MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU 1 Tính cấp thiết đề tài .1 Tổng quan tình hình nghiên cứu Mục tiêu nghiên cứu Phạm vi nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu Kết cấu đề án m CHƯƠNG I: KHÁI QUÁT CHUNG VỀ QUY HOẠCH ĐÔ THỊ VÀ QUY HOẠCH KHÔNG GIAN NGẦM ĐÔ THỊ .4 hó Khái quát quy hoạch đô thị N 1.1 Khái niệm đô thị ận 1.2 Khái niệm quy hoạch đô thị công tác quản lý đô thị Quy hoạch xây dựng không gian đô thị ngầm lu 2.1 Khái niệm không gian xây dựng ngầm đô thị iể u 2.2 Đặc điểm và chức không gian xây dựng ngầm đô thị Bà it Kinh nghiệm xây dựng không gian quy hoạch ngầm đô thị cơng trình ngầm quốc gia giới .9 CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ QUY HOẠCH ĐÔ THỊ NGẦM THÀNH PHỐ HÀ NỘI 11 Thực trạng công tác khai thác, sử dụng quản lý không gian ngầm đô thị Hà Nội 11 1.1 Đặc điểm tình hình phát triển kinh tế xã hội thành phố Hà Nội tác động đến cơng tác quản lí, quy hoạch đô thị .11 1.2 Hiện trạng khai thác, quản lý không gian ngầm đô thị thành phố Hà Nội 13 Đánh giá kết đạt được, hạn chế, tồn nguyên nhân sách quy hoạch thành phố Hà Nội 15 2.1 Những cơng trình ngầm xây dựng địa bàn thành phố Hà Nội Ý nghĩa giao thông, nhà ở, vấn đề sức chứa đô thị 15 2.2 Nhận xét, đánh giá mặt tồn công tác khai thác, quản lý 17 Nguyên nhân 17 Khó khăn thách thức 18 CHƯƠNG III: MỘT SỐ GIẢI PHÁP - KIẾN NGHỊ NHẰM KHẮC PHỤC HẠN CHẾ VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC SỬ DỤNG VÀ QUẢN LÝ KHÔNG GIAN NGẦM ĐÔ THỊ THÀNH PHỐ HÀ NỘI 19 Một số giải pháp 19 1.1 Giải pháp khai thác sử dụng có hiệu khơng gian ngầm thị .19 hó m 1.2  Nhóm giải pháp xen cấy trung tâm ngầm dịch vụ công cộng nhằm chia tải cho mặt đất khu vực thiếu quỹ đất 20 ận N 1.3 Nhóm giải pháp kiến tạo trung tâm ngầm đồng khu tái thiết phát triển 20 lu Kiến nghị .21 u KẾT LUẬN .23 Bà it iể TÀI LIỆU THAM KHẢO 24 LỜI MỞ ĐẦU Tính cấp thiết đề tài Chinh phục chiều sâu không gian đô thị xu chung giới, thành phố đại có quy mơ lớn Ngồi hệ thống giao thơng ngầm, cơng trình ngầm dân dụng đô thị từ đơn lẻ tiến tới tổ hợp rộng lớn, chí “thành phố ngầm” hoạt động song song với đô thị mặt đất Thực tế chứng minh khai thác chiều sâu lịng đất xu hướng khơng thể đảo ngược phát triển đô thị đại với lợi ích: Tiết kiệm lượng, nâng cao hiệu sử dụng mặt đất, giải vấn đề mật độ tập trung cao khu trung tâm, nâng cao lực sở hạ tầng, thực phân lớp giao thơng dễ dàng, giữ gìn hó nhiễm môi trường cải thiện sinh thái đô thị… m cảnh quan lịch sử văn hóa cho thị, tăng diện tích khu vực xanh, giảm thiểu Đơ thị Việt Nam có tốc độ phát triển nhanh quy mô, số lượng N chất lượng (tính đến tháng 12/2018 Việt Nam có 819 đô thị lớn nhỏ, tăng thêm đô ận thị so với cuối năm 2017 - theo số liệu “Báo xây dựng“) Sự phát triển gây áp lực lu lên sở hạ tầng đô thị Tại thành phố lớn, điển hình Hà Nội quỹ đất xây dựng u đô thị gần cạn kiệt, không gian công cộng, không gian xanh ngày bị thu hẹp iể Đứng trước vấn đề này, xu hướng Việt Nam tận dụng, khai thác quản lý it phát triển không gian theo chiều cao chiều sâu đô thị Bà Hiện nay, bất cập lớn mà đô thị lớn gặp phải thị có quy hoạch không gian đô thị mặt đất, mà chưa có quy hoạch cơng trình ngầm Việc tiếp cận định hướng đầu tư xây dựng quản lý việc vận hành khai thác sử dụng cơng trình cần cân nhắc kỹ lưỡng, với tham gia nhà quản lý đô thị, nhà quy hoạch ý kiến cộng đồng dân cư thị Trên sở đó, việc quản lý quy hoạch tốt không gian ngầm đô thị thực đem lại hiệu cho người dân tương lai Xuất phát từ yêu cầu sinh viên chuyên ngành “Kinh tế Quản lý đô thị” học tập sinh sống Hà Nội, em xin chọn đề tài “Thực trạng giải pháp quản lý quy hoạch đô thị ngầm thành phố Hà Nội” để làm đề án cho môn học Tổng quan tình hình nghiên cứu ● Édouard Utudjian, nhà đô thị người Pháp, viết chủ nghĩa thị hố lịng đất vào năm 1930 Ông hầu hết thành phố khơng có kế hoạch xây dựng nhà lịng đất mà khơng gian ngầm nơi xây dựng cơng trình đa chức Năm 1937, ông thành lập “Uỷ ban Thường trực Quốc tế Công nghệ Quy hoạch ngầm” Tuy nhiên đô thị lớn Việt Nam chưa trọng vào công tác quy hoạch ngầm ● George Webster, Kỹ sư trưởng Giám sát Philadelphia - Mỹ, ơng cho điều kiện tiên để thực hóa ý tưởng hình thành cơng trình ngầm thị cần phải can dự cơng nghệ, máy móc thiết bị, có quy hoạch quản lý khơng gian ngầm phạm vi tồn đô thị Công viên đô thị ngầm Manhattan, Thành phố New York sản phẩm George Webster coi sản phẩm cơng m trình ngầm đô thị xã hội đại hó ● NXB xây dựng Võ Kim Cương cho sách phát triển thị quan trọng quy hoạch sức chứa đô thị, chưa đưa giải pháp cho N tình hình thị nén thành phố lớn ận Mục tiêu nghiên cứu lu Xác định bất cập công tác lập Quy hoạch không gian ngầm u thị, từ đưa giải pháp, lập thẩm định hồ sơ quy hoạch không gian ngầm iể xây dựng sử dụng công trình ngầm it Đề xuất giải pháp định hướng nguyên tắc quy hoạch chung không gian ngầm Bà theo đồ án Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2050, làm sở để thực quy hoạch phân khu đô thị quy hoạch chi tiết Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi không gian: thành phố Hà Nội - Phạm vi thời gian: từ 2009 đến Phương pháp nghiên cứu Để thực nghiên cứu này, đề án áp dụng phương pháp nghiên cứu sau: ● Phương pháp tổng quan tài liệu: tiến hành thu thập tài liệu từ nguồn khác báo, đề tài nghiên cứu tài liệu có liên quan…thơng qua phân tích thơng tin tổng hợp lý thuyết đưa kết luận cho đề tài ● Phương pháp chuyên gia: hỏi ý kiến chuyên gia vấn đề, thông tin liên quan đến thực đề án Kết cấu đề án Ngoài phần Mở đầu, Kết luận Danh mục tài liệu tham khảo, nội dung luận án chia làm chương: Chương I: Khái quát chung Quy hoạch đô thị Quy hoạch không gian ngầm đô thị Chương II: Thực trạng khai thác, sử dụng quản lý quy hoạch không gian ngầm thành phố Hà Nội Chương III: Một số giải pháp nhằm khắc phục hạn chế nâng cao hiệu công Bà it iể u lu ận N hó m tác sử dụng quản lý không gian ngầm đô thị thành phố Hà Nội CHƯƠNG I: KHÁI QUÁT CHUNG VỀ QUY HOẠCH ĐÔ THỊ VÀ QUY HOẠCH KHÔNG GIAN NGẦM ĐƠ THỊ Khái qt quy hoạch thị 1.1 Khái niệm đô thị ● Đô thị điểm tập trung dân cư với mật độ cao, chủ yếu lao động phi nơng nghiệp, có sở hạ tầng thích hợp, trung tâm tổng hợp hay trung tâm chun ngành có vai trị thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội nước, miền lãnh thổ, tỉnh, huyện vùng tỉnh huyện (Thông tư số 31/TTLD, ngày 20/11/1990 liên Bộ Xây Dựng Ban tổ chức cán phủ) m ● Ở Việt Nam, theo Nghị số: 1210/2016/UBTVQH13, đơn vị hành hó để phân loại thị phải có tiêu chuẩn sau: N - Vị trí, chức năng, vai trị, cấu trình độ phát triển kinh tế - xã hội - Quy mơ dân số tồn thị ận - Mật độ dân số tồn thị lu - Tỷ lệ lao động phi nơng nghiệp tồn thị u - Trình độ phát triển sở hạ tầng kiến trúc, cảnh quan thị iể ❖ Ví dụ tiêu chuẩn vị trí, chức năng, vai trị: it (Ban hành kèm theo Nghị số 1210/2016/UBTVQH13 ngày 25 tháng năm 2016) Loại đô thị Bà Bảng - Tiêu chuẩn vị trí, chức năng, vai trị Tiêu chuẩn vị trí, chức năng, vai trị Đặc biệt Là Thủ đô trung tâm tổng hợp cấp quốc gia, quốc tế kinh tế, tài chính, văn hóa, giáo dục, đào tạo, y tế, du lịch, khoa học công nghệ, đầu mối giao thông, giao lưu nước quốc tế, có vai trị thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội nước I Là trung tâm tổng hợp cấp quốc gia kinh tế, tài chính, văn hóa, giáo dục, đào tạo, y tế, du lịch, khoa học công nghệ, đầu mối giao thông, giao lưu nước quốc tế, có vai trị thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội vùng liên tỉnh nước Là trung tâm tổng hợp cấp vùng kinh tế, tài chính, văn hóa, giáo dục, đào tạo, y tế, du lịch, khoa học cơng nghệ, trung tâm hành cấp tỉnh, đầu mối giao thơng, có vai trị thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội vùng liên tỉnh III Là trung tâm hành cấp tỉnh, trung tâm tổng hợp kinh tế, tài chính, văn hóa, giáo dục, đào tạo, y tế, du lịch, khoa học công nghệ, đầu mối giao thông, có vai trị thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội tỉnh, vùng liên tỉnh IV Là trung tâm tổng hợp trung tâm chuyên ngành cấp tỉnh kinh tế, tài chính, văn hóa, giáo dục, đào tạo, y tế, du lịch, khoa học công nghệ, đầu mối giao thơng, có vai trị thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tỉnh vùng liên huyện V Là trung tâm hành trung tâm tổng hợp cấp huyện trung tâm chuyên ngành cấp huyện kinh tế, văn hóa, giáo dục, đào tạo, y tế, đầu mối giao thơng, có vai trị thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội huyện lu ận N hó m II iể u ❖ Ví dụ tiêu chuẩn quy mơ dân số Đơn chuẩn vị tính Loại thị Bà Tiêu it Bảng - Quy mô dân số Đặc biệt II III IV ≥ ≥ ≥ 500 200 100 500 200 100 50 ≥ 500 ≥ ≥ ≥ 50 200 100 100 50 TW Tỉnh ≥ ≥ Dân số 1.000 tồn ngườ 6.000 5.000 1.000 thị i ≥ I 5.000 1.000 Dân số 1.000 khu vực ngườ 4.000 3.000 nội i ≥ 3.000 ≥ 500 200 20 V Từ 4.000 người đến 50.000 người thành, nội thị 1.2 Khái niệm quy hoạch đô thị công tác quản lý đô thị Quy hoạch đô thị là hoạt động xếp tổ chức khơng gian chức năng, khống chế hình thái kiến trúc trong đô thị sở các điều tra, dự báo, tính tốn phát triển, đặc điểm, vai trị, nhu cầu nguồn lực đô thị, nhằm cụ thể hóa sách phát triển, giảm thiểu tác động có hại phát sinh q trình đơ thị hóa, tận dụng tối đa nguồn lực, hướng tới sự phát triển bền vững Các khơng gian thị, cơng trình hạ tầng kỹ thuật, cơng trình hạ tầng xã hội đơ thị cần quy hoạch phù hợp với phát triển tổng thể kinh tế - xã hội- mơi trường, an ninh - quốc phịng m Quy hoạch xây dựng khơng gian thị ngầm hó 2.1 Khái niệm không gian xây dựng ngầm đô thị N Theo Nghị định 39/2010/NĐ-CP, số khái niệm không gian ngầm đô ận thị sau: - “Cơng trình ngầm thị” cơng trình xây dựng mặt đất lu đô u thị bao gồm: cơng trình cơng cộng ngầm, cơng trình giao thơng ngầm, cơng it iể trình đầu mối kỹ thuật ngầm phần ngầm cơng trình xây dựng mặt đất, Bà cơng trình đường dây, cáp, đường ống kỹ thuật, hào nen kỹ thuật - “Quy hoạch không gian xây dựng ngầm đô thị” việc tổ chức không gian xây dựng mặt đất để xây dựng cơng trình ngầm - “Quản lý không gian xây dựng ngầm đô thị” bao gồm việc quy hoạch không gian xây dựng ngầm hoạt động liên quan đến xây dựng cơng trình ngầm đô thị 2.2 Đặc điểm và chức không gian xây dựng ngầm đô thị a Đặc điểm Không gian ngầm thị phần khơng gian chìm mặt đất nên chứa đựng loại đường dây, đường ống, cơng trình ảnh hưởng xấu đến mỹ quan đô thị Mặt khác, nhờ cách ly tốt với âm chấn động mặt đất nên tạo mơi trường tĩnh lặng thuận lợi cho số thực nghiệm khoa học & công nghệ, cơng trình trú ẩn phịng khơng Cơng trình ngầm chịu đựng động đất tốt cơng trình mặt đất tránh sóng địa chấn bề mặt Tuy nhiên, khơng gian ngầm thiếu khơng khí tươi, thiếu ánh sáng, từ cơng trình khơng thể nhìn thấy cảnh quan bên ngồi, khơng gian đóng kín gây nhiều khó khăn cho cơng tác phịng chữa cháy phịng chống lũ lụt, nóng, chịu áp lực nước ngầm, chịu trọng lực đất, chi phí xây dựng cao, cần có biện pháp xử lý lượng đất phát sinh khoan đào Như việc sử dụng khơng gian ngầm khơng bao gồm mặt tích cực mà ẩn chứa nguy tiêu cực Tuy nhiên, biết khai thác phát triển kĩ thuật sử dụng khơng gian ngầm giải pháp tối ưu để phát triển đô thị tương lai ● Những nguyên tắc yêu cầu quản lý xây dựng ngầm đô thị - Phù hợp với quy hoạch xây dựng đô thị m - Tuân thủ tiêu chuẩn; quy chuẩn hó - Tuân thủ quy định quản lý dự án đầu tư, xây dựng quản lý chất lượng cơng trình xây dựng hành N - Lựa chọn giải pháp hợp lý hình khối cho cơng trình ngầm kết nối ận với quần thể kiến trúc cơng trình liền kề với mặt đất lu - Đảm bảo u cầu thơng gió, chiếu sáng, cấp nước, phịng chống u cháy nổ it - Bảo vệ môi trường iể - Bảo đảm an tồn cơng trình an tồn cho cộng đồng Bà - Kết hợp chặt chẽ với phòng vệ dân sự, an ninh quốc phòng ● Việc quản lý, khai thác, sử dụng cơng trình ngầm cần - Quản lý hồ sơ hồn cơng cơng trình ngầm - Phát cố, hư hỏng, có biện pháp sửa chữa khơi phục kịp thời - Thực chế độ tu, bảo trì, bảo dưỡng theo định kỳ - Hợp đồng với tổ chức, cá nhân khai thác, sử dụng - Phát xử lý sai phạm ● Nội dung quản lý nhà nước xây dựng ngầm - Lập đồ trạng cơng trình ngầm thị - Quy hoạch xây dựng, kế hoạch đầu tư xây dựng ngầm - Cấp, thu hồi giấy phép xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn - Hướng dẫn việc xây dựng, ban hành tiêu chuẩn, quy chuẩn - Đăng ký, cấp giấy chứng nhận sở hữu công trình - Lưu trữ hồ sơ, cung cấp thơng tin cơng trình ngầm - Các u cầu cụ thể trách nhiệm quan quản lý nhà nước xây dựng Bà it iể u lu ận N hó m ngầm 13 CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG CƠNG TÁC QUẢN LÝ QUY HOẠCH ĐÔ THỊ NGẦM THÀNH PHỐ HÀ NỘI Thực trạng công tác khai thác, sử dụng quản lý không gian ngầm đô thị Hà Nội 1.1 Đặc điểm tình hình phát triển kinh tế xã hội thành phố Hà Nội tác động đến cơng tác quản lí, quy hoạch thị a Vị trí địa lý điều kiện tự nhiên ● Đặc điểm địa hình: Nhìn chung, địa hình Hà Nội đa dạng với núi thấp, đồi đồng Trong phần lớn diện tích Thành phố vùng đồng bằng, thấp dần từ Tây Bắc xuống Đông Nam theo hướng dịng chảy sơng Hồng Điều ảnh m hưởng nhiều đến quy hoạch xây dựng phát triển kinh tế - xã hội Thành phố Khu hó vực nội Thành phụ cận vùng trũng thấp đất yếu, mực nước sông Hồng N mùa lũ cao mặt Thành phố trung bình - 5m Hà Nội có nhiều hồ, đầm thuận ận lợi cho phát triển Thủy sản du lịch, thấp trũng nên khó khăn việc tiêu thoát nước nhanh, gây úng ngập cục thường xuyên vào mùa mưa Vùng đồi núi lu thấp trung bình phía Bắc Hà Nội thuận lợi cho xây dựng, phát triển công nghiệp, u lâm nghiệp tổ chức nhiều loại hình du lịch it iể ● Tài nguyên nước mặt: Hệ thống sông, hồ Hà Nội thuộc hệ thống sông Hồng Bà sông Thái Bình, phân bố khơng vùng, có mật độ thay đổi phạm vi lớn 0,1 - 1,5 km/km2 (chỉ kể sơng tự nhiên có dòng chảy thường xuyên) 0,67 - 1,6 km/km2 (kể kênh mương) Một nét đặc trưng địa hình Hà Nội có nhiều hồ, đầm tự nhiên Tuy nhiên, u cầu thị hóa thiếu quy hoạch, quản lý nên nhiều ao hồ bị san lấp để lấy đất xây dựng Diện tích ao, hồ, đầm Hà Nội cịn lại vào khoảng 3.600 Có thể nói, có Thành phố giới có nhiều hồ, đầm Hà Nội Hồ, đầm Hà Nội tạo nên nhiều cảnh quan sinh thái đẹp cho Thành phố, điều hịa tiểu khí hậu khu vực, có giá trị du lịch, giải trí nghỉ dưỡng Hà Nội vùng dồi nước mặt, có lượng nước khổng lồ chảy qua sơng Hồng, sơng Cầu, sơng Cà Lồ khai thác sử dụng ● Tài nguyên đất: Hà Nội có tổng diện tích đất tự nhiên 92.097 ha, đó, diện tích đất nơng nghiệp chiếm 47,4%, diện tích đất lâm nghiệp chiếm 8,6%, đất chiếm 14 19,26% Xuất phát từ yêu cầu sử dụng đất Thủ Hà Nội, có nhóm đất có ý nghĩa lớn phát triển kinh tế - xã hội, đất nơng lâm nghiệp đất xây dựng Phần lớn diện tích đất đai nội Thành Hà Nội đánh giá không thuận lợi cho xây dựng có tượng tích nước ngầm, nước mặt, sụt lún, nứt đất, sạt lở, trôi trượt dọc sông, cấu tạo đất yếu b Đặc điểm dân cư Theo số liệu Tổng cục Thống kê, đến hết năm 2017 dân số địa bàn Thủ đô đạt mức 7,6 triệu người, dự báo đến năm 2020 dân số Hà Nội tăng lên khoảng triệu người (chưa tính dân số ngoại tỉnh thường xuyên lưu trú địa bàn), tổng diện tích khoảng 3.324km2, bình qn mật độ dân số Thủ xấp xỉ 2.300 người/km2 m Sự gia tăng dân số dẫn đến tải hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng hó xã hội, nảy sinh vấn đề giao thông, nhà ở, trường học, ô nhiễm môi trường, trật tự xã hội dịch vụ công cộng để phục vụ đời sống người dân trở nên N tải, dẫn đến chất lượng sống không đảm bảo ận Xét điều kiện dân số mật độ dân số Hà Nội tp.Hồ Chí Minh siêu đô lu thị Việt Nam Theo xu hướng phát triển siêu thị giới, Hà Nội u phát triển dạng đô thị nén, tức tập trung phát triển khu vực trung iể tâm với việc xây dựng công trình quy mơ lớn sâu vào lịng đất bao gồm Bà nhà giữ xe, kho bãi it dạng cơng trình như: tịa nhà chung cư, cao ốc, hệ thống metro, trung tâm thương mại, c Khái quát tình hình phát triển kinh tế - xã hội Giao thơng logistics yếu vấn đề lớn Hà Nội Trong bối cảnh phần lớn tuyến quốc lộ tải, nhiều dự án cao tốc xây dựng năm qua giúp việc lưu thông Thủ đô với tỉnh thành trở nên thuận tiện trước nhiều Tuy nhiên, bất hợp lý vấn đề thuế phí, trạm BOT, gây nhiều trở ngại Lượng xe cộ tham gia lưu thông lớn (hiện 5,3 triệu xe máy 560.000 ô tô) không ngừng gia tăng (dự kiến đạt triệu xe máy triệu ô tô vào năm 2020) khiến hạ tầng Hà Nội phải chịu nhiều áp lực Ngoài ra, thành phố chứng kiến bùng nổ loại phương tiện xe đạp, xe máy điện hình 15 thức vận tải công nghệ Uber Grap,… Tất vẽ lên tranh sống động đầy phức tạp giao thông Hà Nội Cũng giống nhiều đô thị khác châu Á trình phát triển bùng nổ, Hà Nội chứng kiến tăng trưởng nhanh chóng thị trường bất động sản, phân khúc nhà cho người thu nhập thấp – nơi có tham gia vai trị ngày quan trọng doanh nghiệp khối tư nhân, làm thay đổi hẳn nhận thức phương pháp tiếp cận, vốn xoay quanh mơ hình top-down truyền thống mang nặng vai trị quyền Nhiều dự án xây dựng tòa nhà chọc trời (cao 100 m Keangnam Lotte Hà Nội), khu bất động sản nhà trung tâm thương mại cao cấp, … mọc lên thời gian qua đưa Hà Nội lọt vào danh sách thành phố toàn cầu (world city), đồng thời thể khát vọng người dân m sống đô thị đại, lành, thân thiện qua tên “thiên nhiên” hó “quý phái” Times City, Riverside, Royal City, Park Hill, … 1.2 Hiện trạng khai thác, quản lý không gian ngầm đô thị thành phố Hà Nội N a Hiện trạng khai thác sử dụng không gian ngầm đô thị Hà Nội ận Không gian ngầm đô thị Hà Nội khai thác sử dụng theo lu hướng: u - Sử dụng làm cho cơng trình xây dựng Các loại móng thường thấy cho iể cơng trình xây dựng Hà Nội là: móng nơng tự nhiên, móng cọc loại it Móng nơng thường sử dụng phổ biến năm trước thập kỷ 70 - 80 Bà kỷ trước gây hư hỏng cho nhiều nhà cơng trình khu vực phân bố đất yếu Móng cọc ép đặc biệt phổ biến thành công năm 80 - 90 Móng cọc nhồi sử dụng ưu 10 năm gần cho nhà cao - Sử dụng làm mơi trường cho cơng trình xây dựng Cơng trình ngầm thuộc loại hữu hệ thống đường cống ngầm thoát nước mưa nước thải với gần 200km 125 km nội thành 75km xây dựng từ thời thuộc Pháp Các cơng trình ngầm loại khác để kể đến số cơng trình ngầm sở hạ tầng xây dựng năm gần kho chứa, tầng hầm nhà cao tầng phục vụ làm gara ô tô dịch vụ công cộng - Sử dụng làm cơng trình giao thơng ngầm: Hầm cho người xây dựng Hà Nội nhiên đảm nhận chức giao thơng chưa gắn nhiều với mục đích sử dụng cơng cộng Mặt khác chế tài xử phạt người qua 16 đường nơi có hầm cho người chưa nghiêm nên việc sử dụng, khai thác hầm cịn nhiều hạn chế khơng an tồn, an ninh hầm vắng khách Hầm đường ô tô đô thị xây dựng Hà Nội trước cổng Trung tâm Hội nghị Quốc gia hoạt động, hầm nút giao Kim Liên – Lê Duẩn… thơng xe kỹ thuật, nhiên nhiều cơng trình kèm cịn thi cơng thời gian thi công lại kéo dài ảnh hưởng lớn đến giao thông lại sinh hoạt cộng đồng dân cư khu vực - Sử dụng tài nguyên khai thác Tài nguyên khai thác nước ngầm phân bố độ sâu 35- 45m Công suất khai thác chừng 700000 m3/ngđ xem giới hạn khai thác, gây lún tồn vùng Như vậy, nói, khơng gian ngầm thị Hà Nội chưa khai thác hệ m thống Hà Nội chưa có cơng trình ngầm thị theo nghĩa hó b Hiện trạng quản lý khơng gian ngầm đô thị Hà Nội - Không gian ngầm đô thị Hà Nội chưa có chủ thể quản lý chưa có N văn pháp luật quy định nguyên tắc sử dụng chúng Chủ thể sở hữu ận khơng gian mặt có quyền sử dụng tự khai thác không gian lu ngầm Các loại móng sâu sử dụng tràn lan chắn vấn đề lớn cho quy u hoạch sử dụng không gian ngầm cho loại hình cơng trình ngầm thị sau này, đặc iể biệt cơng trình ngầm giao thơng thị it - Không gian ngầm đô thị Hà Nội chưa có chủ thể quản lý cịn biểu chỗ, Bà cơng trình sở hạ tầng kỹ thuật thị đường ống nước mưa nứơc thải, đường ống cấp nước sạch, đường cáp điện, cấp thông tin quản lý riêng rẽ chủ thể khác Khi ngầm hố chúng, chủ thể quản lý sử dụng khơng ngầm khác nhau, làm biến đổi theo hướng bất lợi đặc tính khơng gian ngầm Điều cho thấy, quan quản lý Nhà nước chưa xếp không gian ngầm đô thị vào đối tượng cần quản lý quy hoạch sử dụng tương tự không gian bề mặt - Dự án Metro Hà Nội, gồm đường tàu điện ngầm đường sắt trên, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng tầm nhìn thị tương lai đại Tuy nhiên, khó khăn mặt tài – kỹ thuật lại khiến dự án liên tục bị chậm tiến độ, chưa thể định hình diện mạo mới, thiếu tính liên kết đồng với đầu mối giao thơng sẵn có Bên cạnh mối quan ngại tình trạng quản lý lỏng 17 lẻo, yếu kém, tạo hội cho tham nhũng nhiều làm lợi cho người dân giúp cải thiện vấn đề môi trường - Đi qua nhiều phố quận Hồn Kiếm Tơng Đản, Cổ Tân, Lý Đạo Thành… khơng khó để thấy hàng dài xe tô dừng, đỗ sát nút giao, chiếm dụng nhà chờ xe buýt, đường dành cho người Tình trạng diễn nhiều tuyến phố quận Đống Đa, Hai Bà Trưng.Theo chuyên gia giao thông đô thị, hệ việc thiếu bãi đỗ xe trầm trọng lượng xe cá nhân tăng nhanh khả cung ứng chỗ đỗ xe Dọc tuyến phố Tràng Thi đến hết phố Điện Biên Phủ dài gần 5km, tập trung hàng loạt bệnh viện, quan hành chính, trụ sở công ty, cửa hàng kinh doanh, nhiên khơng có điểm trơng giữ xe Tương tự, tuyến phố Bà Triệu từ sát hồ Hoàn Kiếm gần cầu vượt Trần m Khát Chân gần 3km khơng có điểm trơng giữ xe cấp phép.Giám đốc Sở hó Giao thơng vận tải Hà Nội Vũ Văn Viện cho hay: theo quy hoạch bến bãi đỗ xe, trạm dừng nghỉ địa bàn thành phố, quận trung tâm khơng bố trí quỹ đất để đầu N tư bến bãi đỗ xe mà chủ yếu dùng bến bãi tạm thời hè đường phố Trong đó, ận theo Nghị định 100/2013/NĐ-CP Chính phủ, bến bãi đỗ xe vỉa hè lu xem xét đến năm 2023 Với số 550.000 ô tô khoảng triệu xe máy, chưa kể u khoảng 1,2 triệu phương tiện từ ngoại tỉnh thường xuyên lưu thông địa bàn Hà iể Nội, dự báo sau 10 năm nữa, bãi đỗ xe khu đô thị trung tâm cịn “nóng” it Bên cạnh đó, thường thị phải có - 4% diện tích đất dành cho giao Bà thông tĩnh, nhiên Hà Nội có 0,3% diện tích đất (tương đương gần 30ha) cho bãi đỗ xe Theo tính tốn đến năm 2030, nội đô Hà Nội cần đến 1.400 đất để phát triển giao thông tĩnh, thực thách thức lớn quỹ đất hạn hẹp Đánh giá kết đạt được, hạn chế, tồn nguyên nhân sách quy hoạch thành phố Hà Nội 2.1 Những cơng trình ngầm xây dựng địa bàn thành phố Hà Nội Ý nghĩa giao thông, nhà ở, vấn đề sức chứa đô thị 18 ● Quy hoạch cho tuyến Metro triển khai, có phần tuyến đường sắt đô Hà Nội vốn chủ trương ưu tiên phát triển hệ thống vận tải công cộng nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực tình trạng giao thông tải môi trường sức khỏe người dân.Dự án Metro Hà Nội, gồm đường tàu điện ngầm đường sắt cao, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng tầm nhìn thị tương lai đại Nguồn: Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đến 2030 tầm nhìn 2050 theo Quyết định 1259/QĐ-TTg Dự kiến, mạng lưới đường sắt đô thị thành phố Hà Nội hoàn thiện gia tăng tỉ lệ người dân sử dụng phương tiện hành khách công cộng tới 35-45%, giảm thị phần người sử dụng phương tiện cá nhân tham gia giao thơng xuống 30%; đóng góp vào m phát triển kinh tế khu vực cải thiện môi trường đô thị nhờ giảm thiểu tắc nghẽn hó giao thơng tình trạng nhiễm N ● Hệ thống cống ngầm, đường hầm cho người bộ, bãi đỗ xe ngầm, trung ận tâm thương mại ngầm với quy mô lớn Royal City, Vincom Mega Mall Times City lu - Vincom Mega Mall Royal City trung tâm thương mại ngầm Việt Nam thiết kế theo tiêu chuẩn quốc tế Thiết kế khu trung tâm thương mại Vincom iể u Mega Mall Royal City với cổng vào ấn tượng mang phong cách Châu Âu mệnh it danh thành phố Châu Âu thu nhỏ Khu siêu trung tâm thương mại tiếng với Bà bãi gửi xe ngầm lớn Việt Nam, chia thành hầm hầm lên đến 95.000 m2 có sức chứa khoảng 20.000 xe máy 5.000 ô tô Hầm để xe thiết kế đại quy mô bậc với cách thức quản lý phương tiện đại, có hệ thống dẫn, có hệ thống phịng cháy chữa cháy thông minh, - Vincom Mega Mall Times City siêu trung tâm thương mại liên hoàn tầng hầm lớn Đông Nam Á Vincom Mega Mall Times City tiếng với Thủy Cung Vinpearl Aquarium đại đường hầm với diện tích 4.000 m2 mệnh danh “đại dương thu nhỏ lòng Hà Nội” trở thành điểm đến hấp dẫn nhiều gia đình, nhiều bạn trẻ cho ngày cuối tuần ● Đề xuất xây dựng ga ngầm đường sắt khu vực bờ Hồ Hoàn Kiếm Theo dự kiến, ga C9 tuyến đường sắt số đặt ngầm phố Đinh Tiên Hoàng, cạnh vườn hoa trước cổng Tổng Công ty Điện lực Hà Nội Việc đặt ga ngầm vị trí xem phù hợp với quy hoạch duyệt 19 hình thành, phát triển nghiên cứu giai đoạn dài từ năm 2004 đến nay, thể tính thống nhất, q trình xun suốt có tính kế thừa quy hoạch Đến nay, quy hoạch tổng mặt ga C9 tiếp tục nhận quan tâm đặc biệt đông đảo người dân quan chức việc bảo vệ cơng trình di tích lịch sử ● Ngồi ra, hệ thống đường tàu điện ngầm xây dựng, nhà ga tàu điện ngầm nơi đông đúc người qua lại việc kết hợp xây dựng nhà ga tàu điện ngầm bổ sung thêm chức thương mại nơi cung cấp dịch vụ công cộng, đặc biệt hữu ích chúng kết nối với siêu thị, khách sạn lớn xung quanh mặt đất đường hầm kết nối 2.2 Nhận xét, đánh giá mặt tồn công tác khai thác, quản lý m ● Hầu hết công trình ngầm mang tính cục bộ, khai thác cho mục hó đích riêng chưa có liên kết tổng thể cho khu vực hay thị ● Việc hình thành trung tâm thương mại lịng đất mơ hình khai thác N khơng gian ngầm có nhiều ưu điểm đáng ghi nhận, với việc thiếu quy hoạch ận tổng thể số lượng cịn ít, khiến trung tâm thương mại ngầm thu hút lu đông người sử dụng dịch vụ, làm trầm trọng thêm tình trạng ùn tắc giao thông u khu vực xung quanh Sâu xa nữa, việc xây dựng không gian ngầm đơn lẻ, thiếu iể tầm nhìn dài hạn, dẫn đến nguy tài nguyên đất ngầm bị sử dụng lãng phí it ● Do khơng có kết nối thiếu tầm nhìn dài hạn, nhiều cơng trình ngầm Hà Bà Nội khơng phát huy tác dụng, chí cịn gây tâm lý ác cảm với người dân, điển hình hầm cho người sang đường Mặc dù đầu tư hàng triệu USD để giúp người dân qua đường an toàn, thực tế, hiệu mang lại hệ thống gần số "0" người qua lại 20 Hầm qua đường Hà Nội sử dụng, gây lãng phí lớn Ngun nhân - Cơng tác quản lý: Khối lượng công việc nhiều đa dạng, đội ngũ cán cấp cịn chất lượng hạn chế; phối hợp đơn vị chưa hiệu nên công tác quản lý chưa thực đạt chất lượng tốt nhất, gây khó khăn công tác tổng quan, quản lý triển khai chương trình thành phố; việc xây dựng lộn xộn tập quán, manh mún cố hữu, thiểu biết pháp luật người dân, đơn vị địa bàn thành phố chưa cao; trước năm 2007 thiếu quan chuyên trách nghiên cứu kiến trúc Hà Nội, chưa có nhiều biện pháp để đẩy mạnh hiệu công tác nghiên cứu m quản lý hó - Các chủ đầu tư tập trung vào dự án sớm khai thác với hiệu N đầu tư cao nên không mặn mà với dự án xây dựng cơng trình cơng cộng, ận dịch vụ tiện ích, cải tạo chung cư cũ… nên tiến độ dự án xây dựng triển khai lu chậm Việc chậm trễ cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ nguyên u nhân khác từ quyền lợi trách nhiệm hộ dân đền bù, giải phóng mặt iể bằng, quỹ nhà tạm cư hạn chế… it - Cơ chế, sách phát triển hạ tầng ngầm chưa rõ ràng nên nhà đầu Bà tư chưa thực quan tâm Bên cạnh đó, việc phát triển hệ thống hạ tầng ngầm đòi hỏi phải có nguồn tài lớn, nên rào cản việc đầu tư phát triển Khó khăn thách thức Quy hoạch ngầm nhiều nước giới áp dụng từ lâu, Việt Nam quan tâm Trước đây, đề tài nghiên cứu giới chuyên gia nâng lên, chuyển thành quy hoạch không gian ngầm Hà Nội thành phố nghiên cứu áp dụng nên gặp nhiều khó khăn - Thứ phải kể đến việc cập nhật không gian ngầm thành phố tốn công sức, trước thành phố trọng không gian ngầm trở thành cục Trong khơng gian ngầm có nhiều yếu tố thuộc địa hình, địa chất, tổ chức đời sống, đặc biệt an ninh quốc phịng phải có lựa chọn sàng lọc để nhận diện loại không gian ngầm khai thác hợp lý 21 - Thứ hai tình hình địa chất thuỷ văn, Hà Nội tốn nhiều tiền để nghiên cứu, vấn đề có biến động theo thời gian, với tình hình biến đổi khí hậu phức tạp sinh nhiều thách thức nên phải tích luỹ yếu tố mới, kỹ thuật làm - Thứ ba với tình hình tài nguyên đất đai nay, việc khai thác không gian ngầm, kết nối chuỗi liên kết thương mại, dịch vụ, giao thông, xã hội cho hợp lý, vừa giữ cũ, thêm đại, bền vững địi hịi phải có nguồn lực tầm nhìn Điều khơng đơn giản - Thứ tư lún sụt bề mặt đất khai thác q mức nước ngầm khơng có Bà it iể u lu ận N hó m giải pháp phục hồi nguồn nước 22 CHƯƠNG III: MỘT SỐ GIẢI PHÁP - KIẾN NGHỊ NHẰM KHẮC PHỤC HẠN CHẾ VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC SỬ DỤNG VÀ QUẢN LÝ KHÔNG GIAN NGẦM ĐÔ THỊ THÀNH PHỐ HÀ NỘI Một số giải pháp 1.1 Giải pháp khai thác sử dụng có hiệu khơng gian ngầm đô thị Hà Nội bước đầu tiến vào lòng đất dự án Metro với hy vọng chúng thúc đẩy q trình khai thác khơng gian ngầm cho phát triển thành phố kinh nghiệm nước giới Thế nhưng, trơng vào mạng lưới Metro khơng đủ chúng khơng thể bao trùm tồn thành phố, thời gian để hồn thành hệ thống giao thơng ngầm lan tỏa hiệu ứng nhanh khó m khăn vốn, điều kiện thi cơng… Vì thế, cần tìm kiếm mơ hình khai thác khơng hó gian ngầm có tính tồn diện hơn, vừa phù hợp với cấu đặc thù đô thị thành phố N Hà Nội, vừa tác động trực tiếp đến vấn đề nóng khó giải cân đối ận nhu cầu dân số tăng cao hạ tầng xã hội xuống cấp, môi trường di sản bị lu xâm hại, đất dành cho phát triển đô thị thiếu nghiêm trọng, quỹ đất vùng nội đô cạn kiệt iể u Cần nhận thức khơng gian lịng đất nguồn tài nguyên quý giá hết it sức đặc biệt Một mặt giúp cho thị phát triển bền vững cần Bà khai thác “bền vững” tính chất khơng thể đảo ngược sau xây dựng hữu hạn quỹ đất ngầm Vì vậy, cần thay đổi cách làm “ngành biết ngành đó” cách xây dựng cơng trình ngầm Phải lên kế hoạch khai thác hết khả quỹ đất ngầm vị trí, đồng thời tận dụng ưu cơng trình ngầm để khai thác đa ngành, kết hợp nhiều chức nhằm phục vụ cho nhiều mục đích Tuy đặt trung tâm ngầm đâu, khơng mà xây dựng trung tâm ngầm độc lập tràn lan thành phố tạo nút thắt Mặt khác, trạng đô thị nước ta không cho phép hình thành mạng lưới ngầm liên tục nước Âu Mỹ Cần vận dụng cấu quy hoạch linh hoạt phi tầng bậc để tổ chức không gian ngầm vị trí thích hợp Các khơng gian ngầm cần gắn bó mật thiết với kết cấu không gian mặt đất để cung cấp bổ sung sở vật chất cho hệ thống dịch vụ thiếu thốn, đồng thời góp phần giải vấn đề giao thông bảo vệ môi trường cảnh quan vốn có thị 23 1.2  Nhóm giải pháp xen cấy trung tâm ngầm dịch vụ công cộng nhằm chia tải cho mặt đất khu vực thiếu quỹ đất Vùng hết quỹ đất thường trung tâm cũ Những địa điểm sầm uất lại khu vực có hạ tầng cũ kỹ, khơng gian nhỏ hẹp Đơn cử khu vực quận Hoàn Kiếm - Hà Nội Tình trạng tải trở nên nặng nề, rõ giao thông dịch vụ Đã vậy, lượng khách đổ tham dự hoạt động định kỳ dịp lễ tết làm tình hình trầm trọng Trong đó, hầu hết khu vực nằm quy hoạch bảo tồn giá trị lịch sử Khơng thể xây dựng xen cấy hay cơi nới cải tạo mặt đất, khai thác không gian ngầm cho dịch vụ giải pháp thích hợp nhằm giữ nguyên mật độ, tăng hệ số sử dụng đất, tôn trọng yếu tố cảnh quan có, chỉnh trang lại mặt tuyến phố m Nhóm gồm giải pháp tương ứng với dạng sau: hó + Thiết lập Trung tâm ngầm không gian xanh đô thị: Tận dụng khoảng khơng lịng đất cơng viên, vườn hoa, quảng trường trung tâm khu vực N dân cư cũ để thiết lập Trung tâm ngầm đa chức Khơng xâm lấn diện tích ận xanh khoảng mở đô thị mà đáp ứng tối đa nhu cầu du khách phục vụ dân lu cư quanh vùng, góp phần làm xanh, đẹp cảnh quan Trong số trường hợp, ngầm u hóa cơng trình dịch vụ thích hợp hữu cơng viên vừa cho phép it tích xanh cảnh quan iể hồn thiện chức sử dụng cơng trình, vừa mang lại khả phục hồi diện Bà + Thiết lập Trung tâm ngầm lòng đường phố: Các trung tâm thương mại mật độ cao khu vực lõi thị hình thành từ lâu đời Hoạt động dịch vụ thương mại sầm uất cộng với giá trị văn hóa, bảo tồn, điểm đến du khách nơi giao dịch truyền thống người dân thành phố Không gian nhỏ hẹp, mật độ xây dựng cao nên giao thông hạ tầng tải Rất khó nâng cấp, cải tạo khơng cịn quỹ đất khơng có khoảng mở Tổ chức Tổ hợp dịch vụ đa chức nằm lòng đường, quảng trường giao thông kiểu “phố ngầm” giải pháp thích hợp để cung cấp thêm dịch vụ, giải vấn đề giao thông mà không làm tính đặc thù khơng gian mặt đất 1.3 Nhóm giải pháp kiến tạo trung tâm ngầm đồng khu tái thiết phát triển 24 Các lô đất tái thiết phát triển hội thuận lợi để thiết lập Trung tâm ngầm lớn dạng Tổ hợp không gian ngầm – có khả gắn bó hữu cơ, thực đồng lúc với cơng trình mặt đất nhằm vừa có thêm cơng trình cơng cộng phúc lợi xã hội lại vừa tạo thêm không gian mở cho nội đô vốn chật hẹp Chúng phải tổ hợp ngầm đa chức nhằm đáp ứng song song nhu cầu giao thông lẫn dịch vụ phục vụ cộng đồng dân cư cho vùng đô thị với giải pháp: Thiết lập Trung tâm ngầm đất di dời công sở: Hầu hết quỹ “đất vàng” sau di dời nằm vùng dân cư cũ mật độ cao vùng dịch vụ chưa hoàn chỉnh khác diện tích, trạng… Với lơ đất nhỏ, nên ngầm hóa tồn để dành bề mặt cho xanh, tạo không gian mở đô thị Kể trường hợp xây dựng cơng trình lô đất nên thiết lập Trung tâm ngầm tồn diện tích m đất, để trống tầng mặt đất cho lợi ích chung, khai thác cho mục đích từ tầng hó trở lên (dù khơng liên quan tới công phần ngầm) Với lô đất lớn, nên xây dựng không gian ngầm phần diện tích, phần ngầm phần để tạo N hình ảnh lối xuống cho cơng trình Cũng cần khảo sát cơng trình có sẵn mặt ận đất, cơng trình có giá trị kiến trúc tận dụng cho chức mới, lu cần giữ lại phối hợp với không gian dịch vụ ngầm thiết lập u Thiết lập Trung tâm ngầm đồng khu tái thiết phát triển mới: Các iể khu đất nguyên nhà máy, xưởng sản xuất chuyển đổi thành nhà ở, khu it tập thể cũ cải tạo khu phát triển thường có quỹ đất ngầm Bà lớn Thiết lập Trung tâm ngầm với dịch vụ đa dạng kết nối linh hoạt, mơ hình dùng giao thơng dịch vụ ngầm để liên kết khu đô thị liền kề cách hữu hiệu giúp nâng cao hiệu sử dụng đất, hình thành hệ thống dịch vụ đồng gia tăng diện tích sân vườn cho sinh hoạt cộng đồng Để thực hiện, đòi hỏi phối hợp thống đấu nối quy hoạch nên thích hợp với khu phát triển thi công từ trước làm phần Kiến nghị ● Cần đột phá sách Khi tất yêu cầu quy hoạch, kết nối liên hồn, tương thích đảm bảo, việc khơng gian ngầm Hà Nội vào hoạt động ổn định không cải thiện áp lực thị, mà cịn giúp thị trường bất động sản có thêm mảng sản phẩm Tuy nhiên, nay, chế, sách phát triển hạ tầng ngầm chưa rõ ràng nên nhà 25 đầu tư chưa thực quan tâm Bên cạnh đó, việc phát triển hệ thống hạ tầng ngầm địi hỏi phải có nguồn tài lớn, nên rào cản việc đầu tư phát triển Do vậy, muốn phát triển hệ thống hạ tầng ngầm, quyền thị phải dành quan tâm nhiều hơn, xây dựng sách đồng quy hoạch, xây dựng, kết nối; có sách ưu đãi để thu hút nhà đầu tư Ví dụ như, cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu cơng trình ngầm, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hay sách trả tiền thuế đất xây dựng cơng trình ngầm nhằm mục đích kinh doanh Với loại khơng gian ngầm mang tính cấp bách bãi đỗ xe ngầm, cơng trình đầu mối ngầm, hào kỹ thuật ngầm , nên sớm có riêng sách hỗ trợ, ưu đãi nhà đầu tư ● Tổ chức lập quy hoạch không gian xây dựng ngầm đô thị m Không gian ngầm phải quy hoạch nhằm khai thác hợp lý tài nguyên ngầm, hó quy hoạch phải trước bước Hồn thiện nội dung quy hoạch khơng gian xây dựng ngầm đô thị (cho loại quy hoạch đô thị) Thí điểm lập quy hoạch khơng gian N xây dựng ngầm thị (có thể lựa chọn thị loại I loại II lập với giai ận đoạn thị lập điều chỉnh quy hoạch) Ban hành sổ tay hướng dẫn lập quy lu hoạch không gian xây dựng ngầm đô thị u Xây dựng tiêu chuẩn, ban hành quy chuẩn có liên quan đến xây dựng cơng iể trình ngầm thị Rà sốt, sửa đổi bổ sung quy chuẩn quy hoạch xây dựng, quy chuẩn it cơng trình hạ tầng kỹ thuật quy chuẩn xây dựng cơng trình ngầm Ban hành quy Bà chuẩn riêng thiết kế cơng trình giao thơng ngầm, cơng trình cơng cộng ngầm Xây dựng ban hành tiêu, định mức kinh tế kỹ thuật cơng trình ngầm Nghiên cứu xây dựng cơng trình ngầm (cơng tác dự báo, công nghệ kỹ thuật thi công xây dựng ) ban hành chế sách khuyến khích đầu tư xây dựng cơng trình ngầm Thành lập quan quản lý xây dựng cơng trình ngầm/ trung tâm thơng tin cơng trình ngầm 26 KẾT LUẬN Như vậy, không gian ngầm tài nguyên quý báu cần nghiên cứu khai thác có hiệu Không gian ngầm phần đời sống đô thị đại Việc quy hoạch, quản lý khai thác không gian ngầm nhằm nâng cao hiệu sử dụng đất đô thị, lực sở hạ tầng, góp phần giữ gìn cảnh quan lịch sử văn hóa, tăng diện tích xanh, cải thiện sinh thái thị…góp phần phát triển thị bền vững Khai thác khơng gian ngầm phần quan trọng quy hoạch chung phát triển đô thị nhằm giải vấn đề ùn tắc giao thơng, gia tăng diện tích cho giao thơng ngầm, kết nối với khơng gian tiện ích khác bộ, thương mại Hà Nội hôm phải đối mặt với nhiều vấn đề phức tạp dân số, sở hạ tầng, giao thông, chất lượng môi trường thực phẩm, … đòi hỏi thành phố phải có giải m pháp cẩn trọng, tồn diện thực tế Mơ hình quản trị quy hoạch theo kiểu xã hội chủ hó nghĩa, cịn diện tâm trí nhiều người, nhiên thực tế khơng cịn hiệu khơng thể hoàn thành nhiều mục tiêu lớn sau Đổi Mặc dù đà N trở thành thành phố toàn cầu, phần lớn định liên quan đến tương lai ận Hà Nội thường mang tính tự phát Trong hồn cảnh đó, nhà nghiên cứu quy lu hoạch thực tiễn nên có quan tâm nhiều đến phương án tiếp cận từ yếu tố kết cấu không gian xã hội, để thấu hiểu rõ chuyển dịch thành phố theo hướng phát iể it Bà u triển bền vững 27 TÀI LIỆU THAM KHẢO Bùi Thị Hồng Lan, Quy hoạch thị, Hà Nội Báo Kinh tế Đô thị, Quy hoạch phát triển không gian ngầm đô thị: Vượt chướng ngại vật liệu, Hà Nội Thư viện xây dựng, Quản lý xây dựng cơng trình ngầm quy hoạch khơng gian ngầm đô thị, Hà Nội hanoi.org, Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2050, Hà Nội Nguyễn Đăng Sơn, Phương pháp tiếp cận quy hoạch quản lý đô thị, Hà Nội Phạm Sỹ Liêm, Sự cấp thiết việc xác lập lộ trình ngầm thị Việt Nam, Hà m hó Nội Đồn Thế Tường, Về quy chuẩn cơng trình ngầm thị Việt Nam, Hà Nội Tạp chí Quy hoạch xây dựng, Tích hợp phát triển khơng gian ngầm siêu đô N Bà it iể u lu ận thị, Hà Nội