Giáo trình bóng đá dành cho sinh viên ngành thể dục thể thao lý vĩnh trường

Cùng uới sự phát triển không ngừng của bóng đá hiện dại, bóng đã ■ .ệ: Ham dang hòa nhập uào ngói nhà chung của bóng dá thế giỡ- bước khẳng định và mang đến lòng tin, niềm dam mé cho hàn

Bộ VẴN HÔA.THỂ THAO VẰ DU LỊCH TRUONG ĐẠI HỌC THỂ DỤC THỂ THAO TP HÓ CHÍ MINH

THÀNH PHÓ Hổ CHÍ minh

TSLÝVĨNH TRƯỜNG (Chủ biên)

ThS NGUYỄN HỔNG SƠN (Ộổng chủ biên)

ThS TRẦN ĐÌNH HIỆP - ThS BÙI QUỐC CUỜNG

GIÁO TRÌNH

BỎNG ĐÁ

DỬNG CHO SINH VIÊN NGÀNH THỂ DỤC THỂ THAO

THANHPHÓ HÓ CHÍ MINH

GIÁO TRÌNH BÓNG ĐÁ LÝ TRƯỞNG (chù tỊỄn)

NGUYÊN HÔNG SỎN (đồng dTỦ tãỄn) NGUYÊN HỮU HOANG PHUC - TRAN đính H£P BÚIQUỔC CƯỜNG

Bản tiếng Việt ©, CÔNG TY TNHH MTV VH SÁCH VIỆT (MINH TRÍ), NXB ĐHQG-HCM

và CÁC TAC GIẢ.

Bản quyền tác phám đã được bảo hộ bời Luật Xuất bản và Luật Sờ hữu trí tuệ Việt Nam Nghiêm cấm mọi hlnh thức xuất bản, sao chụp, phát tán nội dung khi chưa có sự đông ý cua Tác giả và Nhà xuất bản.

ĐẾ CÓ SÁCH HAY, CẦN CHUNG TAY BẢO VỆ TÁC QUYỀN!

LOI NOI ĐAU

Hoạt động bóng đả vô cùng phong phú và đa dạng, thu hút được

sự hâm mộ ở mọi tảng lởp và lứa tuổi bằng sức hấp dản uốn có cùa

nó và trở thành một trong những môn thể thao được ưa chuộng nhất Cùng uới sự phát triển không ngừng của bóng đá hiện dại, bóng đã ■ ệ: Ham dang hòa nhập uào ngói nhà chung của bóng dá thế giỡ-

bước khẳng định và mang đến lòng tin, niềm dam mé cho hàng triệu người hâm mộ.

Hiềm hg vọng cua bóng dá nước nhà tập trung phản lớn -ào sự dóng góp và gia nhập cùa giới trẻ, món bóng đá được dưa vào nệ thống giang dạy môn thực hành tại các trường đại học chuyên ngành iệc biên soạn cuốn sách "Giáo trinh bóng dã” là một trong những thành tố rất quan trọng góp phần vào cóng cuộc cải cách giáo dục và dạy học tại các trường dại học và cao đảng.

Trong quá trinh thực hiện, nhóm biên soạn đà tổng hợp tư liệu, liên kết một cách chặt chẽ giữa thực tế vởi quan điềm giảng dạy và huấn luyện tiên tiến từ các lớp bồi dưỡng bóng đá sơ cấp, trung cấp dển cao cấp làm tư tường chù dạo chính, tiến hành biên soạn cô đọng, dể hiếu đối vơi tất cả các nội dung, dặc biệt là phần kỹ chiến thuật Hội dung giảng dạy bố tri từ dễ đển khó, từ đơn giản đến phức tạp, kết hợp giữa lời dằn và hình minh họa, rất thuận lợi kể cả cho những người mơi học, dể dàng dựa trên lý luận trong sách để thực hiện các bài tập liẽn quan Giáo trình có cấu trúc 10 chương bao gồm các nội dung: nhập môn bóng đá, kỹ - chiến thuật bóng đá, huấn luyện thề lực, giàng dạy

và huấn luyện, tuyển chọn và dào tạo VDV bóng dã, huấn luyện tàm

lý, huấn luyện bóng đã nừ, phòng tránh và xử lý chấn thương, phương pháp tổ chức thi đẩu Các nội dung được giảng dạy theo chương trĩnh

học của từng Itọc kỳ uởi tổng số tín chi là 35, tổng số tiết là 1050 tiết, trong dó tổng sô giờ giảng dạy lý thuyết là 210 tiết uà giảng dạy thực hành là 800 tiẽt (40 tiết kiêm tra), hy uọng góp phần mang lại hiệu quà cho quá trình nâng cao mức độ hiểu biết đối uởi người học.

Trên cơ sở tham kháo nhiều tài liệu giang dạy bóng dá khác nhau, xem xét đên khia cạnh trình độ uà dặc điểm nhặn thức tư duy của người học, kêt hợp uởi trải nghiệm càm xúc cùng dặc trưng hãnh ui của lứa tuổi, nhóm biên soạn mong muốn làm nổi bật được tính kiến thức, tính thưởng thửc, tinh hấp dằn tinh thực tế uà nhưng đặc tinh khác cùa môn bóng đá, tư dó dãp ứng mục đích phát triển toàn diện trinh

độ món bóng đá trong các trường đại học, cao đẩng uà phong trào ờ các địa phương.

Trong quá trình thực hiện giáo trình, xuất hiện nhưng thiếu sót uà không hợp lý là diều khó tránh khói, nhóm biên soạn rất mong nhậR dược sự đóng góp chân thành từ phía chuyên gia, học giả uà nhưng người làm cóng lác chuyên món liên quan đế giáo trinh ngày càng được hoàn thiện hơn ở nhưng lằn lãi bàn tiếp theo Xin chân thành cảm ơn!

4

DANH SÁCH HỘI ĐỔNG THẨM ĐỊNH

GS TS LÊ QUÝPHƯỢNG

Trưởng khoa Quản lý - Trưởng Đại học TDTT

TP Hổ Chi Minh

TPHổ Chi Minh

uỷviên Thư ký

BAN BIÊN SOẠN

TS LýVinh Trường - Ths TránĐình Hiệp - ThS Bùi Quốc Cường

Chương3: CHIẾN THUẬT BÓNG ĐÁ

TS Lý VĩnhTrường - Ths Nguyễn Hồng Sơn

TS Lý Vinh Trường

Chương 5: HUẤN LUYỆNTÂM LÝ CHO VẬN ĐỘNG VIÊN BÓNG ĐÁ

TS LýVĩnh Trường - ThS Nguyễn Hổng Sơn

Chương7: TUYỂN CHỌN VÀHUẤN LUYỆN BÓNG ĐÁTRẺ

TSLýVĩnh Trường

TS Lý VĩnhTrường - ThsNguyẻn Hữu Hoàng Phúc

DANH MỤC CÁC TỪ' VIÉ í TẤT

TT Chữ viết tắt Chfr vict đẩy dú

I FIFA International Federation of Association Football

2 UEFA Union of European Football Association

3 AFC Asian Football Confederation

4 OFC Oceania Football Confederation

5 LĐBĐVN Liên đoàn Bóng đá Việt Nam

6 SEA Games Southeast Asian Games

CHƯƠNG 1:

❖ Mục tiêu: Nội dung chương này nhằm giúp sinh viên hiéu vá r_inĩ được sự ra đòi và phát triển của bóng đá, xu hướng phát triển của bóng đá trong tương lai, đặc điểm và tác dụng của bóng đá đối với đời sống xã hội

1.1 VỊ TRÍ CỦA BÓNG ĐÁ TRONG ĐỜI SÓNG XÃ HỘI

Bóng đá hiện đại ra đời vào giữa thế kì XIX tại nước Anh Sau kh: v_li hiện, bóng đá đã nhanh chóng trở thành môn thể thao được ưa chuộng ờ rát nhiều nước châu Âu, và mau chóng phát triển rộng ra khắp thế giời, beng đá dan dần có vị trí đặc biệt trong đời sống tinh thần của xã hội Một nhã xã hội học đã khái quát một hình ảnh về bóng đá như sau: bóng đá đã thổi 'lẻn ngọn lửa tình yêu cuộc sống của nhân loại, là tiếng nói chung lớn nhất trên hành tinh của chúng ta, dù có khác nhau về dân tộc, tôn giáo và chính trị

The kỷ XX đã tạo nên nhũng bước ngoặt phát triển kì diệu về khoa học -

kỹ thuật, trong đó có lĩnh vực phục vụ giải trí cho con người The nhưng môn bóng đá - một trò chơi giải trí khá đơn giàn - đã không hề bị bỏ rơi Trái lại, bóng đá ngày càng được con người văn minh ưa chuộng, càng có ỷ nghĩa quan trọng trong đời sống xã hội của loài người

Bỏng đá đã và đang được phát triển rất mạnh ở hầu khắp các châu lục, từ những nước chậm phát triển, nghèo đói đen những nước có nền kinh tế hùng mạnh nhất hành tinh, nơi nào bóng đá cũng được mọi tầng lớp xã hội đón nhận với sự quan tâm đặc biệt Những nước như Anh, Đức, Pháp, Mỹ, Nhật, đứng hàng đầu the giói về phát triển khoa học kỹ thuật cũng như kinh tế, cũng

là những nước phát triển bóng đá rất mạnh Những nước nghèo của Châu Phi như: Cameroon!, Nigeria, Senegal!, lại củng là những nước có đội tuyền bóng đá vào hàng các đội mạnh trong các giải the giới

Bóng đá là môn thể thao có số lượng khán giả lớn nhất, không chì so với các môn thể thao khác, mà có thể so với bất kỳ môn nghệ thuật trình dien nào

khác Một trận bóng đá lớn một giài bóng đá thế giới dền có, himg ttriệụr^Ị klTp năm Chau quan tâmithcoddl bóng đá lúc:ra‘ đờ chi O" ’“a" ‘ "'ft m»n horn đọng the thao giải tri, da dan trờ thành mộ hniI hái hoping mang tính

nghệ thũãt cao, chiêm vị t i rắt đặc biệt trong đờsống xà hộ vàrộ!hành mội dọng lục góp phân diúc đây xã hội phát triền Những g á trị to on ttta bóng dá

co the mang lại cho đời sống xã hội của con người cá vẽ mặt tinh thần và vặt

chất thể hiện ở những lĩnh vực sau: Ẵ

ỉ 1 / Giá trị trong lĩnh vực giảo dục thê chât con người

Nằm trong hệ thống các phương tiện giáo dục the chát, cũng như nhiều môn the thao khác, bóng đá được coi là môn the thao có giá trị rất lớn đổ phát triển thể chất và sức khoe cho con người, đặc biệt la thanh thicu men

Tập luyện bóng đá một cách khoa học, đúng phương pháp sẽ giúp cho

cơ the phát triền toàn diện, càn đòi Có thê tập, noi đung hon la choi bong đá rất sớm, từ tuổi mẫu giáo, tiêu học, với mục đích lam cho tre em nhanh nhẹn, cứng cáp Nhưng tập bỏng đá một cách có hệ thông thi nen bat đau ơ lưa tuôi

từ 8-10, đó là lúc cơ thể tre em có the thích ứng với hoạt động bóng đá và tiếp nhận một cách có hiệu quã những tác động tích cực mà hoạt động bóng đá mang lại, đặc biệt phát triển về khả năng nhanh nhẹn, khéo léo, linh hoạt và mạnh mẽ Nhưng kỹ năng điều khiển quà bóng - nhờ tập luyện rất công phu mới có được - sẽ giúp tre em tăng khả năng về phàn xạ thân kinh, về tính linh hoạt vận động, là những yếu tố rất quan trọng trong tất cả mọi công việc đòi hỏi sự tinh te của con người Với hoạt động ngoài trời là chủ yếu, bóng đá còn giúp con người gần gũi, gắn bó hơn với môi trường thiên nhiên, làm tăng khà năng dường dục cả về tâm lực và trí lực

Trong nhiệm vụ giáo dục thê chất cho thanh thiếu niên, bóng đá luôn luôn phat huy được hiệu quả cao bởi nó được tuổi trê ham thích và tập luyện một cách chủ động, tự giác và thường xuyên Mặt khác, đề có thể tập luyện, chơi, thi đâu, bóng đá không đòi hỏi những điều kiện phức tạp, tốn kém Chi một trái bóng và một khoảng trống, một bãi đất, thậm chí một đoạn đường vắng cũng

có thê có một trận thi đâu bóng đá sôi nổi

I- 5°1 lKin 11 'bú giôi phái trái qua một quá trinh tập luyện có hệ thống,

nỗ lực rấl cao lro"8 một cô"8 ',|ôc vất vá Qua trình đó tự nó đã là

u ;', av U1“ qua''.1/ng lạo nên đặc 'inh tâm lý tích cực cua con ngươi, mà trước

cT, „ ,vu?‘ U!Ó’.là tinh kiên "han trong nô lực duy tri tập luyện

'u2.kin?,nghiộ,n.thi đấu qua na'" 'bang với các điêu kiện, mõi

da"b "ho những nguw dung câm vá bán thân hoạt dọng đá bóng đà giúp cầu thù rèn luyện, phát tridn một

6

cách hữu hiệu các tố chắt tám lý này Như vậy, tập luyện bóng đá làm thay đỏi theo hướng tích cực các khá nâng tám lý cùa luói tre.

1.1.2 Giá trị trong lĩnh vực giáo (lục (lạo (lức, phẩm chắt con người

Có the nói, bóng đá lá một phương tiện giáo dục thanh, thiếu niên có hiệu quả cao, nhất là trong mỏi trương giáo dục của nhà trường ĩ rong cóng tác Đoàn, Đội, bóng đá luôn là một nội dung hoạt động tích cực dược lựa chọn với nhiêu mục đích, trong đó mục đích giáo dục được coi trọng

Bóng đá là môn thế thao tập the, ờ đó mọi cá nhàn cùng phối hợp, đóng góp tài năng của bàn thân làm cho đội bóng trở nôn mạnh, đế có the gianh

thắng Mọi cá nhân trong đội bóng muốn phát huy tốt khả năng cũa m:nh đêu phải dựa vào sự hồ trợ của đồng đội Không một tài năng nào, dù kiệt xuẩt ■ •- íâ _

có thổ một mình làm nên chiên thang Ngược lại, một cá nhân có thê chưa mạnh nhưng sẽ trở nôn mạnh khi được tập the cả đội hỗ trợ, chia sè Như vậy ng

là một phương tiện giáo dục tính cộng đồng tập thê cho tuổi tre rất có giư m.Việc tập luyện và thi đấu bóng đá đòi hỏi cẩu thủ phải tuân theo ca.' ẹ_j định nghiêm ngặt về chuyên môn, về tổ chức, trong đó có nguyên tăc duy m kỹ luật tập thế đội bóng Một đội bóng sẽ giảm sút sức mạnh, giàm sút tmh c'-.Jn đấu, thậm chí có the bị tan rã nếu các cá nhân không gắn kết với nhau ring m ■;'

kỳ luật tập thể chặt chẽ

Đối với công tác giáo dục thanh thiếu niên, ở nơi nào biết tô chức :5t các hoạt động thề thao, nhất là hoạt động bóng đá, thì ở đó có nhiều điều kiện đẻ đạt kết quà cao cần tổ chức hoạt động bóng đá như một nội dung sinh hoạt hấp dẫn đe thu hút lớp trò vào một hoạt động lành mạnh chống lại các tệ nạn

xã hội như cờ bạc, nghiện hút Tổ chức FIFA và các tổ chức bóng đá quốc gia đang cổ vũ cho ý tưởng “Bóng đá đẩy lùi ma tuý” Đó cũng là lời kêu gọi mọi người, đặc biệt là thế hệ trò, hãy tham gia hoạt động bóng đá đê nâng cao the chất và đạo đức, làm lành mạnh hoá xã hội

/ 1.3 Giá trị trong lĩnh vực giao lưu xã hội

Với tính phổ cập rất cao và quy mô phát triền rộng khắp, bóng đá đã trở thành một phương tiện, một điều kiện giao liru xã hội hữu hiệu Phạm vi giao lưu qua phương tiện hoạt động bóng đá có the thấy rất rõ ở nhiều cấp độ: giữa các cơ sờ, địa phương, giữa các tinh thành, các quốc gia và châu lục ơ bóng

đá đỉnh cao (cấp độ các đội tuyển), hoạt động thi đau bóng đá thường trờ thành tâm điểm, thu hút được sự chú ỷ quan tâm của nhiều người, nhiều tầng lớp xã hội Việc quảng bá, giới thiệu về nhau sẽ đạt hiệu quả cao khi biết sử dụng hoạt động thi đấu bóng đá làm phương tiện giao lưu xã hội Điêu này có thè thấy rõ trong lĩnh vực du lịch

7

Ngày nay, những giài bóng đá lớn những trán thi đâu lớn đã trở thành một dip họi tụ, gặp gỡ cat cầu thù, các cồ động viên, các khách du hch, các nhà kinh tế vả đôi khi là cùa các chinh sách, bóng đá trớ thánh chịêc câu giao lưu nôi gân lặi những cách biệt không chi về lĩnh vục địa li, mà với ca các lình vực khác như kinh tế, chinh trị, văn hoá, , là cơ hội đe thụ hiéu học hói trao đổi mọi vấn đề của xã hội loài người, bóng đá được mệnh danh là I lông nói hoà bình, hữu nghị giữa các dân tộc, làm cho the giới gàn lại nhau hơn.

1.1.4 Giá trị trong lĩnh vực giãi trí

Bóng đá cũng như nhiều môn thè thao khác và giông vóì các môn nghệ thuật trình diễn là có giá trị giái tri cao Hoạt động của bóng đá không chi hâp dẫn con người ở lĩnh vực thưởng thức tinh nghệ thuật của trình diên, mà còn rất hấp dẫn, lôi cuốn người ta vào hoạt động "tự trình diên Sau những giờ làm việc, học tập mệt mòi, nhiêu người lựa chọn vận động, hoặc màn hình nho đê thư giãn, giải trí với những trận bóng đá hấp dẫn; và cũng có nhicu người, đặc biệt là lóp trè lại chọn sân bài quà bóng tròn làm phương tiện giải trí cho mình, bóng đá là môn the thao có "ma lực" lôi cuốn cà người xem và người chơi.Ngày nay, tham gia vào các trận thi đấu bóng đá lớn, các giải bóng đá lớn như giái cúp châu Âu, châu Nam Mỹ, Cúp thế giới, không chì có các cầu thù và hàng ngàn khán giá trên sàn vận dộng, mà còn hơn the rat nhiêu, hàng

tỷ người ờ khắp hành tinh say sưa “Sống cùng bóng đá” qua các phương tiện thông tin đại chúng, số lượng người có nhu cầu thưởng thức bóng đá trên thế giới là rất lớn, đã vượt xa bất cứ môn nghệ thuật giãi trí nào khác Đối với tuồi trẻ, học sinh, sinh viên, bóng đá là một trong những hoạt động giải trí được sự lựa chọn nhiều nhất khi có thời gian tự do

1.1.5 Giá trị trong lĩnh vực kinh tế

Xuât xứ của bóng đá lúc đâu là hoạt động giải trí và những người chơi bóng

đa, cung như các môn thê thao khác đêu là nghiệp dư Nhung với đặc thù riêng

ơ tinh hap dân cao, ờ mức phát triên rộng khắp và mang tính chất chi phối tới dơi song xa họi, bong đá đã nhanh chóng tiên theo con đường chuyên nghiệp, bóng đá nhà nghề ra đời ở châu Âu từ đầu thế kỳ XX Kết thúc thế ki XX, bóng

đá chuyên nghiệp đã có mặt ở tất cá các châu lục trên hành tinh, bóng đá chuyên nghiệp có nghĩa bóng đá là một nghe Những người làm bóng đá chuyên nghiệp song bang nghẹ bong đa Như vậy, bóng đá chuyên nghiệp đã tạo ra công ăn việc

àm X mộỊbộ Phận xĩh 1 và đã góp phần thúc đẩy nền kinh tể xã hội phát triển

®-y n2’,nhirnrCLB bó“8 đá chuyân n8hiố> mạnh trên the giới đều gắn

;"h™8'° nl'^ eong nghiệp, doanh nghiệp lớn và trờ thảnh mặt bộ

p lận sinh lọi của nó Như vậy, bóng đá chuyên nghiệp đã bước vào thương

8

trường và trớ thành một ngành kinh (loanh sinh lợi Tó chức bóng đá Thê giới (FIFA) điều hành các hoạt dộng bóng (lá chuyên nghiệp thế giới có doanh thu ngang với doanh thu cua những tập (loàn kinh tế trên the giới Vi vậy FIFA đã

có điều kiện đe giúp dờ, hồ trự một cách hiệu quá nhiều nước thành viên phát triền bóng đá mạnh mẽ, dặc biệt lá phát triền bóng dá tre, bóng đá học đường

Ớ những quốc gia có nen bóng đá phát triển mạnh, doanh thu mã bóng đá mang lại được coi là sánh ngang với doanh thu của ngành du lịch và trờ thanh nhấn

tố quan trọng thúc đẩy kinh tế xã hội phát triển

1.2 ĐẶC ĐIÉM CO BẢN CỦA MÔN BÓNG DÁ HIỆN ĐẠI

Lịch sử bóng đá hiện đại đã có trôn 130 năm Từ thực te phát trién, với quan diêm khoa học và lịch sừ, có thể khái quát xu thế phát triển cùa bens trên các mặt sau:

1.2.1 Sự dổi kháng giữa công và thủ ngày càng quyết liệt

Thực ra, sự đối kháng (mâu thuẫn) giữa 2 mặt này từ lâu đã được coi A ẹ -V luật cơ bàn của sự phát triển bóng đá Căn cứ vào mức đối kháng này ta c'hẻ phân thành ba giai đoạn phát triền sau:

1.2.1.1 Giai đoạn xung trào (1863 - 1930):

Mặc dù cũng trài qua với nhiều nội dung thi đấu, thậm chí có cái quái gở nhưng nhìn chung do hạn chế về kỹ - chiến thuật, the lực và cà ý thức nẻ." sự đối kháng giữc công và thủ trên về cơ bản vẫn chỉ nhằm đá bóng lèn cao chú trọng vào điểm rơi của bóng, nên diễn biến trận đấu thường hồn loạn

1.2.1.2 Giai đoạn phân công cục bộ (1930 - 1974):

Đen giai đoạn này, do trinh độ kỹ thuật, chiến thuật và the lực có phát triên, đặc biệt là sự vận dụng các đội Hình có khác nhau, nên đã nâng sự đối kháng của hai đội lên một tầm mức mới, nhưng vần giới hạn ở từng vị trí, cục bộ là chính Điều đó gắn với sự phân công trách nhiệm tương đối cục bộ, của từng

vị trí VĐV

1.2.1.3 Giai đoạn phát triển ngày càng toàn diện (từ 1974 tới nay):

Tuy đã hơn 20 năm nhưng vần chi nên coi đó là những bước đầu, còn thiếu cân bằng, nhưng đã tò rõ triền vọng và sức sống rộng lớn Trình độ VĐV ve các mặt đều có tiến triển rõ, lại xuất hiện càng nhiều loại đội hình đa dạng, nèn tinh đối kháng đã diễn ra toàn sân, toàn diện, mọi lúc, mọi nơi trong thi đau, hơn nhiều so với các giai đoạn đối kháng chì ở diem cỏ bóng lên hoặc rơi xuống hoặc chi phân công chức danh thi đấu tương đối cục bộ, tách rời tròn sàn Hiên nay, sự đối kháng thể hiện trên những mặt sau:

Thử nhất, nó thể hiện giữa VĐV có bóng và VĐV tranh cướp bóng; tửc

9

_ uư, và trona tranh cướp và hạn chế yểm tr~

Ịả đối kháng công thù trongthan

Thư hXdoi^khang gt^ 2 beậợĐV) không co bong nhu ng nhẳrn tranh thù hay can phá đôi phương nhận bóng, chuyền I chạm, sú Iục tiếp vào câu

m0IThử ba, đối kháng 2 bên tranh thú trong công thù hoặc càn phá dổi phương tấn công lân thứ 2, sau khi sút không dirt điếm, bông bật cột dọc xậ ngang hay chân đoi phương trờ lại hoặc thủ mòn đây ra, thực chat nham tranh thủ không chò bóng hoặc trực tiếp xử lỷ bóng theo chiêu hướng cộ lợi cho đội minkThú tư, đổi kháng giữa 2 bên VĐV còng thủ khi không có bóng Cụ thê như tranh thù tạo và sử dụng khoảng tròng và ngược lại

ỉ.2.2 Xu thế công thủ ngày càng cân hăng

- Trước thập ký 50, thi đau bóng đá chủ yếu lây công làm chính, thú là phụ

và ycu, do đó tý sổ mồi trận đâu thường rât cao Sau thạp ky 60, phong thủ đà được tăng cường hơn, tnrờc tiên nhăm vào những chô, khâu nguy hiêm nhât,

mà đầu tiên là khống chế chặt những mũi nhọn tàn công của đôi phương Sau thập kỳ 70, công thủ dần cân bằng, tý số mồi trận đâu cơ bàn ôn định trong một khoáng nhất định

1.2.ĩ Tốc độ công thú càng nhanh

Đối kháng vốn là quy luật cơ bán của bóng đá Nhằm vận dụng có lợi quy luật này, người ta càng chù dộng tăng tốc độ thi đấu, coi đó là một trong những cách thức quan trọng để đối phó với mức đối kháng ngày càng tăng Nhờ đó

mà trong tân công đõ phải va chạm vê thân thể, tranh thủ được càng nhiều thời gian tự do (ít bị kèm mà đôi phương thỉ dề sơ hờ hơn) và nắm được quyền chủ động Còn trong phòng thủ cộ thê hạn chế, “dập tắt” các nguy cơ nhanh và

co hiẹu qua hơn, nâng được sô lân và áp lực trong càn phá đối phương, giành được qụyên chủ động trong phòng thủ đe rồi lại chủ động trong tấn công (trước hết là tấn công nhanh)

/ 2.4 Năng tực thi đấu của VĐV được nâng cao toàn diện

,Nă"ỉ "ày.d° 7 ,yếu tố tạo thành: ^ình thai’ chức năng, tâm lý, tố chất,

k S ky_thu;t’chi?n thuật KhÔng thể thiếu và coi nh? yen tổ nào, chúng dựa

I ±nhau- VĐV bÓng đá đinh cao hiện đại lại càng cân có

và đạt đèn mức hoàn thiện

nL5'SLk^''VP.hV'’ 'ýgiữa “nsóisao” với toàn đội

'ỉ"f.uróc và ”n ,hế giời đs '90 "'các Pete Maradona,

^honẰ ÍT:.: ỷ sào bong đa đã thúc đây trở 1 ì

phong trào bóng đá tiên triền Xem ngày nay vai trò của các “ngôi

10

sao” không giám mà còn láng Sự phát huy cua các “ngói sao” hiện nay chủ yếu dựa vào những điều kiên sau:

- Có tố chât siêu việt vả kỹ thuật siêu đăng, hoán thiện và hiệu quá

- Kct hợp nhuần nhuyễn vói sức mạnh tập the đội bóng

VĐV bóng đá không còn lối chơi phô dien kiểu “anh hung đơn độc” hoặc

“đơn thuần biêu diễn kỹ thuật" đe nối trội

1.2.6 Xu the chủ yếu trong phát triển kỹ thuật

Có thể quy ra 4 khía cạnh sau:

- Kỳ thuật vừa toàn diện, vừa độc đáo Xem những danh thủ háng đáu giới, rõ ràng chúng ta thấy họ toàn diện nhưng không the rập khuôn theo r

- Kỹ thuật và tốc độ kết họp nhuần nhuyễn, thậm chí đen mức khỏ tách biệt được rõ ràng trong từng động tác cụ the

- Kỹ thuật vừa điêu luyện, phong phú vừa đa dạng

- Kỹ thuật có tính họp lý, tính chinh xác và tính thực dụng cao

Trước đây người ta cho rang trường phái bóng đá châu Âu thiên vê th-i

và chiến thuật, trường phái bóng đá Nam Mỹ lại nổi bật về kỳ thuật Ngàj trong sự phát triển, ảnh hường giao thoa, sự khác biệt đã bớt đi rò rệ‘ £.?_ này có thế thấy rất rõ qua VĐV từ nhiều nước, châu lục ỏ’ các đội bóng chuụ ên nghiệp cap cao ở châu Âu hiện nay

1.2.7 Xu thế chủ yếu trong phát triển chiến thuật

- Chiến thuật công thù nhanh - chặt chè của toàn đội vẫn được coi trọng

và đang phát triển

- Chiến thuật phàn công theo vị trí và khu vực vẫn được sừ dụng, nhưng

có sự biến đổi và sắp xếp đội hình ngày càng đa dạng hơn

- Chiến thuật tấn công theo các tuyến vẫn phát triển mạnh

- Chiến thuật tấn công bằng các hình thức cố định vẫn đang tò ra uy lực và hiệu quà; đặc biệt thông qua một số “ngôi sao” ghi bàn thiện nghệ

Trong trào lưu chung đó, theo tinh thần giao lưu tiếp thu có chọn lọc những tinh hoa the giới về mặt này, một số đội bóng ớ các nước đang phát triền về bóng đá (trong đó có Việt Nam), đang vận dụng những phương án chiến thuật phù hợp với mình đế từng bước khẳng định vị trí trên đấu trường quốc tế

1.3 SO LƯỢC LỊCH SŨ PHÁT TRIÈN BÓNG ĐÁ

1.3.1 Sự ra (lòi cùa bóng (lá hiện dại

Qua nghiên cứu sử sách, những đồ vật cồ có hình vẽ về hoạt động cùa con người, nhiều kết luận cùa các nhà khoa học đều xác định rằng trò chơi với vật the hình tròn đà có trong xã hội loài người từ rất xa xưa và có nhiều nơi trèn thè

11

X X -À 4íí Cầu đã có từ hơn 4000 năm vê trước, ò giới Thí dụ: ờ Trung Quoc, tro C: 1 ơi a à đigu khiên vật hình tròn như quà

ss ỈSSÍ V ớ Hi UP cô trô chai Episcaris,à La Mã cô trò ch*

bỏng cộ từ the kỳ thu V B ppcicn Lịch sử nước Anh năm 1327cònmane ten Garorastam, ơ Due la Bl II X 1,' ,1, „1,Á 2

ghi ri t ú bóng đa do được phát irten rộng rà ở nh cn han pho nước Anh, ẳếò mức nhà vua phii ra Knit cấn,, vì nó cm, tro di, , i ré đường phố 10ịẻ làm vở các ctra kinh Một thời gian sau dó, bóng đá được ttờ lại tiong dãnchúng sau nhiều lần bị câm đoán

Đến giữa thế kỳ XIX ờ nước Anh đà có nhiều hình thức CLB bóng đá

ra dí'Môi nơi, thậm tri mòi CLB lại có cách chọi rióng vó, luật lộ rieng cùa minh' Trò chơi (hì phát triền mạnh má luật lộ lại không rõ ràng, vi the dà dãn đến sự khai sinh ra môn bỏng đá hiện đại nhu ngay nay

Năm 1863, ở riêne thu đỏ London cua nuơc Ạnh đa co hon mọt chục c LB bóng đá Họ thường xuyên tỏ chức các trận đau VOI nhau va cung thương xuyên xây ra mâu thuẫn gay găt vê luật chơi Yêu cau ve mọt sụ thong nhat luật chơi cho môn the thao này ờ nước Anh trờ nên câp bách Năm 1863, đại diện của 12 CLB bóng đá ờ London đà họp nhau Lại đề thống nhất cách thức chơi môn bóng đá Những điều luật đầu tiên mới chi là những quy định cơ bàn như: Không được dùng tay chơi bóng, kích thước sân chơi, số lượng người chơi, Những quy định khác về sau này mới dược hoàn thiện dan Đen ngày nay, luật bóng đá có tất cà 17 điều quy định chặt chè về các cách chơi cũng như cách xử phạt Tuy nhiên, hàng năm Hội đồng FIFA vẫn xem xét và bổ sung thêm các quy định cho phù hợp với thực trạng phát triền của bóng đá thế giới

1.3.2 Tố chức bóng đá Thế giới (FIFA)

Tô chức Bóng đá Thê giới còn gọi là Liên đoàn Bóng đá The giới, viết tắt

la FIFA (Federation Internationale de Football Association) FIFA ra đời ngày 25/5/1 ỉ04 tại Pari - thù dô_nước PháP với 7 thành viên sáng lập, đó là các nước: Bi, Đan Mạch, Pháp, Thụy Điền, Hà Lan, Thụy Sỹ, Tây Ban Nha Trong k,h'đÓ rưÓL^nh.- nơLkhaÌ sinh ra bóng đá hi?n d9Í> >ại không có mặt trong tồ

1009 bÓn? đá Anh mới gia nh‘?P FỊFZ nhưng 2 năm sau,

í í ỉ „.ra và mãi tới năm 1946 nước Allh mới trở lại “g a đình FIFA”

rtZ1 Ông Robert Guc™ ngtr« Pháp Một trongdn« InilizM■om -ĩ".hJ'á cô “"8 that trong 0 chức FIFA laÔng Jules Rimct (giừ chức 1921 - 19S4\ XL 11 _ ;X J Lứr

ra giả ■Bong đa Vô dịch Thế mơi oni U ùíx à"8yờ đề xướng VàJ°xChí

z tô chưc ủ,ươn zXiỉX.ÍX ™5‘p Lf

8 Ky nãm/lân Dưới FIFA là Liên đoàn Bống đá cùa 6

12

châu lục, khu vực, đó lá các Liên đoàn Bóng dá cua Cháu Âu (LIEFA), châu

Á (AFC) và châu Đại Đương (OFC) Tất ca các í jén đoán Bóng đá quốc gia đcu có thê trờ thành thánh viún cua FIFA sau khi dơn gia nhập cua họ được chấp nhận và dóng nicn liêm thường kỳ Ngôn ngữ dược sư dụng trong tỏ chức FIFA là các tiếng: Anh Pháp Nga và Tây Ban Nha 'í n; sơ cua FIFA đật tại Zurich (Thụy Sỹ)

Trong đicu lệ cùa FIFA có một nội dung quan trọng là cấm phán biệt chung tộc, tôn giáo, chính trị Tất cá các Liên đoàn Bóng đá quốc gia déu có sơ lượng phiếu bâu ngang nhau và được gọi tôn quốc gia theo đủng Hiến pháp cua nư

đó Hiện nay có 206 Liên đoàn Bóng đá quốc gia là hội vicn của FIFA khoáng 200 triệu cầu thủ đăng kỷ

1.3.3 Hoạt động thi dấu bóng đá thế giới

FIFA tô chức điêu hành các giài bóng đá thế giới Giái Bóng đá Vô Z Z7 The giới - Cúp Vô địch Thế giới là giải đầu tiên do FIFA tổ chức và lả gia: — nhất của FIFA (Giãi bóng đá ở Đại hội Olympic FIFA cũng tham gia tô chưa Những giài bóng đá khác do FIFA tổ chức về sau này là:

- Giãi Bóng đá trong nhà - Futsal (bóng đá 5 người) tổ chức đau tiên ta:

Hà Lan (1989)

- Giãi Vô địch The giới Bóng đá Nữ tổ chức đầu tiên tại Trung Quốc (1991)

- Giãi Olympic đầu tiên hạn chế lứa tuổi U23 (1992)

- Giải Bóng đá Nữ Olympic đau tiên (1996)

Có thế nói, giải bóng đá lớn nhất và quan trọng nhất của FIFA là giãi Cúp Bóng đá Vô địch Thế giới, được coi là bộ mặt của FIFA, thể hiện mức độ thành công trong hoạt động điều hành bóng đá thế giới của tổ chức này

Giái Cúp Bóng đá Thế giói 4 năm tổ chức một lần Tính đến năm 2002 giải đã tiến hành được 17 lần (một số lần không tổ chức được do Chiến tranh Thế giới thứ 2)

FIFA luôn chủ trương phát triển bóng đá theo hướng lành mạnh, tôn trọng tinh quyết liệt, nhưng ngăn cấm hành vi bạo lực và khuyến khích hành vi đạo đức cao thượng, bóng đá là môn thế thao có hoạt động thi đau trình dien Đạo đức trong bóng đá còn là tôn trọng sự công bằng của luật chơi, là đấu tranh chống lại cái xấu càu thú the hiện tư cách của mình bằng tinh khiêm tốn cỏ ý thức cầu tiến, tôn trọng đối thú, tôn trọng kỷ luật

FIFA yêu cầu mọi cầu thủ hãy thi đấu theo tinh thần "Fair play" Ớ các trận đấu bóng đá, lá cờ Fair play mà FIFA sử dụng có nghĩa là: Chơi đẹp, chơi trung thực và cao thượng Tinh thần của Fair play được giài thích như sau: Đỏ

13

là tinh thân tôn trọng những quy định về luật Ịộ chcri » <W hô g n hát tôn trongdor phxrong va ựr trọng ban thôo; từchổi khá nang gianlrthang lợi không

cZ đáng' mong muôn chiến tháng cao cà, chân chinh Như vậy, Fair play là những điều cơ bàn nhất của đạo đức thi đâu bóng đa

1.3.4 Khải quát về sự phát triển bóng dá Việt A7///J ,

Bong đá được du nhạp vào Việt Nam từ cuối the ki XIX, dâu the ki XX Những thuỳ thủ cùa các con tàu châu Âu cỏ thô là nhùng ngươi đâu tiên mang trò chơi bóng đá vào Việt Nam qua các thương cang phía nam Tiệp

đó là những binh linh Pháp đưa bỏng đá vào các hoạt đọng giai tu tại các trại lính, sau đó lan sang các trường học cua người châu Au o Viet Nam Trò chơi bóng đá đà nhanh chóng dược thanh thiếu nicn Việt Nam tiếp nhận và dần trở thành một hoạt động thỏ thao giãi trí hâp dân đoi voi nhicu tang lơp người Việt Nam

ì.3.4.1 Phát triến bóng đã trước năm 1954

Tại Nam Kì: Nam Ki là khu vực phát triền bóng đá sớm nhât của Việt Nam Đầu tiên là các đội bóng đá cùa binh lính và công chính Pháp, sau đó có các đội bóng của người Việt Nam Những đội bóng đá Việt Nam đâu ticn được ghi nhận là: Gia Định sport, Chợ Quán Spoil, Gò vấp Sport, Tổng cục Thồ thao Nam Ki do người Pháp thành Lập lừ năm 1920 Tô chức này quàn lí các đội bóng cùa người Pháp và cà các dội bóng cùa người Việt Nam Năm 1927, Hiệp hội The thao An Nam dược thành lập với mục đích đổi lập với tổ chức của người Pháp Tới năm 1930, gần như cà 21 tỉnh Nam Kì đã có hoạt động của các đội bóng Những đội bóng có tên tuổi lúc đó là P’ctrusky, E’Colc, Normalc, College Mĩ Tho, Rât nhiêu cuộc thi đấu giao lưu đã được tổ chức giữa các đội bóng Việt Nam với các đội bóng của thủy thù Hà Lan, Anh, Pháp tại Sài Gon Cac đọi bóng của Thái Lan, Singapore, Campuchia, Trung Quốc, cũng sang thi đâu tại Nam Kì Đồng thời, nhiều đội bóng của Nam Kì đã sang thi đấu ờ Hồng Kông, Thái Lan,

*Tại Bắc Kì: Sau khi phát tricn ò Nani Kì khá mạnh, bóng đá bắt đầu lT: riBăC KL Nà™ 193J.’ Pháp thành lậ,p Hi?p hội Bóng đá Bắc Kì, sau đó ra lĩÃ0"8 tbì0 p.háp ■ Vi-{ và bat d*u ‘ồ chức các giải vô địch Bắc Kì

$ A HỉNộj đfxCÓ tới 36 đội bónê’Hải Phòng co 12 đội, Nam Định

s ! đ ■ ;đấu glừa các dpi bóng của phía Bấc với nhau bat đầu

có giao hru gma1 các độii phía Bắc với phía Nam và với nước ngoài

khôn, ờ Trung kì hem và nói chung

n rr: Bắc của đất m”"- ™đôi có ôn Znhư: Hoa Xa Nha Trang, SEP- Huế,

14

1.3.4.2 Phát Iriến hóng dã san năm 1954

*:♦ Phát triển bóng đá ờ miền Bắc: Sau hoà binh 1954, bóng đá phát triên rât mạnh ờ miên Bắc cá vè chát lượng và số lượng Trong điêu kiện đát nước còn nhiều khó khán VC kinh tế, phài tập trung tài lực dé xây dựng quốc phòng, chi viện cho mien Nam vá sần sảng chiến dấu chóng xám lược, nhưng Đàng và Nhà nước vần ưu tiên phát triển TDTT (Sau này là trương Đại học TDTT), trong đó đào tạo nen nhiều HLV bóng đá, thành lập trướng huấn luyện bóng đá, mời các chuyên gia Liên Xô, Trung Quốc sang giúp dờ huân luyện vá đào tạo, cử cán bộ đi đào tạo ờ các nước XHCN,

Những đội bóng đá mạnh của thời gian này là: Thể Công, Trường huân luyện Công an Hải Phòng, Cảng Hải phòng, Dệt Nam Định, Than Quàng Ninh, Mộĩ

số giãi bóng đá lớn như: Giải Vô địch hạng A (được tổ chức từ 1957), Giãi vỏ địch Tông công đoàn, Giãi Vô địch Toàn quân được tổ chức thường xuyẽn

Đội tuyền quốc gia đã tham gia một số giải lớn như: GANEFO ỉ (i 963 ì Giải Quân đội các nước XHCN (có 10 nước tham dự) Nhìn chung, hoạt động cùa bóng đá ở giai đoạn này chủ yếu là đáp ứng ycu cầu rèn luyện thân thê đẽ bào vệ tô quốc và đáp ứng lòng hâm mộ của đông đáo quần chúng nhản dãn dối với môn thẻ thao này

bóng dá chi phát triển ở một vài thành phố lớn, chủ you ở Sài Gòn Đội tuyên mien Nam đã tham gia nhiều giải khu vực Đông Nam Á và là một trong những đội mạnh nhất khu vực Năm 1966, Đội tuyền miền Nam đoạt chức vô địch giãi Madcca, vượt qua các đội Nhật Bản, An Độ

1.3.4.3 Phát triển bóng đá sau năm 1975

Sau khi đất nước thống nhất, dù còn gặp rất nhiều khó khăn do phải khắc phục hậu quà chicn Ưanh nhưng điều kiện để phát triển bóng đá là rat to lớn Ngày 38/4/1980, Uỳ ban Olympic Quốc tế đã công nhận Việt Nam là thành viên chính thức, bóng đá là một trong năm môn có to chức hội thè thao đại diện (Sau này là Liên đoàn Bóng đá Việt Nam) Tiếp đó là sự tham gia chính thức trở lại của bóng

đá Việt Nam Ưong tổ chức FIFA: năm 1993 đội tuyền Việt Nam lần đầu tiên tham

dự vòng loại Cúp The giới năm 1994 (Việt Nam là hội viên chính thức của FIFA

từ 1961 do hai nước thành viên giới thiệu theo quy định là Tiệp Khắc vả Bungarỵ).Hiện tại, bóng đá Việt Nam mới chi đủ sức tham gia các giải của khu vực Đông Nam Á Một số kết quà đã đạt được ở khu vực này là:

- Tham dự SEA Games 15(1989) lần đầu ticn và không được vào vòng hai

- SEA Games 18(1995 - Thái Lan): Giành huy chương bạc - lần đầu tiên

có huy chương

15

-Huy chương đông và bạc ờ các ki SEA Games 19 và 20 .

-Thamgia4giaiTigerCup(1996,1998,2000,2002):Giành I huychươn bạc và 2 huy chương đổng

- bóng đá trẻ tiên bộ rỏ nót, cụ thể như các năm 2006 Ư17 vôđịch ĐNA,

2007 U20 vô địch ĐNA, đội bóng đả Olympic VN giành vé tham dự vòng loại thứ 3 khu vực Châu Á tại vòng loại Olympic Hè 2008

Đặc biệt, năm 2008 đánh dấu sự đăng quang của dội tuycn VN vô địch AFF Cup 2008 bóng đá Nữ Việt Nam được đánh giá là phát triên nhật khu vực Đông Nam Á trong những năm cuối thế ki XX trôn lĩnh vực thành tích thi đâu của đội tuyển qụốc gia cũng như trẽn quy mô của giái vô địch quôc gia Dội tuyển nữ Việt Nam đã giành Huy chương Vàng ơ SEA Games 20 va giai ticn SEA Games 19, Huy chương Đong SEA Games 19, đứng thứ 6 châu Á trong giãi Vô địch châu Á đâu tiên của thê ki XXI

Hiện nay, bóng đá Việt Nam đang phát triền mạnh mẽ theo hướng chuyên nghiệp Nhiều cán bộ của LĐBĐVN đã bãt đâu tham gia vào các tô chức của LĐBĐ châu Á và Đông Nam Á Nhiều trọng tài bóng đá Việt Nam được phong cấp FIFA và tham gia điều khiên các trận đấu ờ nhiều giãi quốc te bóng đá Việt Nam đã thật sự hoà nhập và phát triền theo xu the chung của bóng đá quôc te

❖ CÂU HOI ỒN TẬP:

1 Trình bày những giá trị của hoạt động bóng đá trong đời sống xã hội

2 Trình bày những đặc điểm cơ bàn của bóng đá

3 Trình bày sơ lược lịch sử phát triển cùa bóng đá thế giới

4 Trình bày sơ lược lịch sử phát triển bóng đá Việt Nam

❖ CHỦ ĐÈ THẢO LUẬN:

1 Tìm hiểu về các tổ chức bóng đá thế giới

2 Xu hướng phát triển của bóng đá hiện đại

❖ TÀI LIỆU THAM KHẢO:

1 Richard Alagich (1998), Huấn luyện bóng đá hiện đại, NXB TDTT.

2' BỘ„mÔn bÓng đá “ Đá cầu “ cầu Mây (2012)> Tài liệu giang dạy môn bóng đá Trường ĐH TDTT TP HCM

3 Trân Đức Dũng (2007), Giáo trình bóng đá, NXB TDTT

4 Nguyên Thiệt Tinh (1997), Huấn luyện và giảng dạy Bóng Đá, NXB TDTT

f ,5’ (19$$)’ TootbaU and the Historians, International Journal

of the History of Sport 5, no 1: 136 - 141

16

CHƯƠNG 2:

KỶ THUẬT BÓNG ĐÁ

❖ Mục tiêu: Nhằm giúp sinh vicn hiểu được khái niệm và cách phir loại kỹ thuật, nam vững các giai đoạn và kỹ năng thực hiện các động tác •:> thuật của bóng đá, hiếu rõ bàn chất các sai lầm thường mắc và cách khác các sai lam thường mac trong quá trình tập luyện và thi đấu

2.1 ĐỊNH NGHĨA VÀ PHÂN LOẠI KỶ THUẬT BÓNG ĐÁ

2.1.1 Định nghĩa

Kỹ thuật bóng đá bao gồm các động tác, hành động của các cầu thú trẽn sân trong quá trình thi đấu Kỹ thuật cơ bàn của môn bóng đá là những kỹ thuật quan trọng nhất mà cầu thù cần nam vững để thực hiện phối hợp một cách thuận lợi Sự vận dụng kỹ thuật phải luôn căn cứ vào tình hình trên sân và khả năng của cầu thù

2.1.2 Phân loại

Kỹ thuật bóng đá rất đa dạng Trên diện tích sân rộng, các cầu thù xử lý bóng lúc lăn sệt, lúc bay bổng bằng nhiều bộ phận cơ thể: đầu, vai, ngực, bụng và chân (đối với thủ môn còn được dùng tay trong khu 16,50 m của sân đội mình) Mặt khác, trong quá trình thi đấu, các cầu thủ phải thường xuyên di chuyến bằng các phương pháp: đi, chạy, nhảy, để phù hợp với tinh huống tấn công và phòng ngự Căn cứ vào đặc tính của các hoạt động

đó, có thể chia kỳ thuật bóng đá làm 2 loại: hoạt động không có bóng và hoạt động có bóng

17

KỸ THUẬT BÓNG DÁ

2.2 Sụ phát tricn của kỹ thuật bóng (lá

Kỹ thuật là tồng hợp nhiìriụ động tác hợp lý mã vận động viên sư dụng trong khi thi đàu Trái qua quá tanh luyện tập lâu dái gian khó vá qua thực té thi đấu, kỳ thuật sẽ được tirng bước hình thành, phát trién va hoan thiện dán Trên thục tế điểm cốt lõi cùa kỳ thuật bóng đá chính lá những kỹ thuật dá bóng Trong thời kỳ đầu ticn, kỳ thuật bóng dá vẫn còn hết sức dơn gian, ‘hớ '.‘ĩ vá

các cầu thủ chi biết đá mạnh ve phía trước Tuy nhiên đốn đầu the ky nay kỹ thuật bóng đá đà có những tiến bộ vượt bậc, ngoài việc dùng mu va mũ; ban chân đô đá bóng, các cầu thú còn sừ dụng cả mu trong để đá bóng va bat đáu chú ý tới lực và hướng tiếp bóng

Vào đầu những năm 30 đã xuất hiện kỳ thuật đánh gót: dùng gót chán 2_'_ bóng về phía sau Đen thập kỳ 40, môn bóng đá đã nhanh chóng được phê Ịụ

và kỹ thuật đá bóng cũng được phát triển toàn diện Các cầu thú đã sử cụ ".ĩ các kỹ thuật đa dạng như đá bóng bang lòng bàn chân, má trong, má ngoài '

mu chính diện, cho đen những kỹ thuật có độ khó cao như quay người bóng, ngà người đá móc, đá vô lê, Bước vào thập kỷ 50, kỳ thuật đá b r.g tuy không thay đổi nhiều về bàn chất, nhưng tư thế và những động tác cua c thế khi đá bóng lại có những cài tiến và biến hóa khá lớn Trong thời ky r ụ đã xuất hiện các kỹ thuật như: xoạc bóng, đá nửa nảy, cắt bóng, đá bóng theo hir.h vòng cung, đồng thời, tính chuẩn xác và độ bí mật của những đường chuyên bóng cũng được nâng cao và không ngừng hoàn thiện Trình độ dứt diêm (sút cầu môn) cũng được nâng cao rất nhiêu và các cầu thú có thê nhanh chóng tung chân sút bóng mà không cần lay đà trong tất cà mọi tình huống và vi vậy nó đã làm tăng thêm tính bất ngờ trong thi đấu

Từ thập kỷ 70 cho đến nay, sự phát triến của kỹ thuật bóng đá được thê hiện cụ the qua các mặt sau: Tốc độ đá bóng nhanh hơn, độ khó cao hơn, các

kỹ thuật đa dạng hơn làm tăng thêm tính bí mật tính bất ngờ và tính thực dụng của các đường bóng Có the nói trong giai đoạn này kỹ thuật đá bóng đã đạt tới mức độ phát triển toàn diện

Cùng với sự phát triển của kỹ thuật đá bóng, kỳ thuật nhận bóng chi đơn giàn là dùng lòng hoặc một bộ phận của bàn chân đế nhận hoặc giầm lên bóng Cùng với thời gian, kỳ thuật nhận bóng cũng không ngừng được nâng cao và các cầu thú có thổ nhận bóng bằng một chân, hai chân, bang bắp chân, má trong lòng bàn chân, bằng đùi hoặc bằng ngực

Đen thập kỷ 50, 60 kỹ thuật nhận bóng đã được đa dạng hóa và các cầu thú

có thồ sử dụng các bộ phận như má trong, mu giữa, má ngoài, mũi bàn chân, đùi, ngực, đầu để nhận bóng Căn cứ vào từng tình huống cụ the các cầu thủ

19

sc lựa chọn những phương pháp khác nhau đề nhạn bóng khứ bong lăn tré„ mặt đái, bóng ờ tint th.ip, bóng đập dất bóng ờ tâm cao Tuy nhicn dù sư dụng phương phap nào thi cac cầu thú cũng phái tuân theo trinh tụ tiên hành như sau: làm chậm tóc độ bống - nhận bóng - bát dẳu chuyên động So với Ikỹ tin,ạ, nhạn bóng “chết” trước kia kỳ thuật nhận bỏng trong giai đoạn này đã có một bước tiến bộ vượt bậc Từ thập kỵ 70 cho đen nay, sự phát tnèn cua kỹ thuật nhận bóng có thể tóm lại thành mày diêm sau:

• Kỹ thuật nhận bóng “chèt đà bị thay thè hoan toan bang ky thuạt nhạn bóng động

• Những kỹ thuật nhận bỏng không họp lý dân dân đa bị loại bo

< > Khi nhận bóng phải đòng thời phôi họp VỚI các đọng tac ticp theo đê tạo t.iành một the thống nhât và hình thành một sô kỹ thuật

Kỹ thuật dần bóng cũng đà trài qua một quá trinh phát tricn lâu dài từ thâp đen cao Ban đầu kỳ thuật dẫn bóng chú ycu là do vận động viên dùng mũi bàn chân đấy bóng về phía trước và sau đó chạy đuổi theo bóng Do kỹ thuật phòng thủ đã được nâng cao buộc các tiền đạo phải có sự kiêm soát hiệu quà với quà bóng và điêu này đã thúc đây sự phát triền của kỳ thuật dân bóng Đâu thè ký XX

đà xuất hiện kỳ thuật dẫn bóng theo đường gấp khúc (thay đôi phương hướng và tốc độ) Trong giai đoạn này động tác giá được tiến hành theo trình tự “động - tĩnh - động” với tốc độ chậm Khi kỳ thuật dần bóng đã được phát triển và hoàn thiện thi động tác giả cùa cầu thú cũng dược thực hiện thoải mái, nhẹ nhàng và

đa dạng hơn Tuy nhiên, phô biến nhất vần là dùng thân trên và hai chân de thực hiện các động tác giả với bóng và không bóng, về mặt nảy các cầu thủ Nam Mỹ luôn luôn ờ vị trí dân đâu Cùng với sự phát triên toàn diện của bóng đá, nhất là trong kỹ thuật phòng thủ (kèm người chặt), trình độ dẫn bóng của các cầu thủ cung ngay mọt nâng cao Có thê sơ lược tóm lãt thành mấy diem cụ thể sau:

• Ky thuạt dân bóng đơn ngày càng bị thu hẹp và các kỹ thuật tồng họp ngày một tăng lên

’ Sù dụng hợp 'ý các phận của cơ thể đe dần bóng qua người

* Ẹ.ộng,tá<:ngày càngđượep|lát triốn thco xu hướng hợp lý va thực dụng

• Thực hiện động tác một cách nhanh chóng và thanh thục

T°m H11 thụạt bong đa đụọc phát triên từ không đến có, từ ít đen nhiều, ỉLdỈA.PlxíC-tạP;từ thấp đến cao’ - tron8 Sl'ổt Heli sir phát trien của kith í, htnj’t',t’ân '° chu y 11 lhí,c đấy sự phá‘ lr'“ khong ng mg eta cac

dâv 'sư rattVhÍLr.càc kỹ ,huậl lấn CÔn8 và phồng thủ đã thức dây sự đời, phát tricn vá không ngừng hoàn thiện Cha các loại kỹ thuật Bây

20

chính là động lực chu yếu đế thúc đẩy sự phát triẽn vá nâng cao hoàn thiện của các kỹ thuật bóng đá.

• Sự thay đối cùa các điêu luật lá nhân tố chu đạo cho việc phát tricn của

• Do công tác nghiên cứu khoa học về thể dục the thao ngày cáng được

áp dựng mạnh mẽ, cho nên những hiểu biết về cơ cấu giái phẫu và qui tác ; a: động cùa cơ thổ cũng không ngừng được khám phá làm cơ sở khoa học 11" thiết đe phát triền kỹ thuật bóng đá

Trong bat cứ hoàn cành và thời diem nào dù là trong quá khứ trong :-i' tại hoặc trong tương lai thì kỳ thuật bóng đá cũng đều là nhân tố chu đạo ọ-ự.1: định sự phát triển của môn the thao này Trong thi đấu, các cẩu thủ rât COI tr ' c.g yếu tố thời gian Bời the, ngày nay các cầu thú phải CÓ khà nâng nam vữưg kỹ thuật trong khi di chuyên nhanh, khi chạy, nháy,

Trường phái kỹ thuật đơn gián, hiệu quả và chủ yếu là thực hiện nhanh ihẽ hiện rõ nét ở nhiều đội mạnh Châu Âu (Anh, Tây Đức, Bồ Đào Nha Liên xỏ I Các cầu thủ của trường phái này điều khiển bóng rất hợp lý, tô chức tấn công

có phối hợp chặt chẽ, nhịp điệu nhanh và hiệu quà cao Những yếu tố này có

ưu the lớn trong việc phát triển kỹ thuật bóng đá ngày nay Trường phái Nam

Mỹ thiên vồ kỳ thuật điêu luyện, luôn luôn di chuyển nhẹ nhàng, thoải mái trên sân khi điều khiển bóng Họ có vốn kỹ thuật rất phong phú và có khà năng lựa chọn biện pháp hiệu quả nhất để giái quyết các nhiệm vụ cần thiết trong thi đấu Họ nắm rất vừng và sử dụng thuần thục các kiểu nhận bóng khác nhau bằng các bộ phận của cơ thể Đá bóng thẳng, vòng cung, các động tác già độc đáo, chuyền bóng, đột phá làm cho đối phương không hiểu nổi ỷ đồ của người làm động tác

Hai trường phái nảy đều có những mặt mạnh, mặt yếu riêng và phán ánh

xu hướng không ngừng tiến tới sự hoàn thiện tột đinh cùa nền bóng đá thế giới Tính khoa học và hợp lý cứa một số đội mạnh ờ châu Âu đáp ứng được những nhu cầu nhất định về vấn đồ tốc độ cực nhanh của môn bóng đá hiện đại, song lại hạn chế trong việc nàng cao kỹ thuật cá nhân tới mức điêu luyện đè thỏa màn như cầư kỹ thuật ngày nay Trường phái bóng đá Nam Mỳ bù đắp được những thiếu sót về kỹ thuật đó, nhiều cầu thủ trờ thành những ngòi sao vời nền

21

tảng kỹ thuật cá nhân đicu luyện Nhưng nhìn chung.tnròng phái này lại mang nạng tư tương bicu diễn, bay bướm, hạn chế không ít tới tính kh^học’tới sự phôi hợp chặt chẽ giữa các cầu thủ, tới tốc độ trận đấu 1 -laii trường phái này đều phấn đấu cho một lối chơi lý tưởng là tôc độ trận đâu cực nhanh, kci hợp vơi kỹ thuật điêu luyện Vì thế, từng trường phái đều cỏ găng khac phục những nhược điểm của mình đe tiến tới tôi tru .

Trong quá trình phát triển, kỹ thuật bóng đá không ngừng dược bo sung và hoàn thiện bời những động tác mói đồng thời hạn chè dân những dọng tac Ịôi thời, ít hiệu quả Chất lượng thực hiện kỹ thuật dộng tác môi năm mọt tang lên You tố đầu ticn nâng cao trình độ kỹ thuật của các cau thu lạ do sự phat tricn của các tổ chức bóng đá tre do sự nâng cao khối lượng và chât lượng của công tác giảnedạy vả huấn luyện Phương pháp huân luyện cá nhan co y nghía quan trọng, làm cẩu thủ yêu thích các buôi tập kỹ thuật, nâng cao chât lượng thực hiện kỹ thuật, thúc đẩy họ rèn giũa sở trường của mình và tiêp thu những dộng tác mới You tố thứ hai tạo cho việc tiếp thu động tác kỹ thuật nhanh là việc sừ dụng những thiết bị chuyên môn trong công tác huấn luyện một cách rộng rãi.Sau khi học tập, tiếp thu động tác kỹ thuật thi phần quan trọng hơn là việc thực hiện những động tác dó với yêu cầu chính xác, nhanh và giấu ý dồ Có như vậy mới có thê tranh thú thời gian, tiết kiệm dược sức, tiến hành thi đau với nhịp diệu nhanh, phối hợp gắn bó và thu dược kết quả cao

Xung quanh kỹ thuật bóng dá nói chung, ở mồi cầu thủ còn có những động tác mà mình ưa thích, thường vận dụng trong trận đấu Sự rèn luyện giữa những động tác như thê đên những chi tiết nhỏ nhất làm cho việc thực hiện kỹ thuật rât chính xác, tạo ra một xu hướng quan trọng trong sự phát triến kỹ thuật bong đá Những yêu tô đó sẽ làm cho kỹ thuật bóng đá trong tương lai còn hiệu quà, hap dẫn và hoa mỹ hơn nữa

2.2 PHÂN TÍCH KỸ THUẬT BÓNG ĐÁ

2.2.1 Hoạt động không bóng

th' đâu trÊn sân’hoạt đbng của các cau t,ni rat phức tạp và có

í Đỏi v?.cầu thu’sự di chuyền (chạy và đi bộ)trôn sân bong chiếm đại bộ phận thời gian(khoảng 87 phút - 88 phút trong 90 phút của trận đâu

2.2.1.1 Kỹ thuật chạy

, độ"g cí ““ “•,cllạy chiếm "Ạ vị tri quan trọng, là phương

c.huy“ KỈ thus" chaylnZy

thân, , việc vận dựng từng kiếu chạy là - ,n cn yen

22

diem kỹ thuật chạy cúa cầu thu bóng đá là láng tốc độ thay đói tóc dộ dột ngột, các cầu thú bắt dầu chạy với các tir the cư thê khác nhau; sự di chuycn có nhịp điệu, tốc độ và cự ly khác nhau Bẽn cạnh việc thay dói tốc độ chạy, các cầu thủ còn có the dừng lại dột ngột vá bất ngờ thay dói phương hướng chạy Nhiều lúc, các cầu thú chạy với tốc độ rất cao Theo N.M Lucsiriốp íLién Xó) thì trong một trận đâu, thời gian chạy trung binh của cầu thu trung phong la 23 phút 37 giây, tiền đạo cánh là 23 phút 07 giây, tiền vệ 28 phút 27 giảy trung :

là 22 phút 07 giây, hậu vệ biên lả 20 phút 45 giây gồm cá chạy thướng, tốc c’' cao, chạy bứt tôc đột ngột; và quãng đường đã chạy của cầu thú trong trận vào khoảng 8-10 km (theo N.M Lucsinốp) 10 - 15 km (theo M Khơutoa 14,5 km đen 17 km (theo A.N Crctstôpnhicốp)

Khả năng năm vừng kỹ thuật chạy bảo đàm cho cầu thủ khá năng di chu> linh hoạt, tận dụng những cơ hội thuận lợi trong trận đắu và tiết kiệm đư:ư sư trong khi phải thực hiện khối lượng thi đấu rất lớn cầu thủ còn cần linh h; chuyển thân nhanh và bất ngờ Trong thi đấu thường có sự thay dôi 112" giữa công và thú, sự thay đôi vị trí của bóng mà câu thù phái chuyên thản - 180°, đề thay đổi phương hướng chạy thích hợp với tình the chiên thú.? >?- dừng đe chuyển thân can lưu ý hai yếu tố:

• Đe dừng thật nhanh khi tốc độ cơ the đang lao mạnh về phía tnrỡc chân đạp dất cuối cùng phải dùng lực lấy mép ngoài cùa chân tỳ đàt là chu Z- nhằm khắc phục quán tính cơ thê

• Trọng tâm cơ the hạ thấp, chân đe rộng (bước chân dài) đe giám quán tính và dề dàng xoay chuyển hướng

2.3.1.2 Kỹ thuật nhảy

Các động tác nhảy để thực hiện tranh bóng trên không Những yếu tố sức bật, tốc độ chạy đà, lực dậm nhảy, năng lực phán đoán diêm rơi, thời gian dậm nhảy, quyết định kết quả của động tác tranh bóng trên không Thông thường, khi di chuyền thì các cẩu thù dậm nhảy bàng một chân còn khi đứng tại chỗ thi dậm nhảy bằng hai chân

2.3.1.3 Kỹ thuật đi bộ

Trong suốt 90 phút, thời gian đi bộ của các câu thủ chicm rât lớn (trên dưới

60 phút) Neu lúc chạy, nhảy, điều khiên bóng các câu thủ tiêu hao nhiêu sức lực vì hoạt động với cường độ lớn thì thời gian này là lúc nghi ngơi, thả lỏng Những cơ hội này xảy ra khi bóng ở phía xa các câu thủ, chưa đòi hỏi sự di chuyển nhanh Hoạt động đi bộ hay đứng tại chô chi nhăm đặt càu thủ ở vị trí thích hợp với tinh huống trên sân đe kịp thời di chuyên nhanh, tham gia tích cực vào trận đấu

23

2.2.2 Hoạt động có bóng , • ,

Hoạt đọng co bong của cầu thủ trôn sân chiếm ít thờ gian nhưng; có VỊ trí quan trọng bậc nhất va là nội dung trọng tàm của quá trinh thi Câu Thco các tài liệu nghien cứu của các huấn luyện viên Hungary thi một câu thu trong suỏt trận đấu (cầu thủ trung bình hạng quốc tế) tiếp xúc vói bóng là 6 ) - làn, trong đó thời gian tiếp xúc bóng trung bình là 125 - 135 giây Tuỳ vị trí thi đấu trên sân mà số lần và số thòi gian tiếp xúc bóng của câu thu co khac nhau.Thí dụ: tiền vệ tiếp xúc bóng nhiều hon tiên đạo khoáng 20 -25/0 Theo tài liệu của Lucsinốp, chi tiêu tập luyện trung bình vô thời gian va so lan tièp xúc bóng trong các trận đấu cùa các càu thủ Liên Xô là:

Bảng 2.1: số lần và thòi gian tiếp xúc bóng của cầu thú

trong một trận đau

Những cầu thủ xuất sắc khống chế bóng làu hơn một chút: tiền đạo 165s, tiền vệ 122s, trung vệ 44s Thời gian cỏ bóng của cầu thủ rất ngắn, nhưng lại đòi hòi ở họ cách xử lý nhanh chóng, chính xác và thích hợp nhất với điều kiện thi đấu

Các cầu thú Số lần tiếp xúc bóng Thòi gian tiếp xúc bóng (s)

Bảng 2.2: Các loại động tác kỹ thuật của hoạt động có bóng

1 Đá bóng và đánh đầu 5 Tranh cướp bóng

24

Suôt thời gian thi dấu, háu nhu toàn bộ thời gian cua các cầu thù dùng đề thực hiện những dộng tác dá chuyên bóng, sút váo cáu món, đá phá bóng Ngay cà động tác dẫn bóng cũng bao gồm hàng loạt những dộng tác đá dấy bóng liên tục trong khi di chuyên Giữ bóng cũng lá một dạng cùa dộng tác đá bóng có tính chất mèm mại Trong những tình huống thi dâu khác nhau, các cầu thú phải vận dụng những kỹ thuật đá bóng rất đa dạng đé thích họp với yêu cầu chicn thuật, bào đám hiệu quá cao nhất Bởi thế, việc nâng cao chất ỉương

kỹ thuật đá bóng có ảnh hường rất lớn tới trình độ kỳ thuật cùa các cáu thu '- Í

là cơ sờ đê nâng cao trình độ chicn thuật của toàn đội

❖ Yêu cầu đối vói động tác đá bóng, đánh đầu và cơ sở động lực học cua nó:

Ngày nay, các kỹ thuật đá bóng và đánh đầu ở các nước có trinh độ b ng

đá xuất sac trên thế giới đã trờ nôn rất phong phú và hiệu quà Qua từng G-

Vô địch Thế giới, người ta thấy một số động tác mới có nhiều lợi thế được V in dụng rộng rãi đồng thời những động tác lồi thời đang lùi vồ dì vãng Ngay ca các cầu thủ nước ta, với khá năng còn hạn che, cũng đã dan hoàn chinh cac thuật đá, phấn đau tới các kiểu đá bóng, đánh đau toàn diện hơn sac bén ?

Các động tác đi bóng và đánh đầu tủy thuộc vào blộn pM

có thechtalam 2 loại: đa giữa bong va đa lệch J*"

đá gurabong nêu nhít'phtronghuong da thong qua trọng tâm cùa bóng thì bóng

chuyền động theo hướng đá (hình 2.1) [3][7][8]

Nêu đa bóng (hay đánh đàu) vào một bên nào đó cua trọ ng âm >hi do à kiêu đá bóng không thẳng Trong thực tế nhùng kiêu đá bóng này được gọ à

đa bóng vong cung Khi đá bóng không thắng, lực (Py) có thệ chia thành 2 lục thành phan Pj - lực làm cho bóng chuyền động, Pv - lực làm cho bóng xoáy Sir chuyển động cùa bỏng trong kiều sút bóng này theo hướng lục Pj va 1101 lệch theo đuổi vòng cung về hướng bóng xoáy (hình 2.2)

Có trường hợp, cầu thú từ vị trí rất thuận lọi đá bóng lệch câu môn hoặc chuyền bóng hòng Đôi khi những sai làm này là do khi lạm đọng tac, bong bat ngờ nảy lèn vì sân không băng phăng; ãnh hường gió; cau thu khong đuoi kịp bóng; không nhìn thấy đối phương Nhưng bên cạnh những nguyên nhan nay còn một sổ nguyên nhân khác được giãi thích băng quy luật chuyên dộng của bóng phụ thuộc vào vị trí tiếp xúc bóng, lực đá bóng, tôc độ ban đâu và phương hướng chuyên động của bóng

Neu câu thù đá bông “diet” bằng một kiêu đá bóng đá thăng nào đó, muôn chuyền tới điếm A thi cầu thú dó cần đá theo phương hướng dùng lực qua trọng tâm cúa bóng và hướng qua diem ấy (xem hỉnh 2.1) Như vậy, bóng sẽ bay tới mục tiêu định đá Còn nếu như hướng đá vào mục tiêu mà tiếp xúc sang bên cạnh bóng một chút thì bóng sẽ đi lệch (hình 2.2) Ớ trường hợp này, đó là kiểu

đá vòng cung và bóng chuyên động theo hướng của lực p(1 nhưng lệch sang một bên

Những động tác đá bóng thiêu chính xác như vậy là do thiếu chú ý, cấu tha và thường là do sự huân luyện thiêu sót Các cầu thú còn có thể mác sai lam ve đọ cao cua bong khi bay Đá vòng cung cũng có the làm cho bóng bay đúng mục tiêu nhưng đòi hòi phải có sự tập luyện công phu Nếu đá vòng cung tới diem A cần đá theo góc lệch một chút đe lực làm bóng chuyển động (P.) lai cho bong vào mục tiêu có sự tính toán hướng lệch do xoáy bóng Tất nhiên

k 'd‘Y°;ig cung’lÔC độ chuyên động của bóng có giảm so với đá bóng thang (hình 2.3)

““““ thứ d.ng mợi khà năng dề dá bóng “động”, loại đá

bt t b V : cl cV '!’ic"‘ đọng tác cùa cầu thu VỚI

8 đị ’ Muốn dâ bón8 và0 mục tiêu câu thú cân tính tới phương

26

hướng và tôc độ chuyên động cua bóng đế xác (lịnh vị trí cua bóng, phương hướng và lực càn đá bóng đi Lam di chuyên dược điều nay thật khó khán vi câu thủ còn mât thời gian đẽ xác định tinh huống trận đấu.

Nhưng phương hướng vá iực đá bóng phụ thuộc vảo phương hướng va tốc

độ của bóng bay đôn như thế nao? Giá sử bóng bay từ bén phai tới tóc độ c còn câu thú đánh đâu cân thay đối hướng chuyển động cùa bóng tới 90 zh:nh 2.4) [3][7][8]

Qua hình VC này, rõ ràng lả cầu thủ trong trường hợp đó cần phái làm động tác ngược hướng chuyển động của bóng 45° Neu cầu thủ cần thay đồi hướng chuyển động của bóng tới 60° thì cần đánh đầu ngược hướng 30°(theo quy luật CO’ học góc tới bằng góc phàn xạ: góc A bang góc B) vấn đề đề đặt ra là cầu thủ làm như the nào để thay đồi hướng chuyển động của bóng khi đánh đầu?

Neu trong trường họp này, cầu thủ đánh đầu theo hướng vào mục tiêu làm cho bóng có tốc độ Cv thi bóng không bay tới vị trí cần thiết vì phương hướng

và tốc độ của bóng con chịu ảnh hường của tốc độ ban đầu Cn Neu cho rằng tốc độ c bằng tốc độ c thì theo định luật đường chéo hình bình hành, 2 hình

đó họp thành tổng hợp lực Cd có phương hướng lệch góc 45° và chúng ta thấy bóng đi sai mục tiêu rõ rệt (hình 2.5)

Muốn cho bóng bay vào mục tiêu, cầu thủ cỏ thê đánh đau ngược với hướng chuyển động của bóng một chút Neu bóng có tốc độ chuyển động ban đầu Cn thì khi đánh đầu, nó lệch theo một góc độ (như trong những ví dụ đàu) của goc phản xạ và có phương hướng C’n Nhưng đồng thời lúc này động tác đánh đầu làm bóng bay theo tốc độ phụ C, ngược hướng một chút với bóng bay

27

đến Muốn xác định phượng hướng chuyen động cira bong cần tong^i^a tốc độ C- và c theo luật hình binh hành Neu giá sứ rang C - c llronr««*M hop nay^ bong bay váo eSu inon thay đồi hướng ban đầu tói w (hinh 2.6)°CSu thTcon co the dSnh dau dtra bong vào đúngmyc «J> M"8 kiều vòn8 cun8 Mti bóng bay đến theo hướng vuông góc (hình 2.7) [3][7][< ]

Hình 2.5

Trong động tác đá bóng nửa này, cầu (hủ tiếp xúc bóng khi bóng vừa rời khỏi mặt sân Bóng nảy từ mặt sân lên có tốc độ Cn hướng lên trên theo một góc độ nào đó Khi bóng này lên, cầu thù lập tức đá bóng vào cầu môn cần phải tính lực nảy của bóng tử đất lên và lực đá của mình đe có tổng hợp lực Cd sao cho bóng không bay vọt xà ngang Rõ ràng là bóng nừa này, tốc độ chuyển động của bóng nhanh hơn so với đá bình thường Động tác điều chinh khi đá bóng nửa nảy không chi thực hiện trong điều kiện thuận lợi mà ngay khi đấu, bong nay lẹch sang một bên nào đó cùa câu thủ thì cầu thủ vẫn cần thay đổi tư thê một chút đê đá bóng bay với tầm và hướng thích hợp Tất nhiên, đá bóng

Hình 2.7

Hình 2.8

28

nừa nảy chi có thô thực hiện tót trong trường hợp mật đất bảng pháng bóng này lên không bị lờ cơ hội (hình 2.8) [3][7][8].

Qua sự phân tích trên, chúng ta thấy ràng các cẩu thú khóng thé có được công thức chính xác đô xác định được phương hướng và lực sút đói với mỗi trường họp, do đó chuyên động theo nhiều phương hướng với các tốc độ khác nhau Điêu quan trọng là qua đó tât cả các cầu thủ hiếu rõ nguycn nhãn ai lẩm của minh đe ren luyện thông qua các buổi tập và thi đấu

- Đá bóng vù đánh đầu phải mạnh: Những cú sút không đù lực lảm hạ.-,

chế khu vực sút cầu môn và bắt buộc phải có những đường chuyền phụ đẽ ĩiep cận câu môn Những đường chuyên đó làm cho đôi phựơng kịp rút vẽ phòng thủ Nhưng ngược lại, nếu có khả năng sút cầu môn từ xa sẽ bắt buộc hậu - phái ra xa kèm cầu thủ có bóng

Vậy những động tác đá mạnh và tốc độ chuyển động cùa bóng cao ọ."._ thuộc vào những điều gì? Theo các quy luật cơ học, tốc độ chuyển động vật the nào đó khi bị lực tác dụng phụ thuộc vào tốc độ ban đầu, khối lượng ■ 3 tính đàn hồi của vật the đó Do khối lượng của cầu thủ và bóng cũng như õỊ đàn hồi của bóng khi tiếp xúc vào bề mặt của giày là ổn định nên có thê tháy rằng khi đá bóng “chết”, tốc độ của bóng phụ thuộc vào tốc độ chuyên động của cầu thủ

Chúng ta hãy phân tích động tác đá bóng “chết” Ban đầu khi đá, bê mặt chân và bóng va chạm nhau đều bị lún vào, trong đó bóng bị lõm nhiều Trong khi tiếp xúc bóng đá và ngay cả khoảnh khắc sau khi tiếp xúc bóng, chân đá và bản thân cầu thù tiếp tục chuyến động với tốc độ cũ, còn bóng cũng lập tức có tốc độ chuyền động của chân Mặt khác, một bộ phận bị nén của bóng và chân (giày) bắt đầu trở lại tư thế ban đầu (như hình cụ thể) khi bộ phận của bóng bị nén căng ra, đẩy chân về sau, cổ gắng làm giâm tốc độ chuyên động của chân Nhưng khối lượng của cầu thủ lớn gấp bội so với khôi lượng của bóng nên tôc

độ chuyền động của cầu thủ trên thực tế hầu như không thay đôi, còn bóng thì

bị đẩy ra xa chân Đồng thời, bộ phận bị nén của chân (giày) cũng nở ra, đây bóng về phía trước làm tăng tốc độ chuyên động của bóng

Bóng và chân cùng đầy nhau với lực tương đương và cùng bị nén khi bắt đầu đá Kết quà là bóng chuyên động trong khi tiếp xúc với chân, có tổc

độ bằng tốc độ của chân Sau đó có tốc độ phụ (đàn hôi) nên bóng rời khói chân chuyển động với tôc độ lớn hơn gâp 2 lân Nêu gặp vật the không đàn hồi hoàn toàn, hệ số đàn hồi của bề mặt tiếp xúc thấp hơn 1 thì tổc độ của bóng có giảm xuống chút Nhưng điều quan trọng là bí mật sức mạnh cùa

cú sut phụ thuộc vào tốc độ chuyển động khi cầu thủ thực hiện động tác đã

29

bông Từ đó, chúng ta có thề hiểu được sự cần thia khi đá bong pint, tiip ỉht^tì^êtón^au thù) din khi bóng

cliuycn động sớm thi bong không dây thèm vàtốc độ bay bi g*n> di phj nào Ngoài ra, trong khí đá, chân phái giữ thật cứng (bằng cách giữ khớp

Cổ chân ở tư thế vừng chắc)

Chúng ta hãy phân tích tốc độ chuyền động khi đá bóng

1 Sự chuyển động của đùi vung VC nước (chuyên động cua khơp chậu - đùi)

2 Sự chuyền động của cẳng chân khi chuồi khớp đâu gôi

3 Tốc độ chuyển động của cầu thủ trong khi thi đâu ,

Sức mạnh của cú sút sè lớn nhắt khi ca 3 thành phần này được tiến hành đồng thời Nghệ thuật sức mạnh phụ thuộc rât nhicu vào cả 3 thanh phan này Khi đá bóng tại chỗ (thường là đá bóng bay) tỏc độ chuyện động của câu thú trong khi đá được thay thế bằng động tác xoay người của câu thủ trên chân trụ, tạo tốc độ lớn hơn cho sự chuyến động của bóng

Ngoài tốc độ cùa động tác, tổc độ bay cùa bóng, sức mạnh của cú sút còn chịu ánh hưởng bời độ đàn hồi cùa bóng và giày Độ đàn hôi của bóng được quyết định bời độ căng hơi và chât liệu làm bóng Độ đàn hôi của bè mặt bàn chân tiếp xúc phụ thuộc một phần vào từng cầu thủ Muốn tăng sức mạnh của các cú sút, giày can buộc chặt vào chân và mùi giày cần cứng Khối lượng của giày cũng ảnh hường đến sức mạnh của cú sút, và nếu cầu thủ giảm khối lượng giày thì sẽ làm giảm sức mạnh cùa cú sút giống như đóng đinh chịu ành hưởng của khối lượng búa

Ngoài ra sức mạnh sút bóng còn chịu ảnh hường lớn ở tốc độ ban đầu của bóng (trước khi đá) Rõ ràng là khi đá bóng ngược chiều, tốc độ bay của bóng

sẽ lớn hon và băng tông sô Cn+ Cy Khi sút bóng mà có hướng chuyển động theo cạc phương khác nhau thì tôc độ bay cùa bóng (như các ví dụ trước) sẽ bang tong lực hình học của Cn và Cy Cho nen tính linh hoạt của khớp cồ chân

va tôc độ chuyên động của khớp có ý nghĩa quan trọng đối với việc nâng cao

độ chính xác và sức mạnh của động tác đá bóng và đánh đầu

- Dá hóng và đánh dần phái hất ngà: Mức độ phát triền kỹ thuật, chiến 'í',1'1*11 ^ua da ngay nay doi hỏi các dộng tảc dá bóng, chuyền bỏng, đánh ÍĨLP 'ỉltót."8Ờ,’?e dấạ đưỵc.ý đồ của minh- về Wen độ vùng chân khi đá

.'±s biế" đồi lớ" Bốn "am vê trước, người ta nhân

,rục , s ehan là khớp hông, về sâu' SS: 'ời ‘ĩ " eanglruc sut láS gói Ngày nay

xnong diròi, tơi tân cô chân Như z đọng tác sút trử nên kín hơn, nhanh hơn, bất ngờ hơn và do đó hZ lý z

30

Những yêu câu trên cua dộng tác đá bóng vã đánh đấu cúng những cơ sở động lực học của nó đặt ra cho các vận động vicn trách nhiệm rên luyện gian khô và sáng tạo Phàn đâu đạt tới trmh độ dá bóng, dánh đẩu điéu luyện theo M.D Tôvabôp-ki, có nghía là "trong mọi tinh huống, vận dộng viên ơ bắt ký tư the nào cùng có thô dùng sức mạnh vá tốc độ đá bóng tới mục tiéu trong thời gian cần thiết và lực đá cần thiết”.

Nội dung các kiểu đá bóng và đánh đầu: Căn cứ vào vị trí tiếp xúc của chân và đâu với bóng, tử đó náy ra những tính năng và đặc diêm khác má người ta phân loại các kiểu đá bóng và đánh đầu

Động tác đá bóng: đá bóng bằng lòng bàn chân, mu giữa , mu trong,

mu ngoài, má ngoài, mùi chân, gót chân và gan bàn chân (hình 2.9)

Dộng tác đánh đầu: bàng trán giữa, trán bên, đỉnh đầu (hình 2 I [3][7][8]

Các động tác này đưọc thực hiện khi bóng chết, bóng Lăn, bóng bay và tùy

sự thuận lợi của động tác theo vị trí cầu thù và mục tiêu đá bóng mà quyết định vận dụng kiểu này hay kiểu khác Trong quá trinh phàn tích yếu lĩnh động tác bốn kỹ thuật đá chủ yếu (đá bóng bằng lòng, mu giữa, mu trong, mu ngoài) được chia làm 5 giai đoạn đe làm sáng tò những vân đê hơn

Bảng 2.3: Các giai đoạn của kỹ thuật đá bóng và đánh đầu

Giai đoạn Đá bóng Giai đoạn Đánh đầu

1 Chạy đà 1 Tư the chuẩn bị

2 Đặt chân trụ 2 Thực hiện động tác

31

3 Vung chân lăng

- Đá s Mng'nu giữa bàn chân: Là kiêu đá bóng cơ bàn và thông

dụng trong thi đấu Kiến đá này có nhiều ưu điểm, tạo choỊ đường bóng đi căng

va chỉnh xác nên bên cạnh tác dụng chuyền bóng; nó có ỷ nghĩa quan trọng đặc biêt trong sút bóng vào cầu môn ghi bán thang hay phá bóng

Giai đoạn chạy đà: Đường chạy lấy đà thẳng với hướng đá bóng đi Tốc độ chạy đà tăng dần đề có tốc độ lớn khi đá bóng Khác vóì kiêu chạy của vận động viên điền kinh, ở đày độ dài bước chạy ngăn hơn nhưng tân sô bước khá lớn, bước chân tiếp xúc đât không vượt trước hình chicu xương mạt đat của thân, thân người hơi lao về trước một chút Động tác chạy đà như thê bào đám cho việc giữ thăng bằng của co the và điêu chinh cho giai đoạn đặt chân trụ đúng

Bước cuối cùng bao giờ cũng dài hơn các bước trước đê có thê đặt chân trụ thích hợp và có đủ thời gian lăng chân đá về sau; độ dài này tủy thuộc vào tốc độ chạy nhanh hay chạy chậm Biên độ động tác tay vung vô cơ bản là lớn; tránh chạy đà cứng nhắc, không thà lỏng vừa phí sức vì căng thẳng, vừa ảnh hường tới nhịp điệu và độ chính xác của của toàn bộ động tác đá bóng

• Giai đoạn đặt chân trụ: Giai đoạn này tạo thành diem tựa vững chắc

của trọng tâm cơ thê đê chân đá làm nhiệm vụ mấu chốt của toàn bộ động tác ticp xuc bong Nêu câu thủ đá chân phải thì đặt chân trái làm till sang bên trái cuạ bong va ngược lại Động tác đặt chân từ gót, rồi chuyển sang cà bàn chân chong đat, ca,ch bong một bàn chân (10 đen 15 em) về phía mũi bàn chân trụ đặt trong phạm vi tử ngang mép dưới cùa bóng (tùy thuộc vào tầm vóc và thói quen cua từng câu thủ) theo hướng định đá bómi đi

, ?a.u kbo‘ í hâ,n,trụ bơi klluỵu khi cl,âl' ơhồng dầl làm giám độ lao của cơ

to vc ‘toe và thân người hơi ngà sau tạo the cân bằng

đo?n này thâ lô"g’ hai 'ay too phàn xạ nén tay

bo bằngl.ư’ng **■”«’ to dồn hoàn toàn vào châncủa có lĩí,'.,ừ "™i bà." chân “tog gót thì việc giám độ lao cMn dadr ua tong bSng mA đô vê trX do đóchân đá chưa vung hết ra sau dã phĩi vôi vàng láng về tr de lực d bị yếu (dơ

32

không phát huy hết kha năng lam V)ệc cùa cơ), độ chính xác bị giam Khi đặt chân trụ so với bóng không thích hợp thi:

+ Nêu đặt chân trụ sau bóng quá (đá vỡ) sẽ làm bóng bay lỏn cao (đá vọt).+ Ncu đặt chân trụ trước bóng quá sẽ làm bóng đi yếu vá sệt

+ Nêu đặt chân trụ không song song với bóng (bé ra ngoài hoặc be vao trong) hoặc xa bóng, gân bóng quá sẽ làm bóng bay lệch sang bén phái hoặc trái

• Giai đoạn vung chân lăng: Là giai đoạn phát lực chu yếu, tạo tốc độ

vung chân lớn nhất đê tác dụng lực vào bóng mạnh Tôc độ vung chân láng kết hợp vối tốc độ chạy đà quyết định sức mạnh của động tác đá bóng

Trong khi chân trụ đang chạm đất thi theo động tác chạy binh thường, chân đá tiôp tục văng vô phía sau Tác dụng của việc đánh chân về sau nhâm keo dài biên độ hoạt động, tăng thêm lực đá bóng (hay tốc độ vung chân) kỉ'.: đưa vồ trước Mặt khác, do đưa chân ra sau với biên độ lớn hơn mà kéo căng được các nhóm cơ phía trước đùi và và hông, tận dụng được sức mạnh co cc khi làm động tác duỗi cẳng chân và gấp đùi để đá bóng đi Lúc này chân trụ khuỵu xuống thêm một chút và cẳng chân trụ hơi đổ về phía trước nhảm giữ thăng bằng cho cơ the Ban đau, chân lăng đưa về trước, chủ yếu theo trục cứa khớp hông (các cơ gấp đùi) bên cạnh đó, khớp gối cũng làm trụ cho cẳng chân duỗi ra ờ mức độ không đáng kể Khi đùi gần tới phương thẳng đứng thì trục chuyến động chủ yếu lại là khớp gối, tuy đùi vẫn tiếp tục chuyển động, nhưng cẳng chân “bật” mạnh về trước với lực rất bột phát

Khi thực hiện giai đoạn vung chân lăng, các cầu thủ mới tập chưa hiệp đồng hoạt động tốt các cơ nên vung chân ra trước không khống che được chân lãng theo đúng hướng (thẳng góc với trục phải trái) nên ảnh hưởng tới lực tác dụng và độ chính xác khi chân chạm bóng, hoặc động tác vung chân không nhịp nhàng làm tốn sức và tốc độ vung chân bị giâm

• Giai đoạn tiếp xúc bóng: Là giai đoạn quan trọng nhất quyết định toàn

bộ kỹ thuật đá bóng VỊ trí tiếp xúc chi rõ kiêu đá bóng và điêu chủ yêu là bào đàm độ chính xác và sức mạnh của động tác đá bóng Khi vung chân lăng vê trước, bàn chân đã dược duỗi tháng (do tác dụng co cơ của các cơ: cơ các ngón chân, cơ cẳng chân sau) và đen giai đoạn tiếp xúc bàn chân vần giữ ở tư thế duỗi thẳng, chúc mũi chân xuống đât Vị trí tiếp xúc của bàn chân với bóng

là phần trên của bàn chân, kế từ các khớp ngón cô chân (phân buộc dây giầy) bao gồm bề mặt các xương hộp, xương sên, xương chêm và một phần của 4 đốt đầu 4 xương bàn chân Vị trí bóng được tiêp xúc là chinh mặt sau của bóng làm cho lực đá từ bàn chân truyền qua bóng phải thông qua tàm bóng mà đầy

33

về phía trước, chi có như vậy, dộng tác đá mu giữa mới đám báo độ chinh xác

và đường bỏng bay thăng Đôi vai nh^g ngZ mới tập, do khống chố khớp co chaii 1 ong tô (các , _ỉ 1- 1,1,1,., rá

dây Chang va cơ không cố định được các khớp) non khiittop ^'c 'Ó*\g’ cồchan, ban chan thả lỏng làm cho đường bỏng đi yen, khong chính xác: và de gây chan thường, hoặc người tập không duồi thẳng bàn chân nện động tác tiêp xúc

có chiều hướng đẩy bóng lên, bóng đi bòng và không mạnh

Giai đoạn kết thúc: Có tác dụng bào đám cho toàn bộ động tác được

nhịp nhàng, thoải mái, tránh những động tác làm giật cục, có the gày chấn thựơng Với tâm lý muốn ghìm chuyên động (không làm động tac kct thúc), nên ngay trong khi tiếp xúc đã vội vã co chân lại, hoặc tư the than ngư01 ngà không họp lý để giám tốc độ Chinh x ới ý thức như vậy làm cho động tác trước

đó (như tiếp xúc bóng) trờ nên thiếu chính xác và động tác vung chân không thoải mái, kết quả là đường bóng đi cũng không mạnh và chính xác

- Đá bóng bằng nin trong bàn chân: Kiêu đá bóng này được sử dụng

rất phố biến vì động tác thực hiện de, thuận lợi khi bóng lăn theo mọi hướng, bóng bồng, bóng chết, và có tác dụng rất lớn trong nhiệm vụ chuyên bóng Cầu thủ còn dùng động tác này dè sứt bóng vào cầu môn và phá bóng Động tác đá bóng bằng mu trong tương đối dễ tập luyện và cũng có the đá được xa

và mạnh

• Giai đoạn chạy lấy đà: Do đặc diem tiếp xức bóng (bằng mu trong) nen

chạy lây đà của kiêu đá này chỗch với hướng đá bóng đi chừng 45° Khi chạy lây đà, tôc độ tăng dân, bước ngắn, tần số cao đe dề điều chinh bước cuối cùng khi đặt chân trụ Bựớc cuôi cùng khi chuẩn bị đặt chân trụ phái dải đế giảm

đọ cao cua cơ thê vê phía trước, tạo điêu kiện thuận lợi cho giai đoạn tiếp Do hướng chạy đà chêch như vậy nên thực tế thân người hơi ngả về phía trong, đường chạy đà hơi vòng Đá bóng “chết” cự ly chạy đà là 6 -7 mét

• Giai đoạn đặt chán trụ: Đặt chân tại trong kỹ thuật này là bè bản chân

ra phía ngoài đê mũi chân thẳng với hướng định đá bóng đi Thứ tự đặt chân

cìlân chuyân qua má ngoài r°'tới mũi bàn chân Tư thế thân người

?rụ và hơi ngả về phía sau đầu ẽối> chân tại hơi khuỵu him e.hS osn8\TnrỌng '°'th?.dồn vào chân V} trí chân tại đặt cách

Iùi è phia sau bong mọt chill (đương tiêp tuyên cùa bóng với mặt đất)

45° cho nen đônơ ■ ?? đưỳng chạy dà hơi vòng và lệch hướng

" b“ng mo giữa Khi Vun sau, dúi hai mó ra do ánh toàng cùa các cơđuôi dạng và xoay din

34

ra ngoài (co’ mông lớn, mòng nhừ va mông bé) Dường vung chán về sau hơi chcch vô phía chân trụ Đè giữ tháng bảng cho cơ the, tay đối diện với chán lãng cũng đánh mạnh vê sau, thân người ngá vận đối lập với hướng vung chán tạo cho tư thê CO’ thè căng ra như hình cánh cung Tay đối diện với chán va thân người gập xuông vừa làm nhiện vụ giữ thăng bằng vừa hồ trự chơ hoạt động của cơ chân.

• Giai đoạn tiêp xúc bóng: Vị trí tiếp xúc của chân với bóng lá cạnh

trong cùa các xương giữa bàn chân - tính từ ngón cái tới phía trong mắt cá chân Do đường vung chân khi đá mu trong tạo thành một mặt phẳng cắt mật phăng của đât băng một góc nhọn nên mu trong bàn chân tiếp xúc với bóng cũng theo diện tiêp xúc hơi chêch Bàn chân tuy be ra ngoài nhưng giữ ờ tư the vững chăc Nhò’ thô mà động tác đá vẫn mạnh và cổ chân không bị chấn thương (do thà lòng) Có the vận dụng điều khiển đá bằng mu trong bào chân

đe đá vông cung Đường bóng đi theo “hình quả chuối” vì cầu thủ chú động tiếp xúc lệch ra phân ngoài của tâm bóng, miết từ phía ngón cái lướt vòng qua lòng bàn chân

• Giai đoạn kết thúc: Khi đá bóng đi thì tiếp tục đưa hông ve trước Chân đá sau khi vung về trước thì hạ xuống đất tiếp tục bước 1, 2 bước đê giám tốc độ chuyên động của cơ thê (thông thường sau khi tiếp xúc bóng, chân đá vung sẽ làm tư thế người hơi bị vặn nên sau đó cần làm động tác thà lòng đế cơ bắp trở lại hoạt động nhẹ nhàng) Hai tay dang rộng tự nhiên đẽ giữ thăng bàng cơ thể

- Đủ bóng bằng mu ngoài bàn chân' Kiểu này tương đôi khó, đòi hỏi sự

tập luyện công phu nhưng khi hoàn thiện được động tác thì lại có tác dụng rât lớn Đá bóng bàng mu ngoài được sử dụng đề chuyên bóng ở cự ly trung bình

và xa, đá bóng đang chuyển động hay bay từ phía bên tới, đá phạt, đá phạt góc

và sút vào cầu môn Đối vói các cầu thú có trình độ kỹ thuật cao thì động tác đá bóng mu ngoài trờ thành một vũ khí sắc bén đê hiệp đông tân công và dứt đtêm

• Giai đoạn chạy lấy đà’ Cũng như đá bóng băng niu gtua, huong chạy

đà thắng với hướng đá bóng đi, bước ngăn, tôc độ tăng dan, bicn đọ tay khong rộng và chân bước sẵn sàng đê điêu chình chuan bị cho giai đoạn đạt chan trụ được tốt

• Giai đoạn đặt chân trụ: Giai đoạn này, so với đá bóng băng mu giữa có khác đôi chút Bàn chân tại vần tì đất từ gót chuyển sang cả bàn thăng hướng

đá bóng nhưng khoang cách với bóng chừng 15-20 em về phía bèn Việc đặt chân trụ như vậy sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho giai đoạn vung chán tiòp xúc bóng không bị gò bó nên phát huy được sức mạnh của cú sút Đàu gòi chàn trụ

35

' I t|.À và oiám rung động cua mạt đat tn.iyộn

về sãu theo quin tính của bước chạy nhưng lúc này có ỷ thi c dưa mạnh vê sau cho biên độ vung chân rộng (nhăm tạo clw động tác có cự lyhoạt động dà và chan đa có toe độ lớn để lực tác dụng vào bóng khi đá sẽ lớn)Đenlúc chân

đa vung vê trước thì xoay mũi chân vào phía trong dưới tác dụng các cơ khép ban chan Vì thế, trong khi vung chân VC nước, diện tiêp xúc là niu giũa bàn chân đưa về phía trước Đây cũng là điều quan trọng chuân bị cho giai đoạn tiếp xúc bóng đủng vị trí mu ngoài Toàn bộ đường vung chan van theo trục phải trái cùa hai tiực chủ yếu: trục hông và trục đâu gôi Đường vung chan van thẳng hướng từ sau ra tiước với tỏc độ nhanh dân và có tôc đọ nhanh nhat khi vừa tiếp xúc với bóng

• Giai đoạn liếp xúc hóng: Với vị tri xoay mũi chân vào trong khi vung

về trước, cầu thú làm động tác tiếp xúc bóng băng mu ngoài Mu ngoài bàn chân là phần ngoài bàn chân nằm song song với mu giữa; phân này tương đôi phẳng Vị trí tiếp xúc vào bóng vần lã phía sau của bóng, lực tác dụng thông qua tâm Tuy nhiên, do độ xoay của cồ chân nên diện tiếp xúc không hoàn toàn đồng đều, bóng thường hơi xoáy và bay thành vòng cung về phía bôn phái người đá Tùy thuộc vào độ xoay cùa mu bàn chân vào trong và vị trí đặt chân trụ mà đường bóng có thể bay cao hoặc thấp Thân người khi đá hơi lao về trước, hai tay dang ngang đê giữ thăng bằng Khi đả vòng cung đế đường bóng

có độ cong lớn, câu thủ thường đá làm cho bóng lăn một chút theo mu chân tạo

ra độ xoáy lớn Những đường bóng vòng cung này có sức uy hiếp rất lớn khi sut vao cau môn, ngay cà khi có đôi phương làm hàng rào đe chắn

, •_ G'ơỉ két lhí'c' Sau khi ticp xúc bóng, bàn chân đá không giữ ở tư thê be mũi chân vào nữa mà thà lòng vung lên hết đả thì hạ xuống đất, tiếp tục bước 1 vài bước đe giâm tốc độ lao về trước

- - fwj’ bait8 lọug bàn chân: Kiêu này được sử dụng rất nhiều trong XiLT.'J'iX’i khi cẳn chuyền bống chính *ác đii vói mọi vị tri trai sân

xùc bÓng và biỄn độ vl"’B chân mà ửcủ đá bóng nay

XX1™, xx.xx „ 5m;'Xgkhiclcd0ngXXmugiX

cd y ngan tnjng bình và có thề đả vào cầu môn ghi bail thing

36