MỞ ĐẦU Lý chọn đề tài Ngay từ thành lập (22-3-1955), Đảng Nhân dân Cách mạng Lào lấy chủ nghĩa Mác - Lênin làm tảng tư tưởng kim nam cho hoạt động Cơng tác tư tưởng ln Đảng xác định giữ tầm quan trọng đặc biệt thời kỳ lãnh đạo cách mạng Trong thời kỳ đổi mới, hội nhập quốc tế sâu rộng toàn diện lĩnh vực, giao phó Đảng Chính phủ, Bộ Giáo dục Thể thao trọng tới công tác bồi dưỡng giáo dục hệ trẻ lập trường tư tưởng trị, đạo đức, lối sống Các trường đại học, cao đẳng Lào thời gian qua đề cao việc nghiên cứu lý luận đẩy mạnh công tác tư tưởng, trị Qua đó, làm sáng tỏ luận chứng cách khoa học luận điểm tảng chủ nghĩa Mác - Lênin, góp phần thúc đẩy công xây dựng phát triển đất nước bền vững Thời gian qua, đội ngũ giảng viên làm công tác nghiên cứu, giảng dạy lý luận trị trường đại học, cao đẳng Lào bám sát điểm nóng thực tiễn xã hội; đào sâu vấn đề lý luận, thường xuyên tìm tịi, đổi phương pháp, chương trình, giáo trình, nội dung giảng dạy cho phù hợp với điều kiện thực tiễn, gắn với định hướng chiến lược phát triển chung Đảng Nhà nước Việc học tập lý luận trị trường đại học cao đẳng có chuyển biến tích cực: người học chủ động tiếp thu giảng, tích cực tương tác với giảng viên, thể sáng tạo việc tiếp nhận xử lý thơng tin, qua nâng cao trách nhiệm cơng dân phát triển đất nước Tuy nhiên, nguyên nhân chủ quan khách quan tác động từ nhiều phía, gần cơng tác giảng dạy, học tập mơn Lý luận trị trường đại học, cao đẳng có phần sa sút; chất lượng giảng dạy nhiều vấn đề cộm, cần làm sáng tỏ Tính bền vững giảng dạy mơn khoa học Mác - Lênin bậc đại học, cao đẳng dần bị đi, việc tổ chức giảng dạy học tập mơn Lý luận trị cịn mang tính hình thức, làm cho người học thiếu hứng thú, dẫn đến coi nhẹ, đánh giá không tầm quan trọng mơn Lý luận trị Trường Cao đẳng Sư phạm Khang Khai, tỉnh Xiêng Khoảng trường đào tạo giáo viên trung học Trong bối cảnh đổi hội nhập quốc tế, việc nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên, chất lượng giảng dạy, học tập lý luận trị nợi cần phải đặt lên nhiệm vụ quan trọng hàng đầu nhằm thực tốt Nghị lần thứ X mà Đảng Nhân dân Cách mạng Lào đề Để thực nhiệm vụ đó, bên cạnh việc biên soạn, thiết kế lại chượng trình; biên soạn giáo trình, tài liệu theo hướng cợ bản, đại phù hợp với thực tiễn đất nước; kết hợp tri thức hàn lâm với tri thức ứng dụng, đa dạng hóa nguồn học liệu mơn Lý luận trị dùng chung cho đào tạo chuyên ngành, việc đổi phượng pháp giảng dạy vô quan trọng Giảng viên phải không người giỏi kiến thức mà phải người có phượng pháp dạy học giỏi, phải giới thiệu tinh túy môn khoa học đến sinh viên Giảng viên phải làm cho mơn học trở nên hấp dẫn hợn, thúc đẩy tính sáng tạo sinh viên Từ lý trên, mạnh dạn chọn vấn đề: “Nâng cao chất lượng dạy học môn Lý luận trị trường Cao đẳng Sư phạm Khang Khai, tỉnh Xiêng Khoảng - Lào” làm đề tài luận văn thạc sỹ Mục đích nhiệm vụ nghiên cứu đề tài 1.1 Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu cợ sở lý luận thực trạng việc nâng cao chất lượng dạy học mơn Lý luận trị trường Cao đẳng Sư phạm Khang Khai, tỉnh Xiêng Khoảng, từ đề xuất số giải pháp nhằm góp phần nâng cao hợn chất lượng dạy học mơn Lý luận trị trường Cao đẳng Sư phạm Khang Khai nói riêng trường đại học, cao đẳng Lào nói chung 1.2 Nhiệm vụ nghiên cứu - Nghiên cứu sở lý luận chung dạy học dạy học mơn Lý luận trị Lào - Phân tích thực trạng chất lượng dạy học môn Lý luận trị trường Cao đẳng Sư phạm Khang Khai, tỉnh Xiêng Khoảng, Lào - Đề xuất số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy học môn Lý luận trị trường Cao đẳng Sư phạm Khang Khai, tỉnh Xiêng Khoảng, Lào Đối tượng phạm vi nghiên cứu 2.1 Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu đề tài giải pháp góp phần nâng cao chất lượng dạy học mơn Lý luận trị trường cao đẳng Khang Khai, tỉnh Xiêng Khoáng, Lào 2.2 Phạm vi nghiên cứu Nâng cao chất lượng dạy học môn Lý luận trị vấn đề rộng Tuy nhiên, khuân khổ đề tài thạc sỹ, luận văn giới phạm vi nghiên cứu số mặt có ý nghĩa định tới việc nâng cao chất lượng dạy học mơn Lý luận trị trường Cao đẳng Sư phạm Khang Khai, tỉnh Xiêng Khoảng giai đoạn từ năm 2011 đến Cơ sở lý luận phương pháp nghiên cứu đề tài 3.1 Cơ sở lý luận đề tài Đề tài dựa trên: - Cơ sở phương pháp luận chủ nghĩa vật biện chứng chủ nghĩa vật lịch sử - Ly luân vê day hoc dạy học mơn Lý luận trị - Kế thừa cơng trình nghiên cứu nâng cao chất lượng dạy học mơn Lý luận trị 3.2 Phương pháp nghiên cứu đề tài - Phương pháp nghiên cứu lý luận: Sử dụng phương pháp luận vật biện chứng vật lịch sử kết hợp phương pháp phân tích; phương pháp tổng hợp; phương pháp so sánh, đối chiếu; phương pháp lịch sử, lôgic - Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: phương pháp điều tra, phương pháp khảo sát, phương pháp quan sát, phương pháp thống kê Ý nghĩa thực tiễn đóng góp đề tài - Đề tài hồn thành góp phần làm sáng tỏ thực trạng nâng cao chất lượng dạy học mơn Lý luận trị nước Lào nói chung trường Cao đẳng Sư phạm Khang Khai nói riêng - Đề tài cịn làm tài liệu tham khảo cho học viên cao học, sinh viên ngành khoa học trị người có quan tâm đến việc nâng cao chất lượng dạy học môn Lý luận trị Lào Kết cấu đề tài Ngoài phần mở đầu, kết luận danh mục tài liệu tham khảo, luận văn gồm chương, tiết Chương CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC CÁC MÔN LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ Ở TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM KHANG KHAI, TỈNH XIÊNG KHOẢNG 1.1 Tổng quan tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài 1.1.1 Các cơng trình nghiên cứu nước ngồi Nâng cao chất lượng, hiệu giảng dạy mơn học Lý luận trị nội dung quan trọng mà quốc gia theo định hướng trị xã hội chủ nghĩa đặt hệ thống giáo dục quốc dân Tùy thuộc vào hệ thống trị giáo dục đặc thù mà quốc gia có định hướng riêng cho mơn học Lý luận trị Việt Nam quốc gia theo đuổi mục tiêu, đường lên chủ nghĩa xã hội Do đó, Việt Nam có nhiều cơng trình nghiên cứu khoa học liên quan đến vấn đề nâng cao chất lượng dạy học mơn Lý luận trị, tiêu biểu cơng trình sau: - Cuốn sách “Một số vấn đề lý luận thực tiễn dạy học môn Mác - Lênin tư tưởng Hồ Chí Minh trường đại học ” (Nhà xuất Chính trị quốc gia Hà Nội, 2004) tác giả Nguyễn Duy Bắc chủ biên Cuốn sách tập hợp viết nhiều nhà nghiên cứu lý luận chuyên sâu, tác giả tập trung phân tích chất lượng dạy học mơn Lý luận trị Việt Nam thời kỳ đổi [4] - Cuốn sách “Phương pháp giảng dạy lý luận trị ” (Nhà xuất Lao động Xã hội, Hà Nội, 2008) tác giả Ngô Văn Thạo (Chủ biên) khái quát chung lý luận trị giáo dục lý luận trị số vấn đề tâm lý giáo dục học giảng dạy học lý luận trị, phẩm chất nghề nghiệp, nghệ thuật diễn giảng, kiểm tra, đánh giá dạy học lý luận trị trường Chính trị huyện đất nước Việt Nam [2929] - Trong sách “Một số vấn đề phương pháp giảng dạy lý luận trị ” (Nhà xuất Thông tấn, Hà Nội, 2009), tác giả Vũ Ngọc Am trình bày nhiều vấn đề liên quan phương pháp giảng dạy lý luận trị Việt Nam [1] - Tác giả Phạm Huy Kỳ sách “Lý luận phương pháp nghiên cứu, giáo dục lý luận trị”, (Nhà xuất Chính trị - Hành quốc gia, Hà Nội, 2010), trình bày số vấn đề lý luận phương pháp dạy học lý luận trị Việt Nam [19] - Tác giả Trần Thị Anh Đào (Chủ biên) “Cơng tác giáo dục lý luận trị cho sinh viên Việt Nam nay” (Nhà xuất Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2010 giới thiệu với độc giả số vấn đề chung công tác giáo dục lý luận trị cho sinh viên Việt Nam; thực trạng công tác giáo dục lý luận trị cho sinh viên qua đề xuất phương hướng giải pháp chủ yếu nâng cao chất lượng công tác giáo dục lý luận trị cho sinh viên Việt Nam nhằm đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng nguồn nhân lực nghiệp cơng nghiệp hóa, đại hóa [11] Đề tài KX 10-08 “Đổi phương pháp giảng dạy môn khoa học Mác - Lênin Việt Nam- Những vấn đề chung” GS.TS Nguyễn Hữu Vui làm chủ nhiệm (2002) đánh giá thực trạng sử dụng phương pháp giảng dạy môn khoa học Mác - Lênin đề giải pháp để đổi phương pháp giảng dạy môn khoa học Việt Nam [37] Đề tài cấp Bộ mã B.09-27 PGS.TS Trần Thị Anh Đào (Chủ nhiệm đề tài), (2009) “Giáo dục lý luận trị cho sinh viên Việt Nam nay” làm rõ khái niệm liên quan đến mơn học lý luận trị, phân tích vai trị giáo dục lý luận trị sinh viên, qua đưa nhận đinh, đánh giá, đề xuất số giải pháp, định hướng nâng cao giáo dục lý luận trị cho sinh viên Việt Nam [12] Luận án tiến sĩ triết học Nguyễn Tiến Thủ (2003), "Quan hệ biện chứng chủ thể khách thể nhận thức với việc phát huy vai trò chủ thể học tập sinh viên Việt Nam nay", Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh Tác giả luận án phân tích quan hệ chủ thể khách thể trình nhận thức, mối quan hệ chủ thể - khách thể trình học tập bậc đại học sinh viên Việt Nam, sở đề xuất giải pháp nhằm phát huy vai trị chủ động, tích cực, sáng tạo sinh viên trình nhận thức [322] Trong luận án Tiến sĩ Triết học với tiêu đề “Giáo dục lý luận Mác Lênin với việc hình thành phát triển nhân cách sinh viên Việt Nam điều kiện kinh tế thị trường ”, (Học viện trị quốc gia Hồ Chí Minh, 2002), tác giả Hồng Anh khái quát có hệ thống vấn đề lý luận giáo dục lý luận Mác - Lênin, hình thành phát triển nhân sinh viên, kinh tế thị trường Thông qua việc khảo sát thực tế việc học tập mơn Lý luận trị sinh viên trường đại học Thủ đô Hà Nội, tác giả thực trạng vấn đề đặt giáo dục lý luận Mác - Lênin cho sinh viên Việt Nam [2] Luận văn Thạc sĩ Triết học Hoàng Thị Hương, “Vấn đề giáo dục lý luận Mác - Lê nin cho sinh viên trường cao đẳng sư phạm tỉnh biên giới phía Bắc Việt Nam nay” (Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, 2005) phân tích cách khái quát tranh toàn cảnh việc giáo dục lý luận Mác - Lênin cho sinh viên tỉnh miền núi phía Bắc Việt Nam Trong tác giả khẳng định, việc giáo dục môn khoa học Mác - Lênin cho sinh viên khu vực miền núi phía Bắc Việt Nam cịn gặp nhiều khó khăn định, chất lượng học tập nhiều yếu, Để nâng cao chất lượng dạy học môn khoa học Mác - Lênin, tác giả cho cần trọng vào nhiều khâu, quan trọng phải đổi nội dung phương pháp dạy học [18] Ngồi cơng trình trên, Việt Nam, nhằm nâng cao chất lượng dạy học môn Lý luận trị, nhà khoa học cợ sở phân tích thực trạng cơng tác giáo dục lý luận trị hệ thống giáo dục quốc dân Việt Nam đề xuất nhiều giải pháp khả quan, viết của: PGS.TS Đào Duy Quát với viết: “Đổi toàn diện, nâng cao chất lượng hiệu cơng tác giáo dục lý luận trị tình hình mới”, Tạp chí Tư tưởng - Văn hoá số năm 2006 [24]; Bài viết TS Nguyễn Cơng Hưng, “Để thực tốt chương trình đổi giáo dục lý luận Mác - Lênin trường Đại học cao đẳng”, Tạp chí Tuyên giáo, số năm 2010 [17]; TS Đặng Thị Nhiệt Thu với bài: “Đổi phương pháp giảng dạy lý luận trị trường đại học cao đẳng”, Tạp chí Khoa học trị, số năm 2010 [31] Các cơng trình luận giải sâu sắc khái niệm: Lý luận, Lý luận trị, giáo dục lý luận trị đưa thực trạng công tác giảng dạy môn Lý luận trị đưa giải pháp nhằm đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục lý luận trị Việt Nam 1.1.2 Các cơng trình nghiên cứu nước Từ bắt đầu nghiệp đổi đến nay, Nghị Đại hội Đảng, Nghị Hội nghị Ban Chấp hành Trung ượng Hội nghị cơng tác trị - tư tưởng nhà nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào đánh giá cao cơng tác tư tưởng, trị Các Nghị quyết: Hội nghị lần thứ Ban Chấp hành Trung ượng Đảng (khóa IV) cơng tác trị - tư tưởng tình hình (năm 1989); Nghị Bộ Chính trị Trung ượng Đảng số 13/BCHTW (ngày 31/4/1995) cơng tác trị - tư tưởng giai đoạn mới; Nghị Bộ Chính trị Trung ượng (tháng 7/1997) nhiệm vụ chủ yếu công tác tư tưởng Nghị số 60 Bộ Chính trị Trung ượng (tháng 7/2003) phượng hướng nhiệm vụ giải pháp chung cơng tác trị - tư tưởng tình hình khẳng định cơng tác tư tưởng, trị giáo dục tư tưởng, trị cho nhân dân có tầm quan trọng đặc biệt việc phát triển kinh tế - xã hội Trong năm qua, việc nghiên cứu quán triệt tầm quan trọng công tác tư tưởng tiến hành thường xuyên liên tục Đặc biệt vào thời điểm bước ngoặt lịch sử, từ Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IV trở lại đây, có nhiều hội thảo, báo cáo ban ngành nhiều báo đăng Tạp chí như: Xây dựng Đảng, Tuyên truyền, A Lun May với mong muốn kế thừa nhằm làm rõ luận Nghị công tác tư tưởng trị Đảng Với định hướng trị xã hội chủ nghĩa, nước Lào, môn Lý luận trị có vị trí vai trị quan trọng hệ thống giáo dục quốc dân Việc nghiên cứu giảng dạy môn học thời gian qua Đảng Nhà nước đặc biệt ý Liên quan đến việc nâng cao chất lượng giảng dạy mơn Lý luận trị, Lào có cơng trình nghiên cứu tiêu biểu theo hướng sau: - Về công tác tư tưởng, công tác lý luận có cơng trình: Luận án tiến sĩ tác giả Xắc - Xa - Vắt Xuân Thếp - Phim - Ma - Son về: "Công tác tư tưởng Đảng Nhân dân cách mạng Lào " (Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, 2002) [38]; luận án tác giả Phăn - Đuông - Chít - Vơng Sa: "Cơng tác lý luận Đảng Nhân dân cách mạng Lào thời kỳ đổi " (Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, 2002) [23]; luận án “Chất lượng công tác tư tưởng Đảng tỉnh đồng miền Trung nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào giai đoạn nay” (2013) Bun Đuông Cay Xỏn [7]; luận án “Đào tạo đội ngũ cán lãnh đạo hệ thống trị Cộng hịa Dân chủ Nhân dân Lào Khămphăn VôngPhachăn ” Các luận văn thạc sĩ tác giả Bun Đuông Cay Xỏn: "Nâng cao chất lượng công tác tư tưởng Đảng tỉnh Xa Van Na Khệt Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào giai đoạn nay" (Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, 2002) [6] tác giả Chăn - Tha - Vông Phun - Thị - Bua Thoong: "Đổi cơng tác trị - tư tưởng Đảng Nhân dân cách mạng Lào giai đoạn nay", (Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội, 2003) [8] Các cơng trình chủ yếu đề cập đến việc đổi mới, nâng cao cơng tác tư tưởng, trị đào tạo đội ngũ cán lãnh đạo hệ thống trị Cộng hịa Dân chủ Nhân dân Lào Mặc dù vậy, cơng trình đó, nhiều đề cập đến việc cần thiết phải nâng cao chất lượng giáo dục lý luận trị cho đội ngũ cán lãnh đạo nói riêng cho cơng dân nói chung - Về nâng cao chất lượng giáo dục lý luận trị, giáo dục lý luận Mác - Lênin cho học sinh, sinh viên có cơng trình tiêu biểu sau: Luận văn cao học “Nâng cao chất lượng giáo dục lý luận trị cho sinh viên Trường Đại học Công an nhân dân Lào nay” Trong luận văn, tác giả giải thích tầm quan trọng giáo dục lý luận trị cho sinh viên Trường Đại học Cơng an nhân dân Lào; trình bày yếu tố tác động đến việc giáo dục lý luận trị thực trạng, nguyên nhân thực trạng công tác giáo dục lý luận trị cho sinh viên trường Đại học Công an nhân dân Lào Từ đó, luận văn phương hướng số giải pháp góp phần nâng cao chất lượng giáo dục lý luận trị cho sinh viên Trường Đại học Công an nhân dân Lào Luận án “ Vấn đề giáo dục lý luận Mác-Lênin cho học viên hệ cao cấp Trường trị hành nước Cộng hịa Dân chủ Nhân dân Lào ” tác giả Sai Kham Moun Ma Ni Vong Luận án khẳng định giáo dục lý luận Mác - Lênin cho học viên hệ cao cấp phận quan trọng hệ thống giáo dục, đào tạo cán lãnh đạo, quản lý Trường Chính trị Hành Lào, tạo nên hình thành giới quan khoa học, nhân sinh quan cộng sản chủ nghĩa trang bị phương pháp luận khoa học, biểu chủ yếu nội dung, chương trình phương thức đào tạo nhằm đáp ứng đòi hỏi chất lượng cán lãnh đạo, quản lý Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào Luận án đánh giá vấn đề đặt giáo dục lý luận Mác - Lênin cho học viên hệ cao cấp Trường Chính trị Hành nước Cộng hịa Dân chủ Nhân dân Lào nay: Mâu thuẫn yêu cầu phải có đội ngũ giảng viên chun nghiệp giỏi chun mơn, có phượng pháp sư phạm tốt với thực tế đội ngũ thiếu số lượng yếu chất lượng; Mâu thuẫn yêu cầu phải có chượng trình, nội dung giáo dục lý luận Mác Lênin đa dạng, linh hoạt, phù hợp thực tiễn Lào với trạng chượng trình, nội dung cịn nhiều bất cập; Mâu thuẫn địi hỏi tính tích cực, tự giác, chủ động sáng tạo học tập đội ngũ học viên hệ cao cấp với thực tế cịn chưa tích cực, tự giác, chủ động sáng tạo học tập Mâu thuẫn lý