thực trạng thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân tại tp bank cn gò vấp

Theo chi đạo của lanh dao TP BANK - CN Gò Vấp, các chuyên viên thấm định và các quan hệ khách hàng của chỉ nhánh thường họp trao đôi 01 tuần/ 1 lần về những vấn đề khúc mắc, khó khăn và

CHƯƠNG 2 Thực trạng thấm định tín dụng khách hàng cá nhân tại TP BANK - CN Gò Vấp

2.1 Kết quả thâm định tín dụng khách hàng cá nhân tại TPBANK - CN Gò Vấp

Khi mô hình quản trị rủi ro tập trung KHCN ra đời cũng vấp phải những khó khăn nhất định từ chỉ nhánh Do bị kiêm soát quá chặt về rủi ro tín dụng nên tăng trưởng tín dụng tại các chỉ nhánh bị ảnh hướng, doanh thu lợi nhuận cũng bị giảm tương ứng Hình 2.1: Tổng số lượng KHCN được vay vốn tại TP Bank — CN Gò Vấp

Tổng số lượng Hồ sơ KHCN vay vốn

1,550 +

1,504 1,500 +

được các chi nhánh thích nghi

Hình 2.2 Tỷ lệ số lượng hồ sơ vay vốn tại TPBANK — CN Gò Vấp

2020 2021 2022

Qua bang trên ta thấy, số lượng hỗ sơ từ chối tăng mạnh từ 64 hỗ sơ năm 2022 lên

95 hồ sơ trong năm 2023 Điều đó thê hiện do chỉ nhánh chưa kịp thời thích nghỉ mô hình quản lý tín dụng tập trung, vẫn còn làm hồ SƠ tín dụng theo phương pháp cũ nên hỗ sơ tín dụng chưa đầy đủ tính pháp lý, hồ sơ nguồn vốn chưa đầy đủ về nguồn trả nợ Tuy nhiên đến năm 2024, do nhiều lần gặp gỡ trao đôi giữa lãnh đạo trung tâm quản lý tín dụng tập trung và lãnh đạo các chỉ nhánh, phòng giao dịch nên đến năm 2024, số lượng hồ sơ từ chỗi giảm từ 95 hồ sơ trong năm 2023 xuống còn 75 hồ sơ trong năm 2024

Theo chi đạo của lanh dao TP BANK - CN Gò Vấp, các chuyên viên thấm định và các quan hệ khách hàng của chỉ nhánh thường họp trao đôi 01 tuần/ 1 lần về những vấn đề khúc mắc, khó khăn và bất đồng quan điểm tín dụng đối với từng hồ sơ

Đặc biệt là cuộc hợp đặc biệt giữa cấp lãnh đạo Trunghâm quản lý tín dụng KHCN là Giám đốc trung tâm và phó giám đốc Trung tâm với các giám đốc chi nhánh và giám đốc phòng giao dịch đề đưa ra những định hướng tín dụng và nguyên tac phê duyệt thâm định tín dụng để các phòng ban và chỉ nhánh thông nhất định hướng và phương pháp thấm

định tín dụng

Chính vì thế, theo báo cáo nội bộ vào cuối năm 2024, các lý do chính từ chối hồ sơ của

trung tâm quản lý tín dụng KHCN như sau:

Bảng 2.1: Tỷ lệ lý do từ chối của hồ sơ KHCN tại TP BANK— CN Gò Vấp

Số lượng Số lượng Số lượng

7 hồ sơtừ | Tỷ lệ | hồ sơtừ | Tỷ lệ | hồ sơtừ | Tỷ lệ

Nội dung chối năm | (%) | chối năm | (%) | chối năm | (%)

Tài sản bảo đảm không

phát hiện xử lý 9 hồ sơ, đến năm 2023 là 13 hồ sơ và đến năm 2024 còn 12 hỗ sơ Để đạt

được điều đó, sự phối hợp các phòng ban là điều rât quan trọng

2.2 Chính sách cho vay đối với khách hàng cá nhân trong hệ thống TPBANK +» Nguyên tắc vay vốn

Khách hàng vay vốn của TPBANK phải đảm bất các nguyên tắc sau:

1 Sử dụng vốn vay đúng mục đích ghi trong hợp đồng tín dụng:

2 Hoàn trả nợ gốc, lãi vốn vay đầy đủ, đúng thời hạn đã thoă thuận trong hợp đồng tín

dụng

s Căn cứ xác định thời hạn cho vay, kỳ hạn trả nợ

TPBANK và khách hàng thoa thuận về thời hạn cho vay, kỳ hạn trả nợ căn cứ

vao:

1 Chu ky san xuat, kinh doanh

2 Thời hạn thu hồi vốn của phương án, dự án đầu tư

3 Khả năng trả nợ của khách hàng

4 Nguồn vốn cho vay của TPBANK

5 Thời hạn còn lại theo quyết định thành lập hoặc giấy phép hoạt động tại Việt Nam (đối với tô chức); thời hạn được phép sinh sống, hoạt động tại Việt Nam (đối với cá nhân nước ngoài) theo quy định của cơ quan có thâm quyền

+ Lãi suất cho vay, phí

1 Tổng giám đốc quy định mức lãi suất cho vay, phí phù hợp với quy định của

NHNN, lãi suất thị trường, thể loại vay và chính sách khách hàng của TPBANK trong từng thời kỳ

2 TPBANK cho vay và khách hàng thóa thuận về mức lãi suất, phí, phương thức áp dụng lãi suất (cô định hay điều chỉnh) theo quy định của Tống giám đốc

3 Mức lãi suất áp dụng đối với khoản nợ gốc quá hạn do Giám đốc Chi nhánh trực thuộc Trụ sở chính ấn định những tối đa bằng 150% lãi suất cho vay áp dụng trong thời hạn cho vay đã được ký kết hoặc điều chỉnh trong hợp đồng tin dụng

TPBANK nơi cho vay thu lãi phạt quá hạn trên số dư nợ gốc thực tế quá hạn

4 Phương thức áp dụng lãi suất, mức lãi suất, lãi suất phạt quá hạn được ghi vào hợp đồng tín dụng hoặc phụ lục hợp đồng tín dụng

» Điều kiện cho vay

TPBANK xem xét và quyết định cho vay khi khách hàng có đủ các điều kiện sau đây:

1 Có đủ năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành v1 dân sự và chịu trách nhiệm dân sự

theo quy định của pháp luật

2 Mục đích sự dụng vốn vay hợp pháp

3 Có khả năng tài chính đảm báo trả nợ trong thời hạn cam kết

4 Có dự án đầu tư, phương án sản xuất kinh doanh, dịch vụ có khả thi và có hiệu quả; hoặc có dự án đầu tư, phương án phục vụ đời sông khả thi và phù hợp với quy định của pháp luật

5 Thực hiện các quy định về đảm bảo tiền vay theo quy định của pháp luật và của

2 Mức vốn tự có của khách hàng tham gia vào dự án, phương án sản xuất, kinh doanh,

dịch vụ, đời sông

» Bộ hồ sơ cho vay

1 Hồ sơ pháp lý của khách hàng vay (bản sao có chứng nhận theo quy định)

- Xuất trình chứng minh nhân dân hoặc hộ chiêu, sô hộ khâu đề đối chiếu với giấy đề

nghị vay vôn và lưu bản photo;

- Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh (đối với hộ gia đình, cá nhân, tổ hợp tác phải đăng ký kinh doanh);

- Biên bản thành lập tổ vay vốn kèm theo danh sách thành viên (đối với hộ gia đình, cá nhân vay thông qua tô vay vôn);

- Hợp đồng làm dịch vụ vay vốn của doanh nghiệp hoặc hợp đồng cung ứng tiền vật tư tiên vôn, tiêu thụ sản phâm của doanh nghiệp đôi với hộ gia đình, cá nhân nhận khoán (đối với hộ gia đình, cá nhân vay thông qua doanh nghiệp)

2 Hồ sơ vay vốn

- Giấy đề nghị vay vốn hoặc Giấy đề nghị kiêm phương án vay vốn;

- Dự án, phương án sản xuất kinh doanh, dịch vụ, đời sống và các giấy tờ có liên quan đên dự án, phương án (quyết định đầu tư, ý kiến về thiệt kê cơ sở, báo cáo thâm định tác động môi trường );

- Các hợp đồng mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ, các chứng từ liên quan đến sử dụng vốn vay (xuât trình khi giải ngân tiên vay);

- Van ban cua câp thâm quyên về việc chập thuận cho câm cô, thê châp tài sản hoặc bao lanh dé vay von;

- Các giấy tờ liên quan đến tài sản bảo đảm theo quy định (giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giây chứng nhận quyên sở hữu tài sản, hợp đông bảo hiệm tài sản, báo cáo tiên

độ hình thành tài sản trong trường hợp nhận thê chap bang tai san hinh thành trong tương lai )

- Báo cáo thâm định, tái thâm định, báo cáo đề xuất giải ngân:

- Các loại thông báo: thông báo phê duyệt khoản vay, thông báo phê duyệt hạn mức tín dụng, thông báo tr choi cho vay, thông báo nợ đến hạn, quá hạn

- Hợp đồng tín dụng/Số vay vốn;

- Giấy nhận nợ;

- Hợp đồng báo đảm tiền vay và các giấy tờ có liên quan đến thủ tục bảo đảm tiền vay:

- Biên bản kiểm tra sau khi cho vay:

- Biên bản xác định nợ rủi ro bất khả kháng (trường hợp nợ bị rủi ro);

- Đối tượng giao kết hợp đồng:

- Phương thức cho vay;

- Mức cho vay;

- Mục đích sử dụng von vay;

- Lãi suất cho vay, lãi phat qua han, phí;

- Thời hạn rút vốn, thời hạn cho vay, kỳ hạn trả nợ;

- Phương thức trả nợ gốc, lãi, phí;

- Hình thức đảm bảo, giá trị tài sản bảo dam;

- Điều kiện trước khi giải ngân (nêu có);

- Quyền và nghĩa vụ các bên;

- Sử dụng các sản phâm dịch vụ của TPBANK (trong đó chuyên doanh thu trực tiếp về tài khoản bên cho vay);

- Xử lý tranh chấp:

- Hiệu lực của hợp đồng:

- Các nội dung thỏa thuận khác

2.3 Quy Trình thẩm định cho vay cá nhân

Hình 2.3: Sơ đồ quy trình thấm định tín dụng KHCN tại Ngân hàng Tiên Phong

BM sẽ trực tiếp chuyên hồ sơ lên TT quản ly tín dung KHCN Admin sé

kim soát và ra phê duyệt

Nhận xét:

a) Xem xét hồ sơ vay của khách hàng

Chuyên viên quan hệ khách hàng (RM) tìm kiểm phát triển KHCN có nhu cầu tín dụng

Khi khách hàng phát sinh nhu câu vay vốn tại Ngân hàng Tiên Phong chỉ nhánh Gò Vập,

RM sé tiên hành phỏng vân sơ bộ khách hàng về nhu câu cụ thê và các điêu kiện của

khách hàng như thu nhập, viéc lam, tai san dé tim hiệu xem khách hàng có đủ điêu kiện vay vốn hay không

Sau khi xác định được khách hàng có thê thỏa mãn các điều kiện để vay được tại

TPBANK, RM sẽ tư vấn sản phẩm phù hợp với khả năng, điều kiện của khách hàng và hướng dẫn khách hàng chuẩn bị bộ hồ sơ vay vốn Thông thường bộ hô sơ cho vay bao gồm hồ sơ pháp lý, hồ sơ tài chính, hồ sơ tải sản đảm bảo và các giấy tờ khác liên quan đến mục đích sử dụng vốn (nếu có)

Trường hợp khách hàng không đủ điều kiện vay vốn tại Ngân hàng Tiên Phong chỉ nhánh

Gò Vấp, RM sẽ trao đôi với khách hàng về các điều kiện để tham gia vay vốn tại Ngân

hàng Tiên Phong chi nhánh Gò Vấp và lịch sự từ chối tiếp nhận hồ sơ vay của các khách

hàng này

—> Quy trình xem xét hỗ sơ tỉ mì và cân thận, tuy nhiên chưa có phương án hỗ trợ và hướng dẫn cho khách hàng hoàn tất thủ tục hồ sơ đối với khách hàng còn thiếu hồ sơ

b) Tham định hồ sơ vay vốn của khách hàng

Khi khách hàng cung cấp bộ hồ sơ đầy đủ theo hướng dẫn cho RM, RM sẽ nhập các thông tin của khách hàng vào hệ thống và chuyên Giám đốc phòng giao dịch đề tiễn hành kiêm soát hồ sơ các thông tin giữa hồ sơ RM cung cấp và thông tin trong hệ thông Sau

đó Giám đốc phòng giao dịch hoặc giám đốc chỉ nhánh (BM) sẽ chuyên hồ sơ lên Trung tâm quản lý tín dụng tập trung thông qua hệ thống Phân tích hồ sơ tín dụng (LOS) Trung tâm quản lý tín dụng tập trung đặt tại Ngân hàng Tiên Phong hội sở có chức năng quản lý các hồ sơ vay vốn, phân tích hồ sơ tín dụng và quản lý rủi ro tín dụng

Tại trung tâm quản lý tín dụng tập trung, Admin sẽ phân công chuyên viên thầm định tín dụng hoặc chuyên viên quan hệ khách hàng (RM) thâm định hồ sơ Đối với các hồ sơ vay trên 1 tỷ đồng, chuyên viên thâm định sẽ thâm định Còn đối với các hồ sơ vay nhỏ hơn

hoặc bằng I tỷ đồng, RM nào phát triển hồ sơ sẽ trực tiếp thâm định hồ sơ đó

Sau khi nhận được hồ sơ phân công, chuyên viên thấm định tín dụng sẽ thu thập thêm các

thông tin và tiên hành thâm định thực tế nhu cầu, điều kiện tài chính, điều kiện pháp lý

của khách hàng để xem khách hàng thực tế có vay được không, vay được bao nhiêu, vay trong thời gian bao lâu là phù hợp và tiễn hành lập tờ trình thâm định tín dụng Thông thường thời gian thực hiện bước này trong khoảng Ì - 3 ngày (tuy theo mức độ phức tạp của hồ sơ) Đây cũng là khâu quan trọng nhất trong quy trình thâm định tín dụng và được thực hiện theo các nội dung sau:

Phân tích, kiểm tra tính pháp lý của khách hàng, tình hình quan hệ với các TCTD: Chuyên viên thầm định tín dụng phải kiêm tra khách hàng vay vốn có đủ năng lực pháp luật và năng lực hành vi dân sự theo đúng quy định của pháp luật hay không

Lịch sử tín dụng của khách hàng (nếu có) như thê nào Tư cách đạo đức khách hàng có tốt, có ý thức và cam kết phải hoàn trả nợ vay gồm góc và lãi đầy đủ, đúng hạn hay

không Cụ thê:

O Tham định tình trạng kiện tụng, tiền án, tiền sự của vợ hoặc chồng khách hàng

LÌ Căn cứ vào thái độ, mức độ hợp tác của khách hàng với Ngân hàng Tiên Phong khi cungcấp thông tin, tài liệu trong quá trình tiếp xúc, thẩm định và đảm phán đề đánh giá mức độ hợp tác của khách hàng

LI Căn cử vào tính xác thực và độ chính xác của thông tin, tải liệu do khách hàng

cung cấp trong quá trình tiếp xúc thâm định đề đưa ra nhận xét về tính trung thực của khách hàng

O Tham dinh lịch sử, uy tín tín dụng của khách hàng: Đánh giá uy tín thanh toán tiền vay của khách hàng trên cơ sở thông tin từ CIC, các TCTD khác nêu rõ số lần phát sinh nợ nhóm 2 đến nhóm 5 nêu có Mức độ sử dụng vốn vay đúng mục đích của khoản vay trước: Nếu khách hàng đã được cấp tín dụng trước đây thì trình bày thực tế thực hiện, tuân thủ các điều kiện cấp tín dụng và các cam kết của khách hàng đối với các khoản vay, và phải nêu rõ lý do nêu khách hàng không tuân thủ

hoặc chỉ tuần thủ một phân

Kiểm tra mục đích của khoản tín dụng đề nghị cấp:

Chuyên viên thấm định tín dụng phải tìm hiểu, kiểm tra mục đích sử dụng vốn có phủ hợp với chính sách tín dụng của ngân hàng hay không, có bị sử dụng sai mục đích không, nhu cầu vốn có hợp lý không nhằm phát hiện và ngăn chặn kịp thời các rủi ro tiềm ân có thê xảy ra

L]_ Căn cứ vào phương án sử dụng vốn vay và thực tế thâm định, nhân viên tín dụng phải đánh giá về tính xác thực của phương án vay vốn:

LJ_ Nhu cầu của khách hàng theo phương án sử dụng vốn có thực sự cần thiết so với điều kiện sống hiện tại hay không

L]_ Các chứng từ khách hàng cung cấp cho Ngân hàng Tiên Phong kèm theo phương

án vay có xác thực không? Thông tin trên chứng từ đã được kiểm chứng chưa? LJ_ Có khả năng khách hàng không thực hiện phương án sử dụng vốn đã trình bày với Ngân hàng Tiên Phong chỉ nhánh Gò Vấp hay không? Nếu có khả năng thì mức

độ đánh giá là cao hay trung bình, thấp?

EI Ngân hàng Tiên Phong chỉ nhánh Gò Vấp có khá năng kiểm tra mục đích sử dụng vốn vay của khách hàng trước, trong và sau khi giải ngân hay không?

O Banh gia vé tính hợp lý của phương án vay: Căn cứ vào phương án sử dụng vốn vay, kết quả điều tra thực tế, nhân viên tín dụng phải đánh giá:

EJ_ Mục đích sử dụng vốn có phù hợp với điều kiện sống hiện tại của khách hàng không?

O Cae sé liệu, thông tin cung cấp trong phương án sử dụng vốn có phù hợp với thực

sự phù hợp hay không

LI Xác định mức thu nhập:

Chuyên viên thấm định tín dụng tiến hành kiểm tra thực tế, xác minh tính chính xác

của thu nhập, tính én định về việc làm bằng cách điện thoại hay đến trực tiếp Cơ quan/cơ

sở kinh doanh/cơ sở sản xuất của khách hàng và đến nhà khách hàng đề xác định mức sông của khách hàng nhằm xác định khả năng trả nợ của khách hàng Cụ thể:

L] Đối với nguồn thu nhập từ lương: Đánh giá chỉ tiết tên tổ chức khách hàng đang làm việc, loại hình công ty, ngành kinh doanh chính của công ty, số năm làm việc, loại hợp đồng, lương hàng tháng, phụ cấp (nêu có) Nhân viên tín dụng phải đánh giá chính xác mức lương của khách hàng, tránh trường hợp vì

nề nang hay chạy doanh số nên xác nhận lương cao đề vay vôn ngân hàng và sau khi giải ngân khách hàng không có khả năng tài chính đề thanh toán các

khoản nợ gốc và lãi đến hạn

L] Đối với thu nhập từ cho thuê nhà, đất: Mô ta chỉ tiết về bất động san (dia chi,

vị trí, cầu trúc bất động sản đang cho thuê), hợp đồng (có công chứng hay không), thời gian thuê, bên thuê, hình thức sử dụng (cho thuê đề ở hay kinh doanh, nếu cho thuê phòng trọ thì ghi rõ số lượng phòng, giá thuê/phòng), số tiền thu được từ cho thuê và khả năng tái tục hợp đồng cho thuê Ảnh chụp nhà thuê có phù hợp với các thông tin cung cấp và mô tả hay không ?

O Déi véi thu nhập từ cho thuê xe: Loại xe, nhãn hiệu, đời xe, số ghé ngoi, tén của bên thuê xe, số tiền thu được từ cho thuê xe sau khi trừ chỉ phí, thời gian cho thuê và khả năng tái tục hợp đồng Ảnh chụp xe có quá cũ và khác với thông tin và giấy tờ cung cấp hay không ?

(| Thu nhập từ sản xuất kinh doanh: đánh giá chỉ tiết tình hình kinh doanh của khách hàng, ngành nghề kinh doanh, địa điểm đề xác định chính xác thu

nhập của khách hàng

(| Thu nhập từ sản xuất kinh doanh: đánh giá chỉ tiết tình hình kinh doanh của khách hàng, ngành nghề kinh doanh, địa điểm đề xác định chính xác thu

nhập của khách hàng