+ Thực trạng tổ chức thực hiện kế hoạch tuyên truyền pháp luật về quản lý quỹ ngân sách nhà nước của KBNN Hòa Bình.. + Thực trạng kiểm soát thực hiện kế hoạch tuyên truyền pháp
Trang 1BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
- -
BÙI THỊ THANH HUYỀN
TUYÊN TRUYỀN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ QUỸ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CỦA
KHO BẠC NHÀ NƯỚC HOÀ BÌNH
Trang 2BẢN CAM KẾT
Tôi đã đọc và hiểu về các hành vi vi phạm sự trung thực trong học thuật Tôi cam kết bằng danh dự cá nhân rằng nghiên cứu này do tôi thực hiện và không vi phạm yêu cầu
về sự trung thực trong học thuật
Hà Nội, ngày tháng năm 2024
Tác giả
Bùi Thị Thanh Huyền
Trang 3Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất tới TS Nguyễn Đăng Núi và PGS.TS Vũ Duy Nguyên, những người đã trực tiếp hướng dẫn, tận tình giúp đỡ, động viên và khích lệ cá nhân tôi trong suốt quá trình thực hiện đề án
Tôi xin cảm ơn tới Ban lãnh đạo Kho bạc Nhà nước Hòa Bình Hòa Bình và các đồng nghiệp tại Kho bạc Nhà nước Hòa Bình đã hỗ trợ cung cấp dữ liệu và tạo điều kiện thuận lợi để tôi hoàn thành việc học tập và nghiên cứu trong thời gian qua
Tác giả
Bùi Thị Thanh Huyền
Trang 4MỤC LỤC
BẢN CAM KẾT i
LỜI CẢM ƠN ii
MỤC LỤC iii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT v
DANH MỤC BẢNG, HÌNH 1
TÓM TẮT ĐỀ ÁN TỐT NGHIỆP 3
PHẦN MỞ ĐẦU 5
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TUYÊN TRUYỀN PHÁP LUẬT CỦA CƠ QUAN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC 9
1.1 Khái niệm và mục tiêu tuyên truyền pháp luật của cơ quan quản lý nhà nước 9
1.1.1 Khái niệm tuyên truyền pháp luật của cơ quan quản lý nhà nước 9
1.1.2 Mục tiêu tuyên truyền pháp luật của cơ quan QLNN 10
1.2 Bộ máy tuyên truyền pháp luật của cơ quan quản lý nhà nước 11
1.3 Quy trình tuyên truyền pháp luật của cơ quan quản lý nhà nước 12
1.3.1 Lập kế hoạch tuyên truyền 12
1.3.2 Tổ chức thực hiện kế hoạch tuyên truyền 13
1.3.3 Kiểm soát tuyên truyền 14
1.4 Yếu tố ảnh hưởng đến tuyên truyền pháp luật của cơ quan quản lý nhà nước 14
1.4.1 Những yếu tố thuộc về cơ quan quản lý nhà nước 14
1.4.2 Những yếu tố bên ngoài 15
CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG TUYÊN TRUYỀN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ QUỸ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CỦA KHO BẠC NHÀ NƯỚC HÒA BÌNH 17
2.1 Tổng quan về Kho bạc Nhà nước Hoà Bình 17
2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển 17
2.1.2 Chức năng và nhiệm vụ 17
2.1.3 Cơ cấu tổ chức và nhân sự 19
2.1.4 Kết quả thực hiện nhiệm vụ 20
2.2 Pháp luật về quản lý quỹ ngân sách nhà nước 22
2.2.1 Các văn bản pháp luật về thu ngân sách nhà nước 22
2.2.2 Các văn bản pháp luật về chi ngân sách nhà nước 23
Trang 52.3 Thực trạng bộ máy tuyên truyền pháp luật về quản lý quỹ ngân sách nhà
nước của Kho bạc Nhà nước Hòa Bình 24
2.4 Thực trạng thực hiện quy trình tuyên truyền pháp luật về quản lý quỹ ngân sách nhà nước của Kho bạc Nhà nước Hòa Bình 26
2.4.1 Thực trạng lập kế hoạch 26
2.4.2 Thực trạng tổ chức thực hiện kế hoạch tuyên truyền quản lý Quỹ NSNN tại KBNN Hòa Bình 28
2.4.3 Thực trạng kiểm soát công tác tuyên truyền 33
2.5 Đánh giá thực trạng tuyên truyền pháp luật về quản lý quỹ ngân sách nhà nước của Kho bạc Nhà nước Hòa Bình 37
2.5.1 Đánh giá kết quả đạt được theo mục tiêu 37
2.5.2 Ưu điểm 38
2.5.3 Hạn chế 39
2.5.4 Nguyên nhân của hạn chế 40
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN TUYÊN TRUYỀN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ QUỸ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CỦA KHO BẠC NHÀ NƯỚC HÒA BÌNH 41
3.1 Mục tiêu và phương hướng hoàn thiện tuyên truyền pháp luật về quản lý quỹ ngân sách nhà nước của Kho bạc Nhà nước Hòa Bình 41
3.1.1 Mục tiêu phát triển của Kho bạc Nhà nước Hòa Bình 41
3.1.2 Phương hướng hoàn thiện công tác tuyên truyền pháp luật về quản lý quỹ ngân sách nhà nước của Kho bạc Nhà nước Hòa Bình 42
3.2 Giải pháp hoàn thiện tuyên truyền pháp luật về quản lý quý NSNN của KBNN Hòa Bình 43
3.2.1 Giải pháp về lập kế hoạch tuyên truyền 43
3.2.2 Giải pháp về tổ chức thực hiện kế hoạch tuyên truyền 44
3.2.3 Giải pháp về kiểm soát kế hoạch tuyên truyền 45
3.2.4 Các giải pháp khác 46
3.3 Kiến nghị 47
3.3.1 Đối với UBND tỉnh Hòa Bình 47
3.3.2 Đối với Kho bạc Nhà trước trung ương 48
PHẦN KẾT LUẬN 50
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 52
PHỤ LỤC CÂU HỎI KHẢO SÁT 54
Trang 6DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
BCTCNN Báo cáo tài chính nhà nước
QLNQQG Quản lý ngân quỹ quốc gia
Trang 7DANH MỤC BẢNG, SƠ ĐỒ
Bảng 2.1: Kinh phí cho cho nhuận bút viết bài trên Trang tin KBNN Hòa Bình 27
Bảng 2.2: Số lượng văn bản bao gồm văn bản quy phạm pháp luật, văn bản lãnh đạo, chỉ đạo, văn bản hướng dẫn, các kế hoạch…đã đăng lên Trang tin KBNN Hòa Bình 30 Bảng 2.3: Bảng số lượng bài viết qua các năm trên Trang thông tin điện tử KBN Hòa Bình 34
Bảng 2.4: Bảng chi tiết các bài viết và hình thức kênh tuyên truyền 35
Bảng 2.5: Số lượng người tiếp cận các bài viết qua các kênh 36
Sơ đồ 2.1: Tổ chức bộ máy KBNN Hòa Bình 20
Trang 8DANH MỤC HỘP PHỎNG VẤN
Hộp 2.1: Kết quả phỏng vấn khách hàng kiểm soát chi đầu tư 26 Hộp 2.2: Kết quả phỏng vấn Lãnh đạo KBNN Hòa Bình 27 Hộp 2.3 : Kết quả phỏng vấn công chức phòng Kiểm soát chi KBNN Hòa Bình 32 Hộp 2.4: Kết quả phỏng vấn công chức lãnh đạo phòng Kiểm soát chi………… 33 Hộp 2.5 : phỏng vấn Trưởng phòng Thanh tra kiểm tra KBNN Hòa Bình……… 35
Trang 9TÓM TẮT ĐỀ ÁN TỐT NGHIỆP
Đề tài: “Tuyên truyền pháp luật về quản lý quỹ ngân sách nhà nước
của Kho bạc Nhà nước Hoà Bình”
I Lý do chọn đề tài
Trong bối cảnh hiện nay, ngành Tài chính nói chung, hệ thống Kho bạc Nhà nước (KBNN) nói riêng đã và đang tiến hành cải cách thủ tục hành chính mạnh mẽ trên các lĩnh vực: Từ cơ chế, chính sách, quy trình nghiệp vụ đến tổ chức bộ máy, hiện đại hóa công nghệ quản lý và cải cách thủ tục hành chính nhằm tạo điều kiện thuận lợi cao nhất cho người dân, tổ chức và các đơn vị sử dụng ngân sách; đồng thời, quản lý hiệu quả các nguồn lực tài chính nhà nước, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của đất nước
Trên cơ sở đó, để thực hiện thắng lợi mục tiêu của ngành Tài chính nói chung, hệ thống KBNN nói riêng, đặc biệt là tiến tới thực hiện thắng lợi Chiến lược phát triển Kho bạc Nhà nước đến năm 2030, công tác thông tin, tuyên truyền cần phải được nhận thức và triển khai với ý nghĩa coi như là ngang tầm với nhiệm vụ chuyên môn, chính trị của mỗi đơn vị và toàn hệ thống KBNN Để làm được việc đó, tất cả KBNN các tỉnh thành phố cần phải đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vừa đảm bảo tính hiệu quả vừa phải đảm bảo nội dung, chất lượng công tác tuyên truyền Trong đó vai trò của công tác tuyên truyền tại KBNN tỉnh Hòa Bình nơi tôi đang công tác có một vị trí quan trọng góp phần vào thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị Chính vì lý do đó, tác giả quyết định thực hiện đề
tài: “Tuyên truyền pháp luật về quản lý quỹ ngân sách nhà nước của Kho bạc Nhà nước Hoà Bình”, đưa ra được thành công, hạn chế và nguyên nhân của hạn chế từ đó đưa
ra giải pháp để hoàn thiện hoạt động cho vay điều hòa vốn đối với QTDND tại NHHTXVN
II Các vấn đề nghiên cứu
1 Cơ sở lý luận về tuyên truyền pháp luật của cơ quan quản lý nhà nước
2 Phân tích thực trạng tuyên truyền pháp luật về quản lý quỹ ngân sách nhà nước của KBNN Hòa Bình bao gồm các tiêu chí sau:
- Pháp luật về quản lý quỹ Ngân sách nhà nước;
- Thực trạng tuyên truyền pháp luật về quản lý quỹ ngân sách nhà nước của KBNN Hòa Bình
+ Thực trạng bộ máy tuyên truyền pháp luật về quản lý quỹ ngân sách nhà nước của KBNN Hòa Bình
+ Thực trạng nội dung tuyên truyền truyền pháp luật về quản lý quỹ ngân sách nhà nước của KBNN Hòa Bình
Trang 10+ Thực trạng lập kế hoạch tuyên truyền pháp luật về quản lý quỹ ngân sách nhà nước của KBNN Hòa Bình
+ Thực trạng tổ chức thực hiện kế hoạch tuyên truyền pháp luật về quản lý quỹ ngân sách nhà nước của KBNN Hòa Bình
+ Thực trạng kiểm soát thực hiện kế hoạch tuyên truyền pháp luật về quản lý quỹ ngân sách nhà nước của KBNN Hòa Bình
3 Đánh giá thực trạng tuyên truyền pháp luật về quản lý quỹ ngân sách nhà nước của KBNN Hòa Bình
- Đánh giá theo mục tiêu
- Điểm mạnh
- Hạn chế
- Nguyên nhân của hạn chế
4 Phương hướng, giải pháp hoàn thiện tuyên truyền pháp luật về quản lý quỹ ngân sách nhà nước của KBNN Hòa Bình
III Quá trình thực hiện và kết quả nghiên cứu
Sau khi tìm hiểu và thực hiện đề tài, tác giả đã giải quyết các vướng mắc đề ra ban đầu, giải quyết từng bước và đặt ra những vấn đề mới giúp cho bài Đề án mang tính logic
và hoàn thiện hơn Quá trình tìm hiểu đề tài thông qua các tài liệu trong nước, tiếp xúc các anh chị trong môi trường cơ quan làm việc có kinh nghiệm, đọc các quy trình của đơn vị
em làm và thực hiện các câu hỏi để phỏng vấn các đơn vị thuộc KBNN Hòa Bình
Những điều mà em làm được trong đề tài:
- Xác định được hạn chế trong công tác lập kế hoạch, tổ chức thực hiện và kiểm soát thực hiện kế hoạch Để làm rõ nguyên nhân của vấn đề về hạn chế công tác tuyên truyền, tác giả đã thực hiện cuộc khảo sát đối với 7 đơn vị thuộc KBNN Hòa Bình và đơn
vị là khách hàng có giao dịch với KBNN Hòa Bình để đánh giá sự hài lòng về việc tuyên truyền các văn bản pháp luật liên quan đến quản lý Quỹ NSNN và có kết quả chuẩn xác nhất
- Xác định được thực trạng công tác tuyên truyền quản lý Quỹ NSNN của KBNN Hòa Bình hiện tại đã hiệu quả chưa?cần khắc phục những tồn tại hạn chế gì và đưa ra những giải pháp cần thiết để khắc phục những hạn chế đó
- Nhờ vào việc tìm hiểu đề tài, tác giả đã hiểu rõ hơn về hoạt động tuyên truyền quản lý quỹ NSNN củ đơn vị mình đang công tác Từ việc xác định được hạn chế, nguyên nhân của hạn chế, Tác giả đề xuất các giải pháp liên quan đến việc hoàn thiện tuyên truyền pháp luật về quản lý quỹ ngân sách nhà nước của kho bạc nhà nước Hoà Bình đến
năm 2030, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu chiến lược xây dựng “Kho bạc số”
Trang 11PHẦN MỞ ĐẦU
1 Lý do chọn đề tài
Thực hiện Quyết định số 455/QĐ-TTg ngày 13/4/2022 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Chiến lược phát triển KBNN đến năm 2030 Trong đó, một trong những nhiệm vụ trọng tâm của hệ thống là đổi mới đồng bộ cơ chế, chính sách, quy trình nghiệp vụ quản lý quỹ ngân sách nhà nước Đây là nhiệm vụ đầu tiên và là một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất của hệ thống KBNN Tuy nhiên, để thực hiện được mục tiêu này, cần có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự phối hợp của các ngành và đặc biệt là sự nỗ lực, quyết tâm của đội ngũ công chức, viên chức, người lao động trong hệ thống KBNN Bên cạnh việc xây dựng hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật để hướng dẫn thực hiện, xây dựng các đề án, đề tài góp phần thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra thì việc tuyên truyền pháp luật về công tác quỹ ngân sách nhà nước là một trong những nhiệm vụ quan trọng để nâng cao hiệu quả, tạo
ra công bằng, góp phần phòng chống tham nhũng, làm cho người dân hiểu rõ quyền và trách nhiệm của mình để tham gia chủ động hơn vào quá trình quản lý Nhà nước
Trong những năm gần đây, hệ thống KBNN nói chung và KBNN Hòa Bình nói riêng đã và đang tiến hành cải cách mạnh mẽ trên các lĩnh vực: Từ cơ chế, chính sách, quy trình nghiệp vụ đến tổ chức bộ máy, hiện đại hóa công nghệ quản lý và cải cách thủ tục hành chính nhằm tạo điều kiện thuận lợi cao nhất cho người dân, tổ chức và các đơn vị sử dụng ngân sách; đồng thời, quản lý hiệu quả các nguồn lực tài chính nhà nước, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của đất nước
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ vẫn còn một số những hạn chế dẫn đến việc hồ sơ của các đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước hoặc bị trả lại hoặc bị chậm dẫn đến quá hạn Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên, trong đó một trong những nguyên nhân sâu xa nhất là việc mà khách hàng chưa nắm vững được hệ thống văn bản pháp luật của hoạt động quản lý quỹ NSNN, nên chưa thực hiện đúng theo các hướng dẫn
Tại KBNN Hòa Bình, việc tuyên truyền phổ biến pháp luật về các hoạt động của KBNN đã được quan tâm chú trọng, đặc biệt là hoạt động tuyên truyền về các văn bản pháp luật về quỹ NSNN trên đại bản tỉnh Hòa Bình, với mục đích để nâng cao dịch vụ khách hàng, làm thế nào để khách hàng hiểu, khách hàng nghe, khách hàng tin
và đồng thuận làm theo Đây vừa là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu trong công tác nghiệp vụ, cũng là nhiệm vụ quan trọng trong hoạt động tuyên truyền pháp luật đối với
Trang 12khách hàng Nhận thức được tầm quan trọng đó, xuất phát từ nhiệm vụ làm công tác tổng hợp tại Văn phòng KBNN Hòa Bình, công tác tuyên truyền tại KBNN Hòa Bình vẫn còn mang tính truyền thống, mới chỉ dừng lại ở việc tuyên truyền khi có văn bản cần hướng dẫn, không mang tính thường xuyên, liên tục, chưa bám sát vào kế hoạch hàng năm, không có dự trù các khoản kinh phí cho việc phục vụ công tác tuyên truyền Xuất phát từ thực tiễn, tôi nhận thấy công tác tuyên truyền đối với lĩnh vực quản lý quỹ NSNN cần phải được thực hiện bài bản hơn và khoa học hơn Vì vậy, tôi lựa chọn
đề tài “Tuyên truyền pháp luật về quản lý quỹ ngân sách nhà nước của Kho bạc Nhà nước Hoà Bình” để làm đề án tốt nghiệp của mình
2 Mục tiêu nghiên cứu
(1) Xác định được khung nghiên cứu về tuyên truyền pháp luật của cơ quan quản lý nhà nước
(2) Phân tích được thực trạng tuyên truyền pháp luật về quản lý quỹ NSNN của KBNN Hòa Bình giai đoạn 2021 – 2023
(3) Đề xuất được giải pháp hoàn thiện tuyên truyền pháp luật về quản lý quỹ ngân sách nhà nước của kho bạc nhà nước Hoà Bình đến năm 2030
3 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1 Đối tượng nghiên cứu
Tuyên truyền pháp luật của cơ quan quản lý nhà nước
Số liệu thứ cấp: Thu thập trong giai đoạn 2020 – 2023
Số liệu sơ cấp: Thu thập trong tháng 4/2024, được trực tiếp gửi câu hỏi phòng vấn đối với Lãnh đạo KBNN Hòa Bình; Lãnh đạo Văn phòng, đơn vị tham mưu xây dựng kế hoạch tuyên truyền; Nhóm lãnh đạo các phòng Kế toán, phòng
Trang 13Thanh tra – Kiểm tra; Đối với công chức phòng kế toán NN và phòng KSC; với khách hàng đến giao dịch
Giải pháp: đến năm 2030
4 Phương pháp nghiên cứu
4.1 Khung nghiên cứu tuyên truyền pháp luật của cơ quan quản lý nhà nước
– Kiểm soát
- Tiếp cận công tác tuyên truyền pháp luật của cơ quan QLNN
- Nâng cao trình độ, chuyên môn nghiệp vụ của công chức
4.2 Quy trình nghiên cứu
Bước 1: Sưu tầm, nghiên cứu, thu thập và xây dựng khung nghiên cứu cơ sở
lý luận
Bước 2: Thu thập số liệu thứ cấp từ các kết quả về công tác tuyên truyền pháp luật của cơ quan KBNN Hòa Bình giai đoạn từ 2021 – 2023 để phục vụ cho việc phân tích lập kế hoạch, tổ chức thực hiện và kiểm soát công tác tuyên truyền pháp luật
Bước 3: Thu thập số liệu sơ cấp được thực hiện từ việc phỏng vấn các đối tượng có liên quan đến công tác tuyên truyền được thực hiện trong tháng
Trang 144/2023 để minh chứng cho công tác lập kế hoạch, tổ chức thực hiện, kiểm soát tuyên truyền
Bước 4: Phân tích các số liệu thu thập được và làm rõ các nội dung từ bước lập kế hoạch, tổ chức và kiểm soát
Bước 5: Đề xuất giải pháp hoàn thiện tuyên truyền pháp luật về quản lý quỹ ngân sách nhà nước của kho bạc nhà nước Hoà Bình đến năm 2030
5 Kết cấu đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục các từ viết tắt, danh mục các bảng biểu và tài liệu tham khảo, đề tài gồm có các phần nội dung như sau:
Chương 1: Cơ sở lý luận về tuyên truyền pháp luật của cơ quan quản lý Nhà
nước
Chương 2: Phân tích thực trạng tuyên truyền pháp luật về quản lý quỹ ngân
sách nhà nước của Kho bạc nhà nước Hòa Bình
Chương 3: Phương hướng và giải pháp hoàn thiện tuyên truyền pháp luật về
quản lý quỹ ngân sách nhà nước của Kho bạc nhà nước Hòa Bình
Trang 15CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TUYÊN TRUYỀN PHÁP LUẬT CỦA
CƠ QUAN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC
1.1 Khái niệm và mục tiêu tuyên truyền pháp luật của cơ quan quản lý nhà nước
1.1.1 Khái niệm tuyên truyền pháp luật của cơ quan quản lý nhà nước
Cơ quan quản lý nhà nước là cơ quan nhà nước hoạt động có tính chuyên nghiệp, có chức năng điều hành xã hội trên cơ sở chấp hành và thi hành Hiến pháp, luật và các văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên
Cơ quan quản lý nước ta gồm: Chính phủ, các bộ, cơ quan ngang bộ, Ủy ban nhân dân các cấp từ cấp tỉnh đến cấp xã
Kể từ năm 1998 đến nay, thuật ngữ tuyên truyền pháp luật được Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 02/1998/CT-TTg về việc tăng cường công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong giai đoạn hiện nay, ngày 07/01/1998 quy định thành cách gọi
là phổ biến, giáo dục pháp luật
Theo Hoàng Phê (1996), Từ điển Tiếng việt, NXB Khoa học xã hội: “tuyên
truyền là giải thích rộng rãi để thuyết phục mọi người tán thành, ủng hộ làm theo.Như
vậy, tuyên truyền pháp luật là có những hoạt động tương ứng như nhau, có nghĩa là cũng giới thiệu, hướng dẫn, giải thích cho mọi người hiểu và làm theo các quy định của pháp luật Tuy nhiên, phổ biến pháp luật mang tính chất rộng hơn, bao quát hơn một chút
Theo Như Y Nguyễn (1999), Đại từ điển Tiếng việt, NXB Văn hóa thông tin
“công tác tuyên truyền nhằm phổ biến, truyền bá đường lối, chủ trương của Đảng,
chính sách, pháp luật của Nhà nước, kiến thức khoa học, kỹ thuật, công nghệ phục vụ sản xuất, đời sống, thông tin kịp thời tình hình thời sự, chính trị , định hướng tư tưởng trước các sự kiện tác động đến tư tưởng, tình cảm, tâm trạng của quần chúng nhân dân”
Với cách lý giải trên đây, có thể rút ra cách hiểu thuật ngữ công tác tuyên truyền như sau: Công tác tuyên truyền là phổ biến, giải thích một tư tưởng, một học thuyết, một quan điểm nào đó, nhằm hình thành hoặc củng cố ở đối tượng tuyên truyền một thế giới quan, nhân sinh quan, một lý tưởng, một lối sống thông qua đó mà ảnh hưởng tới thái độ và hoạt động tích cực của con người trong thực tiễn xã hội
Trang 16Như vậy có thể hiểu tuyên truyền pháp luật là sự truyền tải thông tin về pháp luật cũng nhằm mục đích cung cấp thông tin pháp luật, vận động, tác động đến các đối tượng được tuyên truyền biết, hiểu và chấp hành pháp luật
Qua nghiên cứu các khái niệm về tuyên truyền pháp luật của cơ quan quản lý Nhà nước, gắn với nhiệm vụ thực hiện công tác tuyên truyền, có thể hiểu công tác tuyên truyền pháp luật tại các cơ quan quản lý nhà nước phải đảm bảo các nội dung cần tuyên truyền theo đúng quy định của chủ đề, nội dung tuyên truyền, đồng thời quá trình tuyên truyền phải được đảm bảo theo quy trình, bắt đầu từ việc lập kế hoạch tuyên truyền, tổ chức các nội dung của tuyên truyền diễn ra như thế nào, và kết thúc quá trình tuyên truyền phải có kiểm tra, giám sát việc thực hiện tuyên truyền, có báo cáo và rút kinh nghiệm trong công tác tuyên truyền để kịp thời khắc phục những thiếu sót cho những lần tuyên truyền sau
1.1.2 Mục tiêu tuyên truyền pháp luật của cơ quan QLNN
- Tạo điều kiện cho công chức, viên chức và người lao động tham gia quản lý nhà nước, phát huy vai trò, trách nhiệm của mình trong tham gia xây dựng, hoàn thiện
hệ thống pháp luật; góp phần thảo luận và kiến nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền về các vấn đề của cơ sở, địa phương và cả nước theo quy định
- Thực hiện việc bảo đảm thực hiện quyền của công dân về tiếp cận thông tin, tạo điều kiện cho mọi người thực hiện trách nhiệm tìm hiểu, học tập pháp luật ngay từ trong giai đoạn soạn thảo văn bản luật Cơ quan quản lý Nhà nước bảo đảm, tạo điều kiện cho công dân thực hiện quyền được thông tin về pháp luật Tất cả công chức đều bình đẳng, không bị phân biệt đối xử trong việc thực hiện quyền tiếp cận thông tin
- Cần thực hiện tôn trọng, góp phần thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình trong tham gia góp ý xây dựng các chính sách và pháp luật liên quan đến pháp luật trong cơ quan quản lý nhà nước, các chính sách, pháp luật khác theo quy định của pháp luật đã đề ra
- Kiểm soát việc xây dựng, hoàn thiện pháp luật, giúp cơ quan chủ trì soạn thảo và cơ quan, tổ chức có liên quan có điều kiện nắm bắt ý kiến của công chức, viên chức và người lao động về nội dung của dự thảo văn bản, các chính sách hoặc những vấn đề còn phức tạp, nhạy cảm, có liên quan trực tiếp đến mọi người hoặc có thể tạo phản ứng, dư luận xã hội theo chiều hướng không tích cực mà chưa thể giải quyết ngay Từ đó, hình thành thái độ, tình cảm, niềm tin pháp luật cho tất cả mọi người, tạo tiền đề cho việc tuân thủ, chấp hành tốt pháp luật sau khi được ban hành; tạo cơ sở cho việc chỉnh lý, hoàn thiện, nâng cao chất lượng, tính khả thi của chính
Trang 17sách, pháp luật, góp phần hạn chế và phòng ngừa tình trạng văn bản chưa có hiệu lực đã nảy sinh mâu thuẫn, vướng mắc
- Thực hiện tăng cường, đa dạng hóa, đổi mới các hình thức phổ biến giáo dục pháp luật đáp ứng yêu cầu thực tiễn về phổ biến giáo dục pháp luật cho đối tượng người lao động trong cơ quan quản lý nhà nước, nâng cao chất lượng, đồng thời nâng cao hiệu quả công tác phổ biến giáo dục pháp luật, đồng thời thay đổi hành vi trong quá trình tuân thỉ pháp luật, và phòng chống các hành vi vi phạm pháp luật
1.2 Bộ máy tuyên truyền pháp luật của cơ quan quản lý nhà nước
Trong cơ quan quản lý nhà nước, cơ cấu tổ chức tuyên truyền pháp luật gồm có lãnh đạo và bộ phận chuyên môn Cụ thể:
*Đối với lãnh đạo:
- Có trách nhiệm lãnh đạo tổ chức thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật với nội dung, hình thức, phương pháp phù hợp với địa bàn và đối tượng khác nhau; chỉ đạo việc xây dựng kế hoạch, chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật thiết thực cho cơ quan, đơn vị mình, đáp ứng yêu cầu của từng thời kỳ
- Chỉ đạo việc phổ biến kịp thời và đầy đủ các luật mới được thông qua đến cán
bộ và nhân dân, nhất là những quy định pháp luật liên quan trực tiếp đến đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân
- Lãnh đạo thực hiện các nhiệm vụ thường xuyên về phổ biến, giáo dục pháp luật
- Chỉ đạo việc phân công nhiệm vụ cụ thể cho các đơn vị trực thuộc trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật đơn vị nào chủ trì dự thảo văn bản thì đơn vị đó phải chịu trách nhiệm chính về việc phổ biến và thực hiện văn bản pháp luật đó trong cán
bộ, công chức của đơn vị mình; đồng thời, có trách nhiệm phối hợp với các đơn vị khác cùng cấp, các đoàn thể và chính quyền các cấp triển khai phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ và nhân dân
- Chỉ đạo việc bố trí một khoản ngân sách cần thiết cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, tài liệu phục vụ công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, nhất là ở những nơi vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số
- Chỉ đạo việc tuyên truyền, giáo dục và có các biện pháp vận động nhằm nâng cao hiểu biết về pháp luật, tạo thói quen nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật; biểu dương, nhân rộng gương người tốt, việc tốt; giám sát việc thi hành pháp luật của các
Trang 18đơn vị lãnh đạo trực tiếp phục trách, quản lý, của cán bộ, công chức; kịp thời tập hợp ý kiến của của cán bộ, công chức, Nhân dân trong các đợt đóng góp ý kiến cho các dự
án luật và trong việc thực hiện pháp luật để phản ánh, kiến nghị với các tổ chức đảng và các cơ quan nhà nước
*Đối với bộ phận chuyên môn:
- Tham mưu việc xây dựng kế hoạch đối với công tác tuyên truyền pháp luật tại
cơ quan đơn vị mình với người đứng đầu đơn vị để phù hợp với điều kiện thực tiễn và tình hình địa phương;
- Mỗi cán bộ, công chức phải xác định việc tìm hiểu, học tập pháp luật là nhiệm
vụ thường xuyên, là một trong những tiêu chuẩn đánh giá cán bộ, đảng viên; thông qua việc gương mẫu chấp hành pháp luật của cán bộ, đảng viên mà thuyết phục, giáo dục quần chúng, thành viên trong gia đình ý thức tôn trọng, chấp hành pháp luật
- Xây dựng các nội dung trong Kế hoạch đảm bảo việc tuyên truyền hiệu quả, thiết thực, tránh hình thức và không đúng trọng tâm
- Kiểm soát việc kiểm tra, đánh giá quá trình thực hiện kế hoạch tuyên truyền
- Thực hiện công tác phối hợp với các cơ quan, tổ chức có liên quan xây dựng
và thực hiện kế hoạch phổ biến, giáo dục pháp luật, xây dựng các chuyên mục, chuyên trang về pháp luật với hình thức phong phú, sinh động; tăng thời lượng nội dung tuyên truyền, phổ biến pháp luật bằng tiếng Việt và tiếng các dân tộc thiểu số
- Thực hiện việc phát triển và nâng cao trình độ chính trị, nghiệp vụ đội ngũ phóng viên, biên tập viên, cộng tác viên viết về pháp luật, bảo đảm tuyên truyền đúng đường lối, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước
- Xây dựng kế hoạch bố trí ngân sách cần thiết ngay từ khi lập kế hoạch tuyên truyền cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, tài liệu phục vụ công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động
1.3 Quy trình tuyên truyền pháp luật của cơ quan quản lý nhà nước
1.3.1 Lập kế hoạch tuyên truyền
Đây là hoạt động quan trọng bước đầu của một quá trình tuyên truyền Việc lập
kế hoạch và chỉ đạo lập kế hoạch tuyên truyền, phổ biến pháp luật thực hiện trong toàn đơn vị trên cơ sở phân tích thông tin từ các nội dung mới trong hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật mới ban hành, văn bản quy phạm pháp luật có nội dung liên quan đến lĩnh vực của ngành, của cơ quan, đơn vị và các lĩnh vực khác có liên quan
Trang 19Là việc xác định mục tiêu cần đạt được, mục đích thực hiện của cơ quan, tổ chức trong một khoảng thời gian nhất định Dựa trên kế hoạch này, người thực hiện có thể đề ra các phương pháp, chiến lược để đạt được mục tiêu một cách tối ưu nhất
Lập kế hoạch là đưa ra định hướng, vạch ra một lộ trình cụ thể trong ngắn hạn hoặc dài hạn trước khi triển khai công việc Trong đó cần lựa chọn trước phương án hành động trong tương lai trên cơ sở đã xác định được phương pháp và mục tiêu
Việc lập kế hoạch tuyên truyền, phổ biến pháp luật hàng năm phải đảm bảo các nội dung cơ bản sau đây:
a) Mục đích, yêu cầu của kế hoạch
b) Kế hoạch phải xây dựng nội dung và hình thức tuyên truyền đến từng đối tượng (bao gồm đối với công chức và đối tượng khác), cụ thể như sau:
(b.1) Tuyên truyền, phổ biến các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý Nhà nước và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến hoạt động QLNN
Tuyên truyền, phổ biến chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhất là những nội dung có tác động lớn đến xã hội, được dư luận quan tâm như: phòng, chống tham nhũng; thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; các vấn đề
về dân tộc, tôn giáo, biển đảo; gia đình, trẻ em
(b.2) Phổ biến, giáo dục pháp luật theo chuyên đề cho công chức
Chú trọng tuyên truyền, phổ biến những nội dung pháp luật liên quan trực tiếp đến công nhân, viên chức, lao động…
- Đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước
Chú ý định hướng dư luận trong quá trình xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật có tác động lớn đến quyền, lợi ích đoàn viên, người lao động, đặc biệt trong quá trình xây dựng, sửa đổi một số luật …
(b.3) Tổ chức Hội nghị đối thoại Công chức – khách hàng
(b.4) Biên soạn, in, phát hành xuất bản phẩm, ấn phẩm về lĩnh vực tuyên truyền của cơ quan
(b.5) Các hình thức khác phù hợp với yêu cầu thực tế tại đơn vị
1.3.2 Tổ chức thực hiện kế hoạch tuyên truyền
Trang 20Tổ chức thực hiện kế hoạch tuyên truyền là quá trình phân bổ nguồn lực, chủ yếu là nguồn nhân lực để hoàn thành kế hoạch đề ra Để triển khai kế hoạch thành công thì phải tổ chức tốt công việc nội bộ, triển khai kế hoạch một cách thống nhất, phối hợp giữa các bộ phận để đảm bảo công việc đi theo đúng lộ trình
Trên cơ sở xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện công tác thông tin, tuyên truyền của đơn vị bám sát theo Kế hoạch tuyên truyền hàng năm đã được ban hành Bộ phận được giao tham mưu công tác tuyên truyền sẽ triển khai theo kế hoạch đó Cụ thể:
+ Thực hiện viết tin, bài kèm theo hình ảnh đăng trên Trang thông tin điện tử của ngành, của cơ quan, hoặc phối hợp với các đơn vị truyền thông để đăng tải nội dung cần tuyên truyền;
+ Định kỳ hàng quý, các đơn vị thực hiện việc báo cáo kết quả triển khai thực hiện công tác tuyên truyền về bộ phận tổng hợp
1.3.3 Kiểm soát tuyên truyền
Trên cơ sở báo cáo kết quả thực hiện công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật
và hỗ trợ pháp lý cho công chức hàng năm của các đơn vị và định hướng, trọng tâm công tác của cơ quan quản lý NN trong năm sau, đơn vị được giao xây dựng kế hoạch tuyên truyền, phổ biến pháp luật và hỗ trợ pháp luật cho công chức và đối tượng liên quan để triển khai thực hiện trong toàn Ngành, trình Lãnh đạo phê duyệt
Kết thúc mỗi chu trình tuyên truyền phải thực hiện việc kiểm soát các nội dung
đã được triển khai, thực hiện theo kế hoạch tuyên truyền đã đề ra, đánh giá chất lượng công tác tuyên truyền, những mặt đạt được theo lập kế hoạch, những tồn tại hạn chế,
từ đó rút ra các bài học kinh nghiệm để khắc phục cho lần sau
1.4 Yếu tố ảnh hưởng đến tuyên truyền pháp luật của cơ quan quản lý nhà nước
1.4.1 Những yếu tố thuộc về cơ quan quản lý nhà nước
Kết quả công tác tuyên truyền đến từ sự quan tâm chỉ đạo và đôn đốc thực hiện của Người đứng đầu các cơ quan quản lý nhà nước, các lãnh đạo Phòng và các đơn vị tại các huyện, thị xã, thành phố; tâm huyết, kiến thức và năng khiếu của công chức được phân công tham mưu công tác tuyên truyền Do đó yếu tố nguồn nhân lực ảnh hưởng lớn đến hiệu quả công tác truyên truyền, cụ thể:
Trang 21Năng lực công chức, viên chức, người lao động thành viên Tổ Cộng tác viên (tuyên truyền viên) của các cơ quan Nhà nước có thể chỉ làm kiêm nhiệm, được tuyển dụng với kiến thức đào tạo chủ yếu liên quan ở các ngành, lĩnh vực khác nhau Do đó, khi thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền gặp nhiều khó khăn trong việc biên tập tin, bài tuyên truyền (nghiệp vụ báo chí truyền thông) nên ảnh hưởng rất nhiều đến công tác tuyên truyền các lĩnh vực
Do lực lượng tuyên truyền viên được tổ chức ở cấp cơ sở, không có hệ thống dọc từ Trung ương, không có bộ phận chính thức, mà chỉ hoạt động kiêm nhiệm Do vậy, hoạt động của lực lượng tuyên truyền viên còn phụ thuộc nhiều vào điều kiện công tác, sinh hoạt cũng như tinh thần trách nhiệm, nhiệt tình và năng lực tuyên truyền của từng tuyên truyền viên
Điều kiện cơ sở vật chất thực hiện công tác tuyên truyền còn hạn chế, hệ thống máy chiếu, hệ thống mạng internet, hệ thống âm thanh ánh sáng còn chưa đáp ứng đầy đủ được các hoạt động tuyên truyền tại một số cơ quan
Kế hoạch tuyên truyền đơn vị xây dựng hàng năm chủ yếu bám sát vào kế hoạch chung của trung ương hoặc cấp trên xây dựng, thiếu tính sáng tạo, nội dung giao nhiệm vụ chi tiết chưa tỉ mỉ, cụ thể, rõ ràng, phù hợp với đặc điểm địa phương và tình hình triển khai nhiệm vụ của đơn vị Trong năm chưa đánh giá, điều chỉnh kịp thời kế hoạch tuyên truyền cho sát với thực tế, chưa có phần kinh phí thực hiện mà chủ yếu là theo thời vụ, có nội dung được giao tuyên truyền mới xin kinh phí nên không chủ động được công tác tuyên truyền
Về hình thức tuyên truyền, thường tùy thuộc vào điều kiện tổ chức, kinh phí của các đơn vị Đồng thời, tùy thuộc vào nội dung cần chuyển tải và đối tượng cần tuyên truyền
Về nội dung tuyên truyền, hiện nay các tin bài tại các cơ quan quản lý nhà nước chỉ xoay quanh các hoạt động thường xuyên của đơn vị như sơ kết, tổng kết, bổ nhiệm, hoạt động đoàn thể Thiếu những bài viết chuyên sâu nghiệp vụ, những bài viết có tính định hướng sâu sắc về chiến lược phát triển ngành, đơn vị mình…
Ngoài ra, công tác tuyên truyền miệng đối với lực lượng công chức và người lao động tại các đơn vị hiện tại đang duy trì dưới hình thức họp phòng, họp chi bộ, họp tổ công đoàn, họp giao ban, hội nghị sơ kết, tổng kết và hội nghị tập huấn… Các hoạt động này tại nhiều đơn vị còn mang tính hình thức, chưa định kỳ thường xuyên, chưa được triển khai sâu rộng với nội dung chuyên sâu, bài bản
1.4.2 Những yếu tố bên ngoài
Trang 22Việc tổ chức hoạt động tuyên truyền chủ yếu tập trung vào các đợt cao điểm, các ngày lễ, kỷ niệm lớn, công tác tuyên truyền chưa được tiến hành thường xuyên, liên tục Nguyên nhân khách quan do triển khai các hoạt động thực hiện nhiệm vụ chính trị được phân công; đảm bảo giải quyết kịp thời nhu cầu của các đơn vị liên quan, nên chưa được duy trì đều đặn Mặt khác đối với đội ngũ tuyên truyền viên chưa thật sự chủ động trong việc thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền nên ảnh hưởng đến kết quả hoạt động công tác tuyên truyền
Về cơ sở vật chất thực hiện công tác tuyên truyền, hiện nay Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 ra đời gắn liền với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin và
sự xuất hiện của nhiều loại hình, phương tiện thông tin đa dạng, nhanh chóng, các mạng xã hội phổ biến như zalo, facebook,… đang từng ngày, từng giờ đi sâu vào các lĩnh vực đời sống xã hội, đã tác động rất lớn đến công tác tư tưởng nói chung, công tác tuyên truyền nói riêng
Trang 23CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG TUYÊN TRUYỀN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ QUỸ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CỦA KHO BẠC
Về tổ chức hành chính, hiện nay tỉnh Hòa Bình có một thành phố loại III thuộc tỉnh
là Thành phố Hòa Bình, 9 huyện là: Cao Phong, Tân Lạc, Lạc Sơn, Mai Châu, Yên Thủy, Lạc Thủy, Lương Sơn, Đà Bắc, Kim Bôi
Ngày 01 tháng 4 năm 1990, các đơn vị KBNN trên địa bàn Hoà Bình cùng hệ thống KBNN chính thức được thành lập và đi vào hoạt động Từ ngày 01/10/1991, KBNN Hoà Bình được thành lập và đi vào hoạt động do việc chia tách Chi cục KBNN Hà Sơn Bình cũ theo Quyết định số 326 TC/QĐ/TCCB ngày 31/8/1991 của Bộ trưởng Bộ Tài chính
Đến nay, KBNN Hòa Bình với 172 công chức đã thực hiện tốt chức năng lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị của KBNN Hoà Bình theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính; lãnh đạo các tổ chức đoàn thể hoạt động theo đúng chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và theo quy định của Điều lệ các đoàn thể
2.1.2 Chức năng và nhiệm vụ
KBNN cấp tỉnh là tổ chức trực thuộc Kho bạc Nhà nước, có chức năng thực hiện nhiệm vụ của KBNN trên địa bàn theo quy định của pháp luật: quản lý nhà nước về quỹ NSNN, các quỹ tài chính Nhà nước; quản lý ngân quỹ Nhà nước; tổng kế toán nhà nước; thực hiện việc huy động vốn cho NSNN và cho đầu tư phát triển thông qua hình thức phát hành trái phiếu Chính phủ theo quy định của pháp luật
Nhiệm vụ cơ bản của KBNN cấp tỉnh:
Trang 24- Tổ chức hướng dẫn và triển khai thực hiện thống nhất các văn bản quy phạm pháp luật, chiến lược, quy hoạch, chương trình, dự án, đề án thuộc lĩnh vực quản lý quỹ NSNN, quỹ tài chính nhà nước, tổng kế toán nhà nước, quản lý ngân quỹ nhà nước và phát hành, thanh toán trái phiếu Chính phủ
- Tổ chức thực hiện công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
- Hướng dẫn, kiểm tra các KBNN cấp huyện thực hiện các hoạt động nghiệp vụ theo chế độ quy định và hướng dẫn của KBNN
- Quản lý quỹ NSNN, quỹ dự trữ tài chính nhà nước
- Thực hiện giao dịch thu, chi tiền mặt; tổ chức thực hiện các biện pháp bảo đảm
an toàn kho, quỹ tại KBNN tỉnh
- Tổ chức thực hiện công tác kế toán NSNN: Hạch toán kế toán về thu, chi NSNN, các quỹ tài chính, các khoản vay nợ, trả nợ của Chính phủ, chính quyền địa phương và các hoạt động nghiệp vụ KBNN; Lập báo cáo tài chính và báo cáo quản trị; Lập quyết toán NSNN trên địa bàn
- Thực hiện nhiệm vụ tổng kế toán nhà nước
- Thực hiện công tác thống kê, thông tin, báo cáo về thu, chi NSNN và các quỹ tài chính, các khoản vay nợ, trả nợ của Chính phủ và chính quyền địa phương
- Quản lý ngân quỹ nhà nước tại KBNN tỉnh
- Tổ chức thực hiện phát hành và thanh toán trái phiếu Chính phủ
- Thanh tra chuyên ngành, kiểm tra nội bộ hoạt động KBNN trên địa bàn; thực hiện công tác tiếp dân và giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo Xử lý theo thẩm quyền hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý đối với hành vi vi phạm pháp luật trong phạm vi quản lý nhà nước của KBNN
- Tổ chức quản lý và thực hiện ứng dụng CNTT
- Quản lý bộ máy, biên chế, công chức: thực hiện chế độ tiền lương và các chế độ, chính sách đãi ngộ, thi đua khen thưởng, bổ nhiệm, quy hoạch, kỷ luật, đào tạo, bồi dưỡng công chức và hợp đồng lao động
- Quản lý và thực hiện công tác hành chính, quản trị, tài vụ, xây dựng cơ bản nội
bộ
- Tổ chức thực hiện chương trình hiện đại hoá hoạt động KBNN; cải cách hành chính theo mục tiêu nâng cao chất lượng hoạt động, công khai hoá thủ tục, cải tiến quy
Trang 25trình nghiệp vụ và cung cấp thông tin để tạo thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân có quan hệ giao dịch với KBNN tỉnh
- Tổ chức và quản lý các điểm giao dịch thuộc KBNN
2.1.3 Cơ cấu tổ chức và nhân sự
KBNN Hòa Bình là cơ quan hành chính sự nghiệp, trực thuộc KBNN Hệ thống KBNN Hòa Bình gồm 5 phòng và 9 Kho bạc huyện, thị, thành phố: Văn phòng, phòng Thanh tra – Kiểm tra, phòng Tài vụ – Quản trị, phòng kế toán Nhà nước, phòng Kiểm soát chi, KBNN Cao Phong, KBNN Tân Lạc, KBNN Lạc Sơn, KBNN Mai Châu, KBNN Yên Thủy, KBNN Lạc Thủy, KBNN Lương Sơn, KBNN Đà Bắc, KBNN Kim Bôi thuộc KBNN Hòa Bình Tổng số cán bộ, công chức, người lao động Kho bạc trong toàn tỉnh là 173 người Riêng tại KBNN Hòa Bình có 77 công chức và người lao động
KBNN Hòa Bình được tổ chức thành 5 phòng nghiệp vụ, gồm: Phòng Kế toán Nhà nước, Phòng Thanh tra Kiểm tra, Phòng Tài vụ - Quản trị, Phòng Kiểm soát chi
và Văn phòng Các KBNN huyện là đơn vị cấp cơ sở của KBNN, không tổ chức phòng nghiệp vụ, làm việc theo chế độ chuyên viên
VĂN PHÒNG
TÀI
VỤ QUẢN TRỊ
THANH TRA KIỂM TRA
CÁC KBNN HUYỆN, THÀNH PHỐ, THỊ XÃ TRỰC THUỘC
KBNN LẠC THỦY
KBNN CAO PHONG
KBNN YÊN THỦY
KBNN LƯƠNG SƠN
KBNN
ĐÀ BẮC
KBNN KIM BÔI
Trang 26Sơ đồ 2.1: Tổ chức bộ máy KBNN Hòa Bình
Nguồn: Quyết định số 1618/QĐ-BTC ngày 22/8/2019 của Bộ Tài chính
2.1.4 Kết quả thực hiện nhiệm vụ
- Về quản lý chi NSNN: Cùng với việc cải cách công tác thu NSNN qua KBNN, việc quản lý chi NSNN cũng đã được đổi mới nhiều nội dung quan trọng như việc tổ chức triển khai thực hiện cam kết chi; cơ chế một cửa trong kiểm soát chi NSNN; Đề án thống nhất đầu mối Kiểm soát các khoản chi NSNN qua KBNN và quy trình kiểm soát chi NSNN,… Qua đó, góp phần ngăn chặn tình trạng nợ đọng thanh toán, đặc biệt là trong lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản; nâng cao kỷ luật tài chính của tất cả các đơn vị (cơ quan Tài chính, đơn vị sử dụng NSNN, KBNN); đơn giản hóa thủ tục, nâng cao hiệu quả công tác kiểm soát chi,… Thực hiện kế hoạch của KBNN về việc chính thức vận hành và cung cấp dịch vụ công trực tuyến (DVCTT) KBNN trên phạm vi rộng, KBNN Hòa Bình đã tích cực triển khai DVC trực tuyến như: báo cáo với Tỉnh ủy, HĐND và UBND tỉnh Hòa Bình; tổ chức tập huấn triển khai DVCTT cho tất cả các đơn vị sử dụng ngân sách, các chủ đầu tư, ban quản lý dự án trên địa bàn tỉnh Hòa Bình; tuyên truyền trên Đài Truyền thanh, truyền hình và trên Báo Hòa Bình Bên cạnh đó KBNN Hòa Bình đã tổ chức tập huấn Hội nghị khách hàng về DVCTT cho các đơn vị sử dụng NSNN, các chủ đầu tư Thông qua các hình thức hướng dẫn tuyên truyền phong phú dễ hiểu về mục đích và lợi ích khi sử dụng DVCTT và nội dung cung cấp thông tin, DVCTT góp phần làm cho hoạt động của cơ quan nhà nước minh bạch hơn, phục vụ tổ chức cá nhân tốt hơn Ngoài ra KBNN Hòa Bình đã thành lập Tổ triển khai dịch vụ công trực tuyến KBNN tại KBNN Hòa Bình với mục đích phối hợp và hỗ trợ tận nơi với các đơn vị sử dụng NSNN liên quan trong quá trình triển khai, vận hành chương trình, nhằm giúp cho các đơn vị nắm bắt kịp thời các thao tác sử dụng trên máy tính để triển khai tại đơn vị mình đạt được hiệu quả Tính đến nay tất cả các đơn vị sử dụng NSNN có giao dịch với KBNN cấp tỉnh tham gia dịch vụ công đạt 100% kế hoạch đề ra
- Với mục tiêu phấn đấu tập trung đầy đủ, chính xác, kịp thời mọi nguồn thu từ thuế, phí và lệ phí vào NSNN để đáp ứng các nhu cầu chi tiêu của NSNN, KBNN Hòa Bình luôn không ngừng cải tiến cơ chế thanh toán, kế toán KBNN Hòa Bình đã chủ động phối hợp chặt chẽ với cơ quan Thuế, KBNN triển khai thành công các hệ thống phối hợp thu và thanh toán song phương điện tử tập trung với các hệ thống ngân hàng thương mại trên địa bàn Vietinbank, BIDV, Agribank, Vietcombank, Liên Việt post bank, MB bank, trên địa bàn toàn tỉnh Từ đó, đã hiện đại, đa dạng hóa phương thức thu nộp NSNN; mở rộng không gian, thời gian và giảm số giờ nộp thuế cho người nộp thuế; từng bước cải
Trang 27cách hành chính, tập trung nhanh, đầy đủ các khoản thu NSNN, góp phần hoàn thành thắng lợi, vượt dự toán thu NSNN hàng năm
- Công tác quản lý, thanh toán, chi trả mọi nhu cầu chi tiêu của NSNN trên địa bàn tỉnh, đã đáp ứng kịp thời nhu cầu chi tiêu của các cấp ngân sách và chi đầu tư xây dựng cơ bản qua KBNN Điều đó, đã chứng tỏ Đảng và Nhà nước đánh giá cao vai trò của KBNN trong lĩnh vực quản lý và điều hành NSNN, giao cho hệ thống KBNN nhiệm vụ hết sức quan trọng Với trách nhiệm nặng nề, đòi hỏi sự cố gắng, nỗ lực của toàn thể đội ngũ CBCC KBNN Triển khai theo mô hình thu tập trung (TCS) tại tất cả các địa bàn trên toàn tỉnh; đồng thời triển khai phối hợp với cơ quan Thuế, Hải quan, các ngân hàng thương mại trên địa bàn triển khai hiệu quả dự án hiện đại hóa quy trình quản lý thu NSNN, góp phần tích cực trong công tác cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức và cá nhân thực hiện nghĩa vụ với nhà nước; hỗ trợ việc theo dõi tình trạng thu nộp tiền thuế, phí của cơ quan thu; thống nhất dữ liệu và giảm thiểu việc nhập liệu tại các cơ quan, đơn vị đảm bảo dữ liệu được nhập một nơi và sử dụng ở nhiều nơi; khắc phục tình trạng chứng từ chuyển từ ngân hàng về bị thiếu hoặc sai thông tin; đơn giản hóa và cải cách thủ tục hành chính trong quy trình thu nộp NSNN và tạo thuận lợi cho người nộp thuế (như người nộp thuế có thể lựa chọn địa điểm nộp tiền phù hợp nhất với mình nơi có chi nhánh/điểm giao dịch của NHTM; nộp ngoài giờ hành chính; qua đó, giúp người nộp
có thể tiếp cận thêm được các dịch vụ thu nộp NSNN văn minh, hiện đại khác như Internet, ATM, …); hạn chế thanh toán bằng tiền mặt qua KBNN
- Công tác kế toán đã có những đổi mới cải cách đáng kể theo định hướng Chiến lược phát triển KBNN đến năm 2030 đã đặt ra như tổ chức kế toán NSNN tập trung, thống nhất vào KBNN, thực hiện trên nền tảng hệ thống thông tin hiện đại (gọi tắt là TABMIS) với mục tiêu công khai, minh bạch nhằm thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong quản lý NSNN… KBNN Hòa Bình triển khai công tác Báo cáo Tài chính Nhà nước (BCTCNN) Đây là một nội dung nghiệp vụ mới, phức tạp với rất nhiều khó khăn vướng mắc Song với việc nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác lập BCTCNN, cùng với sự quyết tâm, nỗ lực, đồng lồng của đội ngũ công chức làm BCTCNN, KBNN Hòa Bình đã hoàn thành tốt nhiệm vụ tham mưu UBND tỉnh giao để báo cáo HĐND tỉnh vào kỳ họp cuối hàng năm BCTCNN là một công cụ hữu hiệu giúp cho công tác quản lý tài chính của Nhà nước ngày càng minh bạch, hiệu quả hơn; thông tin đánh giá về hiệu quả điều hành NSNN và kết quả hoạt động thu, chi NSNN hàng năm phản ánh thực chất tiềm lực tài chính nhà nước thông qua thông tin về tổng tài sản, tổng nghĩa vụ phải trả của Nhà nước; đồng thời, giúp các cơ quan, đơn vị và nhân dân có thể kiểm tra, giám sát, đánh giá kết quả hoạt động tài chính của nhà nước trong từng năm tài chính
Trang 28- Kết quả triển khai các Đề án, dự án nêu trên thì việc ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại vào thực tiễn triển khai là khâu quan trọng Với đích đến là Kho bạc Nhà nước điện tử, từ nhiều năm nay, Kho bạc Nhà nước (KBNN) luôn chú trọng đến công tác phát triển ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT), đưa công tác quản lý ngân sách ngày càng hiện đại và hiệu quả Công nghệ thông tin của hệ thống KBNN đã có bước phát triển đột phá với việc xây dựng TABMIS làm xương sống cho hệ thống thông tin KBNN, đáp ứng yêu cầu cải cách tài chính – ngân sách TABMIS đã thể hiện tính hiệu quả rõ rệt trong việc cung cấp kịp thời, đầy đủ thông tin về thu, chi NSNN trên phạm vi toàn quốc, trên từng địa bàn; về tình hình tồn ngân quỹ của từng đơn vị KBNN; về các khoản tạm thu, tạm giữ, các quỹ tài chính
- Công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chính sách pháp luật tại các Phòng, đơn vị trực thuộc, kết quả triển khai Nghị định số 59/2012/NĐ-CP ngày 23/7/2012 của Chính phủ về theo dõi tình hình thực thi hành pháp luật, nghị định số 32/2020/NĐ-CP ngày 05/3/2020 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 59/2012/NĐ-CP ngày 23/7/2012 của Chính phủ về theo dõi tình hình thực thi hành pháp luật và các kế hoạch công tác theo dõi thi hành pháp luật hàng năm của Kho bạc Nhà nước, đơn vị đã ban hành, thực hiện kế hoạch công tác theo dõi thi hành pháp luật, chủ yếu tập trung vào các nội dung thuộc trách nhiệm quản lý: Quản lý ngân quỹ; kiểm soát chi NSNN, trong đó tập trung kiểm tra, thanh tra các hoạt động liên quan đến đầu tư xây dựng cơ bản Trên cơ sở kết quả kiểm tra, đơn vị đã kịp thời chấn chỉnh các sai phạm chủ yếu về vi phạm cam kết chi và vi phạm thời hạn thanh toán tạm ứng
2.2 Pháp luật về quản lý quỹ ngân sách nhà nước
2.2.1 Các văn bản pháp luật về thu ngân sách nhà nước
Theo Điều 55 Luật Ngân sách nhà nước 2015 quy định về cơ quan thu ngân sách qua KBNN như sau: Kho bạc Nhà nước được mở tài khoản tại Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và ngân hàng thương mại để tập trung các khoản thu của ngân sách nhà nước; hạch toán đầy đủ, kịp thời các khoản thu vào ngân sách, điều tiết các khoản thu cho ngân sách các cấp theo đúng quy định
- Thông tư 328/2016/TT-BTC ngày 26/12/2016 của Bộ Tài chính hướng dẫn thu
và quản lý các khoản thu ngân sách nhà nước qua kho bạc nhà nước;
- Hợp nhất: Thông tư 328/2016/TT-BTC ngày 26/12/2016 của Bộ Tài chính hướng dẫn thu và quản lý các khoản thu ngân sách nhà nước qua kho bạc nhà nước; Thông tư 72/2021/TT-BTC ngày 17/08/2021 của Bộ Tài chính sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 328/2016/TT-BTC ngày 26/12/2016 của Bộ Tài chính;
Trang 29- Thông tư 80/2021/TT-BTC ngày 29/9/2021 của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành một số điều của luật quản lý thuế và nghị định số 126/2020/nđ-cp ngày 19 tháng 10 năm
2020 của chính phủ quy định chi tiết một số điều của luật quản lý thuế;
2.2.2 Các văn bản pháp luật về chi ngân sách nhà nước
Có thể thấy, các khoản chi ngân sách chỉ được thực hiện khi có dự toán được cấp
có thẩm quyền giao và phải bảo đảm đúng chế độ, tiêu chuẩn và định mức chi do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định Đối với Ngân sách các cấp, đơn vị dự toán ngân sách, đơn vị sử dụng ngân sách không được thực hiện nhiệm vụ chi khi chưa có nguồn tài chính, dự toán chi ngân sách làm phát sinh nợ khối lượng xây dựng cơ bản và nợ kinh phí thực hiện nhiệm vụ chi thường xuyên
- Nghị định số 11/2020/NĐ-CP ngày 20/01/2020 của Chính phủ quy định về thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực Kho bạc Nhà nước;
- Thông tư 62/2020/TT-BTC ngày 22/06/2020 của Bộ Tài chính về hướng dẫn kiểm soát, thanh toán các khoản chi thường xuyên từ ngân sách nhà nước qua kho bạc nhà nước;
- Thông tư số 89/2021/TT-BTC của Bộ Tài chính: Quy định quản lý, kiểm soát cam kết chi ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước;
- Nghị định số 60/2021/NĐ-CP ngày 21/06/2021 của Chính phủ quy định cơ chế
tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập;
- Nghị định số 81/2021/NĐ-CP ngày 27/8/2021 của Chính phủ quy định về cơ chế thu, quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập; giá dịch vụ trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo;
- Luật đấu thầu 43/2013/QH13 ngày 26/11/2013 của Quốc hội;
- Luật đầu tư công 39/2019/QH14 ngày 13/6/2019 của Quốc hội;
- Nghị định 10/2021/NĐ-CP ngày 09/02/2021 của Chính phủ về Quản lý chi phí đầu tư xây dựng;
- Nghị định số 40/2020/NĐ-CP ngày 06/04/2020 của Chính phủ Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật đầu tư công;
- Nghị định 99/2021/NĐ-CP ngày 11/11/2021 của Chính phủ quy định về quản lý, thanh toán, quyết toán dự án sử dụng vốn đầu tư công;
Trang 30- Hợp nhất: Nghị định 37/2015/NĐ-CP ngày 22/4/2015 của Chính phủ Quy định chi tiết về hợp đồng xây dựng; Nghị định 50/2021/NĐ-CP ngày 01/4/2021 của Chính phủ Sửa đổi Nghị định 37/201/NĐ-CP Quy định chi tiết về hợp đồng xây dựng;
- Nghị định 27/2022/NĐ-CP ngày 19/4/2022 của Chính phủ Quy định cơ chế quản
lý, tổ chức thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia;
- Thông tư số 02/TT-BXD ngày 03/03/2023 của Bộ xây dựng hướng dẫn một số nội dung về hợp đồng xây dựng;
- Thông tư 108/2021/TT-BTC ngày 08/12/2021 của Bộ Tài chính Quy định về quản lý, sử dụng các khoản thu từ hoạt động tư vấn, quản lý dự án của các Chủ đầu tư, Ban Quản lý dự án sử dụng vốn đầu tư công
2.3 Thực trạng bộ máy tuyên truyền pháp luật về quản lý quỹ ngân sách nhà nước của Kho bạc Nhà nước Hòa Bình
Tại KBNN, từ 01/6/2021, thực hiện theo Quyết định số 1084/QĐ-BTC ngày 02/6/2021 của Bộ trưởng Bộ Tài chính về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các Vụ và Văn phòng thuộc KBNN ban hành kèm theo Quyết định số 1959/QĐ-BTC ngày 19/6/2018 của Bộ trưởng Bộ Tài chính, đã chuyển nhiệm vụ thực hiện báo chí, tuyên truyền từ Phòng Tuyên truyền báo chí thuộc Văn phòng KBNN sang Vụ Hợp tác Quốc tế KBNN
Bên cạnh đó, các KBNN cấp tỉnh thành lập Tổ cộng tác viên tạp chí Quản lý ngân quỹ quốc gia và Cổng Thông tin điện tử KBNN theo Quyết định 2768/QĐ-KBNN ngày 16 tháng 6 năm 2017 của Tổng giám đốc KBNN ban hành Quy chế hoạt động của Cộng tác viên, Tổ cộng tác viên Tạp chí Quản lý ngân quỹ quốc gia và Cổng Thông tin điện tử KBNN Tổ cộng tác viên ngoài nhiệm vụ tổ chức triển khai việc viết tin, bài nhằm thông tin, tuyên truyền các hoạt động của đơn vị gửi đăng trên Tạp chí Quản lý ngân quỹ quốc gia và Cổng Thông tin điện tử KBNN, còn có trách nhiệm tham mưu với thủ trưởng đơn vị trong việc chỉ đạo, định hướng công tác thông tin, tuyên truyền của đơn vị (quy định tại khoản 2, 3 Điều 4 của Quyết định)
Có thể gọi các thành viên của Tổ cộng tác viên tạp chí Quản lý ngân quỹ quốc gia và Cổng Thông tin điện tử KBNN là các tuyên truyền viên, thực hiện công tác tuyên truyền bằng các bài viết đăng tải trên nhiều kênh thông tin khác nhau