1.2- Vai trò Máy hàn có thể được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm công nghiệp, xây dựng, sửa chữa và thậm chí trong các hoạt động thủ công.. Tuy nhiên, máy hàn đi
Trang 1BỘ CÔNG THƯƠNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HỒ CHÍ MINH
KHOA CƠ KHÍ
-**** -TIỂU LUẬN MÔN HỌC: AN TOÀN LAO ĐỘNG VÀ MÔI TRƯỜNG
NỘI DUNG: NHỮNG MỐI NGUY HIỂM TRONG QUÁ TRÌNH GIA CÔNG
TRÊN NHỮNG MÁY, THIẾT BỊ TRONG XƯỞNG THỰC HÀNH CỦA KHOA CƠ
KHÍ Giảng viên hướng dẫn: ThS TRẦN ĐỨC THÀNH
Sinh viên thực hiện: Nhóm 32
Trang 2
TP Hồ Chí Minh, Ngày … Tháng … năm 2023
PHIẾU GIAO BÀI TIỂU LUẬN VÀ BÁO CÁO
Nhóm 32
Tên môn học: An toàn lao động và môi trường
Lớp học: DHCT18A
Mã lớp học phần: 420300192604
Học kỳ 1, Năm học 2023 - 2024
T
Nhiệm vụ
Thực hiện
Nội dung tiểu luận và báo cáo nhóm:
1 Từ thực tế học thực hành tại Xưởng TH Nguội, TH Xưởng Hàn, Xưởng TH Điện, Xưởng TH Tiện và Xưởng TH Phay của Khoa Cơ Khí (IUH) Anh/chị hãy trình bày các yếu tố nguy hiểm khi sử dụng các thiết bị trên (tất cả các nhóm, nộp file word)
TP Hồ Chí Minh, ngày 05 tháng 9 năm 2023
Giảng viên
ThS Trần Đức Thành
Trang 3MỤC LỤC
I/ GIỚI THIỆU VỀ MÁY HÀN 5
1.1- Khái niệm 5
1.2- Vai trò 5
1.3- Máy hàn điện hồ quang 6
II/ CÔNG DỤNG CỦA MÁY HÀN ĐIỆN HỒ QUANG 8
2.1- Hàn kim loại 8
2.2- Cắt kim loại 8
2.3- Sửa chữa và bảo trì 9
2.4- Xây dựng và công trình 9
2.5- Sản xuất và gia công 9
III/ NGUYÊN LÝ GIA CÔNG TRÊN MÁY HÀN 9
3.1- Nguyên lý 9
3.2- Quy trình thực hiện 10
a - Chuẩn bị vật liệu 10
b – Thiết lập máy hàn 10
c- Tạo cung điện hồ quang 10
d- Hàn 11
e- Kiểm tra và hoàn thiện 11
IV/ CÁC YẾU TỐ NGUY HIỂM KHI GIA CÔNG TRÊN MÁY HÀN ĐIỆN HỒ QUANG 11
Trang 44.1-Tia lửa và tia hồ quang 12
4.2- Khí độc 12
4.2- Nhiệt độ cao 12
4.3- Tiếng ồn 13
4.4- Điện áp và dòng điện 13
4.5- Chất lỏng và chất bụi 13
4.6- Cháy nổ 14
4.7- Vật liệu làm việc 14
4.8- Sự cố điện 15
4.9- Sự cố hàn 15
4.10- Tác động từ các vật liệu khác 16
4.11- Sự cố hệ thống 16
4.12- Sự cố về chất lượng sản phẩm 16
Trang 5I/ GIỚI THIỆU VỀ MÁY HÀN
1.1- Khái niệm
Máy hàn là một thiết bị được sử dụng để nối các vật liệu kim loại bằng cách tạo ra một điện cực nhiệt cao Quá trình hàn tạo ra một điểm nóng chảy trên các bề mặt của các vật liệu kim loại, sau đó chúng được kết nối lại với nhau khi chất nền hàn làm nguội và đông lại
Hình1.1.1 Có nhiều loại máy hàn khác nhau, nhưng hai loại phổ biến nhất là máy hàn điện và máy hàn cung cấp khí ga Máy hàn điện sử dụng nguồn điện để tạo ra cực nhiệt, trong khi máy hàn cung cấp khí ga sử dụng khí gas như oxy và axetilen để tạo ra ngọn lửa hàn
1.2- Vai trò
Máy hàn có thể được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm công nghiệp, xây dựng, sửa chữa và thậm chí trong các hoạt động thủ công Việc sử dụng máy hàn đòi hỏi
Trang 6kỹ thuật và kỹ năng chuyên môn để đảm bảo quá trình hàn được thực hiện một cách an toàn và hiệu quả
Máy hàn đã đóng góp rất nhiều vào việc xây dựng và sửa chữa các cấu trúc kim loại, từ các công trình xây dựng đến sản xuất các sản phẩm công nghiệp Nó cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra các sản phẩm sáng tạo và nghệ thuật từ kim loại
1.3- Máy hàn điện hồ quang
Máy hàn điện là một loại máy hàn sử dụng nguồn điện để tạo ra cực nhiệt và thực hiện quá trình hàn Nó hoạt động bằng cách chuyển đổi nguồn điện từ mạng điện hoặc từ một nguồn điện riêng biệt thành dòng điện mạnh để tạo ra điện cực nhiệt cao
Hình 1.2.1Máy hàn điện hồ quang Máy hàn điện thường được trang bị một bộ biến áp để điều chỉnh dòng điện và điện áp đầu
ra Điều này cho phép người sử dụng điều chỉnh các thông số hàn phù hợp với vật liệu và ứng dụng cụ thể Máy hàn điện cũng có thể được trang bị các tính năng bổ sung như bộ điều khiển điện tử, màn hình hiển thị và các chế độ hàn tự động
Trang 7Hình 1.2.2 Một lợi thế của máy hàn điện là nó dễ sử dụng và tiện lợi Người sử dụng chỉ cần kết nối máy với nguồn điện và điều chỉnh các thông số hàn phù hợp Máy hàn điện cũng thường nhỏ gọn và di động, giúp người sử dụng dễ dàng di chuyển và sử dụng ở nhiều vị trí khác nhau
Tuy nhiên, máy hàn điện cần được sử dụng một cách an toàn và tuân thủ các quy tắc an toàn Người sử dụng cần đảm bảo rằng máy được kết nối đúng cách và đeo đồ bảo hộ như kính bảo hộ, găng tay và áo chống cháy Đồng thời, cần đảm bảo rằng môi trường làm việc có thông gió tốt để tránh nguy cơ cháy nổ và hít phải khí độc
Tóm lại, máy hàn điện là một công cụ quan trọng trong việc hàn các vật liệu kim loại Nó
dễ sử dụng và tiện lợi, và có thể được sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp khác nhau Tuy nhiên, việc sử dụng máy hàn điện cần tuân thủ các quy tắc an toàn để đảm bảo an toàn cho người sử dụng và môi trường xung quanh
Trang 8II/ CÔNG DỤNG CỦA MÁY HÀN ĐIỆN HỒ QUANG
2.1- Hàn kim loại
Máy hàn điện được sử dụng phổ biến nhất để hàn các vật liệu kim loại như thép, nhôm, đồng và các hợp kim kim loại khác Quá trình hàn tạo ra một điểm nóng cao nhiệt để nối hai mảnh kim loại lại với nhau, tạo thành một liên kết mạnh mẽ
2.2- Cắt kim loại
Máy hàn điện cũng có thể được sử dụng để cắt các vật liệu kim loại Quá trình cắt thường sử dụng một ngọn lửa mạnh để cắt qua các vật liệu kim loại dày Điều này rất hữu ích trong việc cắt và tách các tấm kim loại để tạo ra các chi tiết hoặc kết cấu mới
Hình 2.1.1
Trang 92.3- Sửa chữa và bảo trì
Máy hàn điện cũng được sử dụng để sửa chữa và bảo trì các cấu trúc kim loại Nó có thể được sử dụng để hàn và khắc phục các vết nứt, hỏng hóc hoặc hư hỏng trên các bề mặt kim loại Điều này giúp tái sử dụng và kéo dài tuổi thọ của các bộ phận kim loại
2.4- Xây dựng và công trình
Xây dựng và công trình: Máy hàn điện là một công cụ quan trọng trong ngành xây dựng và công trình Nó được sử dụng để hàn các khung kết cấu, ống và các bộ phận kim loại khác trong quá trình xây dựng các công trình như nhà, cầu, tàu, và các công trình công nghiệp
2.5- Sản xuất và gia công
Máy hàn điện cũng được sử dụng trong quá trình sản xuất và gia công các sản phẩm kim loại Nó có thể được sử dụng để hàn các chi tiết kim loại trong quá trình sản xuất các sản phẩm như ô tô, máy móc, thiết bị điện tử và các sản phẩm công nghiệp khác
Tóm lại, máy hàn điện có nhiều công dụng quan trọng trong việc nối và cắt các vật liệu kim loại Nó được sử dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp, xây dựng và sửa chữa để tạo
ra các kết cấu kim loại mạnh mẽ và bền vững
III/ NGUYÊN LÝ GIA CÔNG TRÊN MÁY HÀN
3.1- Nguyên lý
Dòng điện đi vào cuộn thứ cấp, hạ áp và chuyển đổi thành dòng có hiệu điện thế nhỏ hơn Cường độ dòng điện sẽ điều chỉnh tùy theo số vòng dây của cuộn sơ cấp Tuy nhiên, cường độ dòng điện này vẫn đủ để tạo hiện tượng hồ quang
Nhiệt lượng sẽ được tập trung vào 1 điểm ở đầu mỏ hàn, tạo nên nhiệt độ cao lên đến
600 độ C có thể làm nóng chảy kim loại Mặc dù nhiệt độ nóng chảy cao nhưng chúng có tính tập trung, không lan ra các điểm khác, đảm bảo độ chính xác của các mối hàn kỹ thuật
Trang 10Trong quá trình hàn, hồ quang sẽ được sử dụng trực tiếp hoặc gián tiếp Các mối hàn
hồ quang này dễ bị ảnh hưởng bởi tác động từ môi trường xung quanh
3.2- Quy trình thực hiện
a - Chuẩn bị vật liệu
Trước khi bắt đầu quá trình hàn, vật liệu cần được chuẩn bị Điều này bao gồm làm sạch bề mặt của các mảnh kim loại cần hàn để loại bỏ bụi, dầu mỡ và các chất cản trở khác
Hình 3.1.1
b – Thiết lập máy hàn
Máy hàn hồ quang điện được cấu tạo từ một nguồn điện, một que hàn và các bộ điều khiển Người sử dụng cần thiết lập các thông số như dòng điện, điện áp và tốc độ hàn phù hợp với vật liệu và kích thước của mối hàn
Trang 11c- Tạo cung điện hồ quang
Khi máy hàn được bật, một cung điện hồ quang sẽ được tạo ra giữa que hàn và bề mặt vật liệu Cung điện này tạo ra nhiệt độ cao, làm chảy các mảnh kim loại và tạo ra một vùng hàn
d- Hàn
Khi vùng hàn đã được tạo ra, que hàn sẽ được di chuyển qua vùng hàn để tạo ra mối hàn Que hàn sẽ tan chảy và trộn lẫn với các mảnh kim loại gốc, tạo ra một mối hàn chắc chắn
và đáng tin cậy
e- Kiểm tra và hoàn thiện
Sau khi quá trình hàn hoàn thành, mối hàn cần được kiểm tra để đảm bảo tính kín đáo và
độ bền Nếu cần, các công đoạn hoàn thiện như đánh bóng, mài hoặc sơn cũng có thể được thực hiện để tạo ra một kết quả cuối cùng tốt hơn
Quá trình hàn hồ quang điện là một quá trình kỹ thuật phức tạp và đòi hỏi sự am hiểu về nguyên lý hoạt động của máy hàn và các kỹ thuật hàn Việc tuân thủ các quy định an toàn
và sử dụng trang bị bảo hộ phù hợp là rất quan trọng để đảm bảo an toàn trong quá trình gia công
Quá trình gia công trên máy hàn hồ quang điện có thể thay đổi tùy thuộc vào loại vật liệu
và yêu cầu cụ thể của công việc Tuy nhiên, nguyên lý cơ bản vẫn là tạo ra cung điện hồ quang để làm chảy và kết nối các mảnh kim loại
IV/ CÁC YẾU TỐ NGUY HIỂM KHI GIA CÔNG TRÊN MÁY HÀN ĐIỆN HỒ QUANG
Khi gia công trên máy hàn điện hồ quang, có một số yếu tố nguy hiểm mà bạn cần lưu ý:
Trang 12Hình 4.1.1
4.1-Tia lửa và tia hồ quang
Khi hàn, tia lửa và tia hồ quang có thể gây cháy nổ hoặc gây tổn thương cho mắt và da Do đó, bạn cần đảm bảo sử dụng kính bảo hộ và áo bảo hộ phù hợp để bảo vệ mắt và da khỏi tác động của tia lửa và tia hồ quang
4.2- Khí độc
Quá trình hàn có thể tạo ra các khí độc như khí CO2, khí CO, khí Oxy, khí Nitơ, và các hợp chất kim loại nặng Việc hít phải các khí độc này có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe Vì vậy, hãy đảm bảo làm việc trong một không gian thông thoáng hoặc sử dụng hệ thống thông gió tốt để loại bỏ khí độc
4.2- Nhiệt độ cao
Quá trình hàn tạo ra nhiệt độ cao, có thể gây bỏng nếu không sử dụng đúng trang bị bảo hộ như găng tay chịu nhiệt, áo chống cháy và giày bảo hộ
Trang 13Hình 4.1.2
4.3- Tiếng ồn
Máy hàn điện hồ quang tạo ra tiếng ồn cao, có thể gây tổn thương cho tai Để bảo vệ tai, hãy sử dụng tai nghe chống ồn hoặc bảo hộ tai phù hợp
4.4- Điện áp và dòng điện
Máy hàn điện hồ quang sử dụng điện áp và dòng điện cao Việc tiếp xúc trực tiếp với các
bộ phận điện có thể gây điện giật Vì vậy, hãy đảm bảo tuân thủ các quy định an toàn và sử dụng các thiết bị bảo hộ như găng tay cách điện và giày cách điện
4.5- Chất lỏng và chất bụi
Quá trình hàn có thể tạo ra chất lỏng và chất bụi gây nguy hiểm cho sức khỏe Hơi kim loại
và hợp chất hóa học có thể gây kích ứng hoặc gây hại cho đường hô hấp Hãy đảm bảo làm việc trong một môi trường có hệ thống hút khí hiệu quả và sử dụng khẩu trang phù hợp để bảo vệ đường hô hấp
Trang 144.6- Cháy nổ
Quá trình hàn có thể tạo ra các tia lửa và nhiệt độ cao, gây nguy cơ cháy nổ Hãy đảm bảo làm việc trong một môi trường không cháy nổ và tuân thủ các quy định an toàn về chống cháy nổ
Hình 4.1.3
4.7- Vật liệu làm việc
Khi hàn, vật liệu làm việc như kim loại có thể trở nên nóng chảy và gây nguy hiểm Hãy đảm bảo sử dụng các công cụ và thiết bị bảo hộ phù hợp để tránh tiếp xúc trực tiếp với vật liệu nóng chảy
Trang 154.8- Sự cố điện
Máy hàn điện hồ quang sử dụng nguồn điện cao Sự cố điện như ngắn mạch hoặc quá tải có thể xảy ra và gây nguy hiểm cho người làm việc Hãy đảm bảo kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ máy hàn để tránh sự cố điện không mong muốn
4.9- Sự cố hàn
Khi hàn, có thể xảy ra sự cố như hàn không đúng, hàn không đủ mạnh hoặc hàn không đồng đều Điều này có thể gây ảnh hưởng đến chất lượng và độ bền của sản phẩm hàn Hãy đảm bảo có đủ kiến thức và kỹ năng hàn để tránh sự cố và đảm bảo an toàn trong quá trình gia công
Hình 4.1.4
Trang 164.10- Tác động từ các vật liệu khác
Khi hàn, có thể xảy ra tác động từ các vật liệu khác như mảnh vụn kim loại, cắt mạch, hoặc các vật liệu khác trong khu vực làm việc Điều này có thể gây chấn thương hoặc gây tổn thương cho người làm việc Hãy đảm bảo vùng làm việc sạch sẽ và tổ chức để tránh tác động không mong muốn từ các vật liệu khác
4.11- Sự cố hệ thống
Máy hàn điện hồ quang có thể gặp sự cố hệ thống như hỏng hóc, mất điện, hoặc lỗi kỹ thuật khác Điều này có thể gây nguy hiểm cho người làm việc và làm giảm hiệu suất công việc Hãy đảm bảo kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ máy hàn để tránh sự cố hệ thống không mong muốn
4.12- Sự cố về chất lượng sản phẩm
Quá trình hàn không đúng cách có thể dẫn đến sự cố về chất lượng sản phẩm Sản phẩm hàn không đạt yêu cầu có thể gây nguy hiểm trong quá trình sử dụng Hãy đảm bảo có đủ kiến thức và kỹ năng hàn để đảm bảo chất lượng sản phẩm và an toàn trong quá trình gia công
Nhớ luôn tuân thủ các quy định an toàn, sử dụng trang bị bảo hộ phù hợp và có đủ kiến thức và kỹ năng hàn để đảm bảo an toàn và chất lượng trong quá trình gia công trên máy hàn điện hồ quang
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Internet:https://www.lincolnelectric.com/en-us/support/process-and-theory/Pages/arc-welding-detail.aspx
Trang 17[2] Nguyễn Giang Máy hàn điện là gì ? nhưng thông tin cần biết về máy hàn điện Internet: https://nguyengiang.vn/blogs/news/may-han-dien-la-gi-nhung-thong-tin-can-biet-ve-may-han-dien
25/10/2023
[3] Những quy định an toàn khi hàn điện mà thợ hàn phải có Internet : https://maydochuyendung.com/tin-tuc/tu-van-tieu-dung/nhung-quy-dinh-an-toan-khi-han-dien-ma-tho-han-can-phai-nho
25/10/2023
[4] Những nguy hiểm thường gặp và các tai nạn khi hàn điện Internet : https://antoanaz.com/nhung-nguy-hiem-thuong-gap-va-cach-de-phong-tai-nan-khi-han-dien/
25/10/2023