BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN BÀI TẬP NHĨM ĐỀ TÀI: Tìm hiểu sản phẩm du lịch văn hóa Giảng viên hướng dẫn Lớp học phần : Ts Vũ Nam : DLKS1128(222)_01-Du lịch văn hóa Nhóm sinh viên Năm học :6 : 2022 - 2023 Hà Nội, 2023 Phân công công việc đánh giá thành viên Phân công công việc STT Họ tên MSV Trương Thị Linh Mỹ 11207682 Cơ sở lý luận sản phẩm du lịch Vũ Thị Lan Hương 11201749 Nguyễn Mai Hoa 11201533 Sản phẩm du lịch văn hóa Đinh Thị Hồng Dung 11200887 Nguyễn Thị Minh Tú 11208281 Vũ Thị Thùy Dương 11201007 Đại diện trình bày Trần Thị Như Quỳnh 11203416 Thiết kế PowerPoint Cơ sở lý luận sản phẩm văn hóa Một số sản phẩm du lịch văn hóa tiêu biểu Đánh giá Mục lục Lời mở đầu .3 Cơ sở lý luận sản phẩm du lịch .4 1.1 Khái niệm sản phẩm du lịch 1.2 Đặc điểm sản phẩm du lịch Cơ sở lý luận sản phẩm văn hóa 2.1 Khái niệm 2.2 Đặc điểm sản phẩm văn hóa .5 Sản phẩm du lịch văn hóa .5 3.1 Khái niệm 3.2 Các yếu tố cấu thành sản phẩm du lịch văn hóa .6 3.3 Đặc trưng sản phẩm du lịch văn hóa Một số sản phẩm du lịch văn hóa tiêu biểu 4.1 Du lịch di sản .8 4.2 Du lịch ẩm thực 12 4.3 Du lịch lễ hội 14 4.4 Du lịch tâm linh .16 4.5 Du lịch làng nghề .17 4.6 Du lịch nông thôn 19 Kết luận 21 Tài liệu tham khảo 22 Lời mở đầu Trong thập niên trở lại đây, dấu ấn du lịch Việt Nam ngày đậm nét đồ du lịch giới Và Việt Nam tăng cường xu mở cửa hội nhập, xu du lịch đóng vai trị đặc biệt quan trọng, kinh tế lẫn văn hóa Du lịch ngày trở thành ngành kinh tế mũi nhọn hệ thống kinh tế Việt Nam, ngành đóng góp GDP lớn cho Việt Nam Đối với du lịch Việt Nam, du lịch văn hóa có nhiều lợi làm bệ đỡ cho công nghiệp du lịch chuyên nghiệp tương lai Bên cạnh loại hình du lịch như: du lịch sinh thái, du lịch khám chữa bệnh, du lịch mạo hiểm, du lịch giáo dục du lịch văn hóa xem loại sản phẩm đặc thù nước phát triển, thu hút nhiều khách du lịch quốc tế Việt Nam đất nước có văn hóa giàu sắc, thiên nhiên ưu đãi với thắng cảnh thiên nhiên đẹp khắp miền nước cịn có lịch sử hàng ngàn năm tạo nên văn hóa đa dạng, phong phú lâu đời Với tiềm phát triển với vai trò ngày quan trọng ngành du lịch Việt Nam du lịch văn hóa, du lịch văn hóa ngày đầu tư phát triển mạnh mẽ Và tìm hiểu nhóm chúng em sản phẩm du lịch văn hóa, chúng em cố gắng tìm hiểu khơng thể tránh khỏi thiếu sót kiến thức cịn hạn chế, em mong thầy cho chúng em ý kiến đóng góp để nhóm chúng em hồn thiện tốt Em xin chân thành cảm ơn Cơ sở lý luận sản phẩm du lịch 1.1 Khái niệm sản phẩm du lịch - Sản phẩm du lịch dịch vụ, hàng hóa cung cấp cho du khách sở khai thác tiềm du lịch nhằm cung cấp cho khách hàng khoảng thời gian thú vị, kinh nghiệm du lịch trọn vẹn hài lịng - Sản phẩm du lịch ln đáp ứng làm thỏa mãn nhu cầu du khách; phù hợp với tiêu chí nghề nghiệp theo thông lệ quốc tế đồng thời chứa đựng giá trị văn hóa mang đặc trưng địa - Theo Luật du lịch Việt Nam (năm 2005): "Sản phẩm du lịch tập hợp dịch vụ cần thiết để thỏa mãn nhu cầu khách du lịch chuyến du lịch." Như vậy, hiểu cách chung nhất, sản phẩm du lịch kết hợp dịch vụ phương tiện vật chất sở khai thác tài nguyên du lịch đáp ứng nhu cầu khách du lịch 1.2 Đặc điểm sản phẩm du lịch - Sản phẩm du lịch mang tính không cụ thể, không tồn dạng vật thể Mà thật ra, sản phẩm du lịch kinh nghiệm hàng cụ thể - Sản phẩm du lịch nhằm thỏa mãn nhu cầu tiêu dùng đặc biệt du khách (nhu cầu thưởng thức đẹp, nhu cầu tìm hiểu giá trị văn hóa, ) - Sản phẩm du lịch tạo thường gắn liền với yếu tố tài nguyên nên dịch chuyển - Thích ứng, tính khả biến cao - Mang đậm dấu ấn cá nhân, tổ chức, nhà khai thác - Việc tiêu dùng sản phẩm du lịch diễn thời gian địa điểm với nơi sản xuất chúng - Việc tiêu dùng sản phẩm du lịch có tính thời vụ - Như vậy, sản phẩm du lịch mang đặc điểm riêng việc hiểu đặc điểm giúp ta dễ dàng việc tiếp cận nghiên cứu giải pháp đa dạng hóa phát triển sản phẩm du lịch Cơ sở lý luận sản phẩm văn hóa 2.1 Khái niệm - Sản phẩm văn hoá sản phẩm lịch sử mang dấu ấn thời đại - Sản phẩm văn hóa sản phẩm lĩnh vực tinh thần người sáng tạo tiến trình phát triển lịch sử để phục vụ sống, thỏa mãn mục đích nhu cầu khác cá nhân, cộng đồng người - Như vậy, Sản phẩm văn hóa cá nhân, tổ chức hay cộng đồng sáng tạo Nó đời, tồn thời gian không gian định, mang giá trị định đưa vào thị trường có giả cá định Sản phẩm văn hóa ln chứa đựng sắc riêng biệt, mang dấu ấn cá nhân cộng đồng nên phản ánh biểu yếu tố mang sắc thái dân tộc, địa phương, vùng miền - Sản phẩm văn hóa tác phẩm thuộc loại hình nghệ thuật đương đại hay tác phẩm văn học nghệ thuật sản phẩm hàng hóa văn hóa khác phục vụ nhu cầu khác đời sống người, số đông chấp nhận sử dụng đồng thuận Suy rộng ra, nói tất sản phẩm tiêu dùng phục vụ đời sống sinh hoạt xã hội người có giá trị sử dụng, giá trị thẩm mỹ coi sản phẩm văn hóa 2.2 Đặc điểm sản phẩm văn hóa - Bền vững, tính bất biến cao - Bên cạnh dấu ấn cá nhân mang nặng dấu ấn cộng đồng cư dân địa - Dùng cho tất đối tượng khác có nhu cầu, phục vụ người - Sản xuất không thiết để bán, chủ yếu phục vụ đời sống sinh hoạt văn hóa tinh thần cư dân địa - Chú trọng giá trị tinh thần, giá trị không đo hết giả - Quy mô hạn chế, thời gian không gian xác định - Sản phẩm mang nặng định tính, khó xác định định lượng Giá trị sản phẩm mang tính vơ hình thể qua ấn tượng, cảm nhận Sản phẩm du lịch văn hóa 3.1 Khái niệm Con người sáng tạo văn hóa, sản phẩm văn hóa thuộc người Sản phẩm văn hóa sinh trước sản phẩm du lịch Một sản phẩm du lịch trước hết phải sản phẩm văn hóa Nó trở thành sản phẩm du lịch sử dụng vào hoạt động kinh doanh du lịch nhằm thỏa mãn nhu cầu du khách Tất sản phẩm du lịch sản phẩm văn hóa, khơng phải sản phẩm văn hóa phải hay phải trở thành sản phẩm du lịch Nhiều sản phẩm văn hóa khơng nên/khơng thể khai thác kinh doanh du lịch Sản phẩm du lịch văn hóa vốn sản phẩm văn hóa, đưa vào hoạt động kinh doanh du lịch, yếu tố hợp thành chương trình du lịch văn hóa để thỏa mãn nhu cầu mà du khách tham gia loại hình du lịch địi hỏi Chúng trở thành hàng hóa để kinh doanh, đem lại lợi nhuận kinh tế Sản phẩm du lịch văn hóa sản phẩm du lịch khai thác sử dụng chương trình du lịch văn hóa Document continues below Discover more from:triển nghề Phát nghiệp ngành… DLLH1141 Đại học Kinh tế… 298 documents Go to course Báo Cáo Tốt Nghiệp 51 Phát Triển Khu Du… Phát triển nghề… 100% (3) Tiểu Luận Ảnh 18 Hưởng Toàn Cầu Hó… Phát triển nghề… 100% (3) Báo Cáo Thực Tập 40 Hoạt Động Marketin… Phát triển nghề… 100% (3) Khóa Luận Tốt 73 Nghiệp Hoàn Thiện… Phát triển nghề… 100% (3) Bài Tập Môn Phương 20 Pháp Nghiên Cứu… Sản phẩm du lịch văn hóa có hai dạng chính, dạng dịch vPhát ụ dtriển ạng vật phẩm văn 100% (3) hóa, đồ lưu niệm, tranh ảnh, băng đĩa Dịch vụ kết nghề… kết hợp hoạt động chi phí cần thiết khách du lịch thưởng thức, hiểu biết chia sẻ giá trị văn hóa, lịch sử thẩm mỹ đối tượng văn hóa Vật phẩm văn hóa sản phẩm lao động người chứa đựng hình ảnh, bi ểu tượng, trang trí phản [123doc] - tieu-luanánh vẻ đẹp, diễn tả huyền tích hay ý nghĩa tâm linh, thẩm mỹ di tích, đối thoi-vu-du-lich tượng văn hóa 18 3.2 Các yếu tố cấu thành sản phẩm du lịch văn hóa Phát triển nghề… 100% (2) 3.2.1 Nguồn tài nguyên du lịch Yếu tố quan trọng tất yếu tố cấu thành sản phẩm du lịch văn hóa giá trị tiềm ẩn đối tượng văn hóa, với tư cách nguồn tài nguyên du lịch Nó sở, nguồn, lý làm nảy sinh nhu cầu khách du lịch Không có yếu tố khơng có du lịch văn hóa Các giá trị bao gồm chủng loại sau - Thứ nhất, di sản thiên nhiên phải hội tụ đặc trưng kỳ vĩ, hoành tráng, mỹ lệ, độc đáo Các đặc trưng tự chúng đem lại cảm xúc thẩm mỹ cho du khách Mỗi di tích có vẻ đẹp khác nhau, phải vẻ đẹp độc đáo, không đơn điệu, gây nên niềm hứng thú riêng có Theo quy luật thẩm mỹ, việc cảm nhận giá trị phụ thuộc vào chủ thể, tức tùy thuộc vào xu hướng thẩm mỹ người thưởng thức Nhưng thân đối tượng chiêm ngưỡng phải vốn có đặc điểm khách quan tầm vóc, diện mạo, cấu trúc vị trí bối cảnh, gợi cảm xúc, liên tưởng phong phú đa dạng Ví dụ, khung cảnh núi Phanxipăng vào lúc mặt trời lên, núi Phú Sĩ tuyết phủ trắng quanh năm, hay thay đổi huyền ảo hang động Phong Nha - Kẻ Bàng, quang cảnh hùng vĩ muôn vẻ cao nguyên đá Đồng Văn, hay tầm vóc rộng lớn với non nước xanh biếc cảnh tượng đa dạng, hùng vĩ vịnh Hạ Long… Tóm lại, tính giá trị đối tượng thể tập trung đặc trưng đem lại cho du khách cảm xúc thẩm mỹ mẻ, lạ lẫm, ấn tượng sâu sắc không quên Họ bị thuyết phục phải tự công nhận họ hưởng thụ tinh thần xứng đáng với tiền bạc mà họ trả - Thứ hai, di sản kiến trúc nguồn tài nguyên quý giá cho du lịch văn hóa, sở cho việc tạo nên sản phẩm du lịch ổn định, khai thác gần vơ tận số lượng khách hàng có nhu cầu ngày tăng Đặc điểm chung chúng tầm vóc lớn lao, kiến trúc độc đáo, tiềm ẩn ngôn ngữ kiến trúc đặc thù, mẫu mực, mang lại cảm xúc thẩm mỹ mẻ cho du khách Những kiến trúc vĩ đại Kim tự tháp, Vạn Lý Trường Thành, đền Angkor hay thành phố người Maya Mexico… tượng đài ca ngợi sức mạnh to lớn người Chúng cịn kho tàng tri thức bí hiểm thiên văn, kỹ thuật xây dựng bí mật y học, kỹ thuật ướp xác, kiện chưa làm sáng tỏ lịch sử, mỹ thuật, văn hóa - Thứ ba, di sản văn hóa xã hội Bộ phận thập kỷ gần thu hút ngày nhiều khách hàng Tính phong phú, đặc sắc độc đáo phong tục tập quán, đời sống, tín ngưỡng, phương thức khai thác thiên nhiên, diễn xướng dân gian, lễ hội… nguồn nguyên liệu không cạn, văn hóa dân tộc tập hợp đa dạng, giá trị văn hóa riêng biệt, đầy hứng khởi 3.2.2 Tạo điều kiện tốt cho du khách Yếu tố thứ hai tất hoạt động để tạo điều kiện cho du khách tiếp cận, chiêm ngưỡng, hưởng thụ mà di sản văn hóa, đối tượng văn hóa mang lại, tức đáp ứng nhu cầu ăn, nghỉ, di chuyển, an ninh, sức khỏe, thông tin hướng dẫn Thuật ngữ hướng dẫn chủ yếu dẫn đường mà phương pháp, ngôn ngữ nội dung chuyên môn, đủ gợi mở cho du khách tự tìm hiểu, khám phá hay lĩnh hội giá trị mà đối tượng văn hóa hàm chứa Chức chủ yếu công việc hướng dẫn gợi mở nhuận sắc giá trị vốn có di sản, đối tượng văn hóa Khơng nên lạm dụng, làm thực công việc hướng dẫn Cần phải biết dừng lại chỗ, dành lại cho du khách quyền tự phát hiện, tự khám phá Vượt qua giới hạn này, lời giới thiệu dễ trở thành áp đặt, vô duyên, coi thường du khách Chức nhuận sắc cung cấp cho du khách thơng tin mà họ khơng có điều kiện tự khám phá được, nguồn gốc, truyền thuyết, huyền tích cách thức biểu đạt riêng biệt có tính chất truyền thống, đặc thù 3.3 Đặc trưng sản phẩm du lịch văn hóa Để xác định đặc trưng sản phẩm du lịch văn hóa, người ta phải vào hai dạng sản phẩm dịch vụ vật phẩm văn hóa, thường gọi đồ lưu niệm 3.3.1 Dạng sản phẩm thứ - dịch vụ - Đặc trưng vừa hao mịn vừa khơng hao mịn q trình sử dụng khách hàng Phần khơng hao mịn giá trị vốn có tài nguyên, di sản hay đối tượng văn hóa Phần bị hao mịn chi phí cho nhu cầu thiết yếu khách ngày lưu trú sức lao động nhân viên phục vụ, hướng dẫn, bảo vệ, bao gồm tiền công dân sở tham gia vào việc tái giá trị văn hóa phi vật thể hát múa, tiến hành nghi thức lễ hội, biểu đạt nghi thức tôn giáo, trình diễn nghề thủ cơng… - Đặc trưng thứ hai vừa hữu hình vừa vơ hình, hay vừa vật thể vừa phi vật thể Một tòa thành, tháp… thân chúng vật hữu hình với quy mơ, kiến trúc tạo nên khơng gian độc đáo, mặt hữu hình, mặt vật thể Những giá trị kiến thức, giá trị thẩm mỹ chúng lại mặt hữu hình, mặt phi vật thể Hai khía cạnh kết hợp lại cách mật thiết, hoàn toàn phù hợp với mối quan hệ hình thức nội dung: trừu tượng hàm chứa bộc lộ qua dạng thức cụ thể - Đặc trưng thứ ba sản phẩm du lịch văn hóa vừa có tính chủ quan, vừa có tính khách quan Tính khách quan giá trị vốn có khách thể, tức đối tượng văn hóa, tiềm ẩn đối tượng Tính chủ quan khả khám phá, khả phát hiện, xu hướng lực thẩm mỹ khách du lịch Thiếu hai mặt sản phẩm văn hóa du lịch khơng hình thành Đặc trưng đặc trưng định, mẫn cảm Nó địi hỏi khơng bên bán sản phẩm mà bên tiêu dùng sản phẩm phải có lực định Về phía bên cung cấp dịch vụ, địi hỏi phương pháp, cách thức phù hợp để tạo điều kiện cho du khách hưởng thụ sản phẩm Đối với bên tiêu dùng, tức khách du lịch văn hóa, địi hỏi lực sáng tạo trình thưởng thức 3.3.2 Dạng sản phẩm thứ hai- đồ lưu niệm, vật phẩm văn hóa Yếu tố cấu thành thường bao gồm chất liệu, tạo dáng, màu sắc… nhằm đem lại vẻ đẹp độc đáo, lạ mắt, hấp dẫn có giá trị biểu đạt ý nghĩa định Ở dạng sản phẩm này, đối tượng sản phẩm văn hóa đóng trọn chức hàng hóa, gần gũi với văn hóa thơng thường Điều khác biệt chủ yếu chỗ giá trị sử dụng loại hàng hóa đặc biệt, chúng làm thỏa mãn nhu cầu tinh thần du kháchMột số sản phẩm du lịch văn hóa tiêu biểu Một số sản phẩm du lịch văn hóa tiêu biểu 4.1 Du lịch di sản 4.1.1 Các khái niệm Di sản văn hóa tài sản, báu vật hệ trước để lại cho hệ sau Di sản văn hóa sản phẩm vật chất tinh thần có giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học bao gồm di tích lịch sử văn hóa, danh lam thắng cảnh, lễ hội, nếp sống truyền thống, tri thức dân gian, văn hóa cộng đồng, Đối với dân tộc, quốc gia, di sản văn hóa xem báu vật thiêng liêng mà hệ phải có trách nhiệm phát huy bảo tồn cho hệ Du lịch di sản văn hóa (hay Du lịch di sản) phận quan trọng ngành du lịch Không đơn việc thăm viếng di tích lịch sử, văn hóa, du lịch di sản cịn gặp gỡ cá nhân với lịch sử, văn hóa truyền thống vùng đất Du lịch di sản hoạt động kết nối du khách với văn hóa, mơi trường tự nhiên cộng đồng dân cư địa phương khu di sản 4.1.2 Đặc điểm Du lịch di sản loại hình du lịch dựa vào nguồn lực di sản văn hóa tự nhiên tinh thần tơn trọng giá trị nguyên gốc di sản, không tạo nguồn thu đóng góp cho việc giữ gìn, bảo tồn di sản, mà phải mang lại lợi ích cho cộng đồng doanh nghiệp Gồm có loại di sản: di sản văn hóa vật thể di sản văn hóa phi vật thể Là loại hình du lịch có hàm lượng văn hóa cao, tơn trọng tự nhiên, du lịch di sản UNESCO quốc gia giới khuyến khích phát triển 4.1.3 Du lịch di sản Việt Nam Năm 2020, Việt Nam Tổ chức giải thưởng World Travel Awards trao tặng danh hiệu “Điểm đến di sản hàng đầu giới 2020” Việt Nam có hệ thống di sản phong phú giới ghi nhận ca ngợi với loại hình: di sản thiên nhiên giới, di sản văn hóa giới, di sản hỗn hợp văn hóa thiên nhiên giới, di sản tư liệu 4.1.3.1 Di sản văn hóa giới • Quần thể di tích Cố Huế Quần thể di tích Cố Huế hay Quần thể di tích Huế di tích lịch sử - văn hóa triều Nguyễn chủ trương xây dựng khoảng thời gian từ đầu kỷ 19 đến nửa đầu kỷ 20 địa bàn kinh đô Huế xưa, thuộc phạm vi thành phố Huế vài vùng phụ cận thuộc tỉnh Thừa Thiên-Huế, Việt Nam Phần lớn di tích thuộc quản lý Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố Huế UNESCO cơng nhận Di sản Văn hóa Thế giới vào ngày 11/12/1993 • Phố cổ Hội An Đơ thị cổ Hội An ngày điển hình đặc biệt cảng thị truyền thống Đông Nam Á bảo tồn nguyên vẹn chu đáo Phần lớn nhà kiến trúc truyền thống có niên đại từ kỷ 17 đến kỷ 19, phần bố dọc theo trục phố nhỏ hẹp Hội An vùng đất ghi nhiều dấu ấn pha trộn, giao thoa văn hóa Các hội quán, đền miếu mang dấu tích người Hoa nằm bên nhà phố truyền thống người Việt nhà mang phong cách kiến trúc Pháp Với giá trị bật, kỳ họp lần thứ 23 ngày 4/12/1999, Tổ chức UNESCO công nhận đô thị cổ Hội An di sản văn hóa giới •Thánh địa Mỹ Sơn Thánh địa Mỹ Sơn thuộc xã Duy Phú, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam, tổ hợp gồm nhiều đền đài Chăm Pa thung lũng đường kính khoảng km bao quanh đồi núi Xưa nơi tổ chức cúng tế lăng mộ vị vua Chăm pa hay hồng thân, quốc thích Năm 1999, Thánh địa Mỹ Sơn UNESCO chọn di sản giới tân thời đại • Hồng thành Thăng Long Hồng thành Thăng Long quần thể di tích gắn với lịch sử kinh thành Thăng Long Đông Kinh tỉnh thành Hà Nội thời kì tiền Thăng Long (An Nam đô hộ phủ kỷ VII) qua thời Đinh - Tiền Lê, phát triển mạnh thời Lý, Trần, Lê thành Hà Nội triều Nguyễn Đây cơng trình kiến trúc đồ sộ, triều vua xây dựng nhiều giai đoạn lịch sử trở thành di tích quan trọng bậc hệ thống di tích Việt Nam Vào ngày 31/7/2010, UNESCO thông qua nghị công nhận khu Trung tâm hoàng thành Thăng Long - Hà Nội di sản văn hóa giới • Thành Nhà Hồ Thành nhà Hồ, thuộc địa phận tỉnh Thanh Hóa tòa thành kiên cố với kiến trúc độc đáo đá có quy mơ lớn hoi Việt Nam Ngày 27/6/2011, sau năm đệ trình hồ sơ, Thành nhà Hồ UNESCO công nhận di sản văn hóa giới 4.1.3.2 Di sản văn hóa phi vật thể • Nhã nhạc cung đình Huế Nhã nhạc cung đình Huế thể loại nhạc cung đình thời phong kiến, biểu diễn vào dịp lễ hội (vua đăng quang, băng hà, lễ hội tôn nghiêm khác) năm triều đại nhà Nguyễn Việt Nam.Nhã nhạc cung đình Huế UNESCO công nhận Kiệt tác truyền phi vật thể nhân loại vào năm 2003 • Khơng gian văn hóa cồng chiêng Tây Ngun Khơng gian văn hóa Cồng Chiêng Tây Nguyên UNESCO công nhận Kiệt tác truyền phi vật thể nhân loại vào ngày 15/11/2005 Khơng gian văn hóa Cồng Chiêng Tây Ngun bao gồm yếu tố phận sau: cồng chiêng, nhạc tấu cồng chiêng, người chơi cồng chiêng, lễ hội có sử dụng cồng chiêng (Lễ mừng lúa mới, Lễ cúng Bến nước ), địa điểm tổ chức lễ hội (nhà dài, nhà rông, nhà gươl, rẫy, bến nước, nhà mồ, khu rừng cạnh bn làng Tây Ngun, ) • Dân ca Quan họ Dân ca quan họ Bắc Giang Bắc Ninh điệu dân ca tiêu biểu vùng châu thổ sông Hồng miền Bắc Việt Nam Nó cịn gọi dân ca quan họ Kinh Bắc hình thành phát triển vùng văn hóa Kinh Bắc xưa, đặc biệt khu vực ranh giới hai tỉnh Bắc Giang Bắc Ninh ngày Ngày 30/9/2009, UNESCO thức cơng nhận Quan họ di sản văn hóa phi vật thể thể giới 10 • Ca trù Hát ca trù môn nghệ thuật truyền thống phía Bắc Việt Nam kết hợp hát số nhạc cụ dân tộc Ca trù thịnh hành từ kỷ 15, loại ca cung đình giới q tộc trí thức yêu thích Ca trù phối hợp nhuần nhuyễn đỉnh cao thi ca âm nhạc Ngày 1/10/2009, kỳ họp lần thứ Ủy ban liên phủ Cơng ước UNESCO Bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể (từ ngày 28/9 tới ngày 2/10/2009), ca trù công nhận di sản phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp • Hội Gióng Hội Gióng lễ hội truyền thống tổ chức hàng năm nhiều địa phương Hà Nội nhằm tưởng nhớ ca ngợi chiến công người anh hùng truyền thuyết Thánh Gióng, tứ tín ngưỡng dân gian Việt Nam Năm 2010, hội Gióng đền Phù Đổng (Gia Lâm) đền Sóc (huyện Sóc Sơn) UNESCO cơng nhận di sản văn hóa phi vật thể nhân loại • Hát xoan Phú Thọ Hát Xoan cịn gọi Khúc mơn đình (hát cửa đình), lối hát thờ thần, tương truyền có từ thời vua Hùng Thuở xa xưa, người Văn Lang tổ chức hát Xoan vào mùa xuân để đón chào năm Năm 2011, hát xoan UNESCO công nhận di sản văn hóa phi vật thể nhân loại • Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương loại hình tín ngưỡng dân gian lưu truyền lâu đời Việt Nam mà trọng tâm tỉnh Phú Thọ Loại tín ngưỡng Bộ Văn hóa, Thể thao Du lịch Việt Nam ghi danh vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia (đợt 1) UNESCO cơng nhận Di sản văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại năm 2012 • Đờn ca tài tử Đờn ca tài tử Nam dòng nhạc dân tộc Việt Nam UNESCO cơng nhận di sản văn hóa phi vật thể vào năm 2013 Đờn ca tài tử hình thành phát triển từ cuối kỉ 19, bắt nguồn từ nhạc lễ, Nhã nhạc cung đình Huế văn học dân gian 14 Ví giặm Nghệ Tĩnh Dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh loại hình nghệ thuật trình diễn dân ca chiếm vị trí quan trọng đời sống văn hóa người dân tỉnh Nghệ An Hà Tĩnh thuộc miền Trung Việt Nam Dân ca ví giặm UNESCO cơng nhận di sản văn hóa phi vật thể ngày 27/11/2014 Paris (Pháp) 11 4.2 Du lịch ẩm thực 4.2.1 Khái niệm Theo định nghĩa hiệp hội du lịch ẩm thực, du lịch ẩm thực theo đuổi kinh nghiệm ẩm thực độc đáo đáng nhớ thưởng du lịch du lịch ẩm thực nhà Du lịch ẩm thực loại hình du lịch văn hóa mà qua du khách khơng trải nghiệm ăn, đồ uống mà trải nghiệm sắc văn hóa, sống cộng đồng điểm đến qua câu chuyện ăn, đồ uống 4.2.2 Đặc điểm du lịch ẩm thực - Du lịch ẩm thực phản ánh chứa đựng tài nguyên tự nhiên,văn hóa lịch sử địa Nhìn vào ẩm thực quốc gia vùng miền ta phần thấy điều kiện tự nhiên quốc gia vùng miền đỏ Bởi với điều kiện tự nhiên khác khí hậu địa hình số lượng chủng loại nguồn nguyên liệu mùi vị ăn khác Ví dụ Nhật Bản quốc gia bao bọc bốn bề biển nên thủy hải sản phong phú Bởi ăn thường ngày người Nhật không thiếu cá loại hải sản khác Yếu tố văn hóa linh hồn du lịch ẩm thực Chẳng du lịch để “ăn” cách tuý Vấn đề ăn uống du lịch nâng lên thành nghệ thuật Ăn không để hưởng thụ sống mà qua ăn uống người ta cịn nâng cao vốn tri thức văn hóa Các giá trị văn hóa thể cách chế biến hay cách thức ăn uống theo kiểu người dân địa Bên cạnh giá trị văn hóa cịn thể khơng gian kiến trúc,cách trí nhà hàng, quán ăn cung cách phục vụ trang phục nhân viên hay lối sống người dân địa Du lịch ẩm thực phản ánh giá trị lịch sử vùng miền Huế xưa đất kinh kì, nơi mà lối sống tầng lớp quý tộc thượng lưu tri thức đề cao nên thực đơn cách chế biến ăn Huế mang tính cơng phu, tỉ mỉ Tư tưởng sau dù khơng cịn vị trí trung tâm đất nước người Huế muốn tìm cầu kỳ ăn uống để khẳng định sắc thái Đó cải khơng hướng đến ăn no, ăn nhiều, ăn thoải mái mà hướng đến triết lý ăn để thưởng thức đẹp người Huế Đó khung cảnh ăn uống mang đậm yếu tố thiên nhiên với người Chính đặc trưng rõ nét tạo "lỗi nấu Huế" để phân biệt với nơi khác - Du lịch ẩm thực hướng tới việc bảo tồn phát huy giá trị văn hóa truyền thống điểm đến 12 Du lịch ẩm thực phát triển dựa văn hóa ẩm thực mang đậm sắc điểm đến, mà du khách tìm đến sắc riêng văn hóa Điều có nghĩa lai tạp văn hóa ẩm thực địa với văn hóa ẩm thực vùng miền khác làm ý nghĩa du lịch ẩm thực, làm giảm tính hấp dẫn điểm đến với du khách Vì vậy, phát triển du lịch ẩm thực đặt yêu cầu phải bảo tồn phát huy giá trị văn hóa truyền thống điểm đến - Du lịch ẩm thực mang lại lợi ích cho cộng đồng dân cư địa phương Lợi ích trước mắt mà ta thấy rõ đo lường lợi ích kinh tế mà du lịch ẩm thực mang lại cho địa phương Du lịch phát triển mang lại nguồn thu lớn cho địa phương từ khoản phí thuế mà doanh nghiệp kinh doanh du lịch địa nộp Bên cạnh đó, du lịch ẩm thực phát triển tiêu thụ lượng lớn sản phẩm nông sản thực phẩm địa phương tạo ra, đồng thời giúp gia tăng giá trị sản phẩm lên gấp nhiều lần - Du lịch ẩm thực mang lại kinh nghiệm ẩm thực độc đáo đáng nhớ cho du khách Bất hình thức du lịch nhằm mang lại trải nghiệm cho du khách Đối với du lịch ẩm thực trải nghiệm mùi vị ăn trái nghiêm không gian nhà hàng mang đậm phong cách vùng miền hay trải nghiệm tự tay chế biến ăn thưởng thức chúng theo cách người địa Những trải nghiệm để lại ấn tượng sâu sắc lòng du khách văn hóa ẩm thực điểm đến độc đáo khác lại so với vùng miền khác 4.2.3 Du lịch ẩm thực Việt Nam • Cần Thơ – Vùng đất dân dã Cần Thơ nhiều người biết đến thành phố sông nước với văn hóa miệt vườn dân dã Ẩm thực Cần Thơ đa dạng từ ăn truyền thống đặc sản đại ẩm thực đường phố Đến với nơi đây, bạn bỏ qua số đặc sản tiếng bánh tét cẩm huyện Bình Thủy Ngồi lẩu mắm, cá lóc nướng trui hay cơm gói mo cau lại đặc sản trứ danh Cồn Sơn Ninh Kiều • Huế – Ẩm thực cung đình Huế khơng tiếng với phong cảnh hữu tình nên thơ mà trải nghiệm ẩm thực nơi gây ấn tượng với nhiều khách du lịch Nhắc đến ẩm thực Huế, tự khắc ta nghĩ đến ẩm thực cung đình tinh tế ăn Đặc sản tiếng có lẽ bún bị Huế Khi thưởng thức xứ Huế giúp bạn có cảm nhận khó qn với ăn • Đà Nẵng – Hội An – Sức hút với người trẻ 13 Đà Nẵng, Hội An combo du lịch hoàn hảo nhiều bạn trẻ ưa thích Bạn có hội thưởng thức vơ số ngon địa danh miền Trung Với Đà Nẵng, dễ dàng kể hàng loạt tên bánh xèo bà Dưỡng, bún chả cá Đà Nẵng, bánh tráng thịt heo đầu da bún mắm nêm • Hà Nội – Nét truyền thống lâu đời Nền ẩm thực Hà Nội phát triển xuyên suốt chiều dài lịch sử, ghi dấu nhiều ăn đặc sắc tạo nên văn hóa ẩm thực truyền thống lâu đời Để kể hết tất ăn đặc sản Hà Nội dường khơng thể q phong phú đa dạng Tuy nhiên nhắc đến Hà Nội phở, ăn vươn tầm giới Hà Nội cịn có nhiều nước đặc sắc khác bún thang, bún ốc, bún riêu, bún bung hay bún mọc • Sài Gịn – Nơi giao thoa văn hóa Ẩm thực Sài Gịn đa sắc màu, mang dấu ấn, kết hợp nhiều vùng miền khác Đó lý khiến du khách đến thường bâng khng khơng biết nên ăn Vì vậy, bạn trải nghiệm ẩm thức Sài Gòn cách ăn theo cụm điểm chợ hay hẻm ẩm thực 4.3 Du lịch lễ hội 4.3.1 Khái niệm Du lịch lễ hội việc tổ chức tour du lịch tới địa phương khắp miền đất nước khoảng thời gian định năm mà thời gian trùng với thời gian mở hội địa phương Hoạt động giúp cho du khách tìm hiểu thẩm nhận giá trị nhiều mặt thông qua hoạt động lễ hội địa phương 4.3.2 Đặc điểm du lịch lễ hội Du lịch lễ hội tạm chia thành du lịch lễ hội truyền thống du lịch lễ hội đại Du lịch lễ hội góp phần phổ biến rộng rãi văn hóa địa phương tới miền đất nước, truyền bá văn hoá dân tộc giới, quảng bá hình ảnh Việt Nam trường Quốc tế lòng bạn bè giới Lễ hội du lịch mang tính xã hội hóa cao: lễ hội du lịch thường diễn trung tâm đô thị thành phố lớn, thủ đô đất nước Nơi có hệ thống sở hạ tầng phát triển, đồng tạo nên không gian mở mang tính thị: đường phố, cơng viên, khu di tích, danh lam thắng cảnh địa phương Thường gắn với mốc thời gian diễn kiện lịch sử khứ có liên quan tới địa phương, đất nước Lễ hội du lịch hoạt động trị mang tính rộng khắp tầng lớp nhân dân, thành phần kinh tế địa phương, nước quốc tế Những hoạt động vừa mang mục tiêu kinh tế,, trị, văn hóa, xã hội địa phương, cấp, ngành; 14 vừa sinh hoạt mang ý nghĩa trị, phục vụ cho mục tiêu tổng thể địa phương đất nước Lễ hội du lịch có sử dụng thành tựu khoa học kỹ thuật, yếu tố cấu thành đời sống đại như: Nghi thức, phương tiện âm thanh, hình ảnh, ánh sáng, trang phục, ngôn ngữ, biểu trưng, biểu tượng…và truyền thơng, truyền hình rộng rãi nhanh chóng, đầy đủ, chi tiết hoạt động diễn bên bên lề lễ hội Các phương tiện truyền thơng như: Rađiơ, Truyền hình, Báo in, báo điện tử…các phương tiện truyền thông đại tường thuật trực tiếp qua sóng điện 4.3.3 Lễ hội du lịch Việt Nam • Lễ hội du lịch Hạ Long: Được tổ chức thường niên với năm chủ đề khác nhau, chương trình phần lễ Carnaval Hạ Long mang đậm màu sắc văn hoá địa phương, đồng thời thể nét đa dạng Trong tuần Lễ hội du lịch Hạ Long nhiều hoạt động Văn hố, thể thao sơi động, hấp dẫn như: khai trương triển lãm, trưng bày tranh, ảnh Vịnh Hạ Long; liên hoan ẩm thực; trò chơi dân gian dân tộc; thi người đẹp Hạ Long người dẫn chương trình Hạ Long hay nhất, vận động bầu chọn Vịnh Hạ Long kỳ quan thiên nhiên giới Đây thực đêm hội lung linh, đầy màu sắc vịnh biển đêm huyền ảo để lại ấn tượng sâu sắc lòng người Màn bắn pháo hoa nghệ thuật Cầu Bãi Cháy Vịnh Cửa lục kéo dài 15 phút khép lại đêm hội đọng lại ấn tượng đẹp lịng du khách • Lễ hội Hoa anh đào: Vào đầu tháng năm 2013, lễ hội diễn thường niên công viên Lán Bè (TP Hạ Long) bên bờ Vịnh Hạ Long Di sản - Kỳ quan thiên nhiên giới Cùng với triển lãm 100 hoa anh đào, hoạt động triển lãm sản phẩm mỹ nghệ, sinh vật cảnh, ẩm thực (có tham gia biểu diễn chế biến đầu bếp Nhật Bản), giới thiệu sản phẩm du lịch Quảng Ninh Nhật Bản; giao lưu nghệ thuật nghệ sĩ Quảng Ninh Nhật Bản; triển lãm tác phẩm nghệ thuật Quảng Ninh; tổ chức gian hàng giới thiệu điểm, sản phẩm du lịch địa phương Quảng Ninh Nhật Bản… • Festival hoa Đà Lạt: Là kiện lễ hội tổ chức thành phố Đà Lạt, Lâm Đồng, Việt Nam vào cuối tháng 12 hàng năm Đà Lạt thành phố hoa thơ mộng với đường hoa, tường hoa, hay xe hoa lại lần rực hơn, lộng lẫy với mùa Festival Nhiều loài hoa lạ xinh đẹp tề tựu Công viên Hoa Đà Lạt du khách đổ từ sớm để xuýt xoa thưởng lãm hoa tiết trời rét nhiệt độ 14-24oC Đây hội để chiêm ngưỡng thưởng thức tuyệt vời cho người yêu hoa, người yêu đẹp Festival dịp để thành phố hoa trưng bày triển lãm loại hoa địa phương từ nhiều vùng miền nước 15 số quốc gia lân cận Festival kiện mang tầm quốc gia Đây lễ hội nhằm thu hút du khách đến tham quan Đà Lạt 4.4 Du lịch tâm linh (Spiritual Tourism) 4.4.1 Khái niệm Du lịch tâm linh loại hình du lịch văn hóa, lấy yếu tố văn hóa tâm linh vừa làm sở, vừa làm mục tiêu nhằm thỏa mãn nhu cầu tâm linh người đời sống tinh thần Du lịch tâm linh thường gắn liền với giá trị văn hóa phi vật thể vật thể gắn liền với lịch sử, tơn giáo, tín ngưỡng giá trị tinh thần khác Do đó, du lịch tâm linh không mang đến cho khách du lịch trải nghiệm khám phá vùng đất mà mang đến giá trị, trải nghiệm thiêng liêng tinh thần cho người du lịch 4.4.2 Đặc điểm du lịch tâm linh Việt Nam Khái niệm du lịch tâm linh có từ lâu giới, Việt Nam nói đến khoảng chục năm qua mà điều kiện kinh tế, xã hội phát triển, đời sống vật chất tinh thần người nâng lên Đặc biệt sau kiện Việt Nam lần tổ chức Hội nghị quốc tế du lịch tâm linh Ninh Bình (tháng 11/2013) theo sáng kiến Tổng Thư ký Tổ chức Du lịch giới (UNWTO) Taleb Rifai du lịch tâm linh nước ta nở rộ Theo đánh giá UNWTO, du lịch tâm linh loại hình du lịch mà Việt Nam nước mạnh lĩnh vực Sở hữu nhiều danh lam thắng cảnh di tích lịch sử, du lịch tâm linh Việt Nam bao gồm: - Du lịch tâm linh gn với tn gio đức tin: Việt Nam, Phật giáo có số lượng lớn (chiếm tới 90%) tồn với tôn giáo khác Thiên Chúa giáo, Cao đài… Ví dụ: Khu du lịch tâm linh Tam Chúc Chùa Tam Chúc tọa lạc thị trấn Ba Sao, xã Khả Phong, huyện Kim Bảng, Hà Nam Đây mệnh danh chùa lớn Việt Nam khu du lịch tâm linh gần Hà Nội thu hút đông đảo du khách nước Đến với quần thể khu du lịch Tam chúc, du khách tham quan điện Quan Âm, chùa Ngọc, điện Pháp Chủ, vườn kinh, đình Tam Chúc hay hồ Lục Nhạc - Du lịch tâm linh Việt Nam gn với tn ngưng thờ cng, tri ân nhng vị anh hùng dân tộc, vị tiền bối có cơng với nước, dân tộc (Thành Hoàng) trở thành du lịch cội nguồn dân tộc với đạo lí uống nước nhớ nguồn Ví dụ: Du lịch tâm linh Côn Đảo 16 Côn Đảo tôn kính thờ cúng người phụ nữ đặc biệt có số phận gắn bó với mảnh đất này, anh hùng liệt sĩ Võ Thị Sáu bà chúa phi Hoàng Phi Yến Cả hai người người phụ nữ kiên cường, trung trinh có lịng u nước sắt son, mãnh liệt Du khách viếng thăm đền thờ Võ Thị Sáu trung tâm khu du lịch Côn Đảo đền thờ bà Phi Yến (còn gọi An Sơn Miếu) gần chùa Vân Sơn - Du lịch tâm linh Việt Nam gn tn ngưng thờ cng t tin, dòng tộc, tri ân báo hiếu bậc sinh thành - Du lịch tâm linh Việt Nam gn với nhng hoạt động thể thao tinh thần thiền, yoga hướng tới cân bằng, tao, siêu thoát đời sống tinh thần 4.5 Du lịch làng nghề 4.5.1 Khái niệm Làng nghề truyền thống cụm dân cư mà tập trung lượng lao động tham gia vào nhiều nghề thủ công truyền thống tách khỏi nông nghiệp để sản xuất kinh doanh đem lại nguồn thu nhập chủ yếu cho người lao động Sản phẩm tạo theo quy trình cơng nghệ định, có tính độc đáo, có tính riêng biệt trở thành hàng hóa mang sắc văn hóa dân tộc thị trường, hình thành từ lâu đời, lưu truyền phát triển đến ngày Du lịch làng nghề loại hình du lịch tìm hiểu văn hóa truyền thống, kết hợp mua sắm hàng hóa đặc trưng làng nghề truyền thống, kết hợp mua sắm hàng hóa đặc trưng làng nghề truyền thống 4.5.2 Đặc điểm du lịch làng nghề truyền thống Thứ nhất, hoạt động tổ chức sản xuất kinh doanh làng nghề truyền thống gắn liền với hoạt động du lịch Tại làng nghề truyền thống du lịch có xu hướng phát triển hoạt động sản xuất kinh doanh gắn với hoạt động du lịch du khách Quy mô sản xuất kinh doanh phục vụ du lịch làng nghề truyền thống mở rộng với nhiều hình thức sản xuất, dịch vụ đa dạng phong phú vào thời điểm mùa hè hay mùa lễ hội Thứ hai, phát triển đa dạng quy mô, cấu ngành nghề dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống Du lịch làng nghề truyền thống không tập trung vào khâu sản xuất nhằm tạo nhiều sản phẩm phong phú mà phải phát triển dịch vụ du lịch như: dịch vụ lưu trú, ăn uống, tham quan,…đặc biệt phải liên kết với cơng ty du lịch để khách du lịch tiếp cận với sản phẩm du lịch làng nghề Thứ ba, sản phẩm phục vụ du lịch làng nghề truyền thống cụ thể hóa thành sản phẩm thủ cơng mỹ nghệ loại hình dịch vụ du lịch phong phú, đa dạng thỏa mãn 17 nhu cầu du khách Việc tiêu dùng sản phẩm du lịch làng nghề truyền thống mang tính thời vụ cao Có nhiều chủ thể khai thác đưa vào cung ứng loại hình sản phẩm thị trường nhiều hình thức khác nên có cạnh tranh gay gắt nhằm thỏa mãn tốt nhu cầu du khách Thứ tư, đội ngũ lao động làng nghề truyền thống phục vụ du lịch gồm nghệ nhân có tay nghề cao, nắm giữ bí độ đáo làng nghề, thợ có tay nghề thợ học việc Họ người có tay nghề tinh xảo, khéo léo, có đầu óc thẩm mỹ tính sáng tạo Thứ năm, du lịch làng nghề truyền thống kết tinh giá trị văn hóa lâu đời dân tộc Các làng nghề truyền thống mang chất văn hóa dân tộc đậm đà bảo vật vô giá Phát triển du lịch làng nghề truyền thống giúp du khách hiểu đời sống sinh hoạt, cảnh quan thiên nhiên phong tục tập quán dân tộc qua thời kỳ lịch sử 4.5.3 Du lịch làng nghề truyền thống Việt Nam • Làng mộc La Xuyên – Nam Định Trải qua hàng trăm năm, đến làm mộc trở thành ngành nghề phổ biến nhiều địa phương nước Và đó, du lịch làng nghề đồ gỗ La Xuyên (Nam Định) tiếng với vô số mặt hàng độc đáo Những người thợ nơi “thổi hồn” vào thớ gỗ, biến chúng thành sản phẩm giàu tính ứng dụng, đẹp mắt sập gụ, tủ chè, ghế phượng, tượng rồng… Bên cạnh đó, ví tác phẩm nghệ thuật kết tinh từ khéo léo, kinh nghiệm tâm huyết người làm Để làm nên sản phẩm mộc mỹ nghệ, nghệ nhân thường trải qua nhiều công đoạn Ban đầu, nghệ nhân phải có ý tưởng, sau tiến hành đo đạc, định hình sản phẩm, tính tốn cho hợp lý kinh tế Sau chế mẫu cân hình, người thợ tỉ mẩn thực loạt thao tác đục, gọt nhẵn, nạo, tỉa tách, đánh bóng… Trước thay đổi thị trường, người thợ làng La Xuyên không ngừng học hỏi, nâng cấp tay nghề để đáp ứng nhu cầu khách hàng Tính đến nay, sản phẩm làng nghề có mặt từ Bắc tới Nam xuất nước ngồi • Làng nghề hoa giấy Thanh Tiên – Thừa Thiên Huế Vào ngày cuối năm, nhiều khu chợ truyền thống Huế, hình ảnh O, chị vai vác chơng (hay cịn gọi hoa, địn hoa) trở nên thân thuộc Được biết, hoa giấy người dân làng Thanh Tiên, xã Phú Mậu, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế làm Với nghề làm hoa giấy độc đáo, làng nghề UBND tỉnh công nhận làng nghề truyền thống vào năm 2013 18