Phân tích quyân tā do kinh doanh trong pháp luàt viàt nam bình luàn vâ quyân tā do kinh doanh à viàtnam trong dàch covid 19

Tuy nhiên, bên c¿nh nhÿng thành tāu đã đ¿t đ°ợc, v¿n còn nhiÃu bất cÁp và h¿n chÁ đang cần đ°ợc tiÁp tục nghiên cứu hoàn thiá trong c¢ chÁn bảo vá quy n t à ā do kinh doanh của pháp luÁt

BÞ NGO I GIAO ¾

-÷ ÷  ö

MÔN HâC: PHÁP LUÀT Đ¾I C¯¡NG

ĐÀ TÀI

Gi Áng viên bß môn Cô Hà Thß Út :

Sinh viên thÿc hi n : ß Trần Thá Thanh Th o ả

L p ớ KTQT48C PLĐC (1)

Mã sá sinh viên : KTQT48C1-0310

M甃⌀c l甃⌀c

PH ÀN MỞ ĐÀU 1

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LU¾N 2

1.1 KHÁI NIÞM <QUYÀN Tþ DO KINH DOANH= 2

1 2 ĐẶC ĐIÂM QUYÀN T DO KINH DOANHþ 3

1.3 N I DUNG QUY N T DO KINH DOANHÞ À þ 3

1.3.1 Quy n tÁ ÿ do thành l¿p doanh nghißp 3

1.3.2 Quy n t do lÁ ÿ ÿa chán ngành nghÁ, lĩnh vÿc kinh doanh 4

1.3.3 Quy n t do hÁ ÿ ÿp đồng 4

1.3.4 Quy n t quyß ự ¿t định các v¿n đß phát sinh trong linh v c s n xu t, kinh doanhự ¿ ¿ 4

1.3.5 Quy n t do cß ự ¿nh tranh lành m¿nh 5

1.4 TI U KÂ ¾T 6

CHƯƠNG 2: QUYÀN T DO KINH DOANH þ Ở VI T NAMÞ 6

2.1 TH C TRþ ¾NG PHÁP LU¾T QUY N T DO KINH DOANH À þ Ở VN 6

2.2 THÀNH TƯU THþC HIÞN QUYÀN T DO KINH DOANH VNþ Ở 8

2.3 H N CH TRONG QUY N T DO KINH DOANH VI T NAM¾ ¾ À þ Ở Þ 9

2.3.1 9

2.3.2 9

2.3.3 10

2.3.4 10

2.4 PHƯƠNG HƯàNG NÂNG CAO HIÞU QUÀ QUYÀN Tþ DO KINH DOANH Ở VI T Þ NAM 11

2.5 TI U KÂ ¾T 12

CHƯƠNG 3: BÌNH LU¾N VÀ QUYÀN Tþ DO KINH DOANH VI T NAM TRONG Ở Þ Đ¾I DÞCH COVID-19 12

K ¾T LU¾N 14

DANH M ĀC TÀI LIÞU THAM KHÀO 15

PH ÀN MỞ ĐÀU

Trong h thá áng pháp luÁt của các n°ớc trên thÁ ới nói chung và á gi Viát Nam nói riêng, HiÁn pháp luôn đóng vai trò đặc biát quan tr ng Mã ặc dù các thiÁt ch Á nhà n°ớc và xã hội luôn có nhÿng thay đổ ợp lý để t°¢ng thích với h i sā phát triển và hội nhÁp kinh t Á nh°ng quyÃn con ng°ßi, quyÃn và nghĩa vụ c¢ bản của công dân ¿n luôn là v nội dung chủ chát đ°ợc ghi nh n t i Hi n Á ¿ Á pháp, là nhiám

vụ c t y u cá Á ủa Nhà n°ớ Nó là mộc t trong nhÿng tiêu chí để đánh giá mái quan

há giÿa Nhà n°ớc và công dân, chß có một ch Á độ chính trá dân chủ thāc sā thì quyÃn con ng°ßi mới đ°ợc bảo vá Trong đó, quyÃn tā do kinh doanh suy đÁn cùng là quyÃn con ng°ßi QuyÃn tā do kinh doanh có ý nghĩa chính trá rất lớn, là biểu hián c a quy n t ủ à ā do, dân chủ, bình đẳng và tiÁn bộ xã hội, đảm bảo và t¿o điÃu kián cho con ng°ßi đ°ợc t ā do phát huy hÁt năng lāc bản thân làm giàu cho gia đình và xã hộ Nó thểi hián b n ch t cả ấ ủa n°ớc ta là <Nhà n°ớc của dân, do dân và vì dân=

Trong b i c nh n n kinh t á ả Ã Á n°ớc ta đang không ngừng hội nhÁp và đi trên con đ°ßng <kinh tÁ thá tr°ßng đánh h°ớng xã hội chủ nghĩa= thì viác đảm bảo quyÃn

tā do kinh doanh của cá nhân, doanh nghiá là mộp t yÁu tá vô cùng quan trãng để t¿o nên một môi tr°ßng kinh doanh thu n l i, Á ợ thúc đẩy s ā phát triển c a n n kinh ủ Ã

tÁ trong n°ớc cũng nh° thu hút đ°ợc nguồn ván đầu t° n°ớc ngoài Từ đó, quyÃn

tā do kinh doanh Viá át Nam đã có nhiÃu b°ớc tiÁn m nh m ¿ ¿ và nổi lên nh° là một quyÃn có tính chất cát lõi trong viác vÁn hành nÃn kinh tÁ th á tr°ßng Trong nhÿng năm qua, Đảng và nhà n°ớc đã có nhiÃu chủ tr°¢ng, chính sách khuyÁn khích phát triển doanh nghiáp, phát huy vai trò của doanh nghiáp trong s nghi p ā á xây dāng và bảo v á đất n°ớc Nh ß đó, môi tr°ßng kinh doanh Viá át Nam phát triển t°¢ng đá ổn đái nh, sá l°ợng doanh nghiáp phát triển nhanh, các giao l°u

kinh t Á đã có nhÿng tín hiáu của nÃn kinh t th Á á tr°ßng, đß áng nhân dân đ°ợc i s cải thi n á đáng kể

Tuy nhiên, bên c¿nh nhÿng thành tāu đã đ¿t đ°ợc, v¿n còn nhiÃu bất cÁp và h¿n chÁ đang cần đ°ợc tiÁp tục nghiên cứu hoàn thiá trong c¢ chÁn bảo vá quy n t à ā

do kinh doanh của pháp luÁt Vi t Nam á Đặc biát là trong tình hình dách bánh Covid 19 đang có nhÿng ảnh h°áng sâu sắc đÁn nÃn kinh t Á và xã hộ ủi c a c th ả Á giới, bao gồm c Vi t Nam ả á Do đó, viác nghiên cứu đà tài <Phân tích quyÃn tā

do kinh doanh trong pháp luÁt Viát Nam và đ°a ra các vụ viác thāc tißn làm minh chứng Bình luÁn và các bián pháp đảm b o quy n t do kinh doanh trong ả à ā bái cảnh đ¿ ách Covid 19 á Viát Nam= thāi d c sā có ý nghĩa và rất cần thiÁt

CHƯƠNG : CƠ SỞ LÝ 1 LU ¾N 1.1 KHÁI NIÞM <QUYÀN T DO KINH DOANH= þ

QuyÃn tā do kinh doanh là một bộ phÁn h p ợ thành trong há áng các quyÃn tā th

do của công dân, là một trong nhÿng quyÃn kinh t cÁ ủa con ng°ß đ°ợi, c th c ā hián thông qua ho¿t động góp ván, huy động ván, thay đổi ván và thoái ván T ừ quan ni m chung v quy n t do cá Ã Ã ā ủa con ng°ßi, cho phép chúng ta khẳng đánh: quyÃn tā do kinh doanh là một ph¿m trù pháp lý D°ới góc độ này, quyÃn tā do kinh doanh đ°ợc hiểu theo nghĩa chủ quan và khách quan:

- D°ới góc độ chủ quan hay là nhìn d°ới góc độ quyÃn chủ th ể thì quyà ān t do kinh doanh đ°ợc hiểu là khả năng hành động một cách có ý thức của cá nhân, tổ chức trong quá trình ho¿t động sản xuất kinh doanh

- D°ới góc độ khách quan hoặc đ°ợc xem xét d°ới góc độ một ch Á đánh pháp luÁt thì quyÃn tā do kinh doanh là há áng các quy ph¿m pháp luÁt và nhÿ th ng

bảo đảm pháp lý do Nhà n°ớc ban hành nhằm t¿o điÃu kián cho các cá nhân hay

tổ ch c th c hi n quyứ ā á Ãn đ°ợ āc t do kinh doanh

1.2 ĐẶC ĐIÂM QUY N T DO KINH DOANH À þ

QuyÃn tā do kinh doanh là một bộ phÁn cấu thành và đóng vai trò quan trãng trong h thá áng các quyÃn tā do của con ng°ßi, đ°ợc xem xét nh° là giá trá tā thân của con ng°ß mà Nhà n°ới c phải tôn trãng, thừa nh n, b o v Quy n t do Á ả á Ã ā kinh doanh hình thành , phát triển phụ thuộc vào nhiÃu y u t Á á nh° chÁ độ chính trá- pháp lý , trình độ phát triển kinh t - Á xã hội của mỗi quác gia khác nhau thì mức độ ghi nhÁn và bảo vá của pháp luÁt cũng không giáng nhau

QuyÃn tā do kinh doanh là quyÃn luôn đ°ợc đặt trong khuôn khổ pháp luÁt và bá rằng bu c b i nhộ á ÿng giớ ¿i h n nhất đánh Gi i hớ ¿n này đ°ợc thể hián trên hai ph°¢ng dián , bao g m : mồ ức độ nghi nhÁn của pháp luÁ Ãt v quy n t do cà ā ủa các

tổ chức , cá nhân trong ho¿t động kinh t Á và nhÿng bảo đảm pháp lý ( khả năng bảo v cá ủa pháp luÁt ) cho viác thāc thi nh ng quyÿ Ãn đó

1.3 N I DUNG QUY N T DO KINH DOANH Þ À þ

1.3.1 Quy n t Á ÿ do thành l¿p doanh nghißp

QuyÃn tā do thành lÁp doanh nghiáp và đăng ký kinh doanh là ội dung c¢ bản n của quy n t à ā do kinh doanh, là tiÃn đà thāc hián các quyÃn khác thuộc nội dung của quy n t à ā do kinh doanh Các ho¿t động kinh doanh ch ß có thể đ°ợc tiÁn hành khi các chủ thể kinh doanh xác lÁp t° cách pháp lý Với quyÃn tā do thành lÁp doanh nghiáp, các nhà đầu t° có khả năng quyÁt đánh lāa chãn mô hình kinh doanh và linh vāc, ngành nghà kinh doanh thích hợp để Án hành ho¿t độ ti ng kinh doanh có hiáu qu cao ả

1.3.2 Quy n t do l a chÁ ÿ ÿ án ngành nghÁ, lĩnh vÿc kinh doanh

QuyÃn tā do lāa chãn ngành nghÃ, linh vāc kinh doanh đ°ợc hiểu là viác cá nhân, tổ chức đ°ợc quy n t à ā mình lāa ch n nhã ÿng ngành nghà mà mình muán kinh doanh trong pháp vi ngành ngà mà pháp luÁt không, đái với nhÿng ngành nghà kinh doanh có điÃu kián thì viác kinh doanh đ°ợc thāc hián sau khi đáp ứng đủ các điÃu ki n cá ủa ngành nghà đó

1.3.3 Quy n t do hÁ ÿ ÿp đồng

Khi tham gia vào ho¿t động kinh doanh, các chủ thể có quyÃn tā do lāa chãn đái t°ợng khách hàng để giao kÁt hợp đồng, tā do đàm phán, ký kÁt và thoả thuÁn các điÃu khoản trong hợp đồng, t do tho thuā ả Án để thay đổi, đình chß hay hu b ỷ ß thāc hi n há ợp đồng trong quá trình thāc hián hợp đồng, mãi sā can thiáp v m t à ặ

ý chí đá ới các chủi v thể tham gia giao k t hÁ ợp đồng đÃu b á coi là bất hợp pháp

và hợp đồng bá xem là vô áu Tuy nhiên, sā hi tā do ý chí của các bên chủ thể của các bên khi giao kÁ ợp đồng <không đ°ợc trái pháp luÁt, đ¿o đức xã hội= Tứt h c

là sā thoả thuÁn của các bên trong hợp đồng không đ°ợc trái với điÃu cấm c a ủ pháp luÁt và nhÿng chuânt māc đã đ°ợc xã hội thừa nhÁn rộng rãi

1.3.4 Quy n t quyÁ ÿ ¿t đßnh các v¿n đÁ phát sinh trong linh vÿc sÁn xu¿t, kinh doanh

Khi tham gia vào ho¿t động kinh doanh, ch th ủ ể kinh doanh đ°ợc quyÃn tā do lāa chãn mô hình kinh doanh cho mình từ viác quyÁt đánh v và án đầu t°, chß cần mức ván đó đáp ứng quy đánh và ván pháp đánh tái thiểu nÁu là kinh doanh một

sá ngành nghà đặc thù theo quy đánh Bên c¿nh đó, có thể quyÁt đánh điÃu chßnh quy mô kinh doanh của mình thông qua viác huy động ván

Bên c¿nh đó, các chủ thể kinh doanh đ°ợc quyÃn t l a ch n loā ā ã ¿i hình tổ chức kinh t Á để ā th c hián ho¿t động đầu t° kinh doanh, chß ần đả c m bảo các quy đánh

và lo¿i hình đó nh° hộ kinh doanh, doanh nghiáp t° nhân, công ty hợp danh hoặc trách nhiám hÿu h¿n, công ty cổ phần

Các chủ thể kinh doanh có quyà ān t do l a chā ãn hình thức, cách thức huy động ván thông qua viác chủ đầu t° quyÁt d nh viá ác tăng ván vay hay tăng ván điÃu l ; á cách thức tăng ván vay thông qua hợp đồng hay thông qua viác phát hành trái phiÁu

Viác tā do quyÁt đánh các vấn đà phát sinh trong linh vāc sản xuất kinh doanh cũng đ°ợc thể hián qua viác các chủ ể đ°ợc t do l a ch th ā ā ãn ph°¢ng thức giải quyÁt tranh chấp phát sinh trong quá trình thāc hián ho¿t động kinh doanh D°ới tác động của quy lu t cÁ ¿nh tranh và sā ā do hoá các h ¿t độ t o ng kinh tÁ, các tranh chấp phát sinh trong quá trình thāc hián ho¿t động kinh doanh là không tránh khßi và pháp luÁt cho phép các chủ thể đ°ợc t do thoả thu n l a chā Á ā ãn ph°¢ng thāc gi i quyả Át tranh ch p bấ ằng th°¢ng l°ợng, hoà giải, trãng tài th°¢ng m¿i hoặc giải quy t tranh chÁ ấp thông qua toà án

1.3.5 Quy n t do cÁ ÿ ¿nh tranh lành m¿nh

Khi th c hi n hoā á ¿t động kinh doanh, các chủ thể đ°ợc t do c nh tranh mā ¿ ột cách lành m¿nh Khi phát sinh tranh chấp, các chủ thể có thể lāa chãn hình thức giải quyÁt tranh chấp đ°ợc pháp luÁt quy đánh nh° th°¢ng l°ợng, hòa giải, trãng tài th°¢ng m¿i hay tòa án

NÃn kinh t Vi t Nam v i mÁ á ớ ục tiêu phát triển kinh tÁ thá tr°ßng đánh h°ớng xã hội ch ủ nghĩa, do đó chúng ta phải buộc tuân theo quy luÁt của n n kinh t th à Á á tr°ßng mà trong đó quy luÁt c¿nh tranh là một thành tá không thể tách rßi N i ộ dung bảo đảm quy n t do cà ā ¿nh tranh chính là viác đảm bảo các điÃu kián để canh tranh dißn ra lành m¿nh và kiểm soát viác cháng độc quyÃn trong kinh

doanh Các chủ th kinh dể oanh đ°ợc pháp luÁt bảo v ná Áu có hành vi c¿nh tranh không lành m¿nh làm ảnh h°áng đÁn ho¿t động sản xuất kinh doanh của mình

1.4 TI U K T Â ¾

Trong ch°¢ng 1, sinh viên thāc hián đã đà Áp đÁ c n nhÿng vấn đà lý luÁn và khái

ni má , đặc điểm và nội dung chính của quyÃn tā do kinh doanh Qua viác nghiên cứu các vấn đà lý luÁn c¢ bản và quyÃn tā do kinh doanh, ta có thể rút ra đ°ợc viác thiÁt lÁp và duy trì quyÃn tā do kinh doanh cần có sā đảm bảo kiểm soát chặt ch¿ của Nhà n°ớc Nội dung đã đà Á á ch°¢ng 1 s¿ là tiÃn đà để phân tích thāc c p tr¿ng quyÃn tā do kinh doanh Viá át Nam trong các ch°¢ng sau

C HƯƠNG 2: QUY N T DO KINH DOANH VI T NAM À þ Ở Þ

2.1 TH C TR NG PHþ ¾ ÁP LU¾T QUYÀN Tþ DO KINH DOANH VN Ở

Tā do kinh doanh là quyÃn c¢ bản của công dân, đ°ợc thừa nhÁn rộng rãi á

nhiÃu n°ớc trên thÁ gi i, nhớ ất là các n°ớc ph°¢ng Tây, nh°ng l¿i không đ°ợc

nhìn nhÁn đúng đắn á Vi t Nam trong m t thá ộ ßi gian dài Trong h¢n 40 năm xây

dāng n n kinh t à Á theo mô hình kÁ ho¿ch hóa tÁp trung, không chấp nhÁn kinh tÁ thá tr°ßng, quy n t à ā do kinh doanh đã bá lãng quên, không đ°ợc ghi nhÁn trong

há tháng pháp luÁt Viát Nam ThÁm chí, đã có thßi kỳ, Đảng và Nhà n°ớc coi s á hÿu t° nhân, tā do kinh doanh là kẻ thù của ch ủ nghĩa xã hội, phải ngăn cấm tri t á

để

Tuy nhiên, t¿i Đ¿i hội đ¿i biểu toàn quá ầc l n th VI cứ ủa Đảng Cộng sản Viát

Nam (năm 1986), Đảng ta m¿nh d¿n thừa nhÁn <đã ph¿m nhi u sai l m trong à ầ

viác xác đánh mục tiêu và b°ớc đi và xây dāng c¢ sá vÁt chất – kỹ thu t, c i t o Á ả ¿

xã hội chủ nghĩa và quản lý kinh tÁ= và tìm ra con đ°ßng phát triển mới: <đi đôi

với viác phát triển kinh tÁ quác doanh, kinh t t p thÁ Á ể, tăng c°ßng nguồn tích lũy

tÁp trung của Nhà n°ớc và tranh thủ án ngoài n°ớ v c, cần có chính sách sử dụng

và cả ¿o đúng đắn các thành phầi t n kinh t Á khác Giải pháp đó xuất phát từ thāc

tÁ của n°ớc ta và là sā vÁn dụng quan điểm của Lênin coi nÃn kinh tÁ có c¢ cấu nhiÃu thành phần là một đặc tr°ng của thßi kỳ quá độ=

QuyÃn tā do kinh doanh và ho¿t động của các thành phần kinh tÁ khác ngoài Nhà n°ớc không đ°ợc khuyÁn khích trong HiÁn pháp 1959 và HiÁn pháp 1980 ĐÁn HiÁn pháp 1992, quyÃn tā do kinh doanh lần đầu tiên đ°ợc ghi nhÁn chính thức t¿i ĐiÃu 57, theo đó <Công dân có quyà ā do kinh doanh theo quy đán t nh của pháp luÁt= HiÁn pháp 1992 KÁ thừa tinh thần đó, điÃu 33 HiÁn pháp 2013 khẳng đánh ng°ßi dân có quyÃn t do kinh doanh trong nhā ÿng ngành nghà mà pháp luÁt không cấm.Đây là lần đầu tiên trong lách s lử Áp pháp của Vi t Nam ghi nh n quy n t do á Á à ā kinh doanh của công dân Mặc dù nó còn h¿n chÁ á ph¿m vi quyÃn tā do kinh doanh, các chủ th chể ß đ°ợc t ā do kinh doanh trong các lĩnh vāc mà pháp luÁt cho phép (tā do trong ph¿m vi đóng) QuyÃn tā do kinh doanh trong HiÁn pháp 2013

đã có một b°ớc ti n m i, c i m vÁ ớ á á ới nguyên tắc: <Mãi ng°ßi có quyÃn t do kinh ā doanh trong nhÿng ngành nghà mà pháp luÁt không cấm= (ĐiÃu 33) Quy đánh này hàm chứa hai ý quan trãng, đó là: mãi ng°ßi có quyÃn tā do kinh doanh; và giới h¿n c a quy n tủ à ā do đó là nhÿng gì luÁ ấm, nói khác đi, muát c n cấm cái gì, thì Nhà n°ớc phải quy đánh bằng luÁt

Cụ th ể hoá quy đánh v quy n t do kinh doanh trong Hià à ā Án pháp 2013, LuÁt Doanh nghiáp 2014 và LuÁt đầu t° 2014 khẳng đánh <doanh nghiáp có quyÃn tā do kinh doanh trong nhÿng ngành, nghà mà luÁt không cấm= và <Nhà đầu t° đ°ợc quy n à thāc hián ho¿t động đầu t° kinh doanh trong các ngành, nghà mà LuÁt này không cấm=

TiÁp thu tinh thần của HiÁn pháp 2013 và LuÁt Doanh nghiáp 2014, LuÁt Doanh

nghà mà pháp luÁt không cấm Viác tā do kinh doanh này đ°ợc thể hián qua viác

hã có toàn quyà ān t ch trong viủ ác kinh doanh, toàn quyà ān l c ch n v ã à hình thức cũng nh° ngành, nghà liên quan và cả nhÿng vấn đà khác liên quan nh° đáa bàn, quy mô kinh doanh

2.2 THÀNH TƯU THþC HIÞN QUYÀN Tþ DO KINH DOANH VN Ở Thông qua các quy đánh của LuÁt Công ty 1990, LuÁt Doanh nghiáp 1999, Lu t Á Doanh nghiáp 2014 cho đÁn LuÁt Doanh nghiáp 2020, có thể ấy các quy đánh th

và quy n t do kinh doanh c a doanh nghià ā ủ áp đang ngày càng đ°ợc má rộng, t¿o b°ớc nhảy v t cho s ã ā phát triển c a nủ Ãn kinh tÁ ĐiÃu này, không chß đ°ợc minh chứng c th qua h thụ ể á áng, hành lang pháp lý mà còn hián thāc hóa á môi tr°ßng kinh doanh c a Viủ át Nam, khi đ°ợc cộng đồng doanh nghiáp trong n°ớc và quác

tÁ đánh giá cao

Với nhÿng chính sách t¿o thuÁn lợi cho ng°ßi dân thāc hián quyÃn tā do kinh doanh, s á l°ợng doanh nghiáp đã không ngừng phát triển và gia tăng trong nhÿng năm vừa qua ¯ớc tính mỗi năm có khoảng 70.000 doanh nghiáp đ°ợc thành lÁp mới và đi vào ho¿t động Riêng trong năm 2014, đã có 74.842 doanh nghiáp đăng ký thành lÁp mới

Môi tr°ßng kinh doanh có nhÿng c i thiả án rõ rát Tr°ớc khi quyÃn tā do kinh doanh có hiá āu l c, viác thành lÁp 1 công ty hay 1 doanh nghiáp t° nhân s¿ rất khó khăn v i nhiớ Ãu h n ch v¿ Á à bấ Á Nh°ng sau khi t c p HiÁn pháp thay đổi và quyÃn tā do kinh doanh chính thức ra đß , thì các thủ ục hành chính đã liên tụi t c đ°ợc đ°ợc cắt gi m vả à ng°ß ân đã đ°ợ āi d c t do, thuÁn tián h¢n trong vi c gia á nhÁp th á tr°ßng