UBND TỈNH THÁI NGUYÊN SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT Năm học 2023 - 2024 MƠN: VẬT LÍ (Dành cho thí sinh thi vào chuyên Vật lí) Thời gian làm bài: 180 phút, khơng kể thời gian giao đề ĐỀ CHÍNH THỨC (Đề thi gồm có 02 trang) Câu (1,5 điểm): Bảo xe máy điện đến đón em Hưng cổng trường, 11 gặp Hưng thấy Hưng không mang theo mũ bảo hiểm nên Bảo nhà lấy mũ quay lại đón em Biết cổng trường cách nhà 4,2 km (coi đoạn thẳng) Bảo xe máy điện với tốc độ v1 = 18 km/h (bỏ qua thời gian lấy mũ, lên xuống xe, quay xe) Hai anh em đến nhà lúc giờ, hai trường hợp sau: a) Trường hợp 1: Hưng đứng yên cổng trường chờ anh đến đón b) Trường hợp 2: Khi Bảo lấy mũ Hưng bắt đầu nhà với tốc độ v2 = km/h, đến gặp Bảo lấy mũ quay lại hai anh em xe máy điện nhà (Coi chuyển động Bảo, Hưng thẳng đều) Câu (1,5 điểm): Một miếng hợp kim đặc vàng chiếm 26 % khối lượng, cịn lại đồng Khi miếng hợp kim treo khơng khí vào lực kế số lực kế 2,0 N Hỏi nhúng miếng hợp kim ngập nước số lực kế bao nhiêu? Biết trọng lượng riêng nước dn = 104 N/m3, vàng dv = 19,3.104 N/m3, đồng dđ = 8,9.104 N/m3 (Bỏ qua trọng lượng riêng khơng khí) Câu (1,5 điểm): Một nhiệt lượng kế ban đầu chưa đựng Lần 1: đổ vào nhiệt lượng kế ca nước nóng cân nhiệt thấy nhiệt độ nhiệt lượng kế tăng thêm 100C Lần 2: đổ thêm hai ca nước nóng cân nhiệt thấy nhiệt độ nhiệt lượng kế tăng thêm 50C Lần 3: đổ thêm vào nhiệt lượng kế lúc bốn ca nước nóng nói cân nhiệt, nhiệt độ nhiệt lượng kế tăng thêm độ ? (Các ca nước nóng giống hệt nhau, có trao đổi nhiệt nước nhiệt lượng kế) Câu (2,0 điểm): Cho mạch điện hình Biết: R1 = R2 = Ω, R3 = Ω, Rx biến trở (có giá trị thay đổi từ Ω đến lớn), ampe kế vôn kế lý tưởng, dây nối khố K có điện trở khơng đáng kể R1 + V V B A V K R3 1) Điều chỉnh để Rx = Ω R2 M N Hình C D Rx a) Đặt vào hai đầu mạch điện hiệu điện U BD = V, đóng khố K Xác định chiều dịng điện chạy qua ampe kế, số ampe kế, số vơn kế ? b) Mở khố K, thay đổi UBD đến giá trị vơn kế V ? 2) Giữ UBD = V Đóng khố K di chuyển chạy C biến trở R x từ đầu bên trái sang đầu bên phải số ampe kế thay đổi ? Câu (2,0 điểm): Thấu kính hội tụ có tiêu điểm F F’ Đặt vật phẳng nhỏ AB vng góc với trục thấu kính cho điểm A nằm trục cách quang tâm thấu kính khoảng OA = a, qua thấu kính cho ảnh AB cao gấp ba lần AB a) Dùng cách vẽ đường tia sáng qua thấu kính, vẽ ảnh, giải thích nêu cách vẽ b) Bằng phép tính hình học, tính khoảng cách a; cho biết tiêu cự thấu kính f = 12 cm Câu (1,5 điểm): Một hộp kín H có ba đầu (hình 2) Biết hộp kín sơ đồ mạch điện tạo điện trở Nếu mắc hai chốt vào hiệu điện nguồn khơng đổi U = 15 V hiệu điện cặp chốt với với U 12 = V U23 = V Nếu mắc hai chốt vào hiệu điện U hiệu điện cặp chốt với với U21 = 10 V U13 = V a) Hãy vẽ sơ đồ mạch điện hộp kín H với số điện trở Cho điện trở có giá trị nhỏ mạch điện R, tính điện trở cịn lại mạch điện theo R b) Với sơ đồ mạch điện trên, mắc hai chốt vào hiệu điện U hiệu điện U13 U32 ? H Hình -HẾT Họ tên thí sinh:………………………………………………………… SBD: ………………………………… UBND TỈNH THÁI NGUYÊN SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO (Hướng dẫn chấm gồm 07 trang) HƯỚNG DẪN CHẤM THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT Năm học 2023 - 2024 MƠN: VẬT LÍ (Dành cho thí sinh thi vào chun Vật lí) I HƯỚNG DẪN CHUNG - Giám khảo cần nắm vững yêu cầu hướng dẫn chấm để đánh giá làm thí sinh Thí sinh làm cách khác đáp án cho điểm tối đa - Khi vận dụng đáp án thang điểm, giám khảo cần chủ động, linh hoạt với tinh thần trân trọng làm học sinh - Nếu có việc chi tiết hóa điểm ý cần phải đảm bảo không sai lệch với tổng điểm thống toàn hội đồng chấm thi - Điểm toàn tổng điểm câu hỏi đề thi, chấm điểm lẻ đến 0,25 khơng làm trịn Thiếu đơn vị đáp số ý trừ 0,25 điểm ý II ĐÁP ÁN VÀ THANG ĐIỂM Câu (1,5 điểm) Cách giải Điểm Cổng trường: A Nhà Bảo Hưng: B Tốc độ xe điện Bảo: v1 Tốc độ Hưng; v2 a) Trường hợp 1: Hưng đứng yên cổng trường(A) chờ anh đến đón 0,75 - Bảo từ trường (A) nhà (B) để lấy mũ bảo hiểm; Sau từ nhà đến trường để đón em; Sau đèo em từ trường nhà Vậy tổng quãng đường mà Bảo là: 0,5 S 3 AB 3.4, 12, 6( Km) - Thời điểm anh em đến nhà là: t 11  S 12, 11  11, 7(h) v1 18 =11h 42 phút 0,25 b) Trường hợp 2: Khi Bảo lấy mũ Hưng nhà với tốc độ km/h A D C B (cồ Giai đoạn 1: ng + Bảo từtru cổng trường đến nhà (đi từ A đến B) thời gian: t1 = AB/von = 4,2/18 = 7/30(h) = 14 phút + Trong thời gian Hưng từ A đến C với: AC = v2.t1 = 3x7/30 = 0,7 km => BC =4,2 – 0,7 = 3,5 km Giai đoạn 2: Bảo quay lại đón Hưng, gặp Hưng D + Thời gian Bảo từ B đến D là: (Hưng từ C đến D) t2 = BC/(v1+v2) = 3,5/(18+3) = 1/6 (h) = 10 phút  Đoạn : BD = v1.t2 = 18x1/6 = km 0,75 0,25 0,25 Giai đoạn 3: + Bảo đèo Hưng nhà thời gian t3: t3 = BD/v1 = 3/18 = 1/6(h) = 10 phút + Thời điểm anh em đến nhà: t = 11h + t1 + t2 + t3 = 11h 34phút 0,25 Câu (1,5 điểm) Cách giải + Khi treo miếng hợp kim khơng khí; số lực kế trọng lượng miếng hợp kim: F =P = 2,0 N - Do vàng chiếm 26% khối lượng (cũng 26% trọng lượng)  Pv = 26%.P = 26%x2,0 = 0,52 (N) - Mà: Pv =dv.Vv  Thể tích vàng là: Vv = 0,52/19,3.104 = 2,6943.10-6 (m3) - Đồng chiếm 74% khối lượng (cũng 74% trọng lượng)  Pđ = 74%.P = 74%x2,0 = 1,48 (N) - Mà: Pđ =dđ.Vđ  Thể tích đồng là: Vđ = 1,48/ 8,9.104 = 16,629.10-6 (m3) + Khi treo miếng hợp kim nước; số lực kế hiệu trọng lượng lực đẩy Ác si mét mà nước tác dụng miếng hợp kim: F’ = P – FÁcsimet = P – dn.V = P – dn.(Vv + Vđ) = 2,0 – 104x(2,6943.10-6 + 16,629.10-6) = 1,8 (N) Điểm 0,25 0,5 0,5 0,25 Câu (1,5 điểm) Cách giải - Gọi khối lượng, nhiệt dung riêng nhiệt độ ban đầu nhiệt lượng kế là: m1 ; C1 t1 - Gọi khối lượng, nhiệt dung riêng nhiệt độ ban đầu cốc nước nóng là: m2 ; C2 t2 Điểm 0,25 - Khi đổ cốc nước nóng vào nhiệt lượng kế, nhiệt độ nhiệt lượng kế tăng 100C nghĩa nhiệt độ cân nhiệt t1 + 10 (0C), áp dụng phương trình cân nhiệt: QTỏa 1=Q Thu m C [ t 2−( t 1+10 ) ]=m1 C 10 (1) 0,25 - Khi đổ thêm cốc nước nóng vào nhiệt lượng kế, nhiệt độ nhiệt lượng kế tăng thêm 50C nghĩa nhiệt độ cân nhiệt t1 + 15 (0C), áp dụng phương trình cân nhiệt: Q Tỏa 2=Q Thu m2 C2 [ t 2− ( t +15 ) ]=m1 C 15 (2) 0,25 - Khi đổ thêm cốc nước nóng vào nhiệt lượng kế, nhiệt độ nhiệt lượng kế tăng thêm x0C nữa, nghĩa nhiệt độ cân nhiệt t1 + 15 + x (0C), áp dụng phương trình cân nhiệt: QTỏa 3=QThu m C2 [ t 2−( t +15+ x ) ] =m C1 (15+ x ) (3) 0,25 - Từ (1) (2) Suy ra: m1.C1 = m2.C2 - Thay vào (1) ta thu được: t2 – t1 = 200C - Thay vào (3) => x = 2,50C Kết Luận: Vậy đổ thêm vào nhiệt lượng kế lúc ca nước nóng nói (sau đổ tổng cộng ca) nhiệt độ nhiệt lượng kế tăng thêm 2,50C 0,5 Câu (2,0 điểm) Cách giải Điểm 1,0 1) Điều chỉnh để Rx 4() a) Khi khoá K đóng, Xác định chiều dịng điện chạy qua ampe kế, số ampe 0,75 kế, số vôn kế ? * Sơ đồ mạch: I1 R1 M I2 + I A V B K R3 -Ta có: -Ta có: -Ta có: R13  N R2 C D Rx R1 R3 3.2   1, 2() R1  R3  R2 x  R2 Rx 3.4 12   ( ) R2  Rx  RBD R13  R2 x 1,  0,25 12 20,  () 7 U I  BD  2, 06( A) RBD 20, - Cường độ dịng điện mạch chính: - Hiệu điện hai đầu điện trở R1 R3: 21 U13 U1 U I R13  1, 2, 47(V ) 10, U 2, 47 I1   0,82( A) R - Cường độ dòng điện chạy qua R1: 0,25 - Hiệu điện hai đầu điện trở R2 Rx: U x U U x I R2 x 2,06 12 3,53(V ) U 3,53 I2   1,18( A) R - Cường độ dòng điện chạy qua R2: - Do I  I1 nên số ampe kế: I A I  I1 1,18  0,82 0,36( A) Vậy dòng điện chạy qua ampe kế có chiều từ N đến M - Ampe kế có điện trở khơng đáng kể nối tắt M N, suy UMN = 0(V), nên vôn kế số 0,25 b) Khi K mở, vôn kế 2(V) Xác định UBD =? * Sơ đồ mạch: I1 R1 + I R2 M V B A V K I3 R3 C N D Rx -Ta có: R12 R1  R2 6() ; R3 x R3  Rx 6() U I12 I x  BD - Ta có: U U U U U1 I12 R1  BD  BD U I x R3  BD  BD ; - Ta có: U U U UV U1  U  BD  BD  BD => U BD 6.UV 6.2 12(V ) 2) Đóng khố K di chuyển chạy C biến trở Rx từ đầu bên trái sang đầu bên phải số ampe kế IA thay đổi nào? * Sơ đồ mạch: R2 I1 R1 M I2 + I A V D C B K R3 -Ta có: - Đặt R13  N 0,25 1,0 Rx R1 R3 3.2   1, 2() R1  R3  RNC  x  R2 x  R2 x 3.x  R2  x  x 0,25 3.x 4, x  3,  3 x 3 x -Ta có: U 6(3  x) I  BD   RBD 4, x  3, 4, x  3, 3 x - Cường độ dòng điện mạch chính: RBD R13  R2 x 1,  - Hiệu điện hai đầu điện trở R1 R3: 6(3  x ) 7, 2(3  x) 1,  4, x  3, 4, x  3, 7, 2(3  x ) U 4, x  3, 2, 4(3  x) I1  13   R1 4, x  3, - Cường độ dòng điện chạy qua R : U13 U1 U I R13  - Hiệu điện hai đầu điện trở R2 Rx: U x I R2 x  6(3  x) 3x 18 x  (4, x  3, 6) (3  x) 4, x  3, 6 0,25 18 x U 6x (4, x  3, 6) I2  2x   R2 4, x  3, - Cường độ dòng điện chạy qua R2: * Trường hợp 1: Dịng điện chạy qua ampe kế có chiều từ M đến N I A  I1  I  2, 4(3  x) 6x 7,  3, x   (4, x  3, 6) (4, x  3, 6) 4, x  3, - Khi đó: + Khi x 0 I A 2( A) (1) 0,25 + Khi x tăng (7,  3, x) giảm; (4, x  3, 6) tăng, số ampe kế I A giảm * Trường hợp 2: Dòng điện chạy qua ampe kế có chiều từ N đến M I A  I  I1  - Khi đó: + Khi x 2 I A 0 6x 2, 4(3  x) 3, x  7,   (4, x  3, 6) (4, x  3, 6) 4, x  3, 7, x IA  3, 4,  x - Ta có: 3,  (2) 0,25 7, 3, + Khi x tăng từ 2(Ω) trở lên x x giảm, số ampe kế I A tăng 7, 3, 0 + Khi x lớn ( x  ) x x Do I A 0,86( A) cường độ dòng điện chạy qua biến trở Rx nhỏ R2 I1 R1 M D + I V V A B I3 R3 N Câu (2,0 điểm) Cách giải a) Dựng vị trí vật AB ảnh A’B’, A’’B’’ phép vẽ + Khi AB dịch chuyển lại gần hay xa thấu kính quỹ tích điểm B nằm nằm đường thẳng cố định xy song song với trục chính, cách thấu kính khoảng h = OI = AB = cosnt + Nếu ảnh AB thật A’B’ ngược chiều với AB B’ nằm đường thẳng x1y1 song song với trục chính, khác phía với xy cách trục khoảng h1 = OI1 = A’B’ = 3h + Nếu ảnh AB ảo A’’B’’ chiều với AB B’’ nằm đường thẳng x2y2 song song với trục chính, phía với xy cách trục khoảng Điểm 1,0 0,25 h2 = OI2 = A’’B’’ = 3h * Cách dựng vật ảnh: + Dựng ba đường thẳng xy; x1y1; x2y2 song song với trục cách trục khoảng h; 3h 3h, cắt trục điểm I; I1; I2 (h bất kỳ) 0,25 + Nối I1F kéo dài cắt xy B (1); nối I2F kéo dài cắt xy B (2) + Dựng AB (1) AB (2) cách từ điểm B hạ đường vng góc xuống trục + Nối IF’ kéo dài hai phía cắt x1y1 x2y2 B’ B’’, ta dựng hai ảnh tương ứng, ảnh A ’B’ thật (ứng với AB khoảng tiêu cự), ảnh A ’’B’’là ảo (ứng với AB khoảng tiêu cự) x2 x B A’ (2) A F A x1 0,5 y I B (1) A’’ y2 I2 B’’ O F’ I1 B’ y b) Tính khoảng cách OA = a (có khoảng cách a) 1,0 + Xét Δ vuông FI1O đồng dạng Δ vuông FAB(1): AB(1) FA(1)    FA(1) 4(cm) OI OF => 0,5 Vậy: OA(1) = a1 = 12+4 = 16 (cm) + Xét Δ vuông FI2O đồng dạng Δ vuông FAB(2): AB (2) FA(2)    FA(2) 4(cm) OI OF => 0,5 Vậy OA(2) = a2 = 12 - = (cm) Câu (1,5 điểm) Lưu ý: + Mỗi cách giải cho điểm tối đa + Thí sinh gọi thứ tự điện trở khác so với đáp án Cách giải Điểm - Theo ra, thay đổi cặp đầu vào mạch điện hiệu điện cặp đầu thay đổi, ta suy cặp chốt phải có điện trở khác số điện trở mạch hộp kín H Cách 1: (Mắc hình sao) a) Hãy vẽ sơ đồ mạch điện hộp kín H 0,25 R2 R1 R3 - Khi U13 = 15V U12 = 6V U23 = 9V R1 U 12 R2 U 21 10 0,25 - Ta có: R = U = = (1) 23 - Khi U23 = U = 15V U21 = 10V U13 = 5V - Ta có: R = U = =2 (2) 13 - Từ (1) (2), suy R1 điện trở nhỏ nên: R1=R; R2=3R; R3=1,5R b) Với sơ đồ mạch điện U 13 R1 R (*) 0,25 (**) 0,25 Cách 2: (Mắc hình tam giác) a) Hãy vẽ sơ đồ mạch điện hộp kín H R3 R1 R2 0,25 - Khi U13 = 15V U12 = 6V U23 = 9V R U 12 = = Ta có: = R U 23 0,25 (3) - Khi U23 = U = 15V U21 = 10V U13 = 5V R 0,25 0,5 - Khi U12 = U = 15V, ta có: U = R = R = 32 - Mặt khác: U13+U32=U12=15V - Từ (*) (**), ta có U13=3,75V; U32=11,25V - 0,25 U 10 21 - Ta có: R = U = =2 13 0,25 (4) - Từ (3) (4), suy R2 điện trở nhỏ nên R2=R; R1=3R; R3=2R b) Với sơ đồ mạch điện U 13 0, 25 0,5 R2 R - Khi U12=U=15V, ta có: U = R = R = 32 - Mặt khác: U13 + U32 = U12 = 15V (***) Từ (***) (****), ta có U13 = 3,75V; U32 = 11,25V -HẾT - 0,25 (****) 0,25 UBND TỈNH THÁI NGUYÊN SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO (Hướng dẫn chấm gồm 07 trang) HƯỚNG DẪN CHẤM THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT Năm học 2023 - 2024 MÔN: VẬT LÍ (Dành cho thí sinh thi vào chun Vật lí) I HƯỚNG DẪN CHUNG - Giám khảo cần nắm vững yêu cầu hướng dẫn chấm để đánh giá làm thí sinh Thí sinh làm cách khác đáp án cho điểm tối đa - Khi vận dụng đáp án thang điểm, giám khảo cần chủ động, linh hoạt với tinh thần trân trọng làm học sinh - Nếu có việc chi tiết hóa điểm ý cần phải đảm bảo khơng sai lệch với tổng điểm thống toàn hội đồng chấm thi - Điểm toàn tổng điểm câu hỏi đề thi, chấm điểm lẻ đến 0,25 khơng làm trịn Thiếu đơn vị đáp số ý trừ 0,25 điểm ý II ĐÁP ÁN VÀ THANG ĐIỂM Câu (1,5 điểm) Cách giải Điểm Cổng trường: A Nhà Bảo Hưng: B Tốc độ xe điện Bảo: v1 Tốc độ Hưng; v2 a) Trường hợp 1: Hưng đứng yên cổng trường(A) chờ anh đến đón 0,75 - Bảo từ trường (A) nhà (B) để lấy mũ bảo hiểm; Sau từ nhà đến trường để đón em; Sau đèo em từ trường nhà Vậy tổng quãng đường mà Bảo là: 0,5 S 3 AB 3.4, 12, 6( Km) - Thời điểm anh em đến nhà là: t 11  S 12, 11  11, 7(h) v1 18 =11h 42 phút 0,25 b) Trường hợp 2: Khi Bảo lấy mũ Hưng nhà với tốc độ km/h A D C B (cồ Giai đoạn 1: ng + Bảo từtru cổng trường đến nhà (đi từ A đến B) thời gian: t1 = AB/von = 4,2/18 = 7/30(h) = 14 phút + Trong thời gian Hưng từ A đến C với: AC = v2.t1 = 3x7/30 = 0,7 km => BC =4,2 – 0,7 = 3,5 km Giai đoạn 2: Bảo quay lại đón Hưng, gặp Hưng D + Thời gian Bảo từ B đến D là: (Hưng từ C đến D) t2 = BC/(v1+v2) = 3,5/(18+3) = 1/6 (h) = 10 phút 10 0,75 0,25 0,25  Đoạn : BD = v1.t2 = 18x1/6 = km Giai đoạn 3: + Bảo đèo Hưng nhà thời gian t3: t3 = BD/v1 = 3/18 = 1/6(h) = 10 phút + Thời điểm anh em đến nhà: t = 11h + t1 + t2 + t3 = 11h 34phút 0,25 Câu (1,5 điểm) Cách giải + Khi treo miếng hợp kim khơng khí; số lực kế trọng lượng miếng hợp kim: F =P = 2,0 N - Do vàng chiếm 26% khối lượng (cũng 26% trọng lượng)  Pv = 26%.P = 26%x2,0 = 0,52 (N) - Mà: Pv =dv.Vv  Thể tích vàng là: Vv = 0,52/19,3.104 = 2,6943.10-6 (m3) - Đồng chiếm 74% khối lượng (cũng 74% trọng lượng)  Pđ = 74%.P = 74%x2,0 = 1,48 (N) - Mà: Pđ =dđ.Vđ  Thể tích đồng là: Vđ = 1,48/ 8,9.104 = 16,629.10-6 (m3) + Khi treo miếng hợp kim nước; số lực kế hiệu trọng lượng lực đẩy Ác si mét mà nước tác dụng miếng hợp kim: F’ = P – FÁcsimet = P – dn.V = P – dn.(Vv + Vđ) = 2,0 – 104x(2,6943.10-6 + 16,629.10-6) = 1,8 (N) Điểm 0,25 0,5 0,5 0,25 Câu (1,5 điểm) Cách giải - Gọi khối lượng, nhiệt dung riêng nhiệt độ ban đầu nhiệt lượng kế là: m1 ; C1 t1 - Gọi khối lượng, nhiệt dung riêng nhiệt độ ban đầu cốc nước nóng là: m2 ; C2 t2 Điểm 0,25 - Khi đổ cốc nước nóng vào nhiệt lượng kế, nhiệt độ nhiệt lượng kế tăng 100C nghĩa nhiệt độ cân nhiệt t1 + 10 (0C), áp dụng phương trình cân nhiệt: QTỏa 1=Q Thu m C [ t 2−( t 1+10 ) ]=m1 C 10 (1) 0,25 - Khi đổ thêm cốc nước nóng vào nhiệt lượng kế, nhiệt độ nhiệt lượng kế tăng thêm 50C nghĩa nhiệt độ cân nhiệt t1 + 15 (0C), áp dụng phương trình cân nhiệt: Q Tỏa 2=Q Thu m2 C2 [ t 2− ( t +15 ) ]=m1 C 15 (2) 0,25 - Khi đổ thêm cốc nước nóng vào nhiệt lượng kế, nhiệt độ nhiệt lượng kế tăng thêm x0C nữa, nghĩa nhiệt độ cân nhiệt t1 + 15 + x (0C), áp dụng phương trình cân nhiệt: QTỏa 3=QThu m C2 [ t 2−( t +15+ x ) ] =m C1 (15+ x ) (3) 0,25 11 - Từ (1) (2) Suy ra: m1.C1 = m2.C2 - Thay vào (1) ta thu được: t2 – t1 = 200C - Thay vào (3) => x = 2,50C Kết Luận: Vậy đổ thêm vào nhiệt lượng kế lúc ca nước nóng nói (sau đổ tổng cộng ca) nhiệt độ nhiệt lượng kế tăng thêm 2,50C 0,5 Câu (2,0 điểm) Cách giải Điểm 1,0 1) Điều chỉnh để Rx 4() a) Khi khố K đóng, Xác định chiều dòng điện chạy qua ampe kế, số ampe 0,75 kế, số vôn kế ? * Sơ đồ mạch: I1 R1 M I2 + I A V B K R3 -Ta có: -Ta có: -Ta có: R13  N R2 C D Rx R1 R3 3.2   1, 2() R1  R3  R2 x  R2 Rx 3.4 12   ( ) R2  Rx  RBD R13  R2 x 1,  0,25 12 20,  () 7 U I  BD  2, 06( A) RBD 20, - Cường độ dịng điện mạch chính: - Hiệu điện hai đầu điện trở R1 R3: 21 U13 U1 U I R13  1, 2, 47(V ) 10, U 2, 47 I1   0,82( A) R - Cường độ dòng điện chạy qua R1: 0,25 - Hiệu điện hai đầu điện trở R2 Rx: U x U U x I R2 x 2,06 12 3,53(V ) U 3,53 I2   1,18( A) R - Cường độ dòng điện chạy qua R2: - Do I  I1 nên số ampe kế: I A I  I1 1,18  0,82 0,36( A) Vậy dòng điện chạy qua ampe kế có chiều từ N đến M - Ampe kế có điện trở khơng đáng kể nối tắt M N, suy UMN = 0(V), nên 12 0,25 vôn kế số b) Khi K mở, vôn kế 2(V) Xác định UBD =? * Sơ đồ mạch: I1 R1 + I R2 M V B A V K I3 R3 C N D Rx -Ta có: R12 R1  R2 6() ; R3 x R3  Rx 6() U I12 I x  BD - Ta có: U U U U U1 I12 R1  BD  BD U I x R3  BD  BD ; - Ta có: U U U UV U1  U  BD  BD  BD => U BD 6.UV 6.2 12(V ) 2) Đóng khoá K di chuyển chạy C biến trở Rx từ đầu bên trái sang đầu bên phải số ampe kế IA thay đổi nào? * Sơ đồ mạch: R2 I1 R1 M I2 + I A V D C B K R3 -Ta có: - Đặt R13  N 0,25 1,0 Rx R1 R3 3.2   1, 2() R1  R3  RNC  x  R2 x  R2 x 3.x  R2  x  x 0,25 3.x 4, x  3,  3 x 3 x -Ta có: U 6(3  x) I  BD   RBD 4, x  3, 4, x  3, 3 x - Cường độ dịng điện mạch chính: RBD R13  R2 x 1,  - Hiệu điện hai đầu điện trở R1 R3: 6(3  x ) 7, 2(3  x) 1,  4, x  3, 4, x  3, 7, 2(3  x ) U 4, x  3, 2, 4(3  x) I1  13   R1 4, x  3, - Cường độ dòng điện chạy qua R : U13 U1 U I R13  - Hiệu điện hai đầu điện trở R2 Rx: 13 0,25 U x I R2 x  6(3  x) 3x 18 x  (4, x  3, 6) (3  x) 4, x  3, 18 x U 6x (4, x  3, 6) I2  2x   R2 4, x  3, - Cường độ dòng điện chạy qua R2: * Trường hợp 1: Dòng điện chạy qua ampe kế có chiều từ M đến N I A  I1  I  2, 4(3  x) 6x 7,  3, x   (4, x  3, 6) (4, x  3, 6) 4, x  3, - Khi đó: + Khi x 0 I A 2( A) (1) 0,25 + Khi x tăng (7,  3, x) giảm; (4, x  3, 6) tăng, số ampe kế I A giảm * Trường hợp 2: Dòng điện chạy qua ampe kế có chiều từ N đến M I A  I  I1  - Khi đó: + Khi x 2 I A 0 6x 2, 4(3  x) 3, x  7,   (4, x  3, 6) (4, x  3, 6) 4, x  3, 7, x IA  3, 4,  x - Ta có: 3,  0,25 (2) 7, 3, + Khi x tăng từ 2(Ω) trở lên x x giảm, số ampe kế I A tăng 7, 3, 0 ( x   ) + Khi x lớn x x Do I A 0,86( A) cường độ dòng điện chạy qua biến trở Rx nhỏ R2 I1 R1 M - + I V A V D B I3 R3 N Câu (2,0 điểm) Cách giải a) Dựng vị trí vật AB ảnh A’B’, A’’B’’ phép vẽ + Khi AB dịch chuyển lại gần hay xa thấu kính quỹ tích điểm B nằm nằm đường thẳng cố định xy song song với trục chính, cách thấu kính khoảng h = OI = AB = cosnt + Nếu ảnh AB thật A’B’ ngược chiều với AB B’ nằm đường thẳng x1y1 song song với trục chính, khác phía với xy cách trục khoảng h1 = OI1 = A’B’ = 3h 14 Điểm 1,0 0,25 + Nếu ảnh AB ảo A’’B’’ chiều với AB B’’ nằm đường thẳng x2y2 song song với trục chính, phía với xy cách trục khoảng h2 = OI2 = A’’B’’ = 3h * Cách dựng vật ảnh: + Dựng ba đường thẳng xy; x1y1; x2y2 song song với trục cách trục khoảng h; 3h 3h, cắt trục điểm I; I1; I2 (h bất kỳ) 0,25 + Nối I1F kéo dài cắt xy B (1); nối I2F kéo dài cắt xy B (2) + Dựng AB (1) AB (2) cách từ điểm B hạ đường vng góc xuống trục + Nối IF’ kéo dài hai phía cắt x1y1 x2y2 B’ B’’, ta dựng hai ảnh tương ứng, ảnh A ’B’ thật (ứng với AB khoảng tiêu cự), ảnh A ’’B’’là ảo (ứng với AB khoảng tiêu cự) x2 x B A’ (2) A F A x1 0,5 y I B (1) A’’ y2 I2 B’’ O F’ I1 B’ y b) Tính khoảng cách OA = a (có khoảng cách a) 1,0 + Xét Δ vuông FI1O đồng dạng Δ vuông FAB(1): AB(1) FA(1)    FA(1) 4(cm) OF => OI1 0,5 Vậy: OA(1) = a1 = 12+4 = 16 (cm) + Xét Δ vuông FI2O đồng dạng Δ vuông FAB(2): AB (2) FA(2)    FA(2) 4(cm) OI OF => 0,5 Vậy OA(2) = a2 = 12 - = (cm) Câu (1,5 điểm) Lưu ý: + Mỗi cách giải cho điểm tối đa + Thí sinh gọi thứ tự điện trở khác so với đáp án Cách giải Điểm - Theo ra, thay đổi cặp đầu vào mạch điện hiệu điện cặp đầu thay đổi, ta suy cặp chốt phải có điện trở khác số điện trở mạch hộp kín H Cách 1: (Mắc hình sao) a) Hãy vẽ sơ đồ mạch điện hộp kín H 0,25 R2 R1 15 R3 - Khi U13 = 15V U12 = 6V U23 = 9V R1 U 12 R2 U 21 10 0,25 - Ta có: R = U = = (1) 23 - Khi U23 = U = 15V U21 = 10V U13 = 5V - Ta có: R = U = =2 (2) 13 - Từ (1) (2), suy R1 điện trở nhỏ nên: R1=R; R2=3R; R3=1,5R b) Với sơ đồ mạch điện U 13 R1 R (*) 0,25 (**) 0,25 Cách 2: (Mắc hình tam giác) a) Hãy vẽ sơ đồ mạch điện hộp kín H R3 R1 R2 0,25 - Khi U13 = 15V U12 = 6V U23 = 9V R U 12 = = Ta có: = R U 23 0,25 (3) - Khi U23 = U = 15V U21 = 10V U13 = 5V R 0,25 0,5 - Khi U12 = U = 15V, ta có: U = R = R = 32 - Mặt khác: U13+U32=U12=15V - Từ (*) (**), ta có U13=3,75V; U32=11,25V - 0,25 U 10 21 - Ta có: R = U = =2 13 0,25 (4) - Từ (3) (4), suy R2 điện trở nhỏ nên R2=R; R1=3R; R3=2R b) Với sơ đồ mạch điện U 13 0, 25 0,5 R2 R - Khi U12=U=15V, ta có: U = R = R = 32 - Mặt khác: U13 + U32 = U12 = 15V (***) Từ (***) (****), ta có U13 = 3,75V; U32 = 11,25V -HẾT - 16 0,25 (****) 0,25