1. Trang chủ
  2. » Luận Văn - Báo Cáo

Khóa luận tốt nghiệp: Ban hành nghị quyết quy phạm pháp luật ở Việt Nam hiện nay- thực trạng và giải pháp

69 0 0
Tài liệu đã được kiểm tra trùng lặp

Đang tải... (xem toàn văn)

Tài liệu hạn chế xem trước, để xem đầy đủ mời bạn chọn Tải xuống

THÔNG TIN TÀI LIỆU

Thông tin cơ bản

Tiêu đề Ban Hành Nghị Quyết Quy Phạm Pháp Luật Ở Việt Nam Hiện Nay - Thực Trạng Và Giải Pháp
Tác giả Nguyen Viet Hung
Người hướng dẫn ThS. Nguyen Tuyet Mai
Trường học Trường Đại Học
Chuyên ngành Xây Dựng Văn Bản Pháp Luật
Thể loại khóa luận tốt nghiệp
Định dạng
Số trang 69
Dung lượng 10,99 MB

Nội dung

nghĩ quyết guy phạm pháp luật phải được ban hành theo thù tục phápluật Tương tự với các VBQPPL khác nghỉ quyết quy phạm pháp luật cũng được ban thành theo trình tự thủ tục quy định tai L

Trang 1

BAN HANH NGHỊ QUYET QUY PHAM PHÁP LUAT Ở VIỆT

KHÓA LUẬN TOT NGHIỆP

Trang 2

NGUYÊN VIỆT HÙNG

MÃ SINH VIÊN: 450306

BAN HANH NGHỊ QUYÉT QUY PHAM PHÁP LUẬT Ở VIỆT

NAM HIỆN NAY - THỰC TRANG VÀ GIẢI PHÁP

Chnyén ngành: Xây đựng vin ban pháp luật

KHÓA LUẬN TÓT NGHIỆP

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC

ThS Ngô Tuyết Mai

Trang 3

nghiệp là trung thực, dam bdo độ tin cậy./.

“Xác nhận của Tác gid khóa luận tốt nghiệp

giảng viễn hưởng dẫn (Ky và ghi rõ họ tên)

Trang 4

DANH MỤC CÁC CHỮ VIET TATCQDP : Chính quyền địa phương

HĐND : Hội dong nhân din

ĐCSVN : Đăng Công sản Việt Nam

ĐGTĐCS : Đánh giá tác đông chính sách

TANDTC : Tòa án nhân dân tôi cao

VBQPPL : Van ban quy pham pháp luật

Trang 5

Lời cam đoan ii

Danh mục các chit viết tat đi

Mi lục iv

MG DAW 0

CHƯƠNG 1.KHAI QUAT CHUNG VỀ BẠN HÀNH NGHỊ aie QUY

PHAM PHÁP LUẠT Ở VIỆT NAM HIỆN NAY 51.1 Khái niệm ban hành nghị quyết quy phạm pháp huật 51.1.1 Dinh nghĩa ban hành nghị quyết quy phạm pháp hật 5Š1.1.2 Đặc điểm của nghị quyết quy phạm pháp luật cố

1.2 Tham quyền ban hành và nội đung của nghị quyết quy phạm pháp luật 9

1.3.1 Lập đề nghị xây dựng nghị quyết quy phạm pháp luật 12

1.3.2 Soạn thảo nghị quyết quy phạm pháp hạật š4ceo 24

1.3.3 Thâm định, thâm tra dự thảo nghị quyết me luật Lố

Nhàn Trình cơ quan có thâm quyền ban hành nghị quyết quy phạm pháp

145 Xem xét, thông qua, ban hành ae luật 18

1.4 Các yeu tô ảnh hưởng đến hoạt động ban hành nghị quyết quy phạm pháp luật ở Việt Nam hiện nay 20

1.4.1 Yếu tổ chính trị 522222 2222222222222 82 2e eeeeeceeseec.20Ï:4.2: Nuits KIEN TẾ Löx5186112x03508066824IGBRSGSH-SGNOMHROMHbAdumensusÐ0l1.4.3 Yếu to hệ thong pháp huật 222222222222aecs.2E

CHUONG 2: THỰC TRANG HOAT DONG BAN HANH NGHỊ ure Quy

PHAM PHAP LUAT Ở VIET NAM HIỆN NAY ^

.1.1 Về sô lượng nghị quyêt quy phạm pháp luật được ban hành 22

iv

Trang 6

2.1.2 Về chat lượng của hoạt động ban hành at quyết bleiciclislibi luật

2.1.3 VỀ thực hiện quy trình ban hành nghị quyết quy phạm pháp luật 27

2 Những hạn chế trong hoạt động ban hành nghị quyết es luật

men ema Sr 3

2.3 Nguyên nhân của những han che trong hoạt động ban hành nghị quyêt quy

phạm pháp luật

KÉT LUẬN CHƯƠNG 2 — ss : 39Chương 3 GIẢI PHAP NANG CAO HIỆU QUA HOAT DONG BAN HANH

NGHỊ QUYET Ở VIET NAM HIỆN NAY

3.1 Hoàn thiện quy định pháp luật về ban hành nghị quyết quy phạm p háp

luật

3.2 Tăng cường sự p hôi hợp của các cơ quan trong hoạt động ban hành nghị

quyết nghị quyết quy phạm pháp luật

3.3 Nang cao nhận thức và tinh thần trách nghiệm của đội ngũ cán b

chức làm công tác ban hành nghị quyết quy phạm pháp luật

3.4 Đào tạo nguồn nhân lực, cán bộ xây dựng pháp luat có trình độ chuyên

môn trong công tác xây dựng pháp luật

3.5 Bảo dam nguồn lực, cơ sở vật chat trong hoạt động ban hành nghị quyết 4SKET LUẬN CHƯƠNG 3 -222222secseee 8

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO : ress SY

Trang 7

Tại Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám năm 1945, nha cách mang N guyén AiQuốc với những tư tưởng tiên bộ của mình về xây dựng pháp luật (XDPL) đã gửi tớiHội nghi V éc-xai tam điểm yêu sách của nhân dân An Nam, trong đó đáng lưu ý là điểmthứ 7 — Đó là yêu câu lập hién, lập pháp cho nhân dân Việt Nam: “Bay xin Hiển phápban hénh/Trém điều phái có than linh pháp quyền” Cùng với sự phát huy những giá trịtốt đẹp của Tư tưởng Hỗ Chí Minh và những giá trị của văn minh nhân loại, từ khi rađời cho dén nay, Đảng Cộng sản Việt Nam (ĐCSVN), Nhà nước Việt Nam luôn xempháp luật là công cụ hữu hiệu để xây đụng và quân lý, phát triển đất nước Những hoạtđộng của Nhà nước luôn hướng tới và phát huy vai trò, bản chat tot đẹp của Nhà nướcViệt Nam xã hội chủ nghĩa bảo dim công bảng, bình dang tự do, dân chủ dua trên nên.tảng là Hiền pháp và các quy dinh của pháp luật Do vay, nhiệm vụ xây dựng và hoànthiện hệ thông pháp luật quốc gia luôn là nhiệm vụ quan trong hang dau và cũng là nhucâu tat yêu của Nhà nước Nhà nước ban hành các văn bản pháp luật như Luật, nghịđịnh, nghị quyết, thông tu, chỉ thi Trong sô các văn bản kể trên thì nghị quyết, cụ thể

là nghị quyết quy pham phép luật là hình thức văn bản điển hinh do tập thé ban hành

đem lại hiệu quả cao trong hoạt đông quản lý.

Xuất phát từ bối cảnh, đặc điểm thực tê tại Việt Nam trong tình hình mới, từ yêucâu của hoạt động cải cách tư pháp, yêu câu đổi mới nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động

XDPL nói chưng và nghỉ quyét quy phạm pháp luật nói riêng luôn được Đảng, Nhà nước

quan tâm coi trong, điều nay được thé hiện thông qua các chính sách và văn bản phápluật Ví dụ như nhiệm vụ và phương hướng quan trọng được dé ra tại Đại hội XIII củaĐCSVN: “Đổi mới tổ chức bộ may nội ding và phương thức hoạt động nâng cao tráchnhiễm của đội ngĩi cán bộ Mặt trần Tổ quốc và các tổ chức chính trị xã hội"),

Nghĩ quyết số 27-NQ/TW Hồi nghị lân thứ sáu Ban chap hành Trung ương Đăngkhóa XIII về tiếp tục xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong

' Smaniy được Nguyễn Ai Quốc dich vi thể hiện rong bii tho, “Việt Nam yên cầu ca”

? Dang Công sản Việt Nam (2021), Vio kiểm Đạt hồi đại biểu toàn quốc lẫn thứ XI, Tap 1, NXB Chính tị

Quốc gia —Sự thật, Hà Nội, tr 172

Trang 8

gai đoạn moi đã nêu lên nhiệm vu và giải pháp đó là: “Tiếp tục đổi mới, hoàn thiện quay

trình xây dung pháp luật bảo dam chuyên nghiệp, khoa học, kip thời, khả thi, hiệu quđ”

và “Phat hy tính năng động sáng tạo, tích cực, vai trò, trách nhiệm của các chit thé,

đặc biệt là Chỉnh phí: trong guy trình lập pháp Phat hg vai trò của Mặt tran Tổ quốcTiết Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và Nhân dân, chuyên gia nhà khoa học tham

gia xây dung pháp luật”

Tuy nhiên trên thực tê, hoạt động ban hành nghị quyết quy phạm pháp luật vancon nhiều bat cap, chưa đảm bảo về chat lượng, đặc biệt tên tại một số nghị quyệt cóbiểu hiện trái phép luật như ban hành trái thâm quyền, nội dung không hợp pháp, saithé thức kỹ thuật trình bay, vi phạm thủ tục, trình tự ban hành đã làm giảm hiệu quả

của loại văn ban nay trong hoạt động quản lý nhà nước.

Với mục tiêu nghiên cứu những van đề lý luận và thực tiễn về hoat động banhành nghị quyết tai Viét Nam và đưa ra những khuyên nghị nhằm tối ưu liệu quả trongcông tác này, tác giả đã lựa chọn đề tài “Ban hành nghị quyết quy pham pháp luật ở ViệtNam hiện nay — Thực trạng và giải pháp” để làm khóa luân tốt nghiệp

2 Tình hình nghiên cứu đề tài

Cùng với công cuôc đổi mới và cải cách tư pháp tại Viét Nam, việc nghiên cứu.

xung quanh các hoạt động ban hành nghi quyết quy phạm pháp luật của các chủ thểkhác nhau tại Việt Nam hién nay là vân đề nhận được rat nhiéu sự quan tâm, đã cónhiéu công trình nghiên cửu khoa học liên quan đền van dé này:

6 cập độ luận văn, luận án chuyên ngành luật có các công trình như Luận énTiên s luật học của tác giả Vũ Thị Thu Hằng “Đổi mới hoạt động ban hành và giảmsát thực hiện nghi quyết của Quốc hội ở nước ta hiện nay”, Luận án Tiên sĩ luật hoccủa tác giả Nguyễn Thị Thuy “Hoàn thiện guy trình, thủ tục ban hành Nghị quyết củaQuốc hội nước ta hiện nay”; Một số bài việt trên các tạp chi chuyên ngành như Tácgiả Thái Chí Bình, “Qty định pháp luật về việc ban hành Nghị quyết của Hồi đồngThâm phán Tòa án nhân dân tôi cao và kiến nghủ hoàn thiên” Tạp chí Nghé tuật số2/2022; Tác giả Nguyễn Thi Ngọc Mai, “Hoàn thiện pháp luật về thẩm quyển ban

hành văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền dia phương", Tap chi Nhà nước

và Pháp luật, Tác giã Nguyễn Thi Thanh Nhân, “Nang cao chất lượng hoạt đồng ban

Trang 9

trình nghiên cứu khoa hoc khác nữa ở phương diện khác nhau về hoạt đông ban hànhnghị quyết quy phạm phép luật của các chủ thê khác nheu tại Việt Nam hiện nay, tuyvậy căn cứ vào tình hình thực tê hiện nay quy trình ban hành nghị quyết quy phạmpháp luật ở Việt Nam hiện nay cần được tiếp tục nghiên cứu và hoàn thiện.

3 Ý nghĩa khoa học và thục tiên

Dé tài trực tiếp góp phân trong việc bé sung và làm phong phú thêm về cơ sở lýluận và đánh giá liệu quả ban hành nghi quyét quy pham pháp luật ở Việt Nam Các kếtquả nghiên cứu của tác giả có được nhờ việc sử dụng thêm một số tai liệu tham khão

với những công trình nghiên cứu khoa học quan trong và đáng tin cây Qua đó đóng góp

kiên ngà đề gai quyét các van đề thực trạng Nhũng luận cứ khoa học và thực tiễn được

trình bay có thể làm tài liệu tham khảo trong nghiên cửu và việc thực thi các quy đínhliên quan dén hoạt động ban hành nghị quyết quy pham pháp luật tại Việt Nam

4 Mục đích nghiên cứu

Nghiên cửu đề tài được thực hiện dua trên cơ sở của việc tìm hiểu, nghiên cứu

va phân tích các quy định pháp luật về hoạt động ben hành nghỉ quyết quy pham phápluật ở Việt Nam biện nay Trên cơ sở đó có góp phân làm 16 nội dung van đề và nhữngkiên nghị, đề xuất về hoạt động ban hành nghị quyét quy pham pháp luật V ới mục đíchtrên khóa luận sẽ làm rõ các van đề sau

Thứ nhật, các khái niém, nội dung về hoạt động ban hành nghị quyết quy phampháp luật ở Việt Nam biện nay Cu thé là các khái niệm về xây dung luật, quy trình banhành nghi quyét quy phạm pháp luật, nội đụng, các yêu tô ảnh hưởng đến hoạt động banhành nghị quyết quy pham pháp luật ở Viét Nam hiện nay

Thứ hai, đánh giá các quy đính pháp luật và thực tiễn thi hành dé phát hién những

ưu điểm và hạn ché trong hoạt động ban hành nghị quyết quy pham pháp luật ở Việt

Nam.

Trang 10

Thứ ba, từ việc đánh giá quy trình hoạt đông ban hành nghị quyết quy pham pháp

luật ở Việt Nam hiện nay để có những đề xuat nhằm nâng cao liệu quả hoạt động banhành nghị quyết quy phạm pháp luật ở Việt Nam trong thời gian tới

5 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu: là những lý luận về nghi quyết cũng như vai trò, quytrình ban hành nghi quyết tại Việt Nam hiện nay Dé tài khỏa luận nghiên cứu xem xétthực tiễn các cơ chế và khái quất các van dé chung của quy trình ban hành nghị quyết,

từ đó đưa ra một số kiên nghị nhằm nâng cao hiệu quả công tác nay trong thời gian tới

Pham vi nghiên cứu: Quy trình ban hành nghị quyết Quy phạm pháp luật baogồm nhiêu chủ thể, nhiều hình tức, mỗi chủ thể có thâm quyền và mỗi loại quy trìnhban hành khác nhau Do vậy, trong pham vi dé tai khóa luận tốt nghiệp, tác giả chủ yêutập trung nghiên cứu các quy định của pháp luật trong hệ thông V BQPPL của trước ta,đặc biệt là các van bản luật liên quan đền hoạt động ban hành nghi quyết nlux Hiền pháp

năm 2013, Luật Ban hành VBQPPL năm 2015

6 Phương pháp nghiên cứu

Trong quá trình nghiên cứu, tìm biểu và giải quyết các van đề ma đề tai đã dat ra,

tác giả đã nghiên cửu dựa trên phương pháp luận của chủ nghie duy vật biện chứng và

chủ nghía duy vật lịch sử, dong thời dua trên đường lồi, quan điểm của Dang và Nhànước về chính sách ban hành nghị quyết và các nội dung khác có liên quan

7 Kết cầu khóa luận

Nội dung chính của đề tải khóa luận có kết câu như sau:

Chương 1 Khái quát chung về ban hành nghị quyết quy phạm pháp luật ở Việt

Nam hiện nay.

Chương 2 Thực trạng hoạt đông ban hành nghị quyết quy phạm pháp luật ở Việt

Nam hiện nay.

Chương 3 Giải pháp nâng cao liệu quả hoạt động ban hành nghị quyết quy pham

pháp luật ở Việt Nam hiện nay

Trang 11

1.1 Khái niệm ban hành nghị quyết quy phạm pháp luật1.1.1 Định nghĩa ban hành nghị quyết quy phạm pháp luậtTheo Đại từ điển Tiéng Việt nghị quyết là “Van bản quyết định về những vấn đề

cơ bẩn sau khi được hội nghị bàn bạc nhất trí thông qua” 3 Còn theo quan điểm Từ điềnTiếng Việt của tác giả Hoàng Phê (chủ biên) đã đính nghia nghị quyết là: “Quyết đình

đã được chính thức thông qua ở hội nghị, sau khi vấn đề được tập thé thảo luận Vi du:

Hội nghị thông qua nghị quyết, chấp hành nghị quyết *

Từ điển Luật hoc của Viên Khoa học pháp ly — Bộ Tư pháp cho rằng: “Nght quyết(hình thức văn bản) quyết đình về những van dé cơ bản sau khi được hội nghi bàn bac,thông qua bằng biểu quyết theo đa số biếu thị ý: kiến hay ý định của một cơ quem, tổchức về một van đề nhất dinh”’ Va Từ điện Luật học do tác gia Nguyễn Hữu Quỳnhlam chủ nhiệm công trình có ghi: “Nghỉ quyết là quyết đình của cơ quam theo chế độ hộinghị sau khi đã thảo luận và biểu quyết ding thé thức được pháp luật guy đình Nghĩquyết được thông qua theo da số (quá nữa tông số thành viên) hay da số tuyết đối (haiphần ba tổng số thành viên của cơ quan) do pháp luật qip' đình Š

Từ các quan điểm trong các từ điển khoa học này có thê hiểu định nghĩa nghịquyết theo nghia rộng “Nghi quyết được thé hiện dưới hình thức văn bản là quyết dinhtập thể của một hội nghị hay của một cơ quan duoe thông qua sau khi bàn bạc, thao

luận và biểu quyết tập thé” Nhưng dé biểu r6 hơn về khái miệm nghị quyết quy pham

pháp luật thi phải dựa vào quy dinh của pháp luật

Hiện nay, theo quy định của pháp luật hiện hành và quy định tại Điều 2 Luật Banhành V BQPPL năm 2015 được sửa đôi, bô sung năm 2020: “Văn bản guy phạm phápluật là văn bản có chứa guy phạm pháp luật được ban hành theo ding thẩm quyển,hình thức, trình tư thủ tuc quy đình trong Luật này” Tại Điều 4 Luật Ban hành V BQPPL

` Nguyễn Noor Ý (1988), Đại nừ điển Tiếng Vist, NXB Vin hoa Thông th,ư 1H96 —

* GS Hoàng Phê (Chủ bain) — ViÈn ngôn ngất học (2021), Từ điển Teng /Öêt, NXB Hong Dict 958.

* Viên Khoa học pháp ly - Bộ Tư pháp (2006), Từ điển Luật học ,NXB Từ điện Bach khoa - NXB Tư pháp ,tr.

$58.

© Nguyễn Hữu Quỳnh (Chủ nhiệm công tinh) (1999), Từ điển Luật học, N3 Từ diễn Bich khoa ,tr 319

Trang 12

năm 2015 được sửa đổi, bố sung năm 2020, cũng có quy định, nghi quyết là một trongcác V BQPPL thuộc hệ thong V BQPPL ở Việt Nam hiện nay Như vậy, có thé hiểu “nghtquyết guy phạm pháp luật là VBQPPL do cơ quan nha nước có thâm quyên ban hành

theo ding trình tự ti tuc guy đình trong Luật Ban hành VBQPPL, có chứa guy phạm

pháp luật được dp dụng ching lặp đi lặp lại đối với cơ quan tổ chức, cá nhân trongphạm vì cả nước hoặc đơn vị hành chính nhất định Bản chất của nghị quyết là loạiVBQPPL được ban hành bởi một cơ quan hoạt động theo nguyên tắc tập thé và biểuquyết thông qua da sé”

Bên canh đó, cân phân biệt nghị quyét quy pham pháp luật và các nghị quyết ápdung pháp luật Hiện nay, Theo quy định tại khoản 3 điều 3 Nghị dinh số 34/2016/NĐ-

CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Ban hành VBQPPL đượcsửa doi, bd sung bởi Nghị định số 154/2020/NĐ-CP ngày 31 tháng 12 năm 2020 Nghịquyét do Hồi đồng nhân dân ban hành không phải là văn bản quy pham pháp luật trongcác trường hợp sau'“4) Nghị quyết miễn nhiệm, bất nhiệm đại biểu Hội đồng nhân dân

và các chức vụ khác; b) Nghị quyết phê chuẩn kết quả bau cứ đại biểu Hội đồng nhândain và bầu các chức vụ khác; e) Nghĩ quyết giải tán Hội đồng nhân dân; d) Nghĩ quyếtphê chuẩn cơ edu cơ quan chuyên môn thuộc Uy ban nhân dân cấp tĩnh thành phô trựcthuộc trưng ương huyện, quân thi xã thành phố thuốc tinh, thành phố thuộc thành phốtrực thuộc trung ương: ä) Nghĩ quyết thành lắp, sáp nhập, giải thể cơ quan chuyên mônthuốc Ủy ban nhân dân; quyết định thành lập các ban, ban chỉ dao, hội đồng Uy ban

để thực hiện nhiệm vu trong một thời giam xác đình; e) Nghỉ quyết tổng biên ché ở đaphương: g) Nghĩ quyết dự toán quyết toán ngân sách địa phương: g1) Nghị quyết vềchương trình đề án dur án, kế hoạch; Ì) Các nghĩ quyết quyết đình khác không có nộidhmg quy định tại các Diéu 27, 28 29 và 30 của Luật".

“Ban hành VBOPPL” là một hoạt động gắn liên với quá trình xây dung pháp luậtcủa mỗi quốc gia trên thé giới, hiện nay hoạt động ban hành V BQPPL là mat thuật ngirđược sử dung phô biên và có khá nhiéu quan điểm khác nhau về thuật ngữ nay Theođịnh nghĩa của Từ điển Tiêng Việt “Bon hành là chính thức thông qua và cho thi hành”.7Con theo quan điểm của Viện Khoa học pháp lý: “Ban hành VBQPPL là hoạt động của

Hoàng Phê (Chủ biển) ~ Viên ngôn ngữ học (2021), tad, tr 35

Trang 13

VBOQPPL đền soan thảo dur án VBQPPL, thâm đình thẩm tra dự án VBQPPL, công bỗ

tổ chức lay ý kiến đông góp của cơ quan tổ chức, cá nhân, những tang lớp dân ew cóliền quan dén việc tông hợp, phân tích nghiên cứu tiếp thu ý kiến đóng góp, đến trình

cơ quan nhà nước có thẩm quyển xem xét, cho ý kiến hoặc thông qua du án VBQPPL” §Theo tác giả Nguyễn Hữu Quỳnh đã đưa ra quan điểm về ban hành V BQPPL: “La hoatđộng của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo trình tự đã được quy đình dé ra các vănbản pháp luật" ®

Từ các quan điểm này có thé biểu rang hoạt đông ban hành V BQPPL không đơnthuận chỉ là chính tÍưức thông qua và cho thi hành mét VBQPPL mà đó là một quy trìnhbao gồm nhiéu bước dé hình thành nên một VBOPPL Tuy vậy, trong quy trình xây dungVBOPPL, các loại nghị quyết quy pham pháp luật khác nhau sẽ có các quy trình khácnhau song đều mang tính chặt chế, logic và bao gồm các giai đoạn Lập đề nghị xâyđựng (chỉ áp dụng đổi với một sé loai nghỉ quyét); Soan thảo văn bản, Tham dink, thêm

tra dự thảo; Trinh V BQPPL; Thông qua và ban hành V BQPPL.

Tom lại, từ các quan điểm trên có thé định ngliia về ban hành nghị quyết quypham pháp luật như sau: “Ban hành nghị quyết guy phạm pháp luật là hoạt đồng của cơquan nhà nước có thẩm quyền thực hiện theo trình tự trong Luật Ban hành VBQPPLnhằm tạo ra một nghị quyết guy phạm pháp luật"

1.1.2 Đặc điểm của nghị quyết quy phạm p háp luật

Nghĩ quyết quy pham pháp luật là một loại V BQPPL do đó nó mang đây đủ cácđặc điểm của VBQPPL nói chung, dong thời van mang những nét đặc trung riêng biệt

để có thé phân biệt với các văn bản khác Đặc điểm của nghi quyết quy pham pháp luậtđược thể hiện ở nhũng khía cạnh sau:

Thứ nhất, nghỉ quyết quy phạm pháp luật được ban hành bởi chit thé có thâmquyền Đổi với nghị quyết quy phạm pháp luật chỉ có thể được ban hành bởi những chủ

* Viện hoa học pháp ý - Bộ Tư pháp (2006), tha, tr 2

*Nguyễn Hữu Ninh Giản La cóc cixt (A999) lau tr.22.

Trang 14

thé được quy định tại Điều 4 Luật Ban hành V BỌPPL năm 2015, được sửa đổi, bé sungnăm 2020: “2 Nghự quyết ctia Quốc hội; 3 Nghi quyết của Ủy ban thường vụ Quốc hội;nghĩ quyết liền tịch giữa Uy ban thường vu Quốc hội với Đoàn Chủ tịch Uy ban trưngương Mat trận Tổ quốc Iiệt Nam; nghị quyết liên tịch giữa Ủy ban thường vụ Quốc hội,Chính phí, Đoàn Chữ tịch Uy ban trung ương Mặt trấn Tổ quốc Viét Nam; 5 Nghị quyếtliền tịch giữa Chính phủ với Đoàn Chữ tịch Uy ban trung ương Mặt trân Tổ quốc liệtNam; 7 Nght quyết của Héi đồng Thẩm phán Tòa án nhân dén tối cao; 9 Nghị quyếtcủa Hội đồng nhân dân tinh, thành phé trực thuộc Tring ương (sau đây gọi chưng làcấp tinh); 12 Nghĩ quyết của Hội đồng nhân dân huyện quân, thi xã thành phô thuộctinh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương (san đây gọi chung là cấp huyén);

14 Nghị quyết của Hội đồng nhân dân xã phường thi trắn (sau đây gọi chung là cấpxã)" Đây là dau hiệu dé phân biệt giữa nghi quyét quy phạm pháp luật đối với các nghịquyết thông thường do các cơ quan, tô chức khác trong xã hội ban hành như nghị quyếtcủa Đảng Công sản Việt Nam, Đoàn Thanh tiên C ông sản Hồ Chi Minh, nghị quyết củaDai hội cỗ đông của công ty cỗ phân, của tập đoàn

Thử hai, nội ching của nghĩ quyết quy phạm pháp luật thé hiện ý chi của Nhànước, cơ quan ban hành, nhằm nuạc đích tác động vào đổi tương chiu sự quan lý Nghịquyết quy phạm pháp luật là văn bản do cơ quan nhà nước có thêm quyên ban hành, quyđịnh những nội dung bắt buộc thực hiện đối với một hoặc một số đổi tượng nhật định.Các quy định trong nghị quyết được xây dung dua trên cơ sở phép luật, va chủ trương.chính sách mang tính định hướng của Nhà nước phi hợp với điều kiện thực tế và nhằmmục đích giải quyết những van dé cu thé trong lĩnh vực quan lý nha nước

Thứ ba, nghị quyết guy phạm pháp luật luôn mang tính bắt buộc và được bảođâm thực hiện bởi nhà nước Vi nội dung nghị quyết quy pham pháp luật có chứa dung

¥ chí Nhà nước nên nghị quyết luôn mang tính bat buộc và được bảo đảm thực hién bằngsức manh Nhà nước Nghị quyết có giá trị bat buộc thi hành với đổi tượng quản lý (cánhân, tô chức) và ngay cả chủ thé ban hành cũng phải tuân thủ quy định của nghi quyét.Như vậy, Cơ quan ban hành đơn phương thé hiện ý chi của minh mà không lệ thuộc vào

ý chi chủ quan của các đôi tượng có ngiĩa vụ thi hành nghi quyết Dé sự tác động nay

có hiệu lực và luệu quả trên thực té, Nhà trước sử dung nhiêu sức manh khác nhau ah:

Trang 15

thé làm phát sinh trách nhiệm pháp lý đổi với người vi phạm.

Thứ tư nghĩ quyết guy phạm pháp luật phải được ban hành theo thù tục phápluật Tương tự với các VBQPPL khác nghỉ quyết quy phạm pháp luật cũng được ban

thành theo trình tự thủ tục quy định tai Luật Ban hành V BQPPL năm 2015, được sửa đôi,

bổ sung năm 2020 và Nghị định số 34/2016/NĐ-CP quy định chỉ tiết một số điều vàbiện pháp thi hành Luật Ban hành VBQPPL được sửa đôi, bo sung bởi Nghị định sô154/2020/NĐ-CP ngày 31 tháng 12 ném 2020 đó là từ các khâu lập đề nghi xây dung,Soan thảo van bản, Thâm định, thâm tra dự thảo; Trình nghỉ quyét; Thông qua và banhành nghị quyết

Thứ năm, hình thức của nghị quyết quy phạm pháp luật phải được trình bay theoquy định pháp luật Hình thức của nghị quyết bao gồm tên loại van bản và thể thức kỹthuật trình bay Hiện nay hình thức nghị quyết quy pham pháp luật phải tuân theo quyđịnh của Luật Ban hành VBOPPL nam 2015, được sửa đổi, bỗ sung năm 2020 và Nghịđịnh số 34/2016/NĐ-CP quy đính chi tiệt một số điều và biện pháp thi hành Luật Banhành V BQPPL được sửa đổi, bỗ sung bởi Nghị định số 1 54/2020/NĐ-CP ngày 31 tháng

12 nam 2020 Từ bình điện chung nhật, hình thức của moi văn bản pháp luật nói chung

và nghị quyết nói riêng bao gồm các yêu tô: quốc hiệu, tên cơ quan ban hành, sd, kyliệu văn ban, tên loại văn bản; trích yêu nội dung; chữ ký; nơi nhận.

1.2 Thâm quyền ban hành và nội dung của nghị quyết quy phạm pháp luậtTheo quy định của Luật Ban hành V BỌPPL hiện nay, các chủ thể sau được quyềnban hành nghị quyết quy pham pháp luật với những nội dung tương tự như sau:

- Quốc hồi: Quy định tại khoản 2 Điêu 4 Luật Ban hành V BQPPL năm 2015,được sửa đối, bd sung năm 2020 Quốc hội là một chủ thê có thâm quyền ban hành nghịquyết quy pham pháp luật Nội dung của nghi quyết quy pham pháp luật do Quốc hộiban hành dé quy định về các lính vực sau: “Tj lệ phan chia các khoan thu và nhiềm vụchỉ giữa ngân sách trrng ương và ngẩn sách dia phương, Thực hiện thí điểm một sốchính sách mới thuộc thẩm quyén quyết định của Quốc hội nhumg chưa có luật điều

Trang 16

chỉnh hoặc khác với quy dinh của luật hiện hành: Tạm ngưng hoặc kéo dài thời hạn áp

ding toàn bộ hoặc một phần luật nghị quyết của Quốc hội đáp ứng các yêu cẩu cấpbách về phát triển kinh tế - xã hôi, bảo đền quyển con người, quyên công dân, Quy dinh

về tinh trang khan cấp, các biện pháp đặc biệt khác bảo đảm quốc phòng an nình quốcgia: Đại xá Van đề khác thuộc thâm quyển của Quốc hội".Ì0 Từ các quy định pháp luậtnay có thé thay rằng nghi quyét của Quốc hội là V BQPPL được Quốc hội ban hanh theo

trình tự, thủ tục pháp luật quy định về các van đề thuộc thấm quyên, không thuộc phạm

vi điều chỉnh của luật hoặc van đề moi phát sinh chưa được luật điều chỉnh, thé luận ýchí của Nhân dan, được bảo đảm thực hiện bang sức manh của Nhà nước

- UBTTQH Tai khoản 3 Điều 4 Luật Ban hành V BQPPL năm 2015, được sửađổi, bỗ sung năm 2020, UBTVQH là một chủ thé có thâm quyền ban hành nghị quyếtquy pham pháp luật Nghi quyết quy phạm pháp luật của UBTVQH ban hành dé: “Giảithích Hiến pháp, luật, pháp lệnh; Tam ngưng hoặc kéo dài thời han áp dung toàn bộhoặc một phan pháp lệnh nghủ quyết của UBTIQH dap ứng các yêu cẩu cắp bách vềphát triển kinh té - xã lấi bỏ pháp lệnh nghỉ quyết của Uy ban thường vụ Quốchội; trường hợp bãi bỏ pháp lénh thì UBTTQH có trách nhiệm bdo cáo Quốc hồi tại ky

hợp gin nhất; Tổng động viên hoặc đồng viên cuc bộ; ban bế, bãi bỗ tình trạng khẩn

cấp trong cả nước hoặc ở từng địa phương; Hướng dẫn hoat đồng của Hội đồng nhândân; Van dé khác thuộc thâm quyền của UBTVQH"TM Có thé thay rằng trong tỗ chức

bộ máy nhà nước ta, UBTV QH là cơ quan thường trực của Quốc hội, được giao một sốnhiệm vụ, quyên hen quan trong trong các Linh vực nhật định Dé thuc luận những nhiệm

vụ, quyền hạn của minh UBTVQH có thẩm quyên ban hành nghị quyết nghỉ quyết quy

pham pháp luật.

- UBTTQH, Chỉnh phit Đoàn Chit tich Uy ban trung ương Mặt trận Tổ quốc VietNam và nghĩ quyết liên tịch giữa Chính phủ, Đoàn Chủ tịch Uy ban trưng ương Mặttran Tổ quốc Tiệt Nam: Theo quy định tại khoản 3 Điều 4 Luật Ban hành V BQPPL năm

2015, được sửa đổi, bd sung năm 2020, sự kết hợp giữa UBTVQH, Chính phủ, DoanChủ tịch Ủy ban trung ương MTTQVN và giữa Chính phủ, Doan Chủ tịch Ủy ban trung

!9 Quy daih tại khoản 2 Điệu 15 Luật Ban hành VBQPPL nim 2015, được sửa đội, bộ sung năm 2020.

!! Quy dah tai khoản 2 Điều 16 Luật Ban hành VBQPPL nim 2015, được sửa đối, bỏ smg năm 2020.

Trang 17

ương MTTQVN co thâm quyền ban hành nghị quyết quy phạm pháp luật Nghị quyếtquy phạm pháp luật liên tịch giữa các cơ quan nay được ban hành dé “guy đình chỉ tiết

những vấn đề được luật giao hoặc hướng dẫn một số vẫn đề cần thiết trong công tác

bau cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dan” Các nghị quyét quy phampháp luật liên tịch thường được ban hành dé giải quyết những van đề quan trong, phức

tạp, liên quan đên nhiều Tinh vực, cần có sự phối hợp chặt chế giữa các cơ quan Việc

ban hành nghị quyết liên tịch giúp thông nhật mục tiêu, quan điểm, phương hướng,nhiệm vụ và giải pháp thực hiện các vân đề chung

- Hội đồng thẩm phản TANDTC: Theo quy định tại khoản 7 Điều 4 Luật Banhành VBQPPL năm 2015, được sửa đổi, bô sung năm 2020, Hội đồng Tham phánTANDTC là một chủ thé có thâm quyền ban hành nghị quyết quy pham pháp luật Nghiquyết quy phạm pháp luật do TANDTC ban hành dé quy định vé lính vực sau: “Hồi

đồng Thẩm phán TANDTC ban hành nghị quyết dé hướng dẫn việc dp cing thông nhất

pháp luật trong xét xử thông qua tông kết việc dp dụng pháp luật, giám đốc việc xétxử” Đề đảm bảo áp dụng thông nhật pháp luật trong xét xử, một trong những hinhthức mà Héi đồng Tham phán TANDTC tang cường thực hiện trong thời gian qua làviệc ban hành nghị quyết của Hội đồng Tham phén TANDTC.

- HĐND cấp tinh: Theo quy định tại khoản 9 Điều 4 Luật Ban hành VBQPPLnăm 2015, được sửa đôi, bô sung năm 2020, Hội đồng nhên dan cap tinh, thành phố trựcthuộc trung ương (gọi chung lả cap tỉnh) là một chủ thé có thẩm quyền ban hành nghịquyết quy pham phép luật Nội dung của nghị quyết quy pham pháp luật do HĐND cấptinh ban hành đã quy đính về các lính vực sau: “Chỉ tiết điều, khoản điểm được giaotrong văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên; Chính sách biệnpháp nhằm bảo dam thủ hành Hién pháp, luật văn bản quy phạm pháp luật của cơ quannhà nước cắp trên; Biện pháp nhằm phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách, quốc phòng

am ninh ở dia phương: Biên pháp có tinh chất đặc thù phù hợp với điều kiện phát triểnlanh tế - xã hội của dia phương"!

- HĐND cắp luyện: Quy định tại khoản 10 Điều 4 Luật Ban hành V BQPPL năm

ba Quy dmb tài Điều 18 Luật Ban lành VBQPPL nim 2015, được sửa đi, bố sng nắm 2020

'° Quy dah tai Đầều 21 Luật Ban hành VBQPPL nim 2015, được sữa đội, bộ sung nim 2020

!* Quy Gah tại Điều 27 Luật Ban hành VBQPPL nim 2015, được sẽ doi, bo smg nim 2020

Trang 18

2015, được sửa đổi, bd sung năm 2020, Hội đồng nhân dân cấp huyện, thị xã, quận (gợichung là cấp huyện) là một chủ thé có thâm quyền ban hành nghị quyét quy phạm phápluật Nghị quyết quy phạm pháp luật do HĐND cập huyện ban hành để quy định về cácTính vực sau: “Hồi đồng nhân dân cắp huyện ban hành nghỉ quyết, dé guy đình nhữngvấn dé được luật nghị quyết của Quốc hội giao hoặc dé thực hiện việc phân cấp chochính quyền dia phương cơ quan nhà nước cấp dưới theo guy định của Luật tổ chức

chính quyền địa phương; Hội đồng nhân dân cắp xã ban hành nghĩ quyết để quy đình

những van dé được luật nghĩ quyết của Quốc hội giao”

- HĐND cấp xã: Tai khoản 14 Điều 4 Luật Ban hành VBQPPL năm 2015, đượcsửa đôi, bd sung năm 2020, Hồi đồng nhén dân cap xã, phường, thị trân (goi chung làcập x4) là một chủ thé có thâm quyên ban hành nghị quyết quy pham pháp luật Nghịquyết của HĐND cấp xã được ban hành dé “gry định những vấn đề được luật nghĩ

quyết của Quốc hội giao” *

1.3 Quy trình ban hành nghị quyết quy phạm pháp luậtBan hành nghị quyết quy phạm pháp luật là một hoạt động gắn liên với lính vựclâp pháp, lập quy, chính bởi vây, quy trình ban hành nghị quyét quy pham pháp luônđược thực hiện đựa trên một trình tự thủ tục thông nhất và chat chế được quy định tạiLuật Ban hành V BQPPL Quy trình này được thực hiện theo lân lượt theo các bước sau:Bước 1: Lập đề nghị xây dung nghi quyết quy pham pháp luật, Bước 2: Soạn thảo nghịquyết quy phạm pháp luật, Bước 3: Tham định, thẩm tra dự thảo nghị quyết quy phan:pháp luật, Bước 4: Trinh cơ quan có thâm quyên ban hành nghị quyết quy phạm phápluật, Bước 5: Xem xét, thông qua nghị quyết, ban hành nghị quyết quy phạm pháp luật

1.3.1 Lập đề nghị xây dựng nghị quyết quy phạm pháp luậtLập đề nghi được xác định là thủ tục đầu tiên có ý ngÌữa quan trọng trong quytrình xây đựng nghị quyét quy pham Thủ tục này chỉ áp dụng đối với nghị quyết của

Quốc hôi quy đính tei điểm b, điểm c khoản 2 Điều 15 Luật Ban hành V BQPPL năm.

2015 được sửa déi bỗ sung năm 2020, và nghi quyết của UBTVQH quy định tại điểm bkhoản 2 Điêu 16 Luật Ban hành V BQPPL năm 2015 được sửa đổi bé sung nếm 2020,

'S Quy dauh tài khoản 1 Điệu 30 Luật Bạn hành VBQPPL nim 2015, được sửa đội, bộ sang năm 2020.

! Quy dah tai khoăn 2 Điều 30 Luật Ban hành VBQPPL nim 2015, được sửa đôi, bỏ smg năm 2020.

Trang 19

nghị quyết của HĐND cấp tinh quy đính tại khoản 4 Điều 27 Luật Ban hành VBQPPLnăm 2015 được sửa đôi bố sung năm 2020.” Theo quy định của Luật Ban hành VBQPPLnăm 2015 và Nghị dinh số 34/2016/NĐ-CP ngày 14 tháng 5 năm 2016 của Chính phủđược sửa doi, bô sung một sô điêu bởi Nghị định 154/2020/NĐ-CP ngày 31 tháng 12năm 2020 của Chính phủ thì lập đề nghị xây dưng nghi quyết quy pham pháp luật gom

các bước sau:

Bước 1: Chuẩn bị lập đề nghĩ xây dung nghị quyét guy phạm pháp luật

Tại thủ tục nay đề nghị xây dựng nghỉ quyết quy pham pháp luật của các chủ thécân phải đáp ứng những yêu câu sau: (i) Xác dinh được van dé cần giải quyết, xác địnhnguyên nhân, (ii) Xác định mục tiêu cụ thể cân đạt được khi giải quyết các vận đề; (iii)Định hướng dé giải quyét từng van dé; (iv) Xác định đôi tương chịu sự tác động trựctiếp của chính sách, nhóm đối tượng chiu trách nhiệm thực hiện chính sách; (v) Xác địnhthâm quyên ban hành chính sách dé giả: quyết van đề

Bước 2: Tổ chức lấy y+ kiến về đề nghỉ xây: dựng nghi quyết guy phạm pháp luậtTrong quá trình lập dé nghị xây dựng nghị quyết quy phạm pháp luật, chai thé lập

đề nghị có trách nhiém: Tô chức lây ý kiên của đối tượng chiu sự tác động trực tiệp củacác chính sách trong đề nghị và lây ý kiến của các cơ quan, tô chức, cá nhân có liên.Xác định zõ tùng chính sách trong dé nghĩ cân xin ý kiến phù hợp với từng đối tươngcan lây ý kiên và địa chỉ tiếp nhận ý liên Gui hô sơ đề nghị xây dụng nghị quyết quypham pháp luật đền các cơ quan chuyên môn dé xin ý kiên Gui hô sơ đề nghị xây dungnghị quyết quy phạm pháp luật để MTTQVN để lây ý kiên Trong trường hop cân thiết

có thé tổ chức hop dé lây ý kiên về những chính sách cơ bản Nghiên cứu ý kiên gop ý

để hoàn thiện đề nghị x ay dụng nghị quyết quy pham pháp luật Bản tổng hợp, giải trình,tiếp thu ý kiên gop ý phải được đăng tải cùng với các tai liêu khác trong hô sơ đề nghịxây dựng văn bên quy phạm pháp luật trên Công thông tin điện tử Chính phủ, Côngthông tin điện tử của tĩnh, thành phố trực thuộc Trung ương và Công thông tin hoặc

Trang thông tin điện tử của cơ quan lập đề nghị

Bước 3: Thâm định đề nghị xây dung nghị quyết qg: phạm pháp luật

!? Quy ảnh tai Điều + Nghi dinh so 34/2016/NĐ-CP được sửa đổi, bỏ sung bởinghi dinh 144/2020/NĐ-CP,

Trang 20

Tương ứng đối với méi chủ thé có thẩm quyền xây dựng nghị quyết quy phampháp luật là một chủ thé có thêm quyên thâm định dé nghị xây dung nghị quyết riêngbiệt Tuy nhiên, trong quá trình thâm định đều có những điểm chung đó là: Tổ chức thâmđịnh đề nghị xây dung nghị quyết quy phạm pháp luật, tô chức nghiên cứu các nội dungliên quan đến dé nghị xây dụng nghị quyết quy pham pháp luật, trường hợp cân thiệt tổchức hop tư vân thêm định hoặc thành lập Hội dong tư van thâm định, tô chức các hội

thảo, toa đảm về dé nghị xây dựng nghị quyết quy phạm pháp luật

Bước 4: Xem xét thông qua đề nghị xâp đựng nghĩ quyết quy phạm pháp luậtChủ thé có thâm quyên lap dé nghi xây dựng nghi quyết quy phạm pháp luật cótrách nhiém chỉnh lý, hoàn thiện hồ sơ đề nghị nghị quyết văn bản quy phạm pháp luật

để trình các cơ quan có thêm quyên xem xét, thông qua đề ng Các cơ quan có thêmquyền xem xét, thông qua tiên hành xem xét, thông qua đề nghỉ xây dựng nghị quyếtquy pham pháp luật vào các phiên hop thường kỳ Trường hợp chấp thuận các cơ quan

có thâm quyên xem xét, thông qua tiền hành phân công co quan, tổ chức tiên hành soạnthảo, trình đự thảo nghị quyết, thời hạn trình dự thão nghị quyết, bó trí kinh phí bảo đảm

cho việc soạn thảo.

1.3.2 Soạn thảo nghị quyết quy phạm pháp luật

Soạn thảo được coi là thủ tục rất quan trong trong quy trình ban hành VBQPPLnói chung và nghị quyết quy pham pháp luật nói riêng Day là hoạt động “quy phạmhoa” hay nói cách khác chính là chuyên hóa những chinh sách thành các quy pham phápluật một cách 16 ràng và dé hiểu Việc soạn thao nghi quyét quy phạm pháp luật được

thực hién theo trình tự sau:

Bước 1: Thành lấp Ban soan tháo

Thứ nhất, về tham quyên thành lập Ban soạn thão quy định tại Điều 52 Luật Banhành V BQPPL năm 2015, được sửa đôi, bô sung năm 2020 đó là: @ UBTVQH thànhlập Ban soạn thảo và phân công cơ quan chủ trì soạn thảo đối với dự thảo nghị quyétquy pham pháp luật có nội dung liên quan đến nhiéu ngành, nhiêu lĩnh vực, dự thảo doUBTVQH trình, dự thảo do đại biểu Quốc hội trình, thành phần Ban soạn thảo doUBTVQH quyết định theo đề nghị của đại biéu Quốc hội, (ii) Chính phủ giao cho mét

Trang 21

bộ hoặc cơ quan ngang bộ chủ trì soan thảo và thành lập Ban soan thảo đôi với dự thảo

do Chính phủ trình, (ii) Dự thảo nghị quyết do cơ quan khác, tổ chức trình thì cơ quan,

tổ chức đó có trách nhiém thành: lập Ban soạn thảo và chủ trì soạn thảo

Thứ hai, thành phan Ban soạn thảo Ban soạn thảo gồm Trưởng ban là người

đứng đầu cơ quan, tổ chức chủ tri soạn thao và thành viên khác là đại điện cơ quan, tôchức chủ trì soan thao, cơ quan, tổ chức có liên quan, các chuyên gia, nhà khoa học Đốivới Ban soạn thảo dự thảo nghị quyết quy phạm phép luật do Chinh phủ trình thi thànhphân Ban soan thảo phải có các thanh viên là đại diện lãnh đạo Bộ Tư phép và Vanphòng Chính phủ Ban soan thảo phai có ít nhật là chin người lŠ Còn nghị quyết quypham luật do dia phương ban hành thi Thường trực HĐND cấp tinh xem xét phên công

cơ quan, tô chức chủ tri soan thảo nghị quyết quy phạm pháp luật HĐND cập tỉnh `9UBND cấp huyện xem xét, phân công cơ quan chủ tri soan thảo nghị quyết quy phampháp luật HĐND cập huyện, UBND cấp xã là cơ quan tô chức soạn thảo nghi quyết

quy pham pháp luật của HĐND cập xã 3!

Bước 2: Tổ chức việc soan thảo

Sau khi thành lập Ban soạn thảo có trách nhiệm tổ chức Việc soạn thảo va conhiém vụ tiên hành các hoạt động (i) Xem xét, thông qua đề cương chi tiết dự thão nghỉquyết, (ii) Thảo luận về nội dung của dự thảo văn bản, tờ trình, nội dung giải trình, tiếpthu ý kiễn của cơ quan, tô chức, cá nhân, (fi) Bảo đảm các quy định của dự thảo phùhợp với chủ trương, đường lôi của Đảng, bảo đâm tính hợp hiến, tính hợp pháp, tínhthống nhật của dự thảo với hệ thong pháp luật, bảo dam tinh khả thi của văn bản

Bước 3: Lay ý kiến đối với dự thảo nghủ quyết guy phạm pháp luật

Trong quá trình soạn thảo văn ban chủ thé chủ trì soạn thảo phải lây ý kiên đốitương chịu sự tác động trực tiếp của văn bản và cơ quan, tổ chức có liên quan, nêu nhữngvan đề cân xin ý kiên phù hợp với tùng đối tượng lây ý kiên và xác định cụ thé dia chỉ

'* Quy đãnh tai Điều 53 Luật Bạn hành vin bin quy phạm pháp huitnim 2015 sửa đổi bố sang năm 2020

© Quy đnh tai Điều 118 Luật Ban hình vin bin quy plum pháp bậtnăm 2015 sửa đôi, bỏ sưng năm 2020.

*' Quy dh tại khoản 1 Điều 133 Luật Bn hành văn bin quy plum pháp kật năm 2015 sữa đôi, bỏ sưng năna

2020

> Quy dinh tikhoin 1 Điều 142 Luật Ban hành vin bản quy phạm pháp hật năm 2015 sửa đổi, bổ smgnim

2020

Trang 22

tiếp nhận ý kiên, đăng tải toàn văn chr thao văn ban và tờ trình trên công thông tin điện

tử trong thời gian ít nhật là 60 ngày Đôi với trường hợp lây ý kién bằng văn bản, cơquan, tổ chức được lây ý kiên có trách nhiém trả lời bằng văn bản trong thời hạn 20 ngày

kể từ ngày nhận được đề nghị góp ý kiên Việc lây ý kiên có thể thông qua các hình tứckhác nhu lay ý kiên trực tiếp, gửi dự thảo đề nghị góp ý chủ thể chủ trì soan thảo cótrách nhiém tổng hợp, nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến gop ý và đăng tai nội dung giảitrình, tiếp thu trên Cổng thông tin điện tử của mình Kết thúc giai đoạn này chủ thé chủtrì soạn thảo đã có du thảo về nghi quyét quy phạm pháp luật tương đối hoàn chỉnh 33Ngoài ra, đối với những nghị quyết quy pham pháp luật do Quốc hội, UBTVQH banhành, và nghị quyết quy pham pháp luật liên tịch không do Chính phủ soạn thảo thi

Chính phủ xem xét cho ý kiến đối với dự thio Chính phủ có trách nhiệm xem xét, trả

lời bằng văn bản trong thời han 20 ngày ké từ ngày nhân được hô sơ đề nghị và thé hién

16 ý kiên của Chính phủ vé dự thao nghị quyết đã đủ điều kiện hoặc chưa đủ điệu kiệntrình Quốc hội, UBTVQH

Còn đổi với HĐND cấp tinh việc lây ý kiến về dự thảo và đăng tải lên công thôngtin điện tử của tĩnh ít nhất là 30 ngày? Dư thảo nghị quyết quy pham pháp luật củaHĐND cấp huyện thực hiện lây ý kiên trong vòng 7 ngày đối với các cơ quan, tổ chứcliên quan, đối tượng chịu tác đông trực tiếp ?' HĐND cấp xã thực hiện lay ý kiên của dựthảo nghị quyết quy pham pháp luật của cơ quan, tổ chức có liên quan, nhân dân tại cácthôn, lang buôn, ap, bản bằng các hình thức thích hop.*

13.3 Thâm định, tham tra dự thảo nghị quyết quy phạm pháp luậtTham định, thẩm tra dự thảo nghỉ quyết quy phạm pháp luật là một thủ tục có ý

nglĩa quan trong trong quy trình xây dung V BOPPL Hoạt động này được thực hiện bởi

các cơ quan có thêm quyền với mục đích phát hiện, xử lý kip thời các khiếm khuyêt của

dự thảo nghị quyết ngay trong quá trình xây đựng, góp phần đảm bảo tính hợp hién, hoppháp, thông nhật, của dự thao nghi quyết quy phạm pháp luật trong hệ thông pháp luật

quôc gia.

Quy dah tại Điều 57 Luật Bam hành VBQPPL nim 2015, được sửa na đổi bổ s mẹ ni 2020

?! Quy dmh tại Đều 120 Luật Ban hành VBQPPL nim 2015, được sửa doi, bố sung năm 2020

kẻ Quy đnh tài khoản 2 2 Điều 133 Luật Ban hành VBQPPL năm 2015, được sie đội bộ sung năm 2020.

?* Quy đnh taikhoin 2 Điều 142 Luật Ban hành VBQPPL nim 2015, được sửa doi, bỏ sung năm 2020

Trang 23

6) Đối với nghị quyết quy pham pháp luật trình Quốc hội, UBTVQH ban hành

ma do Chính phủ tiễn hành soạn thảo và nghị quyết quy pham phép luật liên tịch: Bộ Tưpháp có trách nhiệm thẩm định chr thảo nghị quyết trước khi trình Chính phủ ˆŠ Sau đó,theo quy định tại Điều 63 Luật Ban hành V BQPPL năm 2015, sửa đôi bô sung năm 2020,đối với những dự thảo nghi quyết trình Quốc hội, UBTVQH ban hanh thi déu phải đượcHội đông dân tộc, Ủy ban của Quốc hội tiền hành thâm tra.

(it) V oi dự thảo nghi quyết do Hội dong Tham phán TANDTC ban hành thì doChánh án Tòa án nhan dân tối cao thành lập hội đồng tư van thâm dinh du thảo nghĩquyét của Hội đông Tham phén TANDTC có sự tham gia của Viện kiểm sát nhân dintối cao, Bộ Tư pháp và cơ quan, tổ chức, đơn vị có liên quan, các chuyên gia, nhà khoa

học ”

(ii) Tại HĐND cấp tinh nghị quyết quy phạm pháp luật do UBND cùng cấp trìnhphai được Sở Tư pháp thâm định trước khi trình UBND, dự thảo nghị quyết quy phampháp luật của HĐND cấp tinh phải được Ban của HĐND tỉnh thẩm tra trước khi trìnhHĐND ® Đối với HĐND cấp huyện có nghi quyết do UBND cing cấp trình thì hoạtđộng thâm đính nghị quyết quy phạm pháp luật do Phòng Tư pháp thực biên va dự thảonghi quyết phải được Ban của HĐND cấp huyện thẩm tra trước khi trình HĐND *® Dự

thảo nghị quyết quy phạm pháp luật do UBND cập xã trình phải được Ban của HĐND

cập xã tham tra trước khi trình HĐND cùng cap.”

1.3.4 Trình cơ quan có thẩm quyền ban hành nghị quyết quy phạm pháp

luat

Trinh dự thao nghị quyết guy phạm pháp luật do Quốc hội, UBTVQH ban hành:

Cơ quan, tổ chức, đại biểu Quốc hôi do UBTVQH phân công trình dự thảo nghi quyết

quy pham pháp luật của Quốc hội, UBTVQH?! sau kh: thực hién xong các thủ tục theo

quy định của pháp luật thi tiễn hành trinh Quốc hội, UBTVQH để tiên hành xem xét

© Quy dah tai Điều 58 và khoăn 4 Điều 109 Luật Ban hành VBQPPL nim 2015, được sửa đổi, bổ smg năm,

2020.

© Quy đnnh tailthoin ¢ Điều 105 Luật Ban hình: VBQPPL nim 2015, được sữa đối bộ smgnim 2020.

Quy đnh tại Đầu 121 vi Điệu 124 Luật Ban hành VBQPPL năm 2015, được sửa đội, bộ sung nim 2020.

xé Quy đmhh tài Đều 136 và Điều 139 Luật Bm hành VBQPPL năm 2015, được sản đội, bỏ sưng năm 2020

` Quy đh tai khoản 1 Điều 143 Luật Ban hành VBQPPL nim 2015, được sửa đối, bỏ sung năm 2020.

`! Quy đmửi tai điểm 1 khoản 1 Điều 50 Luật Bm hành VBQPPL năm 2015, được sửa đối, bộ sưng năna 2020

Trang 24

thông qua”

Trình dự thảo nghị quyét guy phạm liên tịch: Dự thảo nghị quyết liên tích giữaUBTVQH, Chính phủ, Đoàn chủ tịch Uy ban trung ương MTTQVN và nghĩ quyết quypham pháp luật liên tịch giữa UBTVQH với Đoàn chủ tích Ủy ban trung ương

MTTQVN thì cơ quan chủ tri soan thảo sẽ do UBTVQH phân công và co quan nay sẽ

tiên hành trình đự thảo lên UBTVQH, Chính phủ, MTTQVN đề xem xét thông qua Còn

dự thảo nghị quyết liên tịch giữa Chính phủ và Đoàn chủ tịch Ủy ban trung ương

MTTOVN thì cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ do Chinh phủ phân công và cơ quan nay sẽ

tiên hành trình dự thảo lên Chính phủ và MTTQVN dé xem xét thông qua 33

Trình dự thảo nghĩ quyết guy phạm pháp luật do Hội đồng thẩm phán TANDTCban hành: Dự thảo nghị quyết quy pham pháp luật của Hội đồng thâm phán TANDTC

do Chánh án TANDTC soạn thảo và trình dự thảo lên Hội đẳng thâm phán TANDTC đểxem xét, thông qua 3

Trinh dự thảo nghỉ quyết quy pham pháp luật của HĐND các cấp: Đôi với captinh thì cơ quan, tô chức do Thường trực HĐND cập tinh phân công soan thảo nghịquyết quy pham phép luật trên hành trình HĐND cấp tinh trong thời gian quy định đểxem xét thông qua.’ Còn tại HĐND cấp huyện dự thảo nghi quyết quy phạm pháp luật

do UBND cập huyện trình HĐND cùng cap Tại HĐND cấp xã dự thảo nghị quyết quypham pháp luật do UBND cấp xã tiên hành soạn thảo và trình HĐND củng cap.”

13.5 Xem xét, thong qua, ban hành nghị quyết quy phạm pháp luật

(i) Đối với dự thảo nghỉ quyết guy phạm pháp luật do Quốc hội, UBTV'QH, banhành: Tùy vào tính chat của du thao nghị quyét thi Quốc hội có thé xem xét, thông quatại một hoặc hai ky hợp Quốc hội, trường hợp dự thảo nghị quyết quy phạm pháp luậtlớn, phức tạp thi có thé xem xét thông qua tại ba ky hợp Quốc hổi 3Š Còn dự thảo nghỉ

` Quy dauh tai Điều 75 Điều 76 vi Điều 77 Luật Bm hành VBQPPL nim 2015, được sữa đối, bổ sưng năm,

2030.

` Quy dmhuidiu 78 Luật Ban lành VBQPPL nim 2015 sửa na đổi bổ s smg nim 2020

` Quy đeh tei Du 105 Luật Ban hành VBQPPL nim 2015 sồa đổi,b sưng nim 2020

`3 Quy dah tai Datu 118 Luật Ban hành VBQPPLnim 2015 sửa đổi, bộ sưng năn 2020.

4 Quy Gmhwidsu 133 Luật Ban hành VBQPPL nim 2015 sửa doi, bố sang năm, 3020

`" Quy đh tai khoản 1 Điều 142 Luật Bam hành VBQPPL nim 2015 sửa đổi, bỏ sưng năna 2020.

‘S Quy Gath tại khoản 1 Điều 73 Luật Bm hành VBQPPL nim 2015 sữa đối, bỏ sưng năn 2020.

Trang 25

quyết quy pham pháp luật của UBTVQH được tiên hành xem xét, thông qua tại mộthoặc hai phiên hợp 3° Theo quy định tại khoản 2 Điều 80 Luật Ban hành V BQPPL năm.

2015, sửa đổi, bỗ sung năm 2020 Tổng thư ký Quốc hội tiễn hành công bổ nghị quyếtquy pham pháp luật của Quốc hội, UBTVQH

(ii) Du thảo nghị quyết liên tịch được thông qua khi có sự thông nhật ý kiên củacác cơ quan, tổ chức có thẩm quyền ban hành nghị quyết liên tịch là Chủ tịch Quốc hội,Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban trưng ương MTTQVN cùng ky ban hành nghịquyết liên tịch “9

(iti) Đôi với dự thảo nghị quyết của Hội đồng thâm phán TANDTC- Dự thảo nghịquyết được thão luận tai phiên hop của Hội đồng thâm phán TANDTC, có sự tham giacủa Viện trưởng V KSNDTC và Bộ trưởng Bộ Tư pháp dé xem xét thông qua.*!

(iv) Đối với dự thảo nghỉ quyết của HĐND các cấp:

Dự thảo nghĩ quyết của HĐND cấp tinh: Đôi với nghị quyét quy pham pháp luật

do HĐND cấp tinh ban hành việc xem xét, thông qua dự thảo được tiên hành tại ky hopcủa HĐND Dự thảo nghị quyết quy pham pháp luật được thông qua khi có quá miatổng số đại biêu HĐND cập tinh biểu quyệt tán thành: Chủ tịch HĐND cập tỉnh ký chứng

thực nghỉ quyết quy phạm pháp luật '2

Dự thảo nghị quyết của HĐND cấp huyện: Theo quy định tại Điều 137 Luật Banhành VBQPPL năm 2015, sửa đổi, bỗ sung năm 2020, việc xem xét, thông qua dự thảonghi quyết quy phạm pháp luật được tiền hành tại kỳ hợp HĐND Dự thảo được thôngqua khi có quá nửa tông số đại biêu HĐND cấp huyện biéu quyết tán thành Chủ tíchHĐND cấp huyện ky chứng thực nghỉ quyét quy phạm pháp luật

Dự thảo nghị quyết của HĐND xã Theo quy định Điều 143 Luật Ban hanhVBQPPL năm 2015, sửa đổi, bỗ sung năm 2020, dự thảo nghị quyét quy phạm pháp luậtđược tiên hành xem xét, thông qua tại ky hop HĐND cấp xã Dư thảo được thông qua

`? Quy dmh tại Đều 77 Luật Bạn hành VBQPPL nim 2015 sửa i, bổ smg năm 2020

© Quy dah tại khoản 6 Điều 109 Luật Ban hình vin bin quy phạm pháp hút năm 2015 sửa đổi, bổ sưng năm

Trang 26

khi có quá nửa tổng số đại biêu HĐND cấp xã biểu quyết tán thành Chủ tịch HĐNDcập xã ký ban hành nghị quyết quy pham pháp luật

1.4 Các yếu to ảnh hưởng đến hoạt động ban hành nghị quyết quy phạm

pháp luật ở Việt Nam hiện nay

1.4.1 Yếu tố chính trị

Yêu tổ về chính trị phan anh tính đặc thù của đất nước, của dân tộc Việt Namtrong giai đoạn hién nay và có ảnh hưởng mang tính quyết định đến nhiêu lĩnh vực xãhội và hoạt động của Nhà nước trong đó có hoạt đông ban hành nghị quyết quy pham.pháp luật Tại Việt Nam chỉ có Đảng Công sản là một Đăng chính trị duy nhật trong hệthống chính trị Việt Nam, đã minh chứng một thực tê ngoài Dang Cộng san không cómot lực lượng nao nao tập hop và nhận được sư ủng hộ của đại đa số nhân dân ĐCSVNlãnh đạo Nhà nước và xã hội được thé hiện thông qua các phương thức như cương lĩnh,chiên lược, chủ trương, đường lôi, chỉ thị, nghi quyết đã làm nên ting cho hoạt độngchung của Nhà nước và định hướng sự phát triển xã hội Trên cơ sở những quyết địnhchính trị của Đảng đã tạo nên ý chí của Nhà nước thì lúc này Nhà nước mới chuyển hóa

xây đựng thành pháp luật Vi vậy, xuyên suét trong quy trình ban hanh nghi quyết quy

pham pháp luật tai bat ky các thủ tục nao, giai đoạn nào luôn phải đảm bảo gắn liên vớichủ trương, đường lỗi của ĐCSVN

1.4.2 Yếu tô kinh tế

Pháp luật là một yêu tô của kiên trúc thượng tang xã hội, pháp luật sinh ra trên

cơ sở hạ tâng!? do vậy, giữa môi quan hé kinh tê và pháp luật thi các điều kiện kinh têkhông chỉ là nguyên nhân trực tiếp dẫn đền sự ra đời của pháp luật ma còn kinh t conquyết định đến toàn bộ nội dung và tiền trình phát triển của pháp luật Có thé nói kinh

té là yêu to mang tính nên ting “anh tế đóng vai trò liên kết quyết định cd trong sự hìnhthành một loat chế đình của các ngành pháp luật khác, như chế độ tién lương trong Luậtlao đồng hoặc ché đình tiền trợ cấp và sở hữm của vợ chồng trong pháp luật hỗn nhângia đình - trong sự hình thành và hoạt động của pháp luật về đất dai, tài nguyễn thiên

** Đảo Trí Úc (1997), Nhà nước và pháp luật clang ta trong su nghiệp đỗi mới, NXB Khoa học x hội, Hà Nội,

1.235

Trang 27

tê của Việt Nam hiện nay, nên kinh tê thị trường dinh hướng xã hội chủ nghĩa

1.4.3 Yếu to hệ thong pháp luật

Nghĩ quyết quy pham pháp luật là mét VBQPPL nằm trong hệ thông pháp luậtViệt Nam và là một nguồn quan trong của pháp luật Việt Nam hiện nay Khi xây dung

và ban hành nghị quyết quy phạm pháp luật luôn phải có ý thức được răng các nghỉ

quyết này luôn có mdi liên hệ, rang buộc, gắn bó chat chế với các VBQPPL khác trong

hệ thông pháp luật Chính bởi vay, các chủ thé có thâm quyền khi ban hanh nghị quyếtquy phạm pháp luật phải chu ý đến tính hệ thông, làm sao dé nghi quyết quy phạm phápluật khi được ban hành phi hợp, dim bảo có sự thông nhất với các V BQPPL khác

KÉT LUẬN CHƯƠNG 1Như vậy, tạ Chương 1 đã tác giả đã phân tích một cách khái quát về các kháitiệm liên quan đến hoạt động ban hành nghị quyét quy phạm phép luật đó là khái niệm.nghi quyết, nghị quyét quy pham pháp luật, ban hành VBOPPL từ nhiều góc độ khác

nhau như từ góc độ quy đính pháp thực định, từ góc độ khoa học pháp lý, từ góc độ xã

hội Khái quát được trình tự, thủ tục các giai đoạn trong việc ban hành nghị quyết quyphạm pháp luật và phân tích các yêu t6 ảnh hưởng đến hoạt động ban hành nghị quyếtquy pham pháp luật Va từ những van đề được trình bay tai Chương | tác giả sẽ vậndung vào Chương 2 dé làm rõ thực trang ban hành nghỉ quyết quy phạm pháp luật tại

Việt Nam hiện nay.

“V6 Khánh Vinh (2015) ,-Xế hót học pháp tuật — nhiing vấn dé cơ bem, N¥B Khoa học x4 hội, Ha Nội tr 241

Trang 28

“so t

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT DONG BAN HANH NGHỊ QUYÉT QUY

PHAM PHÁP LUAT Ở VIET NAM HIEN NAY

2.1 Những kết quả đạt được trong hoạt động ban hành nghị quyết quy

phạm pháp luật ở Việt Nam hiện nay

Quá trình lập pháp của Việt Nam đã trải qua hơn 76 năm phát triển, cùng với đóhoạt đông ban hành nghị quyết quy phạm phép luật cũng có nhiing sự thay đổi nhat định:

và cho thay nhiéu kết quả đạt được

2.1.1 Về số lượng nghị quyết quy phạm pháp luật được ban hành

Có thể thay, số lượng nghị quyét quy pham pháp luật được ban hành có sự biên

động qua nhiều năm tủy thuộc vào các chủ thé ban hành, cụ thé nhu sau:

Thứ nhất, đôi với số lương nghỉ quyét quy phạm pháp luật do Quốc hội,UBTVQH ban hành Tại nhiệm ky Quốc hội khóa XIV (2016-2021) Quốc hội đã banhành 40 nghị quyét quy pham pháp luật, cụ thé tai kỳ hợp thứ 1 ban hanh được 01 nghịquyết quy pham pháp luật, tai ky hop thứ 2 ban hành được 05 nghị quyét quy pham phápluật, tại ky hop thứ 3 ban hanh được 05 nghị quyết quy pham pháp luật, tai ky hợp thứ

4 ban hành được 05 nghị quyết quy pham pháp luật, tại kỳ hợp thứ 5 ban hanh được 01nghi quyết quy phạm pháp luậtÝ, tại kỳ hop thứ 6 ban hành được 01 nghị quyết quypham pháp luật, tại ky hop thứ 7 ban hành được 04 nghị quyết quy pham pháp luật”,tại ky hop thứ § ban hành được 04 nghi quyết quy phạm pháp luật$, tại kỳ hop thứ 9ban hành được 08 nghĩ quyết quy pham pháp luật, tại ky hợp thứ 10 ban hành được 05nghỉ quyết quy pham pháp luật”? Cũng trong nhiệm ky Quốc hội này UBTVQH cũng

đã ban hành được 23 nghị quyết quy pham pháp luật *}

Tại nhiệm ky Quốc hội khóa XV (2021-2026), tính từ đầu nhiệm ky cho đến nay

** Số hượng nghủ quyết quy phạm pháp hắt tử kỳ hop thứ 1 đẫn kỳ hop 5 được tác gii tổng hợp từ Công thông tn

điện từ Quốc hội Việt Nun.

choi vmuhoat choc ai hoi 'chošhoa XIV! s

Kran-Kien-tai-yx? Cate gorvid=243

“ Quy mht Du 1 Ngự quyật số 7412018/QH14 Nghị quyết kỳ hop thứ 6, Quốc hội khóa XIV.

* Quy ảnh tại Điều 1 Nghủ quyết số 84/2019/QH14 Nghỉ quyết kỳ hợp thir 7, Quốc hội khóa XEV.

© Quy dah tai Đều 1 Ngư quyệt số 101/2019/QH14 Ngự guyệt kỳ hợp ther, Quốc hội khóa XIV

© Quy đnh tại Điều 1 Ngư quyét số 122/2020/QH14 Nghị quyật ky hợp thứ 9, Quốc hội khóa XSV.

“ Quy xh tại Du 1 Nghủ quyết sẽ 135/2020/QH14 Nghị quyệt ky hop thứ 10 „ Quốc hội khóa XIV.

ˆ! Lê Anh (2031), “Góc nhin li kêu "Nhiều du Ấn đốituới rọng nệm kỳ Quốc hội khóa XIV”, Cổng tông tin điện nt Quốc hột Hiệt Nem ages Kim-kiem aspx emID=51477#

Trang 29

luật'', tại kỳ hợp thứ 4 ban hanh được 06 nghi quyết quy phạm pháp luật', tại kỳ hopthứ 5 ban hành được 04 nghị quyết quy pham pháp luat®, tại ky hop thứ 6 ban hành.

được 04 nghị quyết quy pham pháp luật” Có thể thay rằng số lượng nghị quyết quy

pham pháp luật của Quốc hồi khóa XV ít hơn Quốc hôi khóa trước bởi tinh dén thời điểm hiện nay Quốc hội khóa XV mi chỉ dién ra được một nữa nhiệm kỹ.

Thứ hai, đó là sô tượng nghi quyệt quy phạm pháp luật liên tịch Hoat đông phốihợp xây dung ban hành nghị quyết quy phạm pháp luật liên tịch cũng được các chủ thé

có tham quyền hệt sức quan tâm, tinh từ năm 2015 đến nay đã có 05 nghi quyết quy

pham pháp luật lên tịch được ban hành đó là Nghị quyết liên tịch

11/2016/NQLT/UBTV QH-CP-DCTUBTWMTTOVN của Ủy ban Thường vụ Quốc hội,Chính phủ, Đoàn Chủ tịch Ủy ban trung ương Mặt tran Tổ quốc Việt Nam về việc hướngdan quy trình hiệp thương, giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XIV, đại biểuHội đồng nhân dân các cap nhiệm ky 2016-2021; Nghị quyết liên tịch 88/NQLT/CP-DCTUBTWMTTOVN của Chính phi, Đoàn Chủ tích Ủy ban trung ương Mat trận Tổquốc Việt Nam về việc phối hợp thực hiện giảm nghèo bên vững xây đựng nông thônmới đô thị văn minh; Nghi quyết liên tịch 403/2017/NQLT-UBTVQH14-CP-ĐCTUBTWMTTQVN của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Đoàn Chủ tích Ủyban Trung ương Mat tran Tô quốc Việt Nam về việc quy đính chi tiết các hình thức giámsát, phẻn biện xã hội của Mat trận TG quốc Việt Nam, Nghị quyết liên tịch09/2021/NQLT-UBTV QH14-CP-ĐCTUBTWMTTQVN của Uy ban Thường vụ Quốchội, Chính phủ, Đoàn Chủ tịch Uy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam về việchướng dẫn quy trình hiệp thương, giới thiêu người ứng cử đại biéu Quốc hội khóa XV,đại biểu Héi dong nhân dân các cap nhiém ky 2021-2026; Nghị quyét liên tịch01/2023/NQLT-CP-DCTUBTUMTTOVN của Chính phủ và Đoàn Chủ tịch Ủy ban

© Quy dah tai Đầu 1 Nghỉ quyết số 30/2021/0H15 Nghị quyệt kỳ hợp thứ 1, Quốc hội khóa XV.

`! Quy đmh tai Điều 1 Nghị quyệt số 42/2021/QH15 Nghị quyật kỳ hợp thứ 2, Quốc hội khóa XV.

Quy dah tại Điều 1 Nehu quyệt số 101/2023/QHIS Nehi quyệt kỳ hop thứ 5, Quic hội Khóa YY.

© Quy ảnh tai Đầều 1 Neh quyết số 110/2023/QH15 Nghị quyết ky hop thử 6, Quốc hội khóa XV.

Trang 30

Trung ương Mat trận Tổ quốc Việt Nam về công tác phối hợp giữa Chính phủ với ĐoànChủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tô quốc Việt Nam

Thứ ba, đó là số lương nghị quyết quy phạm pháp luật do Hội đông thêm phánTANDTC ban hành Trong thời gian qua, TANDTC rất chủ trong đền việc ban hànhnghi quyết của Hội đông Tham phán TANDTC đề hướng dẫn áp dung thông nhất phápluật Sự quan tâm nay được thé hiện trong nhiệm vụ trong tâm hàng năm mà TANDTC

để ra dé quán triệt thực hiện và số lượng nghị quyết quy phạm pháp luật được ban hành

Trong nhiệm ky 2016 — 2020 Hội đồng Thâm phán TANDTC đã ban hành 24nghị quyết tăng 11 nghị quyết so với nhiệm ky 2011 — 2015.5 Cụ thể, ném 2016 banhành 04 nghị quyết, năm 2017 ban hành 05 nghị quyết, năm 2018 ban hành 05 nghịquyết, năm 2019 ban hành 07 ngl quyết, năm 2020 ban hành 03 nghi quyết Trongnhiém ky 2020 — 2025, cụ thé tại các năm, năm 2021 ban hành 02 nghị quyết," nam

2022 ban hành 04 nghị quyết; năm 2023 hiện đang nghién cứu và xây dụng 14 dự thảoNghị quyết của Hội đồng thâm phán TANDTC ©! Nhìn chung nội dung của các nghịquyết quy đính hướng đến rat đa dang, liên quan dén hau hết các lĩnh vực pháp luật ma

các Tòa án áp dụng trong quá trình giải quyết các loại vụ việc hình sự, tổ tung hành sự,

dân sự, tổ tung dan sự, tổ tụng hành chính, phá sản, công bô bản án, Các quy đính nghiquyết là những van đến pháp lý phức tạp, đang có nhiéu cách hiểu, áp dụng khác nhau,các van dé cập bách của đời song pháp lý, đáp ứng kịp thời yêu cau hướng dẫn áp dungthống nhật pháp luật không chỉ trong hệ thong TAND mà còn đối với các cơ quan, tôchức, cá nhân khácế2, Trong đó, có những nghị quyết được ban hành dé sửa dai, bd sung

những nghi quyết củng lĩnh vực, được ban hành trước day; mét số nghi quyết được ban

hành lần đầu

Thứ tư, do là số lượng nghị quyét quy phạm pháp luật do HĐND các cấp ban

`* Toa nhân din tối cao (2020), đáo cáo Tổng kết công tác năm 2020 và nhiệm lạ 2016 ~ 2020 phương

Tướng shãệM vụ trọng tâm công tác năm 2021 ctia các tòa dette 9

» Tòa ín nhân din tôi cao (2033), Báo cáo tám tat Tổng kết cổng tác năm 2021 và phương hưởng nhiệm vụ

trong tâm công tác ki 303: các tòa don,t 10

Toa án nhân din tôi cao (2022), Báo cáo tom tat Tổng kết công tác năm 2022 và phacong hướng nhiệm vụ:

trong tâm cổng tác năm 2023 cia các tòa đi tr 1,

Toa ín nhân dân tôi cao (2023), đáo cáo Tổng het cổng tắc năm 2023 và phương hướng nhiệm vụ trong tâm

công tac năm 2024 cia các tòa đm,tr 11.

‘© Thái Chí Bình (2022), “Quy định pháp hit về vite Dar hành Nghị quyết cia Hội đồng Thắm phán Tòa án

mhin dân tôi cao và kiến nghủ hoàn thiệt”, Tạp chi Nghề luật — số 2/2022 ~ Nấm thứ mười day tr, 15-21

Trang 31

được 4856 nghi quyệt quy phạm pháp luật, trong đó nghị quyét của HĐND cấp tinh la

1297, nghi quyết của HĐND cấp huyện là 614, nghị quyết của HĐND cap xã là 2945 6Năm 2021, các dia phương trên cả nước đã ban hành 2695 nghị quyết quy pham phápluật, trong đó nghị quyét của HĐND cập tinh là 811, nghị quyết của HĐND cấp huyện

14308, nghị quyét của HĐND cấp xã là 1576 Ế' Như vậy, so với năm 2020 tong số lượngnghi quyết quy pham pháp gidm 44,5%, trong đó nghĩ quyết HĐND cập tinh giảm 37,5%,nghi quyết HĐND cập huyện giảm 49,8%, nghi quyét HĐND cập xã giảm 46,5% Cóthé thay, số lương nghị quyết quy pham pháp luật của HĐND các cấp đang có xu hướnggiảm, van đề nay được coi là một điểm tích cực trong công tác lập pháp tại dia phương,Bai việc gam bớt VBQPPL của cập huyện và cap xã sẽ làm tăng thêm tính hanh nhaytrong điều hành bớt được các bước trung gian va hệ thông V BQPPL không cân thiết 6S

2.1.2 Về chất lượng của hoạt động ban hành nghị quyết quy phạm pháp

luật được ban hành

Nhìn chung, hoạt động ban hành nghi quyết quy pham pháp luật đã đáp ứng được

những nhu câu đòi hỏi cơ bản của xã hội, kịp thời xây dựng những quy phạm pháp luật,

đưa ra đường lôi, phương hướng chỉ đạo góp phân xây dựng hoàn thiện nền kinh tê, xã

“` Bộ Tự pháp (2020), Biểu đồ tổng hop số liều nắm chính tức 2020 — Biểu rấu 1A Tổng hợp số liều thông kỳ

VỆ kết quả xảy dụng bạn hành VBQPPL tại các dia phương 12 tưng nim 2020 (tir 01/01/2020 đền 31/12/2020).

“ Bộ Tư pháp (2021), Số êu tổng kết ngành, Tư pháp năm 2021 - ~— Biểu mẫu số 1A Tổng hợp ‹ số liều thống kì ve

kit quả xây dụng ban hành VBQPPL tại cic địa phương 10 thing nim 2021 (ti 01/01/2021 dén 31/10/2021)

‘© Nguyễn Thi Ngoc Mai (2022), “Hoin thiện pháp init về thám quyền bạn hành vin bin quy phạm pháp bait

của chinh quyền dia phương, Tap chi Nhà nước và Pháp luật — SỐ 1/2022,tr 3-16

Trang 32

hội, đời sống chính trị, an sinh, anninh, quốc phòng của Việt Nam Trong do, tiêu biểu

có thể ké dén nghi quyết quy phạm pháp luật của một sô chủ thé sau:

Thứ nhất, đối với nghỉ quyễt guy phạm pháp luật của các co quan tring ươngban hành Có thé khẳng định chất lương nghi quyết quy pham pháp luật cũng như chất

lương của hoạt động ban hành của các cơ quan trung ương ngày cảng được nâng cao.

Các nghị quyết quy pham phép luật được xây dung chết chế, logic đảm bảo tính đồng

bộ, thống nhất với hệ thông pháp luật, phù hop với Hiến pháp và các VBQPPL khác.Như nghị quyét quy phạm pháp luật của Quốc hội, UBTVQH được xây dung dựa trên

cơ sở khoa học, sắt với thực tiên, đảm bảo tính khả thi cao góp phan phát triển kinh tế

-xã hôi tạo ra các chính sách về tài chính, ngân sách, đầu tư công trung hạn, cơ cầu lại

niên kinh tế, các giải pháp dong bô, gói cứu trợ về tài chính, tiền tê, an sinh xã hội, chínhsách đặc thù đổi với các thành phổ trọng điểm kinh tế lớn, như Hà Nội, Thành phô HồChí Minh, Đà Nẵng Hai Phòng, các tinh Thanh Hóa, Nghệ An, Thừa Thiên Hue.

Mat khác, với nghị quyét quy pham pham pháp luật liên tich tuy số lượng contương đôi ít nhưng không vì thé ma lam ảnh hưởng đến chất lượng của loại VBQPPLnay Từ những đánh giá thực tiễn có thé thay rang chất lượng của nghi quyết quy pham

pháp luật liên tich ngày cảng được nâng cao, phát huy tinh dân chủ trong công tác xây dung pháp luật khi có sự tham gia tích cực của MTTQVN trong quy trình ban hành loại

VBOPPL này, có thé kế đến Nghị quyết liên tịch số

403/2017/NQLT-UBTVQH14-CP-ĐCTUBTƯMTTQVN quy định chỉ tiết các hình thức giám sát, phản biên xã hội của

MTTQVN được UBTVQH, Chính phủ và Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ươngMTTQVN

ky ben hành ngày 15/6/2017 sau 5 năm triển khai thi hành nghị quyết liên tích số403/2017/NQLT-UBTVQH14-CP-ĐCTUBTƯMTTQVN đã dat được nhiều kết quảcao” cho thây chat lương nghị quyết quy phạm pháp luật liên tịch được các chủ thể ban.

hành hệt sức quan tâm va clu trọng trong cổng tác xây dựng.

“ Nehi quyết số 115/2020/QHI4 về thi điểm một số cơ chế ,chính sich tài chính ~ ngân hing đặc thủ với thành, pho Ha Noi; Nghị quyết số 36/2021/QH15 về thi diem cơ ché, dưnh sách đặc thì phát trên tình Nghệ Any Nghị quyết số 39/2021/QH15 và thí điện tốt số cơ ché „chính sách dic thủ phát triển tinh Thừa Thiên Ht; Ngh quyết

số 98/2023/QH15 về thi điểm cơ chế, chíh sách dic that phát tai thành pho Ho Chi Minh.

© Đặng Thi Kim Ngàn, “Kit quả 5 nim there hiện nghĩ quyết liên tich số 403/2017/NGLT về hoạt động giim sit,

phản biền zố hội của Mit trin To quốc Việt Nam”, Tạp chi Mat đi, https Jhap chimattran

vrhtgluien-cuUket-gua-Š-nam: mục -hiennghi-quyet-lien-tich-so-40320] Inglt-ve-host-dong- gam

sat-phan-bien-7-ho}-cua-mut-‘wan-to-quoc-viet- am $4800 lm

Trang 33

do được thực luận theo trình tự các thủ tục, giai đoạn chặt chẽ nên về mat bằng chung

các quy định trong tùng nghị quyết tập trung giải quyết bao quát, triệt dé, tron ven van

đề phép lý, một ché định luật, một quy phạm pháp luật, đông thời, bao quát các tìnhhuéng có liên quan qua thực tiễn áp dụng, đảm bảo tính hệ thống trong mdi quan hệ vớicác quy định có liên quan trong nhiêu van bản khác nhau

Thứ hai, đối với nghỉ quyết của HĐND các cấp Nhàn chung, chat lượng của cácnghi quyết quy phạm pháp luật và hoạt động ban hành: do HĐND các cập ban hành ngàycảng được nâng cao đảm bảo tinh hợp hién, hợp pháp, tính thong nhật của văn bản với

hệ thống pháp luât hiện hành, đảm bảo đúng quy trình ban hành theo quy định của LuậtBan hành V BQPPL, kip thời thể chế hóa các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luậtcủa Nhà nước phù hợp với tình hình tực tê dia phương, tạo hành lang pháp lý thúc dayphát triển kinh té - xã hội, gir vũng an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và nâng caođời sông của nhân dân địa phương, Tại Hà Nội, việc nội dung của những nghi quyét quypham pháp luật do HĐND thành pho ban hành trong thời gian gan đây cũng được đánhgiá cao như Nghi quyét số 31/NQ-HĐND về kê hoạch phát triển kinh tê - xã hội năm

2024 Nghị quyết được đánh giá là đã đề ra được những giải pháp, đông bộ, hiệu quả,khả thi để khắc phục những kho khăn, vướng mắc nhằm phát triển kinh tế - xã hội của

Hà Nôi một cách toàn điện, đảm bảo mục tiêu tăng trưởng kiểm soát lam phát, đôn docđây nhanh, hoàn thiện các du án dau tu, hoàn thiện Luật Thủ đô sửa đôi

2.1.3 Ve thực hiện quy trình ban hành nghị quyết quy phạm pháp luật

Nhìn chung quy trình ban hành nghi quyết quy phạm pháp luật tại Việt Nam đềuđược các chủ thé có thêm quyên thực hiện tương đổi tốt Vé cơ ban quy trình ban hành:nghi quyết quy phạm pháp luật được tuân thủ mét cach can trong, đảm bảo việc thựchiện đây đủ các thủ tục trong quy trình theo quy định của Luật Ban hành V BQPPL năm

“* Hoàng Phúc (2023), “Kj-hop thi 14, HBND TP Hà Nội đã thông qua 35 nghi quyết”, đáo Lao đông Thí đồ,

s:/ñao: -hợp-ửm: 14 hehnd-tp-ha-noi-da-thong-qua-35-nghiecuyet-163719 hon]

Trang 34

2015, sửa đối, bd sung năm 2020 và các V BQPPL liên quan.

Thứ nhất, đối với guy trình ban hành nghĩ quyết quy phạm pháp luật của các cơ

quan trung ương

Hoat déng lay ys kiến đối với dự thảo nghĩ qụất quy phạm pháp luật được quantâm và đâu te Hoạt đông lây ý kiến đôi với dự thảo nghị quyét quy phạm pháp luậtđược các chủ thé có thâm quyên hết sức coi trong, thủ tục này hiện nay da được áp dungmanh mé các hoạt động về công nghệ thông tin, chuyên đổi số, hoàn thiên hơn nữa cáctrang web công thông tin điện tử của các cơ quan, xây dựng thêm các trang web trựctuyên dé tiép thu ý kiến như năm 2022 Công Thông tin điện tử Chính phủ đã ra mat

Chuyên trang “Xây dựng chính sách, pháp luật” https: /« aydungchinhsach chinhphu.vn.

Mặt khác, công tác phối hợp xây dựng nghị quyết quy pham pháp luật liên tịch giữaUBTVQH, Chính phủ, Đoàn chủ tịch Ủy ban trung ương MTTQVN cũng đạt được kếtquả hiệu quả, tiêu biéu là thủ tục lay ý kiến đã thu về rat nhiều lượt đóng gop đến từnhiều cá nhân và tổ chức khác nhau, cùng với đó phân biện xã hội trong quy trình xâyđựng nghị quyết cũng được đánh giá cao

Hoạt động thẩm định dự thảo nghỉ quyết guy phạm pháp luất của Bộ Tư phápngày càng được nâng cao Quy trình thẩm định của Bộ Tư pháp ngày cảng di vào chiéusâu, chất lượng thâm định được cơ quan có thâm quyên chú trọng, nội dung thâm định

có trong tâm, trong điểm, về cơ bản thời han thẩm định tương đối đúng với quy định củapháp luật Việc các quy đính pháp luật về thấm dinh được xây dung chặt chế làm tăngtinh thân trách nhiệm của các cơ quan tiền hành thâm định, cùng với đó là quy trình

thâm định ngày cảng đạt được kết quả cao "9

Cổng tác phối hợp ban hành nghỉ quyết guy phạm pháp luật giữa các cơ quan cóthâm quyển rất có hiệu quả Tiêu biểu như sự phối hợp giữa Hội đông thâm phánTANDTC với Vụ Pháp chê và Quản ly khoa học — Bộ Tư pháp trong việc xây dựng vàban hành thành công nhiều nghị quyết quy pham pháp luật Nhận thức rõ tâm quan trongcủa công tác xây dựng và ban hành V BQPPL hướng dẫn trong việc nâng cao chất lương,

Bio Yên ~ Pham Thing (2024), +5 nim thực hiện quy chế phôi hợp công tic gia UBTVQHvi 2i 0n

Ủy bin trung ương MTTQVN”, Cổng thống an độn tí Quốc hột Việt Nem, choi tnVtbeue/P:

host-dong.cus-quoc hoi aspx IhemID=85322

Nguyen Thị Thủy (2018), tda,tr 107

Ngày đăng: 08/11/2024, 03:01

Nguồn tham khảo

Tài liệu tham khảo Loại Chi tiết
25. Thái Chi Bình (2022), “Quy dinh pháp luật về việc ban hành N ghi quyết của Hội dong Tham phán Toa án nhân dân tối cao và kién nghị hoàn thiên”, Tap chi Nghề luật — số 2/2022 — Năm thứ mười bấy Sách, tạp chí
Tiêu đề: Quy dinh pháp luật về việc ban hành N ghi quyết củaHội dong Tham phán Toa án nhân dân tối cao và kién nghị hoàn thiên
Tác giả: Thái Chi Bình
Năm: 2022
1. Quốc hội (2013), Hiên pháp Nước Công hòa xã hội chủ nghia Việt Nam ngày28 tháng 11 năm 2013 Khác
2. Quốc hội (201 5), Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 sửa Gi, bd sung năm 2020 Luật số 63/2020/QH14 ngày 1 tháng 01 năm 2021 Khác
3. Chinh phủ (2016), Nghi định số 34/2016/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung bởinghị dinh 154/2020/NĐ-CP Khác
4. Quốc hội (2018), Nghị quyết số 74/2018/QH14 Nghị quyết ky hop thứ 6, Quốchội khóa XIV Khác
5. Quốc hội (2019), Nghị quyết số 84/2019/QH14 Neghi quyết ky họp thứ7, Quốchội khóa XIV Khác
6. Quốc hội (2019), Nghị quyết sô 101/2019/QH14 Nghị quyết ky hop thứ 8, Quốc hội khóa XIV Khác
7. Quốc hôi (2020), Nghị quyết số 122/2020/QH14 Nghị quyết ky hop thứ 9, Quốc hội khóa XIV Khác
8. Quốc hội (2020), Nghị quyết số 135/2020/QH14 Nghị quyét ky hop thứ 10, Quốc hội khóa XIV Khác
9. Quốc hội (2021), Nghị quyết số 30/2021/QH15 Nghị quyết ky họp thứ 1, Quốchội khóa XV Khác
10. Quốc hội (2021), Nghị quyết số 42/2021/QH15 Nghi quyết ky hop thứ 2, Quốc hội khóa XV Khác
11. Quốc hội (2022), Nghị quyết só 63/2022/QH15 Nghị quyết ky hop thứ 3, Quốc hội khóa XV Khác
12. Quốc hội (2022), Nghi quyết số 76/2022/QH15 Nghi quyết ky hop thứ 4, Quốc hội khóa XV Khác
13. Quốc hội (2023), Nghị quyết so 101/2023/QH15 Nghị quyết ky họp thứ 5, Quốc hội khóa XV Khác
14. Quốc hội (2023), Nghị quyết số 10/2023/QH15 Nghị quyết ky hop thứ 6, Quốc hội khóa XV Khác
15. Dang Cộng san Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Tap 1, NXB. Chính trị Quốc gia — Sự thật, Hà Nội Khác
16. Nguyễn Như Ý (1988), Đại từ điển Tiếng Hiệt, NXB V ăn hóa Thông tin, HàNội Khác
17. GS. Hoàng Phê (Chủ biên) — Viên ngôn ngữ học (2021), Từ điển Tiếng Mét, NXB Héng Đức Khác
18. Viện Khoa hoc pháp ly—B6 Tư pháp (2006), Từ điển Luật hoc, NXB Từ điểnBach khoa -NXB Tư pháp Khác
19. Nguyễn Hữu Quỳnh (Chủ niệm công trình) (1999), Từ điển Luật học, NXB Từ dién Bách khoa Khác

TÀI LIỆU CÙNG NGƯỜI DÙNG

TÀI LIỆU LIÊN QUAN

w