Chuyên đề tốt nghiệp DANH MụC VIếT tắt NHTM : Ngân hàng thơng mại NHTW : Ngân hàng trung ơng NHNN : Ngân hàng nhà nớc TK : Tài khoản TCTD : Tỉ chøc tÝn dơng TDNH : TÝn dơng ngân hàng L/C : Thanh toán tín dụng chứng từ GTCT : Giấy tờ có giá TSCĐ : Tài sản cố định BGTG : Bảo hiểm tiền gửi LVB HN : Ngân hàng liên doanh Lào Việt chi nhánh Hà Nội HĐQT : Hội đồng quản trị HSC : Hội sở SXKD : Sản xuất kinh doanh HĐKD : Hợp đồng kinh doanh BIDV : Ngân hàng đầu t phát triển Việt Nam GTGT : giá trị gia tăng SV:Maly Mua Lớp: NHD K6 Chuyên ®Ị tèt nghiƯp Lêi më ®Çu Trong ®iỊu kiƯn hiƯn nay, toàn cầu hoá khu vực trở thành xu hớng phổ biến việc cạnh tranh quốc gia còng ngày trở nên gay gắt, khốc liƯt Trong m«i trêng kinh tÕ thÕ giíi nh vËy, đòi hỏi thành phần kinh tế xà hội phải cố gắng để khơi dậy đợc tiềm năng, nguồn lực tham gia vào hoạt động để tiến kịp nớc giới thoát khỏi đợc cảnh trì trệ, chậm phát triển Hoà nhịp đập kinh tế, ngành Tài Ngân hàng góp phần không nhỏ đến ổn định phát triển xà hội, có hoạt động kinh doanh Ngân hàng Nh chóng ta ®· biÕt, tõ míi ®êi NHTM đà gắn chặt hoạt động với việc nhận tiền gửi, cho vay cung cấp dịch vụ toán Trong nhận tiền gửi cung cấp dịch vụ toán yếu tố đặc trng việc cung cấp tín dụng lại có ý nghĩa sống tồn phát triển Ngân hàng nào.Thông thờng ngày doanh thu từ hoạt động tín dụng chiếm từ 70% đến 80% tổng doanh thu, NHTM Việt Nam tỷ lệ từ 80% đến 90% Hoạt động tín dụng ngày đà phát triển với nhiều hình thức phong phú đa dạng, đáp ứng ngày tốt nhu cầu khách hàng Bằng hình thức cho vay, ngành Ngân hàng " cầu nối" doanh nghiệp với thị trờng, cung cÊp vèn cho nỊn kinh tÕ Tõ ®ã thóc đẩy sản xuất, lu thông hàng hoá phát triển, tăng tèc ®é chu chun vèn tiỊn tƯ x· héi góp phần tạo điều kiện cho kinh tế đất nớc tăng trởng nhanh phát triển bền vững Vì làm tốt công tác cho vay ý nghĩa với thân Ngân hàng mà có ý nghĩa xà hội Do đó, hoạt động cho vay có hiệu vừa làm tăng thu nhập cho Ngân SV:Maly Mua Lớp: NHD K6 Chuyên đề tốt nghiệp hàng, vừa góp phần thúc đẩy phát triển kinh tõ nói chung Song hoạt động tín dụng vốn hoạt động chứa đựng nhiều rủi ro, mà ngân hàng phải tìm biện pháp để giảm thiểu rủi ro Có nhiều công cụ phục vụ quản lý tín dụng, ngăn ngừa rủi ro thông tin kế toán tín dụng có vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng kế toán công việc phản ánh khoản cho vay, thu nợ, theo dõi d nợ Trên sở phục vụ quản lý, đạo hoạt động tín dụng đạt hiệu cao, bảo vệ an toàn tài sản Ngân hàng Là sinh viên khoa Ngân hàng trải qua trình thực tập Ngân hàng liên doanh Lào Việt chi nhánh Hà Nội, em đà lựa chọn đề tài: "Hoàn thiện nghiệp vụ kế toán cho vay nhằm tăng cờng hiệu quản lý chất lợng tín dụng NHLD Lào Việt chi nhánh Hà Nội" cho chuyên đề em Ngoài phần mở đầu kết luận chuyên đề có phần: Chơng I: Lý luận chung tín dụng ngân hàng kế toán cho vay ngân hàng thơng mại Chơng 2: Thực trạng kế toán cho vay Ngân hàng Liên doanh Lào Việt Chi nhánh Hà Nội Chơng 3: Một số giải pháp kiến nghị nhằm hoàn thiện kế toán cho vay Ngân hàng Liên doanh Lào Việt chi nhánh Hà Nội Trong viết em mong muốn nhìn nhận hoạt động kế toán cho vay dới giác độ phân tích kết khả quan nh tồn nguyên nhân nhằm đa giải pháp góp phần nâng cao hiệu quản lý chất lợng tín dụng Ngân hàng Nhân em xin chân thành cảm ơn Ban lÃnh đạo NH Lào Việt chi nhánh Hà Nội, đặc biệt anh, chị phận kế toán đà giúp đỡ em trình thực tập Ngân hàng SV:Maly Mua Lớp: NHD K6 Chuyên đề tốt nghiệp Với kiến thức hạn chế, viết không tránh khỏi thiếu sót, em mong nhận đợc góp ý thầy, cô để viết đợc hoàn thiện tốt Em xin chân thành cảm ơn! SV:Maly Mua Lớp: NHD K6 Chuyên ®Ị tèt nghiƯp Ch¬ng I Lý ln chung vỊ tÝn dụng ngân hàng kế toán cho vay ngân hàng thơng mại 1.1 Khái quát tín dụng ngân hàng 1.1.1.Khái niệm tín dụng ngân hàng Tín dụng giao dịch tài sản (tiền hàng hóa) bên cho vay (ngân hàng định chế tài khác) bên vay (cá nhân, doanh nghiệp, phủ chủ thể khác), bên cho vay chuyển giao tài sản cho bên vay sử dụng thời gian định theo thỏa thuận, bên vay có trách nhiệm hoàn trả vô điều kiện gốc lẫn lÃi cho bên cho vay đến hạn toán Nh vậy, thấy sở khách quan cho đời quan hệ tín dụng nói chung vàTDNH riêng mâu thuẫn vốn có trình tuần hoàn vốn xà hội: là, lóc cã chđ thĨ kinh tÕ t¹m thêi d thõa mét kho¶n vèn tiỊn tƯ cã chđ thĨ khác lại có nhu cầu bổ sung vốn cho mục đích tiêu dùng hay đầu t Nếu nh, mâu thuẫn không đợc giải trình sản xuất xà hội bị ngừng trệ vốn lại tồn đọng Kết nguồn lực xà hội không đợc sử dụng cách hiệu nhằm đảm bảo cho trình tái sản xuất đợc tiến hành liên tục Tình trạng thừa thiếu vốn so với nhu cầu xảy thờng xuyên trình hoạt động chủ thể xuất phát từ không ăn khớp thu nhập chi tiêu thời gian nh khối lợng Tín dụng dới góc độ nhìn nhận chức chủ yếu NHTM đà phát huy đợc vai trò quan trọng việc khơi thông nguồn vốn ứ đọng, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng, đầu SV:Maly Mua Lớp: NHD K6 Chuyên đề tốt nghiệp t chủ thể xà hội, đảm bảo trình sản xuất đợc thông suốt 1.1.2 Đặc trng tín dụng ngân hàng * Tài sản giao dịch quan hệ tín dụng ngân hàng bao gồm hai hình thức cho vay (bằng tiền) cho thuê (bất động sản động sản) Từ năm 1960 trở trớc, hoạt động tín dụng ngân hàng chủ yếu cho vay tiền nhằm đáp ứng nhu cầu vốn cho kinh tế Do thuật ngữ " tín dụng" cho vay đợc coi đồng nghĩa với Tuy nhiên từ năm 1970 trở lại dịch vụ cho thuê đời làm thay đổi cấu tài sản có sinh lời ngân hàng định chế tài khác * Quan hệ tín dụng dựa sở lòng tin Xuất phát từ quan hệ chuyển nhợng tài sản nguyên tắc hoàn trả gốc lẫn lÃi, nên ngời cho vay phải có sở để tin ngời vay hoàn trả hạn Đặc trng thể chất tín dụng dựa tín nhiệm ngời vay * Theo cam kết với ngân hàng, đến hạn ngời vay phải toán lợng giá trị lớn lợng vay ban đầu (lÃi + gốc) Để thực nguyên tắc này, ngân hàng phải xác định mức lÃi suất cho vay vừa thu hút đợc khách hàng vừa đảm bảo cho ngân hàng bù đắp đợc chi phí có lợi nhuận * Về khía cạnh pháp lý, quan hệ ngân hàng với chủ thể vay vốn đợc giàng buộc hợp ®ång tÝn dơng, khÕ íc cho vay, giÊy nhËn nỵ, hợp đồng bảo đảm nhng thực tế tiền vay đợc cấp sở cam kết hoàn trả vô điều kiện 1.1.3 Vai trò tín dụng ngân hàng kinh tế thị trờng Do đặc điểm tuần hoàn vốn, nên t sản xuất kinh doanh doanh nghiệp có không ăn SV:Maly Mua Lớp: NHD K6 Chuyên đề tốt nghiệp khớp thời gian khối lợng lợng tiền cần thiết đề dự trữ vật t, hàng hóa cho trình sản xuất kinh doanh với lợng tiền thu đợc từ việc tiêu thụ hàng hóa chu trình sản xuất trớc Với chức trung gian TDNH hút nguồn tiền tệ d thừa tất ngành, thành phần kinh tế để đầu t cho doanh nghiệp tạm thời thiếu vốn, cho nhu cầu tiêu dùng tạm thời vợt thu nhập dân chúng, nh cho yêu cầu chi tiêu ngân sách Nhà nớc lúc cha có nguồn thuNh có ngân hàng tham gia vào trình vốn đợc điều hòa cách có hiệu quả, góp phần thúc đẩy trình tái sản xuất mở rộng, tạo điều kiện cho kinh tế phát triển nhanh bền vững Bên cạnh NHTM cấp tín dụng cho khách hàng sở thẩm định kỹ lỡng uy tín, khả tài chính, mục đích vay vốnvà giám sát chặt chẽ trình sử dụng vốn vay khách hàng, góp phần nâng cao hiƯu qu¶ sư dơng vèn nỊn kinh tÕ 1.1.4 Các hình thức cấp tín dụng Điều 49 - Luật Tổ chức tín dụng qui định: "TCTD đợc cấp tín dụng cho tổ chức, cá nhân dới hình thức cho vay; chiết khấu, cầm cố thơng phiếu giấy tờ có giá khác; bảo lÃnh; cho thuê tài hình thức khác theo qui định NHNN Theo Quyết định 1627/2001/QĐ-NHNN thống đốc NHNN ViƯt Nam vỊ viƯc ban hµnh qui chÕ cho vay TCTD khách hàng, NHTM ¸p dơng c¸c ph¬ng thøc cho vay sau: a Cho vay lần: Mỗi lần vay vốn, khác thủ tục theo quy định ngân hàng ký kết hợp ®ång tÝn dơng SV:Maly Mua Líp: NHD – K6 Chuyên đề tốt nghiệp b Cho vay theo hạn mức tín dụng: TCTD khách hàng xác định thỏa thuận hạn mức tín dụng trì khoảng thời gian định c Cho vay theo dự án đầu t: TCTD cho khách hàng vay vốn để thực dự án đầu t phát triển sản xuất, kinh doanh dịch vụ dự án đầu t phục vụ đời sống d Cho vay hợp vốn: Là hình thức cho vay nhóm TCTD cho vay dự án đầu t phơng án vay vốn khách hàng có TCTD đứng dàn xếp, phối hợp với TCTD khác Việc cho vay hợp vốn thực theo qui định Qui chế cho vay hành Qui chế đồng tài trợ TCTD Thống đốc NHNN ban hành e Cho vay trả góp: Khi vay vốn, TCTD khách hàng thỏa thuận xác định số lÃi vốn vay phải trả cộng với số nợ gốc đợc chia để trả nợ theo nhiỊu kú h¹n thêi h¹n vay f Cho vay theo hạn mức tín dụng dự phòng: TCTD cam kết đảm bảo sẵn sàng cho khách hàng vay vốn phạm vi hạn mức tín dụng định TCTD khách hàng thỏa thuận thời gian hiệu lực hạn mức tín dụng dự phòng, mức phí trả cho hạn mức tín dụng dự phòng g Cho vay thông qua nghiệp vụ phát hành sử dụng thẻ tín dụng: TCTD chấp thuận cho khách hàng đợc sử dụng số vốn vay phạm vi hạn mức tín dụng để toán tiền mua hàng hóa, dịch vụ rút tiền mặt máy rút tiền tự động Khi cho vay phát hành sử dụng thẻ tín dụng, TCTD khách hàng phải tuân theo qui định phủ NHNN phát hành sử dụng thẻ tín dụng h Cho vay theo hạn mức thấu chi: TCTD cho phép khách hàng chi vợt số tiền ghi tài khoản tiền gửi toán khách hàng phù hợp với quy định phủ NHNN hoạt động toán qua tỉ chøc cung øng dÞch vơ SV:Maly Mua Líp: NHD K6 Chuyên đề tốt nghiệp toán 1.2 KÕ to¸n cho vay 1.2.1 NghiƯp vơ cho vay hoạt động NHTM 1.2.1.1 Khái niệm Theo điều QĐ 1627/2001/QĐ - NHNN: Cho vay hình thức cÊp tÝn dơng theo ®ã tỉ chøc tÝn dơng giao cho khách hàng sử dụng khoản tiền để sử dụng vào mục đích thời gian định theo thoả thuận với nguyên tắc có hoàn trả gốc lÃi 1.2.1.2 Các hình thức cho vay Phân loại cho vay việc xếp khoản vay theo nhóm dựa số tiêu thức định Trong trình phân loại dùng nhiều tiêu thức, song thực tế nhà kinh tế học thờng phân loại tín dụng theo tiêu thức sau đây: a) Theo thêi gian sư dơng tiỊn vay cđa ngêi vay - Tín dụng ngắn hạn: Là loại tín dụng có thời hạn dới năm đợc dùng để bổ sung thiếu hụt tạm thời vốn lu động doanh nghiệp, phục vụ nhu cầu sinh hoạt cá nhân - Tín dụng trung hạn: Là loại tín dụng có thời hạn từ đến năm, chủ yếu đợc sử dụng để mua sắm TSCĐ, cải tiến đổi kĩ thuật, mở rộng sản xuất, xây dựng dự án có quy mô nhỏ, có thời hạn thu hồi vốn nhanh - Tín dụng dài hạn: : Là loại tín dụng có thời hạn năm, đợc sử dụng để cấp vốn cho xây dựng bản, đầu t xây dựng xí nghiệp mới, công trình thuộc sở hạ tầng, cải tiến mở rộng sản xuất với qui mô lớn b) Theo thành phần kinh tế - Cho vay thành phần kinh tế nhà nớc: Là loại tín dụng cung cấp cho thành phần kinh tế thuộc sở hữu nhà nớc SV:Maly Mua Lớp: NHD K6 Chuyên đề tốt nghiệp - Cho vay thành phần nhà nớc: Là loại tín dụng cung cấp cho khách hàng doanh nghiệp, công ty trách nhiệm hữu hạn không thuộc sở hữu nhà nớc c) Theo mức độ tín nhiệm khách hàng - Cho vay có bảo đảm: Là loại tín dụng dựa sở bảo đảm nh chấp, cầm cố, có bảo lÃnh ngời thứ ba - Cho vay bảo đảm: Là loại tín dụng tài sản cầm cố, chấp, bảo lÃnh ngời thứ ba Việc cấp tín dụng dựa vào uy tín thân khách hàng d) Theo đồng tiền đợc sử dụng cho vay - Cho vay đồng tệ: Là loại tín dụng mà Ngân hàng cấp tiền cho khách hàng đồng tiền nớc - Cho vay ngoại tệ: Là loại tín dụng mà Ngân hàng cấp tiền cho khách hàng đồng ngoại tệ Nớc ta qui định cho vay ngoại tệ phục vụ cho nhập khẩu, khách hàng thu mua hàng xuất Ngân hàng cho vay ngoại tệ nhng phải bán cho Ngân hàng dùng VNĐ mua hàng xuất e) Căn vào hình thái giá trị tín dụng - Cho vay tiền: Là loại cho vay mà hình thái giá trị tín dụng đợc cấp tiền - Cho vay tài sản hay gọi cho thuê tài leasing: Là hình thức cấp tín dụng dới hình thức vật f) Các hình thức khác Ngoài cho vay đợc phân theo tiêu thức sau: - Phân theo ngành kinh tế: Cho vay công nghiệp; Cho vay thơng mại, dịch vụ; Cho vay nông, lâm, ng nghiệp - Phân theo xuất xứ cho vay: Cho vay gi¸n tiÕp; Cho vay trùc tiÕp SV:Maly Mua Líp: NHD – K6