Vấn đề stress trong học tập của sinh viên luôn là chủ đề nóng bỏng, được bàn tán và nghiên cứu trong hợp tác khoa học giữa các trường đại học trên thế giới.. Ngoài ra, áp lực về đồng tiề
PHẦN MỞ ĐẦU
Đặt Vấn Đề
Hiện nay, vấn đề stress đối với sinh viên đang là vấn đề cấp bách, đáng lo ngại, trở nên phổ biến và nghiêm trọng hơn bao giờ hết Tại Việt Nam, một số thống kê cho thấy sinh viên đại học có tỷ lệ stress cao lên đến khoảng 90% so với tổng số sinh viên (năm 2019) Vấn đề stress trong học tập của sinh viên luôn là chủ đề nóng bỏng, được bàn tán và nghiên cứu trong hợp tác khoa học giữa các trường đại học trên thế giới Với áp lực học tập ngày càng lớn, sinh viên thường phải đối mặt với những kỳ thi, các bài kiểm tra, các dự án, deadline, bài tiểu luận,… đòi hỏi sinh viên phải luôn cố gắng, nỗ lực không ngừng nếu không muốn bị thụt lùi hay bỏ lại phía sau bởi sự cạnh tranh giữa các sinh viên với nhau trong việc đạt được thành tích cao Ngoài ra, áp lực về đồng tiền cũng là một trong những nguyên nhân chính dẫn ra sự căng thẳng cho sinh viên, khi học phí ngày càng tăng và phần lớn là sinh viên luôn lo lắng về tương lai sau này, liệu có tìm được công việc tốt, ổn định, lương cao hay không,…
Theo các bài điều tra và nghiên cứu của những nhà khoa học trước và cũng như xem xét về tình trạng của sinh viên tại TP Hồ Chí Minh dạo gần đây Đã rút ra được những nguyên nhân cơ bản, thường gặp phải ở đối tượng sinh viên dẫn đến stress trong học tập, cũng như đời sống của sinh viên, như: các mối quan hệ xung quanh, những áp lực từ gia đình; áp lực từ bạn bè đồng trang lứa; môi truờng xã hội; tài chính, tiền bạc,…Và có một vấn đề nữa đó là nếu bạn là sinh viên từ tỉnh lẻ lên thành phố, thì phải đối diện với nhiều thử thách, khó khăn hơn nữa với việc sắp xếp lại cuộc sống khi ra riêng, xa gia đình, bạn bè, người thân Sự thiếu hòa nhập và cảm thấy cô đơn có thể gây căng thẳng tinh thần Điều này càng trở nên nghiêm trọng khi còn bị áp lực với việc học tập Áp lực học tâp khác với chương trình học ở THCS, THPT, thời gian bị đảo lộn, không sắp xếp được và thư giãn cũng đang dần trở thành vấn đề khó khăn, góp phần làm tăng thêm sự căng thẳng, áp lực và stress cho sinh viên
1.1 Lý Do Chọn Đề Tài
Từ trước đến nay, có thể nhận thấy rằng hầu hết các áng văn chương liên quan đến tuổi trẻ các nhà văn, nhà thơ, những nhà lãnh đạo thời trước luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của thế hệ búp măng làm nên sự nghiệp đất nước Sự hưng thịnh và tươi đẹp của xã hội cộng đồng mai sau là nhờ vào sự chăm sóc, bồi dưỡng của lớp mầm xanh hôm nay Nhưng trên thực tế, sinh viên hiện nay không còn đủ nhiệt huyết và tích cực so với các thế hệ đi trước, hiện tượng stress ở sinh viên đang là vấn đề đáng để tâm và cũng là một thách thức với xã hội Theo thống kê, tỷ lệ sinh viên tại thành phố Hồ Chí Minh mắc stress chiếm tỷ lệ trung bình trở lên, điều này là một điều cần được quan tâm nhiều hơn và sẽ đáng lo ngại trong tương lai Việc đáng tiếc là lẽ ra điều chúng ta nên thấy ở độ tuổi 18 20 tươi đẹp của các bạn là một tinh thần rực lửa, tâm huyết và sự vui tươi, hoạt bát Nhưng thời điểm hiện tại đã có quá nhiều vụ thương tâm xảy ra với các bạn vì áp lực học tập và stress, nhận thấy rằng stress ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tinh thần, thể chất, chất lượng học tập và lối sống sinh hoạt của sinh viên Stress có thể dẫn đến lo âu, trầm cảm, rối loạn giấc ngủ, suy giảm sức đề kháng, nghiện chất kích thích, thậm chí có nguy cơ tự tử Tuy vậy các bậc phụ huynh, nhà trường và xã hội thường đánh giá thấp sức khỏe tinh thần, họ thờ ơ và phớt lờ những biểu hiện lo ngại trong tâm lý của sinh viên Vấn đề này ảnh hưởng trực tiếp đến tinh thần, tâm hồn của các bạn sinh viên nói riêng và gián tiếp ảnh hưởng đến lợi ích của xã hội nói chung Do đó, nhóm chúng em quyết định chọn đề tài “ Stress ở sinh viên hiện nay tại thành phố
Hồ Chí Minh” để làm bài tiểu luận cuối kì học phần Tâm lý học ứng dụng Song, chúng em mong muốn tìm hiểu, phân tích rõ hơn về vấn đề stress ở các bạn sinh viên và đề xuất các giải pháp phù hợp giúp các bạn sinh viên trở nên tốt hơn và có cái nhìn khách quan hơn về sự việc
1.2 Mục Đích Và Nhiệm Vụ Nghiên Cứu
- Nâng cao hiểu biết của sinh viên về việc stress ở sinh viên hiện nay tại Tp.HCM
- Phân tích và đánh giá mức độ stress trung bình của sinh viên ở Tp.HCM
- Xác định các yếu tố chủ yếu gây ra stress đối với sinh viên, bao gồm áp lực học tập, kinh tế, mối quan hệ xã hội, các yếu tố ngoại cảnh (ví dụ như dịch bệnh, bất ổn chính trị, tài chính)
- Đề xuất các giải pháp giảm stress hiệu quả cho sinh viên ở Tp.HCM, nhằm cải thiện sức khỏe và hiệu suất học tập của họ
- Tìm hiểu tổng quan về vấn đề stress ở sinh viên hiện nay tại Tp.HCM
- Tiến hành điều tra và thu nhập thông tin liệu về mức độ stress của sinh viên đang học tại các trường đại học ở Tp.HCM
- Phân tích các yếu tố gây stress như áp lực học tập, kinh tế, mối quan hệ xã hội, dịch bệnh và các yếu tố ngoại cảnh khác
- Tìm kiếm các giải pháp giảm stress hiệu quả cho sinh viên ở Tp.HCM
1.3 Phương Pháp Nghiên Cứu Và Cơ Sở Lý Luận
- Phương pháp nghiên cứu định tính:
+ Phương pháp phân tích tài liệu:
Thu thập và phân tích các tài liệu đã nghiên cứu trong và ngoài nước và công trình nghiên cứu trước đây về vấn đề stress ở sinh viên
- Phương pháp nghiên cứu định lượng:
+ Phương pháp khảo sát bằng bảng hành vi:
Tạo bảng hành vi bằng Google Form và tiến hành khảo sát đối tượng sinh viên trên Thành phố Hồ Chí Minh để thu thâp thông tin về tình trạng stress của sinh viên bao gồm nguyên nhân gây stress, mức độ stress, biểu hiện của stress, hậu quả và cách giải quyết vấn đề stress ở sinh viên Tổng hợp và phân tích số liệu về tần suất, mức độ các hành vi stress
Xây dựng câu hỏi khảo sát và gửi link khảo sát bằng Google Form
Xử lý dữ liệu một cách nhanh chóng và chính xác, phân tích toàn diện và chính xác kết quả nghiên cứu về stress ở sinh viên, từ đó đề xuất các giải pháp cho việc giảm stress ở sinh viên một cách hiệu quả và khách quan nhất
Bài tiểu luận về vấn đề “Stress của sinh viên tại khu vực Thành phố Hồ Chí Minh” này dựa trên những báo cáo, số liệu thống kê trong những năm trở lại đây và được phát hành trên các tạp chí, bài báo khoa học Một số thông tin trong đề tài được tham khảo và chọn lọc từ các trang web uy tín của Bộ Giáo dục và Đào tạo, cũng như Bộ Y tế Ngoài ra, nghiên cứu sử dụng các phương pháp nghiên cứu, kết hợp thu thập và chọn lọc thông tin từ các nguồn đáng tin cậy khác nhau Tổng kết vấn đề, nghiên cứu và nêu lên thực trạng stress trong sinh viên, phân tích hậu quả, tìm ra các nguyên nhân chính và đề cập những giải pháp về vấn đề stress ở sinh viên tại thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam
1.4 Đối Tượng Và Phạm Vi Nghiên Cứu
Thực trạng và nguyên nhân dẫn đến tình trạng stress của sinh viên tại thành phố
Hồ Chí Minh, Việt Nam
+ Phạm vi nội dung: Nghiên cứu thực trạng và nguyên nhân dẫn đến tình trạng stress của sinh viên tại thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam
+ Phạm vi không gian: Các trường đại học và cao đẳng trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam
+ Phạm vi thời gian: nghiên cứu được thực hiện trong 01 tháng (từ ngày 18 tháng
7 năm 2024 đến ngày 18 tháng 8 năm 2024)
1.5 Ý Nghĩa Lý Luận Và Thực Tiễn
Hiện trạng stress ở sinh viên hiện nay đang là một hiện tượng thu hút sự chú ý mạnh mẽ của xã hội Không chỉ ở nhà trường, gia đình mà đặc biệt các trung tâm y tế hay nhiều chuyên gia tâm lí cũng tập trung phân tích và giải quyết vấn đề này Qua nghiên cứu cho thấy sinh viên stress do nhiều nguyên nhân gây ra có số lượng nhiều và có xu hướng ngày càng tăng Việc nghiên cứu vấn đề tress ở sinh viên hiện nay mang lại cho sinh viên nhiều lợi ích, giúp sinh viên nhận thức được kịp thời những vấn đề tiêu cực cải thiện cuộc sống sinh viên Ngoài ra, bài tiểu luận còn giúp sinh viên tìm ra được những hạn chế để có thể khắc phục, giải tỏa bớt những căng thẳng trong học tập và đời sống hàng ngày Vì vậy, việc nghiên cứu vấn đề stress là rất hữu ích đối với thế hệ gen Z nói chung và cả những thành phần khác trong xã hội
Bài tiểu luận nhằm truyền tải thông điệp hữu ích để giải tỏa những tiêu cực cho sinh viên TPHCM nói chung và với sinh viên cả nước nói riêng Qua đó giúp sinh viên phát huy mạnh tính độc lập, mạnh mẽ để có thể vượt qua những áp lực và khó khăn trong môi trường học tập mới từ đó tìm ra được hướng giải quyết nó.
TỔNG QUAN VỀ STRESS Ở SINH VIÊN
Lịch Sử Nghiên Cứu
2.1.1 Các quan điểm và công trình nghiên cứu stress của các nhà y học, tâm lý học nước ngoài Đối với các nhà nghiên cứu, đặc biệt là bác sĩ tâm lý thì bệnh lý về stress là một dự án và như một bài toán khó giải mà họ phải đối mặt Vốn dĩ stress đơn thuần được dùng trong Vật lí học chỉ sức chịu đựng của một loại vật liệu, nhưng đến năm
1914, Wallter Cannon đã quyết định sử dụng thuật ngữ này trong Sinh lý học để chỉ cảm xúc Đến năm 1935 Wallter Cannon tiếp tục nghiên cứu vấn đề này ở động vật, ông xem xét và tiến hành nghiên cứu khi một động vật rơi vào tình trạng thì có phản ứng như thế nào và ông đưa ra nhận định được vai trò của hệ thần kinh khi cơ thể gặp nguy hiểm sẽ có biểu hiện như sẵn sàng chiến đấu hoặc bỏ chạy Sau đó ông đặt tên cho trung tâm đáp ứng này là trung tâm stress và nằm ở vùng dưới đồi của não
Nhờ nghiên cứu của Wallter Cannon mà công trình nghiên cứu về stress sau này được phát triển mạnh mẽ Điển hình như nghiên cứu theo phương pháp hiện đại của Hans Selye – nhà nội tiết học người Canada Ông tập trung nghiên cứu vào các ảnh hưởng của stress nặng lên cơ thể, từ nghiên cứu của Wallter Cannon, H.Selye khẳng định cơ thể có trung tâm đáp ứng nhằm quen dần và cân bằng được với điều kiện môi trường mới Được chia làm ba giai đoạn, trong đó giai đoạn kiệt sức được gọi là stress bệnh lý Và các khái niệm của ông đưa vào khoa học năm 1946
Tiếp tục cuộc hành trình nghiên cứu dài hạn của các nhà khoa học, y học vào năm
1981, Plaut và Friedman đã chứng stress làm tăng nguy cơ tiếp xúc với các bệnh liên quan đến nhiễm khuẩn, dị ứng ở người Việc nghiên cứu về stress ở nước ngoài rất được quan tâm, nhiều trường Đại học cũng đã đưa vấn đề này vào chương trình dạy học với phương pháp khoa học Các nhà khoa học thường bị thu hút về việc nghiên cứu này, họ quan tâm ở cả hai góc độ là lý thuyết và thực nghiệm Nghiên cứu về stress không còn là vấn đề riêng của y học và sinh học mà còn liên quan chặt chẽ đến các ngành như: Tâm lý học, Xã hội học,…Những nghiên cứu này đã góp phần để giúp giảm bớt những hậu quả, tác hại của stress ở người
2.1.2 Các quan điểm và công trình nghiên cứu stress của các nhà y học, tâm lý học Việt Nam
Nhắc đến vấn đề nghiên cứu về stress không thể không nhớ đến nhà khoa học Tô Như Khuê – người đầu tiên ở Việt Nam nghiên cứu về stress dưới góc độ sinh học và y học “Phòng chống trạng thái căng thẳng (stress) trong đời sống và trong lao động” (năm 1976), công trình nghiên cứu của ông ra đời trong thời chiến tranh nhằm phục vụ cho công việc tuyển dụng, huấn luyện, nâng cao sức chiến đấu cho bộ đội binh chủng đặc biệt và đã đem lại kết quả tốt
Tiếp nối những công trình nghiên cứu của Tô Như Khuê đã có nhiều tác giả quan tâm và nghiên cứu, điển hình như tác giả Phạm Ngọc Giao và Nguyễn Hữu Nghiêm với tác phẩm “Stress trong thời đại văn minh”, theo hai tác giả con người có thể ứng phó với stress một cách hiệu quả bằng việc cân bằng lối sống và lựa chọn các phương pháp phù hợp để giải stress Cùng đó là nghiên cứu tâm lý thực hiện trên trẻ em năm 1990 của bác sỹ Nguyễn Khắc Viện và giáo sư bác sỹ Đặng Phương Kiệt được hoàn thành và trở thành bài giảng tại Trung Tâm Nghiên Cứu Tâm Lý Trẻ Em Tiếp đó là Nguyễn Thế Khải (2001) đã nghiên cứu ở một số địa điểm như cơ quan và tổ chức chính quyền địa phương và đưa ra kết quả rằng: nguyên nhân stress ở các cán bộ quản lý là do căng thẳng trong công việc, mối quan hệ bị mâu thuẫn, nội bộ không có sự đoàn kết cùng với môi trường làm việc phức tạp, không thuận lợi
Về vấn đề này từ trước đến bây giờ không chỉ có các nhà nghiên cứu bị hấp dẫn mà số lượng lớn sinh viên của các trường Đại học cũng bị thu hút, có thể kể đến như: Lại Thế Luyện (2006) Đề tài với mẫu nghiên cứu chính là sinh viên đang theo học hệ chính quy của trường, cùng phương pháp khảo sát bằng bảng câu hỏi và phỏng vấn Kết quả đút kết ra được biểu hiện của sinh viên bị stress nặng thường sẽ có nét mặt căng thẳng, lãng phí thời gian, trì hoãn công việc, chú ý bị phân tán, hiệu quả làm việc kém và kết quả học tập giảm Cùng đó tác giả chỉ ra được những nguyên nhân gây stress ở sinh viên gồm áp lực từ chương trình học tập và các kỳ thi, nhờ vậy tác giả đề xuất giải pháp cho sinh viên để giảm bớt strees đó là tự điều chỉnh nhận thức
Có thể thấy rằng, ở Việt Nam vấn đề nghiên cứu stress được các nhà nghiên cứu quan tâm, nổi bật là từ những năm 70 đến nay Trong thời đại văn minh, công nghệ số như hiện nay stress càng ngày càng tăng và ở nhiều lứa tuổi khác nhau, chính vì thế các nhà nghiên cứu thấy được nhiều khía cạnh của vấn đề hơn Kết hợp với các phương pháp nghiên cứu hiện đại làm cho việc nghiên cứu ngày càng trở nên khách quan và trung thực hơn.
Các Khái Niệm Về Stress
- Theo định nghĩa của tổ chức Y tế thế giới (WHO): “Stress là phản ứng của cơ thể con người qua thể chất, tinh thần, hoặc tình cảm đối với các tác nhân gây ra căng thẳng từ bên ngoài”
- Theo Nguyễn Huỳnh Ngọc trong cuốn Tâm lý học Y học – Y đức (2010), stress là một kích thích mạnh tác động vào con người, dẫn đến phản ứng sinh lý và tâm lý Stress buộc con người phải thích ứng với môi trường xung quanh và thiết lập một trạng thái cân bằng mới sau tác động Nếu cá nhân không đáp ứng đầy đủ và phù hợp với stress, cơ thể sẽ không đạt được sự cân bằng mới, dẫn đến rối loạn chức năng và xuất hiện các dấu hiệu bệnh lý cả về thể chất lẫn tâm lý
- Theo định nghĩa trong Từ điển Tâm lý học Nga của V.P Dintrenco và B.G Mesiriakova (1996), stress là trạng thái căng thẳng tâm lý xảy ra khi con người hoạt động trong những điều kiện phức tạp và khó khăn của cuộc sống, cũng như trong các tình huống đặc biệt
- Stress được coi là một phản ứng sinh lý của chủ thể mà ở đó, các cơ chế phòng vệ đa dạng được kích hoạt để đối mặt với những tình huống được coi là nguy hiểm hoặc gây đe dọa đến các nguồn lực của chủ thể và khiến sức khỏe của chủ thể đó gặp rủi ro
- George (2003) viết rằng: “ Stress là một hình thái của sự đau đớn, nó đến để mách bảo bạn rằng có điều gì đó mà bạn cần phải thay đổi Cơn đau - bất kỳ cơn đau nào
- là một thông điệp nói lên rằng có điều gì đó cần được tìm hiểu.”
Thống Kê Số Liệu Về “Stress Ở Sinh Viên”
Hiện nay stress luôn là vấn đề thu hút sự chú ý đông đảo của xã hội, thường gặp nhất là ở sinh viên Ở Việt Nam khoảng 15% dân số mắc các bệnh rối loạn liên quan tới stress như lo âu, hoảng sợ, ám ảnh,… có tới 50% dân số mắc các bệnh rối loạn do stress gây nên vẫn không được phát hiện sớm Theo nghiên cứu năm 2019 về tỷ lệ sinh viên y học dự phòng của một trường đại học trên địa bàn TPHCM mắc các bệnh về stress, lo âu chiếm đến 45,5% trên tổng sinh viên
Năm 2020, một nghiên cứu khác tại một trường ở TPHCM có tỉ lệ stress là 37,9% và được chia ra làm nhiều mức độ stress lần lượt là stress nhẹ chiếm 12,6%, stress vừa chiếm 9,9%, stress nặng chiếm 11,3% số còn lại chiếm 4,1% biểu hiện stress ở mức độ rất nặng
Năm 2021 nghiên cứu tại một trường cao đẳng khác cho thấy sinh viên có biểu hiện stress rất nặng chiếm đến hơn 10% Stress không chỉ xuất phát từ việc học tập đối với sinh viên mà còn từ nhiều lĩnh vực khác như stress vì năng lực còn yếu kém, hay sự tiếp cận quá mức từ giảng viên khác giới, phần khác nữa về mặt kinh tế gia đình hay nhiều vấn đề khác nữa cũng phát sinh từ gia đình
Theo Tổ chức Y tế thế giới ước tính thì trầm cảm chỉ đứng sau tim mạch về mức độ nguy hiểm, mà một trong những nguyên nhân chính gây trầm cảm đó là stress Trên thế giới người mắc chứng rối loạn lo âu có khoảng 284 triệu người (2017) Những quốc gia đang căng thẳng nhất dựa theo phần trăm dân số báo cáo là Hy Lạp (59%), Philippines (58%), Tanzania (57%), Albania (55%), Iran (55%) Trên thế giới, một phần lớn người Mỹ stress do diễn biến phức tạp của covid 19 (theo thống kê năm 2019) một phần khác là họ stress về tình hình phát triển kinh tế đất nước
2.3.2 So sánh số liệu giữa Việt Nam và trên thế giới
Năm 2012 theo ước tính của Tổ chức y tế thế giới có khoảng 350 triệu người bị stress trên toàn thế giới Nhưng từ năm 1990 tới năm 2013 thì số người bị trầm cảm có xu hướng tăng từ 416 triệu lên 615 triệu người ước tính trong tương lai con số sẽ còn tăng nữa Tỉ lệ trầm cảm ở Việt Nam là 4% so với tỉ lệ của thế giới là 4,4% So với thế giới, Việt Nam có số lượng người mắc bệnh stress khá cao do nhiều nguyên nhân gây ra nhưng phần lớn mang lại nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến mọi người.
Thực Trạng Stress Của Sinh Viên Tại Thành Phố Hồ Chí Minh
Hiện nay, tình trạng stress ở sinh viên tại thành phố Hồ Chí Minh đang trở thành một vấn đề đáng lo ngại Nhiều sinh viên phải đối mặt với áp lực học tập lớn, gánh nặng về tài chính và những vấn đề cá nhân khác, khiến mức độ căng thẳng ngày càng tăng Bên cạnh đó, sự cạnh tranh khốc liệt và nhu cầu hoàn thiện bản thân liên tục cũng góp phần làm trầm trọng thêm tình hình Những yếu tố này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tâm lý và thể chất của sinh viên mà còn làm suy giảm hiệu quả học tập và chất lượng cuộc sống của họ Việc nhận thức và tìm kiếm giải pháp giảm stress cho sinh viên tại thành phố Hồ Chí Minh đang trở nên cấp bách hơn bao giờ hết
Stress là một vấn đề sức khỏe tâm thần ngày càng phổ biến, đặc biệt ở nhóm đối tượng sinh viên đại học Ở Việt Nam, mặc dù chưa có số liệu thống kê chính thức về tỷ lệ sinh viên bị stress Nhưng các nghiên cứu gần đây cho thấy, việc phải đối mặt với nhiều áp lực trong cuộc sống sinh viên đã dẫn đến tình trạng sức khỏe tinh thần suy giảm, biểu hiện qua các triệu chứng như mất ngủ, căng thẳng và giảm hiệu quả học tập Stress không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần của sinh viên mà còn cản trở sự phát triển toàn diện của họ Vì vậy, việc tìm hiểu nguyên nhân và đưa ra các giải pháp để giảm stress ở sinh viên là vô cùng cần thiết
Kết quả một khảo sát thực hiện năm 2011 tại Trường Đại học Y Dược TPHCM cho thấy, tỷ lệ sinh viên, đặc biệt là sinh viên y khoa, đối mặt với áp lực tâm lý là một vấn đề đáng báo động, với con số dao động từ 22.8% đến 71.4%
Căng thẳng kéo dài, nếu không được giải quyết, có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe, đặc biệt là sức khỏe tâm thần Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, áp lực mãn tính là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến các rối loạn như lo âu, trầm cảm và giảm khả năng tập trung, từ đó ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu suất làm việc và chất lượng cuộc sống.
Nguyên Nhân Dẫn Đến Stress
Trên thực tế, sinh viên có những trải nghiệm siêu đặc biệt và căng thẳng , vấn đề học thuật của sinh viên và hiệu suất có thể bị ảnh hưởng bởi rất nhiều yếu tố khác nhau Phinney và Haas (2003) nhấn mạnh các nguồn gây căng thẳng một cách cụ thể hơn như một tập hợp các cuộc gặp gỡ căng thẳng độc đáo giữa sinh viên, bao gồm: thách thức tài chính, trách nhiệm gia đình, trách nhiệm liên quan đến việc giữ việc làm khi còn đi học và gánh nặng học tập nặng nề
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến stress, các nhà khoa học cũng đã kiểm chứng rằng stress có tính chất tích tụ, diễn tiến theo thời gian dài Bây giờ ta sẽ nói đến những nguyên nhân chính gây ra stress ở sinh viên tại khu vực thành phố Hồ Chí Minh hiện nay
Yếu tố cá nhân: Các yếu tố cá nhân thực sự gây ra nhiều căng thẳng Các yếu tố cá nhân có thể có nhiều hình thức cách này hay cách khác ảnh hưởng đến kết quả học tập khiến chúng ta cảm thấy căng thẳng
- Thay đổi môi trường: Việc thay đổi môi trường sống trở thành một trải nghiệm mới, thay đổi thói quen khiến họ căng thẳng.Việc thay đổi môi trường của sinh viên là một bước ngoặc lớn, khi rời khỏi vòng tay của gia đình để đến một môi trường hoàn toàn mới sẽ làm chúng ta cảm thấy áp lực và nỗi sợ hãi
- Thay đổi thói quen ngủ: Những áp lực trong việc học tập, các công việc làm thêm, những cuộc chơi, mô hình mới được áp dụng này không ổn định và chúng làm cho chúng ta ngày càng suy sụp, khó ngủ, thức khuya Thiếu ngủ dài ngày sẽ dẫn đến tình trạng trầm cảm stress
- Các vấn đề sức khoẻ: Sức khỏe là vấn đề đáng lo ngại nhất và nó được mọi người quan tâm vì sức khỏe không tốt gây ra nhiều tổn hại đến cuộc sống của một con người Căng thẳng có thể dẫn đến các triệu chứng thể chất bao gồm đau đầu, đau bụng, huyết áp cao, đau ngực và khó ngủ Theo thống kê và nghiên cứu cho thấy căng thẳng cũng có thể gây ra các bệnh lý
- Thói quen ăn uống kém: Dinh dưỡng kém và thói quen ăn uống không lành mạnh có thể làm tăng mức độ căng thẳng của sinh viên Chế độ ăn kiêng có thể xây dựng mức độ căng thẳng ở sinh viên bao gồm những chất có nhiều chất béo, caffeine, đường và tinh bột tinh chế
- Khó khăn tài chính: Đó chắc chắn không phải là một trải nghiệm có lợi khi sinh viên phải giải quyết hai thử thách những hạn chế về mặt học thuật và tài chính Cuộc sống trở nên vô cùng khó khăn khi một sinh viên chậm thanh toán hóa đơn; vì khi thời hạn không được đáp ứng và các hóa đơn không được đáp ứng với bạn, điều đó cũng đủ khiến sinh viên căng thẳng và chán nản
Yếu tố về học thuật: Có rất nhiều điều diễn ra trong hoạt động hàng ngày của quá trình học tập khiến sinh viên căng thẳng
- Tăng khối lượng công việc trên lớp: Khi một sinh viên phải trải qua rất nhiều môn học ở trường và mỗi môn học này cũng đòi hỏi khắt khe sinh viên không có đủ thời gian để hoàn thành tất cả các khóa học này sẽ dẫn đến căng thẳng và điều này sẽ ảnh hưởng lớn đến kết quả học tập của sinh viên
- Khó khăn về ngôn ngữ: Ngôn ngữ là phương tiện duy nhất để giao tiếp một cách tự do, vì vậy nếu sinh viên gặp khó khăn trong việc hiểu ngôn ngữ được sử dụng trong quá trình học tập nó trở thành một thách thức lớn đối với họ và cuối cùng họ sẽ bắt đầu nghĩ về nó
- Kỳ thi: Các kỳ thi gây ra nhiều căng thẳng cho sinh viên như áp lực điểm số, sự đánh giá của mọi người xung quanh về năng lực của bản thân
- Nỗi lo tương lai: Họ nghĩ về tương lai, nó sẽ là gánh nặng đối với hầu hết sinh viên, đặc biệt là nếu lĩnh vực học tập của họ là lĩnh vực gặp khó khăn trong việc tìm việc làm Sinh viên sẽ cảm thấy căng thẳng khi nghĩ đến những việc mình sẽ làm trong tương lai và hầu hết những suy nghĩ này là về việc liệu họ sẽ là gánh nặng cho xã hội hay sẽ là kẻ phá hoại.
Ảnh Hưởng Của Stress Đến Đời Sống Sinh Viên
- Ảnh hưởng đến sức khoẻ thể chất và tinh thần: Stress kéo dài có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe như đau nhức đầu, mất ngủ, mệt mỏi, và các vấn đề về tiêu hóa Về tinh thần, sinh viên có thể gặp phải các vấn đề như lo âu, trầm cảm, và mất tập trung
- Ảnh hưởng đến tiến độ học tập: Stress có thể làm giảm khả năng tập trung và nhớ bài, dẫn đến kết quả học tập kém Sinh viên có thể bỏ lỡ không tiếp thu bài học, bài kiểm tra, hoặc thậm chí nghỉ học
- Ảnh hưởng đến quan hệ xã hội: Stress có thể làm giảm sự tham gia của sinh viên vào các hoạt động xã hội, dẫn đến cảm giác cô lập và thiếu hỗ trợ xã hội
- Mâu thuẫn với gia đình: Stress ở sinh viên có thể gây bất hoà với mọi người trong gia đình Các sinh viên bị stress có thể dễ dàng cáu gắt, nóng tính và có những phản ứng tiêu cực với người thân, gây ra mâu thuẫn và căng thẳng trong quan hệ gia đình
- Gánh nặng tài chính: Chi phí cho việc điều trị các vấn đề sức khỏe liên quan đến stress, như đi khám bác sĩ, mua thuốc, hay thậm chí là các phương pháp trị liệu tâm lý, làm tăng gánh nặng về thời gian và tài chính cho gia đình
- Ảnh hưởng đến sức khỏe của thành viên gia đình: Stress của sinh viên có thể lan truyền và gây ra căng thẳng cho các thành viên khác trong gia đình, làm ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần và thể chất của họ
- Giảm chất lượng cuộc sống: Gia đình có thể phải điều chỉnh các hoạt động hàng ngày để hỗ trợ sinh viên bị stress, gây gián đoạn cuộc sống và làm giảm chất lượng cuộc sống chung của cả gia đình
- Giảm hiệu suất học tập và lao động: Khi sinh viên bị stress, hiệu suất học tập của họ giảm, kéo theo đó là hiệu suất lao động trong tương lai cũng bị ảnh hưởng Điều này có thể dẫn đến việc giảm số lượng lao động có trình độ và kỹ năng trong tương lai
- Tăng chi phí y tế: Stress gây ra nhiều vấn đề sức khỏe như lo âu, trầm cảm, và các bệnh lý khác, làm tăng nhu cầu sử dụng dịch vụ y tế Điều này đặt gánh nặng tài chính lên hệ thống y tế công cộng
- Vấn đề an ninh xã hội: Stress kéo dài có thể dẫn đến các hành vi tiêu cực như sử dụng chất kích thích, bạo lực, và thậm chí là tội phạm Điều này ảnh hưởng đến an ninh và trật tự xã hội, đồng thời tăng chi phí cho hệ thống tư pháp và an ninh
- Mất mát tiềm năng con người: Stress làm giảm khả năng sáng tạo và đổi mới của sinh viên, dẫn đến mất mát tiềm năng phát triển và tiến bộ của xã hội Bên cạnh đó những sinh viên bị stress có thể không tham gia tích cực vào các hoạt động cộng đồng và xã hội, làm giảm sự gắn kết và phát triển cộng đồng.
Khảo Sát Về Vấn Đề Stress Ở Sinh Viên
Hình 2 1.Khảo sát câu hỏi Bạn là sinh viên trường nào?
Kết quả khảo sát với câu hỏi này, sinh viên được khảo sát với số phần trăm cao nhất là sinh viên tại trường HUTECH (55,2%)
Hình 2 3 Khảo sát thông tin sinh viên
Kết quả khảo sát về vấn đề “Stress của sinh viên hiện nay tại TP.HCM” cho thấy
Hình 2 2 Giới tính sinh viên tỷ lệ giới tính Nữ chênh lệch nhiều hơn với các giới tính còn lại Và theo thống kê tỷ lệ bình chọn khảo sát sinh viên năm 2 cao hơn so với các năm còn lại
Hình 2 4 Khảo sát mức độ stress ở sinh viên
Biểu đồ khảo sát trên cho chúng ta thấy có rất nhiều nguyên nhân gây ra stress cho các bạn sinh viên và có hai nguyên nhân lớn nhất được bình chọn là “Áp lực từ học tập” và “Áp lực về tài chính”
Hình 2 6 Khảo sát câu hỏi "Bạn có thường xuyên gặp khó khăn khi bắt đầu giấc ngủ không?''
Hiện nay tình trạng mất ngủ của giới trẻ cũng như sinh viên đang vô cùng phổ biến và qua kếtquả khảo sát trên thì có 44,4% là sinh viên “thỉnh thoảng” có tình trạng gặp khó khan khi bắt đầu giấc ngủ
Hình 2 5 Khảo sát nguyên nhân gây ra stress
Theo kết quả khảo sát của các bạn sinh viên lượng bài tập và các kì thi đang làm các bạn áp lực và stress khá “nhiều”
Thực trạng nhịn ăn, bỏ bữa là vấn đề ảnh hưởng đến tâm trạng cũng như sức khoẻ của mỗi con người và tỷ lệ 47,2% “thỉnh thoảng” của các bạn sinh viên đang ở mức báo động về tình trạng sức khoẻ hiện nay
Hình 2 10 Khảo sát độ hiểu biết của sinh viên về hậu quả của stress
Hình 2 7 Khảo sát “ Lượng bài tập hoặc các kì thi của các môn học có làm bạn bị ảnh hưởng và stress không?"
Hình 2 8 Khảo sát sinh viên về những việc ảnh hưởng tâm lý Hình 2 9 Khảo sát về tình trạng ăn uống có sinh viên
Theo như ý kiến khảo sát trên của sinh viên thì có rất nhiều hậu quả và hậu quả chiếm lớn nhất là sẽ dẫn đến “Lo âu và trầm cảm” 74,3% và hậu quả tiếp theo là
“Thay đổi thói quen ăn uống, sinh hoạt” 65,7% và các hậu quả khác
Hiện nay vấn đề stress rất nhiều người đang gặp phải và các bạn sinh viên khảo sát đã có những phương pháp để giảm stress như: “Làm việc mình yêu thích tiếp đó là “Tâm sự với bạn bè, người thân” và một số biện pháp khác…
GIẢI PHÁP PHÒNG CHỐNG STRESS Ở SINH VIÊN
Giải Pháp Về Mặt Pháp Luật
Đối diện với tình trạng stress ngày càng gia tăng ở sinh viên, Nhà nước đóng vai trò thiết yếu trong việc giải quyết vấn đề này bằng cách triển khai và thực thi các chính sách và luật pháp liên quan như Luật Giáo dục, Luật Lao động và Luật Bảo vệ Sức khỏe Đồng thời, cần tăng cường sự phối hợp giữa Bộ Giáo dục và Đào tạo,
Bộ Y tế và các tổ chức xã hội để đảm bảo trong việc giải quyết về vấn đề stress ở sinh viên và sinh viên tiếp cận các dịch vụ hỗ trợ nhanh chóng khi cần thiết Những nỗ lực này không chỉ giúp giảm bớt áp lực học tập mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống của sinh viên, tạo ra một môi trường học tập và phát triển bền vững.
Giải Pháp Về Mặt Xã Hội
3.2.1 Đối với tổ chức xã hội
Hình 2 12 Khảo sát trình trạng sức khỏe của sinh viên bởi stress
Hình 2 11 Khảo sát các phương pháp mà sinh viên dùng để giảm stress
Thứ nhất: Hỗ trợ các vấn đề tâm lý: Các trường đại học và cao đẳng khu vực Hồ Chí Minh thực hiên tổ chức các buổi tư vấn và hỗ trợ tâm lý sức khoẻ cho sinh viên Tổ chức các buổi workshop, hội thảo giúp truyền đạt các vấn đề về stress và sức khỏe tâm lý cũng có thể giúp sinh viên nhận thức và đối phó tốt hơn với vấn đề stress ,căng thẳng của bản thân
Thứ hai: Đào tạo kĩ năng quản lí stress: Các chương trình đào tạo kỹ năng quản lý stress nên được tổ chức thường xuyên Sinh viên học được cách quản lý thời gian, kỹ năng giải quyết vấn đề ,thư giãn và giảm thiểu tình trạng căng thẳng như tập thể dục, yoga hoặc thiền
Thứ ba: Tạo môi trường học tập thân thiện: Các trường nên tạo ra một môi trường học tập tích cực và hỗ trợ, nơi sinh viên có thể cảm thấy thoải mái và không bị áp lực quá mức Điều này bao gồm việc giảm khối lượng bài tập và bài kiểm tra, đồng thời đảm bảo rằng chương trình học hợp lý và không quá tải
Thứ tư: Hỗ trợ tài chính: Nhiều sinh viên gặp stress do áp lực tài chính Các trường học và tổ chức xã hội có thể cung cấp các chương trình học bổng, hỗ trợ tài chính và các công việc bán thời gian để giúp sinh viên có them thu nhập và giảm bớt gánh nặng tài chính cho gia đình
Thứ năm: Khuyến khích hoạt động thể chất: Thể dục thể thao không chỉ giúp cải thiện sức khỏe thể chất mà còn giúp giảm stress và cải thiện tâm trạng Các trường học nên tạo điều kiện cho sinh viên tham gia các hoạt động thể thao và thể dục Thứ sáu: Tạo điều kiện cho sinh viên tham gia các hoạt động xã hội: Tham gia các hoạt động xã hội, tình nguyện và các câu lạc bộ có thể giúp sinh viên cảm thấy gắn kết hơn với cộng đồng và giảm bớt cảm giác cô đơn
3.2.2 Đối với các hộ gia đình
Hỗ trợ về mặt cảm xúc: Lắng nghe và đồng cảm: Lắng nghe khi sinh viên chia sẻ về căng thẳng và lo lắng của mình mà không phán xét Nhiều khi việc có ai đó lắng nghe đồng cảm cũng có thể giúp giảm bớt áp lực và stress Động viên và khuyến khích: Tạo không khí môi trường thoải mái nhất để sinh viên cảm thấy an toàn để có thể chia sẻ cảm xúc và vấn đề của mình
Hỗ trợ tài chính: Giúp đỡ tài chính: Nếu có thể, cung cấp sự hỗ trợ tài chính để giảm bớt gánh nặng cho sinh viên và cho phép họ tập trung vào việc học mà không lo lắng về vấn đề tài chính
Hỗ trợ cùng nhau trong việc quản lý thời gian: Lên kế hoạch cùng nhau: Cùng nhau lập kế hoạch học tập và tổ chức thời gian Điều này có thể bao gồm việc lập lịch trình học tập, thời gian nghỉ ngơi và hoạt động giải trí
Tạo cơ hội thư giãn và giải trí đối với gia đình: Tổ chức các hoạt động giải trí: Tạo cơ hội cho sinh viên tham gia vào các hoạt động giải trí và giải trí cùng gia đình ví dụ như xem phim, cùng nhau đi dạo ăn uống trò chuyện và tham gia các trò chơi giải trí.
Giải Pháp Về Mặt Giáo Dục
Tăng cường giáo dục: tổ chức các chương trình giáo dục, các buổi tọa đàm về chăm sóc quản lí stress tại trường học để nâng cao nhận thức và kỹ năng đối phó với căng thẳng của sinh viên Ngoài ra còn tuyên truyền, tổ chức các chiến dịch truyền thông để giảm kì thị và nâng cao hiểu biết về stress và các vấn đề sức khỏe tâm lí cho sinh viên
Hỗ trợ tư vấn tâm lí: cung cấp các dịch vụ tư vấn và trị liệu dễ tiếp cận cho những người cần hỗ trợ về tâm lí Khuyến khích sự phát triển của các nhóm hỗ trợ cộng đồng nơi mọi người có thể chia sẻ và nhận được sự hỗ trợ
Sức khỏe tinh thần và thể chất: khuyến khích người bị stress có lối sống lành mạnh như tạo cơ hội cho mọi người tham gia vào các hoạt động thể chất lành mạnh và nghỉ ngơi hợp lí, khuyến khích thực hành yoga, thiền và các kĩ thuật thư giãn có thể giúp giảm stress.
Giải Pháp Đối Với Nạn Nhân
Đời sống cá nhân: bản thân cá nhân bị stress phải luôn không suy nghĩ tiêu cực ghi nhận những điều tích cực đến với bản thân, người bị stress phải chú ý hành vi và kiểm soát cảm xúc của mình sao cho đúng với chuẩn mực xã hội
Chế độ làm việc: sắp xếp việc công bằng giữa công việc và cuộc sống cá nhân, đảm bảo chi phối thời gian hợp lí cho gia đình, bạn bè và sở thích cá nhân Điều chỉnh thời gian làm việc hợp lí, xem xét việc giảm giờ làm hoặc tạo điều kiện làm việc linh hoạt để giảm áp lực công việc
Chính sách xã hội: triển khai các chính sách hỗ trợ tài chính và xã hội cho những người gặp khó khăn, đảm bảo cung cấp đầy đủ dịch vụ chăm sóc sức khỏe tinh thần
Khuyến khích xây dựng tinh thần xã hội: tổ chức các hoạt động cộng đồng và các chương trình kết nối để tăng cường sự gắn bó xã hội và giảm cảm giác cô đơn Tổ chức các sự kiện cộng đồng, văn hóa, giải trí giúp giảm stress và tạo cơ hội cho mọi người thư giãn và giao lưu tạo nên một cộng đồng hòa nhã, gắn kết mọi người với nhau.
