ùù í _ = «c - - 00 ta «s Õ > ~ = ° 5-;r~ ~ O J X > = = - j H HỌC VIỆN NGÂN IUNG T â m t h ô n g ụ 332.17 DU-T LV185 Thư viện - Học viện Ngân Hàng LV.000185 LỜI CAM ĐOAN T ô i xin c a m đ o a n đ â y n g trình n gh iên cứu củ a riên g C c s ố liệu đ ã nêu tro n g luận văn c ó nguồn g ố c r õ ràn g, kết q u ả củ a luận văn tru n g thực v chư a đư ợ c a i cô n g b ố tro n g b ấ t kỳ n g trình n khác S • Tác gia D ơn g Q u an g T run g MỤC LỤC LỜI NÓI ĐẦU CHƯƠNG 1: HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN QUỐC TẾ CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI TRONG x u THÊ HỘI NHẬP 1.1 Hội nhập kinh tế quốc tế hội nhập kinh tê lĩnh vực ngân hàng 1.1.1 Hội nhập kinh tế quốc tế 1.1.2 Hoạt động ngân hàng điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế 1.2 Hoạt động toán quốc tê ngân hàng thương mại 1.2.1 Khái niệm vai trị hoạt động tốn quốc tế 1.2.2 Các cơng cụ sử dụng tốn quốc tế 10 1.3 Các nhân tô ảnh hưởng đến hoạt động toán quốc tê Ngân hàng thương mại 1.3.1 Nhân tố khách quan 1.3.2 Nhân tố chủ quan 21 21 26 CHƯƠNG 2: THựC TRẠNG HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN QUỐC TẾ TẠI NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM 2.1 Khái quát Ngân hàng Công thương Việt Nam 31 31 2.1.1 Quá trình hình thành phát triển 31 2.1.2 Một số hoạt động Ngân hàng Công thương Việt Nam 33 2.2 Thực trạng hoạt động Thanh tốn quốc tê Ngân hàng cơng thương Việt Nam 37 2.2.1 Quy chế, quy trình Thanh tốn quốc tế Ngân hàng Công thương Việt Nam 37 2.2.2 Thực trạng hoạt động toán quốc tế Ngân hàng Công thương Việt Nam 48 2.3 Đánh giá hoạt động tốn quốc tế Ngân hàng cơng thương Việt Nam 54 2.3.1 Một số thành tựu đạt 54 2.3.2 Một số hạn chế nguyên nhân 57 CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP MỞ RỘNG HOẠT ĐỘNG THANH TỐN QUỐC TẾ TẠI NGÂN HÀNG CƠNG THƯƠNG VIỆT NAM 70 3.1 Định hướng phát triển hoạt động Thanh toán quốc tế ngân hàng công thương Việt Nam 70 3.1.1 Ngân hàng Công thương Việt Nam trước hội thách thức xu hội nhập 70 3.1.2 Định hướng phát triển Ngân hàng Công thương Việt Nam đến năm 2010 72 3.1.3 Định hướng phát triển hoạt động kinh doanh đối ngoại Ngân hàng Công thương Việt Nam thời gian tới 74 3.2 Giải pháp mở rộng hoạt động Thanh toán quốc tế ngân hàng cơng thương Việt Nam 76 3.2.1 Hồn thiện mơ hình quản lý điều hành, quy trình hoạt động tốn quốc tế 76 3.2.2 Xây dựng sách khách hàng đẩy mạnh công tác tiếp thị 77 3.2.3 Hiện đại hố cơng nghệ Ngân hàng 79 3.2.4.Cần có chiến lược đa dạng hoá dịch vụ 80 3.2.5 Tổ chức hoạt động kinh doanh ngoại tệ, tạo nguồn ngoại tệ cho toán 81 3.2.6.Thiết lập mối quan hệ hợp tác tốt với ngân hàng đại lý 83 3.2.7 Giải pháp nguồn nhân lực 84 3.2.8 Nâng cao chất lượng hiệu công tác kiểm tra kiểm toán nội 85 3.2.9 Xây dựng phong cách văn hoá kinh doanh riêng thương hiệu Ngân hàng Công thương Việt Nam 86 3.3.Kiến nghị 3.3.1 Kiến nghị Chính phủ Bộ, Ngành có liên quan 87 87 3.3.2 Kiến nghị Ngân hàng Nhà nước 91 3.3.3 Kiến nghị đốivới khách hàng 92 KẾT LUẬN DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 95 DANH MUC CHỮ VIẾT TẮT NHCT : Ngân hàng Công thương TTQT : Thanh toán quốc tế XNK : Xuất nhập NHTM : Ngân hàng thương mại NHNN : Ngân hàng Nhà nước NHTW : Ngân hàng Trung ương WTO : Tổ chức thương mại Thế giới DANH MỤC BẢNG BlỂư, s Đ ổ Các bảng, biểu, sơ đồ Mục lục Bảng 2.1 2.1.2 Bảng 2.2 2.2.2 Bảng 2.3 2.2.2 Bảng 2.4 2.2.2 Bảng 2.5 2.2.2 Bảng 2.6 2.3.2 Bảng 2.7 2.3.2 Biểu đồ 2.1 2.1.2 Huy động vốn Ngân hàng Công thương Việt Nam 33 Biểu đồ 2.2 2.1.2 Sử dụng vốn Ngân hàng Công thương Việt Nam 34 Sơ đồ 1.1 1.2.2 Quy trình nghiệp vụ chuyển tiền 15 Sơ đồ 1.2 1.2.2 Quy trình nghiệp vụ nhờ thu 17 Sơ đồ 1.3 1.2.2 Quy trình nghiệp vụ tốn thư tín dụng Sơ đồ 2.1 2.1.1 Nội dung Doanh số mua bán ngoại tệ Ngân hàng Công thương Việt Nam Doanh số tốn chuyển tiền Ngân hàng Cơng thươngViệt Nam Doanh số tốn nhờ thu Ngân hàng Cơng thương Việt Nam Doanh số tốn thư tín dụng Ngân hàng Cơng thương Việt Nam Doanh số tốn séc du lịch, thẻ Ngân hàng Công thương Việt Nam Cơ cấu thị phần TTQT Ngân hàng thương mại Việt Nam So sánh toán xuất nhập Ngân hàng Công thương Việt Nam Cơ cấu tổ chức Ngân hàng Công thương Việt Nam Trang 36 48 50 51 53 58 58 21 32 LỜI NĨI ĐẨU T ính cấp thiết đề tài Hội nhập kinh tế quốc tế xu khách quan giới ngày Không quốc gia phát triển khơng tham gia vào trình Đối với nước phát triển Việt Nam hội nhập kinh tế đường tốt để rút ngắn tụt hậu so với nước khác có điều kiện phát huy tốt lợi so sánh Việt Nam trình hội nhập với nước khu vực giới, thể hoạt động trao đổi thương mại quốc tế phát triển nhanh chóng Hoạt động toán quốc tế (TTQT) Ngân hàng thương mại (NHTM ) phát sinh sở hoạt động thương mại quốc tế, có vai trị quan trọng thúc đẩy hoạt động thương mại quốc tế quốc gia Mặt khác hoạt động TTQT hoạt động NHTM , đem lại nguồn thu to lớn cho ngân hàng cầu nối NHTM nước với NHTM khác giới Ngân hàng Công thương Việt Nam (NHCT Việt Nam) NH TM Nhà nước lớn Việt Nam Được triển khai từ năm 1992, hoạt động TTQT NHCT Việt Nam đạt nhiều kết song chưa tương xứng với tiềm năng, mạnh mục tiêu đạt bộc lộ nhiều mặt hạn chế nó, thị phần cịn nhỏ bé, quy mơ lực cạnh tranh thấp, uy tín NHCT Việt Nam lĩnh vực TTQT bước đầu khẳng định Xuất phát từ thực trạng q trình học tập tác giả chọn: “Giải pháp mở rộng hoạt động tốn quốc tế Ngân hàng Cơng thương Việt Nam xu hội nhập” làm đề tài nghiên cứu luận văn M ục đích nghiên cứu - Nghiên cứu lý luận hoạt động TTQT NHTM - Phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động TTQT NHCT Việt Nam - Đề xuất giải pháp mở rộng hoạt động TTQT NHCT Việt Nam Phạm vi, đối tượng nghiên cứu Nghiên cứu hoạt động TTQT Ngân hàng Công thương Việt Nam từ năm 2000 đến hết năm 2004 Phương pháp nghiên cứu Các phương pháp sử dụng trình nghiên cứu phương pháp vật lịch sử, phương pháp thống kê, phân tích kinh tế, tổng hợp, so sánh Kết cấu luận văn Ngoài phần mở đầu kết luận, Luận văn chia làm chương: Chương 1: Hoạt động toán quốc tế Ngân hàng thương mại xu hội nhập Chương 2: Thực trạng hoạt động tốn quốc tê Ngân hàng Cơng thương Việt Nam Chương 3: Giải pháp mở rộng hoạt động toán quốc tê Ngân hàng Công thương Việt Nam 83 3.2.6.Thiết lập niỏi quan hệ hựp tác tốt với ngân hàng đại lý Tiếp tục củng cố chọn lọc mạng lưới ngân hàng đại lý có đồng thời mở rộng mạng lưới ngân hàng đại lý sang thị trường thiết lập quan hệ buôn bán với Việt Nam để đáp ứng nhu cầu toán doanh nghiệp Trước mắt nghiên cứu thiết lập quan hộ đại lý với ngân hàng thị trường Nam Phi thị trường tiềm mà Việt Nam xúc tiến mở rộng quan hệ thương mại quốc tế Thị trường Nam Phi khơng khó tính nên phù hợp với sản phẩm xuất Việt Nam Nghiên cứu chuẩn bị điều kiện để tới mở đến hai đại lý NHCT Việt Nam số nước có kim ngạch xuất nhập toán lớn đối Việt Nam, tiến tới thành lập chi nhánh NHCT Việt Nam nước ngồi Bên cạnh cần phải nâng cao chất lượng hợp tác với ngân hàng đại lý có, xem xét nới nỏng tiêu chuẩn ngân hàng đại lý nước ngồi, phịng quan hệ đại lý bàn bạc trao đổi với đại lý nước để bổ sung nội dung hợp tác, hỗ trợ thực có hiệu Từ trước tới nay, quan hệ với ngân hàng nước chủ yếu NHCT Việt Nam mở tài khoản gửi tiền ngân hàng nước ngồi (tài khoản NOSTRO) cịn ngân hàng nước mở tài khoản gửi tiền NHCT Việt Nam hạn chế Để giảm bớt cân đối này, NHCT Việt Nam nên yêu cầu ngân hàng nước ngồi mà NHCT Việt Nam có sử dụng dịch vụ họ sử dụng hệ thống NHCT Việt Nam để cung ứng sản phẩm Qua tăng lượng khách hàng đến giao dịch mở rộng thị phần TTQT, phối hợp với Bộ Thương mại, tham tán thương mại nước, thông qua hệ thống ngân hàng nước ngồi có quan hệ đại lý với NHCT Việt Nam để giới thiệu hoạt động vị NHCT Việt Nam đến khách hàng cắc nước Thơng qua ngân hàng nước ngồi chọn NHCT Việt Nam làm trung gian để thực dịch vụ chuyển tiền, thông báo, chiết khấu, toán, chi trả kiều hối, đầu tư tiền, gửi ngoại tệ dịch vụ liên quan khác Ngoài NHCT Việt Nam cần phải tranh thủ hỗ trợ công tác đào tạo, học tập kinh nghiệm quản lý, kinh doanh ngân hàng đại lý 84 Chọn lọc định kỳ cung cấp cho chi nhánh danh sách ngân hàng đại lý tốt, sẵn sàng cung cấp dịch vụ hạn mức tín dụng, hạn mức xác nhận, hạn mức tài trợ L/C cho NHCT Việt Nam để chi nhánh chủ động việc mở thơng báo, tốn L/C, đặc biệt L/C xác nhận, dự phòng Tổ chức tốt việc cập nhật trao đổi thông tin trụ sở chi nhánh, kịp thời nắm bắt nhu cầu khách hàng, phục vụ tốt cơng tác tốn nâng cao chất lượng ngân hàng đại lý 3.2.7.Giải pháp nguồn nhân lực Từng bước hoạch định, tiêu chuẩn hoá rà sốt xếp lại cán làm cơng tác TTQT, đảm bảo từ cán quản lý đến cán chun mơn nghiệp vụ phải có đủ tiêu chuẩn cấp trình độ chun mơm, ngoại ngữ, sử dụng vận hành thành thạo máy vi tính, đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ xuất nhập khẩu, toán quốc tế luật pháp quốc tế Xây dựng quy trình tuyển dụng cán đảm bảo yêu cầu chất lượng, tạo nguồn cán ổn định cho Chi nhánh, mạnh dạn đề cập cán trẻ có lực, xếp người, việc theo trình độ u cầu cơng việc Tiến hành đào tạo đào tạo lại đội ngũ cán làm công tác TTQT theo đối tượng, khuyến khích tinh thần tự học người Đẩy mạnh đào tạo chuyên sâu nghiệp vụ ngoại ngữ cho cán Chi nhánh Về hình thức đào tạo, ngồi việc đào tạo tập trung nên khuyến khích cán học ngồi cách hỗ trợ kinh phí Thường xuyên tổ chức đợt kiểm tra sát hạch trình độ cán bộ, lâu dài cần phối hợp với trường trung tâm đào tạo nước gửi cán đào tạo Thực chương trình đào tạo theo chuyên ngành hẹp nước ngân hàng đại lý cung cấp, bao gồm vấn đề liên quan đến hoạt động dịch vụ thương mại, thẻ, séc, tiền EURO, xếp lớp tập huấn, phổ biến kỹ thuật kiểm tra chứng từ nhập khẩu, chứng từ đòi tiền L/C xuất khẩu, trình tự thủ tục địi tiền tốn, kinh nghiệm xử lý tình tranh chấp có tham gia 85 khách hàng có hoạt động toán XNK lớn phức tạp chuyên gia lĩnh vực Bố trí cán có trình độ, hiểu biết kinh nghiêm thực tiễn sâu rộng lĩnh vực TTQT làm công tác tiếp thị để cung cấp cho khách hàng thông tin cập nhật xu hướng biến động tiền tệ, quy định cụ thể TTQT, thơng lệ tốn biện pháp phịng ngừa rủi ro, tư vấn cho khách hàng việc lựa chọn giao dịch, mở L/C, chọn ngân hàng thơng báo, ngân hàng xác nhận, tốn, loại L/C, tư vấn giúp khách hàng từ đàm phán ký kết hợp để đạt điều khoản có lợi, giúp khách hàng việc lập chứng từ hàng xuất Có sách đãi ngộ thoả đáng cán giỏi chuyên môn nghiệp vụ, ngoại ngữ hồn thành tốt cơng việc giao, có nhiều sáng tạo, tích cực xơng xáo thu hút nhiều khách hàng giao dịch Đồng thời có chế độ kỷ luật chuyển cơng tác khác với cán ý thức kỷ luật kém, có hành vi vi phạm đạo đức, chưa hoàn thành nhiệm vụ giao, gây sai sót làm ảnh hưởng đến hoạt động chung toàn hệ thống Thực tinh thần đạo Quyết định số 063/QĐ-HĐQT-NHCT ngày 16/8/2001 Chủ tịch HĐQT NHCT Việt Nam việc bổ sung sửa đổi chế tiền lương để động viên phát huy hết khả làm việc cán có lực, trình độ 3.2.8.Nâng cao chất lượng hiệu công tác kiểm tra kiểm toán nội Trong xu hội nhập quốc tế ngân hàng nay, hoạt động TTQT ngày đa dạng phức tạp hơn, rủi ro ngày nhiều Yêu cầu đặt phải nâng cao chất lượng hiệu công tác kiểm tra kiểm toán nội Để phận kiểm tra kiểm soát nội NHCT Việt Nam có đủ kỹ cần thiết mặt nghiệp vụ phục vụ cho cơng tác giao có chất lượng hiệu Cán kiểm tra, kiểm toán nội cần đào tạo toàn diện mặt nghiệp vụ, cần đào tạo chuyên sâu lĩnh vực TTQT, cọ sát thực tế thông qua luân chuyển cán bộ, cán trước bố trí vào cơng tác kiểm tra, kiểm sốt nội phái phân cơng làm cơng tác TTQT thời gian để nắm 86 bắt thực tế Chỉ trang bị kiến thức lý luận thực tiễn lĩnh vực TTQT phận kiểm tra nội mạnh dạn xây dựng chương trình kiểm tốn cho hoạt động Khi kiểm tra, kiểm soát nội cho hoạt động TTQT quan tâm mức độ sai sót giảm hiệu qua hoạt động TTQT nâng lên Sự an toàn hiệu hoạt động kinh doanh ngân hàng mục tiêu chủ yếu hoạt động kiểm tốn nội Vì vậy, để tránh rủi ro TTQT hoạt động kiểm toán nội cần xây dựng kế hoạch quy trình kiểm tốn hoạt động TTQT thường xun, sâu sát kịp thời ngăn chặn, phát hiện, khắc phục sai sót Bộ phận kiểm tra kiểm tốn nội phải ngày nâng dần chất, phát triển lực nhằm đủ sức hoàn thành nhiệm vụ giao thật cơng cụ quản lý có hiệu Ban lãnh đạo NHCT Việt Nam 3.2.9.Xây dựng phong cách văn hoá kinh doanh riêng thương hiệu Ngân hàng Công thương Việt Nam Xây dựng phong cách văn hoá riêng vấn đề cấp thiết bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế mà tính cạnh tranh thương trường ngày cao Trong chế thị trường, yếu tố cạnh tranh lãi suất, phí ngân hàng có giới hạn văn hố kinh doanh nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ trở thành yếu tố quan trọng tồn phát triển Các dịch vụ ngân hàng thương mại cung cấp tương tự tính xác, độ thân thiện chất lượng dịch vụ ngân hàng không giống Hoạt động ngân hàng ln địi hỏi hai yếu tố: Trình độ cơng nghệ kỹ người Có thể nói "đây lĩnh vực kinh doanh sở mối quan hệ" Khi cần điều chỉnh tài chính, cơng chúng thường tìm đến ngân hàng, họ tin tưởng mong muốn nhận đợc thái độ cư xử nhã nhặn cộng với tác phong lịch nhân viên ngân hàng Nghiệp vụ TTQT phục vụ lượng khách hàng nói chung doanh nhân người kinh doanh, không làm ăn thị trường nước mà tiếp xúc hiểu biết với thị trường nước ngồi nơi mà văn hố kinh doanh hình 87 thành phần thị trường Để xây dựng phong cách văn hoá kinh doanh cần có mơi trường văn hố người văn hố Tạo mơi trường văn hố kinh doanh cần tạo ấn tượng sau: Thứ nhất, phải có địa điểm giao dịch đẹp, trang nhã, gọn gàng, thống mát, bố trí khoa học, tạo ấn tượng đặc trưng NHCT Việt Nam qua màu sắc đạo biểu tượng ICB nơi dễ nhìn Thứ hai, phải tạo hình ảnh người NHCT Việt Nam có văn hố kinh doanh, hình thành tác phong làm việc, khoa học, văn minh, lịch cho cán nhân viên Cần mở lớp đào tạo cách cung cấp dịch vụ để trang bị cho cán quy tắc xã giao bản, kỹ xử lý tình với khách hàng khó tính, hiểu biết sản phẩm mà cung cấp Từ với nâng cao trình độ chun mơn, cán NHCT Việt Nam ngày nâng cao tính chuyên nghiệp xử lý công việc, đảm bảo hiệu quả, ngun tắc cơng việc ln làm khách hàng hài lịng tình Cần phải thực nghiêm túc quy chế kiểm tra xử phạt kịp thời hành vi vi phạm để đảm bảo tính nghiêm túc Nếu quy định đề khơng có giám sát tất yếu khơng thực nghiêm túc khơng có sức sống Một điều quan trọng cần nâng cao đời sống vật chất tinh thần để người yên tâm, tin yêu vào nơi làm việc toàn tâm tồn ý cống hiến, đồng lịng xây dựng phong cách văn hoá kinh doanh riêng NHCT Việt Nam theo phương châm "Hiện đại - Ván minh - Hiệu - Mang đậm thương hiệu Ngân hàng Công thương Việt N am ” 3 K I Ế N N G H Ị K i ế n n g h ị đ ố i v i C h í n h p h ủ v c c B ộ , N g n h c ó l iê n q u a n Trong xu mở cửa hội nhập, giao lưu buôn bán nước phát triển mạnh, hoạt động toán qua ngàn hàng ngày mở rộng quy mô 88 chất lượng giao dịch Đây điều kiện thuận lợi để NHCT Việt Nam phát triển hoạt động kinh doanh nói chung hoạt động TTQT nói riêng Tuy nhiên để làm tốt việc này, Chính phủ Bộ, Nghành có liên quan cần có biện pháp cụ thể sau: Sớm nghiên cứu, soạn thảo áp dụng hệ thống văn pháp quy phù hợp với thông lệ quốc tế đặc điểm Việt Nam làm sở điều chỉnh tạo môi trường pháp lý cho hoạt động kinh doanh ngân hàng thương mại nói chung hoạt động TTQT nói riêng Hoạt động tốn quốc tế có liên quan đến mối quan hệ quốc nội quốc tế, liên quan đến luật pháp quốc gia tham gia vào hoạt động thông lệ quốc tế bên thống sử dụng để điều chỉnh Do vậy, luật pháp nước cần phải có quy định cụ thể, để điều chỉnh mối quan hệ tương quan với thông lệ quốc tế Tránh tình trạng mâu thuẫn với thơng lệ quốc tế làm chậm tiến trình hội nhập quốc gia Nhiều nước giới có văn pháp luật quy định giao dịch tín dụng chứng từ sở UCP500 Hoa kỳ, Columbia chấp nhận UCP phận hệ thống pháp luật nước mình, Hy Lạp có điều khoản quy chế hố giao dịch tín dụng chứng từ luật Thương mại 1995, hay Liên bang Nga quy định vấn đề Bộ luật dân 1996 Ngoài ra, Việt Nam cần có văn quy định pháp lý hợp đồng ngoại thương người mua, người bán với giao dịch tốn tín dụng chứng từ ngân hàng, nêu rõ quyền hạn, trách nhiệm nghĩa vụ nhà nhập khẩu, nhà xuất ngân hàng tham gia vào quan hệ tín dụng chứng từ Trong cần đề cập đến vấn đề sau: + Quyền miễn toán ngân hàng mở giao dịch L/C bị trọng tài tuyên án huỷ bỏ + Quyền nhận hàng ngân hàng mở người mua khả toán Khi phát hành L/C nhập khẩu, ngân hàng yêu cầu vận đơn lập theo lệnh ngân hàng phát hành Theo thơng lệ quốc tế ngân hàng có quyền nhận hàng hoá người mua khả toán, điều 89 có ý nghĩa lớn việc bảo vệ quyền lợi ngân hàng thơng thường khách hàng ký quỹ 5-10%, chí khơng ký quỹ Phát huy hoạt động Hiệp hội ngân hàng Việt Nam, tạo điều kiện cho NHTM Việt Nam hợp tác tìm hiểu khách hàng đối tác giúp đỡ tương trợ trình hội nhập, nghiên cứu hạn chế bớt rủi ro, có kiến nghị Đảng Nhà nước Chính phủ cần đạo Bộ thương mại thực có hiệu sách thương mại phát triển theo hướng khuyến khích đẩy mạnh xuất nhập khẩu, kiểm soát chặt chẽ nhập đảm bảo cho tổng kim ngạch XNK phải toán qua ngân hàng Bên cạnh cần có văn liên ngành phối hợp chặt chẽ hoạt động ngân hàng hoạt động Bộ, Ngành có liên quan Bộ thương mại, Tư pháp, Hải quan, Thuế nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp bên có liên quan, đạo ngành hữu quan thống thực văn ban hành nghiệp vụ toán XNK, tránh mâu thuẫn lẫn q trình hướng dẫn thực Chính phủ Bộ Ngành cần có sách mở rộng nâng cao hiệu kinh tế đối ngoại Tiếp tục mở rộng quan hệ kinh tế đối ngoại theo hướng đa phương hố, đa dạng hố, trì mở rộng thị phần thị trường quen thuộc, tranh thủ hội phát triển xâm nhập thị trường có tiềm nước ASEAN, Trung Quốc, Nhật Bản, Mỹ nước thuộc khối Đông Âu, Bắc Mỹ Chủ động hội nhập kinh tế quốc tế theo lộ trình phù hợp với điều kiện nước ta đảm bảo thực cam kết quan hệ song phương đa phương như: AFTA, APEC, Hiệp định thương mại Việt - Mỹ, tiến tới gia nhập WTO Đẩy mạnh xúc tiến thương mại, thông tin thị trường nhiều phương tiện tổ chức thích hợp kể quan đại diện ngoại giao nước ngồi Có sách khuyến khích mạnh mẽ thành phần kinh tế tham gia sản xuất, xuất nhập khẩu, dịch vụ Khai thác triệt để có hiệu tiềm sẵn có tài nguyên, sức lao động, phấn đấu giảm giá thành, nâng cao lực cạnh tranh, phát triển mạnh sản phẩm, hàng hố 90 dịch vụ có khả cạnh tranh thị trường quốc tế, giảm tỷ trọng xuất sản phẩm thô sơ chế, tăng nhanh tỷ lệ nội địa hoá sản phẩm, nâng dần tỷ trọng sản phẩm có hàm lượng trí tuệ, cơng nghệ cao Xây dựng quỹ hỗ trợ xuất số ngành nghề truyền thống thủ công mỹ nghệ, nông sản, may mặc, thuỷ sản, thông qua hình thức bảo lãnh tín dụng cho người xuất khẩu, giảm thuế, lãi vay hình thức trợ giá khác Tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, hồn thiện hình thức đầu tư, tranh thủ nguồn tài trợ tổ chức tài chính, tổ chức phủ phi phủ, khuyến khích người Việt Nam nước đầu tư kinh doanh Cải cách mạnh mẽ triệt để thủ tục hành chính, tạo hành lang thơng thống cho hoạt động xuất nhập Cần có phối hợp Bộ, Ngành Hải quan, Thuế tạo điều kiện thuận lợi phục vụ doanh nghiệp tham gia hoạt động xuất nhập theo chu trình khép kín, giảm bớt thủ tục tránh phiền hà, tiết kiệm thời gian chi phí Tăng cường vai trị quản lý Nhà nước việc thực sách quản lý ngoại hối, tiến tới xoá bỏ quản lý hạn ngạch nhập mà thay việc áp dụng biện pháp thuế Kịp thời phát lệch lạc thực thi song cần mềm dẻo linh hoạt tạo điều kiện cho doanh nghiệp chủ động hoạt động kinh doanh đảm bảo ổn định kinh tế đất nước Xác định rõ ranh giới án dân án hình hoạt động thương mại nhằm hạn chế việc hình hố quan hệ kinh tế chống gây nên thiệt hại nghiêm trọng cho doanh nghiệp XNK, nhiều dẫn đến phá sản có khắc phục vơ khó khăn nhiều thời gian Điều hành chế tỷ gía hối đoái linh hoạt, thận trọng theo chế thị trường, để bước tiến tới áp dụng chế tỷ giá hối đoái tự Nhà nước can thiệp cần thiết thông qua công cụ lãi suất chiết khấu biện pháp vĩ mô khác 91 3 K iế n n g h ị đ ố i v i N g â n h n g N h n c M ột là: Hoàn thiện phát triển thị trường ngoại tệ liên ngân hàng, tiến tới thành lập thị trường hối đoái Việt Nam Thị trường ngoại tệ liên ngân hàng thị trường trao đổi, cung cấp ngoại tệ nhằm giải nhu cầu ngoại tệ ngân hàng với nhau, Ngân hàng Nhà nước tham gia với tư cách người mua - bán cuối can thiệp cần thiết Việc hoàn thiện phát triển thị trường ngoại tệ liên ngân hàng điều kiện quan trọng để ngân hàng thương mại mở rộng nghiệp vụ kinh doanh ngoại tệ, tạo điều kiện thuận lợi cho nghiệp vụ tốn quốc tế có hiệu Thơng qua thị trường này, NHTW điều hành tỷ giá cuối cách linh hoạt va xác Để hoàn thiện thị trường làm sở cho việc hồn thiện thị trường hối đối Việt Nam, NHNN cần thực số biện pháp sau đây: Đa dạng hoá ngoại tệ, phương tiện toán quốc tế mua bán thị trường, đa dạng hố hình thức giao dịch mua bán giao ngay, mua bán có kỳ hạn, mua bán quyền lựa chọn, hốn đổi ngoại tệ, phát triển hình thức nghiệp vụ đầu cơ, nghiệp vụ vay mượn thị trường nước quốc tế Xây dựng chế điều hành tỷ giá mềm dẻo, linh hoạt, phù hợp với thị trường Với vai trò NHTW, NHNN quản lý thị trường ngoại tệ chủ yếu thông qua việc can thiệp mua bán, công bố tỷ giá bình quân giao dịch liên ngân hàng, quy định trần tỷ giá giao ngay, tỷ lệ phần trăm gia tăng tỷ giá kỳ hạn biện pháp quản lý ngoại hối Trong giai đoạn trước mắt biện pháp cần thiết phải nới lỏng bước để chúng không trở thành lực cản cho phát triển thị trường ngoại hối Do tỷ giá có tính nhạy cảm cao, ảnh hưởng rộng đến tất hoạt động đời sống kinh tế xã hội, đặc biệt lĩnh vực xuất nhập nên việc điều hành sách tỷ giá phải tiến hành theo giai đoạn, trước mắt nới lỏng dần biên độ dao động, tiến tới dỡ bỏ biên độ, không trực 92 tiếp ấn định tỷ can thiệp tầm vĩ mô thị trường ngoại hối để tỷ giá biến động có lợi cho kinh tế đồng thời chuyển hướng từ từ sang chế tỷ giá thả tự có quản lý Nhà nước, việc sử dụng công cụ lãi suất để điều tiết thị trường tiền tệ Cần tính tốn xây dựng cấu dự trữ ngoại tệ hợp lý có đủ khả điều chỉnh thị trường ngoại tệ có căng thẳng tỷ gía, đồng thời có kế hoạch quản lý chặt nguồn ngoại tệ vào hoạt động mua bán ngoại tệ thị trường tự tránh tượng đầu cơ, găm giữ ngoại tệ tạo nên sốt giả tạo thị trường thời gian qua Hai là: Tăng cường chất lượng trung tâm thơng tin tín dụng ngân hàng Nhà nước Việc thu thập, phân tích, xử lý kịp thời xác thơng tin tình hình tài chính, quan hệ tín dụng, khả toán, tư cách pháp nhân doanh nghiệp ngồi nước vơ quan trọng Để cơng tác thơng tin phịng ngừa rủi ro đạt hiệu cao, NHNN cần tăng cường trang bị phương tiện thơng tin đại cho trung tâm để có điều kiện thu thập thơng tin đầy đủ, xác, kịp thời Cần có chế khuyến khích bắt buộc tổ chức tín dụng việc cung cấp thường xun thơng tin tình hình dư nợ doanh nghiệp tổ chức tín dụng 3.3.3.Kiến nghị khách hàng Củng cố nâng cao trình độ nghiệp vụ ngoại thương tốn quốc tế: Doanh nghiệp cần bố trí đội ngũ cán thơng thạo nghiệp vụ ngoại thương, trình độ pháp lý thương mại quốc tế công tác xuất nhập Cụ thể, phải nắm vững nội dung chủ yếu UCP thông lệ quốc tế khác để hiểu hợp đồng ngoại thương L/C, chứng từ hàng hoá độc lập với Nâng cao kỹ việc lập chứng từ kiểm tra nội dung L/C Chủ động nắm bắt thời cơ, thận trọng đàm phán ký kết hợp đồng, cho hợp đồng phải cụ thể, xác, rõ ràng, đầy đủ điều khoản, nêu rõ quyền lợi nghĩa vụ bên, phạm vi đối tượng xử lý có tranh chấp xảy Tránh từ ngữ mập mờ khó hiểu, gây bất lợi 93 sau Để làm điều này, doanh nghiệp nên thường xuyên cử cán tham gia lớp tập huấn xuất nhập toán quốc tế trường đại học, ngân hàng thương mại tổ chức Ngồi ra, doanh nghiệp nên có phận pháp chế sử dụng tư vấn pháp lý để tránh bất đồng tranh chấp xảy kinh doanh tốn Nghiên cứu tìm hiểu kỹ thị trường để lựa chọn bạn hàng Trong xu mở rộng giao lưu, bn bán với nước ngồi, doanh nghiệp khơng thể bó hẹp phạm vi mối quan hệ với bạn hàng truyền thống mà phải mở rộng quan hệ bên Tự thân doanh nghiệp khơng thể nắm vững hết khả tài tình hình hoạt động kinh doanh đối tác, chí nhiều hợp đồng ký kết thông qua hoạt động quảng cáo khách hàng khác giới thiệu nên dễ xảy rủi ro Doanh nghiệp thơng qua Phịng Thương mại Cơng nghiệp Việt Nam, Trung tâm thơng tin tín dụng thuộc NHNN, ngân hàng phục vụ mình, tổ chức Việt Nam nước để nắm bắt thơng tin, tìm hiểu đối tác Trung thực mối quan hệ làm ăn với bạn hàng với ngân hàng, tranh thủ tư vấn ngân hàng Trong quan hệ với đối tác nước ngoài, doanh nghiệp Việt Nam cần tuân thủ theo thông lệ quốc tế, khơng nên mối quan hệ trước mắt mà đánh uy tín thân doanh nghiệp NHTM Việt Nam Ln có thái độ hợp tác với ngân hàng việc tìm biện pháp tháo gỡ có rủi ro xảy ra, không nên đặt hết trách nhiệm cho ngân hàng Từ ký kết hợp đồng đến toán cần tranh thủ tư vấn ngân hàng để nắm bắt thơng tin có lựa chọn đắn thời gian toán, tránh điều khoán bất lợi, qua cịn tranh thủ hỗ trợ vốn ngân hàng Tóm lại, số giải pháp kiến nghị để mở rộng TTQT NHCT Việt Nam xu hội nhập kinh tế quốc tế Việc phát triển ngành ngân hàng nói chung Ngân hàng Cơng thương Việt 94 Nam nói riêng lĩnh vực tốn quốc tế lĩnh vực hoạt động ngân hàng có ý nghĩa to lớn nghiệp phát triển kinh tế đất nước góp phần thực mục tiêu chiến lược mà Đảng Nhà nước đề K ẾT LUẬN CHƯ ƠNG Trên sở đưa lý luận liên quan đến lĩnh vực nghiên cứu chương 1, phân tích thực trạng hoạt động TTQT chương 2, chương luận văn đưa số giải pháp kiến nghị với mong muốn đóng góp phần vào việc mở rộng hoạt động TTQT NHCT Việt Nam xu hội nhập kinh tế quốc tế 95 K ẾT LUẬN Trên sở vận dụng phương pháp nghiên cứu kết hợp lý luận thực tiễn, đối chiếu với mục đích nghiên cứu, luận văn khái quát hoá luận khoa học, đưa số giải pháp mở rộng hoạt động TTQT NHCT Việt Nam xu thê hội nhập Luận văn hoàn thành nhiệm vụ cụ thể sau: Hệ thống hoá vấn đề lý luận hoạt động TTQT NHTM, phân tích nhân tố khách quan, chủ quan ảnh hưởng đến hoạt động TTQT NHTM xu hội nhập kinh tế quốc tế Phân tích thực trạng hoạt động TTQT NHCT Việt Nam giai đoạn 2000-2004, qua nhận xét đánh giá thành tựu đạt hạn chế cần phải khắc phục thời gian tới Luận văn làm rõ nguyên nhân chủ quan khách quan hạn chế mở rộng hoạt động TTQT NHCT Việt Nam Qua phân tích thực trạng, bám sát chiến lược phát triển NHCT Việt Nam, đề xuất số giải pháp kiến nghị nhằm mở rộng hoạt động TTQT NHCT Việt Nam xu hội nhập kinh tế quốc tế Tác giả luận văn có nhiều cố gắng để đạt kết nghiên cứu trên, song không tránh khỏi thiếu sót Tác giả mong nhận đóng góp thầy giáo, nhà khoa học, nhà quản lý đồng nghiệp quan tâm đến lĩnh vực để đề tài nghiên cứu tiếp tục hoàn thiện Xin chân thành cảm ơn! D A N H M Ụ C T À I L IỆ U T H A M K H Ả O T iế n g V iệ t [1] TS Đinh Văn An (2004), Việt Nam tích cực chuẩn bị gia nhập WTO số lĩnh vực dịch vụ, Nhà xuất văn hố thơng tin Hà Nội [2] GS-TS Tơ Xn Dân, TS Vũ Chí Lộc (1997), Quan hệ Kinh tế Quốc tế Nhà xuất Hà Nội [3] Vũ Thu Hà (2004), “Thực trạng lực cạnh tranh nội dung hoạt động NHTM Việt Nam thực hiệp định thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ”, Tạp chí Ngân hàng [4] Vũ Thị Thuý Nga (2003), Những giải pháp nâng cao hiệu hoạt động toán quốc tế Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam, Luận án Tiến sĩ Kinh tế, Học viện Ngân hàng Hà Nội, Hà Nội [5] Nguyễn Đức Thảo (2003), “Giải pháp phát triển dịch vụ ngân hàng Việt Nam tiến trình hội nhập kinh tế quốc t ể \ Tạp chí đào tạo khoa học Ngân hàng [6] GS-TS Lê Văn Tư (2003), Tín dụng xuất nhập khẩu, tốn quốc tế kinh doanh ngoại tệ, Nhà xuất Thống kê, Hà Nội [7] PGS-TS Nguyễn Đình Tự (2004), “Một số vấn đề tăng cường lực hoạt động hệ thống ngân hàng Việt Nam điều kiện hội nhập” Tạp chí Ngân hàng [8] Học viện Ngân hàng (2001), Lý thuyết tiền tệ ngân hàng, Nhà xuất Thống kê, Hà Nội [9] Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, Tạp chí Thị trường Tài Tiền tệ, Hà Nội [10] NHCT Việt Nam: Báo cáo thường niên báo cáo hoạt động toán quốc tế, năm 2000, 2001, 2002, 2003, 2004 [11] NHCT Việt Nam : Tài liệu hướng dẫn nghiệp vụ toán quốc tế [12] NHCT Việt Nam : Quy chế quy trình nghiệp vụ hệ thống INCAS [13] NH Ngoại thương Việt Nam: Báo cáo thường niên, năm 2000, 2001, 2002, 2003 [14] NH Nông nghiệp phát triển nông thôn Việt Nam: Báo cáo thường niên, năm 2000, 2001, 2002, 2003 [15] NH Đầu tư phát triển Việt Nam: Báo cáo thường niên, năm 2000, 2001,2002, 2003,2004 [16] Trường Đại học Ngoại thương (2002), Giáo trình tốn quốc tế ngoại thương, Nhà xuất Giáo dục, Hà Nội [17] Frederic S.Minskin (2001), Tiền tệ ngân hàng thị trường tài chính, Nhà xuất Khoa học kỹ thuật, Hà Nội [18] Peter S.Rose (2001), Quản trị Ngân hàng thưong mại, Nhà xuất Tài chính, Hà Nội T iế n g A n h [19] ICC (1995), ICC Uniform Rules for Bank-to-Bank Reimbursements under documentary credits, (525) [20] ICC (2002), International Standard Banking Practice for the examination o f documents under documentary credits