Đề tài thuyết trình chủ nghĩa hiện thực huyền Ảo trong trăm năm cô Đơn của gabriel garcía márquez

Nhưng chính ông ngoại của Marquez đã giết một người trong một cuộc thách đấu, điều này trùng với nhân vật José Arcadio Buendía trong tiểu thuyết.. Toàn bộ những sự kiện trong Trăm năm cô

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM, ĐẠI HỌC HUẾ

KHOA NGỮ VĂN



HỌC PHẦN: VĂN HỌC CHÂU MỸ ĐỀ TÀI THUYẾT TRÌNH: CHỦ NGHĨA HIỆN THỰC HUYỀN ẢO TRONG TRĂM NĂM CÔ ĐƠN CỦA Gabriel García Márquez Giảng viên : TS Nguyễn Thị Thu Hằng Nhóm sinh viên thực hiện : Nhóm 7 Mai Ngọc Giang Nguyễn Hồng Linh Nguyễn Thị Minh Hà Nguyễn Thị Loan Anh Phạm Thị Cẩm Ly Hoàng Bảo Nhân Trần Phương Linh Nguyễn Thị Ý Nhi MỤC LỤC MỞ ĐẦU 3

NỘI DUNG 4

I Những vấn đề chung 4

1 Tác giả Gabriel García Márquez: (1928 –2014) 4

2 Tác phẩm: 4

2.1 Khái lược về tác phẩm Trăm năm cô đơn: 4

2.2 Tóm tắt cốt truyện: 5

3 Khái quát chủ nghĩa hiện thực huyền ảo: 6

II Chủ nghĩa hiện thực huyền ảo trong Trăm năm cô đơn của Gabriel García Márquez 7

1 Biểu hiện các yếu tố kì ảo trong tiểu thuyết Trăm năm cô đơn: 7

1.2 Lời nguyền và số phận: 9

1.3 Những lời dự báo, tiên tri: 10

1.4 Hình ảnh thiên nhiên kì diệu, dị thường: 11

1.5 Nhân vật dị thường, phi thường và quái dị: 12

2 Sự kết hợp, đan xen giữa yếu tố thực và hư tạo nên cái kì ảo: 15

3 Ý nghĩa: 18

TỔNG KẾT 18

MỞ ĐẦU

Hôm nay, chúng ta sẽ cùng bước vào cuộc hành trình khám phá một kiệt tác của văn

học thế giới - Trăm năm cô đơn của Gabriel García Marquez Tác phẩm không chỉ là

câu chuyện về một dòng họ trải qua trăm năm lịch sử, mà còn là tấm gương phản chiếu đầy ám ảnh về đất nước Colombia Từ hình thành, hưng thịnh đến suy tàn, từng trang sách tái hiện một bức tranh đau thương và bi tráng về số phận con người Dòng

họ Buendia, bắt đầu với Jose Arcadio Buendía và kết thúc cùng Aureliano, chàng trai mang trên mình dấu ấn bi kịch ngay từ khi mới chào đời Định mệnh đã gắn chặt họ với sự cô đơn, khi từng thế hệ trốn chạy khỏi những tội lỗi của gia tộc Độc giả sẽ được cuốn vào một hành trình đầy cảm xúc, nơi hiện thực đan xen với huyền ảo, đưa

ta đến thế giới diệu kỳ của Macondo Bằng ngòi bút sắc sảo và giàu chất ma thuật, Marquez đã vẽ nên một bức tranh sinh động về lịch sử và văn hóa, đồng thời gửi gắm những suy ngẫm sâu sắc về tình yêu, sự cô độc và định mệnh của con người Hãy

cùng nhóm 7 khám phá thế giới đầy mê hoặc với chủ đề: “Chủ nghĩa hiện thực huyền

ảo trong Trăm năm cô đơn”.

Mục tiêu của bài thuyết trình:

- Giới thiệu khái quát về tác giả Gabriel García Marquez, tiểu thuyết Trăm năm cô đơn và chủ nghĩa hiện thực huyền ảo của nền văn học Mỹ Latinh.

- Khái quát đặc điểm của chủ nghĩa hiện thực huyền ảo: đề tài, cốt truyện, nhân vật, không gian, thời gian

- Biểu hiện các yếu tố kì ảo trong tiểu thuyết Trăm năm cô đơn và sự kết hợp, đan xen

giữa cái có thực và cái không có thực

- Ý nghĩa, thông điệp tác giả muốn gửi gắm thông qua tiểu thuyết Trăm năm cô đơn.

NỘI DUNG

I Những vấn đề chung

1 Tác giả Gabriel García Márquez: (1928 –2014)

Là một nhà văn người Colombia Ông còn là nhà báo và là một nhà hoạt động chính trị Gabriel José García Márquez sinh tại Aracataca, một thị trấn bên bờ biển Caribê, thuộc miền Bắc Colombia, trong một gia đình trung lưu 16 người con mà ông

là con cả Cha của Marquez là Gabriel Eligio Garcia, một nhân viên điện tín đào hoa

có nhiều con ngoài giá thú cả trước và sau khi kết hôn Mẹ của Marquez là bà Luisa Marquez Gabriel García Márquez lớn lên, những năm tháng đầu tiên trong một đại gia đình, ông ngoại là Nicolas Marquez, một cựu đại tá theo phái tự do từng chiến đấu trong cuộc Chiến tranh Một ngàn ngày, bà ngoại là Tranquilina, cùng nhiều bác, dì

Tuổi thơ của ông gắn liền với những câu chuyện huyền thoại và phép màu của

bà ngoại, những điều này sau này đã trở thành nguồn cảm hứng lớn cho các tác phẩm của ông

Ông nổi tiếng với các tiểu thuyết Tình yêu thời thổ tả, Mùa thu của vị trưởng lão (El otoño del patriarca), Tướng quân giữa mê hồn trận (El general en su laberinto)

và hơn cả là Trăm năm cô đơn (Cien años de soledad).

García Márquez là một đại diện tiêu biểu của nền văn học Mỹ Latinh Tên tuổi của ông gắn liền với chủ nghĩa hiện thực huyền ảo García Márquez được trao Giải Nobel Văn học năm 1982, một sự công nhận xứng đáng cho những đóng góp của ông vào văn học thế giới

2 Tác phẩm:

2.1 Khái lược về tác phẩm Trăm năm cô đơn:

Gabriel Garcia Marquez bắt đầu viết Trăm năm cô đơn vào đầu năm 1965.

Trước đó, trong khoảng thời gian từ 1961 đến 1965, với văn học, ông không sáng tác một dòng nào do tâm lý sợ thất bại từ các tác phẩm trước Tháng 1 năm 1965, khi đang lái xe từ Thành phố Mexico tới khu nghỉ mát Acapulco, Garcia Marquez bỗng

dừng xe và nói với vợ, bà Mercedes Barcha: “Anh đã tìm được giọng điệu rồi! Anh sẽ

kể lại câu chuyện này với gương mặt khô cứng như gỗ của bà ngoại khi kể cho anh nghe những câu chuyện lạ, bắt đầu từ cái buổi chiều nọ khi đứa bé được bố đưa đi xem nước đá.”

Khi cuốn sách hoàn thành cũng là lúc vợ ông cho biết gia đình đã nợ lên tới 10.000 USD Để có tiền gửi bản thảo, Garcia Marquez phải bán nốt một số vật dụng giá trị

trong nhà Được xuất bản vào năm 1967, Trăm năm cô đơn ngay lập tức gây được tiếng vang lớn

Trăm năm cô đơn là câu chuyện kể về một dòng họ và ngôi làng họ sống,

Macondo qua một trăm năm, tựa như một phần lịch sử của Colombia Macondo là ngôi làng do Gabriel Garcia Marquez tưởng tượng ra, dựa trên những ký ức của ông

về ngôi làng thời niên thiếu của mình, điều này đã được ông kể lại trong cuốn hồi ký

Sống để kể lại Dòng họ Buendía bao gồm 7 thế hệ Người đầu tiên trong dòng họ là

José Arcadio Buendía và người cuối cùng của dòng họ là Aureliano đã bị kiến ăn khi vừa mới được sinh ra Dòng họ này đã tự lưu đày vào cõi cô đơn để chạy trốn tội loạn luân

Theo cuốn hồi ký Sống để kể lại thì rất nhiều sự kiện, nhân vật của Trăm năm

cô đơn được tác giả lấy từ cuộc đời thật Đại tá Aureliano Buendía nhiều điểm giống

với ông ngoại của Marquez: cùng là đại tá thuộc phái Tự do trong cuộc chiến tranh Nhưng chính ông ngoại của Marquez đã giết một người trong một cuộc thách đấu, điều này trùng với nhân vật José Arcadio Buendía trong tiểu thuyết Nhân vật Úrsula Iguarán thì giống với bà ngoại của Marquez, người cuối đời cũng bị mù Nhóm bạn của Aureliano Babilonia ở phần cuối tiểu thuyết, mà trong đó cũng có một nhân vật mang họ Marquez, chính là một nhóm bạn của Garcia Marquez khi ông bắt đầu tham gia báo chí Sự kiện thảm sát cũng đã từng xảy ra và thị trấn quê hương của ông cũng

có thời thịnh vượng rồi suy tàn như Macondo Công ty Chuối trong tiểu thuyết giống với một công ty hoa quả của Mỹ từng xây dựng ở quê hương ông

2.2 Tóm tắt cốt truyện:

José Arcadio Buendía là người đầu tiên trong cây dòng họ này, một người đàn ông khỏe mạnh và quan tâm tới các giả thuyết về triết học Cha mẹ José đã ngăn cản ông và Úrsula Iguarán lấy nhau do hai dòng họ của hai người đã có mối quan hệ thâm giao lâu đời, cháu chắt họ lấy nhau và đã từng có trường hợp đẻ ra một người có đuôi lợn Tuy nhiên, với tình yêu sâu nặng, hai người vẫn nhất quyết lấy nhau, nhưng Úrsula Iguarán vẫn sợ sự đe dọa trên nên khi đi ngủ bao giờ cô cũng mặc quần trinh tiết do mẹ may cho, nó có một hệ thống dây da chằng chéo và khóa sắt to sụ Sự việc

cứ kéo dài như vậy hơn một năm và dân làng đồn ầm lên rằng José là kẻ bất lực Trong một cuộc chọi gà, một người bạn thân do cay cú khi bị thua nên đã chọc tức José José trong cơn bực tức đã giết người này Hôm đó về nhà, anh nhất định bắt vợ

bỏ chiếc quần trinh tiết đó đi và tuyên bố “dù có đẻ ra kỳ đà thì chúng mình sẽ nuôi

kỳ đà” Mặc dù đã toại nguyện trong cuộc sống gia đình nhưng José lúc nào cũng dằn

vặt vì đã giết oan người bạn đó Anh đã cùng vợ bỏ làng đi đến một vùng đất khác để tìm kiếm lại sự thanh thản cho mình Sau này, khi sinh ra những đứa con, sau mỗi lần

đẻ, Úrsula đều phải xem con cặn kẽ xem chúng có mang bộ phận nào của loài vật không và luôn nhắc nhở con cháu phải tỉnh táo để nhận họ hàng, nghiêm cấm những mối quan hệ loạn luân

Toàn bộ những sự kiện trong Trăm năm cô đơn diễn ra tại một ngôi làng không

có thực tên là Macondo Ngôi làng được José Arcadio Buendía sáng lập, ông là một tộc trưởng kiên quyết và cứng rắn nhưng sau này bị cuốn hút mạnh mẽ bởi những điều

kỳ diệu mà những tiến bộ khoa học của thế giới đem lại, những điều kỳ diệu này tới làng Macondo bởi một nhóm người Di-gan du mục do một người đàn ông già tên Melquides dẫn đầu Khi ngôi làng phát triển, chính quyền cử đến đây một viên quan

để nắm quyền cai trị ngôi làng và lôi kéo ngôi làng vào vòng xoáy chính trị nhưng rồi quyền lực của ngôi làng lại trở về tay José Arcadio Buendía

Cuộc nội chiến nổ ra, làng Macondo sớm đóng vai trò quan trọng trong cuộc chiến khi gửi đến cuộc chiến một đội quân do Đại tá Aureliano Buendia, con trai của José Arcadio Buendía, lãnh đạo để chống lại quân đội Bảo hoàng Trong khi ông Đại

tá đi chiến đấu, José Arcadio Buendía trở thành một người điên và bị trói vào một cái cây Arcadio, đứa cháu ngoài giá thú của ông ta, nắm quyền lãnh đạo ngôi làng và sớm trở thành một tên độc tài khát máu Quân đội bảo hoàng bao vây ngôi làng và

Arcadio bị xử bắn Cuộc chiến tiếp tục, Đại tá Aureliano đã nhiều lần thoát chết, trở

thành một con người vinh quang Cho đến một ngày, quá mệt mỏi vì một cuộc chiến

vô nghĩa, ông ta dàn xếp cho một thoả thuận hòa bình mà rồi cuối cùng cũng đến vào cuối cuốn tiểu thuyết Sau khi hòa ước được ký kết, Aureliano tự tử nhưng không chết Ngôi làng phát triển, trở nên lộn xộn và thành trung tâm các hoạt động của hàng ngàn người nước ngoài Những người nước ngoài đến và bắt đầu triển khai một dự án trồng chuối gần ngôi làng Nhờ đó, ngôi làng trở nên thịnh vượng cho đến một ngày cuộc bãi công của công nhân nổ ra Quân đội chính phủ được gọi đến và những người công nhân biểu tình bị bắn chết rồi ném xác xuống biển Khi đó, Úrsula, bà vợ goá già

cả của José Arcadio Buendía đã nói “thời gian là một vòng tròn”

Sau cuộc thảm sát công nhân trồng chuối, ngôi làng chìm trong một trận mưa

dữ dội kéo dài liên tục năm năm trời Úrsula nói rằng bà sẽ chờ đợi đến khi cơn mưa chấm dứt để chết Một trong những thành viên cuối cùng của dòng dõi Buendía tên là Aureliano Babilona, thuộc thế hệ thứ 6, sinh ra trong thời gian này Cuối cùng thì cơn mưa dai dẳng cũng chấm dứt, Úrsula chết, Mancondo chỉ còn là một ngôi làng tan hoang

Aureliano Babilonia không được học hành, sống cô đơn trong ngôi nhà đổ nát của dòng họ Buendía Anh ta tự mình tìm cách đọc những văn bản được viết trên những tấm giấy da dê của ông lão Melquiades, khi đó đã chết và trở thành một hồn ma làm bạn với Aureliano Babilonia Anh ta trưởng thành mà chỉ có một công việc duy nhất là nghiên cứu những văn bản đó cho đến khi Aureliano Babilonia gặp và yêu người chủ hợp pháp cuối cùng của ngôi nhà, Amaranta Ursula, cũng chính là người dì ruột của mình Aureliano không biết điều này cho đến khi Amaranta Ursula chết khi sinh ra một đứa con có đuôi lợn Trong khi đau khổ vì cái chết của người tình và đứa con vừa được sinh ra (đứa bé, giọt máu cuối cùng của dòng họ Buendia đã bị một đàn kiến ăn thịt), Aureliano Buendia cuối cùng cũng có thể hiểu được những điều được viết bằng chữ Phạn trong những mảnh giấy da dê của Melquiades Những văn bản ấy

kể lại chi tiết lịch sử dòng họ Buendía, ngay cả những sự việc xảy ra sau khi những tài liệu đó được viết ra Khi anh ta đọc xong, cả ngôi làng bị phá hủy bởi một trận cuồng phong và bị xóa sạch khỏi thế giới này

3 Khái quát chủ nghĩa hiện thực huyền ảo:

Chủ nghĩa hiện thực huyền ảo trong tiếng Tây Ban Nha là Realismo Maravilloso Đây là khuynh hướng văn học sử dụng các yếu tố huyền ảo, hoang đường,… làm cho hiện thực khác lạ, hấp dẫn người đọc, song đằng sau vẻ ly kỳ đó, tác phẩm vẫn đảm bảo một thực trạng cơ bản của thời đại

Chủ nghĩa hiện thực huyền ảo là sự kết hợp giữa hai yếu tố: hiện thực và huyền

ảo Hai yếu tố này được tác giả đan cài khéo léo, vẽ ra một thế giới tưởng như ảo nhưng đầy tính chân thực Huyền ảo là những điều không thể tìm thấy ngoài đời Tác

giả miêu tả hiện thực một cách khách quan nhưng lồng vào đó những yếu tố huyền ảo một cách tự nhiên nhất Sự khéo léo dùng ngòi bút lồng ghép và đan cài giữa hai yếu

tố khiến người đọc như đi giữa hai bờ hư thực, tạo ra sự mới mẻ trong cảm hứng và thôi thúc người đọc tìm hiểu về chúng

Vẫn tôn trọng hiện thực song cách các nhà hiện thực huyền ảo thường làm là phóng đại, biểu trưng, ngụ ý, ám thị… và mê hoặc người đọc bằng các hình tượng lấy

từ trong văn học cổ (chẳng hạn như thiên thần, ma quỷ,…) chuyển đổi đôi chút cho sát với thực tế để dễ thuyết phục người đọc hơn

Trong thế giới thẩm mỹ của chủ nghĩa hiện thực huyền ảo thì những điều không thực được đối xử như điều có thực và bình thường, ngược lại những điều bình thường thì được phản ánh theo kiểu không thực Trong khi cốt truyện thường được xây dựng dựa trên những trải nghiệm thực thì nó lại được kết cấu với những điều kỳ lạ hoang đường, những yếu tố huyền thoại, những nhân vật thần thoại, những bối cảnh dị thường và những nhân vật, trông có vẻ hợp lý, có thể xuất phát từ thế giới siêu thực, kết hợp với sự thực, với sự hư cấu tưởng tượng,… theo cách khó có thể chỉ ra đâu là thực và đâu là không thực

Đặc điểm của chủ nghĩa hiện thực huyền ảo:

- Đề tài: phổ biến thường được ưa chuộng của chủ nghĩa hiện thực huyền ảo là lịch sử

khu vực hoặc dân tộc, nỗi cô đơn, tự do… được đan cài một cách huyền ảo vào trong lịch sử gia đình, vào trong các mối quan hệ quay quanh cuộc sống gia đình, cuộc sống

và cái chết, thực tại và kiếp sau, thế giới linh hồn, đa hiện thực, nạn đại hồng thủy, thảm họa tự nhiên và xã hội…

- Cốt truyện thường có sự đan lồng nhiều cốt truyện nhỏ vào với nhau Điều này

thường dẫn đến kiểu cốt truyện đặc trưng cho văn học hiện thực huyền ảo là cốt truyện mê lộ Loại cốt truyện đả phá cốt truyện tuyến tính truyền thống, tạo nên sự hỗn độn của các chi tiết, sự kiện

- Nhân vật là cả thế giới huyền ảo, pha trộn người thật với thần ma, quỷ quái Ngay

trong chính bản thân một nhân vật, những yếu tố này cũng không dễ chia tách Tính biểu tượng là nét đặc trưng ở nhân vật huyền ảo

- Không gian, thời gian mang tính huyền thoại, không đầu không cuối, quay vòng để

phát triển đến điểm tiếp tục quay vòng Thời gian luôn gợi nhớ về lịch sử, nhưng đấy

là kiểu lịch sử nửa có nửa không, như thể là sản phẩm thuần túy của trí tưởng tượng nhưng lại không thể phủ nhận là không có dấu ấn hiện thực Xu thế của các nhà huyền

ảo là xây dựng các không gian huyền thoại như kiểu làng Macondo của Garcia Marquez

- Chi tiết nghệ thuật được sử dụng kết hợp một cách đầy ngẫu hứng các chi tiết rút từ

thần thoại, truyền thuyết, truyện cổ tích, truyện thần ma, sách tôn giáo,… Xen vào đó

là những chi tiết được lấy từ đời sống hiện thực, bao gồm các chi tiết của giấc mơ, của thế giới tưởng tượng, của tình cảm, cảm xúc; từ vô thức và thậm chí là cả từ tín ngưỡng tôn giáo…

II Chủ nghĩa hiện thực huyền ảo trong Trăm năm cô đơn của Gabriel García

Márquez

1 Biểu hiện các yếu tố kì ảo trong tiểu thuyết Trăm năm cô đơn:

1.1 Mocondo – không gian huyền ảo, thần thoại:

Cái tên Macondo xuất phát từ giấc mơ kì lạ của José Arcadio Buendía: “Trong đêm ngủ lại bên một con sông nhiều đá, nước trong như một dải pha lê đông lạnh,

José Arcadio Buendía nằm mộng thấy ngay ở đó một thành phố đông vui với những ngôi nhà có tường kính mọc lên Ông hỏi đó là thành phố gì và được trả lời bằng một cái tên chưa bao giờ nghe thấy và chả có ý nghĩa gì nhưng nó cứ vang vọng trong mơ: Macondo Ngay ngày hôm sau, ông thuyết phục các bạn mình rằng sẽ chẳng bao giờ họ tìm thấy biển Ông hạ lệnh cho họ phát quang một vùng bên cạnh sông, nơi thoáng mát hơn và tại đó họ lập làng” Cái tên Macondo là sự kết hợp giữa thực và

mơ ngay trong ý nghĩ đời thường của nó Địa danh Macondo được xây dựng ở điểm giao cắt giữa thực tế và hư ảo đã giúp nhà văn truyền tải thông điệp lịch sử Macondo không phải là một vùng đất cụ thể nào mà là một không gian huyền thoại

Làng quê Macondo là sản phẩm tuyệt diệu của hư cấu nghệ thuật Dụng ý của Marquez xây dựng địa danh hư cấu Macondo như một tấm gương phản chiếu nỗi ám ảnh thực tại đất nước của nhà văn Macondo được xem như một biểu tượng cho toàn

bộ châu Mỹ Latinh với lịch sử đầy biến động, những truyền thống văn hóa lâu đời và những vấn đề xã hội phức tạp Nhiều nhà nghiên cứu đã chỉ ra làng Macondo được lấy nguyên mẫu từ ngôi làng Aracataca – quê hương của tác giả Thế nhưng, qua ngòi bút tài tình của Marquez, làng Macondo trở thành điểm giao cắt giữa thực tế và tưởng tượng Nói cách khác, Macondo không hoàn toàn là bản sao chép của Arcataca mà ở

đó có sự pha trộn đặc biệt giữa yếu tố hiện thực và hư ảo

Người đọc có thể bắt gặp ở Macondo bóng dáng xứ sở Mỹ Latinh trong những

trận mưa nhiệt đới dai dẳng, “nơi bụi và hơi nóng đã trở nên rất khó chịu đến mức thở cũng vất vả lắm”, trong “cái nóng ngột ngạt vào ban trưa” đến nỗi “bản lề chốt cửa bằng sắt cũng phải quăn lại vì hơi nóng nơi có “những vườn hoa héo úa vì bụi và hơi nóng”, “những chiếc xe bò chở chuối trên những con đường lầm bụi”, “những

em nhỏ xanh tái và bẩn thỉu”… Và hơn thế nữa, Macondo là ngôi làng ven bờ biển Caribe thấm đẫm vị mặn chát của nước biển, nồng nàn trong mùi thơm của các loài hoa nhiệt đới như hải đường, hoa hồng, bạc hà, oải hương, hoa nhài, mẫu đơn… nhưng cũng nồng nặc mùi bùn tanh, mùi hôi của súc vật, mùi ẩm mốc, mùi thuốc súng… Rõ ràng, làng Macondo là hóa thân bóng hình của xứ sở với khí hậu bất

thường của miền nhiệt đới, là nơi mà cái đói nghèo, thiên tai, chiến tranh luôn rình rập, là nơi có nền văn hóa “lai” của nhiều dòng người di cư Không chỉ dừng lại ở bờ bến của hiện thực, ngôi làng này còn tràn ngập những điều kì diệu đến mức hoang đường Ở đó, người dân có khả năng ngoại cảm kì lạ với điềm báo của thiên nhiên và

có thể trò chuyện với người chết, là nơi có những sự kiện kì lạ như trận mưa hoa, người bay lên trời, đứa bé có đuôi lợn…

Sự hình thành và diệt vong của Macondon trong Trăm năm cô đơn được gói gọn trong một câu văn: “Vùng đất trước đây cụ José Arcadio Buendía đã khai phá trong thời lập làng, và là nơi sau này mọc lên các đồng chuối nhiều vô kể, giờ chỉ còn

là một bãi lầy những dây nho mục, mà trong vài năm nó đã cho phép người ta nhìn thấy bọt biển trắng xóa trên biển xanh biếc ở đường chân trời xa xăm” Nó là một

vòng tròn khép kín, có điểm khởi đầu và kết thúc, thậm chí kết thúc không để lại một dấu vết gì Thành phố bị cuốn phăng theo gió và bụi, cũng như số phận của những nhân vật mà nó bao bọc và theo đúng kiểu như thế

Trong Trăm năm cô đơn, hình tượng Macondo không đơn thuần chỉ là không

gian diễn ra câu chuyện, mà hình tượng này còn được đặt trong chiều kích sử tính của thời gian huyền ảo, tạo nên một dòng chảy thời gian biên niên, được đánh mốc bởi bảy thế hệ cô đơn của dòng họ Buendía Bảy thế hệ dòng họ Buendía lại biểu trưng

cho sự phát triển và tuyệt diệt của loài người, nên Macondo là một thế giới thu nhỏ, đặt trong tiến trình lịch sử trải qua bốn chặng chính là khai lập - phát triển - thịnh vượng và suy tàn, nói cách khác là từ “lịch sử hồng hoang của con người cho đến thời hậu hiện đại” Macondo chính vì thế là hình tượng mang tính chất cảnh tỉnh nhân loại,

cùng nền văn minh cô đơn “không có dịp may lần thứ hai để trở lại làm người trên mặt đất này” Điểm kết thúc và hủy diệt của dòng họ Buendía cũng cùng thời điểm

với sự biến mất của Macondo Sau một cơn mưa kéo dài bốn năm, mười một tháng và hai ngày, và tiếp đó là suốt mười năm hạn hán không có lấy một giọt nước, Macondo

đã bị nhấn chìm và xóa sạch trong một cơn cuồng phong bão táp của số phận

Trong suốt quá trình phát triển của mình, khung cảnh và những biến cố gắn với Macondo thực sự chỉ có trong mơ Thế nhưng, nhà văn lại cho người ta cảm giác đó là giấc mơ có thật Bởi lẽ, ở nơi đó, cuộc sống thường nhật của con người vẫn diễn ra, chỉ có điều, theo cách riêng của họ

1.2 Lời nguyền và số phận:

Lời nguyền của gia tộc Buendía trong Trăm Năm Cô Đơn của Gabriel García

Márquez chủ yếu xoay quanh sự cô đơn và những mối quan hệ loạn luân, dường như

là một vận mệnh không thể tránh khỏi cho các thế hệ trong gia tộc Các nhân vật trong gia tộc Buendía, từ thế hệ này đến thế hệ khác, đều phải chịu đựng những bi kịch cá nhân và gia đình, khiến họ rơi vào trạng thái cô đơn sâu sắc

Một phần của lời nguyền này là sự lặp lại của những tên gọi và đặc điểm cá nhân, dẫn đến những mẫu hành vi tương tự và những sai lầm giống nhau Các thành viên trong gia tộc thường có tên giống nhau như José Arcadio và Aureliano, và tính cách của họ cũng có nhiều điểm tương đồng, tạo nên một vòng lặp không hồi kết của

bi kịch và cô đơn Ngoài ra, lời nguyền còn được thể hiện qua sự ám ảnh của Úrsula

về khả năng sinh ra những đứa trẻ có đuôi heo do mối quan hệ loạn luân trong gia đình Điều này cuối cùng cũng trở thành hiện thực khi một thành viên cuối cùng của gia tộc, sinh ra từ một mối quan hệ loạn luân, có một cái đuôi heo, đánh dấu sự kết

thúc bi thảm của gia tộc Buendía Trong tiểu thuyết Trăm năm cô đơn, dòng họ

Buendía trong vòng 100 năm trải qua bảy đời và hầu như đời nào cũng có dấu hiệu loạn luân Mà xét cho cùng nguyên nhân sâu xa của việc đó chính là việc họ cố chạy trốn tội loạn luân nhưng lại không sao trốn thoát sự cám dỗ một cách vô thức và sự ám ảnh bởi mặc cảm trong quá khứ

Điển hình là nhân vật Úrsula Iguarán người phụ nữ luôn bị ám ảnh bởi tội loạn

luân Trong Trăm năm cô đơn, Úrsula Iguarán là người phụ nữ cần mẫn, năng nổ,

thông minh và kiên định Dưới sự chăm lo của bà, gia đình Buendía là tâm điểm của

làng Macondo – một gia đình giàu có luôn mở rộng cửa đón khác “Đức cần mẫn của Ucsula sánh ngang với đức cần mẫn của chồng mình Bà năng nổ, mảnh khảnh, kiên nghị Người đàn bà run rẩy mà chẳng một ai nghe thấy cất tiếng hát trong suốt cả cuộc đời mình, là người có mặt ở khắp chốn kể từ lúc trời vừa bừng sáng cho đến khi tối mịt, lúc nào cũng bận bịu với đàn gà nhíp nhíp Nhờ có bà, nền đất nện không chút bụi, tường đất không vẩy bẩn, bàn ghế giường tủ do chính bàn tay vợ chồng bà làm nên lúc nào cũng sạch sẽ, và những rương hòm cũ đựng quần áo lúc nào cũng dịu thơm mùi húng dổi.” Hơn ai hết, Úrsula là người hiểu rõ về hậu quả của tội loạn luân,

cũng chính vì điều này đã đẩy bà vào cảnh ngộ trớ trêu, luôn sống vô thức với những

ám ảnh quá khứ Bà cố sống để căn dặn con cháu về cái nguy cơ đáng sợ về đứa con

có cái đuôi lợn Nhưng rồi không trốn thoát khỏi mặc cảm và bị cuốn sâu vào vực

thẳm của sự cô đơn Trong thế giới cô đơn và hoài nhớ ấy những người trong dòng họ Buênđia đã phạm phải tội loạn luân Như vậy, có thể thấy vì sợ loạn luân nên cố chạy

trốn, chạy trốn rồi lại mắc vào đúng tội lỗi đó Hình ảnh: “Một đứa con suốt đời mặc quần rộng thùng thình và chết vì bệnh chảy máu khi đã sống một cuộc đời bốn mươi hai tuổi xuân luôn là trai tân, bởi y sinh ra và lớn lên với cái đuôi xoắn hình mở nút chai ở cuối có một túm lông” Đây chính là sản phẩm của bà cô Úrsula lấy ông chú

José Arcadio Buendía Đó là tấm gương tày kiếp mà mãi đến già bà vẫn không quên cảnh báo với con cháu hãy mở to mắt mà nhận họ hàng

Dựa vào sơ đồ phả hệ của dòng họ Buendía, chúng ta có thể nhận thấy hầu như các thế hệ trong dòng họ không thoát khỏi tội loạn luân với những người cận huyết Trước khi Úrsula Iguarán lấy José Arcadio Buendía thì tổ tiên của họ cũng đã phạm phải điều cấm kỵ đó Chính họ đã dẫm lên vết xe đổ đó Là người sống gần hết chiều dài của dòng họ, chứng kiến các thế hệ con cháu ra đời, trưởng thành và hủy diệt, bà như sự tổng kết chiêm nghiệm về những thói hư tật xấu của dòng họ Bà sống để canh chừng, coi sát nhưng cuối cùng vẫn không thể thoát khỏi vòng xoáy của định mệnh

“Con cái nhà đến lạ, tất cả đều giống nhau như hệt Lúc đầu được nuôi dưỡng rất chu đáo, do đó tất cả đều ngoan ngoãn, nết na, hiền lành dường như đến con ruồi cũng không đủ can đảm để giết Ấy thế mà râu vừa lún phún đã lại hư thân mất nết rồi.” Trước quyết định đám cưới của cặp đôi Rebecca và José Arcadio bà đã phản đối

kịch liệt, và xem như họ đã chết Nhà văn Marquez xây dựng tình huống, ngôi nhà hạnh phúc của cặp đôi ngay cạnh nghĩa trang cũng để ám chỉ họ sống đó nhưng đã chết từ lâu rồi Người phụ nữ đã cố sống đến 6 đời và không ít lần bà than phiền về cố

máy thời gian quay vòng “Thời gian như thể quay tròn hay sao ấy” Cũng chính bà là

người đã phải thừa nhận những cá tính khác biệt của con cháu còn đáng sợ hơn những

đứa con đuôi lợn, “Con cái nhà này đều thế cả Chúng điên rồ ngay từ bé” Bà canh

chừng, giám sát, và không khi nào nguôi nhắc con cháu hãy mở to mắt mà nhận họ hàng Nhưng bà vẫn không sao ngăn được những cuộc tình loạn luân giữa mẹ con của Accadio và Pilar Tenera Accadio thèm khát mẹ của mình như một con thú dục tình

“Pilar Tenera người từng làm cậu nổi máu dê ở trong phòng làm ảnh, là sự thèm khát không thể cưỡng lại nổi đối với cậu ta, cũng từ thuở ban đầu đối với José Arcadio và sau đó Aureliano” Những đam mê cuồng si của Aureliano José với thân hình ngà ngọc của cô mình là Amaranta “Lần đầu nhìn thấy cô tắm, cậu bé chỉ chú ý đến cái rãnh sâu sâu giữa hai núm vú trên ngực cô mình … sau đó … cậu không để ý đến cái rãnh sâu mà lại run bắn người vì thích thú lạ lùng trước hai bầu vú hồng hồng căng mọng”… Và như thế suốt cuộc đời Úrsula Iguarán chứng kiến các thế hệ con cháu của

dòng họ tìm đến dục vọng như một sự giải thoát nhưng họ càng vùng vẫy trong bể dục thì lại càng đau khổ và tiến dần đến sự hủy diệt hoàn toàn

Nỗi ám ảnh về tội loạn luân luôn đeo bám những con người thuộc dòng họ Buendía Họ cô đơn giữa ngôi nhà của mình, cô đơn giữa những người thân, cô đơn trên chính chiếc giường của mình và nỗi cô đơn đó ám ảnh cả trong những giấc mơ của họ Những con người lần lượt ra đời và lần lượt sống với cuộc đời và số phận bi đát Họ lay lắt trong nỗi cô đơn và hoài nhớ, họ tìm đến nhau để thỏa mãn khát vọng dục vọng để rồi lại thấp thỏm với tội loạn luân bởi các cuộc tình cận huyết Mỗi thành viên là một cái vòng tròn xoay quanh cái vòng tròn lớn Bản án nặng nhất cho họ là sự diệt vong Suốt đời họ trốn chạy, sống mãi trong nỗi cô đơn, khao khát tình dục, chính

cuộc sống bó hẹp, khép kín buộc họ tìm đến nhau để thỏa mãn sự cuồng nhiệt của bản thân Đó cũng chính là bi kịch lớn nhất của dòng họ Buendía

1.3 Những lời dự báo, tiên tri:

Trong tiểu thuyết Trăm năm cô đơn, chúng ta bắt gặp những hiện tượng thuộc

đời sống tiền logic của những nhân vật

Khả năng tuyệt vời của đại tá Aureliano Buendía, là một người trầm tính nhưng chàng luôn làm cả nhà ngạc nhiên bởi những tiên đoán hết sức chính xác của mình

“Một ngày nọ, cậu bé Aureliano mới lên ba, bước vào phòng bếp giữa lúc Úrsula nhắc nồi canh ra khỏi bếp và đặt nó lên bản, chính trong ngày này bà mới nhận ra sức nặng của cái nhìn ấy Cậu bé thập thò ngoài của số nói “nó sẽ đã đấy”, cái nồi

đã được đặt chắc chân trên bàn, nhưng bông nhiên đúng như lời cậu bé báo trước, nó bắt đầu rung lên bần bật rồi lăn ra mép bàn như có sức đấy từ bên trong và nó vỡ toang từng mảnh trên sàn nhà”.

Dự báo trước của Aureliano cho cả nhà biết sẽ có người lạ đến ở nhà mình khi

Rebecca trên đường đến làng Macondo cùng với những người Digan “có người đến nhà mình đây ( ) quả nhiên Rebecca đến vào một ngày chủ nhật” Hay là khả năng

ngoại cảm của ông về cái chết của José Arcadio Buendía đã làm Úrsula Iguarán hoảng hốt Dù ở xa nhưng Aureliano Buendía vẫn cảm nhận được cái chết của José Arcadio Buendía đang đến gần khi ông cho sứ giả mang bức thư bảo cho gia đình biết trước hãy trông nom cha cẩn thận vì cha sẽ mất

Những điềm báo trước những sự việc sắp xảy ra mà những người thuộc dòng

họ Buendía cảm nhận được Linh tính đã báo trước cho Úrsula Iguarán trước buổi hành hình đại tá Aureliano khi bên tai bà bỗng nghe tiếng nói của anh Hay là điềm

báo trước cho bà về việc đại tá Aureliano sẽ tự tử “Úrsula mở vung nồi sửa đang nấu trên bếp, ngạc nhiên thấy rằng sao nó lâu sôi thế và cụ thấy giòi bọ đầy nồi sữa” Vào

những năm cuối đời mình, Amaranta cũng đã linh tính được rằng cái chết của mình sẽ đến sớm hơn dự định vài năm nên bà đã tự may đồ liệm cho mình và nhận những bức thư của người còn sống mang xuống mộ gửi cho người đã chết

Khả năng đồng cảm tuyệt vời giữa hai chú bé José Arcadio Segund và Aureliano Segundo: khi người này uống nước chanh thì người bên kia nói đúng một trăm phần trăm là nước chanh không pha đường, bên cạnh đó họ còn có những đặc

điểm sinh hoạt giống nhau “họ cùng dậy một lúc, cùng vào nhà tiêu một giờ, cũng chịu cơn trái nắng trở trời và họ mơ thấy giấc mơ giống hệt nhau” Chỉ khi lớn lên họ

mới mang những nét khác biệt nhau, nhưng đến khi chết họ lại giống nhau như đúc khiến người ta nhầm lẫn người này sang người khác như khi họ còn nhỏ Những linh tính, điềm báo đó nó như một thứ giác quan thứ sáu giúp con người cảm nhận được những sự việc, những biến cố quan trọng sẽ xảy ra trong cuộc đời mình hoặc của những người thân mình

Những hiện tượng đó khó giải thích, nhất là ở làng Mocondo còn chìm đắm trong u mê lạc hậu này nhưng nó đã tồn tại trong nhận thức của dân chúng thời xưa

Nó như một biến ảo kì diệu được cảm nhận bằng tâm linh, dựa trên niềm tin về một thế giới vô hình của người dân Đây là những hiện tượng thuộc đời sống trực quan tiền lôgic của dân chúng mà theo Marquez đó là những hiện tượng có thật trong đời sống ý thức của người dân Mỹ Latinh Thực chất những hiện tượng đó có mặt khắp mọi nơi, tồn tại trong mọi dân tộc nhưng nó đã được Marquez đưa vào tác phẩm, tạo thành những nét độc đáo trong nghệ thuật xây dưng tác phẩm của ông Trong sáng tác