U RM u p ẩ /s / u $ Ịs\ a ố Ị-J - LV.004150 -{Ị NGÂN HÀNG NH À NƯ Ớ C VIỆT NAM B ộ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO m H Ọ C V IỆ N N G Â N H ÀNG VŨ THỊ THU HẰNG KÉ TOÁN THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP CỦA CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN LÝ NHÂN, TỈNH HÀ NAM C huyên ngành: K e Toán M ã số: 8340301 LUẬN VĂN THẠC s ĩ KINH TẾ N gn òi hướng dẫn khoa học: TS.-Đ ÀO N A M G IA N G HỌC V iẻ N NGÂN HẢNG TRUNG TÂM THÒNG TIN-THƯ VIỆN S ố : u L O M Ồ H À NỘI - 2020 & m L Ờ I CA M Đ O A N T c g iả x in c a m đ o a n đ ê tà i “ Kê toán thuế thu nhập doanh nghiệp doanh nghiệp nhỏ vừa địa bàn huyện Lý Nhân, tỉnh Hà NanT c ô n g trìn h n g h iê n c ứ u c ủ a c h ín h tá c g iả v i c ố v ấ n , h ỗ trợ c ủ a n g i h n g d ẫ n k h o a h ọ c s ố liệ u v k ế t q u ả tro n g lu ậ n v ă n n y tru n g th ự c v c h a đ ợ c c ô n g b ố d i b ấ t k ỳ h ìn h th ứ c n Hà N ộ i, ngày th n g năm 2020 T c g iả lu ậ n v ă n 11 M U• C LU• C L Ờ I C A M Đ O A N i M Ụ C L Ụ C ii D A N H M Ụ C C Á C T Ừ V IẾ T T Ắ T vi D A N H M Ụ C C Á C s Đ Ồ vii D A N H M Ụ C C Á C BẢN G B IỂ U vii L Ờ I M Ở Đ Ầ U : C H Ư Ơ N G 1TỔ NG Q U A N N G H IÊ N TOÁN THUÉ cúư V À c SỞ LÝ LU Ậ N VÈ KÉ T H U N H Ậ P D O A N H N G H IỆ P C Ủ A CÁC D O A N H N G H IỆ P N H Ỏ V À V Ừ A 1.1 T Ổ N G Q U A N N G H IÊ N c ứ u V À X Á C Đ ỊN H C Â U H Ỏ I N G H IÊ N c ứ u 1.1.1 C ác cơng trình nghiên u chung kế toán thuế thu nhập doanh n g h iệ p 1.1.2 C ác c ô n g trìn h n g h iên u m ối q u a n h ệ g iữ a kế to n v th u ế th u nhập d o a n h n g h iệ p 1.1.3 C c c ô n g trìn h n g h iê n c ứ u v ề m ố i q u a n h ệ g iữ a k ế to n v tín h tu â n th ủ th u ế 1.1.4 C c c n g trìn h n g h iê n c ứ u v ề n h ữ n g n h â n tố ả n h h n g đ ế n k ế to n th u ế T N D N 10 1.1.5 K h o ả n g trổ n g n g h iê n c ứ u 14 1.1.6 C â u h ỏ i n g h iê n c ứ u .16 1.2 T H U Ế T H U N H Ậ P D O A N H N G H I Ệ P .17 1.2.1 K h i n iệ m th u ế th u n h ậ p d o a n h n g h iệ p 17 2 Đ ặ c đ iể m c ủ a th u ế T N D N .18 1.2.3 V a i trò th u ế th u n h ậ p d o a n h n g h i ệ p 18 1.2.4 Đ ố i tư ợ n g n ộ p th u ế .20 1.2.5 C ă n c ứ tín h th u ế T N D N 21 1.2.6 Ư u đ ã i th u ế T N D N 25 Ill 1.3 K É T O Á N T H U Ế T N D N 25 1.3.1 B ả n c h ấ t v m ụ c tiê u c ủ a k ế to n th u ế T N D N 25 1.3.2 V a i trò c ủ a k ế to n th u ế T N D N 26 1.3.3 K h u n g p h p lý v ề k ế to n th u ế T N D N 27 1.3.4 M ố i q u a n h ệ g iữ a k ế to n th u ế T N D N v c h ín h s c h th u ế T N D N 28 1.4 K Ế T O Á N T H U Ế T N D N T Ạ I C Á C D O A N H N G H IỆ P N H Ỏ V À V Ừ A 1.4.1 D o a n h n g h iệ p n h ỏ v v a 29 1.4.2 K e to n th u ế T N D N tạ i c ác d o a n h n g h iệ p n h ỏ v v a 34 1.4.3 C c n h â n tố ả n h h n g đ ế n k ế to n th u ế T N D N tạ i c c D N N V V 43 T Ó M T Ắ T C H Ư O N G CH Ư Ơ NG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN 2.1 P H Ư Ơ N G P H Á P N G H IÊ N u VÀ M ẪU NGHIÊN CỨU 47 c ứ u 47 2.1.1 P h n g p h p p h â n tíc h v ă n b ả n 47 2 P h n g p h p đ iề u t r a 47 2 M Ẫ U K H Ả O S Á T 56 T Ó M T Ắ T C H Ư Ơ N G 59 C H Ư Ơ N G K Ế T Q U Ả K H Ả O SÁ T VỀ KẾ T O Á N T H U Ế T H U NH Ậ P D O A N H N G H IỆ P C Ủ A C Á C D O A N H N G H IỆ P N H Ỏ V À V Ừ A TR ÊN Đ ỊA B À N H U Y Ệ N L Ý N H Â N , TỈN H H À N A M 60 3.1 T Ổ N G Q U A N V Ề C Á C D O A N H N G H IỆ P N H Ỏ V À V Ừ A T R Ê N Đ ỊA B À N H U Y Ệ N L Ý N H Â N , T ỈN H H À N A M 60 3.1.1 Đ ặ c đ iể m c ác d o a n h n g h iệ p n h ỏ v v a trê n đ ịa b n h u y ệ n L ý N h â n , tỉn h H N a m 60 Đ ặ c đ iể m tổ c h ứ c c ô n g tá c k ế to n c ủ a c ác D N N V V trê n đ ịa b n h u y ệ n L ý N h â n , tỉn h H N a m 62 T H Ự C T R Ạ N G K É T O Á N T H U Ế T N D N T Ạ I C Á C D O A N H N G H IỆ P N H Ỏ V À V Ừ A T R Ê N Đ ỊA B À N H U Y Ệ N L Ý N H Â N , T ÌN H H À N A M 64 IV 3.2.1 T ổ c h ứ c c h ứ n g từ k ế to n th u ế th u n h ậ p d o a n h n g h iệ p tạ i c c d o a n h n g h iệ p n h ỏ v v a trê n đ ịa b n h u y ệ n L ý N h â n , tỉn h H N a m 64 2 K ế to n th u ế T N D N h iệ n h n h tạ i c ác D N N V V trê n đ ịa b n h u y ệ n L ý N h â n , tỉn h H N a m 67 3 K ê k h a i v q u y ế t to n th u ế T N D N tạ i c ác D N N V V trê n đ ịa b n h u y ệ n L ý N h â n , tỉn h H N a m 71 T rìn h b y th u ế T N D N trê n B C T C c ủ a c ác D N N V V trê n đ ịa b n h u y ệ n L ý N h â n , tỉn h H N a m 73 3 M Ố I Q U A N L Ệ G IỮ A K Ế T O Á N T H U Ế T N D N V À M Ứ C Đ Ộ T U Â N T H Ủ T H U Ế T N D N T Ạ I C Á C D N N V V T R Ê N Đ ỊA B À N H U Y Ệ N L Ý N H Â N , T ỈN H H À N A M .74 3.3.1 Ả n h h n g c ủ a k ế to n th u ế T N D N đ ế n k h ả n ă n g th a n h tra , k iể m tra c c D N N V V trê n đ ịa b n h u y ệ n L ý N h â n , tỉn h H N a m 74 3 Ả n h h n g c ủ a k ế to n th u ế T N D N đ ế n c h i p h í tu â n th ủ tạ i D N N V V trê n đ ịa b n h u y ệ n L ý N h â n , tỉn h H N a m 77 3.4 T Á C Đ Ộ N G C Ủ A C Á C N H Â N T Ố Đ Ế N K É T O Á N T H U Ế T N D N T Ạ I C Á C D N N V V T R Ê N Đ ỊA B À N H U Y Ệ N L Ý N H Â N , T ỈN H H À N A M 79 3.4.1 Ả n h h n g c ủ a c h ín h sá c h p h p lu ậ t đ ế n k ế to n th u ế T N D N tạ i D N N V V trê n đ ịa b n h u y ệ n L ý N h â n , tỉn h H N a m 80 Ả n h h n g c ủ a n h q u ả n lý d o a n h n g h iệ p đ ế n k ế to n th u ế T N D N D N N V V trê n đ ịa b n h u y ệ n L ý N h â n , tỉn h H N a m 82 Ả n h h n g c ủ a c h ấ t lư ợ n g n h â n lự c k ế to n đ ế n k ế to n th u ế T N D N c c D N N V V trê n đ ịa b n h u y ệ n L ý N h â n , tỉn h H N a m 83 4 Ả n h h n g c ủ a k iể m tra tư v ấ n h ỗ trợ đ ế n k ế to n th u ế T N D N tạ i D N N V V trê n đ ịa b n h u y ệ n L ý N h â n , tỉn h H N a m 84 Ả n h h n g c ủ a c ô n g n g h ệ th ô n g tin đ ế n k ế to n th u ế T N D N tạ i D N N V V trê n đ ịa b n h u y ệ n L ý N h â n , tỉn h H N a m 86 V T Ó M T Ắ T C H Ư Ơ N G 87 C H Ư Ơ N G 4: T H Ả O LUẬN KẾT Q U Ả N G H IÊ N u V À CÁC K H U Y Ế N N G H Ị 88 4.1 T H Ả O L U Ậ N V Ề K Ế T Q U Ả N G H IÊ N c ứ u 88 1 T h ự c trạ n g k ế to n th u ế T N D N tạ i c c D N N V V trê n đ ịa b n h u y ệ n L ý N h â n , tỉn h H N a m 88 N h â n tố ả n h h n g đ ế n k ế to n th u ế T N D N tạ i c ác D N N V V trê n đ ịa b n h u y ệ n L ý N h â n , tỉn h H N a m .92 M ố i q u a n h ệ g iữ a k ế to n th u ế T N D N v m ứ c đ ộ tu â n th ủ th u ế T N D N tạ i c c D N N V V trê n d ịa b n h u y ệ n L ý N h â n , tỉn h H N a m 97 H Ạ N C H Ế C Ủ A N G H IÊ N u V À H Ư Ớ N G N G H IÊ N u TRONG T Ư Ơ N G L A I 98 M Ộ T S Ố K H U Y Ê N N G H Ị C Ả I T H IỆ N K É T O Á N T H U Ế T H U N H Ậ P D O A N H N G H IỆ P T Ạ I C Á C D O A N H N G H IỆ P N H Ỏ V À V Ừ A T R Ê N Đ ỊA B À N H U Y Ệ N L Ý N H Â N , T ỈN H H À N A M 99 4.3.1 K h u y ế n n g h ị h o n th iệ n k ế to n th u ế th u n h ậ p d o a n h n g h iệ p tạ i d o a n h n g h iệ p n h ỏ v v a trê n đ ịa b n h u y ệ n L ý N h â n , tỉn h H N a m 99 Đ iề u k iệ n th ự c h iệ n c c g iả i p h p h o n th iệ n k ế to n th u ế T N D N c c D N N V V trê n đ ịa b n h u y ệ n L ý N h â n , tỉn h H N a m 103 T Ó M T Ắ T C H Ư Ơ N G 108 K Ế T L U Ậ N 109 T À I LIỆU T H A M K H Ả O P H Ụ LỤC VI DANH MỤC CÁC TỪ VIÉT TẮT V iết tắt N guyên nghĩa BCTC B o c áo tà i c h ín h CĐKT C â n đ ố i k ế to n DNNVV D o â n h n g h iệ p n h ỏ v v a DN D o a n h n g h iệ p HSKT H sơ k h a i th u ế KQHĐKD K ế t q u ả h o t đ ộ n g k in h d o a n h KQKD K ế t q u ả k in h d o a n h KSNB K iể m s o t n ộ i b ộ NSNN N g ân sách n h nước TNDN T h u n h ậ p d o a n h n g h iệ p TK T ài khoản TNCT T h u n h ậ p c h ịu th u ế V ll DANH M ỤC CÁC s ĐỒ Sơ đồ 1.1 Sơ đồ tổ chức sổ kế toán riê n g 39 Sơ đồ 1.2 Sơ đồ tổ chức khơng có sổ kế tốn riê n g 39 Sơ đồ 1.3 H ạch toán thuế T N D N h n h 40 D A N H M Ụ C C Á C B Ả N G B IỂ U B ảng 1.1 Phân loại doanh nghiệp nhỏ vừa V iệt N a m 30 Bảng 2.1 C cấu theo ngành nghề loại hình doanh nghiệp D N N V V khảo sát D N N V V hoạt động địa b n 56 B ảng 2.2 Đ ặc điểm m ẫu khảo sát doanh nghiệp (giám đốc kế to n ) 58 B ảng 2.3 Đ ặc điểm m ẫu khảo sát cán quản lý th u ế 59 B ảng 3.1 Đ ặc điểm cơng tác kế tốn thuế T N D N đối tư ợ n g .62 B ảng 3.2 K ết khảo sát tổ chức cơng tác kế tốn thuế T N D N 65 B ảng 3.3 K ết khảo sát kế toán thuế TN D N h n h 68 B ảng 3.4 K ết khảo sát kê khai toán thuế T N D N 71 Bảng 3.5 B Á O C Á O Đ Á N H G IÁ T ÌN H H ÌN H N Ộ P H Ồ s K H A I T H U Ế 72 B ảng 3.6 K ết khảo sát trình bày thuế TN D N B C T C 73 B ảng 3.7 K ết khảo sát ảnh hưởng kế tốn thuế TN D N đến chi phí tn t h ủ 78 B ảng 3.8 K ết khảo sát chi phí tuân th ủ .79 B ảng 3.9 Ả nh hưởng sách pháp luật đến thuế T N D N 80 B ảng 3.10 Ả nh hưởng nhà quản lý doanh nghiệp đến kết toán thuế T N D N 82 B ảng 3.11 Ả nh hưởng nhân lực kế toán đến kế toán thuế T N D N .83 B ảng 3.12 Ả nh hưởng kiểm tra, tư vấn hỗ trợ đến kế toán thuế TN D N 85 B ảng 3.13 A nh hưởng cơng nghệ thơng tin đến kế tốn thuế T N D N 86 LỜ I M Ở Đ Ầ U Tính cấp thiết đề tài Kế tốn cơng cụ quan trọng để phán ánh tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp, thơng qua báo cáo tài cung cấp thông tin cần thiết cho đối tượng sử dụng thông tin C ùng với phát triển kinh tế thị trường, yêu cầu tính m inh bạch thơng tin báo cáo tài (B CTC) cung cấp ngày cao cơng tác kế tốn ngày trọng để cải thiện nâng cao T rong phần hành kế toán, kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp (TN D N ) m ột phần hành khó, gây nhiều tranh cãi trở thành chủ đề nghiên cứu nhiều tác giả giới nước Sự phức tạp cho bắt nguồn từ mối quan hệ kế toán thuế T N D N sách thuế TN D N T rong kế toán phát triển theo xu hướng hội nhập quốc tế, tiệm cận dần với chuẩn m ực kế toán quốc tế, thuế TN D N lại m ang tính đặc trưng m ỗi quốc gia, mối quan hệ phát triển theo chiều hướng ngày độc lập với T huế th u nhập doanh nghiệp m ột nhữ ng sắc thuế quan trọng hệ th ố n g thuế không V iệt N am m toàn giới; tác động trực tiếp đến điều tiết kinh tế v ĩ m ô nguồn th u ngân sách nh nước (N SN N ) T hơng qua nhữ ng thay đổi sách thuế, thuế suất, ưu đãi thuế m nhà nước tác động trực tiếp vào quan hệ tích lũy - tiêu dùng, đầu tư - tiết kiệm , sản x u ất - dự trữ, bảo hộ lao động nước - thúc đẩy xu ất khẩu, định hư ng tiêu dùng, khuyến khích ph át triển ngành, vùng kinh tế nh ất đ ịnh tùy theo định hư ng ph át triển kinh tế thị trư n g thời điểm cụ thể V ì vậy, thông tin thuế T N D N trìn h bày báo cáo tài k h n g hữu ích gây nhữ ng nhận định sai lầm cho người sử dụng, quan quản lý 21 T rần Đ ình N gun Khơi (2010), “B àn m hình nhân tố ảnh hưởng đến vận dụng chế độ kế toán doanh nghiệp nhỏ vừa”, Tạp chí khoa học cơng nghệ đại học Đ N ang, (5) 22 T rần Đ ình N guyên K hôi (2013), “B àn thang đo nhân tố phi tài ảnh hưởng vận dụng chuẩn m ực kế toán doanh nghiệp nhỏ vừa V iệt N am ”, Tạp chí phát triển & kinh tế, (190) 23 Q uốc hội (2015), L u ậ t K e toán sổ 88/2015/Q H Ỉ3, H Nội 24 Q uốc hội (2008), L u ậ t th u ế TN D N sổ 14/2008/Q H 12, H Nội l i liẹu tiên g a n h : C hris Evans, Shirley C arlon and D arren M assey (2005), “R ecord keeping practices and tax com pliance o f SM Es” V ictoria L ucas M konya, Y u Jintian, Stella B inauli N anthuru, Salim u A bushiri Jinyevu (2018), “A nalysis o f T op M anagem ent Support and Individual Factors Influence on A ccounting Inform ation System and Its Im pact on the A ccounting Inform ation Q uality for Projects” K om ala, A R (2012), "The influence o f the accounting m anagers’ know ledge and the top m anagem ents" support on the accounting inform ation system and its im pact on the quality o f accounting inform ation: a case o f zakat institutions in bandung" Journal o f global m anagem ent, July 2012.V ol N0I M ộ t số W eb site: w w w sm efm anceforum org w w w gso.gov.vn P H Ụ L Ụ C 01: P H Ả N L O Ạ I D O A N H N G H IỆ P N H Ỏ V À V Ừ A M Ộ T V À I N Ư Ớ C T R Ể N T H É G IỚ I số lu-ơns lao đôns Quốc gia DN siêu nhỏ DN nhỏ DN vừa T ons tài sản DN lớn DN siêu nhỏ D N nh ỏ DN vừa Doanh thu DN lớn DN siêu nhỏ ,0 0 ,0 - < Sản T hailand DN nhỏ DN vừa DN lớn Loai Nhóm tiền thu nhập • < ,0 0 0 ,0 0 ,0 0 ,0 0 Sản Sản xuất, dịch >200 xuất, vụ; > 0 ,0 0 ,0 xuất, -2 0 M anufacturi d ịch vụ, ,0 0 ,0 - Sản xuất, dịch vụ; Sản xuất, ng> B án 0 ,0 0 ,0 0 d ịch vụ; Thu < B án d ịch vụ; S ervices; buôn; B n buôn; > 0 ,0 0 ,0 nhập buôn; -5 B án >50 < ,0 0 ,0 0 ,0 - B án buôn; < B án buôn; 16- W h o lesale; ,0 0 ,0 0 ,0 0 > ,0 0 ,0 0 trung lẻ B án lẻ > R etail B án lẻ B án lẻ B án lè THB bình > ,0 0 ,0 0 Sản 5-75 M alaysi a ,0 0 xuất; - Sản xuất; Sản xuất; Sản xuất; ,0 0 Thu D ịch -7 > 0 Sản 0 ,0 0 - ,0 0 ,0 - D ịc h vụ nhập vụ D ịch vụ x u ấ t; >76 ,0 0 ,0 0 ,0 0 ,0 0 ngành v ngành D ịc h vụ v D ịc h vụ D ịc h vụ ngành trung khác khác ngàn h khác ngàn h khác ngàn h khác khác < 0 ,0 0 MYR bình Thu 0 00 nhập 0P h ilip p i n es 1-9 -99 0 -1 9 >199 trung < ,0 0 ,0 0 0 001- 00 0 0 0 > 0 ,0 0 ,0 bình PH P 0 0 T hu 00- In d on esi a 1-4 -1 -9 >99 0 0 0 < 0 0 , 0 0 001 - ,0 0 ,0 000 m illio n thấp 0 0 > < 0 0 0 0 ,0 0 ,0 0 , 0 ,0 0 ,0 0 0 0 00 000 00 00 000 01 - nhập > trung 0 , ,0 0 ,0 0 ,0 0 bình 1DR thấp Thu nhập trung C am b od ia bình 1-10 1 -50 -1 0 >100 thấp Thu nhập France 0-9 10-49 -2 >249 cao T hu G erm an y nhập 0-9 10-49 -2 >249 cao Thu nhập Italy 0-9 10-49 -2 >249 EUR cao