Tiểu luận môn giáo dục quốc phòng an ninh 1 Đề tài những vấn Đề chung về chiến tranh nhân dân bảo vệ tổ quốc

MỞ ĐẦUTrong công cuộc đấu tranh chống giặc ngoại xâm xuyên xuốt hàng ngàn năm lịch sử, dân tộc Việt Nam luôn tự hào vì giành được nhiều thắng lợi và có nhiều bước ngoặt trong việc bảo vệ

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SÀI GÒN

TỔ GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG VÀ AN NINH

****

TIỂU LUẬN

MÔN GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG AN NINH 1

ĐỀ TÀI: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ CHIẾN TRANH

NHÂN DÂN BẢO VỆ TỔ QUỐC

GVHD: TRẦN XUÂN HIỀN

TIỂU ĐỘI: 8 NHÓM 17

MÃ MH: 862406

TP HỒ CHÍ MINH, NGÀY 19/4/2022

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU 1

NỘI DUNG 2

I.1 Khái quát chung về chiến tranh toàn dân bảo vệ tổ quốc 2

I.1.1 Khái niệm 2

I.1.2 Mục tiêu 2

I.1.3 Đối tượng tác chiến của chiến tranh nhân dân bảo vệ Tổ quốc 2

I.1.4 Những điểm mạnh và điểm yếu của địch……… 4

I.2 Tính chất, đặc điểm của chiến tranh toàn dân bảo vệ tổ quốc 5

I.2.1 Tính chất……… 5

I.2.2 Đặc điểm 7

I.3 Điểm mạnh và hạn chế.……… 8

I.3.1 Điểm mạnh 8

I.3.2 Hạn chế 10

I.3.3 Giải pháp 11

TÀI LIỆU THAM KHẢO 12

MỞ ĐẦU

Trong công cuộc đấu tranh chống giặc ngoại xâm xuyên xuốt hàng ngàn năm lịch sử, dân tộc Việt Nam luôn tự hào vì giành được nhiều thắng lợi và có nhiều bước ngoặt trong việc bảo vệ và xây dựng Tổ quốc Hiện tại, Đảng và Nhà nước ta đang kế thừa

và phát huy truyền thống đánh giặc của dân tộc ở thời đại mới, tiến hành cuộc chiến tranh nhân dân lật đổ âm mưu xâm lược của kẻ thù Thuật ngữ “Chiến tranh nhân dân” được sử dụng để đánh giá các cuộc chiến tranh thời phong kiến Ngày nay, đây được xem là chiến lược tác chiến quân sự tại Việt Nam nhằm chỉ các cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc do toàn dân Việt Nam tiến hành trong quá trình lịch sử, được hệ thống thành lý luận trong hai cuộc Kháng chiến chống Pháp (1945-1954) và Kháng chiến chống Mỹ (1954-1975) Từ nhận thức trên, mỗi sinh viên cần phải nâng cao tinh thần trách nhiệm, không ngừng học tập, rèn luyện và trau dồi kiến thức, vận dụng sáng tạo những quan điểm chỉ đạo của Đảng và Nhà nước, góp phần bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa

NỘI DUNG I.1 KHÁI QUÁT CHUNG VỀ CHIẾN TRANH TOÀN DÂN BẢO VỆ TỔ QUỐC

I.1.1 Khái niệm

- Là cuộc chiến tranh chính nghĩa do quần chúng nhân dân trực tiếp tham gia, có lực

lượng vũ trang làm nòng cốt, dưới sự chỉ đạo và định hướng của giai cấp tiến bộ, cụ thể là Đảng và Nhà nước Việt Nam

- Là quá trình sử dụng tiềm lực của quốc phòng an ninh quốc gia với mục tiêu lật đổ

âm mưu xâm lược của kẻ thù

- Sức mạnh và tinh thần của Chiến tranh nhân dân đã tạo điều kiện thuận lợi cho các dân tộc nhỏ như Việt Nam có thể đánh bại các đế chế xâm lược lớn mạnh hơn như:

Mỹ, Pháp, Nhật, …

I.1.2 Mục tiêu

- Bảo vệ và giữ vững nền độc lập, tuyên bố chủ quyền và thống nhất toàn vẹn lãnh thổ

- Bảo vệ mạng lưới an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội và nền văn hoá nước nhà

- Bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa

- Bảo vệ lợi ích của quốc gia và dân tộc

- Bảo vệ sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hoá, hiện đại hoá của đất nước trong tương lai

- Duy trì nền chính trị, tạo dựng và ổn định môi trường sống hoà bình, xây dựng đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa

I.1.3 Đối tượng tác chiến của chiến tranh nhân dân bảo vệ Tổ quốc

- Đối tượng tác chiến: Chủ nghĩa đế quốc và các thế lực phản động có hành động chống phá, xâm lược, lật đổ cách mạng Hiện nay, chúng đang thực hiện chiến lược

“Diễn biến hòa bình” và nổi dậy, một chiến lược lật đổ nhằm xóa bỏ chủ nghĩa tư bản

và chủ nghĩa xã hội ở nước ta, sẵn sàng sử dụng vũ trang lực lượng can thiệp quân sự khi thời cơ xuất hiện Đối tượng trước mắt của cách mạng nước ta là là các thế lực cản

trở, xâm hại đến sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, những lực lượng gây xung đột vũ trang, gây chiến tranh xâm lược

- Nhận diện đúng kẻ thù xâm lược của cách mạng Việt Nam và mục tiêu chiến lược của quân và dân ta sẽ có cơ sở để kiểm tra, hiểu rõ bản chất chính trị, âm mưu chiến lược, thủ đoạn thâm độc của chúng

- Phân biệt chủ thể pháp luật và đối tác, bạn, thù theo tiêu chí của Nghị quyết Trung ương VIII, khóa IX về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”, thuận lợi, khó khăn, cơ hội và thách thức, vừa hợp tác vừa đấu tranh trong một môi trường cạnh tranh gay gắt Việc xác định tài sản và đối tác ngày càng trở nên quan trọng

- Âm mưu, thủ đoạn chủ yếu của kẻ thù:

+ Đánh nhanh, thắng nhanh, kết hợp tấn công quân sự từ bên ngoài với binh biến, bạo loạn từ bên trong Đồng thời kết hợp với các biện pháp không vũ trang để đánh lừa dư luận

+ Khi tấn công, thường sẽ bao vây và phong tỏa trong giai đoạn đầu, sau đó sử dụng hỏa lực bất ngờ và ồ ạt, giai đoạn thực hành thôn tính lãnh thổ có thể hỗ trợ đồng thời cho nghĩa quân

+ Bao vây cấm vận

+ Phong tỏa (đường biển, đường hàng không…)

+ Tấn công phủ đầu (tấn công vào các trung tâm chỉ huy)

+ Chiếm lĩnh, xây dựng trận địa và kết hợp với lực lượng bạo loạn lật đổ và kết hợp với các lực lượng phi vũ trang khác)

I.1.4 Những điểm mạnh và điểm yếu của địch.

- Điểm mạnh:

+ Có lợi thế tuyệt đối về sức mạnh quân sự, kinh tế và tiềm lực khoa học công nghệ + Có thể hợp tác với các thế lực phản động bên trong, chống bên trong và bên ngoài, tấn công từ bên ngoài

+ Hoa Kỳ có tiềm lực kinh tế, quân sự, khoa học và công nghệ lớn hơn chúng ta nhiều lần GDP của Hoa Kỳ đạt 13,570 tỷ đô la vào năm 2007, chiếm 23% GDP thế giới

Năm 2007, chi tiêu quân sự đã vượt quá 448 tỷ đô la Được trang bị vũ khí và thiết bị quân sự hiện đại, các căn cứ quân sự đã được thiết lập ở nhiều quốc gia khác nhau (Hoa Kỳ là một siêu cường quân sự vô địch)

+ Có thể kiểm soát Liên hợp quốc (Hoa Kỳ đóng góp ngân sách hoạt động lớn nhất cho Liên hợp quốc, trụ sở của Liên hợp quốc đặt tại Hoa Kỳ) Trong chiến tranh, địch cấu kết với bọn phản động Việt Nam ở trong và ngoài nước, tiến hành “đấu tranh bên trong, bên ngoài đấu tranh bên trong.” Đối với nước ta, địch kết hợp “diễn biến hòa bình” với bạo lực

+ Những phần tử thoái hóa, biến chất, thất đức (âm mưu vỗ béo đất nước) tìm mọi cách chống phá chế độ, sẵn sàng hợp tác với đế quốc để trở thành những kẻ bán nước rong ruổi

+ Bọn chống đối, phản động, tội phạm chính trị hoạt động (bọn hai mặt rất nguy hiểm) Để lật đổ chế độ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam, kẻ thù đã kết hợp “diễn biến hòa bình” với bạo loạn lật đổ

- Điểm yếu:

+ Đây là một cuộc chiến tranh phi nghĩa mà nhân loại chắc chắn sẽ phản đối Dân tộc

ta có truyền thống yêu nước và chống xâm lược, nhất định sẽ những đánh thắng cuộc chiến tranh xâm lược của kẻ thù Địa hình khí hậu nước ta phức tạp, địch khó sử dụng phương tiện, lực lượng Đó là cuộc chiến tranh xâm lược phi nghĩa, cuối cùng sẽ bị tiêu diệt bởi nhân dân ta

+ Dù che giấu, ngụy trang đến đâu, cuối cùng chúng cũng lộ rõ bản chất hung hãn, bị nhân dân ta, nhân dân thế giới và ngay cả ở quê nhà phản đối, lên án, chiến tranh Nhân dân ta anh dũng, bất nghĩa, xâm lược và hy sinh thân mình trong những cuộc chiến tranh vô nghĩa

+ Mâu thuẫn nội bộ gia tăng, nhất là trong các cuộc chiến tranh lâu dài và dẫn tới tốn kém chi phí

+ Dân tộc ta đã khẳng định chủ quyền và bản sắc dân tộc từ rất sớm với lòng dũng cảm kiên cường, bất khuất, ý chí độc lập tự chủ, không lệ thuộc Tại buổi đọc bảng

Tuyên ngôn độc lập ngày 2-9-1945 khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tuyên bố: “Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do, độc lập

và đã thực sự trở thành một nước tự do, độc lập”

+ Giặc ở xa, vũ khí hiện đại đã được lập trình và chỉ phát huy tốt nhất trong môi trường thuận lợi

+ Binh lính không quen với điều kiện khắc nghiệt, gian khổ, nhất là khó khăn lâu dài, nhuệ khí sa sút Ý chí chiến đấu sa sút

I.2 TÍNH CHẤT, ĐẶC ĐIỂM CỦA CHIẾN TRANH TOÀN DÂN BẢO VỀ TỔ QUỐC

I.2.1 Tính chất:

- Tính chất đầu tiên của chiến tranh nhân dân là “toàn dân” Theo Bác, toàn dân là

toàn thể nhân dân Việt Nam, dù thuộc dân tộc nào, giới tính khác nhau, hay khác biệt

về tôn giáo … Bác cho rằng, cách mạng là sự nghiệp của quần chúng nên phải dựa vào dân, coi dân là gốc, là cội nguồn của sức mạnh Chủ tịch Hồ Chí Minh từng phát biểu: "Bất kỳ đàn ông, đàn bà, bất kỳ người già, người trẻ, không chia tôn giáo, đảng phái, dân tộc Bất cứ ai là người Việt Nam thì phải đứng lên đánh thực dân Pháp để cứu Tổ quốc"

- Là cuộc chiến trên “toàn diện”: Bác cũng cho rằng, để đánh thắng kẻ địch mạnh, phát triển hơn ta trên nhiều lĩnh vực thì ta phải tiến hành chiến các cuộc tranh toàn diệntrên khắp các mặt trận chính trị, kinh tế, văn hóa, ngoại giao đặc biệt là quân sự; kết hợp chặt chẽ giữa đấu tranh trên mặt trận quân sự với chính trị, đấu tranh ngoại giao, trong đó đấu tranh quân sự là chủ yếu và trực tiếp quyết định Các mặt trận trên luôn tác động, ảnh hưởng qua lại lẫn nhau và không thể tách rời

- Đảng ta sử dụng lực lượng vũ trang ba thứ quân: Bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương

và dân quân du kích, làm nồng cốt Việc xây dựng lực lượng vũ trang ba thứ quân là một trong những thành công của cách mạng Việt Nam, thể hiện tính sáng tạo, phù hợp với cách đánh của dân ta, phát huy sức mạnh của toàn dân tộc Lực lượng nắm giữ vị trí chiến lược quan trọng, được giao nhiệm vụ hoạt động trên địa bàn cả nước là “Bộ

đội chủ lực” Lực lượng thứ hai là “bộ đội địa phương” đây là lực lượng nòng cốt trong đấu tranh vũ trang và chiến tranh nhân dân ở địa phương (là một phần của quân đội thường trực) Thứ ba là “dân quân du kích, tự vệ” bảo gồm quần chúng rộng khắp, tham gia đánh giặc tại chỗ, góp phần làm giam chân, tiêu hao lực lượng địch

- Vì cách mạng là sự nghiệp của quần chúng, Bác luôn coi con người là nhân tố quyết định thắng lợi Vậy nên, chiến tranh nhân dân phải được thực hiện dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản

- Là cuộc chiến tranh chính nghĩa, mang tính tự vệ cách mạng, diễn ra với mục đích là bảo vệ chủ quyền, độc lập thống nhất toàn vẹn lãnh thổ của đất nước Lưu giữ mọi thành quả cách mạng, học từ các bài học xương máu Bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa

và nhân dân là nhiệm vụ hàng đầu CTND bảo vệ Tổ Quốc là chiến tranh chính nghĩa

vì CTND là cuộc chiến tranh chống xâm lược nên đây là chiến tranh chính nghĩa

- Vũ khí trang bị hiện đại, sự trưởng thành về tri thức và nghệ thuật quân sự Có thể nhắc đến cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, lực lượng ta đượctrang bị các loại vũ khí, phương tiện khá hiện đại Ở giai đoạn cuối của cuộc kháng chiến, các quân đoàn chủ lực cơ động được thành lập Trong kháng chiến chống đế quốc Mỹ, nghệ thuật quân sự của ta đã phát triển đến đỉnh cao, nhất là nghệ thuật tác chiến chiến lược, chiến dịch kết hợp với sự chỉ đạo, phối hợp tác chiến giữa các chiến trường Quân đội hoạt động ở cả hai chiến trường, tham gia xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, đồng thời làm thất bại âm mưu chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ, bảo vệ “hậu phương lớn” miền Bắc, chi viện cho “tiền tuyến lớn” miền Nam

I.2.2 Đặc điểm

- Với mục tiêu bảo vệ Tổ Quốc, chiến tranh nhân dân đã nổ ra trong hoàn cảnh có nhiều phức tạp và khó khăn đang diễn ra ở trong khu vực lẫn quốc tế, góp phần thực hiện những mục tiêu hoà bình của dân tộc nói riêng, trở thành một phần của thế giới hoà bình nói chung, xây dựng nền độc lập dân tộc, dân chủ vì một xã hội tiến bộ Việc động viên nhân dân, kêu gọi lực lượng kháng chiến, tìm cách phát huy hiệu quả được

sức mạnh của đông đảo toàn dân cả nước là mục tiêu mà đảng ta đã và đang thực hiện

- Bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa và nền độc lập thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ là nghĩa

vụ của mỗi người dân Việt Nam; độc lập, tự chủ, tự lực, tự cường, chiến đấu bằng sức

mình là chủ yếu, kết hợp với sức mạnh thời đại Đầu tiên, một đất nước “tự lực, tự cường” là phải tự mình cứu lấy mình chứ không phụ thuộc vào một thế lực bên ngoài,

có quan điểm, sáng kiến lập trên trường quốc tế Thứ hai, “tự lực, tự cường” là phải nhận thức rõ sức mạnh của tinh thần dân tộc Thứ ba, chúng ta phải biết chủ động trước mọi tình huống từ đó chuẩn bị các phương án hành động đối phó với địch Thứ tư, “tự lực, tự cường” là phải nhận biết rõ sức mạnh hiện hữu và tiềm ẩn của dân, từ đó tìm cách phát huy vai trò, sức mạnh của nhân dân Cuối cùng, “tự lực, tự cường” là sự kiên cường, bất khuất bảo vệ và giữ vững nền độc lập dân tộc trước mọi

thế lực xâm lược Trong cuộc kháng chiến chống Mĩ,Đảng ta đã đặt cách mạng Việt Nam là một bộ phận không thể tách rời của cách mạng thế giới xuất phát từ quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin Hệ thống xã hội chủ nghĩa lan rộng, nhiều phong trào cách mạng nổ ra nhằm nhắm vào chủ nghĩa đế quốc như: Phong trào giải phóng dân tộc, phòng trào của giai cấp công nhân và nhân dân lao động của các nước tư bản, đó là những nhân tố thể hiện sức mạnh tập trung của thời đại Trong cuộc chiến chống Mỹ, nước ta đã nhận được một làn sóng ủng hộ đến từ nhân dân yêu hoà bình trên khắp thế giới Tất cả là nhờ vào đường lối đối ngoại đúng đắng của Đảng -Trong suốt quá trình chiến đấu, cuộc chiến diễn ra với sự quyết liệt đến từ hai bên, những chiến lược được chuẩn bị qua quá trình nghiên cứu phức tạp Dưới nguồn lực lượng binh lực lớn, chiến tranh có thể diễn ra với quy mô lớn, tính chất ác liệt được bộc lộ rõ trong giai đoạn đầu cuộc chiến Các kẻ thù xâm lược nước ta thường chủ trương sử dụng chiến lược "Đánh nhanh, thắng nhanh" nhờ vào lợi thế quân số và vũ khí Chúng tấn công trên khắp các mặt trận, không chỉ tấn công từ bên ngoài mà còn tìm cách gây bạo loạn, tiến hành lật đổ ở bên trong và phong toả giáo thông ở mọi nơi nhằm đạt được mục tiêu trong thời gian ngắn, khiến cho đối phương không kịp trở tay

đồng thời tiết kiệm được lương thực Để đánh bại âm mưu của địch, chúng ta phải chiến đấu thật kiên cường quyết liệt và thông minh trong quá trình chiến đấu

- Nền quốc phòng, an ninh nhân dân đã và được cải thiện rất nhiều trong suốt các giai đoạn lịch sử nhờ vào những kinh nghiệm, bài học đã học được và đang ngày càng được củng cố vững chắc, tạo điều kiện để phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn dân, chủ động hành động ngay từ những ngày đầu

I.3 ĐIỂM MẠNH VÀ HẠN CHẾ

I.3.1 Điểm mạnh

- Xây dựng và bảo vệ vững chắc lãnh thổ của đất nước, bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa; giữ ổn định chính trị và trật tự, an toàn xã hội để xây dựng đất nước Các tiềm lực về chính trị, kinh tế, khoa học - công nghệ, tiềm lực quốc phòng, an ninh của đất nước được nâng lên Củng cố nền quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân, xây dựng thế trận toàn dân và an ninh nhân dân vững mạnh để bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa

- Đảng, Nhà nước đã lãnh đạo thực hiện đường lối đối nội, đối ngoại hài hòa, chủ động triển khai lực lượng, phương tiện, biện pháp đấu tranh đối với các hoạt động xâm phạm chủ quyền, an ninh quốc gia, đẩy mạnh việc phát triển kinh tế, chính trị Kịp thời ngăn chặn nhiều âm mưu, hoạt động gây rối, bạo loạn, khủng bố Đồng thời đề ra các biện pháp phù hợp để bảo vệ được chủ quyền biển, đảo, vùng trời Bảo toàn các mục tiêu chính trị, kinh tế, quốc phòng và an ninh, văn hóa đất nước, góp phần tạo môi trường hòa bình để phát triển đất nước, đưa đất nước Việt Nam sánh vai với các cường quốc năm châu

- Sức mạnh về quốc phòng, an ninh để bảo vệ Tổ quốc:

+ Cương lĩnh đề ra thiết thực triển khai thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh, Nghị quyết Trung ương 8 khóa IX và khóa XI về chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, trong đó xác định toàn diện các vấn đề cơ bản đáp ứng tình hình,

mở ra bước đột phá mới Một số chiến lược về quốc phòng, an ninh, bảo vệ biên giới và nhiều chủ trương, giải pháp tiếp tục được cụ thể hóa và hoàn thiện Là cơ