NGÂN HÀNG NHÀ, N Ịfớ r VIỆT NAM BỘ GIẢO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HỌC VIỆN NGÂN HÀNG LV.001642 LÊ THỊ PHƯỢNG TĂNG CƯỜNG QUẢN TRỊ RỦI RO THÔNG QUA CHUYỂN ĐỎI MƠ HÌNH QUẢN LÝ TÍN DỤNG TAI NGÂN HÀNG THƯƠNG MAI CỔ PHẨN ft « CƠNG THƯƠNG VIỆT NAM LUẬN VĂN THẠC s ĩ KINH TẾ H À N Ộ I - 2013 , NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM — , , BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO m HỌC VIỆN NGÂN HÀNG HOC VIỄN NGÁN HÀNG khoa Sa u i)Ạj HỌC LÊ THỊ PHƯỢNG TĂNG CƯỜNG QUẢN TRỊ RỦI RO THƠNG QUA CHUYỀN ĐỎI MƠ HÌNH QUẢN LÝ TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CƠNG THƯƠNG VIỆT NAM Chun ngành: Tài - Ngân hàng Mã số: 60340201 LUẬN VĂN THẠC s ĩ KINH TÉ HỌC VIỆN NGÂN H À N G TRUNG TÂM THỐNG TIN • THỨ VIỆN Si': Ị j/ J Ộ $ Ẳ N gười hướng dẫn khoa học: TS TRẦN THỊ H ỒNG HẠNH HÀ NỘI - 2013 Ì1 ' m LỜI CAM ĐOAN Tơi xin cam đoan luận văn cơng trình nghiên cứu riêng tơi Các số liệu đưa xác, trung thực xuất phát từ tình hình thực tế Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam (Vietinbank) giai đoạn 2010-2013 Hà Nội, tháng 11 năm 2013 Tác giả luận văn ixLê Thị Phượng MỤC LỤC MỞ ĐẦU CHƯƠNG 1: NHỮNG VÁN ĐỀ c o BẢN VẺ QUẢN TRỊ RỦI RO VÀ MƠ HÌNH QUẢN LÝ TÍN DỤNG TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1 RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1.1 Khái niệm 1.1.2 Phân loại rủi ro hoạt động Ngân hàng 1.1.3 Nguyên nhân dẫn tới rủi ro hoạt động Ngân hàng 1.1.4 Tác động rủi ro tới hoạt động kinh doanh Ngân hàng 11 1.1.5 Đặc điểm rủi ro hoạt động kinh doanh Ngân hàng 12 1.2 QUẢN TRỊ RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG MẠI 13 1.2.1 Khái niệm 13 1.2.2 Sự cần thiết quản trị rủi ro hoạt động Ngân hàng 14 1.2.3 Nội dung công tác quản trị rủi ro Ngân hàng 16 1.2.4 Yêu cầu công tác quản trị rủi ro .19 1.2.5 Phương pháp đo lường công tác quản trị rủi ro 19 1.2.6 Các nhân tố ảnh hưởng 28 1.3 MƠ HÌNH QUẢN LÝ TÍN DỤNG 31 1.3.1 Khái niệm mơ hình quản lý tín dụng 31 1.3.2 Một số mơ hình quản lý tín dụng 32 1.4 TĂNG CƯỜNG QUẢN TRỊ RỦI RO THÔNG QUA CHUYỀN ĐỒI MƠ HÌNH QUẢN LÝ TÍN DỤNG 35 1.4.1 Khái niệm 35 1.4.2 Mối quan hệ quản trị rủi ro với việc chuyển đối mơ hình quản lý tín dụng 35 1.4.3 Vai trò việc chuyển đổi mơ hình quản lý tín dụng tăng cường quản trị rủi ro .36 1.4.4 Tính cấp thiết việc chuyển đổi mơ hình quản lý tín dụng nhằm tăng cường quản trị rủi ro 37 1.5 KINH NGHIỆM QUỐC TÉ VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO THƠNG QUA MƠ HÌNH QUẢN LÝ TÍN DỤNG 39 1.5.1 Kinh nghiệm Ngân hàng giới 39 1.5.2 Bài học kinh nghiệm Việt Nam .42 CHƯƠNG 2: THựC TRẠNG CHUYỂN ĐỎI MƠ HÌNH QUẢN LÝ TÍN DỤNG NHẰM TĂNG CƯỜNG QUẢN TRỊ RỦI RO TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM 45 2.1 KHÁI QUÁT VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM 45 2.1.1 Lịch sử hình thành, phát triển Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam 45 2.1.2 Cơ cấu tổ chức mơ hình quản lý tín dụng qua giai đoạn 45 2.1.3 Khái quát tình hình hoạt động Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam (giai đoạn 2010-2013) 51 2.2 THỰC TRẠNG CHUN ĐƠI MƠ HÌNH TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CƠNG THƯƠNG VIỆT NAM 57 2.2.1 v ề quy trình cấp tín dụng 59 2.2.2 v ề ủy quyền phán 61 2.2.3 v ề điều kiện cấp Giới hạn tín dụng .63 2.2.4 v ề tố chức phòng ban chức nhiệm v ụ 65 2.2.5 v ề cách thức luân chuyển, lưu trữ hồ sơ tín dụng 68 2.2.6 v ề mẫu biểu đề xuất cấp tín dụng .69 2.3 TÁC ĐỘNG CỦA VIỆC CHUYỂN ĐỒI MƠ HÌNH QUẢN LÝ TÍN DỤNG ĐẾN CƠNG TÁC QUẢN TRỊ RỦI R O 70 2.3.1 Kết đạt 70 2.3.2 Những tồn nguyên nhân .78 CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP TRIỂN KHAI THÀNH CƠNG MƠ HÌNH QUẢN LÝ TÍN DỤNG MỚI NHẰM TĂNG CƯỜNG QUẢN TRỊ RỦI RO TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỎ PHẦN CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM 85 3.1 ĐỊNH HƯỚNG CÔNG TÁC QUẢN TRỊ RỦI RO TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỒ PHẦN CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM .85 3.1.1 Định hướng phát triển chung 85 3.1.2 Định hướng công tác quản trị rủi ro 85 3.2 GIẢI PHÁP TRIỂN KHAI THÀNH CƠNG MƠ HÌNH QUẢN LÝ TÍN DỤNG MỚI 89 3.2.1 Xây dựng quy trình cấp tín dụng họp lý 89 3.2.2 Hoàn thiện hệ thống mẫu biểu 90 3.2.3 Nâng cao chất lượng đảm bảo số lượng nguồn nhân lực 91 3.2.4 Hiện đại hóa cơng nghệ ngân hàng 95 3.2.5 Nâng cao chất lượng công tác thẩm định 96 3.2.6 Hồn thiện hệ thống xếp hạng tín dụng nội 101 3.2.7 Tăng cường cơng tác chăm sóc, quản lý, giám sát khách hàng 106 3.2.8 Nâng cao vai trò, trách nhiệm phối họp phòng ban 109 3.2.9 Xây dựng chế trao đổi thông tin hiệu 111 3.2.10 Thiết lập phận hỗ trợ tín dụng văn thư 112 3.3 MỘT SỐ KIẾN NGHỊ 113 3.3.1 Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước 113 3.3.2 Đổi với Bộ, ngành liên quan .114 KÉT LUẬN 117 BẢNG KÍ HIỆU VIÉT TẮT STT Từ viết tắt NHNN Ngân hàng nhà nước NHTM Ngân hàng thương mại NQH Nợ hạn RRTD Rủi ro tín dụng QLRR Quản lý rủi ro TSĐB Tài sản đảm bảo CIC GHTD TSC Trụ sở 10 VIP Quan trọng, chiến lược 11 Vietinbank 12 TCTD Tổ chức tín dụng 13 UQPQ ủy quyền phán 14 HĐTD Hội đồng tín dụng 15 KHLQ Khách hàng liên quan 16 VCSH Vốn chủ sở hữu 17 Nội dung Trung tâm thông tin tín dụng Giới hạn tín dụng Ngân hàng Cơng thương Việt Nam ĐGXH&PDGHTD Đánh giá xếp hạng phê duyệt Giới hạn tín dụng 18 KSGN Kiểm sốt giải ngân 19 DPRR Dự phòng rủi ro 20 Basel ủy ban giám sát Ngân hàng 21 KHDN 22 KH 23 VCSH Khách hàng doanh nghiệp Khách hàng Vốn chủ sở hữu DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU, s o ĐỒ Bảng 2.1: Cơ cấu tiền gửi khách hàng Vietinbank 54 Bảng 2.2: So sánh mơ hình quản lý tín dụng qua giai đoạn 58 Bảng 2.3: ưỷ quyền phán Chi nhánh thành phố Hà N ộ i 63 Bảng 2.4: Cách thức luân chuyển lưu trữ hồ sơ tín dụng 68 Bảng 2.5: So sánh mẫu biểu đề xuất cấp tín dụng mô hỉnh 69 Bảng 2.6: số lượng hồ sơ thẩm định Trụ sở qua năm 73 Bảng 2.7: Một số tiêu thể chất lượng tín dụng 76 Bảng 3.1: Các giới hạn RRTD 86 Bảng 3.2: Các tiêu tỷ lệ nợ xấu trích lập dự phịng 87 Biểu 2.1: Vốn huy động Vietinbank qua giai đoạn 52 Biểu 2.2: Cơ cấu vốn huy động vay Vietinbank năm 2012 53 Biếu 2.3: Dư nợ cho vav khách hàng Vietinbank qua giai đoạn 55 Biểu 2.4: Lợi nhuận trước thuế Vietinbank qua năm 57 Biểu 2.5: Các tiêu tỷ suất lợi nhuận Vietinbank qua năm 57 Biểu 2.6: Tỷ lệ nợ xấu, nợ hạn, nợ nhóm tỷ lệ dự phịng rủi ro qua giai đoạn 77 Sơ đồ 1.1: Mơ hình quản lý tín dụng HSBC Techcombank .41 Sơ đồ 2.1: Sơ đồ hệ thống tổ chức Ngân hàng Công thương 45 Sơ đồ 2.2: Cơ cấu tổ chức máy điều hành Trụ sở 46 Sơ đồ 2.3 : Cơ cấu tổ chức máy điều hành Sở giao dịch, Chi nhánh 46 Sơ đồ 2.4: Mơ hình quản lý tín dụng phân tán từ năm 2011 trở trước 48 Sơ đồ 2.5: Mơ hình quản lý tín dụng chuyển đổi giai đoạn 49 Sơ đồ 2.6: Mơ hình quản lý tín dụng tập trung (chuyển đổi giai đoạn ) 50 Sơ đồ 2.7: Tổ chức khối tín dụng Trụ sở giai đoạn điều chỉnh 65 MỞ ĐẦU Tính cấp thiết đề tài Với chức trung gian toán, trung gian tín dụng, thủ quỹ xã hội, hệ thống ngân hàng huyết mạch kinh tế Tuy nhiên, hoạt động kinh doanh ngân hàng lại tiềm ẩn nhiều rủi ro điều tất yếu khách quan Khi rủi ro hoạt động ngân hàng xảy ra, đặc biệt ngân hàng lớn khơng có ngân hàng gánh chịu hậu mà cịn ảnh hưởng tiêu cực mang tính dây chuyền đến toàn hệ thống ngân hàng, kinh tế quốc gia rộng ảnh hưởng tới kinh tế toàn cầu Trong hoạt động kinh doanh ngân hàng, tín dụng hoạt động đem lại nguồn lợi nhuận chủ yếu nghiệp vụ tiềm ẩn rủi ro lớn Đổi với nước phát triển, sản phẩm dịch vụ ngân hàng cịn nghèo nàn, tín dụng coi hoạt động sinh lời chủ yếu (chiếm từ 1/2 đến 2/3 thu nhập ngân hàng), rủi ro từ hoạt động tín dụng chiếm tỷ trọng khoảng 60% tổng thể rủi ro Ngân hàng Vì rủi ro tín dụng cao hay thấp định hiệu kinh doanh ngân hàng Tại Việt Nam giai đoạn nay, kinh tế gặp nhiều khó khăn, Ngân hàng phải giải mâu thuẫn bên áp lực nợ xấu, trích Ịập dự phòng cao, bên áp lực cạnh tranh, tăng trưởng quy mô, lợi nhuận để tồn phá* triển, tránh nguy sáp nhập lực quản trị rủi ro cịn nhiều hạn chế Do đó, đòi hỏi cấp thiết đặt phải tăng cường công tác quản trị rủi ro ngân hàng để hạn chế thiệt hại rủi ro gây ra, giúp ngân hàng hoạt động ổn định, an toàn, gia tăng lợi nhuận lực cạnh tranh Trong bối cảnh vậy, nhiều Ngân hàng lựa chọn cho hướng thích họp chuyển đổi mơ hình quản lý tín dụng nhằm tăng cường công tác quản trị rủi ro (cụ thể tập trung vào tăng cường quản trị rủi ro tín dụng), hướng tới tiêu chuẩn thơng lệ quốc tế Hiệp ước quốc tế vốn Basel III Xuất phát từ lý trên, thời gian làm việc Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam, chọn đề tài: “Tăng cường quan trị rủi ro thông qua chuyến đổi mơ hình quản lý tín dụng Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam ” làm luận văn tốt nghiệp Mục tiêu nghiên cứu đề tài - Phân tích thực trạng chuyển đổi mơ hình quản lý tín dụng nhằm tăng cường quản trị rủi ro Ngân hàng Cơng thương, tập trung vào mục tiêu tăng cường quản trị rủi ro tín dụng Ngân hàng Công thương - Giải pháp nhằm tăng cường quản trị rủi ro thông qua triển khai thành cơng mơ hình quản lý tín dụng Đối tượng phạm vi nghiên cứu đề tài Đối tượng nghiên cứu đề tài quản trị rủi ro chuyển đổi mơ hình quản lý tín dụng nhằm tăng cường quản trị rủi ro, giới hạn lĩnh vực tín dụng Phạm vi nghiên cứu đề tài quản trị rủi ro thông qua rủi ro tín dụng, mơ hình quản lý tín dụng Phương pháp nghiên cứu Đê tài nghiên cứu dựa sở sử dụng tổng hợp phương pháp: vật biện chứng, vật lịch sử, thống kê, so sánh, phân tích, điều tra chọn mẫu Kết cấu luân văn Ngoài phần mở đầu kết luận, luận văn bao gồm ba chương: Chương 1: Những vấn đề quản trị rủi ro mô hình quản lý tín dụng hoạt động Ngân hàng thương mại Chương 2: Thực trạng chuyển đổi mô hình quản lý tín dụng nhằm tăng cường cơng tác quản trị rủi ro Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam Chương 3: Giải pháp triển khai thành cơng mơ hình quản lý tín dụng nhằm tăng cường quản trị rủi ro Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam Số người phụ thuộc Không Một Hai Ba Nhiều ba Các tài khoản ngân hàng Cả tài khoản tiết kiệm phát hành séc Chỉ tài khoản tiết kiệm Chỉ tài khoản phát hành séc Khơng có cho 28 ranh giới khách hàng có chất lượng tín dụng tốt chất lượng tín dụng xấu, sở hình thành khung sách tín dụng tiêu dùng, theo mức cho vay tối đa theo bậc thang tùy vào mức điểm xếp hạng khách hàng Tổng điểm số cho khách hàng Quyết định tín dụng 28 điểm trở xuống Từ chối tín dụng -3 điểm Cho vay đến $500 31 - 33 điểm Cho vay đến $ 1000 34 — 36 điểm Cho vay đến $ 2500 37— 38 điểm Cho vay đến $ 3500 39— 40 điểm Cho vay đến $ 5000 - điểm Cho vay đến $ 8000 Ưu diêm: loại bỏ phán xét chủ động trình cho vay giảm đáng kể thời gian định tín dụng Nhược điểm: mơ hình khơng thể tự điều chỉnh cách nhanh chóng để thích ứng với thay đổi kinh tế sổng gia đình ❖ M h ìn h x ế p h n g c ủ a M o o d y S ta n d a r d & P o o r Rủi ro tín dụng cho vay đầu tư thường thể việc xếp hạng trái phiếu khoản vay, Moody Standard & Poor công ty cung cấp dịch vụ tốt Moody Standard & Poor xếp hạng trái phiếu khoản cho vay theo hạng theo chất lượng giảm dần, hạng đầu ngân hàng nên cho vay, hạng sau khơng nên đầu tư, cho vay PHU LUC M Õ T S Ỏ K H Ả I N IỀ M V Ả C Ô N G T H Ứ C T ỈN H Theo định 493/2005/QĐ-NHNN ngày 22/04/2005 định 18/2007/QĐ-NHNN sửa đổi định 493 Ngân hàng Nhà nước: N ợ, nợ xấu, nợ hạn, nợ CO' cấu lại thời hạn trả nọ' 1.1 “/Vợ” bao gồm: a) Các khoản cho vay, ứng trước, thấu chi cho thuê tài chính; b) Các khoản chiết khấu, tái chiết khấu thương phiếu giấy tờ có giá khác; c) Các khoản bao tốn; d) Các hình thức tín dụng khác 1.2 “Nợ hạn” khoản nợ mà phần toàn nợ gốc và/hoặc lãi hạn 1.3 “Nợ xẩu” (NPL) khoản nợ thuộc nhóm 3, quy định Điều Điều Quy định Tỷ lệ nợ xấu tổng dư nợ tỷ lệ để đánh giá chất lượng tín dụng tổ chức tín dụng 1.4 “Nợ cẩu lại thời hạn trả nợ” khoản nợ mà tổ chức tín dụng chấp thuận điều chỉnh kỳ hạn trả nợ gia hạn nợ cho khách hàng tổ chức tín dụng đánh giá khách hàng suy giảm khả trả nợ gốc lãi thời hạn ghi họp đồng tín dụng tổ chức tín dụng có đủ sở đê đánh giá khách hàng có khả trả đầy đủ nợ gốc lãi theo thời hạn trả nợ cẩu lại Phân loại nhóm nợ Điều 6: Tổ chức tín dụng thực phân loại nợ theo năm (05) nhóm sau: a) Nhóm (Nợ đủ tiêu chuẩn) bao gồm: - Các khoản nợ hạn tổ chức tín dụng đánh giá có khả thu hồi đầy đủ gốc lãi hạn; - Các khoản nợ hạn 10 ngày tổ chức tín dụng đánh giá có khả thu hồi đầy đủ gốc lãi bị hạn thu hồi đầy đủ gốc lãi thời hạn lại; - Các khoản nợ phân loại vào nhóm theo quy định Khoản Điều b) Nhóm (Nợ cần ý) bao gồm: - Các khoản nợ hạn từ 10 ngày đến 90 ngày; - Các khoản nợ điều chỉnh kỳ hạn trả nợ lần đầu (đối với khách hàng doanh nghiệp, tổ chức tổ chức tín dụng phải có hồ sơ đánh giá khách hàng khả trả nợ đầy đủ nợ gốc lãi kỳ hạn điều chỉnh lần đầu); - Các khoản nợ phân loại vào nhóm theo quy định Khoản Điều c) Nhóm (Nợ tiêu chuẩn) bao gồm: - Các khoản nợ hạn từ 91 ngày đến 180 ngày; - Các khoản nợ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu, trừ khoản nợ điều chỉnh kỳ hạn trả nợ lần đầu phân loại vào nhóm theo quy định Điểm b Khoản này; - Các khoản nợ miễn giảm lãi khách hàng không đủ khả trả lãi đầy đủ theo hợp đồng tín dụng; - Các khoản nợ phân loại vào nhóm theo quy định Khoản Điều d) Nhóm (Nợ nghi ngờ) bao gồm: - Các khoản nợ hạn từ 181 ngày đến 360 ngày; - Các khoản nợ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu hạn 90 ngày theo thời hạn trả nợ cấu lại lần đầu; - Các khoản nợ cấu lại thời hạn trả nợ lần thứ hai; - Các khoản nợ phân loại vào nhóm theo quy định Khoản Điều đ) Nhóm (Nợ có khả vốn) bao gồm: - Các khoản nợ hạn 360 ngày; - Các khoản nợ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu hạn từ 90 ngày trở lên theo thời hạn trả nợ cấu lại lần đầu; - Các khoản nợ cấu lại thời hạn trả nợ lần thứ hai hạn theo thời hạn trả nợ cấu lại lần thứ hai; - Các khoản nợ cấu lại thời hạn trả nợ lần thứ ba trở lên, kể chưa bị hạn hạn; - Các khoản nợ khoanh, nợ chờ xử lý; - Các khoản nợ phân loại vào nhóm theo quy định Khoản Điêu Tổ chức tín dụng phân loại lại khoản nợ vào nhóm nợ có rủi ro thấp trường họp sau đây: a) Đối với khoản nợ hạn, tổ chức tín dụng phân loại lại vào nhóm nợ có rủi ro thấp (kể nhóm 1) đáp ứng đầy đủ điều kiện sau đây: - Khách hàng trả đầy đủ phần nợ gốc lãi bị hạn (kể lãi áp dụng nợ gốc hạn) nợ gốc lãi kỳ hạn trả nợ thời gian tối thiểu sáu (06) tháng khoản nợ trung dài hạn, ba (03) tháng khoản nợ ngắn hạn, kể từ ngày bắt đầu trả đầy đủ nợ gốc lãi bị hạn; - Có tài liệu, hồ sơ chứng minh nguyên nhân làm khoản nợ bị hạn xử lý, khắc phục; - Tổ chức tín dụng có đủ sở (thông tin, tài liệu kèm theo) đánh giá khách hàng có khả trả đầy đủ nợ gốc lãi thời hạn lại b) Đối với khoản nợ cấu lại thời hạn trả nợ, tổ chức tín dụng phân loại lại vào nhóm nợ có rủi ro thấp (kể nhóm 1) đáp ứng đủ điêu kiện sau đây: - Khách hàng trả đầy đủ nợ gốc lãi theo thời hạn trả nợ cấu lại thời gian tối thiểu sáu (06) tháng khoản nợ trung dài hạn, ba (03) tháng khoản nợ ngắn hạn, kể từ ngày bắt đầu trả đầy đủ nợ gốc lãi theo thời hạn cẩu lại; - Có tài liệu, hồ sơ chứng minh nguyên nhân làm khoản nợ phải cấu lại thời hạn trả nợ xử lý, khắc phục; - Tổ chức tín dụng có đủ sở (thông tin, tài liệu kèm theo) để đánh giá khách hàng có khả trả đầy đủ nợ gốc lãi thời hạn câu lại cịn lại Tổ chức tín dụng phải chuyển khoản nợ vào nhóm có rủi ro cao trường hợp sau đây: a) Toàn dư nợ khách hàng tổ chức tín dụng phải phân loại vào nhóm nợ Đối với khách hàng có từ hai (02) khoản nợ trở lên tổ chức tín dụng mà có khoản nợ bị phân loại theo quy định Khoản Điều vào nhóm có rủi ro cao khoản nợ khác, tổ chức tín dụng phải phân loại lại khoản nợ cịn lại khách hàng vào nhóm có rủi ro cao b) Đối với khoản cho vay họp vốn, tổ chức tín dụng làm đầu mối phải thực phân loại nợ khoản cho vay họp vốn theo quy định Điều phải thông báo kết phân loại nợ cho tổ chức tín dụng tham gia cho vay hợp vốn Trường hợp khách hàng vay họp vốn có khoản nợ khác to chức tín dụng tham gia cho vay họp vốn phân loại vào nhóm nợ khơng nhóm nợ khoản nợ vay họp vốn tổ chức tín dụng làm đầu mối phân loại, tố chức tín dụng tham cho vay họp vốn phân loại lại toàn dư nợ (kể phần dư nợ cho vay hợp vốn) khách hàng vay họp vốn vào nhóm nợ tổ chức tín dụng đầu mối phân loại tổ chức tín dụng tham gia cho vay họp vốn phân loại tuỳ theo nhóm nợ có rủi ro cao c) Tơ chức tín dụng phải chủ động phân loại khoản nợ phân loại vào nhóm theo quy định Khoản Điều vào nhóm nợ có rủi ro cao theo đánh giá tổ chức tín dụng xảy trường hợp sau đây: - Có diễn biến bất lợi tác động tiêu cực đến môi trường, lĩnh vực kinh doanh khách hàng; - Các khoản nợ khách hàng bị tổ chức tín dụng khác phân loại vào nhóm nợ có mức độ rủi ro cao (nếu có thơng tin); - Các tiêu tài khách hàng (về khả sinh lời, khả toán, tỷ lệ nợ vốn dòng tiền) khả trả nợ khách hàng bị suy giảm liên tục có biến động lớn theo chiều hướng suy giảm; - Khách hàng không cung cấp đầy đủ, kịp thịi trung thực thơng tin tài theo yêu cầu tổ chức tín dụng để đánh giá khả trả nợ khách hàng K hái niệm d ự phòng rủi ro “Dựphòng rủi ro" khoản tiền trích lập để dự phịng cho tổn thất xảy đo khách hàng tổ chức tín dụng khơng thực nghĩa vụ theo cam kết Dự phịng rủi ro tính theo dư nợ gốc hạch tốn vào chi phí hoạt động tổ chức tín dụng Dự phịng rủi ro bao gồm: Dự phòng cụ thể Dự phòng chung “Dự phịng cụ thể” khoản tiền trích lập sở phân loại cụ thể khoản nợ quy định Điều Điều Quy định để dự phịng cho tổn thất xảy “Dự phịng chung’’' khoản tiền trích lập để dự phòng cho tổn thất chưa xác định q trình phân loại nợ trích lập dự phịng cụ thể trường hợp khó khăn tài tổ chức tín dụng chất lượng khoản nợ suy giảm “Sử dụng dự phịng■ ” việc tổ chức tín dụng sử dụng dự phòng rủi ro để bù đắp tổn thất khoản nợ C ôn g thức tính d ự phịng rủi ro D ự p h ò n g c h u n g Tổ chức tín dụng thực trích lập trì dự phịng chung 0,75 % tổng giá trị khoản nợ từ nhóm đến nhóm 4 D ự p h ò n g c ụ t h ể Điều 6: Tỷ lệ trích lập dự phịng cụ thể năm (5) nhóm nợ sau: a) "Nh0m 1: 0%, b) Nhóm 2: 5%, c) Nhóm 3: 20%, d) Nhóm 4: 50% đ) Nhóm 5: 100% Riêng khoản nợ khoanh chờ Chính phủ xử lý, tổ chức tín dụng trích lập dự phịng cụ thể theo khả tài tổ chức tín dụng Điều 8: Số tiền dự phòng cụ thể khoản nợ tính theo cơng thức: R = max {0, (A - C)} X r Trong đó: R: số tiền dự phịng cụ thể phải trích A: Số dư nợ gốc khoản nợ C: giá trị khấu trừ tài sản bảo đảm r: tỷ lệ trích lập dự phịng cụ thể Tài sản bảo đảm đưa vào để khấu trừ tính số tiền dự phịng cụ thể quy định Khoản Điều phải đáp ứng đầy đủ điều kiện sau đây: - Tổ chức tín dụng có quyền phát mại tài sản bảo đảm theo họp đồng bảo đảm khách hàng không thực nghĩa vụ theo cam kết; - Thời gian tiến hành phát mại tài sản bảo đảm theo dự kiến tổ chức tín dụng khơng q (01) năm tài sản bảo đảm bất động sản không hai (02) năm tài sản bảo đảm bất động sản, kể từ bắt đầu tiến hành việc phát mại tài sản bảo đảm Trường họp tài sản bảo đảm không đáp ứng đầy đủ điều kiện nêu không phát mại được, giá trị khấu trừ tài sản bảo đảm (C) quy định Khoản Điều phải coi không (0) Giá trị khấu trừ tài sản bảo đảm (C) xác định sở tích số tỷ lệ khấu trừ quy định Khoản Điều với: - Giá trị thị trường vàng thời điểm trích lập dự phòng cụ thể; - Mệnh giá trái phiếu Chính phủ, tín phiếu Kho bạc loại giấy tờ có giá, trừ trái phiếu tổ chức tín dụng, doanh nghiệp; - Giá trị thị trường chứng khoán chứng khoán doanh nghiệp tố chức tín dụng khác phát hành niêm yết Sở giao dịch chứng khoán Trung tâm giao dịch chứng khốn thời điểm trích lập dự phịng cụ thể; - Giá trị tài sản bảo đảm chứng khốn doanh nghiệp tổ chức tín dụng khác phát hành chưa niêm yết Sở giao dịch chứng khoán Trung tâm giao dịch chứng khoán, động sản, bất động sản tài sản bảo đảm khác ghi biên định giá gần tổ chức tín dụng khách hàng thống (nếu có) họp đồng bảo đảm; - Giá trị cịn lại tài sản cho th tài tính theo hợp đồng cho thuê tài thời điểm trích lập dự phịng cụ thể; - Giá trị tài sản bảo đảm hình thành từ vơn vay tương ứng sơ tiên giải ngân theo hợp đồng tín dụng thời điểm trích lập dự phịng cụ thể Tỷ lệ khấu trừ để xác định giá trị khấu trừ tài sản bảo đảm (C) tổ tín dụng tự xác định sở giá trị thu hồi từ việc phát mại tài sản bảo đảm sau trừ chi phí phát mại tài sản bảo đảm dự kiến thời điểm trích lập dự phịng cụ thể, khơng vượt tỷ lệ khấu trừ tối đa quy định sau đây: Loại tài sản bảo đảm Tỷ lệ khấu trừ tối đa (% ) Số dư tài khoản tiền gửi, sổ tiết kiệm, giấy tờ có giá Đồng Việt Nam tổ chức tín dụng phát hành 100 % Tín phiếu Kho bạc, vàng, số dư tài khoản tiền gửi, sổ tiết kiệm, giấy tờ có giá ngoại tệ tổ chức tín dụng phát hành 95% Trái phiếu Chính phủ: - Có thời hạn cịn lại từ năm trở xuống - Có thời hạn lại từ năm đến năm 95% 85% 80% - Có thời hạn cịn lại năm Chứng khốn, cơng cụ chuyển nhượng, giấy tờ có giá tổ chức tín dụng khác phát hành niêm yết Sở giao dịch 70% chứng khoán Trung tâm giao dịch chứng khốn Chứng khốn, cơng cụ chuyển nhượng giấy tờ có giá 65% doanh nghiệp phát hành niêm yết Sở giao dịch chứng khoán Trung tâm giao dịch chứng khoán Chứng khốn, cơng cụ chuyển nhượng giấy tờ có giá tổ chức tín dụng khác phát hành chưa niêm yết Sở 50% giao dịch chứng khoán Trung tâm giao dịch chứng khoán Bất động sản 50% Các loại tài sản bảo đảm khác 30% PHỤ LỤC HỆ ĐIÈU KIỆN CẤP GIỚI HẠN TÍN DỤNG • • • • VÀ GIỚI HẠN TÍN DỤNG TỐI ĐA Đ iều k iện cấp M hìn h p h â n tá n /m hình M hình c h u y ển đổi giai đ oạn điều GHTD ch u y ển đ ổi g ia i đoạn chỉnh Điều kiện chung ■S Khách hàng (KH) có ực pháp luật dân hành vi dân sự; ■S Cung cấp kịp thời báo cáo tài thơng tin cần thiết theo yêu cầu; v' Có trụ sở giao dịch chính/r oi tổ chức sản xuất kinh doanh địa bàn tỉnh, thành phố trực thiJỘ C trung ương nơi Chi nhánh đóng trụ sở, khơng địa bàn n hưng (i) vị trí giáp ranh; (ii) KH doanh nghiệp có thành viên góp V ốn chiếm 50% vốn điều lệ, nắm quyền chi phối hoạt động kành doanh, tài doanh nghiệp có quan hệ tín dụn g với Chi nhánh; ■S Có tín nhiệm quan ht tín dụng tốn với Vietinbank (khơng cịn nợ xấu bất c ứ TCTD (trừ nợ xấu nợ khoanh, nợ vay tốn cơng nợ); (i i) khơng cịn nợ xử lý rủi ro ; s Mở tài khoản tiền gửi V ietinbank cam kết sử dụng tài khoản để thực giao dịch toán liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh; s Có bảo đảm tài sản C I la khách hàng/bên thứ ba, bảo lãnh bên thứ ba theo quy định h ện hành Vietinbank (đối với trường hợp KH đáp ứng đủ die u kiện cấp tín dụng có TSBĐ) Điều kiện riêng Xét đến nhiều tiêu tài Chỉ phụ thuộc vào hạng khách hàng cụ thể, hạng tín dụng tiêu đưa vào chưa có vai trị quan trọng Tnrờnghợp ■S x ếp hạng tín dụng từ BB+ trở lên; khơng có bảo đảm/bảo đảm ■S Báo cáo tài có kiểm tốn; phần s Hệ số tự tài trợ > 20%; s Hệ số tốn ngắn x ếp hạng tín dụng loại A trở lên hạn > 1; s Kết sản xuất kinh doanh có lãi (ROE > 5%), khơng có lỗ lũy kế, trừ trường họp lỗ có xác nhận/được bù lỗ Trường hợp có ■S Xêp hạng tín dụng BB- Xêp hạng tín dụng loại BB trở lên trờ lên; bảo đảm đầy đủ s Hệ số tự tài trợ > 15%; ^ Hệ số toán ngắn hạn >0,8; s Kết sản xuất kinh doanh có lãi, khơng cịn lỗ lũy kế, trừ trưịng họp: lỗ có xác nhận/được bù lỗ/lỗ kể hoạch Dự án triển khai GHTD đa câp s cho khách hàng3 S Chỉ có GHTD tơi đa đơi ■S GHTD tơi đa xác định chung với trường họp khơng có cho trường họp có khơng có bảo đảm; bảo đảm; Căn vào hạng KH, cụ thể GHTD tối đa khơng vượt q tích số vốn v'' Phụ thuộc vào hạng VCSH khách hàng, cụ thể: ■ Đối với KH có vốn điều lệ > 50 tỷ: chủ sở hữu (VCSH) hệ số: Hạng Từ BBB, Từ B trờ ■ Hạng AA+: hệ số khách A BB xuống ■ Hạng AA: hệ sổ hàng trở ■ Hạng AA-: hệ số ■ Hạng BB+: hệ số lần Bằng dư lên Hệ số cấp lần GHTD Phụ thuộc vào vị rủi ro Ngân hàng nợ có bảo khách đảm hàng H ệ số đ ối với cấp lầ n lầ n c ó lộ tr ìn h GHTD g iả m k h n g có GHTD bảo đảm — — - r * - - Đ ô i v i K H c ó v n đ iê u lệ < tỷ H ạng Từ BBB, T B trở khách A BB xuống hàng trở lê n H ệ số lầ n lầ n cấp B ằng dư GHTD n ợ h iệ n có bảo tạ i c ủ a đảm khách H ệ số cấp đối lầ n lầ n hàng c ó lộ với tr ìn h GHTD g iả m khơng GHTD có bảo đảm PHỤ LỤC SÓ PHÂN LUỒNG THẤM ĐỊNH, QUYẾT ĐỊNH TÍN DỤNG GIAI ĐOẠN ĐIỀU CHỈNH Phân luồng thẩm định, định tín dụng giai đoạn điều chỉnh Phân luồng thẩm định, định tín dụng C ác trường họp C âp GHTD khách hàng th u ộ c th â m q u y ề n c ủ a P h ò n g g ia o d ịc h Truỏug/phó phịng giao dịch Quyết định GHTD Phòng giao dịch Thẩm định đề xuất C â p G H T D k h c h h n g v ợ t th â m PGD/PKH Thẩm định q u y ền c ủ a P G D n h n g k h ô n g phải đ ề xuất G H T D k h c h khách hàng Giám đốc/Phó giám đốc Chi nhánh Quyết định G H TD K H hàng trìn h T S C p h ê d u y ệ t th ô n g q u a K H củ a P K H C hi nhánh có nhu cầu c ấ p G H T D k h ô n g p h ả i tr ìn h T S C p h ê d u y ệ t th ô n g q u a K hách hàng P G D có nhu câu cấp GHTD phải d u y ệ t th ô n g q u a tr ìn h TSC phê PKH/PGD Thẩm định đề xuất cấp GHTD KH (Tmàng hợp qua PKH Chi nhánh tải thẩm - - định) K h ách h àn g củ a P K H C hi n h án h có GĐ/Phó GĐ Chi nhánh ► Quyết định cấp GHTD KH — 1r Kiểm soát nội dung thẩm định Phịng ĐGXH Trụ sở chính/TPHCM Kiểm sốt (trường họp phải qua) nội dung thẩm định Phòng KHDN Trụ sỏ' n h u cầu cấp G H T D p h ả i trìn h T S C p h ê d u y ệ t th ô n g q u a Cấp có thẩm quyên Trụ sỏ' Phê duyệt thơng qua đề xuất , ru T H l/u