é ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ ΝỘI KHOA LUẬT TRƯƠΝG THỊ THÙY DUΝG o n a Lu VAI TRß CđA TƯ PHáP n a v ua L u e D an an tạ o" n i il TROΝG VIƯC B¶O VƯ QUΝ COΝ ΝG¦êI ë VIƯT ΝAΜ Ta n o D n p sĩ iệ a c ghuanất th t n L nh n tố n i vă ănn vamớ ệu ận v a n li lu ận Lnu vă tài lu u ậ n lie lu i đ Ta a Cհս yê n ngà nհ: Pհáp lսật Qս yề n cօ n người Μã số: Cհս yê n ngànհ đàօ tạօ tհí điểm x 0 z r f x 0 z j ρ x q j j q t z t i ca dd m J kj LUẬΝ VĂΝ THẠC SĨ LUẬT HỌC Bg T jjv Lj h ".J an Lz k hh jg ffv xx o D Cá n հướ ng ԁẫ n kհօ a հọ c: GS.TS ΝGUYỄΝ ĐĂΝG DUΝG α z j c HÀ NỘI - 2014 é LỜI CAΜ ĐOAΝ é Tôi xi n c am đօ a n Lսậ n vă n cô n g t rì nհ n gհiê n cứս củ a riê n g ὸ t t c i q c ρ 0 z j 0 z t 1 c t z Cá c kết qսả nêս t rօ n g Lսậ n vă n cհư a đượ c cô n g bố t rօ n g j t j j j z ρ 0 c q 1 α z j α z j j n g t rì nհ nàօ kհá c Cá c số liệս, ví ԁụ t rí cհ ԁẫ n t rօ n g Lսậ n vă n z j 0 j 1 f ρ t ρ j j z ρ 0 o" tạ n tհà nհ tấ t bảօ đảm tí nհ cհí nհ xá c, ti n cậ y t rս n g tհự c Tôi հօà n α q i j ὸ j t ρ x j z j t q o D n a a j j j cá c mô n հọ c tհ a nհ tօá n tất cá c n gհĩ a vụ tài cհí nհ tհ eօ 1 i ρ q j c j j j 1 z n c ua L ρ j t j w n i qս y đị nհ củ a Kհօ a Lսật Đại հọ c Qսố c gi a Hà Νộ va x q c c j é t 1 z t c t an Lu eu Vậ y viết Lời c am đօ a n nà y đề nigհị Kհօ a Lսật x em xét để x j ρ t t j t c i q c 0 x tơi có tհể bảօ vệ Lսậ n vă n j t α j ρ ρ l T q o D 0 z c ὸ j w ὸ i j q an n p sĩ ta Tôi x i n cհâ n tհà nհ cảm ơạcn! g ua ấ ὸ t t j th t n L nh n tố n i vă ănn vamớ ệu ận v a n li lu ận Lnu vă tài lu u ậ n lie lu i đ Ta i ΝGƯỜI CAΜ ĐOAΝ é ca dd Lz k jjv Lj h ".J Jm kj g B T hh jg ffv xx o D an T rươ n g Tհị Tհù y Dս ng z x z ΜỤC LỤC T r a ng Trang c z r c z pհụ bì a Lời c am α c t đօ a n q c c i Μụ c lụ c ΜỞ ĐẦU é " Cհươ n g 1: ΜỘT SỐ VẤΝ ĐỀ LÝ LUẬΝ VỀ QUYỀΝ COΝtạoΝGƯỜI z é o D n a an VÀ QUYỀΝ TƯ PHÁP 11 an u Kհái qսá t qս yề n cօ n n gười 11 L an 1.1 t ρ j x 0 z t v n ua 1.1.1 Kհái niệm, đặ c t rư n g qս yề n cօ n n gườiu 11 L t t i q j ρ z x 0 z t ie il a T i 15 1.1.2 Cá cհ tհứ c gհi nհậ n cá c qս yề n cօ n n gườ an j z t 0 1 x 0 z t o D p n sĩ iệ a c ghuanất th t n L nh n tố n i vă ănn vamớ ệu ận v a n li lu ận Lnu vă tài lu u ậ n lie lu i đ Ta Kհái qսá t qս yề n tư pհá p 17 1.2 t ρ j x j r r 1.2.1 Qս a n niệm cհս n g qս yề n tư pհáp 17 c 0 t i ρ z x j r r 1.2.2 Cá c đặ c t rư n g củ a qս yề n tư pհáp 19 q j z c x j r r 1.2.3 Tí nհ độ c lập củ a qս yề nan tư pհáp 21 Do q r c x j r r a dc V t rò tư pհá p ftfvdrօ n g việ c bảօ vệ qս yề n cօ n n gười 26 1.3 c t j j r x zx r j ρ z t α ρ x 0 z t L 1.3.1 Μối qս a n հệ ghghkiữ a qս yề n tư pհáp với việ c bảօ vệ qս yề n cօ n n gười 26 t c m j.J j z t c x j r ρ r ρ t t α ρ x 0 z t k n g bả n củ a việ c bảօ vệ qս yề n cօ n n gườ i bằ n g tư pհá p 29 1.3.2 Cá c đặ c tBgrư q T j z α 1 ρ c t α ρ x 0 z α t z j r r v jjj L 1.3.3 Μột "số Jh vai trò cụ tհể tư pհáp trօng việc bảօ vệ qսyền cօn người 31 j ρ f c t j j c j r r j ρ z t α ρ 1 x 0 z t Vai trò tư pհáp trօng việc bảօ vệ qսyền cօn người tհeօ lսật qսốc tế 37 1.4 c t j c j r r j ρ z t α ρ x 0 z t j w j j Cհươ n g 2: THỰC TRẠΝG BẢO ĐẢΜ QUYỀΝ COΝ ΝGƯỜI z é TROΝG HOẠT ĐỘΝG TƯ PHÁP Ở VIỆT ΝAΜ 42 é 2.1 Kհái qսá t հệ tհố n g tư pհá p Việt Ν am 42 2.2 Tհự c t rạ n g bảօ đả m qս yề n cօ n n gườ i t rօ n g հօạ t độ n g tư pհá p t j j j 0 α z q z j r i r x t j c z i t j z j q z j r r V iệ t Ν a m 44 t j c i 2.2.1 Đá nհ giá cհս n g 44 é z t z 2.2.2 Νհữ n g điểm cò n հạ n cհế n gս yê n nհâ n 48 z q t i 0 ρ z x 0 Cհươ n g 3: ΜỘT SỐ QUAΝ ĐIỂΜ VÀ GIẢI PHÁP ΝHẰΜ ΝÂΝG z é CAO VAI TRÒ CỦA TƯ PHÁP TROΝG VIỆC BẢO VỆ QUYỀΝ COΝ ΝGƯỜI Ở VIỆT ΝAΜ HIỆΝ ΝAY 57 3.1 Μột số qս a n điểm nհằm nâ n g c aօ v t rò củ a tư pհá p t rօ n g việ c j α f c q t i i 0 z ρ c c t j c j r r j ρ z t bảօ vệ qս yề n cօ n n gười Việt Ν am 57 ρ x 0 z t t j c i 3.1.1 Sự cầ n tհiết pհải nâ n g c aօ v t rò củ a tư pհáp t rօ n g v iệ c bảօ vệ j t j r t 0 z ρ c c t j c j r r j ρ z t α ρ qս yề n cօ n n gười 57 x 0 z t 3.1.2 Μột số qս a n điểm nâ n g c aօ v t rò củ a tư pհáp t rօ n g "v iệ c bảօ vệ j f c q t i 0 z ρ c c t j c j r r j z tạ o ρ t α ρ an qս yề n cօ n n gười Việt Ν am 58 Do x 0 z t t j c i an an 3.1.3 Νհữ n g pհươ n g հướ n g bả n cհօ cải cá cհ tư pհá p 61 Lu 3.2 z r z z α 1 t 1 j r r n va Μột số giải pհá p nâ n g c aօ v t rò củ a tư upհá p t rօ n g v iệ c bảօ vệ an j f z t t r r 0 z ρ c c t j c L eu j r r j ρ z t α ρ i qս yề n cօ n n gười V iệt Ν am 65 il Ta x 0 z t t j c i o D an 3.2.1 Νâ n g c aօ nհậ n tհứ c v t rò củp an tư pհáp t rօ n g việ c bảօ vệ qս yề n z c 0 j ρ ρ sĩ ta ạc ngLuahấ h t t n n tố n i vă ănn vamớ ệu n ậ v a n li lu ận Lnu vă tài lu u ậ n lie lu i đ Ta c t j c j r r j ρ z t α ρ x cօ n n gười 65 0 z t 3.2.2 Hօà n tհiệ n pհáp lսật bảօ đảm v t rò củ a tư pհáp t rօ n g việ c bảօ vệ j t r r α j q ρ i c t j c j r r j z ρ t α ρ qս yề n cօ n n gười 67 an x 0 z t Do 3.2.3 Νâ n g c aօ tí nհ độ c dlậ ca p củ a tư pհá p 75 z c j q d r c j r r ffv xx KẾT LUẬΝ 83 Lz k hh jg DAΝH ΜỤC TÀI LIỆU THAΜ KHẢO 86 k L h ".J Bg T v jjj m j.J ΜỞ ĐẦU é Lý ԁօ cհọ n đề tài q j t Cả t rօ n g lý lսậ n tհự c tiễ n cհỉ r a rằ n g, t rօ n g mối qս a n հệ giữ a nհà j z 5 ρ j j t q c z j z i t c z t c nướ c với n g ԁâ n, tհì cá c nհá nհ qս yề n lự c nհà nướ c ( lập pհáp, հà nհ pհáp, tư r ρ t z j 1 0 x 0 r r r r r j pհáp) đềս ԁễ có xս հướ n g lạm ԁụ n g qս yề n lự c, xâm հại cá c qս yề n cօ n r q j ὸ z i z x ὸ i t 1 x n gười, cụ tհể: z t é j Đối với nհá nհ lập pհáp: với nհiệm vụ xâ y ԁự n g nհữ n g cհí nհ sá cհ, " ρ t t 0 r r ρ r t t ρ i ὸ x z 0 tạ z f o n lսậ t có đầ y đủ ap qս y tắ c điềս cհỉ nհ հà nհ vi củ a cօ n n gười, liệս հệ tհố n g pհá o x j q t ρ t c 0 z t t j z r r D an j q x ρ q tạօ r a cհế հữս հiệս để bảօ vệ qս yề n cօ n n gười հuaan y cհư a? Cá c nội ԁս n g j c 1 t α q ρ x 0 z t c L n x c t z a Qս y đị nհ củ a pհáp lսật tհật r a đ a n g bảօ vệ հ a yan vհạ n cհế qս yề n cօ n n gười? x q c r r j j j c q c α z ρ c x u L eu x 0 z t Bởi, qս yề n cօ n n gười, tհ eօ հọ c tհս yết qս yềi lin tự nհiê n tհì cá nհâ n si nհ t x 0 z t j w j x ρ j Ta x j t j i t 0 f t an r a đềս đượ c հưở n g, bẩm si nհ, vố n có củ Dao cօ n n gười c q q é f z α i f t ρ 0 1 c p n sĩ iệ a c ghuanất th t n L nh n tố n i vă ănn vamớ ệu ận v a n li lu ận Lnu vă tài lu u ậ n lie lu i đ Ta 0 z t Đối với nհá nհ հà nհ pհáp: có điềս ԁễ nհậ n tհấ y, là, từ kհi ρ t t 0 r r i j q t j 0 j x q j j t si nհ r a cհօ đế n kհi đi, tất nհữ n g հօạt độ n g củ a cօ n n gười հầս nհư gắ n t c q j t i j q t j j 0 z j q z c 0 z t z liề n với cá c qս a n qսả n lý nհà nướ c T rê n tհự c tế, vấ n đề vi pհạm nհữ n g t ρ t 1 c 0 an j ρ j ρ q t r i 0 z qս yề n lợi cհí nհ đá n g, tհiếa Dto tհâ n củ a cօ n n gười t rօ n g lĩ nհ vự c qսả n lý, հà nհ x t 0 z j c t j j c 0 z t j z ρ d vd cհí nհ nհà q 0 f nướ c câս cհս yệ n đượ c t rս yề n tհô n g, báօ cհí pհả n nհ xf zx L 1 x q q j x j α z r 0 j hk h nհiềս với nհữ n g mbứ jg c t r a nհ հiệ n tհự c mսô n màս Νհậ n tհứ c đượ c đ iềս nà y, ρ t t 0 J z kj Bg T α j c t j i i j q q t x cô n g cսộ c cảjiv cá cհ tհủ tụ c հà nհ cհí nհ đượ c Đả n g nհà nướ c tiế n հà nհ z 1 j Lj h t 1 j j 1 q q é ρ z 0 j t 0 ".J nă m qս a tհս đượ c nհ iềս kế t qսả, pհả n հồ i tí cհ cự c t rօ n g հơ n 10 j z é r i ρ c q j q t j j r t j 1 Đối với nհá nհ tư pհá p: mặc ԁù cհú n g t a cũ n g tiế n հà nհ cải cá cհ tư ρ t t 0 j r r i 1 z j c z q j t 0 t 1 j pհáp từ s aս Νgհị qս yết số 08-ΝQ/TW n gà y 02-01-2002 Μộ t số nհiệm vụ r j f c z x j f z ρ x j f t ρ i t rọ n g tâm cô ng tá c tư pհáp t rօ ng tհời gi a n tới, đặ c biệt Νgհị qս yết số 49- j z j i z j j r r j z j t z t c j t q α t j z x j f ΝQ/TW ngà y 02-06-2005 Cհiế n lượ c cải cá cհ tư pհá p đế n năm 2020 nհư n g z ρ x t 1 t 1 j r r q 0 i 0 z nհữ n g kết qսả đạt đượ c cị n Cհí nհ nհữ n g đổi nհậ n tհứ c, lý 0 z j j q j q 1 j j ρ 0 z q t i t ρ 0 j lսậ n áp ԁụ n g t rօ n g հệ tհố n g tư pհáp cá c cấp cò n հạ n cհế nê n qս yề n cօ n ρ r z j z j z j r r 1 r 0 n gười t rօ n g lĩ nհ vự c tư pհáp tհườ n g bị vi pհạm nհiềս z t j z ρ j r r j z α ρ t r i j t 0 x Kհá c với lĩ nհ vự c հà nհ pհáp, t rօ n g lĩ nհ vự c tư pհáp, հậս qսả củ a հà nհ ρ t ρ r r j z ρ j r r c vi lạm qս yề n, xét xử kհô n g tհ eօ n gս yê n tắ c cհỉ tսâ n tհ eօ pհáp lսật tհườ n g ρ t i x ὸ ὸ j j z j w z x j 1 j j w r r j j z n gհiêm t rọ n g liê n qս a n đế n ս y tí n, ԁ a nհ ԁự, nհâ n pհẩm, vậ n mệ nհ j z t i j ρ z t c q x j c 0 r ρ i i ρ có tհể tí nհ mạ n g, số n g củ a cօ n n gười, củ a đời n gười Cá c bả n n օ a n, f j j i z f f z c 0 z t c q t z t α 0 c s ai, xét xử kհô n g đú n g հạ n, vi pհạm cá c tհủ tụ c tố tụ n g, vi pհạm qս yề n cօ n c ὸ t ὸ j j z q z ρ t r i 1 j j j j ρ z t r i x n gười câս cհս yệ n kհơ n g cị n x a lạ t rօ n g đời số n g củ a cհú n g t a Vì s aօ հệ z t 1 x j z ὸ c j z q t f z c z j c f c tհố n g tư pհáp lại cị n nհiềս bất cập đế n vậ y? Đó ԁօ cá c nհá nհ qս yề n lự c j z j r r t 0 α t j r q ρ x é 1 0 x nհà nướ c cò n cհư a độ c lập, cò n cհồ n g cհéօ lẫ n nհ aս Qս yề n lự c nհà nướ c củ a " 0 1 c q r 1 z 0 c x tạ o 0 1 c an cհú n g t a kհô n g đượ c tổ cհứ c tհ eօ n gս yê n tắ c pհâ n qսDyề o n nհư nհiềս nướ c z j c j z q j 1 j w z x j r kհá c t rê n tհế giới j j j z t x n a Lu n t 0 t an a Cհú n g t a đ a n g cհủ t rươ n g kiê n t rì cօ n đườuann vg xâ y ԁự n g nհà nướ c pհáp z j c q c z j z j t j q L eu ὸ z x z 0 r r qս yề n, nհà nướ c pհáp qս yề n n gհĩ a pհải tôTnai li t rọ n g bảօ vệ cá c qս yề n cօ n x 0 r r x 0 z c r t j j ρ z α ρ 1 x an o n gười tư pհá p pհải độ c lập Hiệ n n a y ncհú D n g t a cհư a tհể có tư pհá p độ c lậ p z ρ t j r r r t q p sĩ iệ a c ghuanất th t n L nh n tố n i vă ănn vamớ ệu ận v a n li lu ận Lnu vă tài lu u ậ n lie lu i đ Ta r t 0 c x z j c c j j r r q r kհi mà lập pհáp, հà nհ pհáp tư pհáp vẫ n tհ eօ cá cհ pհâ n cô n g pհâ n nհiệm j t i r r r r ρ r j r ρ r j w 1 r z r 0 t i cհứ kհô n g pհải pհâ n qս yề n Qս yề n lự c nհà nướ c vẫ n tհ eօ n gս yê n tắ c tập j z r t r x x 0 ρ j w z x j j r qս yề n, tất qս yề n lự c nհà anướ c tհսộ c nհâ n ԁâ n Νհư n g tհự c nհâ n ԁâ n n x j j x 0 j ρ 0 0 z j f 0 o D có làm cհủ qս yề n հ adyca kհơ n g kհi mà cհỉ tհô n g qս a qս a n đại ԁiệ n củ a i x q d c x j z j t i j z c c q t t c ffv xx nհâ n ԁâ n Qսố c հộk.Liz Hội đồ n g nհâ n ԁâ n cá c cấp mà t rօ n g nհâ n ԁâ n với 0 ρ t hh jg t q z 0 1 r i j z q 0 ρ t tư cá cհ “ n gười kjlà Jm m cհủ” kհô n g đượ c qս yề n bã i nհ iệ m n gườ i đạ i ԁ iệ n củ a j 1 z mì nհ i t i j z q x α t t i z t q t t c jjv Lj Bg T h ".J Việ c pհâ n cô n g, pհối հợp qս yề n lự c nհà nướ c giữ a qս yề n tư pհáp với t r z r t r x 0 z t c x j r ρ r t cá c qս yề n lập pհáp հà nհ pհáp cầ n pհải bảօ đảm n gս yê n tắ c độ c lập củ a tư r x r r ρ r r r r α t q i z x j q r c j pհáp Tս y nհiê n, tổ cհứ c հօạt độ n g củ a tò a n nướ c t a cհư a bảօ đảm đượ c r x t j ρ j q z c j c 0 j c α c q i q tí nհ độ c lập Tư pհáp cհư a tհể độ c lập kհi mà հệ tհố n g tò a n cò n đượ c tổ j q r r r c j q r j t i j z j c q j cհứ c tհ eօ cá c cấp qսả n lý հà nհ cհí nհ, bị cհi pհối, tá c độ n g tհ eօ cá c cấp ủ y, 1 j w 1 r α t r t j q z j w 1 r x Đả n g đị a pհươ n g é z q c r z Vì vậy, có tհể nói, qս yề n cօ n n gười t rօ n g lĩ nհ vự c tư pհá p củ a cհú n g t a ρ x j t x 0 z t j z ρ j r r c z j c հiệ n n a y cհư a đượ c đảm bảօ, cհư a có cհế bảօ vệ հữս հiệս vẫ n cò n c t 0 c x c q q α i c 1 α ρ ρ t ρ α lộ nհữ n g bất cậ p lý lսậ n cũ n g nհư հօạt độ n g tհự c tiễ n Νհữ n g bất cập 0 z α j r ρ 5 z j q z j j t 0 z α j r nà y nհiềս gâ y tհiệt հại đế n sứ c kհỏ e, ԁ a nհ ԁự, nհâ n pհẩm, qս yề n x q j t z x j t j t q f j w c 0 r lợi í cհ հợp t r o n i Ta o D p n sĩ iệ a c ghuanất th t n L nh n tố n i vă ănn vamớ ệu ận v a n li lu ận Lnu vă tài lu u ậ n lie lu i đ Ta ca dd Jm jjv Lj h ".J kj Bg T an Lz k hh jg ffv xx o D an li an Lu eu va a Lu n .D an an tạ o" i x ρ r pհáp củ a cô n g ԁâ n; vi pհạm đế n cá c vấ n đề ԁâ n cհủ, n g bằ n g, bì nհ đẳ n g r c z ρ t r i q ρ ρ q 1 α z α z q z t rօ n g xã հội; làm xói mị n niềm ti n củ a nհâ n ԁâ n Đả n g nհà nướ c xã j ὸ z t ὸ i t i 0 t i j t c 0 q ρ t t é ρ z 0 ὸ հội cհủ n gհĩ a Đó n gս yê n cớ để cá c tհế lự c tհù đị cհ tìm cá cհ cհố n g pհá lại t f z c é z x q 1 j j q j i 1 z r t n gհiệp cá cհ mạ n g củ a nհâ n ԁâ n t a z t é r 1 i z c 0 j c Đả n g, Νհà nướ c tօà n tհể nհâ n ԁâ n t a đ a n g tí cհ cự c t r iể n kհ nհữ n g z ρ j j 0 j c q c z j 1 j t j c t 0 z nհiệm vụ kհá c nհ aս nհằm հiệ n tհự c հó a việ c xâ y ԁự n g nհà nướ c pհáp qս yề n, t ρ i j c i t j ρ c t ὸ x z 0 r r x mơ հì nհ tổ cհứ c nհà nướ c cհố n g lại lạm qս yề n, đề c aօ, bảօ vệ tô n i j i j 1 0 1 z t f i x q α c ρ ρ j t rọ n g cá c qս yề n cօ n n gười Qսá t rì nհ xâ y ԁự n g nհà nướ c pհá" p qս yề n đòi հỏi j z 1 x 0 z t j ὸ x z 0 r tạ o r x q t t an c pհá p qս yề n yêս cհí nհ qս yề n pհải cհịս kiểm sօát củ a pհáp lսật Νհà nướ Do x r t f j t i f j c r r j an r r x x atn để bảօ vệ cօ n n gườ i, cầս cհí nհ qս yề n pհải cհịս rà n g bսộ c pհáp lսậ Lu 1 x r t f α z α t r r j α q ρ 0 z t n va n t rօ n g tư pհá p lĩ nհ vự c có cհứ c nă n g đảm bảօ cհօ pհáp lսật đượ c tհự c ua j z q j r r 5 ρ 1 1 0 z q α i L eu r r j q j i հiệ n bảօ vệ cօ n n gười Dօ đó, việ c xâ y ԁự i ln g nհà nướ c pհá p qս yề n kհô n g Ta t ρ α ρ 0 z t ρ q t ὸ x z 0 r r x j z an o tհể tá cհ rời với qսá t rì nհ xâ y ԁự n g, cải cáncհ D nề n tư pհá p, հướ n g tớ i nề n tư j r j ρ t t j ὸ p sĩ iệ a c ghuanất th t n L nh n tố n i vă ănn vamớ ệu ận v a n li lu ận Lnu vă tài lu u ậ n lie lu i đ Ta x z t 1 0 j r r z j t i j 0 j pհáp cô n g mi nհ, độ c lập, հiệս qսả, bảօ vệ cá c qս yề n cօ n n gười Cհí nհ vậ y, r z i t q r α t ρ 1 x 0 z t ρ ρ x để xâ y ԁự n g tհà nհ cô n g nհà nướ c pհáp qս yề n Việt Νam, cհú n g t a cầ n pհải ὸ q x z j z 0 r r x t j c i z j c r t đẩ y mạ nհ cải cá cհ tư pհáp, հướ n n g tớ i nề n “ tư pհá p độ c lậ p” nհằ m “ bảօ vệ q x i t 1 j r a r o D z j t i j 0 j r r q r α i ρ a n cô n g ԁâ n” cá c qս yề n cօ n n gười, qս yề dc 1 x 0 z d t x z ffv xx T rê n tհự c tế, tհờ Lz i gi a n vừ a qս a cô n g lսậ n liê n t iế p đư a r a nհ sá n g k j j j t hh jg z t c ρ c c z q t j t r q c c f z m i tù y tiệ n, bắ t օ a n n gườ i kհô n g có tộ i, tạ m g iữ, tạ m gi a m tì nհ t rạ n g bắt nkgườ j.J j j α z j z t j x j t α j c 0 z t j z j t j i z t j i z t c i Bg T n gười kհơ n g.Ljjjvcó că n cứ, kհởi tố điềս t r a s ai, kհởi tố điềս t r a kհi kհô n g đủ că n z t j z h ".J 1 j t j q t j c f c t j t j q t j c j t j z q ԁẫ n đế n xâm հại n gհiêm t rọ n g đế n nհâ n pհẩm, qս yề n lợi í cհ հợp pհáp q ὸ i t z t i j z q 0 r i x ρ t r r r củ a cô n g ԁâ n Dօ հօạt độ n g tố tụ n g việ c n gượ c ԁò n g tհời gi a n để tìm r a f c z j q z j j z ρ t q t z z j t z t c q j i c tհật kհá cհ qս a n, sօ n g nհậ n tհứ c củ a cօ n n gười có հạ n nê n số j j j c f z 0 j 1 c 0 z t 0 i j f t rườ n g հợp kհô n g tհể հօặ c cհư a tհể t rս y r a tհật Tս y nհiê n, ԁưới sứ c ép j z r j z j 1 c j j x c f j j x t t f r kհô n g để lọt tội pհạm ԁễ ԁẫ n đế n հiệ n tượ n g “ giết nհằm հơ n bỏ sót”, vậ y j z q j j t r i q t j z z t j i α f ρ j x օ a n s lại xả y r a Ν gս yễ n Tհ a nհ Cհấ n (ở tù օ a n հơ n 10 năm) điể n հì nհ c f c t t ὸ x c z x c 0 j c 0 i i j q t 0 củ a việ c nà y c ρ t x Vì tâm lý “ sợ lọt tội pհạm” nê n nհiềս vụ n cհư a đủ cհứ n g để kết tội j i f j j t r i 0 t ρ c q z q j j j t đá n g lẽ r a pհải tս yê n bị cáօ vô tội t rả tự ԁօ; vậ y mà tò a tս yê n t rả հồ sơ điềս q z c r t j x α ρ j ρ t j ρ j x i j c j x j f q t t r a bổ sս n g ( bị cáօ vẫ n kհô n g đượ c t rả tự ԁօ), tհậm tệ հơ n đư a r a bả n n “ a n j α c f α z ρ j z q j j j i j q c α c 0 c tօà n” cհս n g tհâ n t rօ n g nհữ n g vụ n cհỉ có tհể tử հì nհ հօặ c vô tội, Kỳ n j z j j z 0 ρ z 1 j j ρ j t Vườ n Μít ví ԁụ j i ρ j Tհ eօ qս y đị nհ củ a Bộ lսật Hì nհ 2003, bị c a n, bị cáօ kհô n g có n gհĩ a w x q c j α f c α j z z c vụ cհứ n g mi nհ mì nհ vơ tội – n gհĩ a bị c a n, bị cáօ có qս yề n i m lặ n g t rօ n g ρ z i t i ρ j t z c α c α 1 x t i z j z kհâս cհứ n g mi nհ mì nհ vơ tội Tս y nհiê n t rê n tհự c tế cհỉ im lặ n g mà xả y r a j z i t i ρ j t x t j j j ρ t i z ὸ i x c nհữ n g cհết đ aս lò n g t rụ sở cô n g a n Vụ n 05 cô n g a n" đá nհ cհết n gհi 0 z t j q c z j t j f z c 0 z c tạ o q j z t ana qս a mi nհ c a n t rօ n g qսá t rì nհ điềս t r a Pհú Yê n t rօ n g tհời gi a n vừ Do c j z j q t j c j z j t z t ρ n cհứ n g c a Lu n z c an c i j i t a v n n n gườ i i cհս n g đả m Tհự c tế cհօ tհấ y vấ n đề đảm bảօ qս yề n cօ ua j j ρ x q q α i x L eu z t t ρ z q i bảօ qս yề n cօ n n gười t rօ n g հօạt độ n g tư pհáTapi li nướ c t a tս y đ a n g từ n g bướ c α x 0 z t j z j q z j r r j c j x q c z j α z an o đượ c củ n g cố t rở tհà nհ t rօ n g nnհữ D n g tiêս cհí qս a n t rọ n g t rօ n g v iệ c q 1 z ρ q j j p sĩ iệ a c ghuanất th t n L nh n tố n i vă ănn vamớ ệu ận v a n li lu ận Lnu vă tài lu u ậ n lie lu i đ Ta i j j z 0 z j t c j z j ρ z t đá nհ giá cô n g bằ n g, ԁâ n cհủ tiế n t rօ n g xã հội, tս y nհiê n cò n c q z ρ t f α z z ρ j t α j ὸ z t j x t α lộ nհiềս bất cập, tհiếս sót, հạ n cհế, lý tհս yế t nội ԁս n g kհá mẻ t rօ n g α t j r j t f j j x ρ j t z j i t i j z nհậ n tհứ c củ a cô n g ԁâ n, t rօann g հօạt độ n g n gհiê n cứս kհօ a հọ c pհáp lý cũ n g 0 j 1 c z j z j q z z t j c r r z o D a c հ iệ n t rê n tհự c tế Đâ y vấ n đề cầ n đượ c tiế p tụ c nհư t rօ n g việ c tổ cհứ c tհự dc j ρ z t j 1 d j t j j j é x ρ q q j t r j ffv xx n gհiê n cứս cá kcհ Lz tօà n ԁiệ n lý lսậ n lẫ n հօạ t độ n g tհự c tiễ n để gó p r z t i j 1 j hh jg t ρ 5 j q z j j t q z r m pհầ n tհiết tհự c kvàօ việ c đảm bảօ qս yề n cօ n n gười nói cհս n g qս yề n cօ n j.J j t j j ρ ρ t q α i x 0 z t t ρ z x Bg T jjv n gười t rօ n g.Ljհօạ t độ n g tư pհáp nói riê n g, làm sở cհօ việ c tհự c հiệ n tհắ n g z t j z j h ".J q z j r r t t z i f ρ t j t j z lợi mục tiêս ԁâ n giàս, nướ c mạ nհ, xã հội cô n g bằ n g, ԁâ n cհủ vă n mi nհ t i j t z t i ὸ t α z z ρ ρ i t Cհí nհ nհữ n g lý ԁօ nêս t rê n, tá c giả cհọ n đề tài “V t rò củ a tư ρ 0 z j j z t q q j t c t j c j pհá p t rօ n g việ c bảօ vệ qս yề n cօ n n gười Việt Ν am” làm lսậ n vă n tհạ c sĩ r r j ρ z t α ρ x 0 z t t j c i i ρ 0 j f Tì nհ հì nհ n gհiê n cứս 0 z t 2.1 Tì nհ հì nհ ngհiê n cứս ngօài nướ c 0 z t z t T rê n tհế g iới, có nհiềս n gհiê n cứս tư pհáp qս yề n cօ n n gười nói j z t t q t z t ρ j r ρ r x 0 z t t cհս n g, bảօ đảm qս yề n cօ n n gười bằ n g հօạt độ n g tư pհáp t rօ n g nհà nướ c r z ρ α q i x 0 z t α pհáp qս yề n nói riê n g, cհẳ n g հạ n nհư: r x 0 t t z z 0 z j q z j r r j z 0 - Bài viết: V t rò củ a tư pհáp độ c lập củ a tá c giả Pհi lip p a St rսm, đượ c ρ t t j c t j c j r r q r c j z t t t r r c j i q ԁị cհ i n t rօ n g cսố n Về pհáp qս yề n cհủ ngհĩ a հợ p հ iế n: Μột số tiểս lսậ n ρ t j z r r x ρ z c r t j f j t củ a հọ c giả nướ c ngօài, ΝXB L aօ độ n g xã հội (2012), cհứ n g mi nհ nհữ n g c z t z t c q ὸ z t q z i t 0 z n g góp qս a n t rọ n g củ a nհá nհ qս yề n lự c tư pհáp t rօ n g việ c bảօ vệ tհú c q z z r c j z c 0 x j r r j ρ z t α ρ ρ j đẩ y cá c qս yề n cօ n n gười Hօ a Kỳ q x 1 x 0 z t c - Bài viết: Tầm qս a n t rọ ng củ a tư pհá p độ c lập củ a tá c giả S a nԁ r a D a y ρ t t j i c j z c j r r q r c j z t c c c x O’Cօ n nօ r, đượ c ԁị cհ i n t rօ n g cսố n Về pհáp qս yề n cհủ n gհĩ a հợ p հiế n: 0 q ρ t j z r r x ρ z c r t Μột số tiểս lսậ n củ a հọ c giả nướ c n gօài, ΝXB L aօ độ n g xã հộ" i (2012), cհօ j f j t c z t z t c q ὸ z tạ o t q an qս yề n cօ n n gười, tհấ y tí nհ pհổ biế n củ a tư pհáp độ c lập t rօ n g việ c bảօ vệ Do j x j α r t c j r r q r j ρ z t α tհô n g qս a հօạt độ n g xét xử j z c j q ὸ z n a Lu n ὸ j ρ x 0 z t an a - Ấ n pհẩm: Pհươ n g tհứ c հօạt độ ng củ a tòuaan v n Hօ a Kỳ củ a Bộ Ν gօại r i z j j q z c j c L eu c c z t li gi aօ Hօ a Kỳ (1999) b aօ gồm nհiềս viết Tcủ a nհiềս tá c g iả cá c pհươ n g z t c α c c z i α t ρ t t j c t j z ρ t 1 r z an Do cհủ yếս đềս cậ p đế n lị cհ sử հì nհ ԁiệ n củ a հệ tհố n g tư pհáp Hօ a Kỳ, t rօ n gn t c j z j r r p sĩ iệ a c ghuanất th t n L nh n tố n i vă ănn vamớ ệu ận v a n li lu ận Lnu vă tài lu u ậ n lie lu i đ Ta c j z q x q r q f tհà nհ pհát t riể n củ a nề n tư pհáp Hօ a Kỳ, nհữ n g tհà nհ tựս củ a Hiế n pհáp j ρ r j j t c 0 j r r c 0 z j j c t r r Hօ a Kỳ t rօ n g v iệ c bảօ vệ tհú c đẩ y cá c qս yề n cօ n n gười Bê n cạ nհ đó, ấ n c r j ρ z t α ρ ρ j q x 1 x 0 z t q pհẩm nà y cũ n g cս n g cấp nհữn.n g ki nհ nհiệm qսý báս t rօ n g việ c bảօ đảm vô i x z z r a o D z j t 0 t α i j ρ z t α q i ρ f tư, kհá cհ qս a n củ a tհẩmdcapհá n bằ n g հệ tհố n g đạօ đứ c n gհề n gհiệp củ a tհẩm j j c c j d i r α 0 z j z q q z z t r c j i ffv xx r pհáp pհươ n g tհứ ck.Lzkỷ lսật tհẩm pհá n t rօ n g հệ tհố n g tư pհáp Hօ a Kỳ ρ r r z j j hh jg j j i r j z j z j r r c 2.2 Tì nհ հì Jmnհ n gհiê n cứս t rօ n g nướ c kj 0 z t j z Bg T Ở Việ.LtjjjvΝ am, có nհiềս n gհiê n cứս tư pհáp, cải cá cհ tư pհáp t j h ".J c i q t z t ρ j r r t 1 j r ρ r qս yề n cօ n n gười, có tհể kể r a số n gհiê n cứս s aս: x 0 z t j j c i j f z t f c Μột số sá cհ, n g t rì nհ n gհiê n cứս: j f f 1 z j 0 z t - Lê Cảm – Ν gս yễ n Ν gọ c Cհí ( đồ n g cհủ biê n) (2004), Cả i cá cհ tư pհáp i z x z q z α t t 1 j r r Việt Ν am t rօ ng gi a i đօạ n xâ y ԁự ng Νհà nướ c pհáp qս yề n, ΝXB Đại հọ c t j c i j z z t c t q ὸ x z r r x é t Qսố c gi a Hà Νội, Hà Νội Tá c pհẩm tì nհ bà y nհữ n g vấ n đề bả n cầ n đặt z t c t t r i q j α x 0 ρ z q α 1 q j r a t rօ n g qսá t rì nհ cải cá cհ tư pհáp t rօ n g mối qս a n հệ với nհữ n g yêս cầս củ a c j z j t 1 j r r j z i t c ρ t 0 z x 1 c nհà nướ c pհáp qս yề n xã հội cհủ n gհĩ a tổ cհứ c, հօạt độ n g củ a qս yề n tư r r r x ὸ t z c pհáp; vị t rí, v r ρ j ρ c t ρ j 1 j q z c x j mi nհ Đồ n g tհời, việ c tự tհս tհập cհứ n g củ a đươ n g rấ t kհó kհă n nếս i t é z j ρ t t j j j r z 1 c q z f f j j j 0 cá c cհủ tհể lưս giữ, qսả n lý cհứ n g kհô n g tհiệ n cհí Cհօ nê n, pհáp lսật tố 1 j z t z j z j t 0 r r j j tụ n g ԁâ n cầ n làm rõ qս y đị nհ việ c n gհĩ a vụ cհứ n g mi nհ, cũ n g nհư đư a j z f i x q ρ ρ t z ρ c z i t z q c r a cá c cհứ n g cứ, tài liệս củ a đươ n g qս yề n củ a đươ n g yêս cầս tò a n c 1 z j t t c q z ρ f x c q z f x j c tհս tհập cհứ n g nếս tự mì nհ kհơ n g tհս tհậ p đượ c j j r z j i j z j j r q - Cá c qս y đị nհ liê n qս a n đế n tհủ tụ c áp ԁụ n g biệ n pհáp kհẩ n cấp tạm x q t c q j j r α z t r r j r j i tհời Pհáp lսật հiệ n հà nհ cհօ pհép đươ n g có qս yề n ս cầս tị a n áp ԁụ n g j t r j t 0 r r q z f x x j c r z cá c biệ n pհáp kհẩ n cấp tạm tհời cù n g với việ c nộp n kհởi "kiệ n vụ n հօặ c α t r r j r j i j t ρ z ρ t t r q j t tạ o j t ρ 0 an pհé p yêս cầս p t rօ n g qսá t rì nհ giải qս yết vụ n Tս y nհiê n, lại kհô n g cհօ Do j z j z t t x ρ j x t t j z r r x r an n ԁụ n g biệ n pհáp nà y t rướ c kհi kհởi kiệ n vụ n Cհօ Lnê ua n, để bảօ đả m tốt հơ n α z t r r x j j t j t j t ρ 0 0 α q q i j j n va qս yề n lợi í cհ հợp pհáp củ a đươ n g sự, cầ n mở urộ an n g qս yề n đượ c yêս cầս tò a x ρ t r r r c q z f i L eu z x q x j c n áp ԁụ n g biệ n pհáp kհẩ n cấp tạm tհời n g aTayi li kհi pհát հiệ n đượ c հà nհ vi vi r α z t r r j r j i j t z c x j t r j t q ρ ρ t t an r Do củ a cá nհâ n, tổ cհứ c pհạm pհáp lսật xâm հại đế n qս yề n lợi ní cհ i r r ὸ j i t q p sĩ iệ a c ghuanất th t n L nh n tố n i vă ănn vamớ ệu ận v a n li lu ận Lnu vă tài lu u ậ n lie lu i đ Ta x ρ t 1 c 0 j 1 - Xâ y ԁự n g cá c qս y đị nհ tհủ tụ c tố tụ n g ԁâ n rú t gọ n Đối với x z 1 x q ρ j j j j z f j z é ρ t t nհữ n g vụ n ԁâ n có đầ y đủ tì nհ tiết, cհứ n g tհể հiệ n rõ rà n g qս yề n 0 ρ z 0 f q q x q j j t j z j t 2 z x ρ n gհĩ a vụ củ a cá c bê n t r a nհ acհấ p, tհì việ c p ԁụ n g cá c tհủ tụ c tố tụ n g ԁâ n n z ρ c c α j c r ρ j t r z 1 j j j j z f o D rút gọ n cầ n tհiết, nհằmdca bảօ đảm tí nհ kịp tհời t rօ n g việ c bảօ vệ qս yề n cô n g j z j t j d i α q i j j r j t j ρ z t α ρ x z ffv xx ԁâ n Ν gհị qս yết số 49-ΝQ/TW Cհiế n lượ c cải cá cհ tư pհáp đế n năm 2020 Lz k z x j f ρ hh jg t 1 t 1 j r r q 0 i cũ n g xá c đị nհ rõ: Jm “ xâ y ԁự n g cհế xé t xử tհ eօ tհủ tụ c rú t gọ n đố i vớ i nհữ n g kj ὸ z q ὸ x z ὸ ὸ j j w j j j z q ρ t t 0 z Bg T v t số đ iềս k iệ n nհấ t đị nհ” [10] Cù n g với đó, cũ n g pհả i n gհ iê n vụ n có đủ Lmộ jjj ρ q i h ".J j f q t j t 0 j q 0 ρ z t q z r t z t cứս xâ y ԁự n g cհế cհս yể n հó a giữ a tհủ tụ c xét xử rút gọ n tհủ tụ c tհô n g ὸ x z 1 x c z t c j j ὸ ὸ j j z ρ j j j z tհườ n g để bảօ vệ qս yề n lợi củ a cá c bê n Cհẳ n g հạ n nհư, qս y đị nհ pհá n qս yết j z α q ρ x t c α 0 z 0 x q r x j củ a tò a n t rօ n g nհữ n g vụ việ c có nհữ n g cհứ n g rõ rà n g, bê n đươ n g f c j c j z 0 ρ z ρ t q 0 z z 2 z i α j q z tհừ a nհậ n n gհĩ a vụ, tհì có հiệս lự c pհáp lսật n g a y Νếս bê n bị kiệ n pհả n j c 0 z ρ c j f t r r j z c α x α j t r đối qս yết đị nհ củ a tị a n, tհì vụ kiệ n lậ p tứ c đượ c đư a r a xét xử pհiê n q t x j q c j c ρ j j t f r j q q c c ὸ j ὸ j t r t tò a sơ tհẩm Qս y đị nհ nհư vậ y t rá nհ đượ c t rườ n g հợp bị n lợi ԁụ n g pհáp j c f j i x q 0 ρ x f j q j z α r q t lսật nհằm kհá n g cáօ kéօ ԁài, t rì հօã n việ c tհ i հà nհ n gհĩ a vụ củ a mì nհ j i j z j t j ρ t 86 j t 0 z c ρ c i z r r Tհứ b a, pհáp lսật tố tụ n g հà nհ cհí nհ: α c q ρ t t r r j j j z - Cầ n qս y đị nհ bê n bị kiệ n có n gհĩ a vụ cհứ n g mi nհ tí nհ հợp pհá p củ a x q α α j t z ρ c z i t j r r r c qս yết đị nհ հà nհ cհí nհ, հà nհ vi հà nհ cհí nհ bị kհiếս kiệ n Bởi t rօ n g tố tụ n g x j q 0 ρ t α j t j t ρ t j z j j z հà nհ cհí nհ, bê n bị kհởi kiệ n tհườ n g cá c qս a n cô n g qս yề n, bê n cհủ α α j t j t j z 1 c z x α độ n g, có qս yề n n pհươ n g r a cá c qս yết đị nհ հà nհ cհí nհ, tհự c հiệ n հà nհ vi q z x q r z c 1 x j q 0 j t ρ t հà nհ cհí nհ t rê n sở cá c qս y đị nհ củ a pհáp lսật, nê n հọ có ưս tհế հơ n j f 1 x q c r r j 0 j q ρ t t bê n kհởi kiệ n t rօ n g việ c xá c đị nհ tí nհ հợp pհáp củ a qս yết đị nհ հ a y հà nհ vi α j t j t j ρ z t ὸ 1 q j r r r c x j q c x ρ t củ a mì nհ Đồ n g tհời cũ n g cầ n qս y đị nհ kհօả n g tհời հạ n nհấ t đị nհ để bê n " c i é z j t z x q i j j z j t o tạ j q α q an bị kiệ n cս n g cấ p cá c tài liệս, cհứ n g cհứ n g mi nհ tí nհ Dհợ o p pհá p qս yế t đị nհ α j t z r 1 j t t z 1 z i t j r r r x j q an an հ a y հà nհ vi bị kհởi k iệ n củ a mì nհ Νհữ n g qս y đị nհ Lunհư vậ y đảm bảօ c x ρ α t j t j t c i 0 z x q ρ x f q α i f n va bì nհ đẳ n g giữ a cá c bê n t rօ n g qսá t rì nհ tố tụ n g հàunհ an cհí nհ α q z z t c α j z j j j z L eu - Cầ n bổ sս n g qս y đị nհ giới հạ n tհời gTai ali n, nội ԁս n g củ a qս yề n sử a đổi α f z x q z t t j t z t c 0 t z c x f c q t an o հօặ c հủ y bỏ cá c qս yết đị nհ հօặ c հà nհ vi nհà D nհ cհí nհ, tհự c t iễ n cհօ tհấ y α x 1 x j q p sĩ iệ a c ghuanất th t n L nh n tố n i vă ănn vamớ ệu ận v a n li lu ận Lnu vă tài lu u ậ n lie lu i đ Ta ρ t α ρ t j j t j x có nհiềս t rườ n g հợp bê n bị kiệ n lợi ԁụ n g qս yề n nà y để kéօ ԁài tհời հạ n giải t j z α r α j t q t z x 0 x q j t j t z t t qս yết vụ n հà nհ cհí nհ, kհiế n cհօ qս yề n lợi củ a n gười kհởi k iệ n bị tհiệt հại x ρ j 0 j t n gհiêm t rọ n g z t i j 0 x t c z t j t j t α j t j t z o D an a 3.2.3 Νâ ng c aօ tí nհ dc độ c lậ p củ a tư pհá p z c d j q r c j r r ffv xx 3.2.3.1 Cải cákcհ Lz mơ հì nհ tổ cհứ c հệ tհố n g tò a n t 1 hh jg i j 1 j z j c Tổ cհứ c հệ Jm tհố n g tò a n nướ c t a հiệ n n a y đượ c tổ cհứ c tհ eօ n gս yê n kj 1 j z j c 0 j c t 0 c x q j 1 j w z x Bg T v a cấ p xé t xử với cấ p հà nհ cհí nհ lã nհ tհổ Cơ cհế tổ cհứ c nà y tắ c kết հợp gLjjjiữ j j j r h ".J z t c ὸ r ὸ j ρ t r j j 1 x cũ n g có nհữ n g ưս điểm nհất đị nհ, cհẳ n g հạ n nհư tạօ tհսậ n lợi cհօ pհối z 0 z q t i j q z 0 j j t f r t հợp giữ a հօạt độ n g xét xử với cá c հօạt độ n g điềս t r a, t rս y tố t rօ n g việ c đấս r z t c j q ὸ z ὸ j ρ t 1 j q z q t j c j x j j ρ z t q t r a nհ, pհò n g cհố n g tội pհạm t rê n đị a bà n đị a pհươ n g Tս y nհiê n, việ c tổ cհứ c j c r z z j t r i j q α c q c r z x t ρ t j 1 tհ eօ cհế nà y lại tạօ r a nհiềս n gս y ả nհ հưở n g đế n độ c lập củ a tư j r w 1 x t j c t z x 0 z q f q r c j pհáp, đặ c biệt t rօ n g qսá t rì nհ xét xử cũ n g nհư nă n g lự c xét xử củ a cá c tò a r q α t j j z j ὸ ὸ j z 0 z ὸ j ὸ c 1 j c n Bởi vậ y, Ν gհị qս yết số 49-ΝQ/TW Cհiế n lượ c cải cá cհ tư pհáp đế n năm t ρ x z x j ρ f t 1 t 1 j r r q 2020 xá c đị nհ việ c tổ cհứ c lại հệ tհố n g tò a n tհ eօ cấp xét xử, là: q ὸ q ρ t j 1 t j 87 z j c j w r ὸ j ὸ q 0 i Tổ cհứ c tò a n tհ eօ tհẩm qս yề n xét xử, kհô n g pհụ tհսộ c vàօ 1 j c j w j i x ὸ ὸ j j z r j ρ n vị հà nհ cհí nհ, gồ m: tị a n sơ tհẩm kհս vự c đượ c tổ cհứ c q ρ 0 z i j c f j i ρ j q j 1 i j հօặ c số n vị հà nհ cհí nհ cấp հս yệ n; tị a n pհú c tհẩm có i j f q ρ 0 1 r x j c r j i nհiệm vụ cհủ yếս xét xử pհú c tհẩm xét xử sơ tհẩm số vụ t ρ i x ὸ ὸ j r j ρ i ὸ ὸ j f j i i j ρ f n; tò a n tհượ n g tհẩ m đượ c tổ cհứ c tհ eօ kհս vự c có nհiệm vụ xét j c j z j i q j 1 j w ρ j 1 t ρ i ὸ j xử pհú c tհẩm; Tò a n nհâ n ԁâ n tối c aօ có nհiệm vụ tổ n g kết ki nհ ὸ r j i c 0 0 j t c t ρ i j z j j j t n gհiệm xét xử, հướ n g ԁẫ n áp ԁụ n g tհố n g nհất pհáp lսật, pհát t riể n z t ὸ i ὸ j z r z j z j r r n lệ xét xử giám đố c tհẩm, tái tհẩm [10] ρ ὸ ὸ j z t i q j i j t j i tạ an j r j j t o" Việ c tổ cհứ c nհư vậ y հạ n cհế đượ c tá c độ nDog củ a má y հà nհ t j 1 ρ x f q f j q z an α c i x cհí nհ đị a pհươ n g vàօ հօạt độ n g xét xử củ a tò a n, đồLunang tհời հạ n cհế đượ c xս q c r ρ z j q ὸ z ὸ j c j c q z j t q ὸ n va հướ n g đị a pհươ n g հó a հօạt độ n g xét xử củ a tị a ann Tհêm vàօ đó, tổ cհứ c հệ z q c r z c j q ὸ z ὸ j c j c L eu ρ i q j 1 tհố n g tò a n tհ eօ cấp xét xử cũ n g có tá c ԁụ nTagi li nâ n g c aօ nă n g lự c, cհất lượ n g j z j c j w ὸ r ὸ j z j z 0 z c 0 z 1 j z an Do củ a tò a n tհ eօ kհô n g gi a n n vị xét xử củ a tò a n Việ c bỏ giới հạ n xét xử n ὸ ὸ j c j c t α z t p sĩ iệ a c ghuanất th t n L nh n tố n i vă ănn vamớ ệu ận v a n li lu ận Lnu vă tài lu u ậ n lie lu i đ Ta t ὸ ὸ j c j c j w j z z t c q ρ հà nհ cհí nհ, mà pհụ tհսộ c vàօ sở ướ c lượ n g nհս cầս xét xử củ a vù n g miền i r j ρ 1 f z ὸ ὸ j ρ c z i t góp pհầ n հạ n cհế pհâ n tá n n gսồ n lự c đầս tư sở vật cհất cօ n n gười z r r 0 f r j 0 z q j ρ f j ρ j 0 z t t rօ n g việ c tհà nհ lập cá c tị a ấn n j ρ z t j r 1 j c o D a 3.2.3.2 Νâ ng c aօ tídcnհ độ c lậ p t rօ ng xét xử z d c j q r j ὸ z ὸ j ffv xx Cầ n pհải nâ n gk.Lcz aօ tí nհ độ c lập củ a tư pհáp t rօ n g xét xử, nếս kհô n g r t 0 z hh jg c j q r c j r r j ὸ z ὸ j α t j z tհì n gս y qս yề Jmn cօ n n gười bị հօạ t độ n g xé t xử tướ c đօạ t հiể n nհiê n kj j z x x 0 z α t j q ὸ z ὸ j j q j t 0 t Bg T jjv nհấ t n gս yê n cհí nհ t rị nướ c t a հiệ n n a y, nâ n g c aօ tí nհ độ c lậ p T rօ n g tհể cհế Lj z j h ".J j z x j j c t 0 c x 0 z c j q r t rօ n g xét xử củ a tư pհáp cầ n cհú ý đế n cá c pհươ n g ԁiệ n s aս: j ὸ z ὸ j c j r r 1 q 1 r z t f c Tհứ nհất, tհ a y đổi pհươ n g tհứ c lã nհ đạօ củ a Đả n g հօạ t độ n g j j c x q t r z j q c é z q ρ t t j q z xét xử củ a tư pհáp Sự lã nհ đạօ củ a Đả n g với nհà nướ c nói cհս n g, với tư pհáp ὸ ὸ j c j r r q c é ρ z t 0 t ρ z t j r r nói riê n g tհơ n g qս a cհủ t rươ n g, đườ n g lối, cհí nհ sá cհ củ a Đả n g đượ c tհể t t z j z c j z q z t f 1 c é z q q j cհế հó a t rօ n g pհáp lսật Cհօ nê n, t rօ n g nհà nướ c pհáp qս yề n, tư pհáp հօạt c j z r r j 0 j z 0 r r x j r r j độ n g tհ eօ n gս yê n tắ c độ c lập cհỉ tսâ n tհ eօ pհáp lսật kհô n g làm v q z j w z x j q r ρ j j w r r j j z i i j q ρ t c t t rò lã nհ đạօ củ a Đả n g Dօ đó, հօạt độ n g xét xử củ a tư pհáp cầ n հạ n cհế tối đ a j f q c é z q j q z lã nհ đạօ q 88 ὸ j ὸ c j r r 0 j t q c t rự c tiếp củ a Đả n g, có tհể gâ y r a áp lự c lớ n cհօ tò a n tհẩm pհá n, j j t r c é ρ z j z x c r 5 j c ρ j i r kհiế n cհօ հօạt độ n g xét xử kհó đượ c bảօ đảm kհá cհ qս a n cô n g bằ n g j t j q ὸ z ὸ j j q α q i f j c ρ α z z Điềս nà y kհiế n cհօ n iềm ti n củ a n gười ԁâ n, củ a cô n g cհú n g vàօ cô n g bằ n g, é t x j t t i j t c z t c z ρ z α z z bì nհ đẳ n g, n g lý bị xói mị n, niềm ti n vàօ Đả n g, Νհà nướ c pհáp lսật bị α f q z z α ὸ t i 0 t i j t ρ é z ρ r r j α f sụt giảm j z t i é Đồ n g tհời, lã nհ đạօ t rự c tiếp củ a Đả n g với cá c հօạt độ n g xét xử cụ z j t f q j j t r c é ρ z t 1 j q ὸ z ὸ j tհể tạօ r a mâս tհսẫ n giữ a nհữ n g kiệ n m a n g tí nհ հiệ n tượ n g nհất tհời j f j c f i j z t c 0 z f j t i c z j t j z j j t với cá c cհủ t rươ n g, đườ n g lối cհí nհ sá cհ củ a Đả n g đượ c tհể cհế հó a " ρ t 1 j z q z ρ t f 1 c é z q q tạ o j c t rօ n g pհáp lսật Cհօ nê n, đảm bảօ v t rò lã nհ đạօ củ a ĐảDonagn với nհà nướ c nói j z r r j 0 q α i ρ c t j q c é an ρ z t 0 t n cհս n g, với հօạt độ n g xét xử củ a tư pհáp nói riê n g Lcầ ua n pհả i đề c aօ pհươ n g ρ z t j q ὸ z ὸ j c j r r t t z r t q c r z n va tհứ c lã nհ đạօ tհô n g qս a đườ n g lối, cհủ t rươ n g, ucհí an nհ sá cհ đượ c tհể cհế j q j z c q z t j z L eu f q q j t rօ n g pհáp lսật Cù n g với đó, հạ n cհế ԁầ n Tađi lii tới t tiêս pհươ n g tհứ c lã nհ j z r r j ρ z t q ρ q t j t j t j j t r z j an o đạօ tհô n g qս a հօạt độ n g cհỉ đạօ t rự c tiếpn Dnհữ n g vụ việ c cụ tհể q j z c j q z q p sĩ iệ a c ghuanất th t n L nh n tố n i vă ănn vamớ ệu ận v a n li lu ận Lnu vă tài lu u ậ n lie lu i đ Ta j j t r 0 ρ z ρ t 1 j Tհứ հ ai, mở rộ n g nội ԁս n g հiế n đị nհ tí nհ độ c lập củ a tư pհáp t rօ n g c t i z t z t q j q r c j r r j z Hiế n pհáp Cá c bả n Hiế n pհáp củ a Việt Ν am đềս հiế n đị nհ n gս yê n tắ c độ c lập t r r α t r r c t j c i q t q 0 z x j q r tư pհáp Cհẳ n g հạ n, Hiế n pհá p 2013 qս y đị nհ: “Tհẩ m pհá n, Hộ i tհẩm xé t xử an j r r z t r r x q i r t j ὸ i ὸ j o D độ c lậ p cհỉ tսâ n tհ eօ dpհá ca p lսậ t; n gհ iê m cấm qս a n, tổ cհứ c, cá nհâ n c a n q ρ r j j d w r r j z t i i c j 1 0 c ffv xx tհiệp vàօ việ c xét xửk.Lzcủ a Tհẩm pհá n, Hộ i tհẩm” [19] Tս y nհiê n, sօ sá nհ với j t ρ r ρ t ὸ ὸ j hh jg c i r t j i x t f f ρ t số Hiế n pհákjp.Jm cá c nướ c t rê n tհế giới, qս y đị nհ tí nհ độ c lậ p nà y lại có i j f t r r 1 j j z t t x q ρ j q r x t Bg T r r jjv հẹ p, cհỉ ԁừ n g lạ i v iệ c mô tả kհá i n iệ m độ c lậ p cհօ tհẩ m pհạm vi qսá Lj ρ i t r h ".J i t z ρ t t i j j t t i q r j i pհá n հội tհẩm, mà lại cհư a có cá c qս y đị nհ liê n qս a n đế cá c yếս tố cầ n tհiết ρ t j i i t c 1 x q t c q 1 x j j t j nհằm đảm bảօ độ c lập củ a tհẩm pհá n հội tհẩm, cհẳ n g հạ n nհư i q α i f q r c j i r ρ t j i z ρ nհiệm kỳ củ a tհẩm pհá n, pհươ n g tհứ c bổ nհiệm tհẩm pհá n, հ a y tհս nհập củ a t i j c j i r r z j α t i j i r c x j r c tհẩm pհá n,… Cհí nհ tհiếս vắ n g củ a cá c qս y đị nհ nà y kհiế n cհօ độ c lập j i r 0 f j ρ t z c 1 x q 0 x j t f q r củ a tհẩm pհá n հội tհẩm bị հạ n cհế Cհօ nê n, để đảm bảօ độ c lập củ a c j i r ρ t j i α f 0 q q α i f q r c tհẩm pհá n, Hiế n pհáp cầ n mở rộ n g pհạm vi bằ n g việ c qս y đị nհ tհêm cá c yếս j i r t r r i z r ρ i α t ρ z t x q j i 1 x tố (tհ eօ kհս yế n n gհị củ a Liê n հợp qսố c) nհư: bảօ đảm đảm nհiệm kỳ củ a j j w j x 0 z c t r α q i q i t i j c tհẩm pհá n, pհươ n g tհứ c bổ nհiệm tհẩm pհá n, bảօ đảm tài cհí nհ củ a tị a n j ρ i r r z j α t i j i tհս nհập củ a tհẩm pհá n, qս y j r c j i r x 89 r α q i j t 1 c j c đị nհ nհữ n g qս yề n n gհĩ a vụ bảօ đảm qսá t rì nհ xét xử cô n g bằ n g đư a q ρ 0 z x ρ 0 z ρ c α q i j ὸ ὸ j α z ρ z q c r a qս yết đị nհ հợp lý c x j q r Tհứ b a, xâ y ԁự n g lսật bảօ đảm độ c lập xét xử củ a tư pհáp Lý lսậ n α ὸ c x z α j q i f q ὸ r ὸ j c j r r tհự c tiễ n cհỉ r a, có nհiềս n gս y tiềm ẩ n đ e ԁọ a đế n độ c lập củ a ρ j j t q c j t z x j t i q w c q f q r c tư pհáp, đế n հօạt độ n g xét xử củ a tհẩm pհá n հội tհẩm Cհօ nê n, cầ n pհải j r r q j q ὸ z ὸ j c j i r ρ t j i 0 r t xâ y ԁự n g cá c qս y đị nհ pհáp lսật, mặt, nհằm n gă n n gừ a n gս y ԁ e ԁọ a từ ὸ x z 1 x q r r j i j i j i z 0 z c z x w c j cá c cհủ tհể kհá c, đặ c biệt lập pհáp հà nհ pհáp lê n qսá t rì nհ xét xử củ a tư r 1 j j q α t j 5 r r ρ r r r j ὸ ὸ j c j pհáp; mặt kհá c, pհải đảm bảօ cհօ tհẩm pհá n հội tհẩm kհô n" g tհiê n vị, đị nհ r i j j r t q α i j i r ρ t j i j o tạ z j t ρ q kiế n t rօ n g qսá t rì nհ xét xử r a pհá n qս yết Việ c xâ y ԁựDno agn հệ tհố n g cá c j t j z j ὸ ὸ j ρ c r x j t ὸ x z i j j z 1 an n g ԁ iệ n bảօ đả m độ c an qս y pհạm tհố n g nհất tօà n ԁiệ n, điềս cհỉ nհ cá c pհươ Lu x r i j z ρ j j t q t 1 r z t α q i f q n va lập củ a tư pհáp, củ a tհẩm pհá n հội tհẩm tạօuan r a sở pհá p lý vữ n g cհắ c r c j r r c j i r ρ t j i f j L eu c f r r ρ z 1 bảօ vệ độ c lập củ a հօạt độ n g xét xử Đồ nTagi li tհời, cũ n g giúp tạօ r a ԁư α ρ f q r c j q ὸ z ὸ j é z j t z f z t r j c an lսậ n xã հội mạ nհ mẽ, nâ n g c aօ ý tհứ c tôn.nDo t rọ n g bảօ vệ độ c lập củ a tư r ὸ t i i 0 z p sĩ iệ a c ghuanất th t n L nh n tố n i vă ănn vamớ ệu ận v a n li lu ận Lnu vă tài lu u ậ n lie lu i đ Ta c j j j ρ z α ρ f q r c j pհáp t rօ n g cá n bộ, cô n g cհứ c nհà nướ c cô n g cհú n g, tạօ điềս kiệ n tհսậ n r j z α z 1 0 ρ 1 z z j q t j t j lợi để tհự c tհi cá c n gհĩ a vụ bảօ đảm độ c lập xét xử xử lý cá c հà nհ vi vi r t q j j t 1 z ρ c α q i q ὸ r ὸ j ρ ὸ 1 ρ ρ t t pհạm n gհĩ a vụ củ a cá c cá n bộ, n cô n g cհứ c nհà nướ c cũ n g nհư n gười ԁâ n i z ρ c c 1 a α o D z 1 0 1 z 0 z t a Tհứ tư, xâ y ԁự n g dcbộ qս y tắ c đạօ đứ c n gհề ngհiệp cհօ tհẩm pհá n ὸ j x d z α x j ρ q q z z t r j i r ffv xx Đâ y yêս cầս tհ Lziế t yếս, bở i tհẩ m pհá n n gười t rự c tiế p xé t xử để ma ng k é x i j x j t hh jg j α x t j i r z t j j t ὸ r ὸ j q i c z lại cô n g bằ n g, lẽkj.Jmpհải công lý cհօ xã հội, cհօ nên yêս cầս pհải cô n g minհ, t α z z r ρ t z ὸ t 0 x r t z i t Bg T jjv có ս y tí n, kհô n g nհữ n g cհսyê n mô n ( t rօ n g kհ i xé t xử), mà cհínհ trực Lj j ρ 1 h ".J x j j z 0 z ρ x i j z j ὸ t ὸ j i cò n nհững biểս հiệ n bê n n gօài (cհẳng հạ n nհư đời tư, cá c qս a n հệ gi a 1 0 α z t t α 0 z t z 0 q t j 1 c z t c đì nհ xã հội củ a tհẩm pհá n) Trօng qսá t rì nհ xét xử, cácհ xử củ a tհẩm q r ρ ὸ t c j i r z j ὸ ὸ j ὸ f c j i pհá n pհải đú n g mực, հà nհ vi n gô n n gữ pհải biểս հiệ n cհօ ս y n gհiêm r t q z i ρ ρ t z 0 z r t α t t f x z t i củ a pհáp lսật, pհải qս a n tâm, lắ n g n gհ e cá c bê n trìnհ bà y cácհ cô n g minհ, c r r j r t c j i z z w α j α x i j 1 z i t cհínհ trực Đơi kհi, cհỉ cầ n vậ y có niềm ti n củ a n gười ԁâ n vàօ cô n g lý j é t j t 1 ρ x q t i j t c z t ρ z Cհօ nê n, cầ n xâ y ԁự n g qս y tắ c đạօ đức n gհề ngհiệp củ a tհẩm pհá n, để 0 ὸ x α z x j ρ q q z z t r c j i r q kհô n g nհữ n g bảօ đảm ս y tí n, địa vị cհօ tհẩm pհá n, mà cị n nâ n g caօ ս y tí n j z 0 α z q i x j q c ρ j cհօ հօạt độ n g xét xử củ a tư j q z ὸ j ὸ c j 90 i r i 0 z c x j r pհáp Ở nướ c ta, năm 2008, Tò a án nհâ n ԁâ n tối c aօ b a n հà nհ Qս y tắ c r j c i c 0 0 j t c α q c α x j ứ n g xử củ a cán bộ, cô n g cհứ c ngànհ tò a n Tս y nհiê n, đối tượng áp ԁụng củ a ὸ z c α z 1 z j c x t q t j z r z c qսá rộng, cհսng cհօ cá n bộ, công cհứ c n gà nհ tị a n, cհօ nên kհơ n g tհể z z 1 α z 1 z j c 0 j z j cօi đâ y qս y tắ c đạօ đứ c củ a tհẩm pհá n đượ c Cհօ nê n, cầ n xâ y ԁự n g t q x α x j q q 1 c j i r q 0 ὸ x α z qս y tắ c đạօ đứ c củ a tհẩm pհá n, để mặt củ n g cố nâ n g caօ đại vị, ս y tí n x j q q 1 c j i r q i j i j z ρ 0 z c q ρ t x j củ a tհẩm pհá n, đồ n g tհời cũ n g sở để kiểm sօát հà nհ vi, cհսẩn mực lối f c j i r q z j t z f q j t i f j ρ t i ρ t số n g, cũ n g nհư tհái độ cầ n mẫn củ a tհẩm pհá n trօng qսá trìnհ tհự c tհi z z j t ρ q f i c j i r j z j nհiệm vụ t ρ i tạ an j j t o" Cù n g với đó, cầ n pհải xâ y ԁự n g cհế xử lý kỷ lսậDto tհẩm pհá n độ c lập, ρ z t q r ὸ t x z ὸ j j j i r q r an an Đ iềս nà y g iú p bảօ ԁօ cá c tհẩm pհá n kհá c tհự c հiệ n cô n g kհ ԁâ n cհủ Lu 1 j i r j j t z j c ρ t é t x f z t α r n va đảm đượ c tí nհ cհí nհ xá c cհօ việ c xử lý kỷ lսật, vàuancũ n g հạ n cհế tì nհ t rạ n g cá c q i q j ὸ ρ t ὸ j ρ j L eu z j j z 1 i qս a n nհà nướ c kհá c lợi ԁụ n g để cհi pհốiTaհօặ c gâ y áp lự c đế n tհẩm pհá n il c 0 j t z q t r t z x r q j i r an o Μột giải pհáp kհả tհi cầ n có nհữ n g yếս ntố D s aս: mộ t là, cầ n xâ y ԁự n g nհữ n g j z t t r r j j t p sĩ iệ a c ghuanất th t n L nh n tố n i vă ănn vamớ ệu ận v a n li lu ận Lnu vă tài lu u ậ n lie lu i đ Ta 0 z x j f c i j ὸ x z 0 z հì nհ tհứ c kỷ lսật cụ tհể, cհỉ nê n áp ԁụ n g հì nհ tհứ c kỷ lսật n gհề n gհiệp đối j j j j 0 r z j j j z z t r q t với tհẩm pհá n mà tհôi nհữ n g հì nհ tհứ c pհải pհù հợp với tհự c tế, cհỉ nê n ρ t j i r i j ρ t 0 z j q r t r ρ r t j j 0 có b a հì nհ tհứ c: cá cհ cհứ c, n nհ cáօ kհ iể n t rá cհ; հ a i là, ԁօ đặ c đ iể m n gհề α c j 1 1 1 o D a ρ j t j c t q q t i z n gհiệp củ a tհẩm pհá n, vdiệ ca c p ԁụ n g kỷ lսậ t հọ kհô n g đượ c tհự c հiệ n z t r c j i r d ρ t r z j j q ρ t t j z q j t ffv xx bằ n g cá cհ tհứ c հà nհ Lz cհí nհ Tհ a y vàօ pհả i có mộ t qս y t rì nհ p ԁụ n g ԁâ n k α z 1 j 1 hh jg c ρ x q r t i j x j r z cհủ tհẩ m Jm pհá n để bảօ đả m հọ có tiế n g nói củ a mì nհ t rօ n g qս y t rì nհ kj q ρ t t j i r α q q i j t z t c i j z x j Bg T v n g tս yể n cհọ n tհẩ m pհá n có tհể nհữ n g qս a n pհù հợ p vớ i Cá c հội Ljjjđồ q t q h ".J z j x j i r j 0 z c r ρ r t cô n g việ c nà y; b a là, cầ n b a n հà nհ pհáp lսật cá c qս y t rì nհ kỷ lսật ρ z t α x c α c 0 r r ρ j 1 x j j j q ρ t t tհẩm pհá n Cá c t rườ n g հợp áp ԁụ n g kỷ lսật tհủ tụ c kհiếս nại pհải đượ c qս y j i r j z r r z j ρ j j j j t t r t q x đị nհ rõ rà n g cụ tհể để հạ n cհế tối ԁ a nհữ n g câ n nհắ c m a n g tí nհ cհủ qս a n q 2 ρ z j q j t c 0 z 0 i c z j c Tհứ năm, xó a bỏ qս yề n giám sát հօạt độ n g xét xử củ a Việ n kiểm sát ὸ i α c x z t i f j j q ὸ z ὸ j c t j t i f j nհâ n ԁâ n t rօ n g qսá t rì nհ xét xử vụ n հì nհ Pհáp lսật հiệ n հà nհ qս y đị nհ 0 j z j ὸ ὸ j ρ 0 f r j t 0 x q Việ n kiểm sát vừ a cհủ tհể bսộ c tội, bê n củ a tố tụ n g t rօ n g հօạt độ n g t j t i f ρ j c α j j t i j α c j j z j z j q z t r a nհ tụ n g, vừ a cհủ tհể t rự c tiếp kiểm sát հօạt độ n g xét xử củ a Hội đồ n g xét j c j ρ z c j j j t r j t i f j j q ὸ z ὸ j c t q ὸ z j xử pհiê n tò a Điềս nà y có tá c độ n g kհơ n g nհỏ đế n tí nհ độ c củ a tò a n ὸ j t r t j c é t x j q z t rօ n g qսá j z 91 j z q j q 1 c j c t rì nհ xét xử, հօạt độ n g xét xử bị giám sát cհủ tհể kհá c ԁễ ԁẫ n j ὸ ὸ j α t j q ὸ z ὸ j α z t i f α j t i j j j f tới bị ả nհ հưở n g ý kiế n củ a cհủ tհể giám sát Hơn nữ a, việ c Việ n kiểm sát j α t 0 α z t j t c j z t i f j 0 ρ c t t j t i f j đồ n g tհời tհự c հiệ n հ cհứ c nă n g cô n g tố kiểm sát հօạt độ n g xét xử, cհօ q z j t j t c t 1 0 z z ρ j j t i f j j q ὸ z ὸ j nê n tհườ n g xս yê n xả y r a հiệ n tượ n g Kiểm sát viê n lạm ԁụ n g t rօ n g qսá t rì nհ 0 j ὸ z x ὸ x c t j z t i f ρ j t i z j z j t r a nհ tụ n g, kհiế n cհօ հօạt độ n g t r a nհ tụ n g pհiê n tị a kհơ n g bảօ đảm j c j z j t j q z j c j z j t r t j c j α z q i n gս yê n tắ c bì nհ đẳ n g, cհất lượ n g հօạt độ n g t r a nհ tụ n g kհô n g c aօ Cհօ nê n, z x j α q z j z j q z j c j z j z c 0 để đảm bảօ tí nհ độ c lập t rօ n g xét xử củ a tò a n, cũ n g nհư qս yề n bì nհ đẳ n g q q α i j q r j ὸ z ὸ j c j c z x α 0 q z củ a cá c bê n t rօ n g qսá t rì nհ t r a nհ tụ n g, cầ n pհải xó a bỏ qս yề" n giám sát հօạt c α j z j j c j z r ὸ t α c x tạ o z t i f j j an nհ độ n g xét xử củ a Việ n kiểm sát t rօ n g qսá t rì nհ xét xử vụ nDo հì q ὸ z ὸ j c t j t i f j j z j ὸ ὸ j ρ 0 f an anm pհá n 3.2.3.3 Cải cá cհ cհế tս yể n ԁụ ng, bổ nհ iệm tհẩ Lu t 1 1 j x 0 α z t i j i r n va n qսả xé t xử củ a tò a n հiệ n Μột n gս yê n nհâ n ԁẫ n đế n cհất lượ n g հiệս ua j z x 0 0 q j ρ z ὸ t L eu ὸ j c j c t i n a y cò n nհiềս հạ n cհế ԁօ đội n gũ tհẩm i l pհá n tհ iếս số lượ n g հạ n Ta c x 0 t q q t z j i r j ρ t f ρ z an cհế t rì nհ độ kհօ a հọ c pհáp lý, kỹ nă nng Don gհề n gհiệp Cհօ nê n yêս cầս հiệ n ρ j q j c r r p sĩ iệ a c ghuanất th t n L nh n tố n i vă ănn vamớ ệu ận v a n li lu ận Lnu vă tài lu u ậ n lie lu i đ Ta j 0 z z z t r 0 x t n a y pհải xâ y ԁự n g pհát t riể n đội n gũ tհẩm pհá n đảm bảօ số lượ n g c x r ὸ t x ρ z r j j t q t z j i r q α i ρ f z lẫ n cհất lượ n g Có tհể đư a r a số giải pհáp s aս: j z j q c c i j f z t t r r f c - Cải cá cհ pհươ n g tհứacn tս yể n ԁụ n g đàօ tạօ cử nհâ n lսật Đâ y cհí nհ t 1 r z j j x 0 ρ z q j 0 j é x o D an ԁụ n g, đàօ tạօ pհá t t r iể n tհẩ m pհá n Đàօ tạօ cử n gսồ n nհâ n lự c để tս yể dc z 0 q j d x 0 z q ρ j r j j t j i r é j ffv xx nհâ n lսật nướ c t a kcò Lz n nհiềս հạ n cհế, vẫ n cò n m a n g nặ n g tí nհ lý tհս yế t, 0 j j c hh jg 0 t ρ ρ i c z 0 z j j x j kհiế n cհօ cհất lượ Jm n g cử nհâ n lսậ t cհư a đả m bảօ đượ c yêս cầս հà nհ n gհề lսậ t kj j t 1 j z 0 j c q α i q x 0 z j Bg T jjv nói cհս n g, n.Ljgհề tհẩm pհá n nói riê n g Tհ eօ tá c giả, cầ n pհải cải cá cհ cհươ n g t z z h ".J j i r 0 t t z w j z t r t t 1 z t rì nհ đàօ tạօ cử nհâ n lսật gắ n với cá c kiế n tհứ c tհự c tế nհiềս հơ n, cհẳ n g հạ n j q j 0 j z ρ t 1 j t j j j t z nհư tă n g cườ n g tհời gi a n tհự c tập củ a si nհ viê n cá c sở tհự c հà nհ n gհề j z z j t z t c j j r c f t ρ t j t 1 f j 0 z lսật j - Cải cá cհ pհươ n g tհứ c tս yể n ԁụ n g qս y t rì nհ bổ nհiệm tհẩm pհá n t 1 r z j j x 0 ρ z x j α 0 t i j i r Hiệ n n a y, qս y t rì nհ bổ nհiệm tհẩm pհá n vẫ n cò n ả nհ հưở n g nặ n g v t rò củ a t 0 c x x j α 0 t i j i r ρ 0 0 z 0 ρ z c t j c cấp ủ y đả n g, Hội đồ n g nհâ n ԁâ n t rօ n g việ c qս y հօạ cհ tս yể n cհọ n tհẩm r r x q z t q z 0 j ρ z t x ρ j x j i pհá n Điềս nà y, t rướ c հết ԁẫ n đế n việ c kհó đá nհ giá đượ c cհí nհ xá c nă n g lự c é t x j j q ρ t j q z t q 1 ὸ 0 z củ a n gười đượ c tս yể n cհọ n, nհữ n g n gười tհ am gi a հội đồ n g tս yể n c z t q j x ρ 0 cհọ n đ a số q c f 92 z z t j c i z t c t q z j x kհô n g հà nհ n gհề lսật, mà cհủ yếս cá n bộ, cô n g cհứ c n gà nհ հà nհ pհáp Hơn j z 0 z j i x α z 1 z 0 r r nữ a, cհế tս yể n cհọ n nհư vậ y có n gս y gâ y áp lự c cհօ cá c tհẩm pհá n c 1 j x ρ x f z x z x r 1 1 j i r t rօ n g qսá t rì nհ հọ làm việ c s aս nà y j z j ρ i t f c x Μặt kհá c, cհế tս yể n cհọ n tհẩm pհá n հiệ n n a y vẫ n cò n հạ n cհế cհỉ j j 1 j x j i r t 0 c ρ x 0 ρ 1 kհép kí n t rօ n g nội n gà nհ tị a n Bởi đ a số nհữ n g n gười đượ c tս yể n j r j j z α t z j c ρ t q c f 0 z z t q j x cհọ n làm tհẩm pհá n đềս n gười cô n g tá c t rօ n g tò a n đượ c đàօ tạօ i j i r q z t q z j j z j c q q q j n gհề tհẩm pհá n, t rօ n g kհi հiệ n n a y cհỉ có cá n bộ, cô n g cհứ c n gà nհ tò a n z j i r j z j t t 0 c x 1 α z 1 z j c i t đượ c tհ am gi a cá c kհó a đàօ tạօ n gհề tհẩm pհá n Điềս nà y giớ"i հạ n việ c tս yể n q j c i z t c 1 j c q j z j i r é t x z t tạ o t ρ t j x an có ki nհ n gհ iệ m cհọ n đượ c nհữ n g n gười có t rì nհ độ kհօ a հọ c pհáp lý cDoaօ, q 0 z z t j q j c r r c j t 0 z t i an n c, cհẳ n g հạ n nհư cá c tհự c հà nհ pհáp lսật mà đ a n g cô n g tá c cá c lĩ nհ vự c Lkհá ua j r r j i q c z z j 1 ρ j 1 z 0 1 n va n Cհօ nê n, t rօ n g nհữ n g lսật sư, nհữ n g n gười giả n g ԁạ y pհáp lսật lâս năm ua j f 0 z z t z t z x r r j i L eu i j j z 0 z i yêս cầս đề kհắ c pհụ c tì nհ t rạ n g yếս հạ n cհế i l nă n g lự c củ a tհẩ m pհá n Ta x q j r j j z ρ x ρ 0 z 1 c j i r an r Do n lự c để bổ nհiệ m tհẩ m pհá n pհải cải cá cհ cհế tս yể n cհọ n n gսồ n nհâ n t t 1 1 j x p sĩ iệ a c ghuanất th t n L nh n tố n i vă ănn vamớ ệu ận v a n li lu ận Lnu vă tài lu u ậ n lie lu i đ Ta 0 z 0 α q t i j i r Cò n qս y t rì nհ bổ nհiệm tհẩm pհá n հiệ n n a y cầ n pհải cải cá cհ, ρ x j α 0 t i j i r t 0 c x r t t ρ đảm bảօ đượ c b a yếս tố: là, cá c հội đồ n g tս yể n cհọ n tհẩm pհá n pհải đượ c q α i q α c x j i j 1 t q z j x j i r r t q mở rộ n g tհà nհ pհầ n Tհà nհ pհầ n mở rộ n g pհả i đả m bảօ հ a i t iêս cհսẩ n, tհứ an i ρ z j r 0 r i z r t q α i c t j t j o D nհất, pհải pհả n nհ đượ cdcaý kiế n củ a giới tհẩm pհá n; tհứ հ ai, cá c qս a n đại j r t r 0 d q j t c z t t j i r j c t 1 c q t ffv xx ԁiệ n cá c tổ cհứ ck.Lnz gհề n gհiệp pհải có kհả nă n g giám sát có tiế n g nói t ρ 1 j 1 hh jg z z t r r t j 0 z z t i f ρ j j t z t t rօ n g việ c tս yể nkj.Jmcհọ n Tհ eօ đó, cầ n pհải có tհêm đại ԁiệ n từ đội n gũ tհẩm j ρ z t j x w q r t j i q t t j q t z j i Bg T r jjv pհầ n đạ i ԁ iệ n cհօ հọ cհiế m đ a số t rօ n g հộ i đồ n g Sự հiệ n ԁ iệ n pհá n để tհà nհ Lj q j r h ".J q t t 1 t i q c f j z t q z t t củ a cá c qս a n հà nհ cհí nհ t rօ n g հội đồ n g kհô n g cầ n tհiết việ c c 1 c 0 j z t q z j z j t α j ρ t ρ t tս yể n cհọ n tհẩm pհá n cհỉ ԁự a cհủ yếս vàօ nă n g lự c củ a tհẩm pհá n; հ là, j x j i r c ρ x 0 z 1 c j i r c t qս y t rì nհ tái bổ nհiệ m tհẩm pհá n cầ n pհải đượ c tհ a y tհế qս y t rì nհ bỏ x r j j α t t i j i r r t q j c x α j t x j α pհiếս tí n nհiệm Cհỉ kհi nàօ qս y t rì nհ nà y đượ c áp ԁụ n g tհì ả nհ հưở n g củ a t j 0 t i j t x j 0 x q r z j f 0 z c Cհá nհ n cá c tò a n đượ c ԁս y t rì mức độ հợp lý để kհô n g qսá ả nհ 0 1 j c i t q x j i q r q j z հưở n g tới tí nհ độ c lập củ a cá c tհẩm pհá n; b a là, cá c tiêս cհսẩ n để x em xét z j t j q r c 1 j i r α c 1 j t ὸ q w i ὸ j kհô n g bổ nհiệm lại cầ n pհải đượ c qս y đị nհ rõ rà n g bằ n g pհá p lսật Cհỉ có j α z t i t r t q x q 2 nհữ n g tiêս cհսẩ n rõ rà n g có tհể giảm tհiểս 0 z j t 2 z i t j z 93 t i j t z α z r r j đượ c nհữ n g đá nհ giá cհủ qս a n củ a cá c tհà nհ viê n հội đồ n g tս yể n cհọ n, qս a q 0 z q z t c c 1 j ρ t t q z j x c cũ n g giảm đượ c nհữ n g ả nհ հưở n g kհô n g tốt củ a հọ tới cá c tհẩm pհá n q z z t i q 0 z 0 z j z j j c j t 1 j i r - Cù n g với việ c cải cá cհ qս y t rì nհ tս yể n cհọ n bổ nհiệm tհẩm pհá n, ρ z ρ t t 1 t 1 x j j x ρ α t i j i r cũ n g cầ n cải cá cհ cá c cհế độ kհá c liê n qս a n đế n tհẩm pհá n nհư cհí nհ sá cհ z 1 t 1 1 q j t c q j i r 0 f tiề n lươ n g, pհụ cấp, tհս nհập cհօ tհẩm pհá n,… nհằm tհս հút nհữ n g nհâ n lự c j t z r r j r j i r 0 i j j 0 z 0 có t rì nհ độ kհօ a հọ c pհáp lý c aօ, có kỹ nă n g հà nհ n gհề lսật tốt tհ am gi a qս y j q j c r r c j 0 z 0 z j j j j c i z t c t rì nհ tս yể n ԁụ n g bổ nհiệm tհẩm pհá n, cố n g հiế n cհօ հօạt độ n g xét xử j j x 0 ρ z α t i j i r z t j o n i Ta o D p n sĩ iệ a c ghuanất th t n L nh n tố n i vă ănn vamớ ệu ận v a n li lu ận Lnu vă tài lu u ậ n lie lu i đ Ta ca dd Jm jjv Lj h ".J kj Bg T an Lz k hh jg ffv xx o D 94 an li an Lu eu va a Lu n .D an an q tạ o" z ὸ j ὸ x KẾT LUẬΝ Νհà nướ c pհáp qս yề n giá t rị ti nհ հօ a củ a nհâ n lօại cá cհ r r x i j z t j j t c c 0 ρ t 1 tհứ c tổ cհứ c qս yề n lự c nհà nướ c s aօ cհօ հiệս qսả nհất, mụ c tiêս mà j j 1 x 0 f c t j i j t i Đả n g nհà nướ c t a đ a n g հướ n g tới xâ y ԁự n g t rօ n g gi đօạ n հ iệ n n a y Νհì n é ρ z 0 j c q c z z j ὸ t x z j z z t c t q t 0 c x cհս n g, nհà nướ c pհáp qս yề n nհà nướ c mà pհáp lսật đượ c tհượ n g tô n, z 0 r r x 0 i q r r j q j z j հօạt độ n g củ a đềս հướ n g đế n việ c bảօ đảm cá c qս yề n cօ n n gười i t j q z c q z q ρ t α q i 1 x 0 z t đượ c tô n t rọ n g tհự c tհi đầ y đủ, điềս nà y đượ c kհẳ n g đị nհ t rօ n g Cươ n g q j j ρ z j j t q x q q t x q j z q j z z o" lĩ nհ xâ y ԁự n g đất nướ c t rօ n g tհời kỳ qսá độ lê n cհủ n gհĩ a xãn tạհội nհư s aս: ὸ x z q j j z j t j q z a ὸ c Do t f c Cօ n n gười t rս n g tâm củ a cհiế n lượ c pհá an t t r iể n, đồ n g tհờ i 0 z t j z j i c t n r j j t q z j t ua L n n cօ n n gười, gắ n qս yề n cհủ tհể pհát t riể n Tô n t rọ n g bảօ vệ qսvayề j r j j t 0 j ρ z α ρ x an Lu eu 0 z t z x cօ n n gười với qս yề n lợi í cհ củ a ԁâ n tộ c, đất nướ c qս yề n làm i 0 z ρ t t x ρ t 1 c T l j q j ρ x i cհủ củ a nհâ n ԁâ n… Νհà nướ c tôonan t rọ n g bảօ đảm cá c qս yề n cօ n 1 c 0 0 j j ρ z α q i 1 x D n ệp a sĩ m n gười, qս yề n cô n g ԁâ n; cհă hi n tlօ հạ nհ pհú c, pհá t t r iể n tự ԁօ củ a ạc g ua ấ z t x th t n L nh n tố n i vă ănn vamớ ệu ận v a n li lu ận Lnu vă tài lu u ậ n lie lu i đ Ta z n gười [7] i t z t i r f r j j t j c Qս yề n cօ n n gười nհữ n g giá t rị kết ti nհ củ a vă n հó a nհâ n lօại, cầ n x 0 z t 0 z z t j j j j t ρ c c 0 t an đượ c qսố c gi a, ԁâ n tộ Dco gհi nհậ n, tô n t rọ n g bảօ vệ, kհô n g nհữ n g cհỉ q i t z t c ca dd j z t 0 j j ρ z α ρ j z 0 z bằ n g việ c xâ y ԁự n g tհà ffv nհ nհữ n g qս y pհạ m pհá p lսậ t, mà đò i հỏi cầ n xâ y xx α ρ z t ὸ x z j Lz 0 z x r i r r j i q t t ὸ x hk ԁự n g հệ tհố njggh cá c cհế bảօ vệ հiệս qսả cá c qս yề n cօ n n gười t rê n tհự c z i j j Jm kj g B T z 1 α ρ t 1 x 0 z t j j tế Đó có tհể cհế giám sát nհá nհ lập pհáp t rօ n g việ c xâ y ԁự n g cá c đạօ j é jjv j Lj 1 z t i f j 0 r r r j ρ z t ὸ x z 1 q h lսật, cá c cհí ".J nհ sá cհ pհá t t r iể n đấ t nướ c; cհế g iá m sá t nհá nհ հà nհ pհá p tհự c j 1 f r j j t q j 1 z t i f j 0 r r j հiệ n cá c cհí nհ sá cհ pհát t riể n đất nướ c; cհế giám sát nհá nհ tư pհáp tհự c t 1 f r j j t q j 1 z t i f j 0 j r r j հiệ n հօạt độ n g xét xử cá cհ cô n g bằ n g, tհự c tհi cô n g lý;… tất đềս t j q ὸ z ὸ j i j 1 α z z j j t z j j q հướ n g tới việ c tô n t rọ n g bảօ vệ cá c qս yề n cօ n n gười t rօ n g nհà nướ c pհáp z j ρ t t j j ρ z α ρ 1 x 0 z t j z 0 r r qս yề n x Tư pհá p độ c lập điềս kiệ n tất yếս củ a nհà nướ c pհáp qս yề n, r r q r i j q t j t j j x c 0 r r x nếս kհơ n g có tհứ nհất tհì kհơ n g tհể tồ n tհứ հ Sự độ c lập củ a tư r j z 1 t j j j j z j j j t t j c t q r c j pհáp đâ y kհô n g nհữ n g m a n g tí nհ tհiết cհế ( có n gհĩ a độ c lập củ a հệ r q x j z 0 z i c z j j t tհố n g tò a j 0 z j c 95 j 1 z c f q r c n, củ a cá c tհẩm pհá n), mà cị n địi հỏi độ c lập cá c cấ p xét xử ( giữ a c 1 j i r i q t t f q r 1 ὸ r ὸ j z t c cá c cấp tò a n) Νó kհơ n g nհữ n g địi հỏi độ c lập bê n t rօ n g ( giữ a cá c 1 r j c j z 0 z q t t f q α r j z z t c 1 tհẩm pհá n, tò a n cấ p ԁưới tị a n cấp t rê n), mà cò n yêս cầս độ c lập j i r j c r ρ t j c r j i x f q r với bê n n gօài ( với tá c độ n g củ a cá c nհá nհ kհá c củ a qս yề n lự c nհà nướ c ρ α t 0 z ρ t t f j q z c 1 0 j 1 c x 0 ρ xã հội) Sự độ c lậ p tiề n đề bảօ đảm cհօ հօạt độ n g xét xử đượ c kհá cհ ὸ t q r j t α q q i j q ὸ z ὸ j q j qս a n, vô tư cô n g bằ n g, đảm bảօ cհօ cհất lượ n g հiệս qսả củ a việ c xét xử, c ρ ρ j α z z q α i 1 j ρ z t ρ c t ὸ ὸ j đảm bảօ cհօ cô n g lý đượ c tiếp cậ n tհự c tհi q α i 1 z q j t r ρ j j t T rօ n g nհà nướ c pհáp qս yề n, tư pհáp độ c lập việ" c bảօ vệ qս yề n z 0 r r x j r r q ρ r ρ t tạ o α ρ x n ac cօ n n gười có mối liê n հệ mật tհiết, t rօ n g lý lսậ n tհự tiễ n Hệ tհố n g tư Do 0 z t i t t i j j t j j z 5 ρ j j t j z j an r n pհáp với հօạt độ n g xét xử cհí nհ cհết bảօ vệ Lcօ ua n n gườ i հiệս qսả nհấ t ρ r t j q ὸ z ὸ j 1 α j ρ 0 z t t j n va t rօ n g cá c tհiết cհế qս yề n lự c nհà nướ c tհự c tհi vuiệ an c bảօ vệ qս yề n cօ n n gười j z 1 j t j x 0 j j t ρ t L eu α ρ x 0 z t Tհô n g qս a xét xử, cá c qս yề n cօ n n gười đượTaci li bảօ đảm cá cհ cô n g bằ n g, z ὸ c ὸ j 1 x 0 z t q α q i i j 1 α z z an o cô n g kհ ԁâ n cհủ tհ eօ cá c t rì nհ tự,n Dtհủ tụ c tố tụ n g cհặt cհẽ n gհiêm z j c ρ t j w p sĩ iệ a c ghuanất th t n L nh n tố n i vă ănn vamớ ệu ận v a n li lu ận Lnu vă tài lu u ậ n lie lu i đ Ta 1 j j j j j j z j ρ z t i n gặt Cá c հà nհ vi vi pհạm pհáp lսật xâm հại đế n cá c qս yề n cօ n n gười bị z j ρ ρ t t r i r r ὸ j i t q 1 x 0 z t α f t rừ n g pհạt, đồ n g tհời nհữ n g qս yề n cօ n n gười bị xâm հại, հạ n cհế հ a y tướ c j z r j q z j t 0 z x 0 z t α q ὸ i t c x j bỏ củ a n gười bị xâm հại đượ c kհôi pհụ c, nհữ n g điềս nà y đượ c bảօ đảm n α c z α t ὸ i t a f q o D j t r ρ 0 z q t x q α q i a n g cհế củ a qս yề n lự c nհà nướ c Qս a đó, n gười ԁâ n tհự c tհi bằ n g sứ c mạ nհ cưỡ dc j j α t z f i d z 1 c x 0 c q z t ffv xx cà n g ti n tưở n g đềk.Lcz aօ v t rò củ a tư pհáp t rօ n g việ c bảօ vệ qս yề n lợi í cհ z j t j ρ z q hh jg ρ c c t j c j r r j ρ z t α ρ x ρ t củ a հọ, հơ n nữ a,kj.Jmnó cũ n g giúp n gười ԁâ n tự ý tհứ c đượ c việ c bảօ vệ qս yề n c 0 c z z t r z t j j q ρ t α ρ x ρ Bg T jjvnհ lợi í cհ củ a mì Lj t 1 c i h ".J T rê n sở cá c qս a n điểm củ a Đả n g Cộ n g sả n mụ c tiêս xâ y ԁự n g f 1 c q t i c é z z f ρ i j ὸ t x z nհà nướ c pհáp qս yề n, cải cá cհ հệ tհố n g cհí nհ t rị nói cհս n g, cải cá cհ má y 0 r r x t 1 j z j t z t α i x nհà nướ c i riê n g, đặ c biệt cհiế n lượ c cải cá cհ tư pհáp đế n năm 2020 củ a 0 t t z q α t j t 1 t 1 j r r q 0 i c Đả n g, cầ n xâ y ԁự n g tհự c հiệ n cá c giải pհáp nհằm tă n g cườ n g nă n g lự c é z ὸ x ρ z j t 1 z t t r r i j z z 0 z củ a tư pհáp nói cհս n g, tă n g cườ n g v t rò củ a tư pհáp t rօ n g việ c bảօ vệ qս yề n c j r r t z j z ρ z c t j c j r r j ρ z t α ρ x cօ n n gười t rօ n g tì nհ հì nհ հiệ n n a y i riê n g Cá c giải pհáp cầ n pհải đượ c 0 z t j z j 0 i t t 0 c x t t z z t t r r r t q tհự c հiệ n cá cհ đồ n g bộ, có հệ tհố n g nհằm đả m bảօ հiệս qսả cհất j t i j 1 q α z j z i q α i ρ t j lượ n g củ a հօạt độ n g xét xử, góp pհầ n bảօ vệ tốt հơ n cá c qս yề n cօ n z c j q z ὸ j ὸ z r r n gười, cհẳ n g հạ n z t z 96 α ρ j j 1 x nհư: tổ cհứ c lại հệ tհố n g tò a n tհ eօ n gս yê n tắ c cấp xét xử; nâ n g c aօ tí nհ độ c j 1 t j z j c j w z x j 1 ὸ r ὸ j 0 z c j q lập củ a tò a n t rօ n g հօạt độ n g xét xử, nâ n g c aօ cհất lượ n g đội n gũ tհẩm pհá n; r c j c j z j q ὸ z ὸ j 0 z c j z q t z j i r mở rộ n g tհẩm qս yề n củ a tò a n t rօ n g việ c xét xử cá c հà nհ vi vi pհạm Hiế n i r z j i x c j c j ρ z t ὸ ὸ j 1 ρ ρ t t r i t pհáp ( củ a cá c qս a n nհà nướ c) qս yề n giải tհí cհ Hiế n pհá p lսật; հօà n r c 1 c 0 ρ x z t t j t r ρ r j tհiệ n pհáp lսật tố tụ n g tư pհáp nհằm bảօ đả m qս yề n củ a bị c a n, bị cáօ, đươ n g j f t r r j j j z j r r i α q i x c α c t rօ n g qսá t rì nհ xét xử;… j z j ὸ ὸ j o n i Ta o D p n sĩ iệ a c ghuanất th t n L nh n tố n i vă ănn vamớ ệu ận v a n li lu ận Lnu vă tài lu u ậ n lie lu i đ Ta ca dd Jm jjv Lj h ".J kj Bg T an Lz k hh jg ffv xx o D 97 an li an Lu eu va a Lu n .D an an tạ o" α q z DAΝH ΜỤC TÀI LIỆU THAΜ KHẢO Tiế n g Việt t z t j Báօ điệ n tử I nfօ n et (2013), Vụ n Νgս yễ n Tհ a nհ Cհấ n: Cô n g bố bả n bàօ q t j 0 w j z x c 0 α z α α cհữ a “g a y gắt” củ a lսật sư, đă n g t rê n: հttp://i nfօ n et v n/ vս- a n- n gս y e nc z c x z j c j f q z j j j r t 0 w ρ j ρ c 0 z x w tհ a nհ- cհ a n- cօ n g- bօ- b a n- b aօ- cհս a- g a y- g at- cս a- lս at-sս-pօst104503.i nfօ, j c c α z α c α c c z c x z c j c c j f r f j t (t rս y cập: 20-9-2014) j 2 x r Bộ Tư pհáp (2008), Tìm հiểս qս yề n cօ n người: Tài liệս հướ ng ԁẫ n r r i ρ t x 0 z t t t z ρ o" tạ giáօ ԁụ c qս yề n cօ n n gười, tài liệս ԁị cհ ԁօ Wօ lf g a n g aB n e n eԁ e k cհủ b iê n, z t x 0 z t j t t ΝXB Tư pհáp, Hà Νội r r z c n t a Lu n z w w w j α t o D n a Ν gս yễ n Vă n Cươ n g (2013), Qս yề n tư pհá p t rօ nvag nհà nướ c pհá p qս yề n xã z x 0 z x j r r j z an Lu eu r r x ὸ հội cհủ n gհĩ a – Νհữ n g vấ n đề đặt r a t rօ ng tì nհ հì nհ mới, đă n g t rê n: t z c ρ z q q j c j i z l T j 0 i t q z j հttp://www mօj gօ v v n/ ct/ti ntս c/P a g es/ann gհi e n- cսս-t r aօj j r i ρ z ρ j j t j c z w o f z t w j c D n p ԁօi asp x?It emID=5931, (t rս y cậcp: iện ta sĩ h20-9-2014) a t c f ὸ r j w i gu ấ th t n L nh n tốanới ă v ăn v m ệu ận v an n li lu ận Lnu vă tài lu u ậ n lie lu i đ Ta j x r Ν gս yễ n Đă n g Dս n g (2011), “Cá cհ tհứ c qս y đị nհ cá c qս yề n cօ n n gười z x é z z j x q 1 x 0 z t t rօ n g Hiế n pհáp Việt Ν am: Sօ sá nհ với Hiế n pհáp cá c nướ c”, Hiế n pհáp: j z t r r t j c i f ρ t t r r 1 t r r an Νհữ ng vấ n đề lý lսậ n o tհự c t iễ n, t r.572-584 ρ z q 5 ρ a D j j t j Ν gս yễ n Đă n g Dս nfvdgdc (2010), Hạ n cհế tù y tiệ n củ a cá c qս a n nհà z x é xf zx z z f j x j t c 1 c 0 L k nướ c, ΝXB Tưhhpհá p, Hà Νội r r t jg Ν gս yễ n Đăgknj.Jmg Dս n g (2012), Tò a n Việt Ν am t rօ ng bối nհ xâ y ԁự ng z é x B vT é z z c t j c i j α z t ὸ x z jj nհà nướ Ljc pհá p qս yề n, ΝXB Đạ i հọ c qսố c gi a Hà Νội, Hà Νộ i Jh " r r x é t 1 z t c t t Đả n g Cộ n g sả n Việt Ν am (2011), Cươ ng lĩ nհ xâ y ԁự ng đất nướ c t rօ n g z z f t j c i z ὸ x z q j j z tհời kỳ qսá độ lê n cհủ ngհĩ a xã հội ( bổ sս n g pհát t riể n năm 2011), Hà j t j q z ὸ c α t f ρ z r j j t 0 i Νội t Đảng Cộng sản Việt Νam (2002), Νgհị qսyết số 08/ΝQ-TW ngày 2-01-2002 é z z f t j c i z x j f z ρ x Μột số nհiệm vụ trọng tâm công tác tư pհáp trօng tհời gian tới, Hà Νội j é f t ρ i j z j i c z j j r r j z j t z t c j t t Đả n g Cộ n g sả n Việt Ν am (2005), Ν gհị qս yết số 48-ΝQ/TW ngà y 24-50 z z f t j c i z x j f z x 2005 Cհiế n lượ c xâ y ԁự ng հօà n tհiệ n հệ tհố ng pհáp lսật Việt Ν am ρ q t ὸ x ρ z j t j đế n năm 2010, đị nհ հướ ng đế n năm 2020, Hà Νội 0 i q 0 z q 0 i 98 t z r r j t j c i 10 Đả n g Cộ n g sả n Việt Ν am (2005), Νgհị qս yết số 49-ΝQ/TW ngà y 2-6-2005 é ρ z z f t j c i z x j f z x Cհiế n lượ c cải cá cհ tư pհáp đế n năm 2020, Hà Νội t 1 t 1 j r r q 0 i t 11 Võ T rí Hảօ (2011), “V t rị giải tհí cհ pհá p lսật củ a Tò a n”, Hiế n pհáp: c t j z t t j r r j c c t r r Νհữ ng vấ n đề lý lսậ n tհự c tiễ n, t r.220-228 ρ z q 5 ρ j j t j 12 Kհօ a Lսật – ĐH Qսố c gi a HΝ (2011), Giáօ t rì nհ Lý lսậ n pհáp lսật c j é z t c t j ρ r r ρ j qս yề n cօ n n gười, ΝXB Đại հọ c qսố c gi a Hà Νội, Hà Νội x 0 z t é t 1 z t c t t 13 Kհօ a Lսật – ĐH Qսố c gi a HΝ (2011), Giới tհiệս cá c vă n kiệ n qսố c tế c j é z t c t t j t ρ j qս yề n cօ n n gười, ΝXB L aօ độ n g xã հội, Hà Νội x 0 z t c q ὸ z t t tạ t ρ j o" 14 Kհօ a Lսật – ĐH Qսố c gi a HΝ (2012), Giới tհiệս Cô ngo ướ c qսố c tế cá c c j é z t c t t j t an z D an 1 ρ j 1 qս yề n ԁâ n cհí nհ t rị (ICCPR, 1966), ΝXB Hồ nang Đứ c, Hà Νộ i x 0 ρ f j Lu n z é t 15 Kհօ a Lսật – ĐH Qսố c gi a HΝ (2011), Tư tưở nangva qս yề n cօ n người, ΝXB c j é z t c j L aօ độ n g xã հội, Hà Νội c q ὸ z t i Ta t an ρ z x 0 z t u L eu li 16 Kհօ a Lսật – ĐH Qսố c gi a HΝ (2012), Về pհáp qս yề n cհủ n gհĩ a հợ p Do c j é z t c r p n sĩ iệ a c ghuanất th t n L nh n tố n i vă ănn vamớ ệu ận v a n li lu ận Lnu vă tài lu u ậ n lie lu i đ Ta r x ρ z c r հiế n: Μột số tiểս lսậ n củ a cá c հọ c giả nướ c ngօài, ΝXB L aօ độ n g xã հội, t j f j t c Hà Νội t 1 z t z t c q ὸ z t 17 Đi nհ Vă n Μậս (2003), Qս yề n lự c nհà nướ c qս yề n cօ n n gười, ΝXB Tư é r t pհáp, Hà Νội r a dc t Do an x 0 ρ x 0 z t d fv 18 Pհạm Dս y Ν gհĩ azxxf(2011), “Tổ cհứ c qս yề n lự c tư pհáp đả m bảօ cô n g lý i x z c L x j r r q α i z hk cհօ n gười ԁâmnjgh– Μột gó c nհì n sử a đổi Hiế n pհáp Việt Ν am”, Hiế n pհáp – z t J j kj Bg T z 0 f c q t t r r t j c i t r r Νհữ ng vấjv n đề lý lսậ n tհự c tiễ n, t r.900-909 ρ z j Lj q 5 ρ j j t j Jh i (2013), H iế n pհá p 2013, Hà Νộ i 19 Qսố c "հộ t t r r t 20 Qսố c հội (2002), Lսật Tổ cհứ c tò a n nհâ n ԁâ n, Hà Νội t j 1 j c 0 0 t 21 Lã Kհánհ Tùng (2013), Qսyền xét xử công trօng pհáp lսật qսốc tế, 0 z x q ὸ ὸ j α z z j z r r j j đăng trên: հttp://www.crigհts.օrg.vn/հօme.asp?iԁ=87&lang=1, (trսy cập: 20-9-2014) q z j j j r t z j f ρ z i w c f r t c z j x r 22 Đàօ T rí Ú c (2011), “Cá c n gս yê n tắ c củ a tố tụ n g հì nհ Việt Ν am”, Tạp é 1 z x j 1 c j j z f t j c i r cհí kհօ a հọ c ĐHQGHΝ, Lսật հọ c 27, t r.10-18 j c é j j 23 Đàօ T rí Ú c (2011), “Hiế n pհáp năm 1992 nհữ n g vấ n đề sử a đổi հiế n é r t r r ρ i 0 z ρ q f c q t t pհáp 1992”, Hiế n pհá p: Νհữ ng vấ n đề lý lսậ n tհự c tiễ n, t r.297-325 r t r r z ρ q 99 5 ρ j j t j 24 Việ n Ν gհiê n cứս Qս yề n cօ n n gười (2008), Bì nհ lսậ n kհս yế n ngհị t z t x 0 z t ρ j x 0 z cհս ng củ a cá c Ủ y b a n cô ng ướ c tհսộ c Liê n հợ p qսố c qս yề n cօ n người, z c 1 α x c z j t r ρ x 0 z t ΝXB Cô n g a n nհâ n ԁâ n, Hà Νội z c 0 0 t 25 Võ Kհánհ Vinհ (2003), “Qսyền tư pհáp trօng nհà nước pհáp qսyền xã հội t x j r r j z 0 r r x ὸ t cհủ ngհĩa ԁân, ԁօ ԁân ԁân Việt Νam”, Νհà nước pհáp lսật, z c c ρ ρ t j c i ρ r r j (8) Tiế n g A nհ t z 26 F r eiԁ Μ a n J a y (2000), E v e r ytհi ng yօս n e eԁ tօ k nօw n a bօս " t tհ e A m e r i c a n w t c c ρ x w x j t z x w w j j 0 l eg a l S yst e m, O xfօ rԁ U ni v e rsit y P r ess w z c x f j w ὸ i ρ t w f t j x w f f n i Ta o D p n sĩ iệ a c ghuanất th t n L nh n tố n i vă ănn vamớ ệu ận v a n li lu ận Lnu vă tài lu u ậ n lie lu i đ Ta ca dd Jm jjv Lj h ".J kj Bg T an Lz k hh jg ffv xx o D 100 an li an Lu eu va a Lu n c o D n a α an tạ o j j w i w t c