NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HỌC VIỆN NGÂN HÀNG HỒNG THỊ BÍCH NGỌC QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM – CHI NHÁNH THĂNG LONG LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ HÀ NỘI – 2018 NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HỌC VIỆN NGÂN HÀNG HỒNG THỊ BÍCH NGỌC QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM – CHI NHÁNH THĂNG LONG Chuyên ngành: Tài - Ngân hàng Mã số : 8340201 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS TRẦN THỊ NGỌC TRÂM HÀ NỘI - 2018 i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan cơng trình nghiên cứu khoa học độc lập Các thông tin, số liệu trog luận văn trung thực có nguồn gốc rõ ràng, cụ thể Kết nghiên cứu luận văn trung thực chưa công bố công trình nghiên cứu khác Hà nội, ngày 04 tháng 07 năm 2018 Học viên ii MỤC LỤC MỞ ĐẦU CHƢƠNG 1: NHỮNG LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI 1.1.RỦI RO TÍN DỤNG NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI 1.1.1.Khái niệm tín dụng ngân hàng 1.1.2.Khái niệm rủi ro tín dụng 10 1.1.3.Các tiêu phản ánh rủi ro tín dụng 11 1.2.QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI 14 1.2.1.Khái niệm quản lý rủi ro tín dụng 14 1.2.2 Mục tiêu quản lý rủi ro tín dụng 16 1.2.3.Nguyên tắc quản lý rủi ro tín dụng 16 1.2.4.Bộ máy quản lý mơ hình quản lý rủi ro tín dụng 19 1.2.4.Nội dung quản lý rủi ro tín dụng 21 1.3.CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NHTM 33 1.3.1.Mơi trƣờng kinh tế, trị, xã hội môi trƣờng pháp lý nƣớc 33 1.3.2.Khách hàng 34 1.3.3.Từ phía Ngân hàng 35 KẾT LUẬN CHƢƠNG 37 CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM – CHI NHÁNH THĂNG LONG 38 2.1.TỔNG QUAN VỀ BIDV THĂNG LONG 38 2.1.1.Lịch sử hình thành phát triển BIDV Thăng Long 38 2.1.2.Cơ cấu tổ chức máy BIDV Thăng Long 39 iii 2.1.3.Một vài kết hoạt động kinh doanh BIDV Thăng Long 42 2.2.THỰC TRẠNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI BIDV THĂNG LONG 51 2.2.1.Thực trạng rủi ro tín dụng BIDV Thăng Long 51 2.2.2 Bộ máy quản lý mơ hình quản lý rủi ro tín dụng 60 2.2.3 Nhận biết rủi ro tín dụng 62 2.2.4.Đo lƣờng rủi ro tín dụng 63 2.2.5 Giám sát rủi ro tín dụng 66 2.2.6.Xử lý rủi ro tín dụng 68 2.3.ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM- CHI NHÁNH THĂNG LONG 72 2.3.1.Những kết đạt đƣợc 72 2.3.2 Hạn chế nguyên nhân 75 KẾT LUẬN CHƢƠNG 82 CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI BIDV THĂNG LONG 83 3.1.NHỮNG ĐỊNH HƢỚNG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA BIDV THĂNG LONG 83 3.1.1.Những định hƣớng phát triển chung BIDV Thăng Long 83 3.1.2 Định hƣớng công tác quản lý tín dụng BIDV Thăng Long 84 3.1.3 Định hƣớng phát triển hoạt động tín dụng BIDV Thăng Long 84 3.2 CÁC GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI BIDV THĂNG LONG 86 3.2.1.Hoàn thiện hệ thống cung cấp thơng tin khách hàng phục vụ việc phân tích, đánh giá, nhận dạng, theo dõi phòng ngừa rủi ro tín dụng 86 3.2.2.Nâng cao chất lƣợng chấm điểm tín dụng khách hàng 90 iv 3.2.3.Hoàn thiện việc đo lƣờng rủi ro danh mục đầu tƣ 91 3.2.4.Nâng cao chất lƣợng thẩm định hoạt động kiểm tra, giám sát khoản vay 93 3.2.5.Chủ động nâng cao khả cạnh tranh ngân hàng 95 3.3 NHỮNG KIẾN NGHỊ 96 3.3.1.Đối với Chính phủ 96 3.3.2.Đối với Ngân hàng Nhà nƣớc 98 3.3.3.Kiến nghị với Ngân hàng TMCP Đầu tƣ phát triển Việt Nam 99 KẾT LUẬN CHƢƠNG 103 KẾT LUẬN 104 v DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT STT Từ viết tắt Diễn giải Ngân hàng Đầu tƣ Phát triển Việt Nam BIDV BIDV Thăng Long CBQLKH Cán quản lý khách hàng CBQLRR Cán quản lý rủi ro CTGT Cơng trình giao thơng CN Cá nhân DN Doanh nghiệp DPRR Dự phòng rủi ro KH Khách hàng 10 NHTM Ngân hàng thƣơng mại 11 NHNN Ngân hàng nhà nƣớc 12 TCTD Tổ chức tín dụng 13 TSBĐ Tài sản bảo đảm 14 TC Tổ chức 15 TCT Tổng công ty 16 TDH Trung dài hạn 17 XD Xây dựng Ngân hàng TMCP Đầu tƣ Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Thăng Long vi DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ I BẢNG Bảng 2.1: Kết hoạt động huy động vốn BIDV Thăng Long 43 Bảng 2.2: Quy mơ cấu tín dụng BIDV Thăng Long 45 Bảng 2.3: Cơ cấu tín dụng theo ngành, lĩnh vực 47 Bảng 2.4: Cơ cấu tín dụng theo ngành nghề, lĩnh vực BIDV Thăng Long giai đoạn 2015- 2017 48 Bảng 2.5: Bảng thu từ hoạt động dịch vụ BIDV Thăng Long 49 Bảng 2.6: Kết kinh doanh BIDV Thăng Long giai đoạn 2015-2017 51 Bảng 2.7: Tốc độ tăng trƣởng dƣ nợ BIDV Thăng Long giai đoạn 2015-2017 52 Bảng 2.8: Cơ cấu tín dụng theo ngành nghề, lĩnh vực BIDV Thăng Long giai đoạn 2015- 2017 53 Bảng 2.9: Quy mô tỷ lệ nợ hạn BIDV Thăng Long giai đoạn 20152017 54 Bảng 2.10: Quy mô tỷ lệ nợ xấu BIDV Thăng Long giai đoạn 20152017 55 Bảng 2.11: Chi tiết quy mơ tỷ lệ nhóm nợ thuộc nợ xấu BIDV Thăng Long giai đoạn 2015-2017 56 Bảng 2.12:Quy mô tín dụng theo đối tƣợng khách hàng giá trị tài sản đảm bảo tƣơng ứng BIDV Thăng Long giai đoạn 2015-2017 58 Bảng 2.13: Tình hình trích lập dự phịng rủi ro BIDV Thăng Long giai đoạn 2015-2017 60 Bảng 2.14: Kết đo lƣờng rủi ro tín dụng BIDV Thăng Long giai đoạn 2015- 2017 66 Bảng 2.15:Bảng trích lập DPRR BIDV Thăng Long giai đoạn 2015-2017 68 Bảng 2.16: Sử dụng DPRR BIDV Thăng Long giai đoạn 2015-2017 69 vii Bảng 2.17: Tài sản đảm bảo nợ vay 70 II BIỂU ĐỒ Biểu đồ 2.1: Tăng trƣởng tín dụng BIDV Thăng Long giai đoạn 2015- 2017 46 III SƠ ĐỒ Sơ đồ 2.1: Sơ đồ cấu tổ chức máy BIDV Thăng Long 40 Sơ đồ 2.2 Sơ đồ máy quản lý rủi ro tín dụng BIDV Thăng Long 60 MỞ ĐẦU Tính cấp thiết đề tài nghiên cứu Trong kinh tế thị trƣờng, ngân hàng tổ chức quan trọng kinh tế, trung gian tài thực nghiệp vụ tập trung, phân phối lại vốn tiền tệ nhƣ dịch vụ có liên quan đến tài - tiền tệ khác kinh tế quốc dân.Vì vậy, biến động kinh tế có tác động đến hoạt động kinh doanh ngân hàng Do đặc trƣng ngành ngân hàng ta thấy ngành mà hoạt động kinh doanh tiềm ẩn nhiều rủi ro nhƣ rủi ro lãi suất, rủi ro tín dụng, rủi ro hoạt động, rủi ro khoản…trong rủi ro tín dụng loại rủi ro thƣờng xuyên lớn mà ngân hàng gặp Một mặt hoạt động tín dụng hoạt động chiếm tỷ trọng lớn cấu tổng tài sản ngân hàng, hoạt động đem lại lợi nhuận cho ngân hàng Mặt khác nguyên nhân xuất dẫn tới rủi ro tín dụng khả phịng ngừa kiểm soát rủi ro ngân hàng Việt Nam chƣa đƣợc đầu tƣ xây dựng cách bản, tồn khâu quản lý rủi ro tín dụng nên hoạt động ln tiềm ẩn rủi ro thu hồi đƣợc vốn thu hồi vốn không đầy đủ từ khoản vay không đảm bảo chất lƣợng Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Đầu tƣ Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Thăng Long chi nhánh ngân hàng thƣơng mại lớn có lịch sử hình thành phát triển lâu dài Tuy nhiên, năm qua ngân hàng gặp khơng khó khăn, môi trƣờng kinh doanh đầy biến động, rủi ro tín dụng ngày trở nên đa dạng hình thức, phức tạp mức độ Sự tiềm ẩn nhiều rủi ro với khoản nợ xấu cản trở phát triển ngân hàng, đồng thời nguyên nhân làm giảm sức cạnh tranh ngân hàng trình hội nhập quốc tế Để hạn chế rủi ro làm bảng tổng kết tài sản, nâng cao 94 nghiệp vụ, tổ chức đợt tập huấn có thi tuyển sàng lọc cán thƣờng xuyên nhằm khuyến khích cán thẩm định trau dồi nghiệp vụ không ngừng học hỏi nâng cao trình độ chun mơn Ngồi ra, yếu tố phẩm chất đạo đức cán ngân hàng yếu tố quan trọng chi nhánh cần quan tâm Ngân hàng cần trọng đến công tác bồi dƣỡng phẩm chất đạo đức cán thẩm định để công tác thẩm định phân tích tín dụng đƣợc thực cách khách quan nhất, hạn chế đƣợc rủi ro tín dụng rủi ro đạo đức đem lại Nâng cao hiệu sử dụng thơng tin q trình thẩm định phân tích tín dụng: Các thơng tin đƣợc sử dụng q trình thẩm định phân tích chủ yếu thông tin khách hàng cung cấp nhƣ báo cáo tài chính, sổ sách ghi chép, hóa đơn chứng từ…đa số báo cáo chƣa đƣợc kiểm tốn có chênh lệch lớn báo cáo cung cấp cho ngân hàng báo cáo thuế nên chất lƣợng thông tin không cao Để nâng cao chất lƣợng sử dụng thơng tin cán chi nhánh cần phải kiểm tra đối chiếu chéo thông tin thông qua nguồn thông tin khác nhƣ: Nguồn thông tin thu thập đƣợc trình tiếp xúc với khách hàng Để thu thập đƣợc nhiều thơng tin từ nguồn đòi hỏi cán thẩm định phải có kỹ giao tiếp, hiểu rõ lĩnh vực sản xuất kinh doanh khách Từ để xác định tƣ cách khách hàng nhƣ tính phù hợp thông tin khách hàng cung cấp với tình hình thực tế khách hàng Nguồn thơng tin thu thập đƣợc từ kênh trung gian nhƣ trung tâm thơng tin tín dụng CIC, báo chí, từ khách hàng, mối quan hệ cán thẩm định ngành mà khách hàng cần thẩm định hoạt động Bên cạnh cán thẩm định cần phải phân tích, đánh giá tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh khách hàng bối cảnh diễn biến thị trƣờng, môi trƣờng kinh tế vĩ mơ, chủ trƣơng sách nhà 95 nƣớc phát triển kinh tế ngành mà khách hàng hoạt động để có nhìn tổng thể khách quan hoạt động sản xuất kinh doanh khách hàng Đẩy mạnh công tác kiểm tra, kiểm soát khoản vay: BIDV Thăng Long cần đẩy mạnh cơng tác kiểm tra kiểm sốt trƣớc, sau cho vay Xuất phát từ đặc điểm hoạt động tín dụng với định cho vay phụ thuộc lớn vào đánh giá ngân hàng nhƣng định trả nợ phụ thuộc lớn vào khách hàng Vì vậy, cơng tác kiểm tra giám sốt trƣớc, sau vay có ý nghĩa quan trọng Điều mặt giảm thiểu hạn chế sai sót dẫn tới định cho vay khách hàng khơng đủ điều kiện Ngồi ra, việc kiểm tra kiểm soát sau vay vừa tạo áp lực để khách hàng có trách nhiệm sử dụng vốn vay mục đích vừa tạo tâm lý “bị kiểm sốt” khách hàng để khách hàng có ý thức trách nhiệm sử dụng vốn vay hiệu Đồng thời giám sát sau vay giúp ngân hàng phát kịp thời dấu hiệu suy giảm khả tài nhƣ sai phạm khách hàng dẫn tới việc khơng thể tốn đƣợc nợ ngân hàng Không ngừng đổi hệ thống công nghệ, trang thiết bị ngân hàng: Hệ thống công nghệ ngân hàng công cụ đắc lực cán thẩm định khâu thu thập xử lý thông tin khách hàng Ngân hàng cần củng cố hệ thống mạng nội bộ, tăng phân quyền tra cứu thông tin cho user cán thẩm định nhƣ: cán thẩm định dễ dàng truy cứu giao dịch tài khoản, lịch sử giao dịch tín dụng, triển khai phát triển phần mềm hỗ trợ phân tích tài cho cán thẩm đinh Để công tác thẩm định đƣợc diễn nhanh chóng, xác 3.2.5.Chủ động nâng cao khả cạnh tranh cuả ngân hàng Nâng cao chất lƣợng nguồn nhân lực cách thức nâng cao khả cạnh tranh hiệu ngân hàng Nguồn nhân lực ln chìa khóa 96 cho mơ hình, tổ chức doanh nghiệp Ngân hàng loại hình doanh nghiệp đặc biệt kinh doanh tiền tệ, với lĩnh vực nhạy cảm chứa đựng nhiều rủi ro nhƣ kinh doanh tiền tệ tập trung đầu tƣ cho nguồn nhân lực lại yêu cầu tất yếu để nâng cao sức cạnh tranh cho ngân hàng Bởi đội ngũ cán quản lý khách hàng chuyên nghiệp thu hút đƣợc nhiều khách hàng hơn, mà có khả đánh giá khách hàng tốt hơn, giảm bớt đánh giá mang tính chủ quan mà thiên khách quan, khoa học nhiều Đội ngũ cán thẩm định, đánh giá khách hàng yêu cầu kinh nghiệm cần phải có chun mơn vững vàng để nhạy bén nắm bắt đánh giá xác thay đổi tình hình khách hàng, môi trƣờng kinh tế nƣớc quốc tế Để nâng cao chất lƣợng nguồn nhân lực ngân hàng cần tập trung từ ban đầu nhƣ tuyển dụng, đào tạo, việc tăng cƣờng bỗi dƣờng chuyên môn, đạo đức nguồn nhân lực nội 3.3 NHỮNG KIẾN NGHỊ 3.3.1.Đối với Chính phủ Chính phủ quan nhà nƣớc có vai trị quan trọng việc tạo lập mơi trƣờng kinh tế vĩ mô ổn định, tạo điều kiện cho trình hoạt động kinh doanh tổ chức cá nhân kinh tế nói chung BIDV Thăng Long nói riêng Vì việc Chính phủ tạo lập hệ thống sách đồng bộ, thống có định hƣớng rõ ràng quán có tính định hƣớng lâu dài tạo tảng vĩ mơ vơ thuận lợi hỗ trợ cho q trình hoạt động, mở rộng phát triển chi nhánh Đối với riêng lĩnh vực ngân hàng, hệ thống quy định pháp luật liên quan đến việc xử lý tài sản đảm bảo, có ý nghĩa quan trọng việc thu hồi xử lý nợ ngân hàng - Xây dựng hệ thống tiêu trung bình ngành Hiện hệ thống xếp hạng tín dụng nội NHTM gặp 97 phải nhiều vƣớng mắc khó khăn định việc tìm kiếm nguồn thơng tin phục vụ q trình đánh giá xếp hạng tín dụng khách hàng có đƣợc hệ thống tiêu trung bình ngành việc đánh gí ccas khách hàng đặc biệt khách hàng doanh nghiệp trở nên dễ dàng, thuận lợi, tiết kiệm thời gian nâng cao hiệu rõ rệt có cú mang tính quy chuẩn để so sánh đánh giá - Thống quy định bộ, ngành tháo gỡ vƣớng mắc việc phát mại tài sản thu hồi nợ Các vƣớng mắc trình xử lý tài sản đảm bảo nợ vay để thu hồi nợ đƣợc đề cập đến nhiều lần nhƣng chƣa đƣợc giải dứt điểm Chính phủ cần yêu cầu Bộ, ngành thống quy định với tránh chồng chéo, kéo dài thời gian xử lý nợ mức Đồng thời tăng chế cho NHTM có quyền chủ động xử lý phát tài sản thu hồi nợ - Tăng cƣờng hoạt động giám sát nội hoạt động kiểm toán doanh nghiệp Xu hƣớng chung hoạt động tài tài giới việc doanh nghiệp đặc biệt đối tƣợng doanh nghiệp có niêm yết sàn chứng khốn cần cugn cấp thơng tin tài kế tốn định kì cách chân thực kịp thời Hiện nƣớc ta dù đƣợc triển khai song tính xác thực thơng tin tài đƣợc cung cấp phổ biến chƣa cao Vì việc tƣ vấn cho doanh nghiệp mặt tài việc kiểm tốn giám sát nhà nƣớc góp phần tạo động lực làm lành mạnh hóa tài doanh nghiệp Ngồi ra, Chính phủ cần ban hành quy định kiểm tốn bắt buộc với tất hình thức, loại hình doanh nghiệp khác Tác dụng cảu việc việc giúp Chính phủ, Nhà nƣớc kiểm sốt tốt hoạt động nên kinh tế mà góp phần tọa nên đƣợc hệ thống thông tin xác thực có giá trị 98 3.3.2.Đối với Ngân hàng Nhà nƣớc - Phần lớn NHTM gặp phải khó khăn việ thu thập thơng tin khách hàng Để hỗ trợ ngân hàng tốt NHNN thời gian tới nên tiếp tục hoàn thiện, mở rộng hệ thống cung cấp thông tin khách hàng cho ngân hàng Việc làm không giúp ngân hàng hoạt động tốt mà cịn giúp cho chất lƣợng tín dụng hệ thống ngân hàng đƣợc lành mạnh nâng cao lên Đây sẽ tỏng mục tiêu hàng đàu cảu công cải cách, hồn thiện hệ thơng ngân hàng mà NHNN sức tập trung thực - Để tạo điều kiện cho NHTM đƣợc chủ động thực tốt cơng tác phân loại nợ, trích lập sử dụng dự phịng để xử lý rủi ro tín dụng, kiến nghị NHNN đạo Vụ, Cục có liên quan cần tiếp tục nghiên cứu, sửa đổi có hƣớng dẫn cụ thể tài liệu làm cho việc sử dụng quỹ dự phòng rủi ro để xử lý rủi ro tín dụng, tránh tình trạng văn hƣớng dẫn chung chung, khơng cụ thể, gây khó khăn cho NHTM trình thực - Cần ban hành văn hƣớng dẫn cụ thể hoạt động mua bán nợ, khai thác tài sản Công ty VAMC với tổ chức cá nhân khác ngƣợc lại Đồng thời, NHNN cần nghiên cứu, bổ sung thêm chức năng, nhiệm vụ Cơng ty VAMC theo tình hình thực tế - Tăng cƣờng công tác tra hoạt động tín dụng NHTM, từ sớm phát sai sót, xu hƣớng lệch lạc…để đạo phòng ngừa, chỉnh sửa khắc phục cách triệt để Quá trình tra cần tập trung vào xu hƣớng cạnh tranh không lành mạnh, việc bng lỏng điều kiện tín dụng dẫn tới nguy rủi ro hoạt động tín dụng khơng ngân hàng mà hệ thống ngân hàng - Sớm nghiên cứu, ban hành quy chế hƣớng dẫn thực chuyển nợ thành vốn góp vào doanh nghiệp để giúp ngân hàng có sở tiến hành 99 xúc tiến việc cải tổ lại hoạt động doanh nghiệp để thu hồi nợ - Cần ban hành thông tƣ việc xử lý tổn thất NHTM mua bán nợ tạo điều kiện cho ngân hàng yên tâm thực việc xử lý nợ 3.3.3.Kiến nghị với Ngân hàng TMCP Đầu tƣ phát triển Việt Nam Hoàn thiện hệ thống xếp hạng tín dụng nội bộ: Hồn thiện hệ thống phƣơng pháp chấm điểm theo tiêu chuẩn quốc tế cần có quán số tài yếu tố phi tài phù hợp điều kiện thực tế chi nhánh điều kiện môi trƣờng kinh tế Việt Nam Hệ thống chấm điểm xếp hạng khách hàng cơng cụ quản trị rủi ro tín dụng hiệu ngân hàng, giúp ngân hàng có nhìn tổng quan tình hình hoạt động kinh doanh khách hàng thông qua tiêu chí định lƣợng định tính, tùy thuộc vào tình hình thực tế khách hàng, sách ƣu tiên ngân hàng mà tƣơng ứng với tiêu chí phân mức điểm khác Căn vào kết chấm điểm khách hàng mà ngân hàng đƣa định ƣu đãi áp dụng cho khoản vay cụ thể Hiện nay, BIDV đƣa vào áp dụng quy trình chấm điểm tín dụng xếp hạng khách hàng Tại BIDV Thăng Long tất khách hàng vay vốn Chi nhánh cán thẩm định phải tiến hành chấm điểm xếp hạng khách hàng thời điểm vay Định kỳ hàng năm tiến hành chấm điểm xếp hạng lại hầu hết khách hàng đặc biệt khách hàng doanh nghiệp Tuy nhiên công tác chấm điểm xếp hạng khách hàng BIDV nói chung BIDV Thăng Long nói riêng nhiều lúc cịn mang nặng tính hình thức, thơng tin sử dụng để chấm điểm có độ tin cậy thấp, tiêu dùng để chấm điểm chƣa đánh giá đƣợc hết tình hình thực tế khách hàng Để hoàn thiện hệ thống chấm điểm xếp hạng khách hàng BIDV nên: - Về tiêu chí chấm điểm nên thay thế, cập nhật tiêu chí cũ 100 tiêu chí phù hợp với phát triển ngành nghề kinh tế nƣớc ta Nhƣ nên bổ sung số tiêu vào để phân tích lực tài khách hàng nhƣ phân tích điểm hịa vốn, mức độ nhạy cảm kết kinh doanh vào mức sản xuất, hay xem xét điểm đóng sản xuất Đặc biệt phân tích khả trả nợ thời hạn cho vay cần trọng đến phân tích dịng tiền khách hàng - tiêu sử dụng để phân tích mà ngân hàng chƣa thực trọng, khả phân tích dịng tiền cán thẩm định - Về thời gian tiến hành chấm điểm khách hàng BIDV không nên tiến hành chấm điểm lần năm mà khoản vay lớn khoản vay có nhiều dấu hiệu bất thƣờng nhƣ tình hình hoạt động kinh doanh giảm sút, giá trị tài sản đảm bảo sụt giảm mạnh… cần tiến hành chấm điểm xếp hàng tín dụng thƣờng xuyên - Về việc kiểm tra, giám sát hoạt động chấm điểm xếp hạng khách hàng: BIDV cần có phận kiểm tra kiểm sốt nội cần định kỳ đột xuất kiểm tra việc tuân thủ quy định xếp hạng tín dụng, đảm bảo chất lƣợng thông tin đầu vào nhằm ngăn ngừa sai sót vơ tình hay cố ý đánh giá khách hàng theo ý kiến chủ quan một, hay nhóm ngƣời, làm sai lệch tình hình thực tế khách hàng - Ngoài việc hoàn thiện hệ thống xếp hàng tín dụng nội cần tập trung theo hƣớng xây dựng hệ hệ thống xếp hạng tín dụng nội cho lĩnh vực kinh doanh riêng biêt Với xu hƣớng ngày đa dạng hóa, cơng việc tƣơng đối khó khăn Nhƣng có đƣợc hệ thống này, việc đánh giá chấm điểm khách hàng có chất lƣợng nhiều Bởi ngành nghề có đặc điểm riêng tiêu tài chính, ngồi có ngành nghề u cầu phụ thuộc lớn vào điều kiện vĩ mô, điều kiện bên ngồi khác tỷ trọng yếu tố phi tài 101 cần đƣợc nhấn mạnh Hồn thiện mơ hình quản lý rủi ro Mơ hình quản lý rủi ro tín dụng Hội sở tƣơng đối hồn thiện đƣợc thực tách bạch chức định tín dụng với chức quản lý tín dụng sở phân định trách nhiệm chức rõ ràng phận thẩm định, phê duyệt tín dụng, quản lý tín dụng, quản lý rủi ro tín dụng Tuy nhiên, Chi nhánh việc tiến hành tách phận, chức bán hàng (tiếp xúc khách hàng, tiếp thị…), chức phân tích tín dụng (phân tích, thẩm định, dự báo, đánh giá khách hàng …) chức tác nghiệp (xử lý hồ sơ, theo dõi, giám sát khoản vay, thu nợ, thu lãi…) chƣa đƣợc thực rõ ràng Phòng quản lý khách hàng thực chức bán hàng, chức chức phân tích tín dụng phần chức tác nghiệp điều dẫn tới áp lực công việc thời gian lớn cán quản lý khách hàng Khi cán quản lý khách hàng phải đảm nhiệm nhiều chức hiệu cơng việc khơng đƣợc đảm bảo dẫn tới việc cho vay nhƣ quản lý sau cho vay không hiệu Đề xuất đƣợc đƣa chi nhánh thực tách biệt rõ ràng chức bán hàng đƣợc thực phận quản lý khách hàng Bộ phận quản lý rủi ro chịu trách nhiệm phân tích tín dụng kiểm tra thơng tin, thu thập thông tin bổ sung qua kênh thông tin lƣu trữ ngân hàng, hỏi tin qua CIC, tìm hiểu phƣơng tiện thông tin đại chúng… Trên sở thơng tin đó, thực phân tích, đánh giá tồn nội dung từ tình hình chung khách hàng, tình hình tài chính, phƣơng án, dự án vay vốn đến nội dung đảm bảo tiền vay Bộ phận quản lý rủi ro trực tiếp báo cáo kết quả, phân tích đánh giá khách hàng lên ngƣời phê duyệt tín dụng Kết phê duyệt tín dụng sau đƣợc chuyển cho phận quản trị tín dụng để lƣu trữ thơng tin đồng thời thực khâu quy trình tín dụng Bộ phận quản 102 trị tín dụng có nhiệm vụ tiếp xử lý hồ sơ sau đƣợc thẩm định phê duyệt, theo dõi giám sát khoản vay, thu nợ, thu lãi… 103 KẾT LUẬN CHƢƠNG Việc nâng cao hiệu hoạt động quản lý rủi ro tín dụng BIDV Thăng Long yêu cầu cấp thiết quan trọng Trên sở phân tích tồn nhƣ nguyên nhân tồn hoạt động quản lý rủi ro tín dụng Ngân hàng TMCP Đầu tƣ Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Thăng Long chƣơng 3, luận văn đƣa số giải pháp dựa thực tiễn BIDV Thăng Long, đồng thời đƣa số kiến nghị quan quản lý nhà nƣớc, với quyền địa phƣơng với BIDV nhằm nâng cao hiệu cơng tác quản lý rủi ro tín dụng BIDV Thăng Long thời gian tới 104 KẾT LUẬN Đối với Ngân hàng Thƣơng mại Việt Nam, hoạt động tín dụng hoạt động chính, chiếm tỷ trọng cao cấu tổng tài sản ngân hàng, đồng thời hoạt động chứa đựng nhiều rủi ro hoạt động kinh doanh ngân hàng Hiệu hoạt động quản lý rủi ro tín dụng yêu cầu thiết ngân hàng nói chung BIDV Thăng Long nói riêng Chính đề tài nghiên cứu “Quản lý rủi ro tín dụng Ngân hàng TMCP Đầu tư Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Thăng Long” không đáp ứng nhu cầu thực tiễn trƣớc mắt mà cịn có ý nghĩa lâu dài phát triển bền vững BIDV Thăng Long Với mong muốn đó, phạm vi, đối tƣợng đƣợc giới hạn, luận văn đề cập đến số vấn đề sau: Thứ nhất, luận văn tập trung làm rõ vấn đề lý luận rủi ro tín dụng quản lý rủi ro tín dụng ngân hàng nhƣ khái niệm, nhân tố ảnh hƣởng, đo lƣờng rủi ro tín dụng… Trên sở phân tích kinh nghiệm quản lý rủi ro tín dụng số nƣớc giới, luận văn rút số học kinh nghiệm Ngân hàng Thƣơng mại Việt Nam Thứ hai, phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động rủi ro tín dụng quản lý rủi ro tín dụng BIDV Thăng Long cách khách quan, trung thực, khoa học, từ rút kết đạt đƣợc, mặt tồn nguyên nhân Thứ ba, sở lý luận thực tiễn, luận văn đƣa giải pháp cụ thể với BIDV Thăng Long kiến nghị với quan quản lý nhà nƣớc nhằm hồn thiện mơi trƣờng pháp lý, ổn định môi trƣờng kinh tế; đổi nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ; xây dựng quy trình có liên quan đến hoạt động cho vay; tập trung đổi cơng nghệ ngân hàng góp phần hồn thiện 105 hoạt động quản lý, phòng ngừa hạn chế rủi ro tín dụng Ngân hàng TMCP Đầu tƣ Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Thăng Long Tuy nhiên, quản lý rủi ro tín dụng đề tài rộng phức tạp cần đƣợc hoàn thiện thƣờng xuyên lý luận lẫn thực tiễn Với hiểu biết thời gian nghiên cứu hạn chế, học viên khơng thể tránh khỏi thiếu sót định Kính mong Hội đồng khoa học, nhà quản trị ngân hàng, bạn đọc quan tâm đến vấn đề đóng góp ý kiến để luận văn đƣợc hồn thiện ứng dụng có hiệu cơng tác quản lý, phòng ngừa hạn chế RRTD Ngân hàng TMCP Đầu tƣ Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Thăng Long trình hoạt động kinh doanh trƣớc mắt nhƣ lâu dài Học viên xin chân thành cảm ơn! 106 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Tiếng Việt: BIDV THĂNG LONG (2015), Báo cáo tài chính, Báo cáo tổng kết, Báo cáo tín dụng, Hà Nội BIDV THĂNG LONG (2016), Báo cáo tài chính, Báo cáo tổng kết, Báo cáo tín dụng, Báo cáo phân loại nợ trích lập dự phịng rủi ro, Hà Nội BIDV THĂNG LONG (2017), Báo cáo tài chính, Báo cáo tổng kết, Báo cáo tín dụng, Báo cáo phân loại nợ trích lập dự phòng rủi ro, Hà Nội BIDV THĂNG LONG (2018), Báo cáo định hướng kế hoạch kinh doanh giai đoạn 2018 2020, Hà Nội BIDV (2015), Quy trình tín dụng doanh nghiệp, Quy định chức nhiệm vụ phòng tổ, Hà Nội Bùi Thị Minh Hằng (2011), Tăng cường quản lý rủi ro tín dụng Ngân hàng Đầu Tư Phát triển Việt Nam”, luận văn thạc sỹ, Đại học kinh tế quốc dân, Hà Nội Học viện Tài (2011), Giáo trình Nghiệp vụ ngân hàng thương mại, Nxb Tài chính, Hà Nội Học viện Tài (2015), Giáo trình Lý thuyết tiền tệ, Nxb Tài chính, Hà Nội Lê Đức Thọ (2005), “Hoạt động tín dụng hệ thống ngân hàng thương mại nhà nước nước ta nay”, Luận án tiến sỹ kinh tế, Học viện trị quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội 10 Lê Thị Huyền Diệu (2010), Luận khoa học xác định mơ hình quản lý rủi ro tín dụng hệ thơng ngân hàng thương mại Việt Nam, Luận án tiến sỹ kinh tế, Học viện ngân hàng, Hà Nội 11 Lê Thị Hồng Điều (2013), Quản lý rủi ro tín dụng tín dụng Ngân hàng TMCP Đầu Tư Phát triển Việt Nam”, luận văn thạc sỹ, Đại học Kinh tế 107 Thành phố Hồ Chí Minh, Thành phố Hồ Chí Minh 12 NHNN Việt Nam (2005), Quyết định 493/2005/QĐ-NHNN NHNN việc phân loại nợ, trích lập sử dụng dự phịng để xử lý rủi ro tín dụng hoạt động ngân hàng TCTD, ngày 22/04/2005 Thống đốc NHNN, Hà Nội 13 NHNN Việt Nam (2007), Quyết định 18/2007/QĐ-NHNN NHNN việc sửa đổi, bổ sung số điều Quy định phân loại nợ, trích lập sử dụng dự phịng để xử lý rủi ro tín dụng hoạt động ngân hàng TCTD ban hanh theo Quyết định 493/2005/QĐ-NHNN, ngày 22/04/2005 Thống đốc NHNN, Hà Nội 14 NHNN Việt Nam (2013), Thông tư 02/2013/TT-NHNN NHNN việc Quy định phân loại tài sản có, mức trích, phương pháp trích lập dự phịng rủi ro việc sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro hoạt động tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoàicủa Thống đốc NHNN, Hà Nội 15 NHNN Việt Nam (2013), Thông tư 12/2013/TT-NHNN việc Sửa đổi số điều Thông tư số 02/2013/TT-NHNN ngày 21/01/2013 Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định phân loại tài sản có, mức trích, phương pháp trích lập dự phòng rủi ro việc sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro hoạt động tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngồi thống đốc NHNN, Hà Nội 16 NHNN Việt Nam (2014), Thông tư 09/2014/TT-NHNN việc sửa đổi, bổ sung số điều Thông tư số 02/2013/TT-NHNN ngày 21/01/2013 Thống đốc Ngân hàng Nhà nước quy định phân loại tài sản có, mức trích, phương pháp trích lập dự phòng rủi ro việc sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro hoạt động tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngồi thống đốc NHNN, Hà Nội 17 Trƣờng đại học Kinh tế Quốc dân, 2015, “Ngân hàng thương mại, quản 108 trị nghiệp vụ”, NXB Thống kê, Hà Nội 18 Phan Thị Thu Hà (2015), Ngân hàng thương mại, NXB Đại học kinh tế quốc dân, Hà Nội 19 Nguyễn Minh Kiều (2015), Nghiệp vụ ngân hàng, NXB thống kê, Hà Nội 20 Peter S Rose (2004), Quản trị Ngân hàng thương mại (Bản dịch), NxbTài chính, Hà Nội 21 Quốc hội nƣớc Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam (2010), Luật tổ chức tín dụng, Hà Nội