MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU………………………………………………………….………2 PHẦN NỘI DUNG…………………………………………………….… …3 CƠ SỞ LÝ LUẬN………………………………………………… 1.1 Khái niệm phương thức sản xuất………………………… 1.2 Những vấn đề quan hệ sản xuất lực lượng sản xuất……………………………………………………………….………3 1.2.1 Quan hệ sản xuất………………………………………….……….3 1.2.2 Lực lượng sản xuất……………………………………….……… 1.3 Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với tính chất trình độ phát triển lực lượng sản xuất…………………………….…… 1.3.1 Tính chất trình độ phát triển lực lượng sản xuất……… .5 1.3.2 Lực lượng sản xuất định quan hệ sản xuất………….… ….5 1.3.3 Sự tác động qua lại quan hệ sản xuất lực lượng sản xuất 1.4 Ý nghĩa phương pháp luận…………………………….…….7 THỰC TIỄN VẬN DỤNG QUY LUẬT VÀO QUÁ TRÌNH XÂY DỰNG KINH TẾ Ở VIỆT NAM HIỆN NAY………………………………… ………………………….………8 2.1 Việt Nam trước thời kỳ đổi mới………………………….………8 2.2 Việt Nam thời kỳ đổi mới…….…………………….………9 2.2.1 Sự hình thành nhiều thành phần kinh tế…………………….…… 2.2.2 Sự vận dụng quy luật trình cơng nghiệp hố Việt Nam……………………… ………………………….…….10 GIẢI PHÁP, KIẾN NGHỊ……… …………… ………….……11 3.1 Phương hướng………………… ………………………….…….11 3.2 Mục tiêu………………… ………………… …………….…….11 3.3 Giải pháp………………… ………………… …………….… 14 KẾT LUẬN………………… ………………… …………….… 14 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO LỜI MỞ ĐẦU Việt Nam quốc gia có kinh tế phát triển nhanh chóng với định hướng chuyển đổi từ kinh tế nông nghiệp chủ đạo sang đẩy mạnh công nghiệp dịch vụ Q trình địi hỏi thích nghi, thay đổi, sáng tạo chi phối nhiều yếu tố khác Chính việc vận dụng quy luật chủ nghĩa Mác Lê-nin cần thiết điển hình “Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với tính chất trình độ phát triển lực lượng sản xuất” Quy luật cung cấp cho khung pháp lý nguyên tắc để tổ chức, vận hành trình sản xuất cách hiệu quả, tối ưu hoá tạo nên phát triển bền vững kinh tế bắt nguồn từ việc tăng cường lực sản xuất, đảm bảo lượng chất sản phẩm, dịch vụ song song với nâng cao suất lao động, mở rộng thị trường việc làm Và để có góc nhìn đắn, chi tiết tác động quy luật Việt Nam, em định chọn đề tài tiểu luận “Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với tính chất trình độ phát triển lực lượng lao động vận dụng trình xây dựng kinh tế Việt Nam nay” Mục đích nghiên cứu : làm rõ vai trị quy luật vận động, phát triển kinh tế Từ nêu lên ưu điểm, nhược điểm vận dụng quy luật vào tính chất, trình độ phát triển lực lượng lao động nước ta nhằm nêu lên quan điểm, ý kiến thân góp phần xây dựng đất nước Việt Nam hùng mạnh Phương thức nghiên cứu: áp dụng đa dạng phương thức : phương pháp logic lịch sử, phương pháp phân tích, tổng hợp, so sánh Sau q trình học tập, tìm hiểu, nghiên cứu em cảm thấy thân có nâng cao, tiến mặt nhận thức song cịn nhiều thiếu sót Em xin phép cảm ơn thầy Lê Ngọc Thông tận tình dạy, hướng dẫn để em hồn thiện tiểu luận cách trọn vẹn PHẦN NỘI DUNG CƠ SỞ LÝ LUẬN 1.1 Khái niệm phương thức sản xuất - Phương thức sản xuất : kết hợp lực lượng sản xuất trình độ định quan hệ sản xuất tương ứng làm thành phương thức sản xuất người tiến hành thông qua việc sản xuất cải vật chất theo giai đoạn định lịch sử Phương thức sản xuất bao gồm hai loại quan hệ người quan hệ với giới vật chất gọi lực lượng sản xuất người quan hệ với xã hội gọi quan hệ sản xuất 1.2 Những vấn đề sản xuất lực lượng sản xuất 1.2.1 Quan hệ sản xuất - Khái niệm mô tả mối quan hệ người với người thông qua sản xuất tiêu thụ trao đổi (mua bán) tiêu thụ Sản xuất diễn ổn định thơng qua q trình sản xuất ấy, mối quan hệ người với người đồng với mối quan hệ người với thiên nhiên - Trong sản xuất, mối quan hệ người với tự nhiên biểu cấp độ khác lực lượng sản xuất Tuy nhiên, mối quan hệ phải hình thành qua quan hệ mặt khác người người, nghĩa quan hệ sản xuất Mác Lê-nin viết “Trong sản xuất, người ta không quan hệ với giới tự nhiên Người ta sản xuất khơng kết hợp với theo cách để hoạt động chung để trao đổi hoạt động với nhau; Muốn sản xuất được, người ta phải có mối quan hệ định với nhau; quan hệ họ với giới tự nhiên, tức việc sản xuất” ➔ Từ rút quan hệ sản xuất tổng hợp, tác động lẫn khía cạnh : quan hệ sở hữu tư liệu sản xuất, tổ chức quản lý sản xuất, phân phối kết lao động - Mối liên hệ quan hệ sản xuất sở hạ tầng + Theo triết lý Mác-Lênin, quan hệ sản xuất không đứng độc lập mà tương tác chặt chẽ với "cơ sở hạ tầng" (infrastructure) Cơ sở hạ tầng bao gồm yếu tố kỹ thuật kinh tế công nghệ, sở vật chất tổ chức sản xuất Quan hệ sản xuất sở hạ tầng định hình cấu trúc xã hội ảnh hưởng đến trình phát triển lịch sử xã hội + Mác-Lênin nhấn mạnh quan hệ sản xuất thực thể tĩnh, mà trình động thay đổi theo thời gian Qua giai đoạn lịch sử, quan hệ sản xuất phát triển thay đổi, từ chế độ tư đến chế độ xã hội chủ nghĩa + Quan hệ sản xuất triết học Mác-Lênin đóng vai trị quan trọng việc hiểu phân tích cấu trúc xã hội mâu thuẫn xã hội, khái niệm để nghiên cứu phát triển xã hội cách mạng xã hội chủ nghĩa 1.2.2 Lực lượng sản xuất - Trong triết học Mác Lê-nin, công cụ sản xuất khái niệm đề cập đến tất phương tiện vật chất nhân lực tham gia vào sản xuất Lực lượng sản xuất bao gồm công cụ sản xuất người lao động (nhân lực).Lực lượng sản xuất yếu tố vật chất kỹ thuật nhằm sản xuất hàng hố dịch vụ xã hội Nó định nghĩa lực xã hội nhằm sản xuất cung ứng hàng hoá dịch vụ nhằm thoả mãn yêu cầu xã hội - Nhân lực : Người lao động không bán sức lao động để kiếm sống, họ phận quan trọng xã hội đóng góp vào q trình sản xuất Mác nhấn mạnh, người lao động nguồn lượng sáng tạo sức lao động xã hội, thông qua lao động mà họ tạo giá trị giá trị gia tăng sản xuất - Tư liệu sản xuất : tập hợp điều kiện vật chất cần thiết để người thực trình lao động sản xuất, coi yếu tố tất yếu lực lượng sản xuất Nó bao gồm tư liệu lao động đối tượng lao động + Tư liệu lao động bao gồm yếu tố máy móc, cơng cụ, ngun vật liệu, đất đai tài nguyên thiên nhiên khác mà người lao động sử dụng để chế tạo sản xuất hàng hóa dịch vụ Tư liệu lao động có vai trị quan trọng trình sản xuất phận sở vật chất xã hội + Đối tượng lao động: Khơng phải tồn giới tự nhiên mà phần tự nhiên người đưa vào sản xuất để tạo cải Bao gồm có sẵn tự nhiên dạng nhân tạo, q trình sản xuất cần có đối tượng lao động để nâng cao lực sản xuất người ➔ Theo Mác, giá trị hàng hóa khơng phản ánh lượng lao động tiêu hao mà phản ánh lượng tư liệu lao động sử dụng q trình sản xuất Do đó, ông đề xuất lý thuyết giá trị lao động, giá trị hàng hóa xác định lượng lao động trừ lượng phương tiện lao động tiêu thụ 1.3 Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với tính chất trình độ phát triển lực lượng sản xuất Quan hệ sản xuất lực lượng sản xuất khía cạnh quan trọng phương tiện sản xuất, chúng tác động qua lại có mối liên hệ chặt chẽ phụ thuộc lẫn Quy luật biểu rõ nét lực xu hướng phát triển từ lịch sử đến đại 1.3.1 Tính chất trình độ phát triển lực lượng sản xuất - Tính chất lực lượng sản xuất đến từ đặc điểm tư liệu sản xuất người lao động Có thể cá nhân xã hội, thể nhu cầu bối cảnh sản xuất + Khi sản xuất trình độ sử dụng cơng cụ lao động thủ cơng lực lượng sản xuất chủ yếu mang tính chất cá nhân + Khi sản xuất thực máy móc đại chun mơn hóa hợp tác rộng rãi Tính cá nhân lịch sử sản xuất xuất phương thức sản xuất cộng sản thô sơ,chiếm hữu nô lệ phương thức sản xuất phong kiến Khi chủ nghĩa tư hình thành phát triển, người lao động hợp tác với sản xuất, sản phẩm lao động làm sản phẩm lao động nhiều người theo dây chuyền định, từ nảy sinh tính chất Chủ nghĩa tư tính chất xã hội - Trình độ phát triển lực lượng sản xuất : vận động song song với thay đổi lịch sử Mỗi giai đoạn lịch sử lại có tiến đột phá khác Lực lượng sản xuất phản ánh khả sản xuất xã hội nhằm đáp ứng nhu cầu ngày cao người Mác phân loại trình độ phát triển lực lượng sản xuất theo giai đoạn: + Xã hội cổ đại: Trình độ phát triển lực lượng sản xuất giai đoạn hình thành kỹ thuật đơn giản tổ chức lao động tương đối thô sơ Nông nghiệp thủ công nghiệp hai ngành sản xuất thời kỳ + Chủ nghĩa tư bản: Trình độ phát triển lực lượng sản xuất thời kỳ cải thiện rõ rệt Công nghệ, máy móc quy trình sản xuất cơng nghiệp đại áp dụng Sự chuyển dịch từ nông nghiệp sang công nghiệp đặc điểm quan trọng thời kỳ + Xã hội chủ nghĩa: Trình độ phát triển lực lượng sản xuất thời kỳ xây dựng sở tư chủ nghĩa, điều chỉnh thúc đẩy mục tiêu xã hội chủ nghĩa Việc tổ chức, phân chia lao động quản lý sản xuất hướng tới lợi ích chung xã hội Trình độ phát triển lực lượng sản xuất không tác động đến quy luật quan hệ sản xuất mà sở cho phát triển Document continues below Discover more from:1 Triết Đại học Kinh tế… 999+ documents Go to course Sơ đồ tư Triết thức Triết 12 PHÂN TÍCH QUAN NIỆM DUY VẬT BIỆN… Triết 25 100% (44) Tiểu luận triết học Ý thức vai trò t… Triết 58 99% (114) 99% (91) tóm tắt triết học Mac Lenin Triết 100% (39) TIỂU LUẬN TRIẾT 19 11 Triết 100% (34) NHÀ NƯỚC VÀ CÁCH MẠNG XÃ HỘI Triết 100% (35) xã hội, tạo điều kiện để xây dựng xã hội có khả đáp ứng nhu cầu xã hội phát triển người - Trình độ phát triển lực lượng sản xuất không ảnh hưởng đến quy luật quan hệ sản xuất mà cịn cho q trình phát triển xã hội tạo điều kiện cho việc xây dựng xã hội đáp ứng nhu cầu phát triển người ➔ Như tính chất trình độ sản xuất sở định đời phát triển quan hệ sản xuất 1.3.2 Lực lượng sản xuất định quan hệ sản xuất - Lực lượng sản xuất yếu tố tác động, định quan hệ sản xuất quan hệ sản xuất lại có tương đối ổn định Cơ sở khách quan quy định vận động phát triển không ngừng lực lượng sản xuất mối quan hệ biện chứng sản xuất nhu cầu người; động cách mạng việc phát triển cơng cụ lao động; vai trị người lao động chủ thể sáng tạo đạo lực lượng sản xuất với kế thừa tính di sản khách quan phát triển lực lượng sản xuất trình lịch sử - Sự phù hợp quan hệ sản xuất với trình độ phát triển lực lượng sản xuất yêu cầu khách quan sản xuất Lực lượng sản xuất vận động phát triển khơng ngừng mâu thuẫn với tính “đứng yên” tương đối quan hệ sản xuất Quan hệ sản xuất từ “hình thức phù hợp”, “tạo khơng gian” cho lực lượng sản xuất phát triển trở nên kìm hãm phát triển lực lượng sản xuất Yêu cầu tất yếu sản xuất xã hội xoá bỏ quan hệ sản xuất cũ, thiết lập quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển lực lượng sản xuất - Mác Lê-nin bày tỏ tư tưởng vai trò phát triển lực lượng sản xuất phát triển quan hệ xã hội: “Những quan hệ xã hội gắn liền mật thiết với lực lượng sản xuất Do có lực lượng sản xuất mới, lồi người thay đổi phương thức sản xuất mình, thay đổi phương thức sản xuất, cách kiếm sống mình, lồi người thay đổi tất quan hệ xã hội Cái cối xay quay tay đưa lại xã hội có lãnh chúa, cối xay chạy nước đưa lại xã hội có nhà tư cơng nghiệp” 1.3.3 Sự tác động qua lại quan hệ sản xuất lực lượng sản xuất - Ngược lại, quan hệ sản xuất ảnh hưởng yếu tố biểu lực lượng lao động - Sự phù hợp quan hệ sản xuất với trình độ phát triển lực lượng sản xuất bao trùm kết hợp đắn yếu tố cấu thành lực lượng sản xuất; kết hợp đắn yếu tố cấu thành quan hệ sản xuất; kết hợp đắn lực lượng sản xuất quan hệ sản xuất - Sự phù hợp tạo điều kiện tối ưu cho việc sử dụng kết hợp người lao động tư liệu sản xuất; tạo điều kiện hợp lý để người lao động sáng tạo sản xuất, hưởng thụ thành lao động vật chất tinh thần - Nếu quan hệ sản xuất “lạc hậu” “đi trước” trình độ phát triển lực lượng sản xuất khơng phù hợp Sự phù hợp khơng có nghĩa tuyệt đối mà đồng tương đối, có khác biệt Sự phù hợp diễn vận động phát triển, trình thường xuyên xảy mâu thuẫn giải mâu thuẫn phương án thay quan hệ sản xuất cũ thành quan hệ sản xuất đại hơn, tiên tiến - Sự phù hợp quan hệ sản xuất với lực lượng sản xuất định mục tiêu xu hướng phát triển sản xuất xã hội; hình thành hệ thống động lực thúc đẩy sản xuất phát triển; đem lại suất, chất lượng hiệu cho sản xuất - Sự tác động trở lại quan hệ sản xuất lực lượng sản xuất thể theo hai hướng, có lợi kìm hãm phát triển lực lượng sản xuất Khi quan hệ sản xuất phù hợp với lực lượng sản xuất sản xuất phát triển hướng, quy mô sản xuất mở rộng; thành tựu khoa học công nghệ ứng dụng nhanh chóng; Người lao động hăng say say mê sản xuất, quyền lợi người lao động bảo đảm, sức sản xuất phát huy Nếu quan hệ sản xuất khơng thích hợp kìm hãm, chí gây hại cho lực lượng sản xuất Tuy nhiên, hạn chế xảy số giới hạn định, điều kiện định 1.4 Ý nghĩa phương pháp luận - Phương pháp luận quy luật quan hệ sản xuất lực lượng lao động triết học Mác góp phần quan trọng việc nghiên cứu, tìm hiểu mối quan hệ tác động qua lại lực lượng sản xuất quan hệ sản xuất trình lao động sản xuất Nó có tầm quan trọng đặc biệt việc phân tích mâu thuẫn xã hội, phát triển kinh tế tảng xã hội - Phương pháp luận giúp hiểu rõ lực lượng sản xuất có cơng nghệ, tổ chức lao động tư liệu lao động tác động tác động qua lại với quan hệ sản xuất có lực lượng sản xuất kiểm sốt sản phẩm - Ý nghĩa phương pháp này: + Phân tích mâu thuẫn xã hội xuất phát từ mâu thuẫn lực lượng sản xuất quan hệ sản xuất Nó giúp hiểu mâu thuẫn xã hội mâu thuẫn giai cấp, tranh chấp tài sản, tranh chấp lao động trình sản xuất + Hiểu biết phát triển kinh tế: Phương pháp giúp hiểu lực lượng sản xuất phát triển giai đoạn lịch sử khác ảnh hưởng đến phát triển kinh tế xã hội Nó cho phép xác định yếu tố định điều kiện cần thiết cho tiến kinh tế + Xây dựng sở lý luận xây dựng xã hội xã hội chủ nghĩa: Phương pháp luận cung cấp sở lý luận cho việc xây dựng xã hội chủ nghĩa, lực lượng sản xuất quan hệ sản xuất tổ chức điều chỉnh theo hướng thúc đẩy lợi ích chung xã hội Nó tạo sở cho việc phân tích phát triển biện pháp Kinh tế Xã hội nhằm xây dựng đất nước phát triển, đại THỰC TIỄN VẬN DỤNG QUY LUẬT VÀO QUÁ TRÌNH XÂY DỰNG KINH TẾ Ở VIỆT NAM HIỆN NAY 2.1 Việt Nam trước thời kỳ đổi - Trước thời kỳ đổi thực chế độ quản lý kinh tế kế hoạch hoá tập trung quan liêu, bao cấp Mặc dù huy động sức người, sức phục vụ kháng chiến phát triển có hiệu thời kỳ đổi song kinh tế phát triển chủ yếu theo bề rộng Do không công nhận tồn kinh tế nhiều thành phần, coi chế thị trường cơng cụ bổ trợ cho kế hoạch hố; thủ tiêu cạnh tranh, kìm hãm tiến kinh tế người lao động, hạn chế tiến khoa học kỹ thuật nhấn mạnh chiều quan hệ sản xuất mà không nhận thức yêu cầu phát triển kinh tế, quan hệ quản lý quan hệ phân phối - Trong xây dựng quan hệ sản xuất, tuyệt đối hố vai trị xã hội chủ nghĩa, khiến cho quan hệ sản xuất tồn đơn giản hai hình thức tồn dân tập thể; chủ quan, nóng vội xố bỏ hình thức sở hữu phi xã hội chủ nghĩa, khơng thừa nhận hình thức sở hữu hỗn hợp sở hữu độ; xoá bỏ chế độ sở hữu tư nhân cách tràn lan, tạo hội thúc đẩy phát triển lực lượng sản xuất Dẫn đến lực lượng sản xuất khơng phát triển, tình trạng trì trệ kéo dài, sản xuất thu hẹp đời sống nhân dân cịn nhiều khó khăn Hạn chế đó, có nhiều ngun nhân, nguyên nhân chủ quan, nóng vội, ý chí dẫn đến nhận thức áp dụng không đắn quy luật phù hợp quan hệ sản xuất với phát triển lực lượng sản xuất - Tuy vậy, qua việc đạo đẩy mạnh tăng trưởng kinh tế Đang ta vận dụng quy luật cho quan hệ sản xuất phải tương xứng với chất trình độ sản xuất, thực tiễn Đảng Nhà nước ta bước điều tiết quan hệ sản xuất tầm vi mô vĩ mô thời trọng vấn đề đẩy mạnh phát triển tiền lương sản xuất Điều có tác động tích cực đến phát triển kinh tế đất nước 2.2 Việt Nam thời kỳ đổi 2.2.1 Sự hình thành nhiều thành phần kinh tế - Nhìn sâu vào thực tế thấy rõ, thời gian vừa qua đề cao vai trị quan hệ sản xuất nhận thức khơng đắn mối quan hệ tư liệu sản xuất quan hệ xã hội, mà bỏ qua vấn đề cốt lõi nước ta độ tiến lên chủ nghĩa xã hội từ xã hội tiền tư chủ nghĩa Đồng tư liệu sản xuất với chủ nghĩa xã hội lẫn lộn đánh đồng hợp tác hố chủ nghĩa xã hội Khơng thấy rõ ràng bước tiến có tính tất yếu đường hướng tiến lên xã hội chủ nghĩa thực công cải tạo xã hội chủ nghĩa toàn kinh tế quốc dân xã hội mà chất theo phương châm "tiến hành cải tạo xã hội chủ nghĩa, đem quan hệ sản xuất trước mở đường cho sản xuất phát triển Xác lập chế độ sở hữu công cộng túy hai hình thức sở hữu: tồn dân tập thể Ý tưởng quan hệ sản xuất thúc đẩy để định hình khu vực khu vực thúc đẩy phát triển lực lượng sản xuất bị bác bỏ Sự phát triển suất xã hội mâu thuẫn với phân tích - Nhưng thực tế, mâu thuẫn yêu cầu phát triển lực lượng sản xuất với hình thái kinh tế - xã hội nước đặt cách chủ quan cho kinh tế thích hợp cần thiết cho xuất phát triển lực lượng sản xuất Việc khắc phục tiêu cực nêu cần thiết mặt này, thực tế chưa làm hết nhiệm vụ phải làm Cần giải đắn mâu thuẫn lực lượng sản xuất quan hệ sản xuất, khắc phục khó khăn, mặt tiêu cực kinh tế Việc xác lập quan hệ sản xuất với hình thức giai đoạn phù hợp với trình độ phát triển lực lượng sản xuất thúc đẩy sản xuất phát triển đạt hiệu kinh tế cao - Dựa củng cố đỉnh cao kinh tế tay nhà nước cách mạng Việc cho phép khôi phục phát triển chủ nghĩa tư mà bày bán rộng rãi có lợi cho phát triển sản xuất Mới đây, nhà báo nước vấn Tổng bí thư Lê Khả Phiêu “một người có qn mà khơng có kinh tế liệu đưa Việt Nam tiến lên khơng” Tổng Bí thư khẳng định, Việt Nam khác nước chỗ đào tạo người lính người lính phải biết cầm súng, làm kinh tế giỏi ông khẳng định không chấp nhận việc Việt Nam làm theo chủ quan tư bản, tiêu diệt tư Việt Nam quan hệ với chủ nghĩa tư sở bên có lợi cho phép phát triển thành phần kinh tế tư chủ nghĩa cách sáng suốt Quan điểm Đại hội VI khẳng định khôi phục kinh tế tư tư nhân kinh tế tư tư nhân mà phải phát triển rộng rãi theo chủ trương Đảng Nhà nước - Nhưng quan trọng nhận thức vai trò thành phần kinh tế nhà nước thời kỳ độ Để làm tròn vai trò này, mặt phải gương mẫu thực suất, chất lượng hiệu Hoàn toàn phù hợp với điều kiện Đối với thành phần kinh tế tư chủ nghĩa kinh tế tư nhân cá thể thực sách khuyến khích phát triển Tuy nhiên, với thành phần kinh tế này, phải có biện pháp điều chỉnh quan hệ sản xuất cho phù hợp với tính chất trình độ phát triển lực lượng sản xuất thời kỳ độ Chỉ có thực thúc đẩy phát triển lực lượng lao động - Ở nước ta, giai đoạn nay, phát triển kinh tế tập trung vào hai lực lượng chính: lực lượng sản xuất doanh nghiệp nhà nước (thường gọi quốc doanh, thuộc thành phần kinh tế nhà nước); lực lượng sản xuất nhà nước (thường gọi dân doanh) Chúng ta thưởng nghe câu nói "Muốn biết bơi phải nhảy xuống nước" Trong Lênin, tác phẩm Chính sách kinh tế nhiệm vụ Hội đồng giáo dục trị, viết: “Hoặc tất thành tựu trị quyền Xơ viết bị phá hủy, họ phải đặt thành tựu sở kinh tế Cơ sở khơng có sẵn Đó cơng việc phải tiến hành phù hợp với quy luật quan hệ sản xuất, phải phù hợp với tính chất trình độ phát triển lực lượng sản xuất 2.2.2 Sự vận dụng quy luật q trình cơng nghiệp hố Việt Nam - Thuộc phạm trù lực lượng sản xuất vận động, khơng nằm ngồi phép biện chứng nội phương thức sản xuất, vấn đề cơng nghiệp hóa gắn liền với vấn đề đại hóa, trước hết phải xem xét góc độ triết học Trước bắt tay vào cơng nghiệp hóa - đại hóa muốn đất nước thành cơng phải có tiềm lực kinh tế người, lao động nhân tố quan trọng Hơn nữa, quan hệ sản xuất phải có phù hợp với tính chất trình độ phát triển lực lượng sản xuất, nhân tố - Đất nước ta q trình cơng nghiệp hóa, đại hóa với lực lượng lao động đông đảo cần cù, thông minh, sáng tạo giàu kinh nghiệm công cụ lao động cịn thơ sơ Mối đe dọa lạc hậu ngày khắc phục Đảng ta thúc đẩy tiến hành số vấn đề nghiệp cơng nghiệp hóa, đại hóa đất nước chủ yếu sở tính quy luật cấu ngành kinh tế tính quy luật cấu sở hữu liên quan đến cấu giai cấp xã hội Bên cạnh hội to lớn, có thách thức to lớn phải vượt qua để hồn thành cơng nghiệp hóa, đại hóa đất nước mục tiêu dân giàu, nước mạnh, cơng bằng, văn minh 10 Tuy nhiên, việc thực quy luật liên quan đến sản xuất theo loại hình trình độ phát triển lực lượng sản xuất nước ta nay, phải nhận rõ nội dung - Bên cạnh giải pháp đẩy mạnh cơng nghiệp hố, đại hố nhằm phát triển lực lượng sản xuất, tạo “cốt vật chất” cho quan hệ sản xuất Nhà nước ta tiếp tục đổi mơ hình tăng trưởng cấu lại kinh tế; đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, nâng cấp gắn với phát triển kinh tế tri thức, nâng cao sức cạnh tranh kinh tế, doanh nghiệp hàng hóa, dịch vụ, chủ động tích cực hội nhập quốc tế, phát huy cao nội lực thị trường, tranh thủ ngoại lực, tiếp thu thành tựu khoa học công nghệ, kinh tế tri thức Xây dựng hồn thiện pháp luật, sách kinh tế tạo phát triển bền vững Đào tạo nguồn nhân lực, trọng dụng nhân tài, máy quản lý nhà nước Cải cách thể chế để nâng cao hiệu thực thi pháp luật, sách; phát huy dân chủ, tăng cường kỷ luật, kỷ cương ➔ Tóm lại, nói đổi trình nhận thức ngày đầy đủ vận dụng đắn quy luật tính phù hợp quan hệ sản xuất với trình độ phát triển lực lượng sản xuất điều kiện thực tiễn Việt Nam GIẢI PHÁP, KIẾN NGHỊ 3.1 Phương hướng - Đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng, nâng cao lực lãnh đạo, sức chiến đấu tổ chức Đảng; tăng cường hiệu lực, hiệu quản lý nhà nước; phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân Giữ vững ổn định trị, an ninh trật tự xã hội làm tiền đề phát triển Phát huy nội lực, thu hút sử dụng có hiệu nguồn lực, phát triển nhanh, bền vững gắn với tăng suất lao động, giải tốt vấn đề xã hội môi trường 3.2 Mục tiêu - Đẩy mạnh phát triển nông nghiệp nông thôn; đạt mức độ tăng trưởng bình quân 3,07%/năm, chiếm 8,78% cấu kinh tế + cấu lại ngành nông - lâm nghiệp - thủy sản theo hướng giảm tỷ trọng ngành nông nghiệp, tăng tỷ trọng ngành lâm nghiệp thủy sản; tăng tỉ trọng ngành chăn nuôi, giảm tỉ trọng ngành trồng trọt ngành nông nghiệp Đầu tư sở hạ tầng phục vụ sản xuất nông nghiệp, hệ thống thủy lợi, hạ tầng vùng sản xuất + tích tụ ruộng đất, mở rộng liên kết sản xuất theo hình thức nơng dân góp cổ phần quyền sử dụng đất vào doanh nghiệp Đẩy mạnh thu hút doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, tạo điều kiện 11 thuận lợi để triển khai dự án sản xuất nông sản Xây dựng làng nghề truyền thống tổ hợp tác sản xuất, chế biến nông, lâm, thủy sản gắn với chương trình Mỗi xã sản phẩm (OCOP) chủ lực + Quyết liệt thực Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nơng thơn giai đoạn 2021 - 2025 Quy hoạch xây dựng đồng cơng trình giao thơng, thủy lợi, điện, trường học, trạm y tế, nhà văn hóa, sân thể thao, nghĩa trang địa bàn xã, phường Đẩy nhanh thị hóa, phát triển sản xuất, giảm nghèo bền vững gắn với bảo vệ tốt môi trường sinh thái - Tập trung đẩy nhanh tốc độ phát triển cơng nghiệp, xây dựng với nhịp độ tăng trưởng bình quân đạt 16,44%/năm + Bám sát quy hoạch toàn diện phát triển công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp tỉnh gắn với quy hoạch điều chỉnh phát triển kinh tế - xã hội huyện để phát triển công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế gắn với chuyển dịch cấu kinh tế, chuyển dịch cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, đại hóa, giải việc làm, tăng thu nhập giải vấn đề môi trường, bảo đảm phát triển bền vững Phấn đấu giá trị sản xuất ngành công nghiệp - xây dựng năm 2025 đạt 30.256 nghìn tỷ đồng, tốc độ tăng trưởng 16,44%/năm, cấu tỷ trọng khoảng 66,66% + Tập trung phát triển sản phẩm chủ lực, có lợi cạnh tranh chế biến nông, lâm, thủy sản, thực phẩm, dệt may, chế biến gỗ, điện tử Ưu tiên thu hút đầu tư vào công nghiệp công nghệ cao lĩnh vực vật liệu mới, dược phẩm, khí, cơng nghệ thơng tin, cơng nghiệp hỗ trợ + Khuyến khích phát triển doanh nghiệp hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm làng nghề; Xây dựng sở hạ tầng, hoàn thiện sở vật chất làng nghề đảm bảo phát triển bền vững - Phát triển mạnh dịch vụ, thương mại tăng trưởng bình quân đạt 9,59 %/năm + Phát triển đa dạng ngành dịch vụ đáp ứng nhu cầu phát triển vùng, thành phố Vinh vùng phụ cận; Phấn đấu giá trị sản xuất (theo giá so sánh 2010) đến năm 2025 đạt 4,21 nghìn tỷ đồng, tốc độ tăng trưởng bình quân 9,59%/năm, cấu ngành dịch vụ chiếm khoảng 24,56% Tập trung cho mục tiêu tăng trưởng gắn với tái cấu ngành dịch vụ + Tập trung phát triển nâng cao chất lượng dịch vụ thiết yếu Phát triển đa dạng ngành dịch vụ đáp ứng yêu cầu phát triển vùng, thành phố Vinh vùng phụ cận; Phấn đấu giá trị sản xuất 12 (theo giá so sánh 2010) đến năm 2025 đạt 4,21 nghìn tỷ đồng, tốc độ tăng trưởng bình quân 9,59%/năm, cấu ngành dịch vụ chiếm khoảng 24,56% Tập trung cho mục tiêu tăng trưởng gắn với tái cấu ngành dịch vụ + Đẩy mạnh phát triển kinh tế du lịch ven biển để đẩy nhanh tốc độ phát triển chuyển dịch cấu kinh tế - Phát triển doanh nghiệp kinh tế tập thể Nghiên cứu ban hành chế, sách hỗ trợ, khuyến khích phát triển sản xuất, kinh doanh doanh nghiệp nhỏ vừa, hộ kinh doanh cá thể, hợp tác xã vùng Tiếp tục lãnh đạo thực củng cố, đổi nâng cao chất lượng hoạt động hợp tác xã giai đoạn 2021 - 2025 Nâng cao chất lượng môi trường đầu tư; thực tốt sách mặt bằng, đất đai hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh Đẩy mạnh cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin hỗ trợ giải thủ tục hành doanh nghiệp - Tiếp tục đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng đồng Phát triển nhanh kết cấu hạ tầng, ưu tiên nguồn lực tận dụng vốn dự án để tập trung xây dựng cơng trình trọng điểm tạo đột phá cho phát triển kinh tế - xã hội Tập trung huy động nguồn lực để triển khai cơng trình chuyển tiếp dự án giao thông, thủy lợi, văn hóa, xã hội, hạ tầng kỹ thuật vùng, dự án lớn - Thực tốt công tác quy hoạch, phát huy tối đa lợi vùng, góp phần thực thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội địa bàn huyện + Phát huy tài sản đất đai, quỹ đất, quỹ đất để phát triển kinh tế rừng, chăn nuôi gia súc, gia cầm theo hướng công nghiệp đô thị Tập trung phát triển vùng sản xuất lương thực, dược liệu, phát triển khu tiểu thủ công nghiệp thâm dụng lao động, cơng nghiệp khai khống, cơng nghiệp chế biến vật liệu xây dựng, chế biến nông lâm sản du lịch sinh thái + Vùng ven biển tập trung thu hút đầu tư phát triển thủy sản, chế biến nuôi trồng thủy sản; phát triển công nghiệp cảng biển, đóng tàu du lịch biển + Khu vực trung tâm ngoại thành thành phố Vinh tập trung phát triển công nghiệp khu kinh tế phát triển làng nghề, làng có nghề Tập trung sản xuất công nghiệp, trồng hoa, cảnh, rau công nghệ cao Chú ý phát triển hệ thống đô thị làm động lực phát triển dịch vụ kinh tế 13 3.3 Giải pháp - Vận dụng nguyên lý quy luật phù hợp: Từ việc xác định quan hệ sản xuất lực lượng sản xuất nay, cần vận dụng nguyên lý quy luật Mác quan hệ sản xuất, có nguyên lý quy luật phi vật chất lực lượng sản xuất quan hệ sản xuất, vai trò định quan hệ sản xuất phát triển kinh tế - xã hội, quy luật phát triển biện chứng lực lượng sản xuất - Các biện pháp cụ thể sở vận dụng quy luật Mác để phát triển kinh tế Việt Nam: + Đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, đại hóa: Đầu tư vào ngành trọng điểm xây dựng sở hạ tầng để nâng cao lực lao động tăng cường khả cạnh tranh Việt Nam thị trường quốc tế + Tăng cường đầu tư phát triển nguồn nhân lực: Đồng thời, cần tăng cường đầu tư phát triển nguồn nhân lực thông qua việc nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo, nhằm nâng cao trình độ kỹ năng, tay nghề lực lượng lao động + Xây dựng chế độ quản lý công bảo vệ quyền lợi người lao động: quan tâm đến quyền lợi điều kiện làm việc người lao động, đảm bảo tiền lương công bằng, thu hẹp khoảng cách giàu nghèo, tạo mơi trường làm việc an tồn lành mạnh + Đẩy mạnh phát triển nông nghiệp, nông thôn: Đồng thời phải coi trọng phát triển nông nghiệp, nông thôn, bảo đảm an sinh xã hội nông dân, tạo điều kiện thuận lợi để ngành nông nghiệp phát triển bền vững + Xây dựng hệ thống phân phối công bằng: Tạo hệ thống phân phối công minh bạch, đảm bảo cho người tiếp cận đầy đủ bình đẳng nguồn lực lợi ích trình sản xuất - Các biện pháp gợi ý chung cần xem xét, điều chỉnh cho phù hợp với điều kiện cụ thể Việt Nam Đồng thời, q trình xây dựng kinh tế cịn phức tạp, địi hỏi phải thường xuyên thích ứng, điều chỉnh để phát triển bền vững KẾT LUẬN - Quy luật quan hệ sản xuất thay đổi theo tính chất trình độ phát triển lực lượng sản xuất quy luật phổ biến Tuy nhiên, ln ln Vì vậy, phải nắm bắt rõ quy luật để áp dụng vào trường hợp cụ thể Quy luật quan hệ sản xuất theo trình độ lực lượng sản xuất quy luật phổ biến, xuyên suốt tiến trình lịch sử lồi người Sự thay q trình phát triển lên lịch sử loài người từ chủ nghĩa cộng sản nguyên thủy sang chiếm hữu nô lệ, phong 14 kiến, tư chủ nghĩa xã hội cộng sản chủ nghĩa tương lai hệ thống quy luật xã hội, quy luật quan hệ sản xuất theo trình độ phát triển lực lượng sản xuất luật Lực lượng sản xuất yếu tố biến đổi, quan hệ sản xuất nhìn chung ổn định, ổn định tạm thời, phải thay đổi cho phù hợp Nếu tỷ lệ sản xuất khơng thay đổi cho phù hợp kìm hãm phát triển sản xuất ➔ Như vậy, muốn xác lập quan hệ sản xuất hoàn thiện biến đổi phải vào thực trạng lực lượng sản xuất có tính chất trình độ (đây sở lý luận trực tiếp để xác định cấu kinh tế nhiều thành phần nước ta trình đổi doanh nghiệp công nay) 15 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 1.Phương thức sản xuất gì? Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với lực lượng sản xuất 2.Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển lực lượng sản xuất 3.Cơ chế tập trung quan liêu bao cấp gì? Đặc điểm, hậu quả? 4.Một số vấn đề lý luận thực tiễn chủ nghĩa xã hội đường lên chủ nghĩa xã hội Việt Nam 5.PHƯƠNG HƯỚNG, MỤC TIÊU, NHIỆM VỤ, GIẢI PHÁP GIAI ĐOẠN 2020 – 2025 16