NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM BỘ GIẢO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HỌC VIỆN NGÂN HÀNG Đ Ả N G THỊ T H A N H T O À N GIAI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ THU HÒI NỌ SỚM TẠI ngân hàng th n g mại có PHÀN VIỆT NAM THỊNH VƯỢNG L Ư Ạ N VẰN T H Ạ C s ĩ KỈNH TÉ HỌC VIÊN NGÂN HÀNG TRUNG TÂM THÔNG TIN-THƯ VIÊN Số: L '\ I % Ĩ L Ĩ HÀ NỌI - 2017 % NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HỌC VIỆN NGÂN HÀNG Đ Ặ N G THỊ T H A N H T O À N GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ THU HỎI NỌ SỚM TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỒ PHẦN VIỆT NAM THỊNH VƯỢNG Chuyên ngành: Tài - Ngân hàng Mã số: 60.34.02.01 LU ẬN V ĂN T H Ạ C s ỉ KINH TẾ Nguôi hướng dẫn khoa học: TS BÙI TÍN NGHỊ L HÀ NỘI - 2017 đ LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan cơng trình nghiên cứu riêng tơi Các số liệu nêu luận văn có nguồn gốc rõ ràng, kết luận văn trung thực chưa cơng bố cơng trình khác Tác giả luận văn Đặng Thị Thanh Toàn LỜI CẢM ƠN Tòi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến thầy TS Bùi Tín Nghị hướng dân giúp đỡ tơi hồn thành luận văn đồng thời xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến thầy cô giáo Học viện ngân hàng tận tình giúp đỡ tơi q trình học tập thực luận văn Tôi xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo, toàn thể cán nhân viên Ngân hàng 1hương mại cố phần Việt Nam Thịnh Vượng tạo điều kiện tốt để yên tâm tham gia học tập, thu thập tài liệu nghiên cứu hoàn thành luận văn Tác giả luận văn Đặng Thị Thanh Toàn MỤC LỤC MỎ Đ Ầ U CHƯƠNG .4 LÝ LUẠN CHUNG VÈ NỌ QUÁ HẠN VÀ HOẠT ĐỌNG THU HỎI NỌ SỚM TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG M Ạ I 1.1 LÝ LUẠN CHUNG VẺ HƠẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1.1 Khái quát Ngân hàng thương m ại .4 1.1.2 Các nghiệp vụ cua Ngân hàng thương m ại 1.1.3 Hoạt động cho vay Ngân hàng thương mại .7 1.2 TÒNG QUAN VỀ NỢ QUÁ HẠN TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA NGÀN HÀNG THƯƠNG MẠI 14 1.2.1 Khái niệm phân loại nợ hạn 14 1.2.2 Dấu hiệu nhận biết khoản vay có nguy hạn 16 1.2.3 Nguyên nhân phát sinh nợ hạn 17 1.2.4 Anh hưởng cua nợ hạn đến hoạt động kinh doanh cua ngân hàng kinh tế 22 1.3 HOẠT ĐỘNG THU HỒI NỢ SỚM TRONG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH TẠI CÁC NGÀN HÀNG THƯƠNG MẠI .23 1.3.1 Khái niệm cần thiết thu hồi nợ sớm 23 1.3.2 Quy trình thu hoi nợ sớm 25 1.3.3 Hình thức thu hồi nợ sớm 30 1.3.4 Chi tiêu đánh giá hiệu qua thu hồi nợ sớm 31 1.4 KINH NGHIỆM VỀ THU HỒI SỚM NỢ QUÁ HẠN TẠI MỘT SỐ NGÂN HÀNG TRÊN THẾ GIỚI VÀ Ở VIỆT NAM 32 1.4.1 Kinh nghiệm thu hồi nợ sớm số nước giới 32 1.4.2 Kinh nghiệm thu hồi nợ sớm số ngân hàng nước 34 1.4.3 Bài học rút cho ngân hàng Việt Nam 40 CHUÔNG 42 THỤC TRẠNG CÔNG TÁC THU HỎI NỌ SỚM TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CO PHÀN VIỆT NAM THỊNH V Ư Ợ N G 42 2.1 KHÁI QUÁT VỀ HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHÀN VIỆT NAM TI IỊNII VƯỢNG 42 2.1.1 Hoạt động huy động vốn 42 2.1.2 Hoạt động cho v ay 45 2.1.3 Kết hoạt động kinh doanh .47 2.2 KẾT QUA THU HỎI NỢ SỚM TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI c ổ PHẨN VIỆT NAM TIỈỊNH VƯỢNG 51 2.2.1 Mơ hình thu hồi nợ sớm Ngân hàng thương mại cố phần Việt Nam Thịnh Vượng 51 2.2.2 Kết qua thu hồi nợ sớm Ngân hàng thương mại cố phần Việt Nam Thịnh Vượng (Các số liệu tính tốn phần nàv sỏ liệu trung bình tháng) 63 2.2.3 Đo lường hiệu thu hồi nợ sớm 76 2.3 ĐÁN11 GIA CHUNG VỀ CÔNG TÁC THU HỒI NỢ SỚM TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN VIỆT NAM THỊNH VUỢNG .84 2.3.1 Những kết đạt 84 2.3.2 Những mặt hạn ch ế 85 CHƯƠNG GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ THU HỎI NỌ SỚM TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI c o PHẦN VIỆT NAM THỊNH VƯỢNG 90 3.1 ĐỊNH HƯỚNG HOẠT ĐỘNG THƯ HỒI NỢ SỚM CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỒ PHÀN VIỆT NAM THỊNH VƯỢNG 90 3.1.1 Định hướng phát triển hoạt động cho vay ngân hàng thương mại cố phần Việt Nam thịnh vượng 90 3.1.2 Định hướng hoạt động thu hồi nợ sớm Neân hàng thương mại cố phần Việt Nam thịnh vượng 95 3.2 GIAI PHÁP NẤNG CAO HIỆU QUẢ THƯ HỒI NỢ SỚM TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CÔ PHẦN VIỆT NAM THỊNH VƯỢNG .96 3.2.1 Nhóm giải pháp nâng cao hiệu qua thu hồi nợ sớm Trung tâm quan lý thu hồi n ợ 96 3.2.2 Nhóm giải pháp hồ trợ khác 108 3.3 MỘT SỔ KIỀN NGHỊ 115 3.3.1 Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước 115 3.3.2 Kiến nghị với Chính phu 118 KÉT LUẬN 121 DANH MỤC CÁC TỪ VIẺT TẤT Nguyên nghĩa Viết tắt AMC Công ty quan lý tài sản CTCP Công ty cổ phần DN Doanh nghiệp DNNN Doanh nghiệp Nhà nước KH Khách hàng KHCN Khách hàng cá nhân KHDN Khách hàng doanh nghiệp MSB Ngân hàng thương mại cổ phần hàng hải Việt Nam NPL Nợ xấu NQH Nợ hạn NH Ngân hàng NHNN Ngân hàng nhà nước NHTM Ngân hàng thương mại QL&THN Quản lý thu hòi nợ SME Khách hàng Doanh nghiệp vừa nhỏ TCB Ngân hàng thương mại cổ phần kỳ thương Việt Nam TCTC Tơ chức tài MSB Ngân hàng thương mại cổ phần hàng hai Việt Nam TMCP Thương mại cổ phần TNHH Trách nhiệm hữu hạn TSCĐ Tài san cố định THN Thu hồi nợ VPBank Ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam Thịnh Vượng DANH MỤC BẢNG, BIÊU ĐÒ, s ĐÒ Bans 1.1 Chiến lược thu hồi nợ tổng thể Phòng quán lý thu hồi nợ MSB 37 (trang bên) 37 Bảng 2.1 Nguồn vốn huy động VPBank 43 Bang 2.2 Dư nợ cho vay VPBank theo thời gian cho vay ban đầu 45 Bans 2.3 Kết hoạt động VPBank giai đoạn 2014-2016 47 Bans 2.4 Phân chia khoan vay dựa số ngày hạn 57 Bans 2.5 Ket thu hồi nợ theo buckets 63 Bang 2.6 Ty lệ dịch chuyến nhóm nợ theo đối tượng khách hàng 64 Bans 2.7 Ket thu hồi nợ sớm theo Buckets phân khúc KHCN 65 Bans 2.8 Kết qua thu hồi nợ sớm theo Buckets phân khúc KHDN vừa nhỏ 67 Bang 2.9 Ket thu hồi nợ sơm theo san phẩm nhóm KHCN - trang bên 69 Bans 2.10 Dư nợ dịch chuyên từ B03 sang B04 theo sán phàm nhóm KHCN 71 Bans 2.11 Ket qua thu hoi nợ sớm theo san phẩm nhóm SME 74 Bans 2.12 Dư nợ dịch chuyển từ B03 sang B04 theo sản phẩm nhóm SME 75 Bans 2.13 Nợ hạn phân chia theo nhóm n ợ 77 Bans 2.14 Chi tiêu dịch chuyển nhóm nợ giao cho Trung tâm QE THN 79 Bans 2.15 Chi tiêu dịch chuyển nhóm nợ giao cho nhóm thu hồi nợ KHCN .80 Bans 2.16 Chỉ tiêu dịch chuyển nhóm nợ giao cho nhóm thu hồi nợ SME 82 Bans 2.17 Tổng thực thu từ BOO -> B03 Trung tâm QL THN 83 Báng 2.18 So sánh thực thu vói số giao gia định tơng gốc, lãi phai thu khách hàng84 Biếu đồ 2.1 Tỷ trọng loại vốn huy động VPBank 44 Biêu đồ 2.2 Cơ cấu thu nhập 48 Biểu đồ 2.3 Cơ cấu chi phí 49 báo mức độ rủi ro khách hàng cho ngân hàng EWS đưa công cụ hỗ trợ việc phát hiện, kiểm sốt, cảnh báo rủi ro tín dụng; đánh giá khách hàng sau cho vay, canh bao sơm đoi VỚI trường hợp có dâu hiệu rủi ro; nâng cao chất lượng kiêm soát chât lượng nợ ngân hàng thông qua việc đánh giá thường xuyên quan lý danh mục khách hàng sau cho vay; phân luồng khách hàng có rủi ro tới dâu mơi xứ lý lừ đó, ngân hàng chủ động biện pháp xử lý hồ trợ khach hàng, hạn chê khả phát sinh nợ xâu, tăng chât lượng tín dụng hệ thơng EWS cơng cụ quan trọng đảm bảo cho cho ngân hàng an tồn tín dụng, giúp hạn chế tỷ lệ nợ xấu, nơ hạn hệ thống ngân hàng 1ỉệ thống the điểm - scorecard công cụ sàng lọc, phân biệt khách hàng tôt - xâu theo tiêu chí định sẵn trước đó, sở để đưa dinh phê duyệt tín dụng thu hôi nợ với khách hàng Thẻ điểm giảm thiểu công đoạn viêt lách, soạn thảo tờ trinh, giảm chi phí nhân cơng giúp tăng cường tính minh bạch quy trình xử lý hồ sơ, xử lý nợ s Nội dung giải pháp Vê cảnh báo sớm rui ro EWS: Phịng giám sát tín dụng thuộc khối Quản trị rủi ro chịu trách nhiệm xây dựng quy định, quy trình cảnh báo sớm rủi ro tín dụng phan tach phân nhóm khách hàng cá nhân, khách hàng doanh nghiệp, có tham khao vê EWS triên khai sô ngân hàng khác trong, nước + Bước đầu xây dựng tổ dự án EWS, áp dụng điều tra toàn khách hàng có nợ nhỏm khơng q hạn VPBank thời điếm điều tra Quy định rõ tân suât điêu ra, tháng/lần tháng/lần thời điểm review lại kết điều tra trước + Nên phân tách hệ thống EWS top-down Giám sát tín dụng đánh gái EWS bottom-up đơn vị kinh doanh đánh giá + Phân nhóm khách hàng theo nhóm: đỏ, vàng, xanh; khách hàng nhóm xanh khách hàng khơng có rủi ro, có khả trả nợ tương lai; khách hàng nhóm vàng khách hàng có vài dấu hiệu rủi ro khơng đủ kha tra nợ tương lai cần có giải pháp ngăn chặn rủi ro; khách hàng nhóm đỏ 111 khách hàng có rủi ro rỗ ràng, nghiêm trọng, chắn ảnh hưởng đến khả trả nợ cho Ngân hàng, cân dược áp dụng biện pháp ngăn chặn rủi ro xẩy + Phân luồng theo nhóm khách hàng đơn vị xử lý cấu trúc nợ phận thu hồi nợ sớm, thu hồi nợ muộn có hạn chế áp dụng cho nhóm khách hàng rủi ro tăng lãi suất, tăng cấp phê duyệt giải ngân, hạn chế cấp tín dụng mới, + Đưa cac chi tiết dấu hiệu rủi ro cụ thể hồ sơ pháp lý, nhân thân khách hàng; nguồn tra nợ; mục đích sử dụng vốn; tài sản đảm bảo thẻ điểm scorecard; Khối Quản trị rủi ro mà cụ thể phịng mơ hỉnh đầu môi thực triển khai thẻ điểm scorecard Dữ liệu đầu vào thông tin khách hàng VPBank từ T24, W4, thông tin khách hàng CIC cập nhật từ cán tín dụng, cán kiểm soát sau vay Lên kế hoạch chi tiết triển khai the diêm xếp hạng tín dụng, thẻ điểm thu hồi nợ Lập bảng câu hỏi mà khách hàng phai vượt qua, chẳng hạn khách hàng có nợ xấu vịng 12 tháng gần khơng? Khách hàng có nợ nhóm thời điểm nộp hồ sơ không? số lần khách hàng phát sinh nợ nhóm 02 vịng 12 tháng gần Định kỳ lập báo cáo hiệu suất sư dụng scorecard 'S Điêu kiện thực giải pháp VPBank can hoàn thiện hệ thông liệu thông tin khách hàng cách xác cập nhật Đe từ việc input dừ liệu đầu vào cho trình đánh giá rủi ro khong bị sai lệch, tránh đánh giá sai lệch khách hàng, mức độ rủi ro gây ảnh hương nghiêm trọng Dữ liệu thông tin khách hàng xác kêt qua phân loại khách hàng đưa báo cáo rủi ro xác nhiêu Dịng thời cần có phối hợp chặt chẽ đơn vị đầu mối Khối Quan trị rủi ro với đơn vi kinh doanh nhằm thống trình tự, thủ tục Khoi kinh doanh, dơn vị khác việc thực giải pháp, phê duyệt liên quan khách hàng EWS hay scorecard VPBank cân nghiêm túc đầu tư phát triển sở hạ tầng, đặc biệt hạ tầng công nghệ thông tin, phục vụ cho hoạt động đánh giá rủi ro Định kỳ đơn vị đầu mối liên quan tổ chức rà soát, điều chỉnh thang điểm, tiêu chí phát sinh q trình triển khai 3.2.2.3 Xây dựng mơ hình qn trị rủi ro theo tiêu chuẩn Basel / / V Căn dưa giải pháp Theo tiêu chuân Basel tỏ chức tín dụng xây dựng công cụ phương pháp quản lý rủi ro tiên tiến, đảm bảo cho hệ thống quản trị rủi ro tín dụng tơt Một số điếm áp dụng quản lý rủi ro nợ hạn theo nguyên tắc cưa Basel sau: - Phân tách máy cấp tín dụng theo phận tiếp thị, phận phân tích tín dụng phận phê duyệt tín dụng trách nhiệm rạch rịi phận tham gia - Nâng cao lực cua cán quản lý rủi ro tín dụng - Xây dựng hệ thống quan lý cập nhật thơng tin hiệu để trì q trình đo lường, theo dõi tín dụng thích hợp, đáp ứng yêu cầu thẩm định quản lý rủi ro tín dụng nước phát triển Việt Nam, hoạt động cho vay chiếm tới 90% hoạt động cua ngân hàng, rủi ro phát sinh nợ hạn vấn đề cần quan tâm dặc biệt Đây loại rủi ro đa dạng phức tạp, việc quản lý phịng ngừa khó khăn Loại rủi ro xảy đâu lúc nào.VPBank ngân hàng nhà nước chi định thực phương pháp tiên tiến Basel 2, nên Ngân hàng cần thiết chuẩn bị tảng công nghệ thông tin dừ liệu đê xây dựng mơ hình đo lương rủi ro phù hợp V Nội dung giai pháp Hiện VPBank hoàn thành số phần việc quan trọng việc triển khai dự án Basel như: triển khai chế phê duyệt tín dụng tập trung; hoàn thiện sở hạ tầng dừ liệu cho việc xây dựng phương pháp xếp hạng tín dụng phân loại rủi ro theo tiêu chuân quốc tế; trình xây dụng thêm thẻ diem (scorecard) cho phân khúc khách hàng khác nhau; xây dựng hệ thống cảnh báo mi ro tín dụng sớm; tăng cường hệ thống tái cấu trúc thu hồi nợ ngân hàng Trong có phân tách trách nhiệm, quyền hạn lừng phận nhiên số vấn đề phát sinh Ví dụ thu hồi nợ khách hàng cấu nợ khách hàng có khoan lãi phai toán hạch toán treo tài khoản ngoại bảng Khi khách hàng làm thủ tục tât tốn khoản vay, chi tốn sơ tiền gốc lãi theo tài khoản nội bảng, dân đên tình trạng cịn khoản lãi treo khách hàng khơng tốn gây tổn thất cho ngân hàng khơng đưa vào trách nhiệm chi nhánh hay hội sở phải theo dõi khoản lãi Vì cần phải có chế phối hợp chi nhánh, phận hạch tốn thu nợ hội sơ khối cơng nghệ thông tin giúp khoản nghĩa vụ ngoại bảng nội bảng kết nối với thuận tiện cho việc theo dõi Ngoài ra, đào tạo cho nhân viên phòng, ban phận NH thiết nên tiên hành hàng năm, đáp ứng yêu cầu đề Basel Tất cá nhân viên ngân hàng phai biết nội dung cách vận hành Basel II Việc truyền thông Basel 11 đào tạo, cần có biện pháp từ xuống dưới, xây dựng tài liệu cụ thẻ đê chia sẻ kiến thức phòng, ban, đơn vị ngân hàng Chuyên hướng cho vay tập trung vào đánh giá mức độ tín nhiệm khách hàng dựa thơng tin thu thập thay chủ yếu dựa vào tài sản đảm bảo V Điều kiện thực giai pháp Đè có thê thực giải pháp này, cân Ngân hàng nhà nước phủ xây dựng chế tài minh bạch, báo cáo phản ánh thực trạng kinh doanh khách hàng mơ hình chấm điểm khách hàng cho kết đắn Nêu khơng kết qua phần tham khảo việc định cho vay ngân hàng phải dựa tài sản đảm báo khơng thể đóng vai trị định cấp tín dụng cho khách hàng lrong trình thực cần phái thường xuyên rà sốt hoạt động phối hợp phịng ban đế tìm bất hợp lý vai trò, chức năng, quyền hạn cua phận có biện pháp giải kịp thời 3.2.2.4 Nâng cao chất lượng thấm định tín dụng , giám sát tín dụng V Căn dưa giai pháp Đê có the giảm thiều đến mức thấp khoản nợ xấu đưa định phù hợp, thấm định khâu quan trọng việc định cho vay giúp ngân hàng phòng ngừa rủi ro khoản nợ Thực tế cho thấy, phận thấm định đảm nhận khối lượng công việc lớn nhằm đáp ứng nhu câu cho hoạt động tín dụng, với đặc thù công việc chịu rât nhiều áp lực thời gian thực hiện, thiếu thông tin từ thị trường cám dỗ cao từ phía khách hàng Mặt khác, việc đào tạo nsuồn nhân lực phục vụ công tác thâm định chưa quan tâm mức trona nguyên nhân gây nợ xấu cưa ngân hàng Giám sát tín dụng khâu quy trình tín dựng Ngân hàng thương mại Mục tiêu cua Giám sát tín dụng bảo đám cho tiền vay sử dụng mục đích cam kết kiếm sốt rủi ro tín dựng, phát chân chinh kịp thời sai phạm anh hưởng đến khả thu hổi nợ sau Do vậy, nhận thức rõ tầm quan trọng, thách thức đối mặt công tác thâm định tín dụng, giám sát tín dụng tảng vững cho đề xuất nhằm góp phần nâng cao chất lượng thẩm định, quản lý tơt rủi ro tín dụng hạn chế toi đa nợ xẩu cua ngân hàng V Nội dung giai pháp cơng tác thấm định tín dụng: Tiếp tục định hướng phát triển thẩm định tín dụng tập trung theo phân khúc khách hàng Trung tâm xử lý tín dụng tập trung Khơi vận hành Khối tín dụng 1lồn thiện hệ thống chấm điểm xếp hạng tín dụng khách hàng cho nhóm khách hàng cá nhân doanh nghiệp đảm bao kiêm sốt tốt tiêu chí trọng số diều kiện vay Phối kết hợp với khối kinh doanh Quan trị rủi ro tối ưu hóa mơ hình xử lý tín dụng nhằm nâng cao suất - chất lượng xử lý khoản vay chuẩn bị mơ hình thẩm định sẵn sàng cho việc tích hợp vào hệ thống phê duyệt số hóa tự động Cải thiện hệ thống checklist hồ sơ cho nhóm khách hàng vay giảm thiểu thu tục rườm rà, tăng hài lòng cua khách hàng tổng thời gian xứ lý khoản vay đảm bảo cạnh tranh chất lượng Chuấn hóa báo cáo thẩm định theo phân khúc khách hàng đảm bảo thống cách hiếu phận liên quan, cân nhác đưa số nhóm điều kiện cho khoản vay giảm thiếu vướng mắc trình vận hành Tăng cường đào tạo chuyên môn cho cán thẩm định, đặc biệt cán thấm định hồ sơ khách hàng doanh nghiệp nhằm gia tăng giá trị cho hệ thống Thiết lập hệ thống đánh giá chàt lượng tín dụng tững mã nhân viên với cán thấm định chuyên sia phê duyệt nhăm nâng cao chất lượng tín dụng tồn hàng, giám nợ xấu khoản vay Xây dựng công cụ cảnh báo nhóm ngành nghề/nhóm khách hàng có tỷ lệ cam kết tín dụng lớn từ VPBank đê trình cấp lãnh đạo nghiên cứu có biến động thị trường/tìr khách hàng Vê cơng tác giám sát tín dụng: Tăng cường công tác giám sát thực thi biện pháp kiêm sốt phịng chống gian lận củng cố hệ thống giám sát kiểm soát sau vay tất phân khúc khách hàng, đặc biệt phân khúc khách hàng doanh nghiệp Nâng cao chất lượng cán giám sát tín dụng thơng qua việc thắt chặt tiêu chí đầu vào đào tạo chuyên sâu Ban hành hương dẫn nhận diện rủi ro ngành nghề kinh doanh có tỷ lệ biến động giá lớn ảnh hưởng yếu tố thị trường Phối hợp chặt chẽ với phận thầm dịnh/tái thấm định cập nhật/bô sưng hành lang pháp lý cho công tác giám sát tín dụng Tiếp tục ban hành sách quán lý giám sát tín dụng cho phân khúc quản lý đơn vị Xây dựng phần mêm giám sát kiêm soát sau vay hiệu tối ưu Tăng cường suất rà soát hồ sơ thực địa cán giám sát V Điều kiện thực giai pháp Đê thực giải pháp này, đòi hỏi Ngân hàng cần đầu tư nguồn lực bao gôm ca người hệ thống phần mềm cho cơng tác thấm định, giám sát tín dụng với hồ trợ từ Khối Quản trị nguồn nhân lực Công nghệ thông tin Tăng cường trao đối thông tin với ngân hàng trong, nước 3.3 MỘT SO KIÉN NGHỊ 3.3.1 Kiến nghị vói Ngân hàng Nhà nước V Hồn thiện Trung tâm thơng tin tín dụng C1C Trung tâm thơng tin tín dụng CIC tổ chức nghiệp Nhà nước thuộc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có chức thu nhận lưu trữ phân tích, xử lý, dự báo 116 thơng tin tín dụng phục vụ cho yêu cầu quản lý cua Ngân hàng nhà nước Hiện nguôn thu thập thông tin tín dụng khách hàng tổ chức tín dụng thơng qua Trung tâm thơng tin tín dụng CIC Tuy nhiên việc thu thập cập nhật thông tin CIC chưa hiệu quả, số liệu cập nhật khơng kịp thời tổ chức tín dụng báo cáo lèn CIC theo định kỳ tháng lần nên độ tin cậy không cao Do kỳ hạn báo cáo hàng tháng nên nhiều khách hàng lợi dụng điều tháng có thê hồ sơ vay vốn nhiều tổ chức tín dụng khác Vì đề nghị CIC có giải pháp phát triển hệ thống công nghệ thông tin đảm bảo thông tin vay vốn cua khách hàng cập nhật hàng ngày hàng tuần, giam thiểu rúi ro cho ngân hàng 1lơn thê nữa, tỏ chức tín dụng chưa tuân thủ quy định cung cấp thơng tin có trường hợp khơng báo cáo lên CIC tình trạng nợ xấu khách hàng đê đảm bảo cho khách hàng vay mượn tổ chức tín dụng khác Chính vậy, Ngân hàng Nhà nước cần có sách biện pháp kiêm sốt chặt chẽ cơng tác báo cáo cua tơ chức tín dụng nhăm nâng cao chât lượng cơng tác thơng tin tín dụng phục vụ cho hoạt động cho vay Ngoài việc cung cấp thơng tin tín dụng cho tổ chức tín dụng, CIC cần phai hồ trợ cho Ngân hàng thương mại xây dựng mơ hình quan trị rủi ro hiệu xây dựng gói dừ liệu theo phân khúc khách hàng giúp tổ chức tín dụng xây dựng kiêm định mơ hình xếp hạng tín dụng nội bộ, chấm điểm tín dụng khách hàng vay, chu thè tín dụng V Tăng cường vai trị Ngân hàng nhà nước Ngân hàng Nhà nước tăng cường công tác kiểm tra, giám sát chặt chẽ hoạt dộng tín dụng Đồng thời cần nghiên cứu đưa cảnh bảo sớm rủi ro tiềm ân mà ngân hàng thương mại đôi mặt: rủi ro tập trung danh mục, rủi ro mơi trường kinh tế, rủi ro trị cảnh báo sớm hữu ích cho ngân hàng thương mại điều kiện thông tin thu thập nhiều hạn chế Với vai trò quan dầu mối quan lý vĩ mô nhà nước lĩnh vực tín dụng Ngân hàng Nhà nước cần có phân tích dự báo diễn biến thị trường tín dụng thời kỳ sở biến số kinh tế, tiền tệ Vĩ mơ thơng qua mơ hình dinh tính định lượng phù hợp Thơng qua cung cấp đánh giá dự báo vĩ mô diễn biến tiền tệ, tín dụng với chất lượng cao để ngân hàng thương mại có sở tham khảo cách tin cậy hoạch đinh chiến lược phòng ngừa hạn chế rủi ro tín dụng V Xiết chặt quy chế đảm bảo an toàn hoạt động Xiêt chặt quy chê điều tiết đế bảo đảm an tồn hệ thống ln đặt lèn trước hết bất kè hệ thống ngân hàng phải đối mặt với nguy rủi ro cao, bao gồm mối đe dọa killing hoảng chí phá sản Tiếp theo, quy chê diều tiết quan trọng khác quy định tỉ lệ an toàn hoạt động ngân hàng (đặc biệt hệ số an toàn vốn tối thiểu - CAR), phân loại nợ trích lập dự phịng rủi ro, cho phép lưu hành sản phẩm, công cụ tài hay châp thuận cho mở rộng quy mơ, phạm vi, lĩnh vực hoạt động mà mức độ rủi ro chúng chưa định lượng đầy đủ báo đảm đủ lực kiểm soát cần xem xét, đánh giá lại cách nghiêm khắc phái xiết chặt V Tăng cường pháp chế ngân hang Tăng cường pháp chế giai pháp cần thực nhanh chóng đế có chế độ trật tự pháp luật, dó tất ca chu the quản lý đổi tượng bị quản lý phải tôn trọng thực pháp luật cách nghiêm chỉnh, triệt để xác Tăng cường pháp chế lĩnh vực tiền tệ hoạt động ngân hàng việc quan nhà nước có liên quan bao gồm Ngân hàng Nhà nước đối tượng bị quan lý tơ chức tín dụng, ngân hàng thương mại chi nhánh ngân hàng nước ngồi, tơ chức khác có hoạt động ngân hàng, tô chức kinh tê tât công dân phải tuân thu nghiêm ngặt quy định pháp luật tiền tệ hoạt dộng ngân hàng nhằtn khắc phục dược tình trạng bng lỏng pháp chế thời gian dài khiến hoạt động tiền tệ - ngân hàng hỗn loạn năm vừa qua quan tra giám sát ngân hàng nhiều lúc tỏ bất lực, buông xuôi s Xây dựng thị trường mua bán nợ chuyên nghiệp 118 VAMC tổ chức mua bán nợ Việt Nam chuyên xử lý nhanh nợ xấu lành mạnh hóa tài chính, giảm thiêu rủi ro cho tơ chức tín dụng, doanh nghiệp thúc đẩy tăng trưởng hợp lý Tuy nhiên có số vấn đề cân nhấc Thứ VAMC mua khoản nợ xấu ngân hàng thương mại vòng năm Trước mắt sau chuyển nợ xấu sang cho VAMC sổ sách ngân hàng ngân hàng có thời gian 05 năm để giải nợ xấu Nhưng từ thấy phương thức tri hoãn xử lý nợ xấu với hy vọng tình hình kinh tế lên khách hàng tốn nợ Nhưng sau 05 năm, khách hàng khơng tốn chưa có phương án xử lý khác Thứ hai ngân hàng thương mại bán khoản nợ sang VAMC, ngân hàng dơn vị làm việc trực tiếp với khách hàng Như thấy vai trị cua VAMC chi trì, cấp cứu tạm thời nguy phá sản hệ thống tín dụng, cịn việc xử lý nợ xấu triệt để chưa có phương án cụ thể Như vậy, NHNN phai tính đến phương án xây dựng thị trường mua bán nợ chuyên nghiệp có thê thu hút nhà đầu tư nước nhà đầu tư nước Hơn cần thiết đưa tiêu chuân mua bán I1Ợrộng rãi 3.3.2 Kiến nghị vói Chính phu Chính phu ổn định sách kinh tế vĩ mơ luật pháp quản lý rủi ro tín dụng ngân hàng cụ thê sau: Thứ nhất, xây dựng, trì, thiết lập hệ thống tài vững gơm việc quy định chuẩn mực quy tắc chế độ kiếm toán, toán, kê toán, quản trị riêng biệt, khn khổ điều tiết, giám sát thị trường tài chính, thị trường tiền tệ để xác định mục tiêu cốt lõi hỗ trợ hệ thống tài hồn thành vai trị mình, bao đảm tốc độ chi phí chu chuyển vốn, khả truyền tải phân tán rủi ro tài Thứ hai tiếp tục đưa giải pháp cấu lại kinh tế, kìm chế lạm phát, tăng trưởng kinh tế, cúng cố phát triển hệ thống tài chính, thị trường chứng khoán hệ thống ngân hàng Đặc biệt yêu cầu doanh nghiệp thực giao dịch liên quan đến tiền tệ thông qua tài khoản ngân hàng đe mặt giúp cho 119 ngân hàng theo dõi tình hình hoạt động tài khách hàng, sớm phát nghi ngờ có biện pháp xử lý kịp thời Ngoài ra, giao dịch thực qua hệ thống tài khoản ngân hàng góp phần làm giảm tình trạng giải ngân tiền mặt, ngân hàng không giám sát khách hàng có sử dụng vốn mục đích hay khơng Thứ ba, tập trung thúc đẩy hoạt động đầu tư cải thiện môi trường thu hút đầu tư bao gồm đầu tư nước vào kinh tế khu vực ngân hàng cho phát triển phù hợp với sở hạ tầng tài nước Thứ tư nâng cao đủ mạnh tính dộc lập tăng cường quyền hạn quản lý Nhà nước hoạt dộng tiền tệ cho Ngân hàng Nhà Nước Thứ năm, nâng cao tính minh bạch thơng tin tât tô chức thông qua ứng dụng chuẩn mực kế tốn quốc tế Một khó khăn lớn việc thẩm định lực tài khách hàng mức độ tin cậy xác thông tin mà khách hàng công bố Luật kế tốn chưa thực phù hợp với thơng lệ quốc tế gây khó khăn cơng tác xem xét đánh giá kết hoạt động kinh doanh khách hàng Ngồi hoạt động kiếm tốn độc lập chưa phát huy hết vai trị mình, đơi có báo cáo tài dã kiểm tốn khơng dam bảo tính minh bạch, điều ảnh hướng trầm trọng đen hoạt động tín dụng cua ngân hàng Thứ sáu Chính phu cần giao cho Bộ Tài sớm ban hành khn khơ pháp lý cho hoạt động cua cơng ty xếp hạng tín nhiệm nhằm tạo thêm nguồn thông tin cho ngân hàng thương mại đánh giá, xếp hạng tín dụng khách hàng Thứ bay Hoàn thiện pháp lý xứ lý tài sản đảm bảo Trong trình xử lý tài sản đảm bao để thu hồi nợ dang gặp số vướng mắc sau nguyên tắc khách hàng không tra nợ vay đến hạn mà không cấu nợ (điều chỉnh kỳ hạn tra nợ gia hạn nợ) khơng cịn nguồn trả nợ, bên cho vay (bên nhận bao đảm - ngân hàng) có quyền xử lý tài sản bảo đảm đẻ thu nợ theo thỏa thuận hợp đồng quy định pháp luật Tuy nhiên, việc ngân hàng tự xử lý tài sản bao đảm để thư nợ gặp số vướng mac định phát sinh 120 nhiều chi phí khơng cần thiết ảnh hưởng đến khả thu nợ ngân hàng Trong trình thực thủ tục xử lý tài sản bảo dám đế thu nợ, số quan chức cho rằng, ngân hàng không đủ tư cách đại diện ủy quyền chủ sở hữu để bán/chuyền nhượng tài sản bảo đảm văn quy phạm pháp luật chuyên ngành (pháp luật đất dai pháp luật nhà ) quy định bên bán/chuyến nhượng tài sản phải chủ sở hữu người chủ sở hữu ủy quyên Ngân hàng tơ chức có tư cách pháp nhân, nên ngân hàng không thuộc đối tượng ủy quyên theo quy định cua Bộ luật Dân Trong trường hợp chủ tài sản phối hợp, tự nguyện bán tài sản để tốn khoản vay khơng có đáng nói chủ tài san không ký biên bàn giao tài sản không chịu di chuyển đồ đạc, phương tiện làm việc người việc xử lý tài sản kéo dài đưa Tòa án đê giai nhiều chi phí cho bên tham gia Kêt luận chương Những giải pháp chương đưa dựa nghiên cứu thực tiễn từ thực trạng thu hồi nợ sớm ngân hàng thương mại cổ phần nói chung ngân hàng thương mại cố phần Việt nam thịnh vượng nói riêng Trong xu hội nhập tự tài chính, ngân hàng TMCP Việt nam khơng chi cạnh tranh với ngân hàng nội địa mà phai cạnh tranh với ngân hàng quốc tế Vì vậy, đê có tăng trương tồn diện, Ơ11 định, bền vững hiệu qua lâu dài thi biện pháp tốt xir lý tốt nợ hạn, đảm bảo danh mục khách hàng sạch, năm tầm quan lý Tuy nhiên dế ngân hàng có thê thực điều đó, khơng thể thiếu hỗ trợ cua Chính phu NHNN để có mơi trường tài lành mạnh, minh bạch, định hướng phát triển cho vay, sở pháp lý đảm bảo tính thống nhât lĩnh vực 121 KÉT LUẠN Thị trường tài ln xem xương sơng cua kinh tê hệ thống ngân hàng vừa đóng vai trị nguồn cấp tín dụng cho kinh tế, vừa đóng vai trị nhà đầu tư để thúc kinh tế phát triển Đồng thời ngân hàng đóng vai trị cơng cụ để Ngân hàng Trung ương điều tiết sách tiền tệ quốc gia Do dỏ hệ thống ngân hàng tốt kinh doanh có hiệu đóng góp tích cực vào ơn định hệ thống tài quốc gia mục tiêu quan trọng mà quốc gia muốn hướng tới Như tất doanh nghiệp khác, khả sinh lợi yếu tố định đến giá cố phiếu ảnh hưởng đên quyêt định nhà đầu tư vào ngân hàng Nợ xấu nợ hạn anh hưởng đến khả sinh lời hoạt động kinh doanh ngân hàng Việc để tỷ lệ nợ hạn, nợ xấu cao làm giam lợi nhuận, uy tín ngân hàng mà cịn đưa ngân hàng vào diện kiếm soát đặc biệt Trong năm gần đây, nhà quản trị ngân hàng quan tâm tới vấn đề Ngân hàng không chi quan tâm tới vấn đề xử lý nợ xấu mà quan tâm tới phòng ngừa, ngăn chặn nợ xấu từ chưa hạn băng việc sát công tác quan lý nợ, công tác thu hồi nợ sớm Đối với Ngân hàng thương mại cổ phần Việt nam thịnh vượng, bước đầu có điềm nhấn trình thu hồi nợ sớm bên cạnh cịn tơn nhiều vấn đề Vì tìm kiếm giai pháp hoàn thiện biện pháp áp dụng trơ thành yêu cầu cấp thiết Với mong mn góp phần vào cơng tác nghiên cứu hoàn thiện phát triển biện pháp làm giám tình trạng nợ hạn nâng cao hiệu thu hồi nợ, với mục đích phạm vi nghiên cứu cua luận văn, luận văn đạt kết sau: - Nghiên cứu cách hệ thống lý luận thu hồi nợ sớm quy trình thu hồi nợ sớm áp dụng, nhân tố tác động đến công tác thu hồi nợ sớm ngân hàng - Phân tích thực trạng nợ hạn, kết thu hồi nợ sớm Ngân hàng thương mại cổ phần Việt nam thịnh vượng thời gian từ năm 2014 đến năm 2016 Qua đánh giá công tác thu hồi nợ sớm kết đạt nh tìm tồn nguyên nhân ngân hàng chưa thực - Trên sở phân tích, đánh giá thực trạng, luận văn đưa số giài pháp cụ thể cho Ngân hàng thương mại cò phần Việt Nam thịnh vượng việc tăng hiệu thu hồi nợ sớm Đồng thời tác giả nêu số kiên nghị dành cho Chính phủ Ngân hàng nhà nước để cải thiện, tạo điều kiện ngân hàng thu hồi nợ - Việc nâng cao hiệu qua thu hồi nợ sớm có vai trị quan trọng đặc biệt đến tăng trưởng tín dụng hệ thống ngân hàng nói chung ngân hàng thương mại phần Việt Nam thịnh vượng nói riêng Nỏ giúp cho hệ thống ngân hàng hoạt động ôn định, bền vững, lâu dài DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Phan 1hị Cúc (2008), Giáo trình tín dụng ngân hàng, Nhà xuất bán Thống kê, Hà Nội Phan 1hi 1hu Hà (2007), Ngân hàng thương mại, Nhà xuất Đại học Kinh tế quốc dân Hà Nội I s Hơ Diệu (2000) Giáo trình tín dụng ngân hàng, Nhà xuất Thống kê, Hà Nội Nguyên Văn I iên (2005), Quản trị rủi ro kinh doanh ngân hàng Nhà xuất ban Thống kê, Hà Nội Peter S.Rose (2004) Quản trị ngân hàng thương mại, Nhà xuất tài Quốc hội nước Cộng hịa xã hội chu nghĩa Việt Nam (2010), Luật tô chức tín dụng Hà Nội Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (2013), Quy định phân loại tài sản có, mức trích, phương pháp trích lập dự phịng rủi ro việc sử dụng dự phòng đê xử lý rủi ro hoạt động cua tơ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ban hành kèm theo Thông tư số 02/2013/TT-NHNN, Hà Nội Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (2014) Quy định ban hành kèm theo Thông tư số 09/20Ỉ4/TT-NHNN việc sửa đổi, bô sung so điều Thông tư sổ 02/2013/TT-NHNN, Hà Nội Ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam Thịnh Vượng (2014-2016), Báo cáo thường niên cua ngân hàng thương mại cô phần Việt Nam Thịnh Vượng năm 2014, 2015, 2016 10 Ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam Thịnh Vượng (2014), Quy định phê duyệt xử lý nợ có vấn đề sổ 1637/2014 ban hành ngày 03/10/2014 11 Ngân hàng thương mại cố phần Việt Nam Thịnh Vượng (2015), Quy định quan lý thu hồi nợ sổ 124/2015 ban hành ngày 14/12/2015 12 Ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam Thịnh Vượng , Các văn bán nội khác 13 Ngân hàng thương mại cỏ phần Việt Nam Thịnh Vượng - Trung Tâm Quản lý thu hôi nợ (2014-2016) Báo cáo tông kết hoạt động Trung tâm năm 2014, 2015, 2016 14 Ngân hàng thương mại cố phần Việt Nam Thịnh Vượng (2016), Định hướng xây dựng kê hoạch kinh doanh năm 2017 15 Một số tài liệu nội Ngân hàng trong, nước 16 Các trang web sbv.gov.vn VPBank.com.vn, cafef.vn