Họ và tên: Phạm Minh Anh Mã sinh viên: 2056100003 Lớp: Thông tin đối ngoại K40Đề tài: Chính sách đối ngoại của Liên hiệp vương quốc Anh và bắc Ireland đối với Liên minh Châu Âu EU giai đ
Trang 1Họ và tên: Phạm Minh Anh
Mã sinh viên: 2056100003
Lớp: Thông tin đối ngoại K40
Đề tài: Chính sách đối ngoại của Liên hiệpvương quốc Anh và bắc Ireland đối với Liênminh Châu Âu (EU) giai đoạn 1992-2016
TIỂU LUẬN MÔN CHÍNH SÁCH ĐỐI
NGOẠI MỘT SỐ NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI
HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN
Khoa Quan hệ quốc tế
Trang 2MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU.
1 Tính cấp thiết của đề tài.
2 Nhiệm vụ và mục đích nghiên cứu.
3 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4 Cơ sở lí luận và phương pháp nghiên cứu.
PHẦN NỘI DUNG.
CHƯƠNG 1 GIỚI THIỆU SƠ LƯỢC VỀ LIÊN HIỆP VƯƠNG QUỐC ANH
VÀ BẮC IRELAND VỚI LIÊN MINH CHÂU ÂU (EU).
I Khái quát địa lý , lịch sử, kinh tế,chính trị của Liên hiệp vương quốc Anh và Bắc Ireland.
II Giới thiệu về Liên minh Châu Âu (EU).
CHƯƠNG 2 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TẾ CỦA CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI LIÊN HIỆP VƯƠNG QUỐC ANH VÀ BẮC IRELAND VỚI LIÊN MINH CHÂU ÂU (EU).
I Cơ sở lý luận.
II Cơ sở thực tiễn
1 Quá trình hội nhập của Anh vào EC
2 Lợi ích và nghĩa vụ của Anh trong Liên minh Châu Âu
Trang 3CHƯƠNG 3 CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI CỦA LIÊN HIỆP VƯƠNG QUỐC ANH VÀ BẮC IRELAND ĐỐI VỚI LIÊN MINH CHÂU ÂU (EU).
I Chính sách của Anh đối với EU về chính trị ngoại giao.
1 Đối với vấn đề lá phiếu phủ quyết trong EU với vấn đề mở rộng EU
2 Đối với vấn đề phê chuẩn các hiệp định và văn kiện quan trọng của EU
II Chính sách của Anh đối với EU trên lĩnh vực kinh tế
1 Chính sách đóng góp cho ngân sách EU của Anh
2 Đối với Cơ chế Hối đoái Châu Âu và đồng Euro
3 Đối với cuộc khủng hoảng cấm vận thịt bò
4 Đối với Chính sách nông nghiệp chung Châu Âu (CAP)
5 Chính sách Hòa hợp với Thị trường chung Châu Âu
6 Chính sách của Anh về vấn đề giải cứu đồng Euro trong khủng hoảng tài chính2008
III Chính sách của Anh đối với EU trên các lĩnh vực khác
1 Đối với vấn đề an ninh phòng thủ chung Châu Âu
2 Về vấn đề tị nạn và nhập cư
3 Đối với hợp tác trên lĩnh vực luật pháp và chống tội phạm, chống khủng bố
IV Việc Anh rời Liên minh Châu Âu ( EU).
1 Sự rạn nứt giữa Anh và Liên minh Châu Âu ( EU)
2 Nguyên nhân khiến Anh muốn rời khỏi Liên minh Châu Âu (EU)
Trang 4CHƯƠNG 4: ĐÁNH GIÁ CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI CỦA LIÊN HIỆP VƯƠNG QUỐC ANH VÀ BẮC IRELAND ĐỐI VỚI LIÊN MINH CHÂU ÂU (EU).
I.Những kết quả đạt được.
II Những hạn chế còn tồn tại.
III.Đánh giá ảnh hưởng của chính sách Brexit đối với Anh, khu vực và thế giới.
1 Đối với nước Anh
2 Đối với Liên minh Châu Âu ( EU)
PHẦN KẾT LUẬN
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Trang 5PHẦN MỞ ĐẦU
1 Tính cấp thiết của đề tài.
Hiện nay, toàn thế giới trong xu hướng mở rộng ngoại giao và toàn cầu hóa, chonên việc nghiên cứu chính sách đối ngoại càng ngày trở nên đặc biệt cần thiết Cácquốc gia trên thế giới ngày càng có mối liên quan chặt chẽ và sâu sắc đối và có tầmảnh hưởng lẫn nhau Trong số này, quan hệ của Anh với Liên minh Châu Âu (EU)
là một ví dụ tiêu biểu mà không thể không đề cập tới
Liên hiệp vương quốc Anh và bắc Ierland là một trong những quốc gia có lịch
sử vô cùng lâu đời và có nền kinh tế phát triển hàng đầu thế giới Đây còn là quốcgia có tầm ảnh hưởng to lớn trong quan hệ quốc tế và từng là thành viên quan trọngcủa Liên minh Châu Âu (EU) Liên minh Châu Âu (EU) là tổ chức kinh tế chính trịlớn nhất thế giới Tổ chức này có vai trò quan trọng không chỉ với đời sống chínhtrị mà còn cả với đời sống kinh tế thế giới Chính vì vậy mỗi một chính sách đốingoại của Anh đối với EU cũng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống kinh tế chínhtrị thế giới Năm 2016, cuộc trưng cầu dân ý ở Anh đã diễn ra và kết quả là Anh rờikhỏi khối EU Trong khi đó, cả Anh và EU đều là những đối tác kinh tế quan trong
và có tầm ảnh hưởng lớn tới Việt Nam Nhìn lại và nghiên cứu quá trình gắn bógiữa Anh và EU để lại cho ta nhiều những bài học, kinh nghiêm cũng như gópphần làm sáng tỏ dòng chảy kinh tế, xu hướng vận động của mối quan hệ giữa Anh
và EU
Với những lý do trên, ta thấy việc nghiên cứu và làm sáng tỏ chính sách đốingoại giữa Liên hiệp vương quốc Anh và bắc Ireland đối với Liên minh Châu Âu(EU) là vô cùng cần thiết, quan trọng và bổ ích
2 Nhiệm vụ và mục đích nghiên cứu.
+ Nhiệm vụ nghiên cứu:
Trang 6- Tìm hiểu về chính sách đối ngoại giữa Liên hiệp vương quốc Anh và bắc
Ireland đối với Liên minh Châu Âu (EU) giai đoạn 1992-2016
- Tập hợp những thông tin về đặc điểm của những chính sách ấy để kết hợp suyluận tổng kết ra bản chất, nguyên nhân
- Đánh giá kết quả và tác động của các chính sách đối ngoại Anh đối với EU vàđối với Anh giai đoạn 1992-2016
+ Mục đích nghiên cứu:
- Tìm hiểu sâu hơn về chính sách đối ngoại của Anh với liên minh Châu Âu
(EU) trong thời kỳ 1992-2016
- Nghiên cứu về mối quan hệ hợp tác của Anh với EU qua đó có thể hiểuđược phần nào những biến động của đời sống kinh tế chính trị thế giới
- Giúp làm phong phú hơn tư liệu về chính sách đối ngoại của các nướclớn
3 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.
+ Đối tượng nghiên cứu: Chính sách đối ngoại giữa Liên hiệp vương quốc
Anh và bắc Ireland đối với Liên minh Châu Âu (EU) giai đoạn 1992-2016
+ Phạm vi nghiên cứu:
- Giáo trình chính sách đối ngoại
- Các tài liệu báo chí ,nước ngoài về chính sách đối ngoại
- Các bài báo, tài liệu qua internet
- Thời gian: từ năm 1992, khi EU chính thức được thành lập trên cơ sởchuyển đổi từ Cộng đồng Châu Âu (EC) giai đoạn trước Năm 2016 là thời điểm
Trang 7phong trào Brexit phát triển mạnh mẽ với đỉnh điểm là chiến thắng của nhữngngười ủng hộ tách Anh ra khỏi EU trong cuộc trưng cầu dân ý
4 Phương pháp nghiên cứu.
+ Phương pháp được sử dụng trong tiểu luận bao gồm : Phân tích, thống kê,
+ Các phương pháp nghiên cứu trong quan hệ quốc tế phù hợp với đề tàicũng sẽ được áp dụng, bao gồm: phương pháp phân tích lợi ích,quyền lực,xung đột
và hợp tác quốc tế
Trang 8PHẦN NỘI DUNG CHƯƠNG 1 GIỚI THIỆU SƠ LƯỢC VỀ LIÊN HIỆP VƯƠNG QUỐC ANH
VÀ BẮC IERLAND, LIÊN MINH CHÂU ÂU (EU).
I Khái quát địa lý, lịch sử, kinh tế,chính trị của Liên hiệp vương quốc Anh và Bắc Ireland.
1 Khái quát địa lý, lịch sử của Liên hiệp vương quốc Anh và Bắc Ireland Liên hiệp vương quốc Anh và Bắc Ireland, thường gọi là Anh Quốc hoặc Anh,
là một quốc gia có chủ quyền tại Châu Âu Quốc gia này nằm tại ngoài khơi đại lụcChâu Âu, bao gồm đảo Anh và phần đông bắc của đảo Ireland, cùng nhiều đảonhỏ Bắc Ireland là bộ phận duy nhất của Vương quốc Liên hiệp Anh và BắcIreland có một biên giới trên bộ với quốc gia khác: Cộng hòa Ireland Ngoài biêngiới trên bộ này, bao quanh Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là Đại TâyDương, trong đó biển Bắc tại phía đông và eo biển Manche tại phía nam BiểnIreland nằm giữa đảo Anh và đảo Ireland Vương quốc Liên hiệp Anh và BắcIreland có diện tích 243.610 km², là quốc gia có chủ quyền rộng thứ 78 trên thếgiới và rộng thứ 11 tại Châu Âu
Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là quốc gia đông dân thứ 22 trên thếgiới, với khoảng 64,1 triệu cư dân Đây là một quốc gia quân chủ lập hiến với mộtthể chế đại nghị trong cai trị Thủ đô Luân Đôn là một thành phố toàn cầu và làtrung tâm tài chính, cũng là khu vực đô thị lớn thứ tư tại Châu Âu Quân chủ hiệnnay là Nữ vương Elizabeth II Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland gồm bốnquốc gia: Anh (England), Scotland, Wales, và Bắc Ireland Ba quốc gia sau đượctrao quyền cai trị, Guernsey,Jersey, và đảo Man không phải là bộ phận của Vươngquốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, các lãnh thổ này là thuộc địa hoàng gia vàChính phủ Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland chịu trách nhiệm về quốc
Trang 9phòng và đại diện quốc tế Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland cũng có 14lãnh thổ hải ngoại, các lãnh thổ đang tranh chấp là quần đảo Falkland,Gibraltar, vàLãnh thổ Ấn Độ Dương.
Quan hệ giữa các quốc gia trong Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Irelandbiến hóa theo thời gian Wales được hợp nhất vào Vương quốc Anh theo các Đạoluật Liên Minh vào năm 1536 và 1543 Một hiệp định giữa Anh vàScotland có kếtquả là một Vương quốc Anh thống nhất vào năm 1707, đến năm 1801 thì vươngquốc này hợp nhất với Vương quốc Ireland để hình thành Vương quốc Liên hiệpAnh và Ireland Năm 1922, 5/6 lãnh thổ Ireland ly khai khỏi Vương quốc Liênhiệp, để lại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland như hiện nay Các lãnh thổhải ngoại của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland nguyên là những thuộcđịa, chúng là tàn dư của Đế quốc Anh từng bao phủ gần một phần tư đại lục trênthế giới vào cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20 và là đế quốc lớn nhất trong lịch sử.Ảnh hưởng của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland có thể nhận thấy trongngôn ngữ, văn hóa, hệ thống tư pháp có nhiều cựu thuộc địa
2.Khái quát kinh tế, chính trị của Liên hiệp vương quốc Anh và Bắc Ireland.
Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là một quốc gia phát triển, có kinh
tế lớn thứ sáu thế giới theo GDP danh nghĩa và lớn thứ 10 theo sức mua tươngđương Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland được nhận định là có một kinh
tế thu nhập cao và được phân loại là rất cao theo chỉ số phát triển con người Đây
là quốc gia công nghiệp hóa đầu tiên trên thế giới và cường quốc đứng đầu thế giớitrong thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20
Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland duy trì vị thế một đại cường quốc,với các ảnh hưởng đáng kể về kinh tế, văn hóa, quân sự, khoa học, và chính trị trênquy mô quốc tế Đây là một quốc gia vũ khí hạn nhân được công nhận và xếp hạng
Trang 105 hay 6 về chi tiêu quân sự trên thế giới Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland
là một thành viên thường trực trong Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc kể từ phiênhọp đầu tiên của cơ cấu vào năm 1946 Quốc gia này cũng là thành viên của Liênminh Châu Âu, Thịnh vượng chung các Quốc gia, hội đồng Châu Âu, G7, G8,G20, NATO, OECD, và WTO
II Giới thiệu về Liên minh Châu Âu (EU).
Liên minh Châu Âu hay Liên hiệp Châu Âu ( EU), cũng được gọi là KhốiLiên Âu, viết tắt là EU, là một liên minh kinh tế chính trị bao gồm 28 quốc giathành viên thuộc Châu Âu Liên minh Châu Âu được thành lập bởi Hiệp ướcMaastricht vào ngày 1 tháng 11 năm 1993 dựa trên Cộng đồng Châu Âu (EC).Với hơn 500 triệu dân, Liên minh Châu Âu chiếm 30% (18,4 nghìn tỉ đô la Mỹnăm 2008) GDP danh nghĩa và khoảng 22% (15,2 nghìn tỉ đô la Mỹ năm 2008)GDP sức mua tương đương của thế giới
Hiện nay, Liên minh Châu Âu có diện tích là 4.422.773 km² với dân số là492,9 triệu người (2006) ; với tổng GDP là 11.6 nghìn tỉ euro (xấp xỉ 15.7 nghìn
tỉ USD) trong năm 2007 Hầu hết các quốc gia Châu Âu đều đang là thành viêncủa Liên minh Châu Âu
Liên minh Châu Âu đã phát triển một thị trường chung thông qua hệ thốngluật pháp tiêu chuẩn áp dụng cho tất cả các nước thành viên nhằm đảm bảo sựlưu thông tự do của con người, hàng hóa, dịch vụ và vốn EU duy trì các chínhsách chung về thương mại, nông nghiệp, ngư nghiệp và phát triển địa phương.Các nước thành viên đã chấp nhận đồng tiền chung, đồng Euro, tạo nên khu vựcđồng Euro Liên minh Châu Âu đã phát triển một vai trò nhất định trong chínhsách đối ngoại, có đại diện trong Tổ chức Thương mại Thế giới, G8, G-20 nềnkinh tế lớn và Liên hiệp quốc Liên minh Châu Âu đã thông qua việc bãi bỏ
Trang 11kiểm tra hộ chiếu bằng Hiệp ước Schengen giữa 22 quốc gia thành viên và 4quốc gia không phải là thành viên Liên minh Châu Âu
Là một tổ chức quốc tế, Liên minh Châu Âu hoạt động thông qua một hệthống chính trị siêu quốc gia và liên chính phủ hỗn hợp Những thể chế chính trịquan trọng của Liên minh Châu Âu bao gồm Ủy ban Châu Âu,Nghị viện Châu
Âu Hội đồng Liên minh Châu Âu, Hội đồng Châu Âu, Tòa án Công lý Liênminh Châu Âu và Ngân hàng Trung ương Châu Âu
Liên minh Châu Âu có nguồn gốc từ Cộng đồng Than Thép Châu Âu từ 6 quốcgia thành viên ban đầu vào năm 1951 Từ đó cho đến nay, Liên minh Châu Âu
đã lớn mạnh hơn về số lượng cũng như chất lượng thông qua việc tăng cườngthẩm quyền của Liên minh Châu Âu
Lịch sử của Liên minh Châu Âu bắt đầu từ sau Chiến tranh thế giới lần thứ
2 Có thể nói rằng nguyện vọng ngăn ngừa chiến tranh tàn phá tái diễn đã đẩymạnh sự hội nhập Châu Âu Bộ trưởng Ngoại giao Pháp Robert Schuman làngười đã nêu ra ý tưởng và đề xuất lần đầu tiên trong một bài phát biểu nổi tiếngngày 9 tháng 5 năm 1950 Cũng chính ngày này là ngày mà hiện nay được coi làngày sinh nhật của Liên minh Châu Âu và được kỉ niệm hàng năm là "NgàyChâu Âu"
Ban đầu, Liên minh Châu Âu bao gồm 6 quốc gia thành viên: Bỉ ,Đức, Ý,Luxembourg, Pháp, Hà Lan Năm 1973, tăng lên thành gồm 9 quốc gia thànhviên Năm 1981, tăng lên thành 10 Năm 1986, tăng lên thành 12 Năm 1995,tăng lên thành 15 Năm 2004, tăng lên thành 25 Năm 2007 tăng lên thành 27
Trang 12• 1986: Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha
• 1995: Áo, Phần Lan, Thụy Điển
• Ngày 1/5/2004: Séc, Hungary, Ba Lan, Slovakia, Slovenia, Litva,Latvia,Estonia, Malta, Cộng hòa Síp
• Ngày 1/1/2007: Romania, Bulgaria
Năm quốc gia Tây Âu không phải là thành viên Liên minh Châu Âunhưng đã có những thỏa thuận hợp tác nhất định kinh tế và pháp luật của Liênminh Châu Âu đó là: Iceland (ứng viên gia nhập Liên minh Châu Âu),Liechtenstein và Na Uy, thành viên thị trường duy nhất thông qua Khu vực kinh
tế châu Âu, và Thụy Sĩ, tương tự như trường hợp của Na Uy nhưng thông quahiệp định song phương giữa nước này và Liên minh Châu Âu Ngoài ra, đồngtiền chung Euro và các lĩnh vực hợp tác khác cũng được áp dụng đối với các
quốc gia thành viên nhỏ như Andorra, Monaco, San Marino và Vatican.
Trang 13CHƯƠNG 2 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TẾ CỦA CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI LIÊN HIỆP VƯƠNG QUỐC ANH VÀ BẮC IERLAND VỚI LIÊN MINH CHÂU ÂU (EU).
I Cơ sở lý luận
Chính sách đối ngoại của một nước thường được hoạch định dựa trênnguyên tắc: đảm bảo lợi ích quốc gia cho đất nước (chủ yếu là kinh tế và an ninhchính trị); nâng cao vị thế của quốc gia trên chính trường thế giới
Kim chỉ nam cho xây dựng chính sách đối ngoại của Anh đã được thiết lập khiLord Palmerston – người từng hai lần nắm giữ vị trí Thủ tướng Anh khi nướcnày ở đỉnh cao quyền lực ở thế kỷ XIX – tuyên bố: “Chúng ta không có đồngminh vĩnh viễn và không có kẻ thù vĩnh viễn Lợi ích của chúng ta là vĩnh viễn
và bất diệt và những lợi ích này là nhiệm vụ chúng ta theo đuổi.” và “Khi mọingười hỏi tôi…những gì được gọi là một chính sách, câu trả lời duy nhất làchúng tôi sẽ làm những gì có lẽ là tốt nhất dựa trên tình huống nó phát sinh, vớilợi ích quốc gia là nguyên tắc chỉ đạo.”Với nhiều vai trò được xác định trongquan hệ đối ngoại với các đối tác quốc tế nói chung, với EU nói riêng, Anhmong đợi sự hội nhập vào Liên minh một cách “tương đối”, tức là không hòanhập hoàn toàn vào EU
II Cơ sở thực tiễn
1 Quá trình hội nhập của Anh vào EC.
Nước Anh, dù là một cường quốc hàng đầu Châu Âu, đã không gia nhập các tổchức là tiền thân của Liên minh Châu Âu hiện nay ngay từ đầu Trong nhóm sáunước sáng lập Cộng đồng Than và Thép Châu Âu (ECSE) - tiền thân của EC -không có Anh, dù Vương quốc có một vị thế rất lớn trên trường quốc tế vàocùng thời điểm Các nước ECSC sau đó đã thành lập Cộng đồng Phòng thủChâu Âu (EDC) năm 1952 và Cộng đồng Kinh tế Châu Âu (EEC) và Cộng đồngNăng lượng Nguyên tử Châu Âu (EAEC) năm 1957 Cho đến thời điểm ký kết
Trang 14Hiệp ước Brussels ngày 8-4-1965, mở đường cho việc chính thức hợp nhấtECSC, EEC và EAEC thành một thiết chế điều hành chung các Cộng đồngthuộc Châu Âu (EEC) hai năm sau đó, Anh vẫn chưa góp mặt trong các cộngđồng này Năm 1967, Anh chính thức có đơn xin gia nhập EEC nhưng phải đếnnăm 1969 lá đơn thứ ba của nước này mới được xem xét và đàm phán bắt đầu.
Lý do hai lá đơn của Anh xin gia nhập tổ chức này trước đó đã bị Tổng thốngPháp De Gaulle dùng quyền phủ quyết từ chối Kể từ năm 1973, Anh chính thứctrở thành thành thành viên của EC Để được chấp nhận tư cách thành viên Anhphải ký Hiệp ước Nhượng quyền 1972, thừa nhận tất cả những yêu cầu, luậtđịnh của các Hiệp ước được EC ký trước đó
2 Lợi ích và nghĩa vụ của Anh trong Liên minh Châu Âu
Với nền kinh tế đứng hàng đầu của thế giới, với những quan hệ truyền thống
và các tương đồng về ý thức hệ, tư tưởng, văn hóa, EU xứng đáng là “bạn hàng”
và đối tác kinh tế sát sườn quan trọng nhất của nước Anh Lợi ích quốc phòngcủa Anh ở Châu Âu là chính trị Châu Âu giống như tấm lá chắn từ xa của Anh,điều này thể hiện rõ nhất trong cuộc Chiến tranh Thế giới lần thứ hai là một ví
dụ điển hình
Khi trở thành thành viên của EU, nước Anh phải thực hiện một số nghĩa vụsau: Thứ nhất, hàng năm nước Anh phải thực hiện đóng góp cho ngân sách hoạtđộng của Châu Âu Thứ hai, về chính trị quốc tế, là một thành viên của EU, Anh
có cả quyền lợi lẫn nghĩa vụ tham gia các vấn đề về lập pháp, hành pháp, đối nội
và đối ngoại trong liên minh này Thứ ba, về trách nhiệm an ninh phòng vệ vớiChâu Âu, khi có xung đột hoặc phát sinh nhu cầu phòng vệ cho Châu Âu, Anh
có trách nhiệm hội quân và cùng các nước khác tiến hành các chiến dịch quân sựcần thiết để đảm bảo hòa bình cho châu lục này
Trang 15CHƯƠNG 3 CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI CỦA LIÊN HIỆP VƯƠNG QUỐC ANH VÀ BẮC IERLAND ĐỐI VỚI LIÊN MINH CHÂU ÂU (EU).
EU TRONG GIAI ĐOẠN 1992-2016
I Chính sách của Anh đối với EU về chính trị ngoại giao
1 Đối với vấn đề lá phiếu phủ quyết trong EU
Trong lịch sử hoạt động của EU có hai nước nổi tiếng vì việc thường xuyên
sử dụng lá phiếu phủ quyết để đảo đảm quyền lực và vị thế quốc gia Đó là Pháp
và Anh Những năm 1960 của thế kỷ trước, nước Pháp liên tục dùng lá phiếuphủ quyết để ngăn không cho Anh tham gia vào EC Sau này, khi đã là mộtthành viên của EU, nước Anh trong giai đoạn Thủ tướng John Major cầm quyềncũng nhiều lần sử dụng lá phiếu này Nhìn chung, chính sách sử dụng lá phiếuphủ quyết liên tục trong giai đoạn 1992-1996 đã gây bất lợi và phản tác dụng đốivới nước Anh Các vấn đề của Anh với EU đã không được giải quyết mà còngây bế tắc và sự không hài lòng giữa các bên, khiến Anh suy giảm uy tín trong
EU Từ năm 1997 trở đi, nước Anh cố gắng hạn chế sử dụng quyền phủ quyết đểdung hòa giữa lợi ích quốc gia và lợi ích của EU
Trong giai đoạn 1992-2016, EU đã mở rộng thêm ba lần nữa với lần thứ nhất(năm 1995) tăng lên đến 15 thành viên và đến lần thứ hai (năm 2004), tăng lên
25 thành viên và lần thứ ba (năm 2007) chính thức có 28 thành viên như hiệnnay Nước Anh nhất quán ủng hộ chính sách mở rộng Châu Âu ngay từ đầu
2 Đối với vấn đề phê chuẩn các hiệp định và văn kiện quan trọng của EU
Trong giai đoạn 1992-2016, EU đã ban hành các hiệp định quan trọng nhưHiệp ước Maastricht (1992), Hiệp ước Amsterdam (vốn là sửa đổi của Hiệp ướcMaastricht (1997), và Hiệp ước Lisbon (2007)
Mặc dù chấp nhận thông qua Hiệp ước Maatricht, chính sách của Anh đối với
sự hội nhập sâu vào Châu Âu trong các năm 1992-1995 thể hiện thái độ cầm
Trang 16chừng, không dứt khoát Nước Anh đã đàm phán để bảo lưu nhiều điều khoản
mà sự ngờ vực Châu Âu chưa cho phép Anh thực hiện các tiếp cận gần gũi, thânthiện hơn Từ chối ký kết Hiến chương xã hội, không tham gia vào liên minhkinh tế và tiền tệ của Châu Âu, không tái tham gia cơ chế Tỷ giá Hối đoái Châu
Âu dù lúc này nước Anh đã có thừa điều kiện cần thiết là các bằng chứng chothấy chính sách đối ngoại của Anh với EU giai đoạn này là hội nhập có chừngmực
Mở đầu quá trình đàm phán Hiệp ước Amsterdam là quyết định ký kết Hiếnchương Xã hội còn bỏ ngỏ từ Hiệp ước Maastricht của nước Anh Sự thay đổithái độ rất tích cực và việc nhanh chóng, chủ động tham gia đàm phán trên tinhthần xây dựng của nước Anh trong Hiệp ước Amsterdam đã nâng cao uy tín và
vị thế của Anh trong EU Thủ tướng Tony Blair đã mang đến sự thay đổi tíchcực cho ngoại giao chính trị của Anh Chính sách của Anh đối với EU lúc này làchủ động hội nhập
Hiệp ước Lisbon được 27 thành viên EU tham gia ký kết ngày 13-12-2007nhằm mục đích thay thế cho Hiệp ước về Hiến pháp Châu Âu đã từng bị Pháp
và Hà Lan phủ quyết năm 2005 Chính quyền của Thủ tướng Tony Blair về cơbản đồng thuận với Hiệp ước Lisbon Trong giai đoạn chuẩn bị cho Hiệp ướcnày, nước Anh đã thực hiện nhiều động thái ủng hộ sự ra đời của Hiệp ước Từtháng 7 đến tháng 12 năm 2005, trong nửa sau của nhiệm kỳ Chủ tịch EU, chínhquyền Tony Blair đã biên soạn sách trắng ngoại giao với 04 mục tiêu của Anhtrong EU Tuy nhiên, ảnh hưởng của những thành tựu này đã bị chặn lại khiGordon Brown – một thành viên Đảng Lao động nhưng mang tư tưởng nghi ngờChâu Âu – lên kế nhiệm Tony Blair năm 2007
II Chính sách của Anh đối với EU trên lĩnh vực kinh tế
1 Chính sách đóng góp cho ngân sách EU của Anh
Trang 17Trong suốt giai đoạn từ 1992 đến 2016, phần đóng góp cho ngân sách EU củaAnh gần như không thay đổi so với thỏa thuận đạt được trong Hội nghị cấp caoFontainebleau tháng 6-1984, theo đó nước Anh phải đóng 20% tổng ngân sáchcủa EU, nhưng sẽ nhận được một khoản trả lại bằng 66% giá trị khác biệt giữakhoản nước Anh trả cho EU và khoản nước Anh nhận lại từ EU
Tuy nhiên, đến năm 2008, khủng hoảng tài chính nổ ra trên phạm vi toàn cầu
EU bị thiệt hại nặng nề do các tác động của cuộc khủng hoảng và vấn đề đónggóp cho ngân sách EU một lần nữa lại gây bất đồng giữa Anh và EU Anh đềxuất chính sách “thắt lưng buộc bụng” về ngân sách và cố gắng thuyết phục EUtheo hướng này Năm 2010, Anh và Đức đã đạt được thỏa thuận hạn chế ngânsách của EU có tính đến sự tăng lạm phát Tuy nhiên, năm 2012, khi thảo luậnngân sách giai đoạn 2014-2020, Hội đồng Châu Âu lại đòi tăng chi tiêu thêm5% Nếu mức tăng này được chấp nhận, mức đóng góp của Anh cho ngân sách
EU giai đoạn này sẽ tăng lên con số lớn chưa từng có là 10 tỷ Bảng Thủ tướngDavid Cameron tuyên bố “sẽ không đặt nước Anh vào những dàn xếp khókhăn”
Tóm lại, nước Anh trong giai đoạn 1992-2016 chấp nhận mức đóng góp vàongân sách EU như kết quả của các đàm phán năm 1984 Anh cương quyết khôngnhượng bộ EU trong chính sách này ngay cả khi EU lâm vào khủng hoảng vàgặp khó khăn về tài chính Có thể nói, chính sách của Anh về ngân sách cho EUkhá cứng rắn và quyết liệt
2 Đối với Cơ chế Hối đoái Châu Âu và đồng Euro
Chính sách đối ngoại về kinh tế quan trọng bậc nhất của nước Anh đối với EUgiai đoạn này là sự ly khai ra khỏi Cơ chế Tỷ giá Hối đoái Châu Âu của đồngBảng Anh Việc ở trong cơ chế này chỉ hai năm từ 1990 đến1992 đã mang lạinhiều thiệt hại lớn về tài chính cho nước Anh Điều này cũng đồng nghĩa với khảnăng Anh tham gia vào Khu vực đồng Euro trở nên mong manh, vì Cơ chế Tỷ
Trang 18giá Hối đoái Châu Âu là một trong những nền tảng chính của Khu vực đồngEuro, bên cạnh Thị trường chung Châu Âu Sau năm 1992 đồng Bảng dần lấy lạiđược giá trị thực và nền kinh tế nước Anh tăng trưởng ổn định, lúc này chínhphủ Anh chính thức xác lập chính sách ly khai hoàn toàn khỏi cả cơ chế Cơ chế
Tỷ giá Hối đoái Châu Âu và Khu vực đồng tiền chung châu Âu Việc đồng Euroliên tục mất giá trong thời kỳ khủng hoảng tài chính năm 2008 đã chứng tỏchính sách tiền tệ của Anh trong giai đoạn này hợp lý và phù hợp với các lợi íchkinh tế của nước Anh
3 Đối với cuộc khủng hoảng cấm vận thịt bò
Những quy định của EU về an toàn đối với thực phẩm bán tại thị trường nộikhối đã gây tranh cãi gay gắt giữa Anh và EU trong vấn đề bệnh bò điên (gọi tắt
là bệnh BSE) Làn sóng tẩy chay thịt bò Anh bắt đầu năm 1989 Năm 1989 cảĐức và Mỹ đều ban hành lệnh cấm thịt bò Anh Năm 1996, EU ban hành lệnhcấm thịt bò Anh trên phạm vi toàn liên minh và đồng ý bồi thường 25% giá trị
bò mắc bệnh đã xẻ thịt Chính sách của Anh để giải quyết cuộc khủng hoảng thịt
bò của nước này có thể được chia thành hai giai đoạn với các đặc trưng khácnhau Giai đoạn đầu thuộc thời kỳ Thủ tướng John Major nắm quyền Chínhsách của nước Anh là phản ứng mạnh, bảo thủ và gây hấn Tuy nhiên, chính sáchnày không phát huy hiệu quả EU vẫn cương quyết với lệnh cấm thịt bò Anh trêntoàn lãnh thổ còn nước Anh bị mất uy tín trầm trọng trong các đàm phán và hộinghị thượng đỉnh của EU Giai đoạn thứ hai diễn ra trong nhiệm kỳ đầu của Thủtướng Tony Blair, Anh chuyển từ thái độ đối đầu sang hợp tác mềm mỏng đểtháo gỡ vấn đề bệnh BSE Năm 1997 bắt đầu bằng những đề nghị nới lỏng lệnhcấm thịt bò Anh Sau đó đến tháng 3-2000, vấn đề thịt bò Anh đã được giảiquyết triệt để, hiệu quả và nhận được sự đồng thuận của các nước thành viên
4 Đối với Chính sách nông nghiệp chung Châu Âu (CAP)