BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH DOANH VÀ CÔNG NGHỆ HÀ NỘI -ooo - PHẠM ANH DŨNG TẠO ĐỘNG LỰC CHO NGƯỜI LAO ĐỘNG TẠI TỔNG CÔNG TY ĐIỆN LỰC MIỀN BẮC Chuyên ngành : Quản trị kinh doanh Mã số : 60.34.01.02 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Người hướng dẫn khoa học: GS.TSKH VŨ HUY TỪ Hà Nội - 2016 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan: Luận văn cơng trình nghiên cứu thực cá nhân tơi thực hướng dẫn khoa học thầy giáo GS.TSKH Vũ Huy Từ Các số liệu, kết luận nghiên cứu trình bày luận văn trung thực cá nhân lấy từ Tổng công ty Điện lực Miền Bắc chưa cơng bố cơng trình nghiên cứu khác Tôi xin chịu trách nhiệm nghiên cứu Học viên Phạm Anh Dũng MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT MỞ ĐẦU CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TẠO ĐỘNG LỰC CHO NGƯỜI LAO ĐỘNG TRONG DOANH NGHIỆP 1.1 Lý luận tạo động lực cho người lao động doanh nghiệp 1.1.1 Khái niệm động lực lao động tạo động lực cho người lao động 1.1.2 Mục đích cơng tác tạo động lực cho người lao động 1.1.3 Vai trị cơng tác nâng cao động lực .6 1.2 Một số lý thuyết tạo động lực lao động 1.2.1 Thuyết nhu cầu Maslow 1.2.2 Thuyết hai yếu tố Frederick Herzberg 1.2.3 Thuyết kỳ vọng Victor Vroom 10 1.2.4 Thuyết tăng cường tích cực B.F.Skinner .11 1.3 Nội dung tạo động lực lao động doanh nghiệp 12 1.3.1 Xác định nhu cầu người lao động .12 1.3.2 Tạo động lực lao động thơng qua kích thích vật chất 13 1.3.3 Tạo động lực lao động thông qua kích thích tinh thần .16 1.4 Các tiêu chí đánh giá hiệu tạo động lực lao động doanh nghiệp.20 1.4.1 Kết thực công việc 21 1.4.2 Thái độ làm việc người lao động 21 1.4.3 Ý thức chấp hành kỷ luật 22 1.4.4 Mức độ gắn bó người lao động với tổ chức 22 1.4.5 Sự hài lòng người lao động 22 1.5 Các yếu tố ảnh hưởng tới tạo động lực lao động doanh nghiệp .23 1.5.1 Các yếu tố thuộc môi trường bên 23 1.5.2 Các yếu tố thuộc môi trường bên 24 1.6 Kinh nghiệm tạo động lực cho người lao động số doanh nghiệp .25 1.6.1 Kinh nghiệm tạo động lực Công ty Cơ giới Xây dựng Thăng Long.25 1.6.2 Kinh nghiệm tạo động lực Công ty xây dựng 319 .26 1.6.3 Bài học cho Tổng công ty điện lực Miền Bắc 27 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC TẠO ĐỘNG LỰC CHO NGƯỜI LAO ĐỘNG TẠI TỔNG CÔNG TY ĐIỆN LỰC MIỀN BẮC 29 2.1 Tổng quan Tổng công ty điện lực Miền Bắc 29 2.1.1 Quá trình hình thành phát triển Tổng cơng ty điện lực Miền Bắc 29 2.1.2 Lĩnh vực sản xuất kinh doanh .31 2.1.3 Cơ cấu tổ chức Tổng Công ty .32 2.1.4 Kết hoạt động sản xuất kinh doanh .33 2.1.5 Đặc điểm Tổng công ty điện lực Miền Bắc ảnh hưởng đến tạo động lực cho người lao động 34 2.2 Phân tích thực trạng công tác tạo động lực cho người lao động Tổng công ty điện lực Miền Bắc thời gian vừa qua 37 2.2.1 Xác định nhu cầu người lao động .37 2.2.2.Tạo động lực lao động thơng qua kích thích vật chất 39 2.2.3.Tạo động lực lao động thơng qua kích thích tinh thần 52 2.3 Các tiêu đánh giá kết tạo động lực lao động Tổng công ty điện lực Miền Bắc 63 3.1 Kết thực công việc .63 2.3.2 Thái độ làm việc người lao động 64 2.3.3 Ý thức chấp hành kỷ luật 64 2.3.4 Mức độ gắn bó 65 2.4 Đánh giá chung thực trạng công tác tạo động lực cho người lao động Tổng công ty điện lực Miền Bắc thời gian vừa qua 66 2.4.1 Những kết đạt 66 2.4.2 Những hạn chế 67 2.4.3 Nguyên nhân .68 CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP TẠO ĐỘNG LỰC CHO NGƯỜI LAO ĐỘNG TẠI TẠI TỔNG CÔNG TY ĐIỆN LỰC MIỀN BẮC GIAI ĐOẠN 2016 - 2020 70 3.1 Phương hướng phát triển Tổng công ty điện lực Miền Bắc giai đoạn 2016 - 2020 70 3.1.1 Mục tiêu phát triển .70 3.1.2 Quan điểm tạo động lực cho người lao động Tổng công ty điện lực Miền Bắc 71 3.2 Giải pháp hoàn thiện tạo động lực cho người lao động Tại Tổng công ty điện lực Miền Bắc 72 3.2.1 Hoàn thiện phương pháp xác định nhu cầu người lao động 72 3.2.2 Đánh giá thường xun cơng mức độ hồn thành nhiệm vụ người lao động 74 3.2.3 Đẩy mạnh tạo động lực lao động thông qua kích thích vật chất 77 3.2.4 Đẩy mạnh tạo động lực lao động thơng qua kích thích tinh thần .83 3.2.5 Tạo điều kiện cho người lao động hoàn thành nhiệm vụ 92 KẾT LUẬN 96 TÀI LIỆU THAM KHẢO 97 DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ Hình 1.1: Sơ đồ tháp nhu cầu người Maslow .8 Bảng 1.1: Các nhân tố động viên trì tác động đến động lực làm việc Herzberg 10 Sơ đồ 2.1: Cơ cấu tổ chức Tổng Công ty điện lực Miền Bắc 32 Bảng 2.1: Sản lượng, doanh thu lợi nhuận 33 Bảng 2.2: Cơ cấu lao động Tổng Công ty năm 2012 -2015 36 Bảng 2.3: Nhu cầu người lao động Tổng công ty điện lực Miền Bắc .38 Bảng 2.4: Lương bình qn Tổng cơng ty giai đoạn 2011-2015 40 Bảng 2.5: Đánh giá người lao động tiền lương Tổng công ty .42 Bảng 2.6: Đánh giá cách trả lương Tại Tổng công ty điện lực Miền Bắc 43 Bảng 2.7: Các mức thưởng năm 2015 cho NLĐ 45 Bảng 2.8: Tiền thưởng bình quân người lao động Tổng công ty điện lực Miền Bắc từ năm 2012-2015 47 Bảng 2.9: Đánh giá người lao động tiền thưởng 48 Bảng 2.10: Chế độ phúc lợi Tổng Công ty 51 Bảng 2.11: Đánh giá người lao động sách phúc lợi 52 Bảng 2.12: Đánh giá điều kiện làm việc môi trường làm việc .53 Bảng 2.13: Đánh giá mức độ đáp ứng công việc với lực, sở trường người lao động 54 Bảng 2.14: Tiêu chí đánh giá thực công việc 55 Bảng 2.15: Hệ số chia thưởng tính theo thời gian công tác 57 Bảng 2.16: Tiêu chuẩn thưởng cho loại A, B, C, LDG, CSTD .58 Bảng 2.17: Đánh giá người lao động công tác ĐGTHCV 59 Bảng 2.18: Các hình thức đào tạo Tổng công ty điện lực miền Bắc .61 Bảng 2.19: Đánh giá công tác đào tạo phát triển Tổng công ty điện lực Miền Bắc 62 Bảng 2.20: Sản lượng trung bình người lao động từ năm 2012 đến năm 2015 63 Bảng 2.21: Số lượng sáng kiến cải tiến qua năm .63 Bảng 2.22: Số lượt vi phạm kỷ luật lao động giai đoạn 2012 – 2015 64 Bảng 2.23: Thống kê lao động theo thâm niên công tác năm 2015 65 Bảng 2.24: Số lao động tự ý bỏ việc qua năm 65 Bảng 3.1: Đánh giá trình làm việc khả phát triển 76 Bảng 3.2: Đề xuất mức khen thưởng 80 Bảng 3.3: Chế độ phúc lợi đề nghị .82 Bảng 3.4: Bảng đề xuất nội dung đào tạo đối tượng đào tạo 85 Phiếu Đánh giá hiệu công tác đào tạo .89 DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT BHXH : Bảo hiểm xã hội BHYT : Bảo hiểm y tế CBCNV : Cán công nhân viên CNKT : Công nhân kỹ thuật CPI : Chỉ số giá tiêu dùng nước CSTD : Chiến sỹ thi đua DNNN : Doanh nghiệp Nhà nước ĐGTHCV : Đánh giá thực công việc EVN NPC : Tổng công ty điện lực miền Bắc KPCĐ : Kinh phí cơng đoàn LDG : Lao động giỏi NNL : Nguồn nhân lực NLĐ : Người lao động SXKD : Sản xuất kinh doanh TCHC : Tổ chức hành VHAT : Vận hành an toàn MỞ ĐẦU Sự cần thiết nghiên cứu đề tài Nguồn nhân lực yếu tố đầu vào định đến thành công hay thất bại doanh nghiệp Đặc biệt xu toàn cầu hóa hội nhập kinh tế quốc tế diễn vô mạnh mẽ, môi trường cạnh tranh ngày trở nên gay gắt doanh nghiệp ngồi nước địi hỏi doanh nghiệp phải xây dựng cho đội ngũ nhân lực chất lượng cao, làm việc hiệu nhằm phát huy mạnh doanh nghiệp để giành lợi cạnh tranh thị trường Các nhà kinh tế hiệu làm việc người lao động phụ thuộc vào nhiều yếu tố đạo đức, lực động lực người lao động, phương tiện nguồn lực để thực cơng việc … Trong đó, động lực lao động yếu tố đặc biệt quan trọng, có ảnh hưởng thúc đẩy người lao động hăng hái, say mê, nỗ lực làm việc Do việc nâng cao hiệu làm việc người lao động đặt yêu cầu doanh nghiệp phải quan tâm đến công tác tạo động lực cho người lao động Để đạt mục tiêu phát triển ngành điện Việt Nam thành ngành cơng nghiệp mạnh, có cơng nghệ đại, đủ sức cung cấp điện cho thị trường nước bán quốc tế Tổng công ty điện lực Miền Bắc quan tâm đến việc nâng cao suất lao động, hiệu làm việc người lao động, từ nâng cao hiệu sản xuất kinh doanh Tổng công ty Một biện pháp quan trọng phải thức đẩy động lực lao động để làm đòn bẩy giúp người lao động làm việc với suất cao Trong năm qua, Tổng Cơng ty điện lực Miền Bắc có nhiều cố gắng việc tạo động lực cho người lao động Tuy nhiên công tác tạo động lực cho người lao động Tổng cơng ty cịn tồn số bất cập Mặt khác tạo động lực đòi hỏi phải thường xuyên quan tâm cho phù hợp với thay đổi Vì tác giả lựa chọn đề tài “Tạo động lực cho người lao động Tổng công ty điện lực Miền Bắc” làm đề tài luận văn thạc sỹ Tổng quan nghiên cứu đề tài Tạo động lực cho người lao động mối quan tâm hàng đầu doanh nghiệp định đến suất lao động, kết kinh doanh doanh nghiệp