PHÒNG GD&ĐT TAM ĐẢO TRƯỜNG THCS BỒ LÝ oOo ĐỀ KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI VỊNG NĂM HỌC: 2015- 2016 Mơn: Sinh học Thời gian làm bài: 120 phút (khơng tính thời gian giao đề) (Đề gồm 01 trang) ĐỀ BÀI Câu 1.(1,0 điểm) Kháng nguyên ? Kháng thể gì? Tương tác kháng nguyên kháng thể theo chế nào? Câu (1,5 điểm) Máu không chảy khỏi mạch đâu? Tiểu cầu có vai trị q trình đơng máu? Câu (1,0 điểm) a.Tại khám bệnh bác sĩ lại vào số lượng hồng cầu để chuẩn đốn bênh? b Hãy giải thích câu nói: cần ngừng thở 3-5 phút máu qua phổi chẳng có O2 nhận Câu (1,0 điểm) Ở phổi người, phế nang có đặc điểm thích nghi với chức trao đổi khí? Câu (1,5 điểm) Để nghiên cứu vai trò điều kiện hoạt động enzim nước bọt, bạn Anh làm thí nghiệm sau: Chọn ống nghiệm chứa ml hồ tinh bột loãng, thêm vào ống: - Ống 1: Thêm ml nước cất - Ống 2: Thêm ml nước bọt loãng - Ống 3: Thêm ml nước bọt loãng vài giọt HCl - Ống 4: Thêm ml nước bọt đun sôi Tất ống đặt nước ấm 37oC thời gian từ 15- 30 phút a Hồ tinh bột ống nghiệm có biến đổi khơng ? Tại sao? b Từ xác định enzim nước bọt hoạt động tốt điều kiện pH nhiệt độ nào? Câu (2,0 điểm) a Sự biến đổi lí học hố học dày diễn nào? Câu (2,0 điểm) a Tại trao đổi chất thể với môi trường đặc trưng sống? b Phân biệt trao đổi chất cấp độ thể trao đổi chất cấp độ tế bào Nêu mối quan hệ trao đổi chất hai cấp độ Hết Lưu ý: Giám thị coi thi khơng giải thích thêm HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ KHẢO SÁT HSG VỊNG MƠN: SINH HỌC Câu Nội dung Điể m - Kháng nguyên phân tử ngoại lai có khả kích thích thể tiết kháng thể Các phân tử có bề mặt tế bào vi khuẩn, bề mặt vỏ virus, hay nọc độc ong, rắn… - Kháng thể phân tử protein thể tiết để chống lại kháng nguyên - Tương tác kháng nguyên kháng thể theo chế chìa khóa ổ khóa - Là nhờ búi tơ máu ôm giữ tế bào máu làm thành khối máu đơng bịt kín vết rách mạch máu - Bám vào vết rách bám vào nhanh để tạo thành nút tiểu cầu bịt tạm thời vết rách - Giải phóng chất giúp hình thành búi tơ máu để tạo thành khối máu đông a Phải vào số lượng hồng cầu để chuẩn đốn bệnh vì: +Cần phải vào số lượng hồng cầu để biết tình trạng sức khỏe( 4,5 triệu/ mm3 nam, 4,2 triệu/ mm3 nữ) Nếu số lượng tăng giảm thể tình trạng bệnh lí Ngồi bác sĩ cịn vào tỉ lệ loại bạch cầu thành phần máu mà xác định mắc bệnh b.Trong 3-5 phút ngừng thở, khơng khí phổi ngừng lưu thơng, tim đập, máu ko ngừng lưu thông qua mao mạch, trao đổi khí phổi ko ngừng diễn ra, O ko khí phổi ko ngừng khuếch tán vào máu, CO ko ngừng khuếch tán Bởi vậy, nồng độ O2 ko khí phổi hạ thấp tới mức ko đủ áp lực để khuếch tán vào máu Đặc điểm phế nang thích nghi với chức trao đổi khí: - Có số lượng lớn  tăng diện tích bề mặt trao đổi khí - Có thành mỏng, gồm lớp tế bào  thuận lợi cho trao đổi khí - Thành phế nang có nhiều mao mạch máu  tạo nên chênh lệch phân áp khí, thúc đẩy q trình khuếch tán khí - Thành phế nang ẩm ướt  thuận lợi cho hòa tan khí…… a Chỉ có ống (2) hồ tinh bột bị biến đổi ống (2) có enzim amilaza nước bọt biến đổi tinh bột thành đường mantôzơ - Ở ống 1: Nước cất khơng có enzim biến đổi tinh bột - Ở ống 3: Enzim nước bọt không hoạt động môi trường axit nên 1đ 1,5đ 1đ 1đ 1,5đ 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,25 0,25 0,25 0,25 0,25 0,25 2đ 2đ tinh bột không bị biến đổi - Ở ống 4: Enzim nước bọt bị hoạt tính đun sôi nên tinh bột không bị biến đổi b nhiệt độ thích hợp cho hoạt động enzim nước bọt 37 oC ( nhiệt độ thể người) - Mơi trường thích hợp cho enzim nước bọt hoạt động là: pH = 7,2 a Sự biến đổi lí học hoá học dày diễn sau: *Biến đổi lí học dày diễn sau: - Thức ăn chạm lưỡi chạm dày kích thích tiết dịch vị ( sau có tới lít dịch vị) giúp hồ lỗng thức ăn - Sự phối hợp co lớp dày giúp làm nhuyễn đảo trộn thức ăn cho thấm dịch vị *Biến đổi hoá học dày diễn sau: - Một phần nhỏ tinh bột tiếp tục phân giải nhờ enzim amilaza (đã trộn từ khoang miệng) thành đường mantôzơ giai đoạn đầu thức ăn chưa trộn với dịch vị - Một phần Prôtêin chuỗi dài enzim pepsin dịch vị phân cắt thành prôtêin chuỗi ngắn (gồm 3-10 axit amin) a Trao đổi chất thể với môi trường đặc trưng sống vì: Mơi trường ngồi cung cấp cho thể thức ăn, nước, muối khoáng Qua q trình tiêu hóa, thể tổng hợp nên sản phẩm đặc trưng mình, đồng thời thải sản phẩm thừa ngồi qua hậu mơn Hệ hơ hấp lấy ơxi từ mơi trường ngồi để cung cấp cho phản ứng sinh hóa thể thải ngồi khí cacbonic Đó trao đổi chất thể Sự trao đổi chất đảm bảo cho thể tồn phát triển Nếu khơng có trao đổi chất, thể khơng tồn Ở vật vô cơ, trao đổi chất dẫn tới biến tính hủy hoại Vì vậy, trao đổi chất sinh vật đặc trưng sống b Sự trao đổi chất cấp độ thể trao đổi chất cấp độ tế bào: - Trao đổi chất cấp độ thể trao đổi chất hệ tiêu hóa, hơ hấp, tiết với mơi trường ngồi Cơ thể lấy thức ăn, nước, muối khống, ơxi từ mơi trường, thải khí cacbonic chất thải - Trao đổi chất cấp độ tế bào trao đổi vật chất tế bào môi trường Máu cung cấp cho tế bào chất dinh dưỡng ơxi, tế bào thải vào máu khí cacbonic sản phẩm tiết Mối quan hệ trao đổi chất hai cấp độ này: Trao đổi chất thể cung cấp chất dinh dưỡng ôxi cho tế bào nhận từ tế bào sản phẩm tiết, khí CO2 để thải mơi trường Trao đổi chất tế bào giải phóng lượng cung cấp cho quan thể thực hoạt động trao đổi chất…Như vậy, hoạt động trao đổi chất hai cấp độ gắn bó mật thiết với không 0,25 0,25 0,25 0,25 1 0,5 0.5 0,5 0,5 thể tách rời