TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN KHOA LUẬT BÀI TẬP NHĨM Mơn: Lí luận nhà nước pháp luật Đề tài: Bàn Án lệ số 46/2021/AL việc xác định tình tiết định khung hình phạt “Đối với trẻ em mà người phạm tội có trách nhiệm giáo dục” tội “Dâm ô trẻ em” Lớp: LUCS1107(222)_02 – Lý luận nhà nước pháp luật Hà Nội, 2023 BẢNG PHÂN CÔNG NHIỆM VỤ Họ tên sinh viên Đào Ngọc Phương Thanh Cao Ngô Quỳnh Chi Nguyễn Hà An Chu Khánh Linh Mã sinh Nhiệm vụ viên 11225762 Lên dàn ý; thuyết trình phần tình vụ án; tổng hợp nội dung thành viên thành luận; chuẩn bị nội dung phần “I Lý thuyết chung án lệ” phần “2.1 Nội dung vụ án” 11220944 Thuyết trình phần “Quyết định Giám đốc thẩm Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao” phần Nhận xét kết luận Chuẩn bị nội dung phần “Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm” 11220030 Thuyết trình phần “2.1 Quá trình xét xử hình Đinh Quang D”, chuẩn bị nội dung Kháng nghị số 13/QĐVKSTC-V7 ngày 23/10/2019 11223346 Chuẩn bị nội dung phần III Quyết định Giám đốc thẩm Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao; làm slide thuyết trình; thuyết trình phần đặt vấn đề, giới thiệu án lệ Phạm Thị Ngọc Chiến 11221111 Thuyết trình phần “Nhận định tòa án”; tổng hợp nội dung thành viên thành luận; chuẩn bị nội dung phần “2.1 Nội dung vụ án” “Quá trình xét xử” giai đoạn 02/10/201729/12/2017 Trần Minh Ngọc 11224773 Chuẩn bị nội dung phần “Kháng nghị Quyết định giám đốc thẩm”; thuyết trình trình xét xử Đinh Văn D; chuẩn bị slide thuyết trình Nguyễn Thị Như Nguyệt 11224856 Thuyết trình phần “Vụ án tương đồng”; Chuẩn bị nội dung phần trình xét xử vụ án tương đồng; Chuẩn bị trò chơi MỤC LỤC I Lý thuyết chung Án lệ 1.1 Khái niệm sở hình thành án lệ 1.2 Phân loại 1.3 Ưu điểm vai trò án lệ 1.4 Những bất cập việc áp dụng án lệ Việt Nam II Án lệ 46/2021/AL việc xác định tình tiết định khung hình phạt “Đối với trẻ em mà người phạm tội có trách nhiệm giáo dục” tội “Dâm ô trẻ em” 2.1 Nội dung vụ án 2.2 Quá trình xét xử hình Đinh Quang D III Nhận định tòa án 10 IV Quyết định Giám đốc thẩm Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao 11 V Nội dung án lệ 12 VI Vụ án tương đồng 12 VII Kết luận 15 TÀI LIỆU THAM KHẢO 17 LỜI MỞ ĐẦU Ngày nay, xã hội vận động phát triển khơng ngừng nghỉ, với nảy sinh mâu thuẫn phức tạp xã hội Vì vậy, nhu cầu pháp lý xã hội ngày cao Tuy nhiên, trái ngược với nhu cầu ngày tăng ấy, thời gian xét xử hoàn thành vụ án thường lâu, chí lên đến vài năm Để góp phần giảm thiếu tình trạng này, Án lệ công bố áp dụng để rút ngắn thời gian xét xử vụ án Ngoài ra, vấn đề liên quan đến bảo vệ quyền trẻ em chủ đề giới truyền thông cộng đồng quan tâm đến Do vậy, vụ án xâm hại đến quyền trẻ em thường trở thành tâm điểm ý toàn dư luận, xã hội Vậy nên, nhu cầu xã hội nâng cao biện pháp bảo vệ quyền trẻ em, đồng thời, trừng phạt mạnh tay người dám xâm phạm đến quyền thiêng liêng NỘI DUNG I Lý thuyết chung Án lệ 1.1 Khái niệm sở hình thành án lệ Như khái niệm tồn xã hội, khái niệm án lệ khái niệm có nhiều cách giải nghĩa Ở mức độ khái quát nhất, hiểu án lệ án, định tòa án trước tòa án sau sử dụng làm khuôn mẫu, chuẩn mực để giải cho vụ việc tương tự Thuật ngữ án lệ tiếng Anh “precedent” từ dịch sang tiếng Việt “tiền lệ” có nghĩa dựa theo trước để làm theo mà thành lệ Như vậy, án lệ loại tiền lệ án lệ giải pháp pháp lý án tòa án trước tạo tòa án sau áp dụng giải vụ việc tương tự Vì vậy, xác thuật ngữ án lệ diễn đạt cụm từ “judicial precedent” – “tiền lệ tư pháp” Do án lệ hình thành đường tòa án thẩm phán tạo nên cịn diễn đạt cụm từ “judicial opinions” – “các quan điểm tư pháp” Án lệ hiểu mối quan hệ pháp lý khứ (tòa án tạo án lệ) tương lại (tòa án áp dụng án lệ) Khi tòa án sử dụng án lệ, tức sử dụng định tòa án trước để giải vụ việc tương tự nhìn vào q khứ Ngược lại, tịa án trước đưa định để giải vụ việc định tịa án sau công bố án lệ để giải vụ án tương tự tương lai Vậy, công bố án lệ, tịa án có nhìn nhận kỹ lưỡng lường trước vụ việc tương tự có khả xảy tương lai Cơ sở hình thành án lệ khiếm khuyết hệ thống pháp luật Khi có khiếm khuyết hệ thống pháp luật, tòa án viện dẫn pháp luật coi hợp lý để đưa phán có tính đột phá án tòa án tối cao công bố án lệ để áp dụng chung cho trường hợp tương tự khiếm khuyết quy phạm chưa có dẫn chiếu quy phạm rõ ràng Pháp luật quốc gia có quy định cụ thể thẩm quyền, trình tự, thủ tục pháp lí để tạo án lệ Các án, định thừa nhận án lệ viện dẫn làm pháp lí để giải vụ việc có tính chất tương tự 1.2 Phân loại Trên thực tế, Việt Nam tồn hai loại án lệ, Một án lệ tạo quy phạm pháp luật, nguyên tắc pháp luật mới, loại án lệ bản, án lệ gắn với chức sáng tạo pháp luật tịa án Theo đó, án, định giải vụ việc tập san án lệ trở thành khuôn mẫu, trở thành sở để tòa đưa phán vụ việc có tình tiết, vấn đề tương tự sau Hai án lệ hính thành q trình tịa án giải thích quy định pháp luật thành văn Vì nhà làm luật khơng thể dự liệu hết trường hợp xảy theo thời gian, đó, có nhiều quy định, luật lệ có tính chất chung chung, nhiều nghĩa Vậy nên, áp dụng điều luật vào trường hợp cụ thể ln tồn khó khăn định Khi đó, án lệ trở thành cơng cụ hữu hiệu việc giải thích pháp luật Loại án lệ sản phẩm trình tịa án áp dụng giải thích quy định quan lập pháp ban hành Đó giải thích quy định mang tính nguyên tắc chung, quy định có tính nước đơi, hàm ý rộng, khơng rõ nghĩa, mập mờ hay có xung đột quy định khác Ngoài ra, án lệ Việt Nam án lệ thuộc hệ thống pháp luật Common Law có khác biệt định vầ nguồn, vai trị tính bắt buộc, … 1.3 Ưu điểm vai trò án lệ Trải qua khoảng thời gian áp dụng án lệ thực tiễn, án lệ cho thấy ưu điểm sau: Thứ nhất, án lệ chứa đựng quy tắc pháp lý mới, giải pháp pháp lý mới, giải thích điểm chưa rõ quy phạm pháp luật giúp khắc phục nhược điểm quy định văn quy phạm pháp luật hành Thứ hai, vai trò án lệ hoạt động phát triển pháp luật Án lệ sản phẩm hoạt động xét xử, tồ án tạo lập q trình giải vụ việc cụ thể, Nhà nước thừa nhận khuôn mẫu để giải vụ việc tương tự sau Việc thừa nhận áp dụng án lệ góp phần lấp “những lỗ hổng” pháp luật qua có phát triển pháp luật Thứ ba, án lệ góp phần bảo đảm thực hiện, bảo vệ quyền người, quyền công dân góp phần xây dựng Nhà nước pháp quyền Việt Nam Qua hoạt động lấp “những lỗ hổng” pháp luật, việc áp dụng án lệ thực tế góp phần bảo đảm thực hiện, bảo vệ quyền người, quyền cơng dân góp phần xây dựng Nhà nước pháp quyền Việt Nam 1.4 Những bất cập việc áp dụng án lệ Việt Nam Lợi ích mà án lệ đem lại cho pháp luật Việt Nam vô to lớn Song, việc đưa án lệ vào việc áp dụng thực tiễn cịn gặp khó khăn Document continues below Discover more from:kinh tế lkt63 Luật Đại học Kinh tế… 788 documents Go to course Cau Hoi Trac Nghiem 239 Giai Phau Hoc 2016 … Luật kinh 100% (19) Thứ nhất, số lượng án lệ Việt Nam chưa nhiều, chưa tế đáp ứng yêu cầu thực tiễn xét xử Hiện nay, có 63 án lệ cơng bố Số lượng án lệ q khó khăn lớn việc giải vụ án dân trường hợp chưa có điều luật để áp dụng Không vậy, số lượng án lệ không Sựluật phát phân bổ đồng mà đa phần tập trung vào lĩnh vực dân triển luật kinh doanh Cụ thể, số 63 án lệ cơng bố có 30 án lệ thuộc lĩnhtron… máy nhà nước tính phổ biến vực dân sự, tức chiếm nửa số án lệ cơng bố Đó vụ việc dân thực tế Tuy nhiên, bất cân bằngLuật trongkinh phân bổ vẫn100% (4) tế lớn Thứ hai, hướng dẫn Điều Nghị số 04/2019/NQ-HĐTP chưa rõ ràng, dẫn đến nhiều khó khăn việc áp dụng Khoản Điều hướng I-LÝ dẫn: “Khi xét xử, Thẩm phán, Hội thẩm phải nghiên cứu, ápCHƯƠNG dụng án lệ, bảo đảmLUẬN vụ việc có tình pháp lý tương tự phải giải quyếtVỀ ÁP nhau” Chung DỤNG… Điều khoản khơng có hướng dẫn cụ thể thuật ngữ “tình 16 pháp lý tương tự” hiểu sao? Vì chưa có hướng dẫn rõ ràng nênLuật kinh thẩm phán 100% (3) lúng túng vận dụng Việc áp dụng “tình pháp lý tế tương tự” cịn mang nhiều ý chí chủ quan thẩm phán Đây vấn đề cần nhìn nhận thẳng thắng để tìm đáp lao phương án khắc phục Chỉ có vậy, pháp luật Việt Namán mớiluật tốiđộng ưu lợi ích án lệ trắc nhiệm 34 II Án lệ 46/2021/AL việc xác định tình tiết định khungLuật hìnhkinh phạt “Đối với 100% (3) trẻ em mà người phạm tội có trách nhiệm giáo dục” tế tội “Dâm ô trẻ em” 2.1 Nội dung vụ án Đinh Quang D giáo viên dạy môn địa lý Trường trung học phổ thơng Mơhọc hình sát tài L Ngày 26/3/2017, D xuống khu học sinh dân tộc nội trú nhờ sinh giám nam chặt chuối giúp phía sau khu tập thể D, gặp T chơi phịng học sinhhành nữ của… biết T học lớp 10 Từ D T thường hay nhắn 5tin cho Luật kinh 100% (2) Do quen biết từ trước, khoảng 07 30 phút tế ngày 02/4/2017, Nguyễn Thị T (sinh ngày 03/8/2001) học sinh lớp 10, Trường trung học phổ thông L sử dụng điện thoại nhắn tin cho Đinh Quang D giáo viên trường hẹn xuống phịng D chơi ƠN TẬP LUẬT Sau hẹn, T đến phòng D khu tập thể giáo viên, phòng THƯƠNG QUỐ… D, ngại có người ngang qua nên D đóng cửa cầm tay T xem MẠI tay 13 Lúc này, D đưa tay khốc vai, ơm eo, thấy T không phản ứng nên D nảy sinh ý Luật kinh 100% (2) định muốn gần gũi với T để thoả mãn nhu cầu cá nhân D hôntếT, kéo T nằm xuống giường nằm lên giường T tiếp tục hôn, dùng tay sờ bụng, sờ ngực, sau dùng tay mở khuy quần kéo khố quần T xuống D đưa tay trái sờ vào phận sinh dục T T không đồng ý nên kéo tay D kéo khoá quần lên D tiếp tục kéo khoá quần T xuống tụt phần phía trước quần D mặc xuống để lộ phần dương vật ngoài, chạm vào hơng T, T đẩy D quần D tự bật lên, đẩy dương vật vào quần D tiếp tục ngồi lên đùi T, dùng hai tay xoa vào má T T đẩy D đứng dậy sửa lại tóc, quần áo địi D đến phía sau ơm T mở cửa cho T Sau đó, T kể lại cho gia đình biết chuyện bị D xâm hại tình dục Ngày 03/4/2017, bà Trần Thị H mẹ T tố cáo hành vi Đinh Quang D Dựa tóm tắt nội dung vụ án, nhóm có phân tích sau: Chủ thể thực hành vi trái pháp luật Đinh Quang D, sinh năm 1980, giới tính Nam Tại thời điểm xảy vụ án, D cơng tác vị trí giáo viên địa lý trường trung học phổ thông L, nơi T học Tại thời điểm xảy vụ án, Đinh Quang D 37 tuổi có đủ lực hành vi dân sự, tức D có lực trách nhiệm pháp lý Về phía khách thể, Nguyễn Thị T, người 16 tuổi thời điểm xảy vụ án T có quyền bất khả xâm phạm thân thể, quyền tôn trọng danh dự, nhân phẩm quyền phát triển bình thường tình dục Về mặt khách quan, hành vi trái pháp luật mà D thực hành vi dâm ô với trẻ em 16 tuổi Hậu mà hành vi để lại tổn hại mặt tinh thần xâm phạm đến quyền vốn có T Theo nhóm nhận định, lỗi cố ý trực tiếp Do D T quen biết từ trước D biết T học sinh lớp 10 trường trung học phổ thông L Vậy nên, Đinh Quang D hoàn toàn nhận thức tính chất nguy hiểm hành vi dâm thân thấy trước hậu hành vi T cố tình thực Dựa tính chất vụ án, nhóm xác định mục đích vi phạm D thực hành vi dâm ô T để thỏa mãn tình dục khêu gợi nhu cầu tình dục thân 2.2 Quá trình xét xử hình Đinh Quang D Tại Bản án hình sơ thẩm số 55/2017/HSST ngày 02/10/2017, Tòa án nhân dân huyện Chư Prông áp dụng khoản Điều 116; điểm h, p, s khoản 1, khoản Điều 46 Bộ luật Hình năm 1999, xử phạt Đinh Quang D 07 tháng tù tội “Dâm ô trẻ em” Cụ thể điều khoản áp dụng trích dẫn đây: Theo khoản điều 116 luật hình 1999, Điều 116 Tội dâm trẻ em Người thành niên mà có hành vi dâm trẻ em, bị phạt tù từ sáu tháng đến ba năm Theo điểm h,p,s khoản 1, khoản Điều 46 luật hình 1999, Điều 46 Các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình Các tình tiết sau tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự: h) Phạm tội lần đầu thuộc trường hợp nghiêm trọng; p) Người phạm tội thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải; s) Người phạm tội người có thành tích xuất sắc sản xuất, chiến đấu, học tập cơng tác Khi định hình phạt, Tồ án cịn coi tình tiết khác tình tiết giảm nhẹ, phải ghi rõ án Tại Bản án hình phúc thẩm số 97/2017/HSPT ngày 29/12/2017, Tòa án nhân dân tỉnh Gia Lai chấp nhận kháng cáo bị cáo Đinh Quang D; sửa án hình sơ thẩm, xử phạt Đinh Quang D 07 tháng tù cho hưởng án treo Ngày 06/4/2018, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp cao Đà Nẵng có Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm số 48/QĐ-VC2 đề nghị hủy án hình sơ thẩm án hình phúc thẩm cho hành vi phạm tội Đinh Quang D phải xét xử với tình tiết định khung tăng nặng “Đối với trẻ em mà người phạm tội có trách nhiệm giáo dục” quy định điểm c khoản Điều 116 Bộ luật Hình năm 1999 Điều 116 Tội dâm ô trẻ em Phạm tội thuộc trường hợp sau đây, bị phạt tù từ ba năm đến bảy năm: a) Phạm tội nhiều lần; b) Đối với nhiều trẻ em; c) Đối với trẻ em mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh; d) Gây hậu nghiêm trọng; đ) Tái phạm nguy hiểm Tại Quyết định Giám đốc thẩm số 55/2018/HS-GĐT ngày 23/10/2018, Ủy ban Thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao Đà Nẵng giữ nguyên án hình phúc thẩm Tại Kháng nghị số 13/QĐ-VKSTC-V7 ngày 23/10/2019, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao định: Kháng nghị Quyết định giám đốc thẩm số 55/2018/HS-GĐT ngày 23/10/2018 Tòa án nhân dân cấp cao Đà Nẵng Bản án hình phúc thẩm số 97/2017/HSPT ngày 29/12/2017 Tòa án nhân dân tỉnh Gia Lai Đề nghị Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm hủy Bản án hình sơ thẩm số 55/2017/HSST ngày 02/10/2017 Tòa án nhân dân huyện Chư Prơng, Bản án hình phúc thẩm số 97/2017/HSPT ngày 29/12/2017 Tòa án nhân dân tỉnh Gia Lai Quyết định giám đốc thẩm số 55/2018/HS-GĐT ngày 23/10/2018 Tòa án nhân dân cấp cao Đà Nẵng để xét xử sơ thẩm lại theo quy định pháp luật Với lý sau: “Tòa án nhân dân cấp cao Đà Nẵng nhận định: Tình tiết “Người có trách nhiệm giáo dục” quy định điểm c khoản Điều 116 Bộ luật Hình năm 1999 hiểu thầy cô giáo trực tiếp giảng dạy giáo viên chủ nhiệm người bị hại Trong vụ án này, bị cáo Đinh Quang D giáo viên, cháu Nguyễn Thị T- người bị hại học sinh, nhiên hai mối quan hệ thầy -trị trực tiếp nên áp dụng khoản Điều 116 Bộ luật Hình năm 1999 để xử phạt Đinh Quang D Nhận định định Tòa án nhân dân cấp cao Đà Nẵng sai lầm nghiêm trọng việc áp dụng Bộ luật Hình sự, vì: Đinh Quang D giáo viên môn địa lý Trường trung học phổ thông L, nơi cháu Nguyễn Thị T học sinh Theo quy định điểm đ, e khoản Điều 31 Thông tư 12/2011/TT-BGDĐT ngày 28/3/2011 Bộ Giáo dục Đào tạo ban hành kèm theo Điều lệ trường Trung học sở, Trường trung học phổ thơng trường phổ thơng có nhiều cấp học nhiệm vụ giáo viên mơn phải bảo vệ quyền lợi ích đáng học sinh, phối hợp với giáo viên chủ nhiệm, giáo viên khác việc dạy học giáo dục học sinh Do đó, với tư cách giáo viên nhà trường, D phải có trách nhiệm giáo dục tất học sinh trường, có cháu Nguyễn Thị T Hành vi phạm tội Đinh Quang D ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín tồn thể giáo viên Trường trung học phổ thơng L Vì vậy, hành vi phạm tội Đinh Quang D phải bị khởi tố, xét xử với tình tiết định khung “Đối với trẻ em mà người phạm tội có trách nhiệm giáo dục” quy định điểm c khoản Điều 116 Bộ luật Hình Tịa án nhân dân huyện Chư Prông áp dụng khoản Điều 116 Bộ luật Hình 1999 xử phạt Đinh Quang D 07 tháng tù khơng với tính chất, mức độ nguy hiểm hành vi mà bị cáo thực Bản án phúc thẩm Quyết định giám đốc thẩm áp dụng thêm điểm x khoản Điều 51 Bộ luật Hình năm 2015 bị cáo D khơng bố bị cáo liệt sĩ; đồng thời cho bị cáo D hưởng án treo chưa đáp ứng yêu cầu đấu tranh loại tội phạm xâm phạm tình dục trẻ em diễn biến phức tạp dư luận xã hội đặc biệt quan tâm nay” Điều 31 Nhiệm vụ giáo viên trường trung học Giáo viên mơn có nhiệm vụ sau đây: đ) Giữ gìn phẩm chất, danh dự, uy tín nhà giáo, gương mẫu trước học sinh; thương yêu, tôn trọng học sinh, đối xử công với học sinh, bảo vệ quyền lợi ích đáng học sinh; đồn kết, giúp đỡ đồng nghiệp; tạo dựng môi trường học tập làm việc dân chủ, thân thiện, hợp tác, an toàn lành mạnh; e) Phối hợp với giáo viên chủ nhiệm, giáo viên khác, gia đình học sinh, Đồn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh dạy học giáo dục học sinh Tại phiên tòa giám đốc thẩm, đại diện Viện kiểm sát nhân dân tối cao đề nghị Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao chấp nhận kháng nghị Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; hủy Bản án hình sơ thẩm số 55/2017/HSST ngày 02/10/2017 Tòa án nhân dân huyện Chư Prơng, Bản án hình phúc thẩm số 97/2017/HSPT ngày 29/12/2017 Tòa án nhân dân tỉnh Gia Lai Quyết định giám đốc thẩm số 55/2018/HS-GĐT ngày 23/10/2018 Tòa án nhân dân cấp cao Đà Nẵng để xét xử sơ thẩm lại theo quy định pháp luật III Nhận định tòa án [1] Căn vào tài liệu có hồ sơ vụ án Tịa án cấp sơ thẩm Tòa án cấp phúc thẩm xét xử Đinh Quang D “Tội dâm trẻ em” có cứ, pháp luật [2] Về tình tiết định khung hình phạt: Ủy ban Thẩm phán Tịa án nhân dân cấp cao Đà Nẵng cho D thầy giáo trực tiếp dạy cháu Nguyễn Thị T nên khơng áp dụng tình tiết định khung tăng nặng “Đối với trẻ em mà người phạm tội có trách nhiệm giáo dục” quy định điểm c khoản Điều 116 Bộ luật Hình năm 1999 không pháp luật [3] Đinh Quang D giáo viên dạy môn địa lý Trường trung học phổ thông L Ngày 26/3/2017, D xuống khu học sinh dân tộc nội trú nhờ học sinh nam chặt chuối giúp phía sau khu tập thể D, gặp T chơi phòng học sinh nữ biết T học lớp 10 Từ D T thường hay nhắn tin cho Ngày 02/4/2017, T nhắn tin đến phịng D chơi D có hành vi dâm ô T 10 Do đó, D biết T khoảng tuần biết T học sinh Trường trung học phổ thông L [4] Theo quy định điểm đ, e khoản Điều 31 Thông tư 12/2011/TTBGDĐT ngày 28/3/2011 Bộ Giáo dục Đào tạo ban hành kèm theo Điều lệ trường Trung học sở, Trường trung học phổ thông trường phổ thơng có nhiều cấp học nhiệm vụ giáo viên môn phải bảo vệ quyền lợi ích đáng học sinh, phối hợp với giáo viên chủ nhiệm, giáo viên khác việc dạy học giáo dục học sinh Do đó, với tư cách giáo viên nhà trường, D phải có trách nhiệm giáo dục tất học sinh trường, có cháu Nguyễn Thị T Do đó, D phải bị áp dụng tình tiết định khung tăng nặng “Đối với trẻ em mà người phạm tội có trách nhiệm giáo dục” quy định điểm c khoản Điều 116 Bộ luật Hình năm 1999 pháp luật [5] Tòa án nhân dân huyện Chư Prông áp dụng khoản Điều 116 Bộ luật Hình năm 1999 xử phạt Đinh Quang D 07 tháng tù khơng với tính chất, mức độ nguy hiểm hành vi mà bị cáo thực Bản án phúc thẩm Quyết định giám đốc thẩm áp dụng thêm điểm x khoản Điều 51 Bộ luật Hình năm 2015 bị cáo D khơng theo lý lịch cựu chiến binh bố bị cáo khơng phải liệt sĩ; đồng thời cho bị cáo D hưởng án treo chưa đáp ứng yêu cầu đấu tranh loại tội phạm xâm phạm tình dục trẻ em diễn biến phức tạp dư luận xã hội đặc biệt quan tâm [6] Do đó, Kháng nghị giám đốc thẩm số 13/QĐ-VKSTC-V7 ngày 23/10/2019 Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao Quyết định giám đốc thẩm số 55/2018/HS-GĐT ngày 23/10/2018 Tòa án nhân dân cấp cao Đà Nẵng Bản án hình phúc thẩm số 97/2017/HSPT ngày 29/12/2017 Tòa án nhân dân tỉnh Gia Lai cần thiết; cần hủy Bản án hình sơ thẩm số 55/2017/HSST ngày 02/10/2017 Tòa án nhân dân huyện Chư Prơng, Bản án hình phúc thẩm số 97/2017/HSPT ngày 29/12/2017 Tòa án nhân dân tỉnh Gia Lai Quyết định giám đốc thẩm số 55/2018/HS-GĐT ngày 23/10/2018 Tòa án nhân dân cấp cao Đà Nẵng để xét xử sơ thẩm lại theo quy định pháp luật IV Quyết định Giám đốc thẩm Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao Căn khoản Điều 388; Điều 391 Điều 394 Bộ luật Tố tụng hình năm 2015 11 Chấp nhận Kháng nghị giám đốc thẩm số 13/QĐ-VKSTC-V7 ngày 23/10/2019 Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao Quyết định giám đốc thẩm số 55/2018/HS-GĐT ngày 23/10/2018 Tòa án nhân dân cấp cao Đà Nẵng Bản án hình phúc thẩm số 97/2017/HSPT ngày 29/12/2017 Tòa án nhân dân tỉnh Gia Lai Hủy Bản án hình sơ thẩm số 55/2017/HSST ngày 02/10/2017 Tòa án nhân dân huyện Chư Prơng, Bản án hình phúc thẩm số 97/2017/HSPT ngày 29/12/2017 Tòa án nhân dân tỉnh Gia Lai Quyết định giám đốc thẩm số 55/2018/HS-GĐT ngày 23/10/2018 Tòa án nhân dân cấp cao Đà Nẵng để xét xử sơ thẩm lại theo quy định pháp luật Chuyển hồ sơ vụ án cho Tịa án nhân dân huyện Chư Prơng, tỉnh Gia Lai để xét xử sơ thẩm lại V Nội dung án lệ [3] Đinh Quang D giáo viên dạy môn địa lý Trường trung học phổ thông L Ngày 26/3/2017, D xuống khu học sinh dân tộc nội trú nhờ học sinh nam chặt chuối giúp phía sau khu tập thể D, gặp T chơi phòng học sinh nữ biết T học lớp 10 Từ D T thường hay nhắn tin cho Ngày 02/4/2017, T nhắn tin đến phòng D chơi D có hành vi dâm T Do đó, D biết T khoảng tuần biết T học sinh Trường trung học phổ thông L [4] Theo quy định điểm đ, e khoản Điều 31 Thông tư 12/2011/TTBGDĐT ngày 28/3/2011 Bộ Giáo dục Đào tạo ban hành kèm theo Điều lệ trường Trung học sở, Trường trung học phổ thơng trường phổ thơng có nhiều cấp học nhiệm vụ giáo viên mơn phải bảo vệ quyền lợi ích đáng học sinh, phối hợp với giáo viên chủ nhiệm, giáo viên khác việc dạy học giáo dục học sinh Do đó, với tư cách giáo viên nhà trường, D phải có trách nhiệm giáo dục tất học sinh trường, có cháu Nguyễn Thị T Do đó, D phải bị áp dụng tình tiết định khung tăng nặng “Đối với trẻ em mà người phạm tội có trách nhiệm giáo dục” quy định điểm c khoản Điều 116 Bộ luật Hình năm 1999 pháp luật VI Vụ án tương đồng 12 Án lệ 46/2021/AL Bản án số:43/2022/HS-ST Ngày 2/6/2022 Chủ thể • Đinh Quang D, sinh năm 1980, giới tính Nam - Nguyễn Bá N, sinh ngày 06/09/1977, giới tính Nam - Nghề nghiệp: Giáo viên Trường Tiểu học xã A, đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam , nhiều lần công nhận Giáo viên giỏi cấp sở Giáo viên giỏi cấp • Cha bị cáo khơng phải người có cơng với đất nước tỉnh → không đủ điều kiện - Cha: Nguyễn Bá N – chết: giảm nhẹ Nhà nước tặng Huân chương Chiến sĩ vẻ cang hạng → bị cáo 37 tuổi vào thời Ba, hạng Nhì Hn chương điểm xảy vụ án; có đủ lực kháng chiến hạng Nhì hành vi dân → có lực trách nhiệm pháp lý -> Độ tuổi: 44 tuổi vào thời điểm xảy vụ án; có đủ lực hành vi dân -> Có lực trách nhiệm pháp lý • Khách thể • Nghề nghiệp: Đinh Quang D giáo viên dạy môn địa lý Trường trung học phổ thông L, nơi T học Quyền bất khả xâm phạm thân thể, quyền tôn trọng danh dự, nhân phẩm quyền phát triển bình thường tình dục người 16 tuổi, cụ thể cháu Nguyễn Thị T → Nguyễn Thị T 15 tuổi thời điểm xảy vụ án (do chưa đến ngày sinh nhật), học sinh không D trực tiếp giảng dạy 13 - Quyền bất khả xâm phạm thân thể, quyền tôn trọng danh dự, nhân phẩm quyền phát triển bình thường tình dục người 16 tuổi, cụ thể là: Cháu Nguyễn Thị Phương L, sinh ngày 13/11/2012 -> Độ tuổi: tuổi vào thời điểm xảy vụ án - Là học sinh lớp 4D N trực tiếp giảng dạy Mặt chủ quan Mặt khách quan • Lỗi cố ý trực tiếp - Lỗi cố ý trực tiếp: + Về lý trí: Bị cáo nhận thức tính chất nguy hiểm hành vi dâm ô thân, thấy trước hậu xảy + Về lý trí: Bị cáo nhận thức tính chất nguy hiểm hành vi dâm ô thân, thấy trước hậu xảy + Về ý chí: Mong muốn hậu xảy + Về ý chí: Mong muốn hậu xảy - Mục đích vi phạm: nhằm thỏa mãn tình dục bị cáo khêu gợi nhu cầu tình dục bị hại - Mục đích vi phạm: nhằm thỏa mãn tình dục bị cáo khêu gợi nhu cầu tình dục bị hại • • • • • Hành vi trái pháp luật: Bị cáo Đinh Quang D dâm ô với trẻ em 16 tuổi - Hành vi trái pháp luật: Bị cáo Nguyễn Bá N dâm ô với trẻ em 16 tuổi Hậu quả: Nguyễn Thị T bị tổn hại mặt tinh thần, ảnh hưởng đến phát triển tâm sinh lý; bị hại không bị tổn hại mặt thể chất - Hậu quả: Cháu Nguyễn Thị Phương L bị tổn hại mặt tinh thần, ảnh hưởng đến phát triển tâm sinh lý bị hại; bị hại không bị tổn hại mặt thể chất Thời gian: khoảng 07 30 phút ngày 02/4/2017 - Thời gian: 08 45 phút ngày 16/02/2022 - Địa điểm: Trường Tiểu học xã A, huyện Q Địa điểm: Phòng D Khu tập thể giáo viên - Phương tiện: Tay bị cáo Cách thức vi phạm: D hôn cháu T, kéo cháu T nằm xuống giường nằm lên giường cháu T tiếp tục hôn, dùng tay sờ bụng, sờ ngực, sau dùng tay mở khuy quần kéo khố quần cháu T xuống D đưa tay trái sờ vào phận sinh dục cháu T Cháu T không 14 - Cách thức vi phạm: N dùng tay phải ôm eo, kéo cháu L ngồi lên đùi N, hướng với N Tay phải N ôm trước bụng cháu L, tay trái luồn vào áo từ lên, xoa nhẹ vú cháu L Thấy cháu L khơng có phản ứng gì, N tiếp tục luồn tay trái qua cạp quần xoa mu âm hộ cháu L đồng ý nên kéo tay D kéo khoá quần lên D tiếp tục kéo khố quần T xuống tụt phần phía trước quần D mặc xuống để lộ phần dương vật ngồi, chạm vào hơng cháu T, cháu T đẩy D quần D tự bật lên, đẩy dương vật vào quần D tiếp tục ngồi lên đùi cháu T, dùng hai tay xoa vào má cháu T Dựa bảng so sánh trên, lí án số 43/2022/HS-ST ngày 2/6/2022 khơng áp dụng án lệ 46/2021/AL khác biệt chủ thể hai vụ án Trong án lệ 46/2022/AL, chủ thể Đinh Quang D, giáo viên trực tiếp giảng dạy Nguyễn Thị T; án số 43/2022/HS-ST ngày 2/6/2022, chủ thể Nguyễn Bá N, giáo viên giảng dạy trực tiếp cháu Nguyễn Thị Phương L Để điểm qua thực trạng việc áp dụng án lệ Việt Nam, thực tế trình xét xử giải vụ án Việt Nam thường thường dựa lối tư diễn dịch – nét điển hình phong cách tư pháp lý hệ thống pháp luật Civil Law.Trong đó, việc áp dụng án lệ lại tượng phổ biến nước Common Law, Anh, Mĩ, Canada, Úc, Đây thói quen q trình giải vụ án, vụ việc Việt Nam; thẩm phán áp dụng quy phạm pháp luật có sẵn để giải vụ án, việc thay đổi cách tiếp cận đổi tư việc vận dụng án lệ để đưa phán khách quan, cơng cịn mẻ gây nhiều lúng túng, khó khăn việc áp dụng VII Kết luận Có thể thấy, xâm hại tình dục nói chung dâm nói riêng vấn đề nhức nhối, diễn biến phức tạp Trong trường học, nơi nạn nhân loại tội phạm trẻ em, người độ tuổi phát triển, chưa hoàn thiện mặt thể chất tâm lý Khi trẻ bị xâm hại tình dục dẫn đến hậu lâu dài 15 không cho nạn nhân trực tiếp mà gây ảnh hưởng tiêu cực cho bạn bè đồng trang lứa gia đình trẻ bị xâm hại Với đối tượng thực hành vi giáo viên khiến dư luận phẫn nộ, niềm tin vào môi trường giảng dạy, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín giáo viên trường toàn ngành giáo Ngoài ra, nhiều trường hợp, kẻ công không thực hành vi xâm hại lần mà lặp lặp lại nhiều lần, chí xâm hại với mức độ cao hơn, gây hậu khơn lường khơng bị trừng trị kịp thời Vì vậy, Tịa án cần xét xử cần có định đủ răn đe chống lại loại tội phạm Án lệ số 46/2021/AL, việc xác định tình tiết định khung hình phạt “Đối với trẻ em mà người phạm tội có trách nhiệm giáo dục” tội “Dâm ô trẻ em”, Hội đồng Thẩm phán Tịa án nhân dân tối cao thơng qua ngày 25/11/2021 công bố theo Quyết định số 594/QĐ-CA ngày 31/12/2021 Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, đưa lập luận cụ thể việc xác định đối tượng thực dâm ô trẻ em trường học Có giá trị hướng dẫn áp dụng thống pháp luật xét xử giúp làm rõ quy định vấn đề xâm hại tình dục trẻ em Bộ luật Hình năm 1999 Đây để đánh giá phán cách xác đáng tình tiết phạm tội dâm ô trẻ em tương lai, tránh tình trạng dung túng cho đối tượng nhởn nhơ ngồi vịng pháp luật, góp phần tạo nên mơi trường học tập an toàn cho em học sinh 16 TÀI LIỆU THAM KHẢO Giáo trình lí luận chung nhà nước pháp luật (2022), NXB Tư pháp Nhận thức đắn, đầy đủ hành vi xâm hại trẻ em (2022), Báo Điện tử Chính phủ Luật trẻ em (2016) Luật hình (1999, sđ bs năm 2015) Án lệ gì? Tổng hợp toàn án lệ Việt Nam (2022), Phạm Thanh Hữu, Dương Châu Thanh, Thư viện pháp luật Án lệ vai trò án lệ hoạt động xét xử Tòa án, Lê Văn Sua, Thư viện pháp luật Vai trò tạo lập án lệ Tịa án – Từ khía cạnh học thuyết trị, pháp lý (2022), Đỗ Thanh Trung, Tạp chí Tòa án nhân dân Án lệ - Một số vấn đề giải thích pháp luật Việt Nam (2018), Nguyễn Thị Mai Trang, Hồng Thị Bích Ngọc, Tạp chí Tịa án nhân dân Bàn án lệ việc áp dụng án lệ Việt Nam (2022), Nguyễn Minh Tuấn, Viện Nghiên cứu Lập pháp 17