HỌC VIỆN NGÂN HÀNG KHOA TÀI CHÍNH  KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP Đề tài: ỨNG DỤNG MƠ HÌNH CAMEL XEM XÉT HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA CÔNG TY CHỨNG KHOÁN VPS Sinh viên thực hiện: Trần Lan Phương Lớp: K21CLCC Mã sinh viên: 21A4010462 Khóa học: 2018 - 2022 Giảng viên hướng dẫn: PGS TS Nguyễn Thanh Phương Hà Nội, tháng năm 2022 Tai ngay!!! Ban co the xoa dong chu nay!!! 17014129684581000000 LỜI CAM ĐOAN Em xin cam đoan khóa luận tốt nghiệp với đề tài “Ứng dụng mơ hình CAMEL xem xét hiệu hoạt động kinh doanh cơng ty chứng khốn VPS” cơng trình nghiên cứu cá nhân em, thực sở nghiên cứu lý thuyết thực tế hướng dẫn tận tình PSG TS Nguyễn Thanh Phương Các số liệu, nội dung tham khảo trích dẫn trung thực kết khóa luận chưa cơng bố nghiên cứu khoa học Mọi chép khơng hợp lệ, vi phạm quy chế em xin chịu hoàn toàn trách nhiệm Hà Nội, ngày 23 tháng năm 2022 Sinh viên Trần Lan Phương i LỜI CẢM ƠN Em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến thầy giảng viên khoa Tài thầy Học viện Ngân hàng nói chung tạo điều kiện cho em học hỏi, rèn luyện tích lũy suốt năm học qua Với em học khơng kiến thức cho khóa luận mà cịn học quý báu để em sẵn sàng bước vào đời tự tin Đặc biệt, em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến PGS TS Nguyễn Thanh Phương tận tình hỗ trợ em trình thực khóa luận tốt nghiệp Do kiến thức kinh nghiệm thân cịn hạn chế nên khóa luận khơng thể tránh khỏi thiếu sót, em mong nhận góp ý nhận xét từ thầy để khóa luận tốt nghiệp hồn thiện Cuối cùng, em xin chúc thầy cô dồi sức khỏe thành công công việc Hà Nội, ngày 23 tháng năm 2022 Sinh viên Trần Lan Phương ii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN i LỜI CẢM ƠN ii MỤC LỤC iii DANH MỤC VIẾT TẮT v DANH MỤC BẢNG BIỂU VÀ HÌNH MINH HỌA vi LỜI MỞ ĐẦU 1 Lý chọn đề tài Mục tiêu nghiên cứu Đối tượng, phạm vi nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu Kết cấu khóa luận CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ MƠ HÌNH CAMEL TRONG ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HĐKD CỦA CTCK 1.1 Tổng quan nghiên cứu 1.2 Công ty chứng khoán 1.2.1 Khái niệm 1.2.2 Đặc điểm, vai trò 1.2.2.1 Đặc điểm 1.2.2.2 Vai trò 1.2.3 1.3 Hoạt động nghiệp vụ Hiệu hoạt động CTCK 1.3.1 Khái niệm phân tích hiệu HĐKD 1.3.2 Lợi ích việc phân tích hiệu HĐKD 10 1.3.3 Các phương pháp phân tích hiệu HĐKD 11 1.4 1.3.3.1 Các số tài 11 1.3.3.2 Bộ tiêu chuẩn CAMEL 11 Bộ tiêu chuẩn CAMEL đánh giá hiệu HĐKD CTCK 11 1.4.1 Giới thiệu mô hình CAMEL 11 1.4.2 Tiêu chí đánh giá mơ hình CAMEL 13 1.4.2.1 Mức độ đủ vốn (C) 13 1.4.2.2 Chất lượng TS (A) 15 1.4.2.3 Chất lượng quản lý (M) 16 1.4.2.4 Khả sinh lời (E) 23 1.4.2.5 Chất lượng khoản (L) 24 1.4.3 Phương pháp chấm điểm 25 iii 1.4.4 Ưu điểm, nhược điểm mơ hình 26 CHƯƠNG 2: ỨNG DỤNG MÔ HÌNH CAMEL PHÂN TÍCH VÀ ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HĐKD CỦA CTCK VPS 27 2.1 Giới thiệu CTCK VPS 27 2.1.1 Quá trình hình thành phát triển 27 2.1.2 Ngành nghề, lĩnh vực kinh doanh 28 2.1.3 Sơ đồ tổ chức 29 2.2 Ứng dụng mơ hình CAMEL đánh giá hiệu HĐKD CTCK VPS 31 2.2.1 Mức độ an toàn vốn (Capital Adequacy) 31 2.2.2 Chất lượng TS (Asset Quality) 34 2.2.3 Hiệu quản lý (Quality on Management): 38 2.2.4 Khả sinh lời (Earnings) 38 2.2.5 Chất lượng khoản (Liquidity) 40 2.2.6 Tổng kết điểm đánh giá hiệu HĐKD VPS 43 2.3 Đánh giá chung hiệu HĐKD CTCK VPS qua ứng dụng mơ hình CAMEL 43 2.3.1 Kết đạt 43 2.3.2 Hạn chế 44 2.3.3 Nguyên nhân 45 2.3.3.1 Nguyên nhân chủ quan (từ CTCK) 45 2.3.3.2 Nguyên nhân khách quan 45 CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HĐKD CỦA VPS CĂN CỨ THEO MƠ HÌNH CAMEL 46 3.1 Định hướng phát triển CTCK VPS 46 3.2 Đề xuất giải pháp nâng cao hiệu HĐKD VPS 47 3.2.1 Nâng cao lực tài 47 3.2.2 Tăng cường công tác nghiên cứu thị trường, phát triển thương hiệu 47 3.2.3 Xây dựng hệ thống sách, sản phẩm đa dạng, hấp dẫn 48 3.2.4 Nâng cao lực QTRR 48 3.2.5 Xây dựng đội ngũ chuyên viên chuyên nghiệp 48 3.2.6 Nâng cao chất lượng sở vật chất, kỹ thuật 49 3.3 Một số kiến nghị với quan quản lý 49 3.3.1 Kiến nghị với Bộ Tài 49 3.3.2 Kiến nghị với UBCKNN 50 KẾT LUẬN 51 TÀI LIỆU THAM KHẢO 52 PHỤ LỤC 5459 iv DANH MỤC VIẾT TẮT Nguyên nghĩa Từ viết tắt BCTC Báo cáo tài CTCK Cơng ty Chứng khoán DN Doanh nghiệp GTRR Giá trị rủi ro HĐKD Hoạt động kinh doanh NĐT Nhà đầu tư NHTM Ngân hàng thương mại QTRR Quản trị rủi ro TMCP Thương mại cổ phần TNHH Trách nhiệm hữu hạn TS Tài sản TSCĐ Tài sản cố định TSNH Tài sản ngắn hạn TTCK Thị trường chứng khoán TTS Tổng tài sản UBCKNN Ủy ban Chứng khoán Nhà Nước VCSH Vốn chủ sở hữu v DANH MỤC BẢNG BIỂU VÀ HÌNH MINH HỌA Bảng - Q trình hình thành phát triển 27 Bảng - Tỷ lệ C1 VPS 2019 - 2021 32 Bảng - Tỷ lệ C2 VPS 2019 - 2021 33 Bảng - Tỷ lệ C3 VPS 2019 - 2021 34 Bảng - Tỷ lệ A1 VPS 2019 - 2021 35 Bảng - Tỷ lệ A2 VPS 2019 - 2021 36 Bảng - Tỷ lệ A3 VPS 2019 - 2021 38 Bảng - Tỷ lệ E1 E2 VPS 2019 - 2021 40 Bảng - Tỷ lệ L1 VPS 2019 - 2021 41 Bảng 10 - Tỷ lệ L2 VPS 2019 - 2021 42 Hình - Các sản phẩm dịch vụ cốt lõi VPS 29 Hình - Cấu trúc cơng ty 30 Hình - Tỷ lệ C1 CTCK giai đoạn 2019 - 2021 31 Hình - Tỷ lệ C2 CTCK giai đoạn 2019 - 2021 32 Hình - Tỷ lệ C3 CTCK giai đoạn 2019 - 2021 33 Hình - Tỷ lệ A1 CTCK giai đoạn 2019 - 2021 35 Hình - Tỷ lệ A2 CTCK giai đoạn 2019 - 2021 36 Hình - Tỷ lệ A3 CTCK giai đoạn 2019 - 2021 37 Hình - Tỷ lệ E1 CTCK giai đoạn 2019 - 2021 39 Hình 10 - Tỷ lệ E2 CTCK giai đoạn 2019 - 2021 39 Hình 11 - Tỷ lệ L1 CTCK giai đoạn 2019 - 2021 41 Hình 12 - Tỷ lệ L2 CTCK giai đoạn 2019 - 2021 42 vi LỜI MỞ ĐẦU Lý chọn đề tài TTCK Việt Nam trải qua 25 năm thành lập 21 năm vận hành, ngày hoàn thiện phát triển, dần trở thành kênh huy động vốn quan trọng cho kinh tế với quy mô huy động vốn qua TTCK đạt gần 2,9 triệu tỷ đồng giai đoạn 2011 - 2020, lớn gấp gần 10 lần so với thập kỷ trước Đồng hành phát triển TTCK không kể đến CTCK, tổ chức trung gian tài thực nghiệp vụ TTCK Mục tiêu hoạt động CTCK giống tất DN khác, tối đa hóa lợi nhuận Do vậy, tránh khỏi việc đối mặt với rủi ro Đánh giá sức khỏe CTCK QTRR điều cần thiết giai đoạn thị trường, chu kỳ kinh tế UBCKNN ban hành quy chế xếp loại CAMEL từ năm 2013 để theo dõi tình hình, hiệu hoạt động CTCK thành viên, theo phân loại theo nhóm khác nhằm phân bổ nguồn lực hợp lý để tập trung tra, kiểm tra lĩnh vực cơng ty tiềm ẩn nhiều rủi ro, có cảnh báo sớm đưa biện pháp kịp thời CTCK VPS thành lập sớm gần có cho thành tựu định đứng top đầu CTCK lớn uy tín Biết đến CTCK thuộc sở hữu ngân hàng, VPS đứng độc lập ngày khẳng định vị vững mạnh Trong trình trải nghiệm nghiên cứu, tác giả chọn đề tài “Ứng dụng mơ hình CAMEL xem xét hiệu hoạt động CTCK VPS” cho khóa luận tốt nghiệp Mục tiêu nghiên cứu Trên sở lý luận chung phân tích thực trạng, rút nhận xét, đánh giá hoạt động CTCK VPS theo tiêu CAMEL, qua đưa giải pháp nhằm nâng cao hiệu hoạt động VPS theo tiêu CAMEL Đối tượng, phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: Hiệu hoạt động CTCK theo mơ hình CAMELS - Phạm vi nghiên cứu: Dựa vào liệu thu thập từ BCTC hợp kiểm toán, báo cáo thường niên, báo cáo an tồn tài VPS công bố nghiên cứu tiêu theo tiêu CAMEL giai đoạn từ năm 2019 – 2021 Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp thu thập số liệu: thu thập, tổng hợp số liệu từ BCTC công bố công ty; quy chế, nghị định, thơng tư UBCKNN Bộ Tài ban hành - Phương pháp phân tích tổng hợp: Phân tích số liệu dựa theo cách tiêu chí đánh giá quy chế xếp hạng CAMEL - Phương pháp so sánh: So sánh tiêu tài VPS với CTCK khác quy mô tương đương để có nhìn tổng qt tính cạnh tranh Kết cấu khóa luận Khóa luận gồm ba chương: Chương 1: Cơ sở lý luận mơ hình CAMEL đánh giá hiệu hoạt động CTCK Chương 2: Ứng dụng mơ hình CAMEL phân tích đánh giá hiệu hoạt động CTCK VPS Chương 3: Giải pháp nâng cao hiệu hoạt động VPS theo mơ hình CAMEL CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ MƠ HÌNH CAMEL TRONG ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HĐKD CỦA CTCK 1.1 Tổng quan nghiên cứu Trong mơ hình quản lý giám sát đại, quy chế CAMEL sử dụng nội UBCKNN Đây quy chế sử dụng phương pháp đánh giá, xếp loại áp dụng rộng rãi giới để đánh giá tổ chức ngân hàng, tài Vậy nên cơng trình đánh giá TCTC phổ biến, nghiên cứu bật: Nghiên cứu nước Tác giả Nguyễn Thị Thu Hằng (2021) với đề tài “Nghiên cứu hệ thống tiêu tài nhằm đánh giá lực tài ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam” có kết luận lực tài ngân hàng TMCP giai đoạn 20132018 đánh giá chưa cao quy mơ VCSH cịn nhỏ bé so với ngân hàng khu vực, việc tăng quy mô dư nợ tín dụng TTS thiếu tính bền vững, tình trạng khoản yếu, mức sinh lợi kinh doanh không cao Tác giả Nguyễn Thị Cành Nguyễn Thị Diễm Hiền (2015) có nghiên cứu “Thực trạng hoạt động mức độ lành mạnh ngân hàng thương mại Việt Nam” kết phân tích NHTM VN tăng lên quy mô TTS vốn chủ sở hữu Tuy nhiên, hiệu HĐKD NHTM VN chưa cao có xu hướng giảm dần Khả sinh lời NHTM nhà nước cao NHTM cổ phần tư nhân Tác giả Nguyễn Ngọc Xuân (2018) nghiên cứu “Giải pháp tăng nguồn vốn nhằm đảm bảo an toàn tài cho Cơng ty TNHH Chứng khốn ACB (ACBS)” đánh giá tỷ lệ an toàn vốn mối quan hệ tổng hịa với yếu tố rủi ro thơng qua tiêu an toàn vốn khả dụng hay đánh giá sức mạnh tài cơng ty cách tồn diện theo tiêu chuẩn quốc tế CAMEL qua nhận dạng điểm mạnh hay vấn đề tồn thực trạng nguồn vốn đảm bảo an tồn tài Cơng ty TNHH Chứng khốn ACB Nghiên cứu nước