Sinh VIên thực Vũ Văn Hoàn - Lớp QTNL 41B Lời mở đầu Quá trình sản xuất trình kết hợp yếu tố: Đối tợng lao ®éng, t liƯu lao ®éng vµ søc lao ®éng ThiÕu yếu tố tiến hành sản xuất đợc Sản xuất phát triển, công nghệ sản xuất đại thấy yếu tố ngời có tầm quan trọng định đến suất lao động, yếu tố ngời yếu tố linh động nhất, nhạy bén Công nghệ sản xuất dù có đại đến đâu, nguyên - nhiên vật liệu sản xuất có dồi đến nhng yếu tố lao động không đảm bảo chất lợng chắn suất lao động không đợc đảm bảo Chất lợng lao ®éng kh«ng tèt, ngêi lao ®éng thiÕu hiĨu biÕt kh«ng không đảm bảo suất lao động theo thiết kế mà gây thiệt hại lớn ngời cho doanh nghiệp Chính vậy, vấn đề chăm sóc sức khoẻ cho ngời lao động, vấn đề an toàn lao động đợc doanh nghiệp, tổ chức đặc biệt quan tâm, đợc coi nh phơng thức để nâng cao chất lợng lao động đồng thời thể sách quan tâm đến sống vật chất tinh thần ngời lao động Trong trình thực tập Công ty Xi măng Hoàng Thạch - doanh nghiệp Nhà nớc chuyên sản xuất xi măng phục vụ cho nhu cầu tiêu dùng nớc Là Công ty sản xuất vật liệu xây dựng nên vấn đề sức khoẻ ngời lao động, vấn đề an toàn lao động vấn đề cấp bách Sinh VIên thực Vũ Văn Hoàn - Lớp QTNL 41B đợc quan tâm thích đáng ban lÃnh đạo Công ty nh quan hữu quan Chính em đà chọn đề tài: Một vài kiến nghị hoàn thiện điều kiện lao động, an toàn lao động xởng khí - Công ty xi măng Hoàng Thạch làm chuyên đề thực tập cho thâm mặt nhằm hệ thống lại sở lý thuyết đà đợc học tập lại nhà trờng, mặt khác giúp em tiếp cận dần với vấn đề thực tế Phần I Cơ sở lý thuyết (Phần nhằm khái quát chung sở lý luận có liên quan đến vấn đề an toàn sức khoẻ cho ngời lao động) Chơng I Tổ chức, phục vụ nơi làm việc vấn đề an toàn, sức khoẻ cho ngời lao động I Phân loại nơi làm việc Khái niệm nơi làm việc Sinh VIên thực Vũ Văn Hoàn - Lớp QTNL 41B Nơi làm việc phần diện tích không gian sản xuất đợc trang bị thiết bị phơng tiện vật chất kỹ thuật cần thiết để hoàn thiện nhiệm vụ sản xuất đà xác định Trong sản xuất, nơi làm việc phong phú đa dạng Có thể phân chia nơi làm việc theo tiêu thức khác Mỗi tiêu chuẩn giác độ để nhận thức nơi làm việc, từ giúp ta phân tích, đánh giá cách toàn diện nơi làm việc đề biện pháp tốt để hoàn thiện tổ chức phục vụ nơi làm việc Phân loại nơi làm việc Nơi làm việc làm việc sản xuất phân theo tiêu thức sau: - Theo trình độ khí hoá: Nơi làm việc đợc chia thành nơi làm việc thủ công, nơi làm việc khí hoá nơi làm việc tự động hoá - Theo số lợng ngời làm việc: Nơi làm việc đợc chia thành nơi làm việc cá nhân, nơi làm việc tập thể - Theo số lợng máy móc thiết bị: nơi làm việc đợc chia thành nơi làm việc tổng hợp, nơi làm việc chuyên môn hoá - Theo tính chất ổn định vị trí: nơi làm việc đợc chia thành nơi làm việc cố định, nơi làm việc di động nơi làm việc nhà, nơi làm việc trời nơi làm việc dới đất, nơi làm việc cao Tuỳ theo mục đích nghiên cứu mà nơi làm việc đợc phân loại theo nhiều tiêu thức khác nh theo loại Sinh VIên thực Vũ Văn Hoàn - Lớp QTNL 41B hình sản xuất, theo nghề nghiệp công nhân, theo t làm việc chủ yếu Nơi làm việc nơi diễn trình lao động Tại nơi làm việc phải hội tụ đầy đủ yếu tố trình sản xuất nh sức lao động, đối tợng lao động t liệu lao động Chính nơi làm việc, trình kết hợp yếu tố đà diễn hay nói cách khác nơi làm việc nơi diễn trình lao động Tại diễn biến đổi lý học hay sinh học đối tợng lao động để trở thành sản phẩm theo yêu cầu sản xuất Nơi làm việc nơi thể kết cuối hoạt động tổ chức sản xuất tổ chức lao động xí nghiệp Vì nơi làm việc khâu đầu tiên, khâu sở, phận cấu thành xí nghiệp Về mặt xà hội: nơi làm việc nơi thể rõ tài năng, trí sáng tạo nhiệt tình ngời lao động Nơi làm việc nơi góp phần rèn luyện, giáo dục đào tạo ngời lao động Xuất phát từ vị trí vai trò quan trọng nơi làm việc nên muốn nâng cao suất lao động muốn tiến hành sản xuất với hiệu cao, muốn xây dựng đào tạo lớp ngời lao động cho xà hội phải tổ chức phục vụ tốt nơi làm việc Trình độ tổ chức phục vụ tốt nơi làm việc có ảnh hởng lớn đến sức khoẻ hứng thú làm việc ngời lao động Sinh VIên thực Vũ Văn Hoàn - Lớp QTNL 41B II Tổ chức nơi làm việc Tổ chức nơi làm việc hệ thống biện pháp nhằm thiết kế nơi làm việc, trang bị cho nơi làm việc thiết bị dụng cụ cần thiết xếp bố trí chúng theo trật t định Tổ chức nơi làm việc gồm nội dung sau: Thiết kế nơi làm việc a Sự cần thiết phải thiết kế nơi làm việc - Sản xuất phát triển, trình độ khí hoá cao trình lao động công nhân có đặc điểm chung trình điều khiển máy móc thiết bị Điều đà xoá bỏ dần khác biệt nội dung lao động Đây điều kiện thuận lợi để xây dựng thiết kế mẫu cho nơi làm việc nhằm nâng cao hiệu lao động ngời công nhân - Trong sản xuất đại sản phẩm sản xuất ngày đổi mới, máy móc thiết bị thờng xuyên đợc hoàn thiện phải thờng xuyên cải tiến thiết kế lại nơi làm việc cho phù hợp b Trình tự việc thiết kế nơi làm việc - Chọn thiết bị phụ, loại dụng cụ đồ gia cộng nghệ, trang bị tổ chức phù hợp - Chọn phơng án bố trí nơi làm việc tối u cho nơi làm việc cụ thể Sinh VIên thực Vũ Văn Hoàn - Lớp QTNL 41B - Thiết kế phơng pháp thao tác lao động hợp lý, tạo t lao động thuận lợi Trên sở tính độ dài trình lao động đồng thời xác định mức thời gian cho bớc công việc - Xây dựng hệ thống phục vụ theo chức - Tính tiêu kinh tế kỹ thuật nơi làm việc nh: Số lợng công nhân nơi làm việc, sản lợng sản phẩm đợc sản xuất cho nơi làm việc - Dự kiến yếu tố điều kiện lao động nơi làm việc Trang bị nơi làm việc a Khái niệm Trang bị nơi làm việc đảm bảo đầy đủ loại máy móc, thiết bị, dụng cụ cần thiết cho nơi làm việc theo yêu cầu nhiệm vụ sản xuất chức lao động Trang bị nơi làm việc có hiệu phù hợp với nội dung quy trình sản xuất số chất lợng Tuỳ theo nội dung khác quy trình sản xuất trình độ phát triển kinh tế có trang bị khác cho nơi làm việc Sản xuất phát triển, trình độ tổ chức lao động khoa học cao việc trang bị nơi làm việc hoản chỉnh Do vào trình độ trang thiết bị nơi làm việc mà đánh giá tiến độ phát triển sản xuất b Nơi làm việc đợc trang bị loại sau: Sinh VIên thực Vũ Văn Hoàn - Lớp QTNL 41B - Các thiết bị (thiết bị công nghệ) thiết bị mà ngời công nhân dùng để trực tiếp tác động vào đối tợng lao động Tuỳ theo nội dung lao động mà thiết bị tổ hợp máy, máy công cụ, bảng điều khiển, bàn thợ - Các thiết bị phụ thiết bị giúp cho ngời công nhân thực quy trình lao động với hiệu cao Các thiết bị phụ thiết bị bỗc xếp, thiết bị vận chuyển (cầu trục, palăng, xe đẩy, xe nâng hạ, truyền ) - Các trang thiết bị công nghệ bao gồm loại dụng cụ kẹp, đồ gá, dụng cụ đo kiểm tra, dụng cụ cắt - Các thiết bị thông tin liên lạc bao gồm điện thoại, tín hiệu - Các thiết bị an toàn, vệ sinh công nghiệp phục vụ sinh hoạt gồm: + Các loại lới, chắn bảo vệ + Các thiết bị thông gió, chiếu sáng + Các phơng tiện phục vơ sinh ho¹t nh níc ng Níc ta tõ nớc sản xuất nhỏ tiến lên sản xuất lớn xà hội chủ nghĩa, ngành công nghiệp chế tạo máy quy mô nhỏ trình độ thấp cha đủ sức trang bị máy móc cho toàn kinh tế quốc dân Các thiết bị phụ đợc trang bị phần lớn phải nhập từ nớc Do thiết bị máy móc nhìn chung đà đáp ứng đợc yêu cầu Riêng yêu cầu *** tâm sinh lý cha thật phù hợp Mặt Sinh VIên thực Vũ Văn Hoàn - Lớp QTNL 41B khác thiết bị thờng từ nhiều nguồn khác nên không đồng bộ, dụng cụ phụ tùng thiếu Cụ thể là: - Các kích thớc không phù hợp với tầm vóc ngời Việt Nam - Khả làm việc máy thờng cao khả làm việc ngời - Dụng cụ không đầy đủ, thiết bị không đồng Chính nhợc điểm đà ảnh hởng không nhỏ đến sức khoẻ công nhân khả tận dụng công suất thiết bị Để khắc phục nhợc điểm xí nghiệp đà có số biện pháp: - Tạo t làm việc hợp lý với tầm vóc ngời công nhân cách làm bục kê, tạo thêm loại ghế đệm - Chế tạo thêm loại dụng cụ, đồ gác tuyển chọn công nhân ý để đáp ứng yêu cầu máy móc thiết bị Bố trí nơi làm việc a Khái niệm Bố trí nơi làm việc xếp cách hợp lý cho nơi làm việc loại phơng tiện vật chất kỹ thuật cần thiết tạo điều kiện thuận lợi để tiến hành quy trình lao động b dạng bố trí nơi làm việc - Bố trí chung xếp mặt không gian nơi làm việc, phạm vi phận sản xuất hay phân xởng cho phù hợp với chuyên môn hoá nơi làm việc Sinh VIên thực Vũ Văn Hoàn - Lớp QTNL 41B - Bố trí phận xếp yếu tố trang bị trình lao động nơi làm việc Dạng bố trí đà tạo phù hợp ngời công nhân loại trang thiết bị phù hợp loại trang thiết bị với nhau, tạo điều kiện thuận lợi cho ngời công nhân trình lao động c Yêu cầu bố trí nơi làm việc - Xác định diện tích sản xuất tạo chu kỳ sản xuất ngắn - Phải phù hợp với thị lực ngời - Tạo đợc t làm việc hợp lý - Đảm bảo yêu cầu tiết kiệm động tác công nhân - Đảm bảo an toàn lao động thẩm mỹ sản xuất III Tổ chức phục vụ nơi làm việc Khái niệm Tổ chức phục vụ nơi làm việc cung cấp cho nơi làm việc loại phơng tiện vật chất kỹ thuật cần thiết tạo điều kiện thuận lợi để tiến hành trình lao động Quá trình sản xuất, trình lao động hoạt động tiêu thụ Trong trình phơng tiện vật chất chuyển phần toàn phần giá trị vào giá trị sản phẩm Quá trình diễn liên tục không ngừng tất nơi làm việc, phục vụ nơi làm việc nuôi dỡng trình Mỗi nơi làm việc có nhu cầu phục vụ khác chúng hợp thành đồng riêng nhu cầu phục vụ nơi làm việc Sinh VIên thực Vũ Văn Hoàn - Lớp QTNL 41B Các chức phục vụ - Phục vụ chuẩn bị sản xt bao gåm viƯc giao nhiƯm vơ s¶n xt cho nơi làm việc, chuẩn bị tài liệu, vẽ kỹ thuật, chuẩn bị loại nguyên vật liệu, bán thành phẩm, cấu kiện, chi tiết theo yêu cầu cđa s¶n xt - Phơc vơ dơng bao gåm cung cấp cho nơi làm việc loại dụng cụ cắt gạt, dụng cụ đo, dụng cụ công nghệ đồ gá đồng thời thực việc bảo quản, theo dõi tình hình sử dụng, kiểm tra chất lợng dụng cụ, sửa chữa dụng cụ cần thiết - Phơc vơ vËn chun vµ bèc dì bao gåm chun đến nơi làm việc tất phơng tiện vật chất kỹ thuật cần thiết cho sản xuất - Phục vụ lợng: đảm bảo cung cấp cho nơi làm việc nhu cầu lợng nh điện, khí nén, xăng dầu, nớc, nớc cách kịp thời liên tục - Phục vụ điều chỉnh sửa chữa thiết bị gồm việc hiệu chỉnh, điều chỉnh, sửa chữa nhỏ lớn nhằm khôi phục khả hoạt động thiết bị - Phục vụ kiểm tra gồm kiểm tra chất lợng nguyên vật liệu, bán thành phẩm trớc xuống nguyên vật liệu, kiểm tra nghiệm thu chất lợng sản phẩm nơi làm việc sau đà chế tạo, kiểm tra việc thực quy trình công nghệ