Khóa luận tốt nghiệp công tác phòng ngừa tham nhũng tại bệnh viện chấn thương chỉnh hình thành phố hồ chí minh

Hơn nữa, tham nhũng ở nước ta ngày càng tinh vi, khó phát hiện do các đối tượng tham nhũng thường có chức vụ quyền hạn có tình độ hiểu biết pháp luật, quan hệ rộng, liên kết với các nhóm

HỌC VIỆN CÁN BỘ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

KHOA LUẬT

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP CÔNG TÁC PHÒNG NGỪA THAM NHŨNG TẠI BỆNH VIỆN CHẤN THƯƠNG CHỈNH HÌNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LỜI CẢM ƠN

Lời đầu tiên, em xin gửi lời cám ơn chân thành nhất tới các Thầy, Cô của Học viện cán bộ thành phố Hồ Chí Minh, đã giúp đỡ, chỉ bảo em nhiệt tình trong quá trình học chương trình trung cấp lý luận chính trị lần này Đặc biệt, em xin cám ơn Cô, Thạc sĩ Nguyễn Thị Kim Dung đã trực tiếp hướng dẫn, hỗ trợ, để em hoàn thành tốt khóa luận tốt nghiệp

Kính chúc quý Thầy, Cô sức khỏe, hạnh phúc và thành công trên con đường giảng dạy

TP Hồ Chí Minh, ngày 02 tháng 7 năm 2021 Học viên

Nguyễn Ngọc Thạch

MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN

Chương 1 NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ PHÒNG NGỪA THAM NHŨNG 4

1.1 Khái niệm tham nhũng và tác hại của tham nhũng 41.2 Khái niệm phòng ngừa tham nhũng và sự cần thiết phải phòng ngừa tham

2.1 Sơ lược về Bệnh Viện Chấn Thương Chỉnh Hình Thành phố Hồ Chí Minh 162.2 Những kết quả đạt được trong công tác phòng ngừa tham nhũng tại Bệnh Viện Chấn Thương Chỉnh Hình Thành phố Hồ Chí Minh từ năm 2015 đến nay 182.3 Một số khó khăn, hạn chế trong công tác phòng ngừa tham nhũng 232.4 Nguyên nhân của những thuận lợi và khó khăn, hạn chế trong công tác

Chương 3 MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC PHÒNG NGỪA THAM NHŨNG Ở BỆNH VIỆN CHẤN THƯƠNG

3.1 Tăng cường công tác phổ biến, tuyên truyền, giáo dục pháp luật về phòng

PHẦN MỞ ĐẦU

1 Lý do chọn đề tài

Tham nhũng luôn là vấn đề nhức nhối đối với mọi xã hội, mọi nhà nước Tham nhũng là căn bệnh tồn tại song hành cùng nhà nước, nhà nước còn tồn tại thì còn tham nhũng Tham nhũng gây bất bình trong nhân dân, gây mất uy tín của Chính phủ và được Đảng, Nhà nước Việt Nam đánh giá là quốc nạn Tham nhũng được xác định là một trong những nguy cơ có thể ảnh hưởng đến sự tồn vong của chế độ Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nhận định “Tham nhũng là kẻ thù nguy hiểm của nhân dân, của bộ đội và của Chính phủ vì nó không mang gươm, mang súng mà nó nằm trong các tổ chức của ta để làm hỏng ta Nó làm hỏng tinh thần trong sạch và ý chí khắc khổ của cán bộ ta Nó phá hoại đạo đức cách mạng ta

là cần - kiệm - liêm – chính” Do đó, để quốc gia phát triển vững mạnh thì công tác phòng, chống tham nhũng trở thành một yêu cầu cấp bách, đòi hỏi phải phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị, hành chính, kinh tế, luật và của mọi công dân trong xã hội Bên cạnh việc đạt được những tiến bộ, thành tích nhất định trong công cuộc đấu tranh phòng chống tham nhũng hiện nay thì vẫn còn tồn tại nhiều rào cản Hơn nữa, tham nhũng ở nước ta ngày càng tinh vi, khó phát hiện do các đối tượng tham nhũng thường có chức vụ quyền hạn có tình độ hiểu biết pháp luật, quan hệ rộng, liên kết với các nhóm lợi ích gây thất thoát tài sản của Nhà nước

Bệnh Viện Chấn Thương Chỉnh Hình Thành phố Hồ Chí Minh là đơn vị sự nghiệp công lập với chức năng cung cấp dịch vụ về y tế dự phòng và khám chữa bệnh, cơ cấu tổ chức gồm Ban Giám đốc, 4 phòng, 9 khoa Ban thanh tra nhân dân của đơn vị có nhiệm vụ trong công tác phòng, chống tham nhũng do Ban Giám đốc trực tiếp giám sát Trước yêu cầu mới của công tác phòng, chống tham nhũng, Bệnh Viện Chấn Thương Chỉnh Hình Thành phố Hồ Chí Minh đã tiến hành nhiều biện pháp nhằm phòng, chống tham nhũng, tuy nhiên, nhiều vấn đề về phòng, chống tham nhũng ở đơn vị tiếp tục được đặt ra xuất phát từ thực tiễn công tác

phòng ngừa tham nhũng còn chưa được đầu tư, nghiên cứu thỏa đáng[1] Vì vậy, để góp phần nhìn nhận thực trạng công tác phòng, chống tham nhũng ở đơn vị thời gian qua, ưu điểm, hạn chế cũng như nguyên nhân ưu điểm và hạn chế để tìm ra những giải pháp nhằm góp phần tăng cường tốt công tác phòng, chống tham nhũng

ở đơn vị trong thời gian tới ở Bệnh Viện Chấn Thương Chỉnh Hình Thành phố Hồ

Chí Minh, tôi chọn đề tài “Công tác phòng ngừa tham nhũng tại Bệnh Viện Chấn Thương Chỉnh Hình Thành phố Hồ Chí Minh” làm khóa luận tốt nghiệp

khóa học chương trình trung cấp lý luận chính trị - hành chính

2 Mục đích nghiên cứu

Mục đích nghiên cứu là làm rõ lý luận về phòng ngừa tham nhũng và thực tiễn liên quan đến phòng ngừa tham nhũng ở Bệnh Viện Chấn Thương Chỉnh Hình Thành phố Hồ Chí Minh, từ đó đề xuất các giải pháp thiết thực, hiệu quả, khả thi nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật phòng ngừa tham nhũng ở đơn vị

3 Đối tượng, phạm vi nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu của đề tài là công tác phòng ngừa tham nhũng ở Bệnh Viện Chấn Thương Chỉnh Hình Thành phố Hồ Chí Minh

Phạm vi nghiên cứu của đề tài này là công tác phòng ngừa tham nhũng ở Bệnh Viện Chấn Thương Chỉnh Hình Thành phố Hồ Chí Minh từ năm 2015 đến nay

4 Phương pháp nghiên cứu

4.1 Thu thập thông tin, dữ liệu từ các tài liệu thống kê, báo cáo và các văn bản pháp luật có liên quan đến công tác phòng ngừa tham nhũng

4.2 Áp dụng phương pháp phân tích đánh giá và rút ra kết luận, giải pháp, biện pháp cũng như thể hiện quan điểm của mình trong phòng ngừa tham nhũng tại

cơ quan đơn vị

5 Ý nghĩa thực tiễn của tiểu luận

- Hệ thống hóa cơ sở lý thuyết về tham nhũng và phòng ngừa tham nhũng Chứng minh việc thực hiện luật, các quy định về phòng ngừa tham nhũng tại Bệnh Viện Chấn Thương Chỉnh Hình Thành phố Hồ Chí Minh

- Đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện phòng ngừa tham nhũng tại Bệnh Viện Chấn Thương Chỉnh Hình Thành phố Hồ Chí Minh

6 Kết cấu tiểu luận

Ngoài phần mở đầu, phần kết luận và danh mục, đề tài gồm 03 chương như sau:

Chương 1: Những vấn đề chung về phòng ngừa tham nhũng

Chương 2: Thực trạng công tác phòng ngừa tham nhũng tại Bệnh Viện Chấn Thương Chỉnh Hình Thành phố Hồ Chí Minh từ 2015 đến nay

Chương 3: Một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác phòng ngừa tham nhũng tại Bệnh Viện Chấn Thương Chỉnh Hình Thành phố Hồ Chí Minh

Chương 1 NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ PHÒNG NGỪA THAM NHŨNG 1.1 Khái niệm tham nhũng và tác hại của tham nhũng

1.1.1 Khái niệm tham nhũng

Tham nhũng là hiện tượng xã hội gắn liền với sự ra đời và phát triển của bộ máy Nhà nước, nó diễn ra ở tất cả các quốc gia, không phân biệt chế độ chính trị; tham nhũng xảy ra ở mọi lĩnh vực kinh tế - xã hội; tham nhũng được xem là một căn bệnh nguy hiểm, nó gây tác hại nhiều mặt, cản trở sự phát triển của đất nước, thậm chí dẫn đến sự sụp đổ của một thể chế[6]

Có nhiều định nghĩa về tham nhũng, ví dụ:

Theo Tổ chức Minh bạch thế giới thì: “Tham nhũng là hành vi của quan

chức trong khu vực công, có thể là nhà chính trị hay công chức, qua đó họ làm giàu cho bản thân hoặc những người thân cận một cách không chính đáng và trái pháp luật bằng cách lạm dụng quyền lực công được giao phó”

Theo Ngân hàng thế giới thì: “Tham nhũng là sự lạm dụng quyền lực công cộng

nhằm lợi ích cá nhân"

Ở Việt Nam, khoản 2, Điều 3, Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018 (có

hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 07 năm 2019) quy định: “Tham nhũng là hành

vi của người có chức vụ, quyền hạn đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn đó vì vụ lợi”[2,3] Theo định nghĩa này, tham nhũng có những đặc trưng cơ bản như sau:

- Chủ thể tham nhũng là người có chức vụ, quyền hạn trong cả khu vực công

và khu vực tư bao gồm: a) Cán bộ, công chức, viên chức; b) Sỹ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng trong cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ; sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn – kỹ thuật trong

cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân; c) Cán bộ lãnh đạo quản lý trong doanh nghiệp của Nhà nước; Cán bộ lãnh đạo quản lý là người đại diện phần vốn góp của Nhà nước tại doanh nghiệp; d) Người được giao nhiệm vụ, công vụ khác

- Thứ hai: Chủ thể lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao để thực hiện hành vi tham nhũng

Lợi dụng chức vụ, quyền hạn là hành vi của người có chức vụ, quyền hạn đã sử dụng chức vụ, quyền hạn được giao một cách trái pháp luật nhằm mục đích mà họ đặt ra

Đặc điểm này quy định “chức vụ, quyền hạn” của chủ thể tham nhũng phải được chủ thể sử dụng như một phương tiện để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật nằm trong phạm vi quyền hạn mà chủ thể đó được trao quyền

Nếu không sử dụng chức vụ, quyền hạn mà mình có thì không thực hiện được hành vi để đạt được mục đích của mình Nếu họ không có chức vụ, quyền hạn đó thì họ khó có thể thực hiện được hành vi gây thiệt hại; chức vụ, quyền hạn là điều kiện thuận lợi để người tham nhũng thực hiện tham nhũng một cách dễ dàng

Người có chức vụ, quyền hạn có thể trực tiếp lợi dụng chức vụ, quyền hạn của bản thân người đó để tham nhũng, cũng có thể gián tiếp tác động, gây ảnh hưởng đến người khác để tham nhũng Như vậy, không phải mọi hành vi của người có chức vụ, quyền hạn đều được coi là hành vi tham nhũng Đây là đặc điểm quan trọng để phân biệt tham nhũng với các hành vi vi phạm pháp luật khác

- Thứ ba Vụ lợi là động cơ và mục đích của tham nhũng

- Vụ lợi là việc người có chức vụ, quyền hạn đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn nhằm đạt được lợi ích vật chất hoặc phi vật chất không chính đáng

- Lợi ích mà chủ thể tham nhũng đạt được gồm:

- Lợi ích vật chất: Có thể là tiền, vàng, đất đai, nhà cửa…

- Lợi ích phi vật chất: Có thể là tình dục, danh hiệu, thông tin, điểm thi…

- Việc đạt lợi ích vật chất hoặc tinh thần vừa là mục đích, vừa là động cơ thúc đẩy người có chức vụ, quyền hạn thực hiện hoặc không thực hiện nhiệm vụ, công

vụ và đây là yếu tố không thể thiếu được của tham nhũng Như vậy, những hành vi

vi phạm pháp luật trong thi hành nhiệm vụ, công vụ của người có chức vụ, quyền

hạn nhưng không có tính chất vụ lợi thì không phải là hành vi tham nhũng Trong thực tế, có rất nhiều hành vi của người có chức vụ, quyền hạn làm trái pháp luật, gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho xã hội nhưng vì không chứng minh được động cơ vụ lợi nên không thể kết luận được hành vi tham nhũng

1.1.2 Tác hại của tham nhũng

Tham nhũng luôn là nguy cơ tiềm tàng trong sự ổn định và phát triển đối với mọi mặt của xã hội

Về chính trị: Tham nhũng không chỉ làm xói mòn niềm tin của người dân đối với chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, mà

nó còn tiếp tay cho các thế lực thù địch và phản động trong việc đả kích, bôi nhọ

uy tín, vị thế của Đảng trong phạm vi quốc gia cũng như trên trường quốc tế Thật không quá và cũng không sai khi nói rằng, tham nhũng là một thứ “giặc nội xâm” của chế độ chính trị - xã hội ở nước ta nói riêng, ở các nước văn minh trên thế giới nói chung Vì thế sự nguy hại của tham nhũng ở phương diện chính trị là rất nghiêm trọng

Về kinh tế: Bất cứ một hành vi tham nhũng cũng đều trực tiếp hoặc gián tiếp gây khó khăn, trở ngại cho các hoạt động quản lý và sự phát triển của các ngành nghề sản xuất, kinh doanh, dịch vụ ở khu vực nhà nước hay tư nhân Ở nước ta, tham nhũng dường như hiện hữu trong tất cả các cơ quan, tổ chức có liên quan trực tiếp hay gián tiếp đến các hoạt động phát triển kinh tế, xây dựng kết cấu hạ tầng Thực tế có rất nhiều công trình, dự án do Trung ương hay do các tỉnh, thành phố đầu tư, đường sá, cấp điện, cấp nước, nhà tái định cư, xây dựng nông thôn mới,…bị chậm tiến độ, thất thoát, xuống cấp, hư hỏng nhanh chóng Ngoài các nguyên nhân do quản lý lỏng lẻo, nghiệp vụ chuyên môn yếu kém, còn có nguyên nhân do tham nhũng Tham nhũng còn tạo cơ hội cho các tổ chức, các cá nhân “ bất hảo” ở nước ngoài vào nước ta làm ăn bất chính, kiếm chác và trở thành lá

chắn cho các thứ hàng giả, hàng nhái, hàng lậu, hàng phế phẩm tồn tại, lưu thông trên thị trường

Về xã hội: Xã hội nào cũng có người giàu người nghèo nhưng ở các nước phát triển khoảng cách giàu nghèo không lớn so với mức thu nhập bình quân đầu người Ở các nước này, đa số người giàu là nhưng người hoặc được thừa hưởng gia sản của cha ông để lại, hoặc do lao động cần cù và có tài năng cống hiến cho xã hội Còn ở nước ta hiện nay, một nước đang phải vất vả, khó khăn trong việc xóa đói giảm nghèo - ở một số nơi hay khu vực dân cư, người giàu do thừa hưởng gia sản của cha ông để lại, hoặc do có tài năng cống hiến không nhiều bằng do tham nhũng Những vị “quan tham” đã và đang nắm trong tay nguồn tài chính nhiều gấp hàng trăm, hàng nghìn lần người dân bình thường Hiện tượng đó đã khiến cho sự cách biệt giàu nghèo cản trở sự đoàn kết xã hội; theo đó, các vấn đề trật tự, kỷ cương, an ninh xã hội cũng diễn biến phức tạp Đó là chưa nói đến việc “quan tham” bên trên nhận hối lộ của những công chức, viên chức bên dưới để “ giúp đỡ”, “ chống lưng” cho họ “chạy chức”, “chạy việc”, “chạy thành tích”, thậm chí

“chạy tội” Đây là một hành vi tham nhũng rất tệ hại, bởi nó gián tiếp đưa công chức, viên chức hám danh, cầu lợi này vào con đường tha hóa, biến chất về đạo đức, nhân cách Xét ở phương diện xã hội, số quan tham đó trở thành rào cản lớn đối với mục tiêu xây dựng xã hội công bằng, dân chủ, tiến bộ, văn minh

Về văn hóa giáo dục: Trong những năm phát triển kinh tế thị trường ở nước

ta đã xuất hiện khái niệm “ văn hóa phong bì” - một thứ “ văn hóa” phản ánh hiện tượng của một bộ phận không nhỏ cán bộ, công chức, viên chức nhà nước lợi dụng chức quyền, lợi dụng công vụ nhận hối lộ, để làm ngơ, thậm chí bảo kê cho các đối tượng vi phạm pháp luật Trong lĩnh vực giáo dục cũng có không ít trường hợp thầy, cô giáo nhận hối lộ để nâng điểm, nhận xét thêm hay cho các đối tượng học sinh, sinh viên học hành bê trễ thi cử chiếu lệ Hành vi tham nhũng đó đã góp phần làm cho tình trạng “thừa thầy thiếu thợ” và số người có bằng cử nhân, thạc sĩ thất

nghiệp ngày một nhiều thêm Sự nguy hại của hành vi đó là ở chỗ làm cho người hám danh bỏ tiền mua danh, để trở thành những kẻ “hữu danh vô thực”, chẳng đóng góp gì cho xã hội Một nền giáo dục có màu sắc tham nhũng là một nền giáo dục lạc hữu, hủ bại, vì nó phá vỡ các giá trị đạo đức – cái gốc că bản của văn hóa

xã hội và đạo lý là người Một nền giáo dục theo chiều hướng văn minh, hiện dại, tiến bộ phải là một nền giáo dục liêm chính, trung thực, minh bạch

Về đạo đức: Tham nhũng không chỉ là hành vi phạm pháp, mà còn là một hành vi bất nhân, bất nghĩa, bất tín hoàn toàn trái ngược với đạo đức cách mạng của người cán bộ đảng viên trong một Nhà nước của dân, do dân, vì dân dưới sự lành đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam – một Đảng đạo đức và văn minh do Chủ Tịch Hồ Chí Minh sáng lập[7] Thời xưa, dân chúng xem quan lại tham nhũng là loại người “ máu lạnh”, không có liêm sỉ, không có long trắc ẩn, “ dữ như hổ báo”

và gọi quan tham là “cẩu quan”, như Mạnh Tử nói “ làm người mà không có lòng trắc ẩn thì chẳng khác gì cầm thú Xét phương diện đạo đức, tham nhũng là có tội với đồng bào, Tổ quốc

1.2 Khái niệm phòng ngừa tham nhũng và sự cần thiết phải phòng ngừa tham nhũng

1.2.1 Khái niệm phòng ngừa tham nhũng

Phòng ngừa là lo liệu để có biện pháp tránh, ngăn ngừa không để cho cái xấu, cái không hay xảy ra

Phòng ngừa tham nhũng là việc thực hiện các biện pháp để tránh, ngăn ngừa không để tham nhũng xảy ra

Phòng ngừa tham nhũng gồm:

Phòng ngừa chung: Là sử dụng tổng hợp các biện pháp kinh tế, chính trị, văn hóa – xã hội, pháp luật nhằm loại bỏ các yếu tố có thể trở thành nguyên nhân, điều kiện làm phát sinh, phát triển tham nhũng, được toàn xã hội tham gia thực hiện

- Chủ thể tham gia: Toàn xã hội (trường học, gia đình, cộng đồng dân cư…)

- Lĩnh vực tham gia: Chính trị, kinh tế, văn hoá, pháp luật, giáo dục

- Hình thức tham gia: Đa dạng

Phòng ngừa riêng: Là các biện pháp pháp luật, nghiệp vụ do các cơ quan chuyên môn (Công an, Thanh tra, Kiểm sát, Tòa án, Kiểm lâm, Cảnh sát biển ) tiến hành nhằm vào những đối tượng cụ thể

1.2.2 Sự cần thiết phải phòng ngừa tham nhũng

Nguyên nhân của tham nhũng:

+ Nguyên nhân đầu tiên có tính sâu xa là do chế độ người bóc lột người Chủ Tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Tham ô, lãng phí, quan liêu là những xấu xa của

xã hội cũ Nó do lòng tự tư, tự lợi, ích kỷ, hại dân mà ra, nó do chế độ người bóc lột người.”

+ Do bản chất của cơ chế thị trường, của việc tự do hóa cạnh tranh tạo ra

+ Sự suy thoái về phẩm chất đạo đức của bộ phận không nhỏ cán bộ đảng viên và sự yếu kém trong công tác quản lý, giáo dục đào tạo cán bộ đảng viên của các tổ chức Nhà nước và Đảng

+ Cơ chế, chính sách pháp luật chưa đầy đủ, thiếu sự đồng bộ, chưa thực sự chuyển mạnh sang cơ chế thị trường Mặc dù nước ta đã trải qua hàng chục năm đổi mới, nhưng chúng ta chưa xây dựng được một cơ chế chính sách quản lý kinh

tế vĩ mô đồng bộ và hoàn chỉnh phục vụ cho sự nghiệp đổi mới

+ Sự lãnh đạo chỉ đạo của Đảng và Nhà nước có lúc, có nơi còn thiếu sâu sát, chặt chẽ, chưa quyết tâm cao, cơ chế tổ chức và giải pháp phòng ngừa tham nhũng chưa hiệu quả Mặc dù Đảng và Nhà nước có nhiều chỉ thị, nghị quyết về phòng, chống tham nhũng, nhưng việc triển khai cụ thể chưa bàn kỹ, thiếu những giải pháp có hiệu quả, tổ chức chỉ đạo chưa chặt chẽ

+ Văn hóa cả nể, né tránh của người làm công tác phòng, chống tham nhũng + Thiếu sự minh bạch trong cách vận hành bộ máy nhà nước

Tóm lại tình trạng tham nhũng phổ biến và nghiêm trọng ở nước ta, xét về mặt chủ quan là hệ quả của tổng hợp của 07 nguyên nhân trên, trong đó sự suy thoái về phẩm chất đạo đức của cán bộ đảng viên là nguyên nhân chủ yếu

Ngay từ khi Nhà nước Việt nam dân chủ cộng hòa ra đời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã cảnh báo về bệnh tham ô, lãng phí, quan liêu Người xem đó là một thứ giặc, là kẻ thù của nhân dân Người chỉ rõ: tham ô, lãng phí nảy sinh ra từ bệnh quan liêu, “ở đâu có bệnh quan liêu thì ở đó chắc có tham ô, lãng phí; nơi nào bệnh quan liêu càng nặng thì nơi đó càng nhiều lãng phí, tham ô” Theo Người, muốn trừ sạch nạn tham ô, lãng phí thì trước mắt phải tẩy sạch nạn quan liêu Bênh quan liêu là một thứ bệnh rất nguy hiểm, chủ yếu có trong các cấp lãnh đạo của cơ quan Đảng, Nhà nước, đoàn thể xã hội Quan liêu sẽ dẫn đến mất dân chủ, độc đoán, chuyên quyền; đặc biệt, quan liêu xa rời thực tiễn, xa rời quần chúng nhân dân, xa rời mục tiêu tư tưởng của Đảng, là nguy cơ lớn đối với Đảng cầm quyền Để

phòng, chống bệnh tham ô, lãng phí, Chủ tịch Hồ Chí Minh rất xem trọng công tác tuyên truyền, giáo dục cán bộ, đảng viên về nâng cao đạo đức cách mạng, thực hiện tốt “cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư”; kiên quyết đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân

1.3 Quan điểm của Đảng về phòng ngừa tham nhũng

Từ trước đến nay, Đảng Cộng sản Việt nam đã ban hành nhiều chỉ thị, nghị quyết để lãnh đạo cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng Nghị quyết số 14 - NQ/TW ngày 15-05-1996 về quan điểm chỉ đạo và một số giải pháp để đấu tranh chống tham nhũng của Bộ Chính trị khóa VII đã chỉ rõ: Đấu tranh phòng, chống tham nhũng là một bộ phận cấu thành quan trọng trong toàn bộ sự nghiệp đấu tranh cách mạng của Đảng và Nhân dân ta Nó góp phần nâng cao vai trò lãnh đạo của Đảng, tăng cường hiệu quả quản lý Nhà nước, xây dựng Đảng và kiện toàn bộ máy Nhà nước trong sạch, vững mạnh, thực hiện quyền dân chủ của nhân dân Đấu tranh chống tham nhũng phải gắn liền và phục vụ cho đổi mới kinh tế - xã hội, giữ vững ổn định chính trị, tăng cường đại đoàn kết toàn dân, thực hiện thắng lợi 02 nhiệm vụ chiến lược là xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc Việt nam xã hội chủ nghĩa

Thấm nhuần sâu sắc lý tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về phòng, chống tham ô, lãng phí và bệnh quan liêu, Đảng ta luôn chủ trương đẩy mạnh cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí Tại Hội nghị Trung ương giữa nhiệm kỳ khóa VII (1-1994), Đảng ta nêu rõ quan điểm xem tham nhũng, lãng phí như một nguy cơ thách thức lớn đối với công cuộc đổi mới toàn diện của đất nước

Quá trình thực hiện Nghị quyết Trung ương 3 (khóa X), công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí bước đầu đã có những chuyển biến tích cực cả về nhận thức lẫn hành động trên một số lĩnh vực; tham nhũng, lãng phí đã từng bước được kiềm chế Tuy nhiên, công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí chưa đạt yêu cầu và mục tiêu đề ra là ngăn chặn, từng bước đẩy lùi tham nhũng, lãng phí Vì

vậy, tại Hội nghị Trung ương 5 (khóa XI), Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã đưa ra kết luận số 21-KL/TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí Đảng ta xác định phòng, chống tham nhũng, lãng phí là công việc khó khăn, phức tạp, là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên của Đảng Nhà nước và Nhân dân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc “ Các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, người đứng đầu cơ quan, tổ chức đơn vị và cán bộ, đảng viên cần quán triệt, thực hiện có hiệu quả chủ trương, giải pháp phòng chống tham nhũng, lãng phí được xác định trong Nghị quyết Đại hội XI của Đảng

và Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “ Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay” Tiếp tục thực hiện nghiêm túc, đồng bộ mục tiêu quan điểm và các giải pháp được nêu trong Nghị quyết Trung ương 3 ( khóa X), chú trọng cả phòng và chống; cả phòng và chống tham nhũng, phòng và chống lãng phí, với tinh thần kiên quyết kiên trì, liên tục, đúng pháp luật, sớm khắc những hạn chế, yếu kém, để tạo chuyển biến rõ rệt trong công tác này”[4,5] Đại hội XII tiếp tục khẳng định và bổ sung quan điểm về đấu tranh phòng chống tham nhũng Trong đó, nhấn mạnh “Tình trang tham nhũng, lãng phí vẫn còn nghiêm trọng với biểu hiện ngày càng tinh vi, phức tạp gây bức xúc trong dư luận, ảnh hưởng đến niềm tin của người dân với Đảng và Nhà nước” Đại hội XIII tiếp tục đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, “lợi ích nhóm”, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; Xây dựng đội ngũ đảng viên và cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, người đứng đầu đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ; Củng cố lòng tin, sự gắn bó của nhân dân với Đảng, Nhà nước, chế độ xã hội chủ nghĩa[6,7]

- Phòng ngừa là chính, cơ bản, lâu dài; phát hiện, xử lý là quan trọng, cấp bách Kết hợp chặt chẽ giữa tích cực phòng ngừa, chủ động phát hiện và kiên quyết

xử lý nghiêm minh, kịp thời những người có hành vi tham nhũng, bao che, dung túng, tiếp tay cho tham nhũng, can thiệp, cản trở việc chống tham nhũng; không có

vùng cấm, vùng trống, không có ngoại lệ, không có đặc quyền, bất kể người đó là ai;

- Phải tiến hành kiên quyết, kiên trì, liên tục với những bước đi vững chắc, tích cực, chủ động, và có trọng tâm, trọng điểm Gắn phòng chống tham nhũng với thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; Gắn phòng chống tham nhũng,lãng phí với xây dựng, chỉnh đốn Đảng; phát huy sức mạnh tổng hợp cuả cả hệ thống chính trị

và toàn dân;

- Kiên quyết, kiên trì, khẩn trương xây dựng cơ chế phòng ngừa để không thể tham nhũng; cơ chế răn đe, trừng trị để không dám tham nhũng; cơ chế bảo đảm để không cần tham nhũng

Như vậy có thể nói rằng với quyết tâm mạnh mẽ của Đảng, Nhà nước cùng với đó là các biện pháp phòng chống tham nhũng đồng bộ đã phát huy tác dụng, mặc dù những kết quả đó chưa làm hài lòng Nhân dân về tệ nạn tham nhũng ở nước ta hiện nay, nhưng tôi tin tưởng rằng dưới sự lãnh đạo của Đảng, công tác phòng chống tham nhũng ở nước ta sẽ từng bước được ngăn chặn và đẩy lùi Tổng

Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã từng phát biểu: “Một khi đã xảy ra tham nhũng thì phải xử lý kiên quyết, xử lý thật nghiêm minh theo đúng pháp luật Không có vùng cấm, không có đặc quyền hay ngoại lệ”, cùng với các biện pháp mạnh mẽ của Chính phủ và sự đồng lòng của Nhân dân, cuộc chiến chống tham nhũng sẽ thành công

1.4 Quy định pháp luật về phòng ngừa tham nhũng

Một trong những cơ sở pháp lý quan trọng bảo đảm việc phòng ngừa tham nhũng ở Việt Nam hiện nay là Luật Phòng, chống tham nhũng số 36/2018/QH14 ngày 20/11/2018 (hiệu lực ngày 01.7.2019) và Nghị định số 59/2019/NĐ-CP ngày 01/7/2019 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018[2,3];

Trong Luật Phòng chống tham nhũng năm 2018, nội dung về các biện pháp phòng ngừa tham nhũng chiếm tỷ lệ rất lớn cụ thể như sau: a) công khai, minh bạch về tổ chức và hoạt động của cơ quan, đơn vị b) xây dựng và thực hiện định mức tiêu chuẩn, chế độ trong cơ quan, đơn vị c) thực hiện quy tắc ứng xử của người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan, tổ chức, đơn vị d) chuyển đổi vị trí công tác của người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan, tổ chức, đơn vị e) cải cách hành chính, ứng dụng khoa học công nghệ trong quản lý và thanh toán không dùng tiền mặt f) kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan, tổ chức, đơn vị

Luật Phòng, chống tham nhũng được quy đinh một hệ thống các biện pháp nhằm phòng ngừa tham nhũng và có thể xem đây là nội dung quan trọng nhất của luật Trong luật phòng, chống tham nhũng năm 2018, nội dung về các biện pháp phòng ngừa tham nhũng chiếm tỷ lệ rất lớn, cụ thể như sau:

- Công khai minh bạch trong hoạt động của cơ quan, tổ chức, đơn vị (Chương

II, Mục 1, từ Điều 9 đến Điều 17).

- Xây dựng và thực hiện các chế độ, định mức tiêu chuẩn trong các lĩnh vực quản lý đối với việc sử dụng tài sản, vốn và ngân sách Nhà nước (Chương II, Mục

2, Điều 18, Điều 19)

- Xây dựng quy tắc ứng xử, quy tắc đạo đức nghề nghiệp, việc chuyển đổi vị trí công tác của cán bộ, công chức, viên chức (Chương II, Mục 3, từ Điều 20 đến Điều 23)

- Chuyển đổi vị trí công tác của người có chức vụ quyền hạn trong cơ quan (Mục 4, Chương II, từ Điều 24 đến Điều 26, Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018)

- Cải cách hành chính, ứng dụng khoa học công nghệ trong quản lý và thanh toán không dùng tiền mặt (Mục 5, Chương II, từ Điều 27 đến Điều 29, Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018)

- Kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn.(Mục 6,

Chương II, từ Điều 30 đến Điều 54, Luật Phòng, chống tham nhũng 2018)

Pháp luật về phòng ngừa tham nhũng với các quy định cụ thể về nội dung, hình thức thực hiện, nguyên tắc, trách nhiệm của các chủ thể có thẩm quyền là chuẩn mực để các cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện đầy đủ các biện pháp phòng ngừa tham nhũng cũng như có cơ sở xử lý nếu các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩ quyền không thực hiện đúng, đầy đủ các quy định về phòng ngừa tham nhũng theo quy định của pháp luật

Chương 2 THỰC TRẠNG CÔNG TÁC PHÒNG NGỪA THAM NHŨNG TẠI BỆNH VIỆN CHẤN THƯƠNG CHỈNH HÌNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ

MINH TỪ NĂM 2015 ĐẾN NAY