BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM HỌC VIỆN NGÂN HÀNG TẠ QUANG TUẤN QUẢN TRỊ RỦI RO THỊ TRƯỜNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ HÀ NỘI, 2015 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM HỌC VIỆN NGÂN HÀNG TẠ QUANG TUẤN QUẢN TRỊ RỦI RO THỊ TRƯỜNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH, NGÂN HÀNG MÃ SỐ: 62.34.02.01 LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS NGUYỄN KIM ANH TS HOÀNG ANH TUẤN HÀ NỘI, 2015 i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan công trình nghiên cứu riêng Các số liệu, tài liệu thu thập, sử dụng trung thực, đáng tin cậy có nguồn gốc rõ ràng Luận án khơng trùng lặp với cơng trình nghiên cứu công bố Hà Nội, ngày 26 tháng năm 2015 Nghiên cứu sinh Tạ Quang Tuấn ii MỤC LỤC DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT vi DANH MỤC CÁC BẢNG vii DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ ix DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ x DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ xi MỞ ĐẦU 1 Tính cấp thiết đề tài Tổng quan nghiên cứu 3 Mục tiêu nghiên cứu luận án Đối tượng phạm vi nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu Các đóng góp luận án Kết cấu luận án 10 CHƯƠNG QUẢN TRỊ RỦI RO THỊ TRƯỜNG TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 11 1.1 TỔNG QUAN VỀ RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 11 1.1.1 Khái niệm rủi ro hoạt động ngân hàng thương mại 11 1.1.2 Các loại rủi ro hoạt động ngân hàng thương mại .12 1.1.3 Các nguyên nhân gây rủi ro hoạt động ngân hàng thương mại .15 1.2 RỦI RO THỊ TRƯỜNG VÀ QUẢN TRỊ RỦI RO THỊ TRƯỜNG TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 17 1.2.1 Rủi ro thị trường hoạt động ngân hàng thương mại .17 1.2.2 Quản trị rủi ro thị trường hoạt động ngân hàng thương mại 23 1.2.3 Các nhân tố tác động đến công tác quản trị rủi ro thị trường hoạt động ngân hàng thương mại 60 iii 1.3 QUẢN TRỊ RỦI RO THỊ TRƯỜNG TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA MỘT SỐ NGÂN HÀNG Ở NƯỚC NGOÀI VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM CHO CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM 64 1.3.1 Quản trị rủi ro thị trường hoạt động số ngân hàng nước 64 1.3.2 Bài học kinh nghiệm cho ngân hàng thương mại Việt Nam 73 Kết luận chương 80 CHƯƠNG THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN TRỊ RỦI RO THỊ TRƯỜNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI 81 2.1 TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI 81 2.1.1 Quá trình hình thành phát triển Ngân hàng Thương mại Cổ phần Quân đội .81 2.1.2 Mơ hình tổ chức Ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội 83 2.1.3 Một số tiêu tài chủ yếu ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội.85 2.2 THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN TRỊ RỦI RO THỊ TRƯỜNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI 87 2.2.1 Mơ hình quản trị rủi ro ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội 87 2.2.2 Thực trạng công tác quản trị rủi ro thị trường ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội .96 2.3 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CÔNG TÁC QUẢN TRỊ RỦI RO THỊ TRƯỜNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI 122 2.3.1 Thu thập xử lý số liệu nghiên cứu 122 2.3.2 Phân tích mức độ ảnh hưởng nhân tố đến công tác quản trị rủi ro thị trường Ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội 131 2.4 ĐÁNH GIÁ CÔNG TÁC QUẢN TRỊ RỦI RO THỊ TRƯỜNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI 134 iv 2.4.1 Những kết đạt công tác quản trị rủi ro thị trường ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội 134 2.4.2 Những hạn chế công tác quản trị rủi ro thị trường ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội 136 2.4.3 Nguyên nhân tồn công tác quản trị rủi ro thị trường ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội 138 Kết luận chương 142 CHƯƠNG GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ HỒN THIỆN CƠNG TÁC QUẢN TRỊ RỦI RO THỊ TRƯỜNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI 143 3.1 ĐỊNH HƯỚNG HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI VÀ YÊU CẦU ĐẶT RA ĐỐI VỚI CÔNG TÁC QUẢN TRỊ RỦI RO THỊ TRƯỜNG 143 3.1.1 Định hướng hoạt động ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội giai đoạn 2015 - 2018 143 3.1.2 Định hướng công tác quản trị rủi ro ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội giai đoạn 2015 - 2018 145 3.1.3 Yêu cầu đặt công tác quản trị rủi ro thị trường hoạt động ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội 146 3.2 GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN TRỊ RỦI RO THỊ TRƯỜNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI 147 3.2.1 Giải pháp hoàn thiện khung quản trị rủi ro 147 3.2.2 Giải pháp công tác nhân 154 3.2.3 Giải pháp hệ thống phần mềm hỗ trợ công tác quản trị rủi ro thị trường .156 3.2.4 Giải pháp hồn thiện qui trình quản trị rủi ro thị trường 158 3.2.5 Giải pháp công tác dự báo yếu tố thị trường .178 3.2.6 Một số giải pháp khác 181 v 3.3 MỘT SỐ KIẾN NGHỊ 184 3.3.1 Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam .184 3.3.2 Kiến nghị với Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam 187 3.3.3 Kiến nghị Chính phủ bộ, ngành liên quan .187 Kết luận chương 189 Kết luận chung 190 DANH MỤC CÁC CƠNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CĨ LIÊN QUAN CỦA TÁC GIẢ ĐÃ ĐƯỢC CÔNG BỐ .191 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 193 PHỤ LỤC 196 vi DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT STT Viết tắt ALCO Nội dung : Assets and Liabilities committee (Ủy ban quản lý Tài sản nợ - Tài sản có) BĐH : Ban điều hành CLDVDR : Chênh lệch lãi suất cho vay bình quân lãi suất huy động vốn bình quân ĐHĐCĐ : Đại hội đồng cổ đông EPS : Earning per share (Tỷ suất lợi nhuận cổ phần) HĐQT : Hội đồng quản trị MB : Ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội NHNN : Ngân hàng Nhà nước NHTM : Ngân hàng thương mại 10 QTRR : Quản trị rủi ro 11 QTRRTT : Quản trị rủi ro thị trường 12 ROA : Return on assets (Tỷ suất sinh lời tổng tài sản) 13 ROE : Return on equity (Tỷ suất sinh lời vốn chủ sở hữu) 14 TCKT : Tổ chức kinh tế 15 TCTD : Tổ chức tín dụng 16 TMCP : Thương mại cổ phần 17 TSC : Tài sản có 18 TSN : Tài sản nợ 19 WTO : Tổ chức Thương mại Thế giới vii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1.1 Mô tả ảnh hưởng lãi suất đến thu nhập ròng Ngân hàng 33 Bảng 2.1 Một số tiêu tài bật giai đoạn 2010 - 2014…………… 85 Bảng 2.2 Cơ chế điều hòa vốn hệ thống Ngân hàng TMCP Quân Đội 91 Bảng 2.3 Cơ cấu TSN- TSC MB giai đoạn 2010- 2014 102 Bảng 2.4 Khe hở nhạy cảm lãi suất MB thời điểm cuối năm tài giai đoạn 2010-2014 103 Bảng 2.5 Trạng thái ngoại hối MB thời điểm cuối niên độ giai đoạn 2010 2014 110 Bảng 2.6 Rủi ro tỷ giá MB thời điểm cuối niên độ giai đoạn 2010 - 2014 115 Bảng 2.7 Ảnh hưởng thay đổi tỷ giá đến báo cáo kết hoạt động kinh doanh MB năm 2012 2013 115 Bảng 2.8 Báo cáo rủi ro tiền tệ theo VaR 116 Bảng 2.9 Hạn mức phê duyệt cấp có thẩm quyền 119 Bảng 2.10 Cơng cụ tài phái sinh 121 Bảng 2.11 Kết thống kê độ tin cậy (cho 40) 126 Bảng 2.12 Kết thống kê độ tin cậy (cho 36) 126 Bảng 2.13 Kết KMO and Bartlett’s Test nhóm nhân tố bên 127 Bảng 2.14 Phân tích nhân tố nhóm nhân tố bên 128 Bảng 2.15 Kết KMO and Bartlett’s Test nhóm nhân tố bên 129 Bảng 2.16 phân tích nhân tố nhóm nhân tố bên 130 Bảng 2.17 Các nhân tố ảnh hưởng tới công tác quản trị rủi ro thị trường Ngân hàng TMCP Quân đội (sau khảo sát xử lý SPSS) 131 Bảng 2.18 Tổng hợp mức độ ảnh hưởng nhóm nhân tố đến cơng tác QTRRTT Ngân hàng TMCP Quân đội 132 viii Bảng 2.19 Tổng hợp mức độ ảnh hưởng nhân tố bên đến công tác QTRRTT Ngân hàng TMCP Quân đội 132 Bảng 2.20 Tổng hợp mức độ ảnh hưởng nhân tố bên đến công tác QTRRTT Ngân hàng TMCP Quân đội 133 Bảng 3.1 Một số tiêu phấn đấu MB giai đoạn 2014 – 2018 144 Bảng 3.2 So sánh NII E 150 192 DANH MỤC CÁC CƠNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CĨ LIÊN QUAN CỦA TÁC GIẢ ĐÃ ĐƯỢC CƠNG BỐ Tạ Quang Tuấn, (2010), Chính sách giám sát ngân hàng New Zealand, Tạp chí Khoa học Đào tạo Ngân hàng số 100 tháng năm 2010 Tạ Quang Tuấn, (2014), Ứng dụng giá trị chịu rủi ro quản trị rủi ro thị trường hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam nay, Tạp chí Nghiên cứu Khoa học Hậu cần Quân sự, số (167) tháng năm 2014 Tạ Quang Tuấn, (2015), Quản trị rủi ro thị trường Ngân hàng Thương mại Cổ phần Quân đội, Tạp chí Khoa học Đào tạo Ngân hàng số 152 + 153 tháng 1&2 năm 2015 Tạ Quang Tuấn, (2015), Một số vấn đề cần quan tâm công tác quản trị rủi ro thị trường hoạt động ngân hàng thương mại Việt Nam, Tạp chí Ngân hàng số tháng năm 2015 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO A Tiếng Việt Báo cáo thường niên Ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội từ 2010, 2011, 2012,2013 Bản cáo bạch niêm yết Ngân hàng – Ngân hàng TMCP Quân Đội 2013 Báo cáo tài hợp - Ngân hàng TMCP Quân Đội năm 2010, 2011, 2012,2013 Báo cáo thường niên – Ngân hàng Nhà nước Việt Nam năm 2010, 2011, 2012 Joel Bessis (2012), Quản trị rủi ro ngân hàng, NXB Lao động - xã hội , Hồ Chí Minh Frederic S Mishkin (1995), Tiền tệ, ngân hàng thị trường tài chính, NXB Khoa học kỹ thuật, Hà Nội Nguyễn Văn Tiến (2015), Quản trị ngân hàng thương mại, NXB Thống kê, Hà Nội Peter S Rose (2004), Quản trị ngân hàng thương mại, NXB tài chính, Hà Nội Phan Thị Thu Hà (2009), Quản trị ngân hàng thương mại, Nhà xuất Giao thông vận tải, Hà Nội 10.Nguyễn Văn Tiến (2010), Quản trị rủi ro kinh doanh ngân hàng, NXB Thống kê, Hà Nội 11.Nguyễn Văn Tiến (2012), Kinh doanh ngoại hối, NXB Thống kê, Hà Nội 12.Ủy ban Basel giám sát ngân hàng , Basel I, Basel II ( dịch) 13.Lê Văn Tư (2004), Ngân hàng Thương mại, NXB Thống kê, Hà Nội 14.Nguyễn Duệ (2001), Quản trị Ngân hàng, NXB Thống kê, Hà Nội 15.Nguyễn Kim Anh (2007), Ứng dụng nghiệp vụ tài phái sinh hoạt động kinh doanh NHTM Việt Nam, đề tài nghiên cứu khoa học cấp ngành 16.Đỗ Thi Kim Hảo (2005), Giải pháp quản lý rủi ro lãi suất Ngân hàng nông nghiệp Phát triển nông thôn Việt Nam, Luận án tiến sĩ kinh tếHọc Viên Ngân hàng 17.Đỗ Thị Kim Hảo (2014) - Chương trình giảng Quản lý rủi ro kinh doanh ngân hàng 18.Hoàng Mạnh Hà(2012), Giải pháp quản lý rủi ro lãi suất Ngân hàng đầu tư phát triển Việt Nam, Luận văn thạc sĩ kinh tế – Học viện Ngân hàng 19.Hoàng Xuân Phong (2014), Quản trị rủi ro thị trường Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam, Luận án Tiến sỹ kinh tế Học viện Ngân hàng 20.Nhìn lại sách tiền tệ (2011- 2012), nhóm nghiên cứu Học viện Chính sách phát triển 21.Quyết định số 3971/QĐ-MB-HS ngày 22 tháng năm 2012, ban hành quy chế tổ chức, hoạt động Khối Quản trị rủi ro giai đoạn 2011 – 2015 B Tiếng Anh 22.Allen, Steven (2003), Financial Risk management: A Practitioner’s Guide to Managing Market and Credit Risk , New Jersey, John Wiley and Sons 23.Bessis, J(2002) Risk management in banking 2nd edition John Wiley & Sons Ltd, England 24 Carol, A.(2008) Market risk analysis: Practical Financial Economies 25.Chance, Don.M (2008), An Introduction to Derivatives of Risk management, Mason South-Wester, Cengage Learning 26 Comptroller’s Handbook (1998), Interest Rate Risk, Comptroller of the Currency Administrator of National Banks 27 Crouhy, M., Galai, D and Mark, R.(2000) Risk management EcGraw - Hill Professional 195 28 David Begg, Staley Fischer, Rudiger Dornbusc (1992), Economics, McGraw Hill Book Company, London 29 Dowd, K.(2005) Measuring market risk 2nd ed John Wiley & Sons Ltd, England 30 Federic S Minhkin (2002), Money, Banking and Financial Market 31 Guop, Benton.E (2007), Commercial Banking: The Management of Risk, Milton, Qld: John Wiley and Sons, Australia 32 Guy MERTENS (2005), Assets and Liabilities Management, ATTF, Luxembourg 33 Heinie van Greuning, Sonja Brajovic Bratanovic (2003),Analyzing and Managing Banking Risk 34 Ioan Trenca (2009), The use in banks of Value at risk method in market risk management 35.J.P Morgan, 1995, “RiskMetrics”, Third Edition, J.P Morgan 36 Jeremy Berkowitz, James O’ Brien (2001), How accurate are Value-atrisk models at commercial banks, University of California, Irvine 37.Kevin,D.(2002) Measuring Market Risk John Wiley & Sons, England 38 Moorad Choudhry (2006), An introduction to value-at-risk, John wiley& sons, ltd 39 R.S Raghavan (2006) Managing Market risk 40.Yakov Ben-HaiM (2005), Value-at-risk with info-gap uncertainty, The Journal of risk finance PHỤ LỤC 01 (Sơ đồ tổ chức MB theo Thông báo số 10701/TB-HS MB ngày 16/11/2012) PHỤ LỤC 02 NGÀY Trái phiếu AAA Trái phiếu BBB Trái phiếu CCC 3-2-2013 13500 4200 11000 2-2-2013 14200 4400 11000 1-2-2013 13500 4200 11000 31-01-2013 13200 4400 11000 30-01-2013 12800 4500 11000 20-01-2013 12600 4400 11000 19-01-2013 12800 4200 11000 18-01-2013 12300 4000 11000 17-01-2013 12100 3900 11000 16-01-2013 12300 3800 11000 13-01-2013 12000 3700 11000 12-1-2013 11900 3600 11000 11-1-2013 12000 3700 11000 10-1-2013 12200 3600 11000 9-1-2013 11600 3600 11000 6-1-2013 11400 3700 11000 5-1-2013 11600 3800 11000 4-1-2013 11700 3800 11000 3-1-2013 11500 4000 11000 30-12-2012 11300 4000 11000 29-12-2012 10900 4100 11000 28-12-2012 11200 4100 11000 27-12-2012 10500 4000 11000 26-12-2012 10800 4000 11000 23-12-2012 11200 4000 11000 22-12-2012 11200 4000 11000 Thay đổi AAA Thay đổi BBB Thay đổi CCC -0.050552 -0.046520 0.000000 0.050552 0.046520 0.000000 0.022473 -0.046520 0.000000 0.030772 -0.022473 0.000000 0.015748 0.022473 0.000000 -0.015748 0.046520 0.000000 0.039846 0.048790 0.000000 0.016394 0.025318 0.000000 -0.016394 0.025975 0.000000 0.024693 0.026668 0.000000 0.008368 0.027399 0.000000 -0.008368 -0.027399 0.000000 -0.016529 0.027399 0.000000 0.050431 0.000000 0.000000 0.017392 -0.027399 0.000000 -0.017392 -0.026668 0.000000 -0.008584 0.000000 0.000000 0.017242 -0.051293 0.000000 0.017544 0.000000 0.000000 0.036040 -0.024693 0.000000 -0.027151 0.000000 0.000000 0.064539 0.024693 0.000000 -0.028171 0.000000 0.000000 -0.036368 0.000000 0.000000 0.000000 0.000000 0.000000 0.028953 0.029355 0.000000 AAA AAA 0.000838 BBB 0.000185 CCC 0.000000 BBB 0.00018 0.00086 0.00000 AAA 0.867058938 BBB 0.013158608 TỶ TRỌNG STDEV OF PORTFOLIO BBB CCC Giá trị danh mục Thời gian năm giữ Khoảng tin cậy Fc TOTAL VaR CCC 0.119782454 0.025190519 TRÁI PHIẾU AAA CCC 0.00000 0.00000 0.00000 3951747 192768 670000 61,528,210,100.0 10 95% 1.644853626951 8,061,923,263.20 GIÁ GIÁ TRỊ 13500 4200 11000 VaR 2,540,604,87 53,348,584,500 809,625,600 39,092,731 7,370,000,000 PHỤ LỤC Trái phiếu AAA Trái phiếu A Trái phiếu B Thay đổi giá trị danh mục Tỷ trọng 0.867058938 0.013158608 0.119782454 Giá trị 53,348,584,500 809,625,600 7,370,000,000 2,696,892,536.59 -37,663,795.57 0.00 -2,734,556,332.16 2,696,892,536.59 37,663,795.57 0.00 2,734,556,332.16 1,198,895,049.38 -37,663,795.57 0.00 1,161,231,253.81 1,641,624,432.59 -18,194,599.40 0.00 1,623,429,833.19 840,152,552.45 18,194,599.40 0.00 858,347,151.85 -840,152,552.45 37,663,795.57 0.00 -802,488,756.88 2,125,722,819.11 39,501,765.94 0.00 2,165,224,585.05 874,586,546.09 20,497,945.48 0.00 895,084,491.57 -874,586,546.09 21,030,418.76 0.00 -853,556,127.33 10 1,317,315,929.30 21,591,295.54 0.00 1,338,907,224.85 11 446,434,274.66 22,182,910.92 0.00 468,617,185.58 12 -446,434,274.66 -22,182,910.92 0.00 -468,617,185.58 13 -881,814,861.87 22,182,910.92 0.00 -859,631,950.95 14 2,690,414,656.12 0.00 0.00 2,690,414,656.12 15 927,824,855.67 -22,182,910.92 0.00 905,641,944.75 16 -927,824,855.67 -21,591,295.54 0.00 -949,416,151.21 17 -457,930,575.65 0.00 0.00 -457,930,575.65 18 919,825,967.50 -41,528,364.24 0.00 878,297,603.26 19 935,964,085.91 0.00 0.00 935,964,085.91 20 1,922,679,596.85 -19,991,771.28 0.00 1,902,687,825.56 21 1,448,466,834.44 0.00 0.00 -1,448,466,834.44 22 3,443,038,748.41 19,991,771.28 0.00 3,463,030,519.70 0.00 0.00 -1,502,876,410.30 0.00 0.00 -1,940,162,338.12 0.00 0.00 0.00 23 24 25 1,502,876,410.30 1,940,162,338.12 0.00 Giá trị danh mục Kỳ hạn nắm giữ Khoảng tin cậy VaR 61,528,210,100.00 10 95% 1,852,705,152.55 PHỤ LỤC Phương pháp phức tạp sử dụng biến động thành phần danh mục để giả định làm biến động danh mục lặp lại bước Vì số lượng số liệu tính tốn thường lớn Do đó, phụ lục đưa phần kết thu sau chạy liệu phụ lục 01, 02 Portfolio stdev Giá trị danh mục Số lượng bước lập sử dụng mô Thời gian năm giữ Khoảng tin cậy TOTAL VAR 0.025190519 61,528,210,100 10858 10 95% 8,157,678,483.96 PHỤ LỤC Báo cáo diễn biến trạng thái ngoại tệ cuối ngày Tên: Ngân hàng TMCP Quân Đội BÁO CÁO DIỄN BIẾN TRẠNG THÁI NGOẠI TỆ CUỐI NGÀY Ngày 30 tháng 12 năm 2013 Đơn vị: tỷ đồng Ngày báo cáo Diễn biến 30 ngày trước báo cáo STT Chỉ tiêu '30/12/2013 '27/12/2013 '26/12/2013 '25/12/2013 (1) (2) (3) (4) (5) (6) Trạng thái cuối ngày ngoại tê - AUD Trạng thái cuối ngày ngoại tê - CAD Trạng thái cuối ngày ngoại tê - CHF Trạng thái cuối ngày ngoại tê - EUR Trạng thái cuối ngày ngoại tê - GBP Trạng thái cuối ngày ngoại tê - USD Trạng thái cuối ngày ngoại tệ khác Trạng thái cuối ngày âm Trạng thái cuối ngày dương (…) (…) '19/11/2013 '18/11/2013 (32) (33) Người lập biểu PHỤ LỤC Phương pháp tiêu chuẩn hoá đo lường rủi ro lãi suất chung theo Basel II Theo phương pháp đáo hạn, trạng thái thừa thiếu chứng khốn nợ hình thức gây RRLS khác bao gồm công cụ phái sinh, xếp vào thang gồm 13 thời hạn (hoặc 15 thời hạn trường hợp công cụ có mức coupon thấp) Các cơng cụ có LSCĐ cần phân bổ dựa thời hạn lại ngày đáo hạn cịn cơng cụ có LSBĐ phân loại theo thời hạn lại tới ngày định giá Các trạng thái trái dấu có số lượng thực tế theo ước tính loại giấy tờ (chứ giấy tờ khác người phát hành) bù trừ sở thời hạn lãi suất giao dịch FRAs, kỳ hạn, tương lai, hoán đổi cân đối chặt chẽ đáp ứng điều kiện quy định Bước việc tính tốn xác định quyền số cho trạng thái khoảng thời hạn hệ số đưa để phản ánh nhạy cảm giá trạng thái thay đổi dự tính lãi suất Quyền số cho khoảng thời hạn quy định Bảng PL1.1 Các trái phiếu khơng có coupon trái phiếu có coupon thấp (được định nghĩa trái phiếu có coupon 3%) được phân theo nhóm thời hạn quy định cột thứ bảng Bảng PL1.1 : Phương pháp đáo hạn: khoảng thời hạn quyền số Coupon từ 3% trở lên Từ tháng trở xuống Từ tới tháng Từ tới tháng Từ tới 12 tháng Từ tới năm Từ tới năm Từ tới năm Từ tới năm Từ tới năm Từ tới 10 năm Từ 10 đến 15 năm Từ 15 đến 20 năm Trên 20 năm Coupon 3% Từ tháng trở xuống Từ tháng tới tháng Từ tháng tới tháng Từ tới 12 tháng Từ tới 1.9 năm Từ 1.9 tới 2.8 năm Từ 2.8 tới 3.6 năm Từ 3.6 tới 4.3 năm Từ 4.3 tới 5.7 năm Từ 5.7 tới 7.3 năm Từ 7.3 tới 9.3 năm Từ 9.3 tới 10.6 năm Từ 10.6 tới 12 năm Từ 12 tới 20 năm Trên 20 năm Quyền số rủi ro 0.00% 0.2% 0.40% 0.70% 1.25% 1.75% 2.25% 2.75% 3.25% 3.75% 4.50% 5.25% 6.00% 8.00% 12.50% Thay đổi LN dự kiến 1.00 1.00 1.00 1.00 0.90 0.80 0.75 0.75 0.70 0.65 0.60 0.60 0.60 0.60 0.60 Bước việc bù trừ trạng thái thừa thiếu nhân với quyền số khoảng thời hạn để tính trạng thái thừa thiếu cho khoảng thời hạn Tuy nhiên, khoảng có cơng cụ khác nhau, với thời hạn khác nên yêu cầu vốn 10% mức thấp trạng thái dư thừa dư thiếu để phản ánh rủi ro rủi ro khơng cân đối Ví dụ tổng trạng thái thừa khoảng thời hạn sau nhân với quyền số 100 triệu đô la tổng trạng thái thiếu 90 triệu đô la thì "phần tính thêm bù trừ nhóm" cho khoảng thời hạn 10% 90 triệu đô la (tức triệu đô la) Kết tính tốn nhằm để đưa loại trạng thái tính theo quyền số trạng thái thừa thiếu ròng cho khoảng thời hạn (10 triệu la ví dụ trên) phần tính thêm bù trừ nhóm khơng dấu Ngồi ra, ngân hàng thực việc “bù trừ” hai vòng, vòng trạng thái ròng khoảng (từ tới năm, từ năm tới năm năm) (Khoảng thời hạn tương ứng cho trái phiếu có coupon 3% từ tới năm, từ tới 3.6 năm 3.6 năm) sau trạng thái khoảng Việc bù trừ cần đảm bảo phần tính thêm bù trừ nhóm tỷ lệ phần trăm trạng thái cân đối quy định Bảng PL1.1.2 Bảng PL1.2 : Tỷ lệ phần tính thêm bù trừ nhóm Nhóm Khoảng thời hạn Nhóm Từ tới tháng Từ tới tháng Từ tới tháng Từ tới 12 tháng Từ năm tới năm Từ năm tới năm Từ năm tới năm Từ năm tới năm Từ năm tới năm Từ nămtới 10năm Từ10 nămtới15năm Từ 15 năm- 20 năm Trên 20 năm Nhóm Nhóm Trong nhóm Giữa nhóm Giữa nhóm liên quan & nhóm 40% 40% 100% 30% 40% 30% Các trạng thái thừa thiếu tính theo quyền số nhóm bù trừ với điều kiện có phần tính thêm bù trừ nhóm tỷ lệ phần trăm số lượng bù trừ Phần trạng thái rịng khoảng bù trừ với phần trái dấu nhóm khác với tỷ lệ áp dụng cho phần tính thêm bù trừ nhóm Theo phương pháp khoảng thời gian, ngân hàng có đủ điều kiện sử dụng phương pháp xác để đo lường tất RRTT chung cách tính toán nhạy cảm giá trạng thái riêng lẻ có đồng ý quan giám sát Các ngân hàng cần lựa chọn sử dụng phương pháp sở liên tục (trừ quan giám sát quốc gia cho phép thay đổi) phải theo dõi hệ thống sử dụng Cơ chế cho phương pháp sau: - Đầu tiên tính tốn nhạy cảm giá cơng cụ có biến động lãi suất 0.6 1% tuỳ thuộc vào kỳ hạn cơng cụ (xem Bảng PL1.3 đây); - Chia kết thu thành thang với 15 khoảng thời hạn quy định Bảng PL1.3; - Áp dụng phần tính thêm bù trừ nhóm với tỷ lệ 5% để phản ánh rủi ro sở; - Thực việc bù trừ nhóm tính phần thêm bù trừ nhóm theo quy định Bảng PL1.2 Bảng PL1.3 : Phương pháp khoảng thời gian: khoảng thời gian thay đổi LN dự kiến Thay đổi LN dự kiến Nhóm Dưới tháng Từ tới tháng Từ tới tháng Từ tới 12 tháng 1.00 1.00 1.00 1.00 Nhóm Từ tới 1.9 năm Từ 1.9 tới 2.8 năm Từ 2.8 tới 3.6 năm 0.90 0.80 0.75 Thay đổi LN dự kiến Nhóm Từ 3.6 tới 4.3 năm Từ 4.3 tới 5.7 năm Từ 5.7 tới 7.3 năm Từ 7.3 tới 9.3 năm Từ 9.3 tới 10.6 năm Từ 10.6 tới 12 năm Từ 12 tới 20 năm Trên 20 năm 0.75 0.70 0.65 0.60 0.60 0.60 0.60 0.60 Đối với trường hợp đồng tiền lại, tổng trạng thái khoảng thời hạn cần tính tỷ trọng rủi ro quy định Bảng trạng thái báo cáo sử dụng phương pháp đáo hạn, sử dụng mức thay đổi lợi nhuận dự kiến Bảng PL1.3, trạng thái tínhtheo phương pháp khoảng thời gian mà không bù trừ thêm