hàng thương mại theo quy định pháp luật Trường hoạt động dựa trên Quyết định 2969/QĐ-BTC ngày 18/11/2014, được sửa đổi bổ sung bởi Quyết định số 2615/QĐ-BTC ngày 10/12/2015 của Bộ trưởng Bộ Tài chính về quy chế tổ chức và hoạt động.
Từ khi thành lập, quy mô ĐTBD của Trường BDCB tài chính đã nhanh chóng mở rộng, góp phần phát triển các hoạt động đào tạo và bồi dưỡng trong xã hội Chất lượng ĐTBD ngày càng được nâng cao, với nội dung chương trình và tài liệu ngày càng hoàn thiện và đa dạng.
30 giải pháp hiệu quả đã góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức viên chức trong ngành Tài chính, đồng thời có tác động tích cực đến xã hội.
2.1.2 Chức năng, nhiệm vụ của Trường Bồi dưỡng cán bộ Tài chính
Trường Bồi dưỡng cán bộ tài chính có chức năng và nhiệm vụ:
- Xây dựng các kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng hàng năm của Nhà Trường để trình Bộ Trưởng Bộ Tài chính xem xét, phê duyệt
Bộ Tài chính thực hiện các nhiệm vụ đào tạo và bồi dưỡng cho cán bộ, công chức, viên chức theo các mục tiêu và kế hoạch đã được phê duyệt bởi Bộ trưởng Bộ Tài chính, nhằm nâng cao năng lực và hiệu quả công việc trong ngành Tài chính.
Trường có trách nhiệm hợp tác với các cơ quan chức năng để phát triển nội dung, chương trình và biên soạn tài liệu đào tạo, bồi dưỡng, theo sự phân cấp quản lý của Bộ Tài chính.
Trường tổ chức các khoá bồi dưỡng và nâng cao kiến thức nghiệp vụ chuyên môn, đồng thời cung cấp dịch vụ tư vấn trong lĩnh vực tài chính và quản lý nhà nước thuộc Bộ Tài chính Dịch vụ này hướng tới cán bộ, công chức, viên chức tài chính của các Bộ và cơ quan ở Trung ương cũng như địa phương.
- Tổ chức nghiên cứu khoa học về lĩnh vực trong tài chính và các lĩnh vực đào tạo, bồi dưỡng theo quy định của pháp luật
Xây dựng và trình cấp có thẩm quyền phê duyệt các dự án trợ giúp kỹ thuật, đồng thời tổ chức các hoạt động liên kết với các quốc gia và tổ chức quốc tế trong lĩnh vực đào tạo và bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức ngành tài chính.
- Theo quy định của pháp luật và hướng dẫn của Bộ Tài chính Trường thực hiện quyền tự chủ đối với đơn vị sự nghiệp công lập
Trường cấp chứng chỉ cho học viên sau khi hoàn thành các lớp đào tạo và bồi dưỡng theo quy định của pháp luật.
2.1.3 Tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ của Trường Bồi dưỡng cán bộ Tài chính
Sơ đồ 2.1: Tổ chức bộ máy của Trường BDCB Tài chính
Cơ cấu tổ chức bộ máy của Trường gồm: a) Ban Giám đốc gồm Giám đốc và các Phó Giám đốc b) Các Phòng chức năng:
+ Phòng Tổ chức - Hành chính;
+ Phòng Quản lý đào tạo và Nghiên cứu khoa học;
+ Phòng Hợp tác quốc tế
+ Phòng Tài chính - kế toán; c) Các Khoa chuyên môn:
+ Khoa Bồi dưỡng lãnh đạo quản lý
+ Khoa Quản lý hành chính Nhà nước;
+ Khoa Bồi dưỡng chuyên ngành e) Các đơn vị trực thuộc:
+ Trung tâm Phát triển đào tạo và tư vấn tài chính, trụ sở tại Hà Nội;
+ Trung tâm đào tạo, BDCB Tài chính miền Nam, trụ sở tại Thành phố Hồ Chí Minh
+ Trung tâm đào tạo, BDCB Tài chính miền Trung, trụ sở tại tỉnh Thừa Thiên Huế;
Các khoa chuyên môn Các đơn vị trực thuộc Các phòng chức năng
Khóa quản lý hành chính Nhà nước và Khóa bồi dưỡng lãnh đạo quản lý chuyên ngành cung cấp kiến thức và kỹ năng cần thiết cho các nhà quản lý Chương trình đào tạo này giúp nâng cao năng lực lãnh đạo, quản lý hiệu quả trong các cơ quan nhà nước Tham gia khóa học, học viên sẽ được trang bị những hiểu biết sâu sắc về chính sách, quy định và quy trình quản lý hành chính.
P hò ng Tổ c hứ c – h àn h ch ín h P h ò n g Taì c h ín h – Kế to án P hò ng h ợp tác q uố c tế
Ngành quản lý đào tạo và nghiên cứu khoa học tại Trung tâm Phát triển đào tạo và Tư vấn tài chính, Trung tâm ĐTBD cán bộ tài chính miền Trung, và Trung tâm ĐTBD cán bộ tài chính miền Nam đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng lực và kiến thức cho đội ngũ cán bộ tài chính.
- Tổng số cán bộ, viên chức hiện có: 66 người (59 cán bộ biên chế, 02 cán bộ hợp đồng 68), trong đó:
+ Cán bộ giảng dạy: 12 người (trong đó giảng viên cơ hữu: 5, giảng viên kiêm chức: 7) + Cán bộ hành chính, văn phòng: 54 người
Theo quyết định số 2452/QĐ-BTC ngày 28/12/2018 của Bộ Tài chính, chỉ tiêu biên chế của Trường BDCB Tài chính giai đoạn 2018-2021 là 118 biên chế Tuy nhiên, trong giai đoạn 2021-2023, số biên chế thực tế thấp hơn chỉ tiêu được giao do chỉ đạo của Bộ về việc chuẩn bị sát nhập các trường bồi dưỡng của các Tổng cục Điều này dẫn đến việc Trường không được tuyển mới và bổ nhiệm cán bộ, gây ra sự thiếu hụt nhân sự ở nhiều vị trí, làm cho nguồn nhân lực hiện tại không đáp ứng được quy mô hoạt động của Trường.
Trường Bồi dưỡng CBTC có tổng diện tích 2.465 m2, bao gồm 01 trụ sở chính tại Hà Nội và 03 đơn vị trực thuộc, với 18 phòng học và 23 phòng làm việc Trường chuyên đào tạo bồi dưỡng cán bộ công chức viên chức trong ngành tài chính trên toàn quốc, thường xuyên tổ chức lớp học tại các địa phương và theo hình thức trực tuyến từ năm 2020 Điều này giúp Trường hoàn thành nhiệm vụ trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 phức tạp, đồng thời tiết kiệm chi phí ngân sách và tạo điều kiện thuận lợi cho học viên tham gia khóa học.
2.1.5 Quy mô đào tạo, bồi dưỡng của Trường Bồi dưỡng cán bộ Tài chính giai đoạn 2021 - 2023
Bảng 2.1: Quy mô ĐTBD của Trường BDCB Tài chính trong giai đoạn 2021-2023, cụ thể như sau:
STT Nội dung khóa học
I ĐTBD theo kế hoạch của
1 Lý luận chính trị, quốc phòng, an ninh 10 580 14 672 13 834
2 Lớp ĐTBD Kiến thức, kỹ năng quản lý nhà nước 15 854 16 784 30 1.890
3 Lớp ĐTBD Kiến thức, kỹ năng theo yêu cầu vị trí việc làm 60 3.836 61 3.560 65 3.835
4 Lớp ĐTBD có yếu tố nước ngoài, ngoại ngữ, tiếng dân tộc 10 189 6 96
6 Lớp Hội thảo với nước ngoài 2 116 2 124
II ĐTBD khác ngoài kế hoạch 144 11.695 89 7.795 142 13.190
Theo báo cáo công tác Trường BDCB Tài chính từ năm 2021 đến 2023, số lượng lớp đào tạo bồi dưỡng (ĐTBD) theo kế hoạch của Bộ Tài chính không có sự biến động lớn Cụ thể, năm 2021, trường tổ chức 104 lớp với 6.061 lượt học viên, trong khi năm 2022, có 119 lớp với 5.658 lượt học viên, tăng 15 lớp (tương ứng 14,4%), chủ yếu tập trung vào các lớp lý luận chính trị và bồi dưỡng tin học.
Năm 2023, 110 lớp học đã được tổ chức cho 6.683 học viên, giảm 9 lớp so với năm 2022, tương đương 7,5% Sự giảm này chủ yếu tập trung vào các lớp bồi dưỡng tin học và các lớp có yếu tố nước ngoài, trong khi đó, số lượng lớp đào tạo kiến thức và kỹ năng quản lý nhà nước đã tăng lên Tổng thể, kế hoạch tổ chức lớp học không có nhiều biến động.
Thực trạng công tác quản lý tài chính tại Trường Bồi dưỡng cán bộ Tài chính
Năm 2022, 2023 Trường có tỷ lệ tụ chủ giảm xuống còn 61% và 60% (nhóm
2) và được phân loại ở mức Đơn vị tự bảo đảm từ 30% đến 70% chi thường xuyên
Vào năm 2021, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, Trường đã tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong đào tạo và bồi dưỡng trực tuyến, giúp tiết kiệm chi phí mở lớp và tăng lợi nhuận Tuy nhiên, đến năm 2022 và 2023, khi dịch bệnh kết thúc, Trường đã tổ chức các lớp học theo phương án trực tiếp và trực tuyến, dẫn đến tỷ lệ lợi nhuận giảm Bên cạnh đó, một số chương trình đào tạo bị rút ngắn thời gian và không còn hiệu lực, làm giảm thu nhập từ sự nghiệp và tỷ lệ tự bảo đảm chi thường xuyên.
2.2 Thực trạng quản lý tài chính tại Trường Bồi dưỡng cán bộ Tài chính
2.2.1 Xây dựng và ban hành quy chế chi tiêu nội bộ
Quy chế chi tiêu nội bộ được thiết lập nhằm tăng cường quyền chủ động cho ban Lãnh đạo và cán bộ trong quản lý tài chính, đồng thời là căn cứ quản lý và thanh toán chi tiêu trong Trường Quy chế này đảm bảo sử dụng tài sản công hiệu quả, thực hành tiết kiệm, công khai và dân chủ, đồng thời nâng cao hiệu suất lao động và khuyến khích hoạt động sự nghiệp để tăng thu nhập cho cán bộ, công chức viên chức Ngoài ra, quy chế cũng cung cấp cơ sở pháp lý cho các cơ quan cấp trên như Bộ Tài chính, cùng các đơn vị thanh tra, kiểm toán và cơ quan thuế, trong việc kiểm tra và giám sát hoạt động thu chi của Trường.
Giám đốc Trường có quyền quyết định mức chi quản lý cho các khoản chi thường xuyên và nguồn thu sự nghiệp, có thể cao hoặc thấp hơn mức quy định của cơ quan nhà nước, nhưng phải dựa trên nhiệm vụ và khả năng tài chính của Trường Các mức chi liên quan đến hoạt động quản lý trực tiếp trong công tác ĐTBD CBCC ngành Tài chính phải tuân thủ tiêu chuẩn và chế độ hiện hành của Nhà nước và Bộ Tài chính.
Trường BDCB Tài chính thường xuyên cập nhật Quy chế chi tiêu nội bộ để nâng cao hiệu quả quản lý Năm 2020, Trường đã tiến hành đánh giá và sửa đổi Quy chế chi tiêu nội bộ năm 2017, đảm bảo tính minh bạch và tiết kiệm Quy chế mới được xây dựng dựa trên các định mức chi của nhà nước, giúp tập trung nguồn lực tài chính cho Trường.
2.2.2 Thực trạng về tổ chức bộ máy Quản lý tài chính
Quản lý tài chính là một phần quan trọng trong quá trình xây dựng và phát triển của Trường, với phòng tài - chính kế toán đóng vai trò là cơ quan tham mưu cho Ban Giám đốc Phòng này chịu sự quản lý trực tiếp từ Giám đốc Trường và đảm bảo thực hiện đầy đủ các tiêu chuẩn, chế độ do Nhà nước quy định Họ có trách nhiệm đảm bảo chi thường xuyên, tiền lương, phụ cấp và trợ cấp cho toàn bộ cán bộ, công nhân viên và người lao động Mỗi trung tâm cũng có bộ phận kế toán riêng, và phòng tài - chính kế toán có nhiệm vụ hướng dẫn, giám sát và tổng hợp theo dõi hoạt động tài chính của các bộ phận này.
Bộ máy quản lý tài chính của Trường hiện có 11 cán bộ, trong đó 5 cán bộ có trình độ đại học, còn lại là cao đẳng và trung cấp Phòng tài chính - kế toán thực hiện phân công nhiệm vụ rõ ràng, chặt chẽ theo năng lực và trình độ của từng cán bộ, phù hợp với cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý tài chính của Trường.
Bảng 2.3 Cơ cấu tổ chức tổ chức bộ máy QLTC Trường BDCB Tài chính
Số lượng cán bộ Trình độ
I Phòng Tài chính - kế toán văn phòng
1 Trường phòng kế toán kiêm kế toán trưởng 01 ĐH kế toán
2 Phó phòng kế toán kiêm kế toán tổng hợp 01 ĐH kế toán
3 Kế toán chi ĐTBD 01 CĐ kế toán
4 Kế toán chi thường xuyên 01 TC kế toán
5 Kế toán Thu Chi Sự Nghiệp - Thuế 01 TC kế toán
II Kế toán thuộc các trung tâm (01 kế toán tổng hợp và 01 thủ quỹ) 06
1 Trung tâm miền Trung 02 01 ĐH kế toán, 01 TC quản trị kinh doanh
2 Trung tâm miền Nam 02 01 ĐH kế toán, 01
3 Trung tâm PTĐT & TVTC 02 01 ĐH kế toán, 01
(Nguồn: Trường Bồi dưỡng cán bộ Tài chính)
Phòng Tài chính - kế toán văn phòng Trường có nhiệm vụ:
Lập dự toán thu - chi ngân sách nhà nước hàng năm và phân bổ định mức chi tiêu cho các hoạt động của Trường là nhiệm vụ quan trọng Người phụ trách sẽ chịu trách nhiệm trước giám đốc về các báo cáo tài chính và toàn bộ công tác kinh tế tài chính phát sinh tại Trường.
- Xây dựng Quy chế chi tiêu nội bộ của Trường, kiểm tra tình hình thu - chi tài chính trong Trường về các hạng mục như mua sắm, sửa chữa )
- Chủ trì và làm đầu mối tổng hợp và xây dựng và phân bổ kế hoạch tài chính theo sự phân công của Lãnh đạo Trường
Phối hợp với các đơn vị liên quan để giám sát, kiểm tra và nghiệm thu các công trình xây dựng, sửa chữa, mua sắm và thanh lý tài sản theo quy định của Nhà nước hiện hành.
Chủ trì và phối hợp với các đơn vị liên quan để tối ưu hóa việc quản lý và sử dụng nguồn lực tài chính trong Trường Đồng thời, tổ chức các khóa bồi dưỡng kế toán cho cán bộ viên chức trong Phòng tài chính kế toán nhằm nâng cao chuyên môn và nghiệp vụ.
2.2.3 Thực trạng lập dự toán thu chi tại Trường Bồi dưỡng cán bộ Tài chính
Hàng năm, Trường xây dựng kế hoạch hoạt động và dự toán thu chi cho năm tài chính tiếp theo dựa trên chức năng nhiệm vụ, điều kiện thực hiện, kết quả năm trước và tình hình thu chi dịch vụ công hiện tại Sau khi nhận kinh phí từ Bộ Tài chính, bao gồm cả chi thường xuyên và không thường xuyên, các chỉ tiêu thu và mức chi sẽ được quy định cụ thể trong Quy chế chi tiêu nội bộ của Trường.
Trong những năm qua, Trường Bồi dưỡng cán bộ tài chính đã xây dựng kế hoạch thu chi và quy chế chi tiêu nội bộ đầy đủ, có sửa đổi bổ sung theo từng giai đoạn Điều này giúp đảm bảo tính kịp thời và tuân thủ đúng các quy định cùng chế độ tài chính hiện hành.
2.2.3.1 Cơ cấu nguồn thu tại Trường Bồi dưỡng cán bộ Tài chính
Trường BDCB Tài chính chủ yếu có nguồn thu từ ngân sách nhà nước (NSNN) và các nguồn thu ngoài NSNN, bao gồm thu từ hoạt động đào tạo bồi dưỡng, thu theo đơn đặt hàng của Nhà nước, cùng với các nguồn thu khác theo quy định pháp luật.
Bảng 2.4 Cơ cấu nguồn thu của Trường BDCB Tài chính giai đoạn 2021-2023 Đơn vị tính: triệu đồng
Kinh phí không thường xuyên 19.498 74,37 17.127 71,67 17.267 73,10
2 Nguồn kinh phí ngoài NSNN cấp 58.637 69,10 36.429 60,39 26.587 52,95
Thu từ hoạt động ĐTBD 57.875 98,70 35.639 97,83 25.836 97,18
Thu theo đơn đặt hàng của Nhà nước - - - -
(Nguồn: Báo cáo quyết toán Trường BDCB Tài chính các giai đoạn 2021-2023) a Thu từ nguồn kinh phí NSNN cấp
Bộ Tài chính hàng năm cấp kinh phí thường xuyên cho Trường BDCB Tài chính, nhằm đảm bảo một phần chi thường xuyên của Trường Nguồn kinh phí này bao gồm các khoản chi cho con người như tiền lương, tiền công, phụ cấp và các khoản đóng góp theo lương, cùng với các chi phí quản lý hành chính như dịch vụ công, văn phòng phẩm, điện, nước, thông tin liên lạc và công tác phí.
Kinh phí không thường xuyên bao gồm các khoản chi cho chương trình ĐTBD CBCC ngành Tài chính, hợp tác với Bộ Tài chính Lào, hợp tác với Trường Đại học Tài chính thuộc chính phủ Liên Bang Nga, cũng như kinh phí mua sắm trang thiết bị và sửa chữa, cải tạo cơ sở vật chất Nguồn kinh phí này chủ yếu đến từ các nguồn ngoài ngân sách nhà nước.
Nguồn thu từ hoạt động đào tạo bồi dưỡng của trường chủ yếu đến từ học phí của học viên trong các khóa học do trường tổ chức, cùng với các khoản thu từ hợp đồng dịch vụ đào tạo với các đơn vị trong và ngoài ngành khi có nhu cầu.
Đánh giá thực trạng quản lý tài chính tại Trường Bồi dưỡng cán bộ Tài chính
2.3.1 Những kết quả đạt được
Qua nghiên cứu công tác QLTC của Trường BDCB Tài chính cho thấy Trường đã đạt được một số kết quả sau:
Mô hình tổ chức công tác quản lý tài chính của Trường BDCB Tài chính đã thể hiện rõ vai trò điều hành và quản lý theo Nghị định số 60/2021/NĐ-CP Bộ máy quản lý tài chính của Trường đã đảm bảo sự điều hành thống nhất Hàng năm, Trường cử cán bộ tham gia các lớp tập huấn do cấp trên tổ chức nhằm nâng cao chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ làm công tác quản lý tài chính.
Công tác lập kế hoạch tài chính tại Trường được thực hiện theo đúng chính sách và hướng dẫn của Bộ Tài chính, đảm bảo quy trình, thủ tục và thời hạn Kế toán được tổ chức đúng quy định của Luật kế toán, với việc sử dụng kinh phí đúng mục đích và chứng từ sổ sách được ghi chép rõ ràng.
Trường cam kết theo dõi và quản lý nguồn thu một cách nghiêm túc, đảm bảo tính công khai, minh bạch và tuân thủ quy định Tinh thần trách nhiệm của các phòng, khoa chuyên môn, đặc biệt là bộ phận quản lý tài chính, luôn được đề cao Một nền tài chính vững mạnh không chỉ tạo điều kiện cho cán bộ, công chức, viên chức yên tâm làm việc mà còn góp phần quan trọng vào sự nghiệp đào tạo và bồi dưỡng của ngành tài chính.
Quản lý chi tiêu hiệu quả là việc tuân thủ nghiêm ngặt các định mức tiêu chuẩn do Nhà nước và Bộ Tài chính ban hành trong quá trình sử dụng ngân sách Các định mức chi ngân sách cần phải được xây dựng đúng theo quy định về chi thường xuyên, và các quy định về chi hoạt động sự nghiệp phải được thể hiện rõ trong Quy chế chi tiêu nội bộ, phù hợp với đặc thù của từng đơn vị Đồng thời, việc phân phối kết quả tài chính hàng năm cũng cần tuân thủ Nghị định 60/2021/NĐ-CP của Chính phủ để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý tài chính.
Trường sẽ xây dựng và định kỳ sửa đổi quy chế chi tiêu nội bộ để phù hợp với tình hình kinh tế và các chính sách của Nhà nước trong từng giai đoạn.
Quy chế chi tiêu nội bộ được thiết lập công khai nhằm tạo điều kiện cho các Phòng, Khoa, Trung tâm chủ động trong việc chi tiêu và sử dụng kinh phí một cách hiệu quả Trường thực hiện khoán chi cho từng cá nhân và đơn vị với các khoản phí quản lý hành chính như văn phòng phẩm, điện thoại, xăng xe, điện, nước, và công tác phí Điều này giúp đổi mới cơ cấu chi tiêu, tăng cường đầu tư cho cơ sở vật chất, cũng như mua sắm thiết bị phục vụ cho hoạt động chuyên môn, đặc biệt là cho công tác giảng dạy và học tập.
Trong bối cảnh ngân sách nhà nước chỉ cấp một phần kinh phí cho chi thường xuyên, Trường đã chủ động sắp xếp và bố trí kinh phí từ nguồn thu sự nghiệp để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao Nhờ vào việc tiết kiệm chi phí và tăng cường nguồn thu, Trường đã bù đắp một phần chi thường xuyên còn thiếu, đảm bảo tiền lương theo quy định của Nhà nước và tạo ra khoản chênh lệch thu nhập bổ sung cho cán bộ viên chức, nâng cao đời sống cho họ Đồng thời, Trường cũng đã trích lập quỹ để tái đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất và trang thiết bị phục vụ cho hoạt động chuyên môn.
Công tác công khai tài chính hàng năm được thực hiện một cách nghiêm túc, đảm bảo rằng các khoản thu chi định kỳ đều được công khai kịp thời, tuân thủ quy định của Nhà nước về công khai tài chính.
Công tác kiểm tra tài chính tại Trường đã được chú trọng, với đội ngũ cán bộ có kinh nghiệm và phương pháp kiểm tra quyết toán khoa học hơn Điều này đã giúp nâng cao hiệu quả quản lý tài chính và kế toán, đồng thời hạn chế sai sót trong quá trình thực hiện.
2.3.2 Một số hạn chế - nguyên nhân
Bên cạnh kết quả đạt được, QLTC của Trường BDCB Tài chính còn một số hạn chế sau:
Công tác quản lý tài chính tại Trường BDCB Tài chính gặp nhiều hạn chế do sự thiếu đồng đều trong đội ngũ cán bộ nhân viên kế toán Việc tuyển chọn và bổ nhiệm chưa thực sự chặt chẽ, dẫn đến tình trạng một số đơn vị trực thuộc Trường có viên chức làm công tác quản lý tài chính nhưng chưa được đào tạo chuyên sâu.
Trong lĩnh vực kế toán, có 57 ngành khác nhau, tuy nhiên, nhiều kế toán chỉ đạt trình độ trung cấp hoặc cao đẳng Kế toán trưởng thường chỉ có trình độ đại học, điều này dẫn đến những hạn chế trong công tác quản lý và điều hành.
Thư hai, công tác lập dự toán và chấp hành dự toán còn chưa sát với kế hoạch
Công tác dự báo hiện nay còn yếu kém và thiếu phương pháp khoa học, dẫn đến việc điều chỉnh dự toán chưa kịp thời, không phù hợp với tình hình thực tế Kết quả là tỷ lệ giải ngân từ nguồn kinh phí đầu tư phát triển (ĐTBD) trong và ngoài nước vẫn còn thấp.
Nguồn kinh phí cho hoạt động thường xuyên của đơn vị trong giai đoạn 2021-2023 chưa đảm bảo, dẫn đến việc Trường không đủ khả năng chi trả 12 tháng lương và các phụ cấp theo lương Để bù đắp các khoản chi thiếu hụt, Trường phải sử dụng nguồn từ hoạt động sự nghiệp Mặc dù hoạt động đào tạo và bồi dưỡng tiếp tục phát triển, nhưng có dấu hiệu chững lại, gây khó khăn trong việc bù đắp chi phí thường xuyên Hơn nữa, hoạt động nghiên cứu khoa học vẫn chưa được coi là cần thiết và thiết thực.
Việc phân bổ nguồn kinh phí hiện nay chưa hợp lý, chưa tạo ra sự cân đối giữa chi thường xuyên và đầu tư cơ sở vật chất, với ưu tiên chủ yếu cho quỹ tiền lương và chế độ chính sách cho giảng viên và học viên Mức thanh toán giờ giảng cho giảng viên từ nguồn ngân sách nhà nước còn thấp, không tương xứng với công sức bỏ ra trong bối cảnh giá cả thị trường tăng cao Khoản chi thu nhập tăng thêm chưa được chi trả theo mức tối đa quy định của nhà nước, cần được chú trọng vì đây là nguồn thu nhập quan trọng giúp cải thiện đời sống cho người lao động Một số khoản chi thường xuyên như tiền nghỉ phép năm và chi phí khám bệnh định kỳ cho cán bộ viên chức cũng chưa được duy trì đều đặn hàng năm do nguồn thu hạn chế.
Vào thứ năm, công tác thẩm tra và tự kiểm tra tài chính vẫn chưa phát huy hết vai trò do cán bộ thiếu kinh nghiệm và đào tạo chuyên sâu Hiện tại, công tác này chỉ được thực hiện hàng năm thay vì theo quý, dẫn đến một số vi phạm trong quản lý tài chính chỉ được góp ý mà không có biện pháp khắc phục hiệu quả Ngoài ra, Trường chưa hình thành bộ phận chuyên trách cho kiểm soát nội bộ, do đó, việc tự kiểm tra vẫn là phương pháp chính.
2.3.2.2 Nguyên nhân hạn chế a) Nguyên nhân chủ quan
PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI TRƯỜNG BỒI DƯỠNG CÁN BỘ TÀI CHÍNH
Định huớng phát triển của Trường Bồi dưỡng cán bộ Tài chính
Đến năm 2030, Trường BDCB tài chính đặt mục tiêu trở thành “Học viện cán bộ quản lý tài chính”, nhằm đào tạo và bồi dưỡng nguồn nhân lực quản lý tài chính cho toàn ngành Mục tiêu này nhằm nâng cao chuyên môn nghiệp vụ, đáp ứng yêu cầu phát triển và hiện đại hóa trong ngành Tài chính Để đạt được điều này, Trường sẽ tập trung vào việc hoàn thành các mục tiêu cụ thể đã đề ra.
Để nâng cao chất lượng đào tạo trong ngành Tài chính, cần thực hiện đổi mới toàn diện chương trình, nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức các khóa đào tạo Mở rộng đối tượng và đa dạng hóa các loại hình đào tạo bồi dưỡng, đặc biệt chú trọng vào việc phát triển đội ngũ chuyên gia hàng đầu và cán bộ lãnh đạo trong lĩnh vực hoạch định chính sách.
Cần cơ cấu tổ chức bộ máy hợp lý và tăng cường đào tạo đội ngũ cán bộ quản lý để đảm bảo năng lực chuyên môn cao Điều này bao gồm việc xây dựng đội ngũ giảng viên cơ hữu và kiêm chức ổn định, có trình độ chuyên môn vững vàng, kinh nghiệm thực tiễn phong phú, cùng với phẩm chất đạo đức và năng lực thực thi nhiệm vụ tốt.
Ba là: Đầu tư vào cơ sở vật chất và trang thiết bị hiện đại là cần thiết để nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập Đảm bảo các điều kiện tốt nhất cho các hoạt động khoa học và đào tạo trong nước và quốc tế Cần chú trọng phát triển hạ tầng công nghệ thông tin nhằm đáp ứng yêu cầu bồi dưỡng và cải thiện chất lượng giáo dục.
Vận dụng tiêu chuẩn ISO trong hoạt động đào tạo và quản lý tài chính tại Trường BDCB là rất quan trọng, nhất là khi Trường đã có 25 năm phát triển với đội ngũ cán bộ, viên chức và giảng viên tâm huyết và có năng lực Những đóng góp của Trường không chỉ trong lĩnh vực đào tạo cán bộ công chức viên chức ngành tài chính mà còn cho xã hội, góp phần khẳng định thương hiệu của Trường.
Trường BDCB Tài chính đang khẳng định vị thế của mình trong lĩnh vực tài chính Với những yếu tố thuận lợi, trường tin tưởng sẽ vượt qua mọi khó khăn và hoàn thành mục tiêu phát triển theo Quy hoạch Chiến lược đến năm 2030.
Phương hướng, mục tiêu hoàn thiện quản lý tài chính tại Trường Bồi dưỡng cán bộ Tài chính
3.2.1 Phương hướng hoàn thiện quản lý tài chính tại Trường Bồi dưỡng cán bộ Tài chính Để đảm bảo triển khai thực hiện Nghị định 60/2021/NĐ - CP ngày 21/06/202021 có hiệu quả nhằm tăng cường tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm về QLTC trong các đơn vị sự nghiệp nói chung và tại Trường BDCB nói riêng, công tác QLTC của Trường BDCB Tài chính cần hoàn thiện theo hướng sau:
Hoàn thiện quản lý tài chính tại Trường BDCB Tài chính cần được thực hiện toàn diện, bao gồm cải cách cơ chế và chính sách tài chính, cũng như nâng cao khả năng huy động và sử dụng nguồn lực tài chính Điều này nhằm đảm bảo hiệu quả quản lý tài chính phù hợp với xu thế hội nhập quốc tế trong giai đoạn hiện nay.
Để hoàn thiện quản lý tài chính, cần đảm bảo tính khả thi dựa trên điều kiện cụ thể của đơn vị, bao gồm nguồn lực tài chính, cơ sở vật chất, và đội ngũ cán bộ Các giải pháp đưa ra phải chú trọng đến hiệu quả kinh tế, tiết kiệm chi phí, đồng thời nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng và nghiên cứu khoa học trong trường.
Để hoàn thiện quản lý tài chính công (QLTC), cần thực hiện đồng bộ ở tất cả các khâu, các phần hành công việc và các yếu tố liên quan, nhằm đáp ứng yêu cầu của đơn vị.
Để hoàn thiện quản lý tài chính công, cần tuân thủ nghiêm ngặt các chính sách và quy định hiện hành của Nhà nước Đồng thời, cần xem xét khả năng thay đổi của cơ chế và chính sách tài chính trong tương lai để đảm bảo tính linh hoạt và hiệu quả.
3 2.2 Mục tiêu hoàn thiện quản lý tài chính tại Trường Bồi dưỡng cán bộ Tài ch ính
Để hoàn thiện công tác quản lý tài chính tại Trường BDCB Tài chính trong thời gian tới, cần đảm bảo tuân thủ các chủ trương của Đảng, Nhà nước và Bộ Tài chính về việc đổi mới đơn vị sự nghiệp công lập Đồng thời, cần hài hòa với các điều kiện đặc thù của trường, nhằm nâng cao hiệu quả và tính minh bạch trong quản lý tài chính.
62 thù của ngành Tài chính để hoàn thành nhiệm vụ công tác ĐTBD, nâng cao trình độ, năng lực cho cán bộ, công chức, viên chức ngành Tài chính
Với mục tiêu chung như trên, các yêu cầu đặt ra đối với công tác quản lý tài chính tại Trường BDCB Tài chính là:
- Xây dựng, hoàn thiện các quy trình, quy chế liên quan đến công tác quản lý tài chính theo đúng quy định và phù hợp;
- Đẩy mạnh phương án tự chủ tài chính, giảm bớt phụ thuộc vào NSNN theo định hướng của Nhà nước, đảm bảo tính khả thi;
Công tác lập dự toán cần phải phản ánh chính xác tình hình thực tế và đảm bảo kinh phí được cung cấp đầy đủ, kịp thời Đồng thời, việc quản lý và sử dụng kinh phí phải tuân thủ đúng quy định của Nhà nước, đảm bảo hiệu quả và thực hành tiết kiệm để chống lãng phí.
Bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trong lĩnh vực quản lý tài chính là cần thiết để nâng cao trình độ chuyên môn và nghiệp vụ Điều này không chỉ giúp họ thực hiện nhiệm vụ một cách hiệu quả mà còn đảm bảo phẩm chất đạo đức và sự trung thực trong công việc.
Giải pháp hoàn thiện quản lý tài chính tại Trường Bồi dưỡng cán bộ Tài chính
3.3.1 Giải pháp phương án tự chủ tài chính
Trong giai đoạn 2021-2023, Trường Bồi dưỡng cán bộ tài chính đã được Bộ Tài chính phê duyệt là đơn vị tự đảm bảo một phần kinh phí thường xuyên Để thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước về đổi mới các đơn vị sự nghiệp công lập, Trường BDCB tài chính cần xây dựng các phương án nâng cao mức tự chủ về tài chính, hiện đang ở nhóm 3, nhằm tiến tới đảm bảo chi thường xuyên và chi đầu tư.
1, nhóm 2) Để làm tiền đề cho giai đoạn tiếp Trường BDCB Tài chính cần:
Trường BDCB Tài chính đề xuất Bộ thực hiện cơ chế đặt hàng đào tạo bồi dưỡng cho cán bộ, công chức, viên chức ngành Tài chính theo chương trình đã giao Trước mắt, Trường sẽ thí điểm một số chương trình đào tạo chuyên sâu trong phạm vi hẹp, sau đó mở rộng ra nhiều chương trình khác Để thực hiện đơn đặt hàng của Nhà nước, Trường cần xác định giá dịch vụ công theo quy định.
Theo Nghị định số 60/2021/NĐ-CP, giá dịch vụ sự nghiệp công được xác định dựa trên quy định pháp luật về giá và định mức kinh tế - kỹ thuật, bao gồm chi phí tiền lương, chi phí trực tiếp, chi phí quản lý, khấu hao tài sản cố định và các chi phí khác Trong giai đoạn đầu, cần tính đủ chi phí tiền lương, chi phí trực tiếp và chi phí quản lý liên quan đến tổ chức lớp học Nếu có phần tiết kiệm chi từ nguồn ĐTBD, Trường có quyền quyết định nội dung và mức chi hỗ trợ cho hoạt động thường xuyên theo quy chế chi tiêu nội bộ đã được Cục kế hoạch tài chính thẩm định và phê duyệt.
Trường BDCB Tài chính cần tăng cường khai thác nguồn thu bằng cách đa dạng hóa các chương trình đào tạo bồi dưỡng, không chỉ giới hạn ở các khóa bồi dưỡng công chức và kỹ năng lãnh đạo cấp phòng Cần xây dựng thêm nhiều chương trình và tài liệu chuyên ngành phù hợp với từng vị trí công việc của cán bộ công chức, đồng thời chú trọng đến nhu cầu xã hội trong đào tạo Nâng cao chất lượng chiêu sinh qua các kênh truyền thông và online, đồng thời xem xét tổ chức các hoạt động giảng dạy theo hình thức trực tiếp, trực tuyến hoặc kết hợp, nhằm tạo thuận lợi cho học viên và giảng viên, đồng thời tiết kiệm chi phí Cuối cùng, cần thiết lập mức thu học phí linh hoạt để thu hút người học và điều chỉnh phù hợp với chất lượng đào tạo trong thời đại 4.0.
Đội ngũ giảng viên cần được đào tạo chuyên sâu về nghiệp vụ chuyên môn và phương pháp sư phạm để nâng cao khả năng giảng dạy, từ đó giảm thiểu việc sử dụng giảng viên thuê ngoài.
3.3.2 Hoàn thiện tổ chức bộ máy và nâng cao hiệu lực quản lý tài chính
Cần rà soát và sắp xếp lại cơ cấu tổ chức cùng hệ thống quản lý tài chính để đảm bảo tính tinh gọn và chuyên trách, nhằm nâng cao hiệu quả và tính chuyên nghiệp Nếu nhiệm vụ gia tăng do quyết định sáp nhập các cơ sở đào tạo, có thể tiến hành tuyển dụng bổ sung nhân sự khi cần thiết.
Xây dựng và ban hành chính sách tiêu chuẩn cho đội ngũ cán bộ kế toán tài chính là cần thiết để đánh giá năng lực, trình độ và phẩm chất đạo đức của nhân viên Chính sách này sẽ làm cơ sở cho việc tuyển dụng, đánh giá định kỳ hiệu quả công việc và xem xét bổ nhiệm các chức danh lãnh đạo trong phòng Qua đó, tạo điều kiện cho việc bồi dưỡng, đào tạo, chi trả thưởng, tăng lương và bố trí, đề bạt các vị trí phù hợp.
Để phát triển đội ngũ cán bộ QLTC đủ năng lực, cần có kế hoạch đào tạo và bồi dưỡng phù hợp với vai trò của đơn vị đào tạo cán bộ công chức trong Ngành Tài chính Cán bộ nên được tạo điều kiện tham gia các lớp đào tạo nâng cao trình độ, từ đại học đến sau đại học, cũng như các khóa tập huấn để cập nhật kiến thức mới về QLTC và cơ chế tự chủ tài chính Đặc biệt, cán bộ tài chính kế toán cần có nghiệp vụ chuyên môn tốt và phẩm chất trung thực Do đó, kế hoạch đào tạo cần toàn diện về lý luận chính trị, đạo đức, chuyên môn và năng lực thực tiễn Bên cạnh đó, khuyến khích cán bộ tham gia các khóa học nâng cao ngoại ngữ và tin học để đáp ứng yêu cầu công việc trong thời kỳ hội nhập 4.0.
3.3.3 Giải pháp về xây dựng dự toán thu chi
Giải pháp nhằm xác định các nguồn thu dự kiến trong kế hoạch để tăng cường thu nhập, đồng thời xây dựng kế hoạch chi tiêu hợp lý và hiệu quả.
3.3.3.1 Xây dựng dự toán thu
Dựa trên hiện trạng nguồn nhân lực, chất lượng giảng viên, cơ sở vật chất và nhu cầu đào tạo bồi dưỡng của cán bộ ngành Tài chính và xã hội, Trường xác định nguồn thu và quản lý sử dụng thông qua việc lập dự toán đầy đủ, kịp thời và sát thực tế, đảm bảo khả năng thực hiện hiệu quả.
Trường là một đơn vị sự nghiệp công tự đảm bảo một phần chi thường xuyên, vì vậy nguồn thu từ ngân sách nhà nước (NSNN) được cấp cho Trường nhằm hỗ trợ cho các chi phí hoạt động.
65 cho các hoạt động thường xuyên và một phần để thực hiện chi đầu tư phát triển Vì vậy, Trường phải xác định:
Kinh phí hoạt động thường xuyên do NSNN cấp yêu cầu trường xác định biên chế và dự kiến quỹ lương, bao gồm số lượng biên chế nâng lương thường xuyên, nâng lương trước hạn, thăng hạng viên chức và kế hoạch nâng lương cơ sở (nếu có) Điều này nhằm đảm bảo chi thanh toán cá nhân như lương, phụ cấp, đóng góp theo lương, và khen thưởng theo quy định của Nhà nước Đồng thời, cần tính toán chi quản lý hành chính cho các khoản như công tác phí, điện, nước, văn phòng phẩm và nghiệp vụ chuyên môn.
Trường cần tiến hành rà soát và xây dựng dự toán cho nhu cầu mua sắm, nâng cấp, sửa chữa trang thiết bị cũng như cải tạo cơ sở vật chất, nhằm trình cấp trên phê duyệt, cụ thể là Bộ Tài chính để được cấp kinh phí Nguồn ngân sách nhà nước (NSNN) cho các khoản chi đầu tư có thể được lấy từ nguồn sự nghiệp chi không thường xuyên hoặc từ việc thực hiện các dự án và chương trình kế hoạch của Trường.
Phối hợp chặt chẽ với Vụ Tổ chức Cán bộ Bộ Tài chính và các đơn vị ĐTBD của Tổng cục thuộc Bộ Tài chính là cần thiết để xây dựng kế hoạch ĐTBD chính xác và xác định các chương trình ĐTBD được phân quyền, nhằm tránh sự chồng chéo trong công việc.
Hiện nay, việc khai thác nguồn thu từ các chương trình đào tạo bồi dưỡng (ĐTBD) cần được đa dạng hóa để đáp ứng nhu cầu xã hội và các đơn vị trong ngành Tài chính Các chương trình ĐTBD nên bao gồm những lĩnh vực như bồi dưỡng ngạch, bậc hành chính, tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp, kỹ năng chuyên ngành về tài chính, kế toán, thuế, hải quan, kho bạc, cũng như kỹ năng lãnh đạo cấp phòng Trường cần phát triển nhiều chương trình và tài liệu phù hợp với từng vị trí công việc của cán bộ công chức, đồng thời tổ chức các khóa cập nhật, tập huấn về chính sách tài chính và pháp luật mới, đáp ứng yêu cầu cụ thể của các đơn vị trong và ngoài ngành Tài chính, chú trọng đến nhu cầu xã hội.
Lộ trình và phân công trách nhiệm tổ chức thực hiện đề án
3.4.1 Lộ trình thực hiện đề án Đề án xác định các giải pháp hoàn thiện quản lý tài chính tại Trường BDCB Tài chính được tiến hành vào năm 2025 và hoàn thiện vào năm 2030, trong đó cụ thể tiến độ thực hiện từng nội dung:
(1) Giải pháp phương án tự chủ tài chính :
Lộ trình tự chủ của trường được chia thành ba giai đoạn: Năm 2025, trường sẽ duy trì mức tự chủ ở nhóm 3, với mục tiêu đảm bảo từ 70% đến dưới 100% chi thường xuyên Đến năm 2027, trường phấn đấu nâng cấp lên nhóm 2, đảm bảo chi thường xuyên Cuối cùng, vào năm 2030, trường hướng tới tự chủ nhóm 1, với việc đảm bảo cả chi thường xuyên và chi đầu tư.
- Lộ trình phương án đặt hàng thực hiện nhiệm vụ Nhà nước giao:
+ Năm 2025: bước đầu tỷ trọng chiếm 10% kế hoạch đuợc Bộ giao
+ Giai đoạn 2026 - 2030: đạt từ 50% - 100% kế hoạch đuợc Bộ giao
(2) Hoàn thiện tổ chức bộ máy và nâng cao hiệu lực quản lý tài chính
Kiện toàn phòng Tài chính - Kế toán thuộc văn phòng Trường là một bước quan trọng khi có quyết định sát nhập các Trường thuộc Tổng cục vào Trường Bộ, cụ thể là Trường nghiệp vụ Thuế Quy trình này nhằm nâng cao hiệu quả quản lý tài chính và kế toán trong bối cảnh tổ chức lại hệ thống giáo dục.
2025 khi đó nhiệm vụ tăng lên, cân nhắc tuyển dụng thêm 01 kế toán vị trí kế toán quản trị
Để nâng cao trình độ và chuyên môn nghiệp vụ của cán bộ làm công tác quản lý tài chính (QLTC), cần tạo điều kiện về thời gian và hỗ trợ tài chính cho Trưởng phòng kế toán và Kế toán Trưởng tham gia học thạc sĩ, cũng như đào tạo cán bộ kế toán lên đại học Đến năm 2030, mục tiêu là 100% cán bộ QLTC đạt trình độ cử nhân trở lên, trong đó Trưởng phòng kế toán và Kế toán Trưởng có trình độ thạc sĩ trở lên Đồng thời, hàng năm cần tổ chức khóa đào tạo bổ sung và cập nhật kiến thức về quản lý tài chính, tin học và ngoại ngữ, dự kiến vào quý 4 hàng năm.
- Xây dựng và ban hành tiêu chuẩn đội ngũ cán bộ làm kế toán tài chính: Quý 1/2025 nghiên cứu xây dựng dự kiến ban hành vào quý 3/2025
(3) Giải pháp về xây dựng dự toán thu chi :
Để xây dựng dự toán thu chi hiệu quả, cần chú trọng vào các yếu tố quan trọng trong việc thực hiện và quyết toán tài chính, như đã được tác giả đề xuất trong các tiểu mục 3.3.3, 3.3.4 và 3.3.5.
- Sửa đổi, bổ sung quy chế chi tiêu nội bộ Trường : nghiên cứu sửa đổi từ quý
Dự kiến, vào quý 2 năm 2025, sẽ ban hành các quy định mới Từ năm 2026 đến 2030, sẽ tiếp tục sửa đổi và hoàn thiện các chính sách để phù hợp với sự thay đổi trong thực tế, trong đó đặc biệt chú trọng đến việc nghiên cứu tăng định mức chi cho giảng viên và trợ giảng, phù hợp với tình hình kinh tế thị trường.
(4) Tăng cường kiểm tra, giám sát đối với hoạt động quản lý tài chính
Trường sẽ xây dựng và ban hành quy chế tự kiểm tra công tác tài chính, bao gồm các chế tài quy định trách nhiệm và xử phạt vi phạm trong quản lý tài chính Quá trình nghiên cứu sẽ bắt đầu từ quý 2/2025, với dự kiến ban hành vào quý 1/2026 Quy chế này sẽ chính thức có hiệu lực từ năm 2026.
- 2030 sửa đổi bổ sung hoàn thiện
- Thành lập bộ phận kiểm tra nội bộ: Xây dựng phương án từ quý 2/2025 dự kiến thành lập vào năm 2026-2027
3.4.2 Tổ chức phân công trách nhiệm thực hiện đề án Để thực hiện hiệu quả các giải pháp đã đề xuất ở trên, Trường BDCB Tài chính phải tổ chức hợp lý trong việc phân công trách nhiệm thẩm quyền trong việc thực hiện hoàn thiện quản lý tài chính tại Trường BDCB Tài chính, cụ thể
- Ban giám đốc Trường trực tiếp phân công chỉ đạo và theo dõi thực hiện
Phòng Tổ chức - Hành chính sẽ chủ trì và phối hợp với các Phòng, Khoa, Trung tâm để xây dựng phương án đề xuất thành lập bộ phận kiểm tra nội bộ.
+ Kế hoạch ĐTBD, tuyển dụng bổ sung nguồn nhân lực
- Phòng Tài chính - Kế toán: Chủ trì, các Phòng/Khoa/Trung tâm phối hợp thực hiện: + Xây dựng phương án, lộ trình tự chủ giai đoạn 2025-2030
+ Hướng dẫn các Phòng/Khoa/Trung tâm xây dựng dự toán thu chi, thực hiện dự toán và quyết toán thu chi tài chính
Xây dựng và trình Giám đốc ban hành tiêu chuẩn cho đội ngũ quản lý tài chính; phát triển phương án và lộ trình đào tạo nhằm nâng cao trình độ và bồi dưỡng chuyên môn cho cán bộ quản lý tài chính; đồng thời đề xuất tuyển dụng thêm cán bộ quản lý tài chính khi cần thiết.
Xây dựng và trình Lãnh đạo Trường ban hành quy chế tự kiểm tra công tác quản lý tài chính, đồng thời đề xuất sửa đổi, bổ sung quy chế chi tiêu nội bộ nhằm nâng cao hiệu quả tài chính tại Trường.
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
Quản lý tài chính tại Trường BDCB Tài chính đóng vai trò quan trọng trong công tác quản lý của các đơn vị sự nghiệp ĐTBD Vấn đề này luôn thu hút sự quan tâm của những người làm công tác ĐTBD Bài viết sẽ hệ thống hóa lý luận về quản lý tài chính tại các đơn vị ĐTBD, đồng thời phân tích cơ chế và nội dung quản lý tài chính tại Trường BDCB Tài chính Nội dung quản lý tài chính bao gồm lập dự toán, tổ chức thực hiện dự toán thu chi, cùng với việc thanh tra, kiểm tra và giám sát hoạt động tài chính Qua đó, bài viết sẽ rút ra kết quả đạt được, những hạn chế và nguyên nhân, từ đó đề xuất giải pháp hoàn thiện quản lý tài chính nhằm nâng cao hiệu quả quản lý tại Trường BDCB Tài chính trong thời gian tới.
Trong quá trình nghiên cứu, mặc dù đã nỗ lực hết mình, vẫn không thể tránh khỏi một số thiếu sót trong việc thực hiện đề tài Chúng tôi rất mong nhận được sự góp ý từ các thầy cô giáo và những người quan tâm để hoàn thiện đề án này hơn nữa.
Xin chân thành cảm ơn!
2 Kiến nghị với Bộ Tài chính
Nhà nước sẽ thực hiện cơ chế đặt hàng và giao nhiệm vụ dựa trên kế hoạch hàng năm được Bộ phê duyệt Đồng thời, sẽ hướng dẫn cách tính giá thành dịch vụ và thí điểm cho Trường Bồi dưỡng cán bộ Tài chính trong việc nhận đặt hàng các nhiệm vụ đào tạo bồi dưỡng từ năm 2025.
Trường cần chú trọng vào việc tổ chức và cải thiện bộ máy để đáp ứng nhu cầu nhân sự hiện tại Việc tuyển dụng và tiếp nhận nhân lực là cần thiết để lấp đầy các vị trí còn thiếu, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động của Trường.