BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN TRƯỜNG CAO ĐẲNG CƠ GIỚI GIÁO TRÌNH MƠ ĐUN: KỸ THUẬT ĐIỆN VÀ ĐIỆN TỬ CÔNG NGHIỆP NGHỀ: CẮT GỌT KIM LOẠI TRÌNH ĐỘ: TRUNG CẤP Ban hành kèm theo Quyết định số: / QĐ-CĐCG ngày … tháng năm…… Trường cao đẳng Cơ giới Quảng Ngãi TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN Tài liệu thuộc loại sách giáo trình nên nguồn thơng tin phép dùng ngun trích dùng cho mục đích đào tạo tham khảo Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu lành mạnh bị nghiêm cấm LỜI GIỚI THIỆU Kỹ thuật điện-điện tử công nghiệp môn học sở biên soạn dựa chương trình khung, chương trình dạy nghề Bộ Lao động- Thương binh Xã hôi Tổng cục dạy nghề ban hành dành cho hệ Cao đẳng nghề Trung cấp nghề Cắt gọt kim loại Kỹ thuật điện điện tử công nghiệp môn học quan trọng ngành công nghiệp đại Môn học giúp sinh viên hiểu cách hoạt động thiết bị điện tử hệ thống điện ứng dụng công nghiệp Đối với sinh viên trung cấp nghề Cắt gọt kim loại, môn học giúp họ nắm bắt kiến thức điện tử ứng dụng công nghiệp, đồng thời phát triển kỹ để tham gia thiết kế xây dựng hệ thống điện tử đơn giản Những kiến thức sẽgiúp sinh viên nâng cao khả tìm kiếm việc làm hội thăng tiến công việc sau Ở Việt Nam có nhiều giáo trình, tài liệu tham khảo, sách hướng dẫn tập môn học Kỹ thuật điện điện tử công nghiệp biên soạn biên dịch nhiều tác giả, chuyên gia đầu ngành điện, điện tử công nghiệp Tuy nhiên nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng trình đào tạo nhà trường phải bám sát chương trình khung giáo trình Kỹ thuật điện điện tử cơng nghiệp biên soạn tham gia giảng viên trường Cao đẳng Cơ giới dựa sở chương trình khung đào tạo ban hành, trường Cao đẳng Cơ giới với giáo viên có nhiều kinh nghiệm tham khảo nguồn tài liệu khác để thực biên soạn giáo trình Kỹ thuật điện điện tử công nghiệp vụ cho công tác giảng dạy Giáo trình thiết kế theo mơn học thuộc hệ thống Mơn học( MH12) chương trình đào tạo nghề Cắt gọt kim loại cấp trình độ trung cấp nghề dùng làm giáo trình cho học viên khóa đào tạo, sau học tập xong mơ đun này, học viên có đủ kiến thức để học tập tiếp môn học, mô đun khác nghề Tham gia biên soạn Cao Thị Thanh Bình ………… ……… … Chủ biên MỤC LỤC NỘI DUNG TRANG Chương 1: Khái niện mạch điện 14 Mạch điện phần tử mạch 14 Định luật Ohm 15 Định luật Kirchhoff 17 Giải mạch điện chiều 19 Chương 2: Từ trường – Các tượng cảm ứng điện từ 24 Khái niệm từ trường 25 Từ trường dòng điện 27 Các đại lượng đặc trưng từ trường 28 Lực điện từ 29 Hiện tượng cảm ứng điện từ 31 Sức điện động cảm ứng dây dẫn thẳng chuyển động cắt ngang từ trường 32 Hiện tượng tự cảm 33 Chương 3: Mạch điện xoay chiều hình sin pha 34 Dịng điện xoay chiều hình sin 35 Biểu diễn đại lượng xoay chiều dạng đồ thị 36 Mạch xoay chiều trở 39 Mạch xoay chiều cảm 41 Mạch xoay chiều dung 42 Mạch xoay chiều có R-L-C nối tiếp 45 Hệ số công suất 47 Chương 4: Mạch điện xoay chiều pha 50 1.Hệ thống pha 51 Mạch pha nối hình 53 Mạch pha nối hình tam giác 55 Cơng suất mạch pha 57 Chương 5: Đo lường điện 60 Khái niệm 61 Đo dòng điện – điện áp 63 Đo điện trở 65 Đo điện – đo công suất 67 Chương 6: Máy biến áp 68 Khái niệm chung 69 Cấu tạo, nguyên lý làm việc máy biến áp 76 Máy biến áp pha 96 Các máy biến áp đặc biệt 126 Chương 7: Máy điện không đồng 139 Khái niệm chung cấu tạo Mở máy động không đồng ba pha 146 Điều chỉnh tốc độ động không đồng ba pha 169 Động không đồng pha 223 Chương 8: Máy điện chiều 274 Cấu tạo – nguyên lý làm việc máy điện chiều 276 Phân loại máy điện chiều 288 Chương 9: Khí cụ điện – mạch máy 306 Cấu tạo - công dụng 307 Lựa chọn sồ khí cụ điện hạ áp 308 Mạch máy công nghiệp 309 Tài liệu tham khảo 312 GIÁO TRÌNH MƠ ĐUN Tên mơ đun: Kỹ thuật điện-điện tử cơng nghiệp Mã mơ đun: MH12 Vị trí, tính chất, ý nghĩa vai trị Mơn học: - Vị trí: + Mơn học Kỹ thuật điện học học kỳ II năm thứ + Học trước mô-đun Điện - Tính chất + Mơn học Kỹ thuật điện thuộc mơ đun kỹ thuật sở, đóng vai trị quan trọng q trình đào tạo cao đẳng nghề nói chung Cao đẳng nghề cắt gọt kim loại nói riêng + Mơn học Kỹ thuật điện tảng để sinh viên dễ dàng tiếp thu kiến thức môn học khác chuyên ngành -Ý nghĩa, vai trị: Mơn học Kỹ thuật điện điện tử cơng nghiệp đóng vai trị quan trọng q trình học tập nghiên cứu lĩnh vực điện tử Nó cung cấp cho học viên kiến thức kỹ cần thiết Trong khóa học này, sinh viên học phương pháp để thiết kế, vận hành bảo trì hệ thống điện tử, bao gồm phần cứng, phần mềm linh kiện điện tử Các chủ đề trình bày hình thức lý thuyết thực hành, giúp sinh viên có hội tiếp cận với thiết bị điện tử thực tế công nghệ tiên tiến - Đối tượng: Áp dụng cho học sinh trình độ trung cấp nghề Cắt gọt kim loại + kiến thức: A1 Trình bày tiêu chuẩn hình thành vẽ kỹ thuật; A2 Trình bày nội dung hình học hoạ hình; + kỹ năng: B1 Rèn luyện kỹ phương pháp vẽ B2 Vẽ đọc dạng sơ đồ điện như: sơ đồ nguyên lý, sơ đồ lắp đặt, sơ đồ nối dây, sơ đồ đơn tuyến + Năng lực tự chủ trách nhiệm: C1 Chủ động, nghiêm túc học tập cơng việc C2 Giữ gìn vệ sinh cơng nghiệp, đảm bảo an toàn cho người thiết bị 1.Chương trình khung nghề Cắt gọt kim loại Mã MH, MĐ I MH 01 MH 02 MH 03 MH 06 MH 05 MH 06 II MH 07 MH 08 MH 09 MH 10 MH 11 MH 12 MH 13 MĐ 14 MĐ 15 MĐ 16 MĐ 17 MĐ 18 MĐ 19 MĐ 20 MĐ 21 MĐ 22 MĐ 23 MĐ 24 MĐ 25 Số tín Tên mơn học, mơ đun Các mơn học chung Chính trị Pháp luật Giáo dục thể chất Giáo dục quốc phòng - An ninh Tin học Ngoại ngữ (Anh văn) Các môn học, mô đun chuyên môn ngành, nghề Vẽ kỹ thuật Autocad Cơ Kỹ thuật Dung sai – Đo lường kỹ thuật Vật liệu khí Kỹ thuật điện điện tử cơng nghiệp Kỹ thuật an toàn – Bảo hộ lao động Nguội Tiện trụ ngắn, trụ bậc, tiện trụ dài l10d Tiện rãnh, cắt đứt Gia công lỗ máy tiện Phay, bào mặt phẳng ngang, song song, vng góc, nghiêng Phay, bào mặt phẳng bậc Phay, bào rãnh, cắt đứt Tiện côn Tiện ren tam giác Tiên ren vuông Tiện ren thang Phay, bào rãnh chốt đuôi én - chữ T 12 1 2 Thời gian đào tạo (giờ) Trong Tổng Lý Thực Kiểm số thuyết hành tra 255 94 148 13 30 15 13 15 30 24 45 21 21 45 15 29 90 30 56 110 1650 450 1136 64 3 3 2 60 45 60 45 45 45 30 60 33 14 40 34 41 37 25 14 24 29 16 43 3 3 75 25 47 3 30 75 16 24 56 3 75 10 62 2 2 45 30 45 60 45 45 75 10 13 8 20 35 23 33 45 35 35 52 2 2 MĐ 26 MĐ 27 MĐ 28 MĐ 29 MĐ 30 MĐ 31 MĐ 32 MĐ 33 MĐ 34 MĐ 35 Phay đa giác Phay bánh trụ thẳng Phay bánh trụ nghiêng, rãnh xoắn Tiện CNC Phay CNC Tiện lệch tâm, tiện định hình Thực hành hàn Mài mặt phẳng Mài trụ ngồi, ngồi Thực tập sản xuất Tổng cộng 2 45 60 36 51 2 45 35 2 2 81 60 60 75 45 45 45 180 1905 4 10 8 18 544 54 54 62 35 35 35 162 1284 2 2 77 Chương trình chi tiết môn học: S TT I II III Thời gian Tổng Lý Bài số thuyết tập Tên chương, mục Khái niện mạch điện Mạch điện phần tử mạch Định luật Ohm Định luật Kirchhoff Giải mạch điện chiều Từ trường – Các tượng cảm ứng điện từ Khái niệm từ trường Từ trường dòng điện Các đại lượng đặc trưng từ trường Lực điện từ Hiện tượng cảm ứng điện từ Sức điện động cảm ứng dây dẫn thẳng chuyển động cắt ngang từ trường Hiện tượng tự cảm Mạch điện xoay chiều hình sin pha Dịng điện xoay chiều hình sin Biểu diễn đại lượng xoay chiều 4 Kiể m tra dạng đồ thị Mạch xoay chiều trở Mạch xoay chiều cảm Mạch xoay chiều dung Mạch xoay chiều có R-L-C nối tiếp Hệ số công suất IV Mạch điện xoay chiều pha Hệ thống pha Mạch pha nối hình Mạch pha nối hình tam giác Công suất mạch pha V Đo lường điện Khái niệm Đo dòng điện – điện áp Đo điện trở Đo điện – đo công suất VI Máy biến áp Khái niệm chung Cấu tạo, nguyên lý làm việc máy biến áp Máy biến áp pha Các máy biến áp đặc biệt VII Máy điện không đồng Khái niệm chung cấu tạo Nguyên lý hoạt động động không động ba pha Mở máy động không đồng ba pha Điều chỉnh tốc độ động không đồng ba pha Động không đồng pha VIII Máy điện chiều Cấu tạo – nguyên lý làm việc máy điện chiều Phân loại máy điện chiều IX Khí cụ điện – mạch máy Cấu tạo - công dụng 10 4 4 2 11 10 1 1