Theo Tổ chức Phát triển Công nghiệp Liên Hợp quốc UNIDO, nền kinh tế tuần hoàn là một chu trình sản xuất khép kín, các chất thải được quay trở lại, trở thành nguyên liệu cho sản xuất, từ
Trang 1
Te
Trường Đại học Bách Khoa
KHOA QUAN LÝ CÔNG NGHIỆP
O00
BAO CAO BAI TAP LON
MON: QUAN LY SAN XUAT
Giảng viên hướng dẫn: Huỳnh Thị Phương Lan
DE TAI: KINH TE TUAN HOAN
Trang 2
LỜI NÓI ĐẦU Trong bài báo cáo lần này, nhóm chúng em đã cô gắng tìm hiểu, nghiên cứu về hoạt động và định giá về nền Kinh tế tuần hoàn, tuy nhiên cũng không thể tránh khỏi sơ sot, mong Cô và các bạn có thể nhận xét và góp ý để bài làm có thể rõ ràng và hoàn thiện hơn
Hiện nay, có những quan điểm tương đối đồng thuận về kinh tế tuần hoàn Khái niệm kinh tế tuần hoàn được sử dụng chính thức đầu tiên bởi Pearce và Turner (1990), để chỉ mô hình kinh tế mới dựa trên nguyên lý cơ bản “mọi thứ đều là đầu vào đối với thứ khác”, hoàn toàn không giống với cách nhìn của nền kinh tế tuyến tính truyền thống Theo Tổ chức Phát triển Công nghiệp Liên Hợp quốc (UNIDO), nền kinh tế tuần hoàn là một chu trình sản xuất khép kín, các chất thải được quay trở lại, trở
thành nguyên liệu cho sản xuất, từ đó giảm mọi tác động tiêu cực đến môi trường, hệ
sinh thái và sức khỏe con người
Theo Ellen MacArthur Foundation (2012), định nghĩa về kinh tế tuần hoàn được nhiều quốc gia và các tổ chức quốc tế thừa nhận rộng rãi hiện nay là “một hệ thống
có tính khôi phục và tai tao thông qua các kế hoạch và thiết kế chủ động Nó thay thé khái niệm “kết thúc vòng đời” của vật liệu bằng khái niệm khôi phục, chuyên dịch theo hướng sử dụng năng lượng tái tạo, không dùng các hóa chất độc hại gây tôn hại tới việc tái sử dụng và hướng tới giảm thiểu chất thải thông qua việc thiết kế vật liệu, sản phẩm, hệ thống kỹ thuật và cả các mô hình kinh doanh trong phạm vi của hệ thống đó”
Cuối cùng, nhóm chúng em xin cảm ơn Cô đã trợ giúp, giảng dạy cho chúng em trong môn Quản Lý Sản Xuất, giúp chúng em hoàn thành tốt bài báo cáo của nhóm
Trang 31 Kinh tế tuần hoàn là gì? - 5 TH ng HH HH 1g re 4
2 Lợi ích của mô kinh tế tuần hoàn S1 2 121 E211 E21212E 1112 ra 4
3 Yếu tố thúc đấy và rào cản 1c n1 HH 1 2H11 ru gu no 7
4 Chuyến đối dần sang mô hình kinh tế tuần hoàn 5-5 SE 9
I0 c ca 5.5 13
1 Ung dụng mô hình kinh tế tuần hoàn trên thế giới 2-5 SE xrzrrret 13
1.2 Thụy Điển Ặ.L nh HH HH tr te re 16
2 Binh luan vé ap dung kinh té tuan hoan tai Viét Nam 00.0.0.000cccccccceeeeee 18 2.1 Tổng quan về xu hướng chuyền đổi sang nền kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam
" 19 2.2 Vinamilk công ty đi đầu về xu hướng chuyền đổi sang mô hình kinh tế
1002000579084 29
Trang 4I LY THUYET
Kinh tế tuần hoàn là gì?
Kinh té tuan hoan (circular economy) là một mô hình kinh tế trong đó các hoạt động
thiết kế, sản xuất và dịch vụ đặt ra mục tiêu kéo dài tuổi thọ của vật chất, và loại bỏ tác
động tiêu cực đến môi trường Các hệ thống tuần hoàn áp dụng các quy trình tái sử dụng (Reuse) thông qua chia sẻ (Sharng), sửa chữa (Repair), tan trang (Refurbishment), tai san xuat (Remanufacturing) va tai ché (Recycling) nham tao ra cac vòng lặp kin (close-loops) cho tai nguyén str dung trong hé théng kinh té nham giảm đến mức tối thiểu số lượng tài nguyên sử dụng đầu vào và số lượng phế thải tạo ra, cũng như mức độ ô nhiễm môi trường và khí thải Mục đích của kinh tế tuần hoàn là nhằm kéo dài thời gian sử dụng các sản phẩm, trang bị và cơ sở hạ tầng nhằm tăng năng suất của các tài nguyên nảy
Nền kinh tế tuần hoàn dựa trên ba nguyên tắc, được thúc đây bởi các yếu tố:
+ Loại bỏ chất thải và ô nhiễm
+ Lưu thông các sản phẩm và nguyên vật liệu (với giá trị cao nhất của chúng)
+ Tai tao thiên nhiên
Nó được củng cố bởi quá trình chuyên đổi sang năng lượng tái tạo và vật liệu Nền kinh
tế tuần hoàn tách rời hoạt động kinh tế khỏi việc tiêu thụ các nguồn tài nguyên hữu hạn
Đó là một hệ thông có khả năng phục hồi tốt cho doanh nghiệp, con người và môi trường
Lợi ích của mô kinh tế tuần hoàn
Giảm việc sử dụng nguồn tài nguyên không thể tái tạo
Trang 5Hiện nay, nguồn tài nguyên được đang ở mức đáng báo động Các nhà khoa học liên tục cảnh báo về việc sử dụng nguồn tài nguyên quá mức, nhất là cái nguồn tài nguyên không thê tái sinh như dầu mỏ, quặng kim loại Với các ngành công nghiệp sản xuất từ tài nguyên nói chung và các ngành công nghiệp nặng nói riêng, việc sử dụng nguồn tài nguyên không thẻ tái chế là gần như không thẻ tách rời Nhưng thông qua nền kinh tế tuần hoàn, các hoạt động như sử các nguồn tài nguyên tái chế và tân trang các sản phẩm
cũ thay vì vứt bỏ chúng đã góp phần giảm bớt đi lượng tài nguyên mà chúng ta cần khai thác Điều này cũng giúp kéo dài thời gian khai thác và giúp cho các nguồn tài nguyên
có cơ hội phục hồi Như thế ta có thể hiểu nền kinh tế tuần hoàn sẽ tạo ra một vòng tron
tái sử dụng, không có gì vứt bỏ nêu không thật sự không còn khả năng sử dụng cho bất
kỳ mục đích nào khác Về cơ bản chúng ta có thể hiểu đó là một cách sử dụng thông minh hơn nguồn tài nguyên hiện có
Giảm lượng khí thải carbon
Theo Cơ quan Môi trường Châu Âu, việc khai thác các nguồn tài nguyên, các nguyên vật liệu (chăng hạn như việc sản xuất và tiêu hủy vật liệu) đã tạo ra tới 2/3 lượng phát thải khí nhà kính Ta biết, nền kinh tế tuần hoàn xoay quanh việc quản lý bền vững nguyên vật liệu, chính vì thế việc thiết lập nền kinh tế theo hướng này sẽ giúp giảm thiểu một số lượng lớn lượng khí thải ra môi trường Đây được coi là một việc vô cùng quan trọng và nhân đạo trong tình hình nóng lên toàn cầu hiện nay Thông qua nền kinh
tế tuần hoàn, nguyên liệu được quản lý hiệu quả hơn thông qua việc tái sử dụng các sản phẩm và nguyên liệu, khuyến khích sử dụng các nguồn tài nguyên tái tạo, duy trì các hoạt động bền vững và hơn thế nữa
Mục tiêu không chất thải
Mục tiêu không chất thải, thay vì khai thác liên tục các nguồn tài nguyên hữu hạn, chúng ta sẽ tái sử dụng các sản phâm nhiều lần Điều này tạo ra ít rác thải và cũng có thê gọi là mô hình tránh lãng phí Những mô hình bảo vệ môi trường khác yêu cầu giảm thiểu sản phẩm đề giảm thiểu số lượng để giảm lượng rác thải Với mô hình kinh tế tuần
Trang 6hoàn lại khuyên khích tăng trưởng Vì thế mô hình nhanh chóng được hưởng ứng và trở thành mục tiêu lý tưởng của các ngành công nghiệp Với hướng phát triển lợi cả đôi bên, cả về môi trường và kinh tế, các cá nhân, chính phủ đều ủng hộ đồng thời đặt các mục tiêu hướng đên nên kinh tê tuân hoàn
Mang lại lợi ích cho người tiêu dùng
Nền kinh tế tuần hoàn không chỉ bảo vệ môi trường, bảo vệ nguồn tải nguyên mà còn mang lại lợi ích rất lớn cho người tiêu dùng Với xu hướng tái sử dụng, nền kinh tế tuần
hoàn khuyến khích các hoạt động các mô hình kinh doanh tái sản xuất tạo ra những sản
phẩm rẻ hơn Bên cạnh đó các nhà sản xuất cũng có xu hướng tạo ra những sản phẩm
sử dụng nhiều lần thay vào những sản phẩm sử dụng một lần, khuyên khích người tiêu dùng tạo ra một hệ sinh thái tiêu dùng có ít nguyên liệu cầu thành, an toàn hơn và giảm giá thành Mặt khác, nền kinh tế tuần hoàn còn khuyến khích các hoạt động mua bán đồ
cũ đã qua sử dụng, cho thuê Việc này cung cấp dịch vụ, sản phâm cho người tiêu dùng
mức giá hời mà vẫn đảm bảo được lợi ích có được
Để đạt được một nền kinh tế tuần hoàn, đồng nghĩa với việc tạo ra nhiều ngành công
nghiệp mới, nhiều việc làm mới được hình thành Với việc chuyển sang nền kinh tế
tuần hoàn, các ngành công nghiệp như sản xuất than, quặng, khoáng sản sẽ giảm quy
mô, số lượng việc làm từ các ngành này sẽ giảm đáng kể Nhưng với việc tạo ra các ngành công nghiệp mới đã giúp chuyền dịch việc làm sang các ngành công nghiệp thân thiện môi trường này, tạo ra nhiều cơ hội mới, môi trường làm việc mới
Mở ra cơ hội mới cho các công ty
Cùng với sự phát triển của các ngành mới, các công ty hưởng được nhiều lợi ích từ nền kinh tế tuần hoàn Như đã đề cập ở trên, nhiều cơ hội kinh doanh hơn (chăng hạn như tân trang các mặt hàng cũ, tái chế những linh kiện, ), các doanh nghiệp đã tận dụng được các nguồn tài nguyên an toàn khi tái sử dụng các nguồn tải nguyên cũ, các sản phâm cũ, không phải phụ thuộc vào các nguồn tài nguyên hữu hạn khác Vi thé, nha san xuất sẽ giảm được chỉ phí nguyên vật liệu đầu, cho phép làm việc hiệu quả hơn
Trang 7Với việc tái sử dụng, tân trang các sản phâm cũ đã giúp cải thiện lòng trung thành của khách hàng đổi với các doanh nghiệp Hỗ trợ lâu dài là thứ mà khách hàng mong muốn
ở thời đại này, chính vì vậy công ty có những triết lý sáng kiến xanh, cùng với hỗ trợ lâu dài cho những sản phẩm tái sử dụng nhiều lần, nhanh chóng thu hút được khách hàng làm theo chân họ trên con đường sử dụng sản phẩm
Đề đạt được nền kinh tế tuần hoàn, đó là một quá trình không hè dễ dàng, đòi hỏi sự thống nhất giữa các tô chức, các doanh nghiệp và cả chính phủ Tất cả phải đồng lòng chung tay phát hướng đến nền kinh tế tuần hoàn tạo ra những lợi thế và hướng ởi chính xác Với những lợi ích trên, ta có thể nói không có lý do gì đê không bắt đầu nền kinh tế tuần hoàn ngay từ bây giờ
Yếu tố thúc đây và rào cản
Yếu tổ thúc đấy lên mô hình kinh tế tuần hoàn
Đề thúc đây phát triển nền kinh tế tuần hoàn, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp sau:
Thứ nhất, hoàn thiện hành lang pháp lý phục vụ cho phát triển nền kinh tế tuần hoàn Theo đó, cần sửa đối, bố sung Luật Bảo vệ môi trường: quy định trách nhiệm cụ thê của nhà sản xuất, nhà phân phối trong việc thu hồi, phân loại và tái chế hoặc chỉ trả chi phí xử
lý các sản phẩm thải bỏ dựa trên số lượng sản phâm bán ra trên thị trường: quản lý dự án theo vòng đời, thiết lập lộ trình xây dựng và áp dụng quy chuẩn, tiêu chuân về môi trường tương đương với nhóm các nước tiên tiến trong khu vực
Doanh nghiệp là động lực trung tâm, Nhà nước đóng vai trò kiến tạo, các tô chức và từng
người dân tham gia thực hiện Vai trò kiến tạo của Nhà nước thê hiện trong việc tạo ra
một môi trường để kinh tế tuần hoàn phát triển Do vậy, nên cân nhắc đưa cả hai cách tiếp
cận thực hiện kinh tế tuần hoàn của quốc tế vào lộ trình phát triển các mô hình kinh tế
tuần hoàn
Thứ hai, xây dựng mô hình tăng trưởng kinh tế chiều sâu, sử dụng hiệu quả các nguồn lực đầu vào, áp dụng khoa học công nghệ vào các ngành, đặc biệt là xử lý rác thải đề tái
Trang 8tạo nguyên liệu mới Quy định lộ trình thay thế các nhiên liệu, sản phâm sử dụng nguyên liệu nguy hại, sản phẩm sử dụng một lần bằng các nhiên liệu, nguyên liệu thân thiện với môi trường, sản phẩm sử dụng nhiều lần, kéo dài thời gian sử dụng hữu ích của sản phẩm
Thứ ba, điều chỉnh quy hoạch năng lượng, giảm dần sự phụ thuộc vào các dạng năng lượng từ nhiên liệu hóa thạch, thủy điện; kiểm soát, thu hút có chọn lọc dự án đầu tư trên
cơ sở xem xét các yếu tô về quy mô sản xuất, công nghệ sản xuất, kỹ thuật môi trường và
vị trí thực hiện dự án Xây dựng lộ trình chuyên đổi công nghệ dựa trên các tiêu chí sử dụng tiết kiệm và hiệu quả năng lượng, giảm thiêu chất thải
Thứ tư, thực hiện kinh tế tuần hoàn cần gắn liền với phát triển công nghệ, kinh tế số và Cách mạng công nghiệp 4.0 Công nghệ mới sẽ giúp việc thực hiện mô hình kinh tế tuần hoàn hiệu quá, giám thải ô nhiễm, bảo tồn thiên nhiên và đa dang sinh học, tránh khai
thác quá mức tài nguyên; đồng thời, tạo được cơ hội việc làm mới đảm bảo mục tiêu
của mô hình này
Thứ năm, để mở rong nén kinh té tuan hoan, cac nha san xuat can phải xác định rõ đâu là
ưu tiên hàng đầu của DN Thay vì sản xuất sản phẩm cảng nhanh, càng rẻ càng tốt, thì độ bên của sản phẩm và quy trình sản xuất bền vững mới là yếu tố then chốt Sản phẩm cần được thiết kế sao cho dễ dàng tái chế nếu muốn chúng không phải kết thúc số phận ở các bãi chôn rác
Thứ sáu, xây dựng Chiến lược truyền thông về kinh tế tuần hoàn nhằm nâng cao nhận thức của các nhà sản xuất và công chúng về trách nhiệm của họ đối với các sản phẩm trong suốt vòng đời của chúng Cần tuyên truyền, giáo dục nâng cao ý thức của người dân
về việc phân loại rác thải tại nguồn, tạo điều kiện cho công tác thu gơm, vận chuyên đưa vào tái sử dụng
Đối với những quốc gia có nền kinh tế lạc hậu, việc chuyền đổi sang nên kinh tế tuần
hoàn đã và đang đặt ra không ít thách thức, tiêu biêu như:
Trang 9Một là, khung chính sách về phát triển mô hình kinh tế tuần hoàn chưa được hoàn thiện:
còn thiêu các cơ chế chính sách thúc đây kinh tế tuần hoàn phát triển như: Quy định trách nhiệm của doanh nghiệp về thu hồi, phục hồi tài nguyên từ các sản phâm đã qua sử dụng: các công cụ, chính sách kinh tế như thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường
Hai là, nhận thức về kinh tế tuần hoàn và sự cần thiết chuyển đổi sang phát triển mô hình
kinh tế tuần hoàn còn hạn chế Nhận thức đúng về kinh tế tuần hoàn cần được thực hiện
từ việc thiết kế tới triển khai đối với từng ngành, từng lĩnh vực và cần được đồng thuận, thống nhất từ lãnh đạo, các cấp quản lý tới từng doanh nghiệp và người dân
Ba là, nguồn lực cho việc thực hiện chuyển đối sang phát triển kinh tế tuần hoàn còn yếu
Kinh tế tuần hoàn phải gắn với đôi mới khoa học, tiếp cận công nghệ tiên tiến Bên cạnh
do, dé phat triển kinh tế tuần hoàn đòi hỏi phải có đội ngũ chuyên gia giỏi, để giải quyết tốt các vấn đề, từ khâu đầu đến khâu cuối của cả quá trình
Bồn là, còn thiếu các doanh nghiệp đủ năng lực về công nghệ về tái chế, tái sử dụng các sản phâm đã qua sử dụng: khó thay đôi ngay thói quen sản xuất và tiêu dùng của toàn xã hội hiện nay đối với nhiều sản phẩm dễ sử dụng như túi nilon, sản phẩm nhựa dùng một lần sang chỉ sử dụng những vật liệu, sản phẩm có thẻ tái chế, tái sử dụng hoàn toàn; các doanh nghiệp có quy mô vừa và nhỏ khó khăn trong việc đầu tư đôi mới công nghệ
Chuyển đỗi dần sang mô hình kinh tế tuần hoàn
Kinh tế tuần hoàn là một khái niệm tương đổi mới, nhưng đang trở thành xu hướng của các quốc gia, đặc biệt là các quốc gia phát triển có ít tài nguyên, nhất là khi nguồn tài nguyên trên thế giới đang ngày càng cạn kiệt
Trong nền kinh tế tuyến tính, hàng hóa được sản xuất từ tài nguyên thiên nhiên, được bán
ra thị trường, được tiêu thụ và sau đó thải loại ra môi trường Mô hình kmh tế tuyến tính
sẽ dẫn đến việc khai thác tài nguyên thiên nhiên một cách vô tội vạ và tạo ra một lượng
chất thải không lồ Việc chuyển đổi từ mô hình kinh tế tuyến tính sang mô hình kinh tế
Trang 10tuần hoàn (KTTH) là cần thiết, để hướng đến một nền kinh tế phát triển bền vững, sử dụng hiệu quả tài nguyễn - năng lượng, ít carbon, vững mạnh và cạnh tranh
Chuyển đối từ mô hình kinh tế truyền thống “khai thác - sản xuất - tiêu hủy” sang mô hình tái sử dụng có mục đích, theo ước tính, có thê giúp thế giới tiết kiệm 4.500 tỷ USD vào năm 2030, riêng châu Âu có thể tiết kiệm 600 tỷ EUR (khoảng 660 tỷ USD) mỗi năm Mô hình kinh tế mới này cũng hỗ trợ cắt giảm phát thải khí nhà kính và góp phần thực hiện thành công Thỏa thuận Paris COP21, cũng như những mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc Tính đến cuối năm 2018, đã có 34 quốc gia trên thể giới có bước tiễn đầu tiên về luật pháp và chính sách thúc đây KTTH Kinh tế tuần hoàn chính là niềm cảm hứng khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nghiên cứu và phát triển (R&D)
để đưa ra những công nghệ sáng tạo, từ đó “hóa thân” vào các mô hình kinh doanh mới
Do đó việc ứng dụng thành công CE có thê thúc đây phát triển, sản xuất và sử dụng các sản phâm và dịch vụ công nghệ cao, từ đó tiết kiệm, tối ưu hóa việc sử dụng các nguồn tài nguyễn
Mô hình CE được tiếp cận tông thê theo vòng đời sản phẩm từ công đoạn khai thác tai nguyên thiên nhiên, thiết kế và sản xuất sản phẩm hàng hóa, phân phối và tiêu dùng, thải
bỏ và xử lý sản phẩm sau quá trình sử dụng nhằm thu hồi nguyên liệu đề tiếp tục đưa vào chu trình sản xuất hàng hóa tiếp theo
Hiện có một số mô hình về CE đã được triển khai với cách tiếp cận đơn giản như mô hình 3R hay mô hình 6R+ được tiếp cận tổng thể hơn Mô hình 3R chỉ tập chung vào 3 hoạt động: Reduce - Giảm sử dụng hàng hóa và tiêu thụ tài nguyên, Reuse - Tái sử dụng sản phẩm, tài nguyên và Recycle - Tái chế, tuần hoàn tài nguyên Trong khi đó, mô hình 6R+ được tiếp cận tông thể và chỉ tiết hơn thông qua các hoạt động bao gồm :
I.R - Rethink and Redesign: Đòi hỏi tất các nhà sản xuất phải thay đối tư duy, cách tiếp cận khi quyết định và sản xuất bất kỳ một sản phẩm hàng hóa mới nào về trách nhiệm thu hồi, tái sử dụng, tái chế và xử lý sản phẩm sản phâm này sau quá trình sử dụng, từ đó sẽ
quyết định việc thiết kế và lựa chọn các loại nguyên liệu sản xuất, bao bì đóng gói một
Trang 11cách tôi ưu nhất Đồng thời đối với các sản phẩm hàng hóa đang sản xuất cũng đòi hỏi việc cải tiến, thay đối thiết kế để đáp ứng được các “trách nhiệm” nêu trên và đem lại hiệu quả cao hơn
2.R - Refuse : Là hành động của người tiêu dùng, cộng đồng, xã hội thể hiện thái độ ủng
hộ đối với các sản phâm xanh, thân thiện với môi trường, có thể sử dụng nhiều lần, có nguồn gốc từ hoạt động sản xuất của CE,„ đồng thời từ chối sử dụng các sản không thân thiện với môi trường, tiêu tốn nhiều tài nguyên, năng lượng trong quá trình sử dụng, sử dụng một lần, không có khả năng tái chế và tuần hoàn tài nguyên
3 R - Reduce : Là thói quen tiêu dùng của người dân, cộng đồng, xã hội cần được thay
đổi nhằm giảm việc tiêu dùng quá mức dẫn đến việc tiêu tốn, cạn kiệt tài nguyên thiên
nhiên Thúc đây mục tiêu này, mô hình về kinh tế chia sẻ đã và đang được nhiều cộng đồng, quốc gia áp dụng đem lại hiệu quả cao (mô hình dùng chung các thiết bị, đồ dùng gia dụng, chia sẻ phương tiện giao thông, chia sẻ hạ tầng logistic trong vận chuyên, lưu trữ hàng hóa, )
4 R - Reuse : Là hoạt động, thói quen của người tiêu dùng cần được thay đổi nhằm tiếp tục sử dụng các sản phẩm, hàng hóa nhiều lần và có thể tận dụng cho nhiều mục đích khác nhau thay vì chỉ sử dụng một lần rồi đem thải bỏ Tuy nhiên, để hoạt động tái sử dụng đạt hiệu quả đòi hỏi bản thân sản phẩm, hàng hóa phải đảm bảo chất lượng, tính năng đề có thê tái sử dụng Ngoài ra, để tăng cường hoạt động tái sử dụng, các doanh nghiệp, nhà sản xuất phải đảm bảo hình thành và cung cấp các dịch vụ về bảo hành, bảo dưỡng, thay thế linh kiện, sửa chữa để kéo dài tuổi thọ, vòng đời của tất cả các sản phẩm hàng hóa do mình sản xuất ra, đây cũng chính là 2 khái niệm R - Remain và R - Repair được bồ sung, xem xét thêm trong mô hình 6R+†
5.R - Recycle: Là hoạt động phục hồi tài nguyên bao gồm việc thu gom, phân loại, xử lý
sản phâm thải bỏ sau sử dụng và chất thải nhằm thu hồi lại các đạng tài nguyên và chế
biến thành nguyên liệu tái chế Các dạng nguyên liệu tái chế này sẽ được tiếp tục quay trở
Trang 12lại cho chu trình sản xuất tiếp theo với một tỉ lệ phù hợp đáp ứng được yêu cầu về chất lượng sản phâm, hoặc sản xuât ra các sản phâm mới theo nhu câu của xã hội
Ba cách chuyền đổi hướng đến kinh tế tuần hoàn:
1 Thứ nhất, tiêu thụ ít hơn
Nền kinh tế tuần hoàn tập trung vào việc sử dụng tốt hơn các nguồn tài nguyên thiên nhiên, và thực tế nhiều người trong chúng ta đã tiêu thụ quá nhiều Trong suốt thế kỷ 20, việc sử dụng nguyên liệu thô của thế giới đã tăng gấp đôi tốc độ gia tăng dân số
Đối với các công ty, vẫn đề tiêu thụ thường bị “ngó lơ”, vì nguyên tắc cơ bản của hầu hết các mô hình kinh doanh là bán được nhiều sản phẩm hơn cho nhiều người hơn Phá vỡ tâm lý đó sẽ đòi hỏi sự đối mới kinh doanh, hỗ trợ chính sách và nhu cầu của người tiêu dùng
Cắt giảm việc sử dụng túi m lông sử dụng một lần là một trọng tâm pho bién, voi 127 quốc gia đã đưa ra một số hình thức cắm hoặc thuế đề điều chỉnh việc sử dụng chúng
2 Thứ hai, tiêu dùng tốt hơn
Kinh tế tuần hoàn không chỉ là tiêu thụ ít hơn mà còn giúp tiêu dùng tốt hơn Đối với người tiêu dùng, điều này có nghĩa là lựa chọn các phiên bản sản phâm đã được sản xuất theo những cách bền vững hơn hoặc có thể được tái chế Nó cũng có thể có nghĩa là thay
đổi những gì chúng ta tiêu thụ - ví dụ bằng cách chuyển sang chế độ ăn dựa trên thực vật,
cung cấp khí thải và các lợi ích tài nguyên thiên nhiên khác so với các bữa ăn nhiều thịt
Nhận thức của người tiêu dùng về tính bền vững đang gia tăng trên toàn cầu, với phần lớn người tiêu dùng nói rằng họ mong đợi các thương hiệu làm những điều đúng đắn Sức
ép của người tiêu dùng là một phần quan trọng trong bức tranh khuyến khích các doanh nghiệp thay đôi cách làm và chính phủ đưa ra các chính sách có lợi
Tiêu dùng "tốt hơn” cũng có thể có nghĩa là tránh mua hoàn toàn và chuyền sang các mô
hình tròn như nền tang chia sé Dich vu phat streaming la mot ví dụ về việc tiêu thụ tốt
hơn mà không nhất thiết phải hy sinh Thập kỷ qua đã chứng kiến sự sụt giảm đáng kê
Trang 13trong việc sản xuất và tiêu thụ đĩa CD và DVD vật lý Sự thay đối về hành vi này thậm chí còn không ảnh hưởng đến cách sống của chúng ta - chúng ta chỉ đơn giản là tiêu thụ hoạt động giải trí của mình theo cách tốt hơn, bền vững hơn Sự thay đổi hướng tới tiêu dùng tốt hơn này mang lại cơ hội lớn cho các công ty đôi mới đề thích ứng với các mô hình kinh doanh mới
3 Thứ ba, tạo thay đổi có hệ thông
Người tiêu dùng chỉ có thê làm được nhiều như vậy khi toàn bộ nền kinh tế được xây
dựng theo mô hình tận thu Những gi chúng ta cân là sự thay đôi mang tính hệ thong, dé
sự bền vững không chỉ phụ thuộc vào sự lựa chọn của người tiêu dùng
Nguyên tắc cốt lõi của nền kinh tế tuần hoàn là các sản phẩm phải được thiết kế để tồn tại
lâu dài, với các bộ phận thành phân hoặc vật liệu có thê được sử dụng lại
Có một trường hợp kinh tế rõ ràng cho mô hình này cho các máy lớn như máy photocopy, máy quét MRI hoặc thiết bị nông nghiệp Những chiếc máy này có chỉ phí trả trước cao
và được làm từ những vật liệu rất có giá trị, vì vậy nhiều công ty đang sử dụng thành công các mô hình tuần hoàn khi họ lẫy sản phẩm về và tân trang lại hoặc sử dụng lại vật liệu Chia khóa sẽ là mở rộng mô hình này và mở rộng nó sang nhiều loại sản phẩm hướng đến người tiêu dùng hơn
Còn nhiều việc phải làm về mặt chính sách để khuyến khích sự lưu thông ở cấp độ hệ thống Cần phải có một sự thay đôi lớn để khuyến khích hoặc yêu cầu sử dụng nguyên liệu thứ cấp hoặc tải chế, ví dụ bằng cách đánh thuế đối với các sản phẩm chỉ sử dụng nguyên liệu thô Vương quốc Anh đã thực hiện một bước theo hướng này bằng cách áp dụng thuế đối với bao bì nhựa có hàm lượng tái chế dưới 30%
Cũng cần phải có một sự đầu tư lớn vào cơ sở hạ tầng đề việc tải chế có thê được mở rộng hoặc thậm chi la bắt buộc Một câu chuyện thành công đến từ Hàn Quốc, nơi áp dụng chương trình tái chế chất thải thực phẩm bắt buộc và lệnh cắm chất thải thực phẩm trong các bãi chôn lấp đã dẫn đến con số ấn tượng 95% chất thải được tái chế thành phân
trộn, thức ăn gia súc, khí sinh học hoặc nhiên liệu rắn Thỏa thuận Xanh Châu Âu được
đề xuất đặt ra nhiều chính sách tương tự, bao gồm cả một Kế hoạch Hành động Kinh tế
Thông tư
Trang 14Khi ngày càng nhiều chính phủ đưa ra các chính sách khuyến khích tái chế và tái sử dụng, và khi nhận thức của người tiêu dùng về tính bên vững tiếp tục tăng lên, các công
ty áp dụng mô hình kinh doanh tuần hoàn sẽ thấy mình có lợi thế kinh doanh rõ ràng
Il UNG DUNG
1 Ứng dụng mô hình kinh tế tuần hoàn trên thế giới
1.1 Liên minh Châu Âu
Tháng 7/2014, Ủy ban châu Âu đã thông qua chương trình: “Hướng tới nền kinh tế tuần hoàn: Vì một Châu âu không rác thải”, cùng với việc xem xét các mục tiêu trong 6 Chỉ thị
quản lý chất thái, đã hình thành “Gói kinh tế tuần hoàn” đầu tiên của châu Âu (CEP —
Circle Error Probable)
Mục tiêu chính của CEP la tăng cường tái chế và ngăn ngừa sự suy giảm số lượng nguyên vật liệu có giá trị, tạo việc làm và thúc đây tăng trưởng kinh tế, chứng minh vai trò của
mô hình kinh doanh mới, thiết kế sinh thái và cộng sinh công nghiệp trong quá trình chuyển đổi sang “không rác thải”, giảm thiểu khí thải nhà kính và các tác động môi
trường khác Ủy ban châu Âu đặt mục tiêu tăng 30% năng suất vật liệu từ năm 2014 -
năm 2030 (tính theo GDP trên mỗi đơn vị tiêu thụ nguyên liệu thô), đồng thời giới thiệu
và thắt chặt các mục tiêu rác thải hiện có (Domenech va Bahn — Walkowiak, 2019)
Đến tháng 12/2014, Liên minh châu Âu (EU) tuyên bồ thay gói CEP bằng gói khác quản
lý toàn bộ chu kỳ kinh tế thay vì chỉ tập trung giảm thiểu rác thải Do đó, tháng 12/2015,
EU đã thông qua gói CEP sửa đổi có tên là “Chu trình khép kín — Kế hoạch hành động
của EU cho nền kinh tế tuần hoàn”, với mục tiêu chung là phát triển nền kinh tế cạnh
tranh, bền vững, ít phát thải các-bon và sử dụng tài nguyên hiệu quả
Trang 15CÁC QUỐC GIA VỚI NỀN KINH TẾ TUẦN HOÀN PHÁT TRIỂN TRÊN TOÀN CẦU
1
Hệ sinh thái công nghiệp cùng : 2
với mua sắm công cộng xanh — tic dựán quan - Thụy Điển SG
A trong cua chính phủ, Dẫn đầu về tái chế rác thải
tố chức kinh tế tuần hoàn
Ị
{
` ae
Tổ chức sản xuất có trách nhiệm “Tâm điểm kinh tế |
Trung Quốc BS
Các thành phố đi đấu trong việc NHI tái chế rác thải
CEP đưa ra các mục tiêu ràng buộc về chôn lấp và tái chế thông qua các Chỉ thị được sửa
đổi và có hiệu lực vào tháng 7/2018 Cụ thể, các mục tiêu bao gồm: tái chế 70% lượng
rác thải bao bì vào năm 2030 và 65% chất thải đô thị vào năm 2035; 10% chat thai đô thị được chôn lấp vào năm 2035 Năm 2017, 30% chất thải đô thị và 67% rác thải bao bì
được tái chế Đây là mức tăng đáng kế từ 11% vào năm 1995 Tuy đã đạt được những
bước tiễn lớn trong tái chế rác thải nhưng để đạt được mục tiêu tái chế và chôn lấp toàn
bộ, các nước thành viên cân nổ lực áp dụng nhiều chính sách hơn nữa
Bên cạnh đó, CEP cũng chú trọng tới các yêu cầu liên quan tới hiệu quả nguyên vật liệu duoc dat ra theo Chi thị thiết kế sinh thái Các quy định thiết kế sinh thái áp dụng cho máy giặt, tủ lạnh, máy rửa bát được triển khai vào tháng 10/2019, gồm các yêu cầu liên quan tới độ bền, khả năng sửa chữa và tái chế Ngoài ra, CEP cũng đề xuất việc tải sử dụng nước trong tưới tiêu công nghiệp, đặt ra các tiêu chuẩn liên quan đến nguyên liệu thô thứ cấp và tái chế hiệu quả chất thải điện tử