ĐỀ TÀI PHÂN TÍCH, MÔ TẢ THỊ TRƯỜNG CÀ PHÊ VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2022 – 2023

Với sản lượng cà phê đạt 18,4 triệu tạ, Việt Nam là một trong những quốc gia hàng đầu về xuất khẩu cà phê trên thế giới.. Tuy nhiên, thị trường cà phê hiện phải đối mặt vỡi những vấn đề

ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - LUẬT

ĐỀ TÀI: PHÂN TÍCH, MÔ TẢ THỊ TRƯỜNG CÀ PHÊ VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2022 – 2023.

Môn học: Nhập môn Kinh tế – Quản lí công.

Giảng viên hướng dẫn: cô Nguyễn Thị Thu Trang Thành viên nhóm:

Nguyễn Thị Việt Hà – K234030281.

 Đại học Kinh tế - Luật, ngày 28 tháng 11 năm 2023.

MỤC LỤC

BẢNG PHÂN CÔNG CÔNG VIỆC 3

LỜI MỞ ĐẦU 4

CHƯƠNG 1: MÔ TẢ THỊ TRƯỜNG CÀ PHÊ 5

CHƯƠNG 2: TRÌNH BÀY VỀ THỊ TRƯỜNG CÀ PHÊ 6

CHƯƠNG 3: PHÂN TÍCH THỊ TRƯỜNG CÀ PHÊ 9

ĐÁNH GIÁ VÀ NHẬN ĐỊNH VỀ THỊ TRƯỜNG CÀ PHÊ 13

KẾT LUẬN 14

TÀI LIỆU THAM KHẢO 15

BẢNG PHÂN CÔNG CÔNG VIỆC:

STT TÊN THÀNH VIÊN NỘI DUNG CÔNG VIỆC TIẾN ĐỘ

1  Đỗ Thụy Chi - K234030273 Phần 1: Mô tả thị trường

Phần 2: Trình bày thị trường

100%

2 Nguyễn Thị Việt Hà - K234030281 Phần 3: Phân tích thị trường

Phần 4: Đánh giá và nhận định

100%

3 Phạm Minh Chí - K234030274 Bìa tiểu luận

Lời mở đầu, kết luận

100%

LỜI MỞ ĐẦU

Cà phê là một trong những loại đồ uống đã trở thành một phần không thể thiếu của văn hóa toàn cầu Với hàng triệu tấn cà phê được tiêu thụ hàng năm, ngành cà phê có sức ảnh hưởng lớn nhất trên khắp thế giới Với điều kiện tự nhiên thuận lợi, nước ta là một trong những quốc gia dẫn đầu về sản xuất và xuất khẩu cà phê trên toàn cầu Việc tận dụng nguồn tài nguyên này là chìa khóa để thúc đẩy sự phát triển kinh tế của thị trường Hiện nay, việc nghiên cứu và phân tích thị trường cà phê là một bước quan trọng không chỉ để hiểu rõ xu hướng tiêu dùng mà còn để xây dựng các chiến lược kinh doanh hiệu quả Trong phần bài luận này, chúng ta sẽ cùng khám phá, phân tích và đưa ra những kết luận tổng quát về ngành công nghiệp xuất khẩu cà phê của đất nước Qua đó, chúng ta

hy vọng sẽ xây dựng được một nền tảng lý thuyết vững chắc để phát triển các chiến lược kinh doanh thông minh và đúng đắn

Với xu hướng toàn cầu và sự phát triển không ngừng của nhu cầu tiêu dùng, việc hiểu rõ thị trường cà phê là điều cần thiết hơn bao giờ hết Hãy cùng bắt tay vào cuộc hành trình này bằng cách khám phá những yếu tố quan trọng trong bối cảnh hiện đại của ngành cà phê

CHƯƠNG 1: MÔ TẢ VỀ THỊ TRƯỜNG CÀ PHÊ.

1.1.Khái quát về cà phê:

Ngày nay, cà phê là một trong những thức uống thông dụng toàn cầu Cà phê là một loại đồ uống đen có chứa caffein, được tạo ra từ những hạt cà phê rang Nó đã được

sử dụng từ thế kỉ thứ 9 sau khi được phát hiện từ vùng cao nguyên Ethiopia Vào năm

1857 giống cà phê đầu tiên thuộc giống cà phê chè được du nhập vào Việt Nam do người Pháp mang tới Ban đâu cây cà phê được trồng ở các tỉnh phía Bắc và miền Trung nhưng

do khí hậu và điều kiện sống không phù hợp nên năng suất không được cao chỉ khoảng từ  400-500kg/hecta Sau khi thử nghiệm trồng ở nhiều nơi thì nơi được coi là phù hợp nhất với điều kiện sống của cây cà phê đó là các tỉnh phía Nam và Tây Nguyên Sau đó, các loại cà phê đã được mở rộng và nghiên cứu thêm để tìm ra những giống cây phù hợp với khí hậu của từng vùng Hiện nay, cây cà phê được trồng rộng rãi ở nhiều tỉnh thành của Việt Nam, đặc biệt là ở Tây Nguyên, như Đắk Lắk, Gia Lai Theo thời gian, cây cà phê

đã trở thành một trong những loại cây trồng có giá trị xuất khẩu cao nhất sau lúa gạo, và

đã đưa nước ta lên vị trí thứ hai trên bản đồ cà phê thế giới

1.2.Vai trò của cà phê:

Cà phê có một vai trò tất yếu kích thích sự hoạt động của trí óc giúp con người tập trung hơn, tỉnh táo hơn Một ly cà phê vào buổi sáng có thể giúp bạn cảm thấy tràn đầy sức sống, đốt cháy lượng mỡ dư thừa và tăng cường sức khỏe Ngoài ra, nó còn giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh như tiểu đường loại 2, ung thư, bệnh Alzheimer và bệnh Parkinson

Về khía cạnh kinh tế : Cây cà phê đóng góp quan trọng vào nền kinh tế Việt Nam thông qua việc tạo nguồn thu nhập từ việc sản xuất và xuất khẩu cà phê Ngành cà phê cung cấp việc làm cho hàng triệu người dân, thúc đẩy phát triển nông thôn và cải thiện đời sống của người dân Trung bình mỗi năm ngành cà phê đóng góp cho GDP quốc gia khoảng 5 Triệu USD từ việc xuất ngoại và mở rộng quan hệ thị trường quốc tế

CHƯƠNG 2: TRÌNH BÀY VỀ THỊ TRƯỜNG CÀ PHÊ.

 Dựa trên dữ liệu từ Bộ Nông nghiệp, tính đến cuối năm 2022, tổng diện tích trồng cây cà phê trên toàn quốc là 710,66 nghìn hecta Đây là con số ấn tượng cho thấy sự phát triển mạnh mẽ của ngành cà phê tại Việt Nam Ngoài việc có diện tích lớn, sản lượng cà phê cũng đạt mức cao với 28,2 tạ/ha Điều này cho thấy năng suất của cây cà phê tại Việt Nam rất cao và được quản lý và chăm sóc tốt bởi các nông dân

Với sản lượng cà phê đạt 18,4 triệu tạ, Việt Nam là một trong những quốc gia hàng đầu về xuất khẩu cà phê trên thế giới Điều này không chỉ đem lại lợi ích kinh tế cho đất nước mà còn giúp nâng cao uy tín và danh tiếng của cà phê Việt trên thị trường quốc tế Trong số các vùng sản xuất cà phê tại Việt Nam, vùng Tây Nguyên chiếm tỷ lệ lớn với 91,2% diện tích và 93,2% sản lượng cà phê trên cả nước Đây là khu vực có điều kiện tự nhiên thuận lợi và được xem là "vùng đất hứa" của ngành cà phê Việt Nam Tuy nhiên, việc tập trung sản xuất cà phê ở một khu vực có thể gây ra rủi ro cho ngành nông nghiệp khi phải đối mặt với các yếu tố bất lợi như thiên tai, dịch bệnh hay biến đổi khí hậu Do

đó, chính phủ đang khuyến khích việc trồng cây cà phê ở các vùng khác nhau trên cả nước để giảm thiểu rủi ro và đảm bảo sự đa dạng trong sản xuất cà phê

Diện Tích

Tây Ngyên Các tỉnh còn lại

Sản Lượng

Tâ y N guyên Cá c trì nh còn l ại

Tiếp tục là thị trường Bỉ, đạt mức 213 triệu USD và tăng trưởng lên tới 220 triệu USD Điều đáng chú ý là thị trường Italia cũng đã đạt được con số ấn tượng là 209 triệu USD và tăng trưởng lên tới 32% Trong 8 tháng đầu năm 2022, việc xuất khẩu sang Mexico cũng ghi nhận mức tăng trưởng khủng khiếp lên tới hơn 59 lần so với cùng kỳ năm trước, từ chỉ có 0,7 triệu USD lên đến 41,4 triệu USD

Tuy nhiên, không phải tất cả các thị trường đều có sự tăng trưởng đáng kể Ví dụ như việc xuất khẩu cà phê Robusta sang Nhật Bản, Anh, Hàn Quốc và Trung Quốc đã giảm đi về lượng Trong khi đó, tại thị trường Trung Quốc, cà phê hòa tan và cà phê chế biến sẵn đang chiếm lĩnh thị phần lớn nhờ tính tiện lợi trong việc sử dụng Nhu cầu tiêu thụ cà phê tại Trung Quốc đang tăng với tốc độ trung bình 15% mỗi năm do nhu cầu thưởng thức cà phê của người dân tăng cao Điều này cho thấy tiềm năng nhập khẩu cà phê Việt Nam sang Trung Quốc vẫn còn rất lớn và có thể tiếp tục tăng trong tương lai

Biểu đồ thể hiện kim ngạch xuất khẩu cà phê trong thị trường tháng 8/2022

Tính đến 9 tháng đầu năm 2023,xuất khẩu cà phê của Việt Nam ước tính đạt 1,266 triệu tấn, trị giá 3,16 tỷ USD, giảm 7,3% về lượng, nhưng tăng 1,9% về giá trị so với cùng

kỳ năm ngoái

Đáng mừng là trong năm 2023, ngành xuất khẩu cà phê đã quay trở lại mạnh mẽ sau 2 năm ảnh hưởng của đại dịch COVID – 19 Tuy vậy, tháng 9/2023, giá xuất khẩu bình quân cà phê của Việt Nam ghi nhận mức cao kỷ lục mới 3.310 USD/ tấn, tăng 8,4%

so với tháng 8/2023 và tăng 36,1% so với tháng 9/2022 Tính chung 9 tháng đầu năm

2023, giá xuất khẩu bình quân cà phê của nước ta đạt mức 2.497 USD/tấn, tăng 9,8% so với cùng kỳ năm ngoái

Tuy nhiên theo nhận định của các chuyên gia, giá cả của cà phê sẽ đối mặt với nhiều thách thức trong quý cuối năm 2023 và đầu năm 2024 Nguyên do là chính sách

“Zero Covid” của Trung Quốc; căng thẳng địa chính trị tại Đông Âu khiến trạng lạm phát tăng cao, cũng có thể sẽ gây tác động tiêu cực đến nhu cầu tiêu thụ cà phê trong thời gian tới Bên cạnh đó, sản lượng cà phê năm 2023 thấp hơn năm 2022 do năng suất thấp Sản lượng cà phê niên vụ 2022/2023 đạt 1,5 triệu tấn (hơn 95% sản lượng là cà phê Robusta), thấp hơn so với 1,62 triệu tấn trong niên vụ 2021/2022

CHƯƠNG 3: PHÂN TÍCH VỀ THỊ TRƯỜNG CÀ PHÊ.

 3.1.Phân tích thị trường.

Hiện nay, thị trường cà phê là thị trường có sự tăng trưởng mạnh mẽ trên toàn cầu

do nhu cầu tiêu thụ cà phê càng ngày càng tăng cao do sự phổ biến của cà phê Tuy nhiên, thị trường cà phê hiện phải đối mặt vỡi những vấn đề về năng suất và chất lượng của sản phẩm trong trước tình trạng biến đổi khí hậu, các vấn đề liên quan đến tình hình thế giới hiện tại như chiến tranh, dịch bệnh, lạm phát Bên cạnh đó, còn là vấn đề cạnh tranh giữa các thương hiệu cà phê trên thị trường

Do đó cà phê có những sự biến đổi về giá cả số lượng dẫn đến thay đổi về lựa chọn của người tiêu dùng Việc đi sâu vào phân tích một thị trường đem lại lợi nhuận lớn như 

cà phê là một phương pháp nhằm nâng cao hiệu quả các hướng đi đúng đắn cho ngành  3.1.1.Sự tác động của yếu tố cung đến thị trường.

Các yếu tố cung đóng vai trò quan trọng trong việc ảnh hướng đến sự năng động của thị trường cà phê Ngày nay với sự gia tăng về diện tích và sản lượng của ngành cà phê nhưng nước ta vẫn có phần tụt hậu so với thị trường quốc tế Hiểu rõ các yếu tố gây ảnh hưởng đến nguồn cung của ngành sẽ giảm đi đáng kể sự hao hụt về lợi nhuận Các yếu tố này có thể kể đến bao gồm :

  Các yếu tố tự nhiên: Cây cà phê rất nhạy cảm với điều kiện khí hậu và sự  thay đổi về nhiệt độ, lượng mưa và các yếu tố thời tiết khác có thể ảnh hưởng đáng kể đến sản xuất cà phê Thời tiết không thuận lợi như hạn hán, lượng mưa quá nhiều, sương giá có thể dẫn đến năng suất giảm và hạt cà phê chất lượng thấp hơn Cây cà phê dễ bị nhiễm nhiều loại sâu bệnh như  bệnh gỉ sắt lá cà phê và sâu đục quả cà phê Những thay đổi về mô hình khí hậu do biến đổi khí hậu có thể đặt ra những thách thức lâu dài cho sản xuất

cà phê ở một số vùng nhất định

  Các yếu tố lao động và công nghệ: Những tiến bộ trong công nghệ nông nghiệp và thực hành canh tác, chẳng hạn như sử dụng nông nghiệp chính

và nâng cao hiệu quả trong sản xuất cà phê Bên cạnh đó Tình trạng thiếu lao động, các vấn đề liên quan đến mức lương và điều kiện làm việc công bằng hoặc các yếu tố xã hội khác có thể ảnh hưởng đến toàn bộ chuỗi cung ứng

Các yếu tố chính trị và kinh tế:Sự bất ổn chính trị, những thay đổi trong chính sách của chính phủ và điều kiện kinh tế ở các nước sản xuất cà phê, biến động tiền tệ và chính sách thương mại cũng có thể tác động đến chi phí sản xuất và do đó ảnh hưởng đến nguồn cung cà phê Các vấn đề liên quan đến biến động giá vận chuyển, hậu cần và gián đoạn chuỗi cung ứng có thể ảnh hưởng đến dòng chảy cà phê từ người sản xuất đến người tiêu dùng

Nhìn chung, thị trường cà phê rất nhạy cảm với sự tương tác phức tạp của các yếu

tố cung ứng và bất kỳ thay đổi đáng kể nào về các yếu tố này đều có thể tác động sâu sắc đến ngành cà phê toàn cầu Các nhà sản xuất, thương nhân và người tiêu dùng theo dõi chặt chẽ những động lực này để dự đoán xu hướng thị trường và đưa ra quyết định sáng suốt

 3.1.2.Sự tác động của yếu tố cầu đến thị trường.

Song song với yếu tố cung chắc chắn phải là các yếu tố cầu Đây là điền kiện tối quan trọng quyết định đến hành vi của người tiêu dùng cũng như là việc đưa hạt cà phê đến với các thị trường khó tính trên thế giới Một số cách cụ thể mà yếu tố cầu tác động lên thị trường cà phê có thể kể đến như sau:

  Thay đổi sở thích của người tiêu dùng: Những thay đổi trong sở thích của người tiêu dùng, đặc biệt là đối với cà phê đặc sản hoặc cao cấp, có thể tác động đáng kể đến thị trường Các yếu tố như sự quan tâm ngày càng tăng đối với cà phê có nguồn gốc hợp pháp, hữu cơ hoặc thương mại công bằng có thể ảnh hưởng đến quyết định mua hàng

cà phê Mức thu nhập cao hơn thường dẫn đến tăng chi tiêu cho các sản phẩm cà phê cao cấp hoặc chi tiêu cho cà phê nhiều hơn thường nhật

  Xu hướng Sức khỏe và Thể chất: Nhận thức của người tiêu dùng về sức khỏe và thể chất có thể tác động đến nhu cầu đối với một số loại cà phê

Ví dụ, nhận thức về cà phê như một nguồn chất chống oxy hóa hoặc lợi ích sức khỏe tiềm tàng của nó có thể ảnh hưởng đến sự lựa chọn của người tiêu dùng Hay một tách cà phê buổi sáng giúp bạn cảm thấy tràn đầy năng lượng, đốt cháy lượng mỡ thừa và nâng cao thể chất mà còn có thể làm giảm nguy cơ mắc một số bệnh như đái tháo đường tuýp 2, ung thư, bệnh Alzheimer và bệnh Parkinson

Việc hiểu và thích ứng với các yếu tố nhu cầu này là rất quan trọng đối với các doanh nghiệp hoạt động trong thị trường cà phê Các công ty có thể điều chỉnh dịch vụ của mình phù hợp với sở thích ngày càng tăng của người tiêu dùng và xu hướng thị trường sẽ có vị thế tốt hơn để thành công trong ngành năng động này

 3.2  Các giải pháp tăng hiệu quả của ngành

Với thị trường cạnh tranh gay gắt hiện nay, các doanh nghiệp cần phải có những giải pháp để duy trì doanh thu và lợi nhuận

- Xây dựng tên thương hiệu với 1 đặc điểm duy nhất Nâng cao chất lượng sản phẩm Có quy trình chăm sóc cây cà phê một cách khoa học và hiệu quả Đầu tư  vào các thiết bị máy móc hiện đại nhưng vẫn đảm bảo chất lượng đầu ra của sản phẩm

- Tham khảo các xu hướng của thị trường để nghiên cứu, phát triển đa dạng các loại mặt hàng cà phê

- Đẩy mạnh các hoạt động quảng bá trên các hình thức trực tuyến

- Mở rộng thị trường cà phê trong và ngoài nước Đẩy mạnh quá trình xuất khẩu các sản phẩm cà phê ra thị trường quốc tế

- Có các chương trình khuyến khích hợp tác và phát triển như xây dựng mô hình hợp tác giữa nhà sản xuất, chế biến, tiêu thụ

CHƯƠNG 4: NHẬN ĐỊNH VÀ ĐÁNH GIÁ.

Hiện nay, thị trường cà phê nước ta đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, cũng như tiếp cận với nhiều cơ hội từ thị trường thế giới Mặc dù Việt Nam lọt top đầu thế giới về xuất khẩu cà phê, nhưng ngành công nghiệp xuất khẩu cà phê Việt Nam đang còn nhiều khó khăn trong việc nâng cao chất lượng cà phê và giúp Việt Nam vươn mình trở thành thương hiệu có uy tín trên thị trường thế giới Một trong những khó khăn lớn của ngành hàng cà phê Việt Nam hiện nay chính là việc cạnh tranh giá cảtrên thế giới, cụ thể làtrong thời điểm thị trường cà phê robusta đang có chiều hướng sụt giảm sâu

Tuy nhiên, trong thị trường nội địa, sản phẩm cà phê Việt Nam cũng rất được ưa thích và có một chỗ đứng vững chải đối với việc chọn lựa của người tiêu dùng Thậm chí,

cà phê Việt Nam cũng được đánh giá cao bởi màu sắc cùng mùi vị đặc biệt của cà phê,

là yếu tố hấp dẫn nhiều khách hàng nước ngoài Ngoài ra, ngành hàng cà phê Việt Nam cũng đang mở rộng thêm các sản phẩm khác từ loại cả phê như cà phê rang mộc, cà phê pha máy, phục vụ thị hiếu của người tiêu dùng trên thị trường

Nhìn chung, thị trường cà phê Việt Nam mặc dù đang có nhiều khó khăn, nhưng mặt khác cũng có những thuận lợi giúp ngành cà phê Việt Nam phát triển và đưa thương hiệu của Việt Nam trên thị trường quốc tế Để đẩy mạnh sự phát triển của ngành cà phê Việt Nam, phải có sự phối hợp giữa các doanh nghiệp xuất khẩu, quản lý nhà nước, các đơn vị sản xuất và tiêu dùng nhằm đưa ra các biện pháp thích hợp nhằm đưa thương hiệu cà phê Việt Nam có uy tín trên thị trường

KẾT LUẬN

Sau khi phân tích và đánh giá, ta có thể thấy rằng việc tận dụng triệt để tài nguyên thiên nhiên sẽ mang lại tiềm năng to lớn cho ngành xuất khẩu cà phê Thị trường cà phê Việt Nam đang phát triển với tốc độ ấn tượng về giá trị và sản lượng so với thế giới, tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững của ngành này Các chuỗi cà phê trong nước cũng đã đóng góp quan trọng trong việc nâng cao chất lượng cà phê Việt Những năm gần đây, các quán và chuỗi cà phê trong nước đã bắt đầu phục hồi và mở rộng, đặc biệt là tại các

đô thị lớn Ngoài cà phê rang xay, cà phê hòa tan cũng đang được tiêu thụ nội địa với tốc

độ tăng trưởng tốt nhờ vào các doanh nghiệp phát triển kênh thương mại điện tử và các biện pháp khác

Tuy nhiều thuận lợi và cơ hội ở phía trước, nhưng song song cùng với đó luôn trực chờ những rủi ro, khó khăn và thử thách Để giải quyết vấn đề ấy, phải là sự phối hợp của nhiều ban ngành, của nhà nước và nhân dân, của thị trường và bên cung cấp Sau cùng, hiểu rõ được về thị trường là bước đệm quan trọng để phát triển hơn nữa một trong những mũi nhọn của ngành công nghiệp xuất khẩu và tạo tiền đề phát triển cho những chiến lược kinh tế sau