Một số biện pháp rèn luyện kĩ năng nói khi học tiếng anh cho học sinh lớp 2

1 TRƯỜNG TIỂU HỌC NGUYỄN TRÃI BÁO CÁO SÁNG KIẾN CẤP CƠ SỞ Lĩnh vực: Tiếng Anh TÊN SÁNG KIẾN: MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN LUYỆN KĨ NĂNG NÓI KHI HỌC TIẾNG ANH CHO HỌC SINH LỚP 2 Tác giả: Ho

1

TRƯỜNG TIỂU HỌC NGUYỄN TRÃI

BÁO CÁO SÁNG KIẾN CẤP CƠ SỞ

(Lĩnh vực: Tiếng Anh)

TÊN SÁNG KIẾN:

MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN LUYỆN KĨ NĂNG NÓI KHI HỌC TIẾNG ANH CHO HỌC SINH LỚP 2

Tác giả: Hoàng Thị Thanh

Trình độ chuyên môn: Đại học sư phạm Tiếng Anh Chức vụ: Giáo viên

Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Nguyễn Trãi, thành phố Yên Bái, tỉnh Yên

Yên Bái, ngày 18 tháng 01 năm 2022

MỤC LỤC

MỤC LỤC 2

I THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN 3

1 Tên sáng kiến: Một số biện pháp rèn kĩ năng nói khi học Tiếng Anh cho học sinh lớp 2 3

2 Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Tiếng Anh 3

3 Phạm vi áp dụng sáng kiến: Trường Tiểu học Nguyễn Trãi - Thành phố Yên Bái - Tỉnh Yên Bái 3

4 Thời gian áp dụng sáng kiến: Từ ngày 05 tháng 9 năm 2020 đến nay 3

5 Tác giả: 3

6 Đồng tác giả (nếu có): Không 3

II MÔ TẢ SÁNG KIẾN: 3

1 Tình trạng các giải pháp đã biết 3

1.1 Hiện trạng trước khi áp dụng biện pháp 3

1.2 Ưu nhược điểm của giải pháp cũ 3

2 Nội dung các giải pháp đề nghị công nhận là sáng kiến: 4

2.1 Mục đích của các giải pháp 4

2.2 Nội dung các giải pháp 5

2.3 Tính mới, sự khác biệt của giải pháp 12

3 Khả năng áp dụng của giải pháp 13

4 Hiệu quả, lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng giải pháp 13

5 Những người tham gia tổ chức áp dụng sáng kiến lần đầu: Không 14

6 Các thông tin cần được bảo mật: Không 14

7 Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến: 14

8 Tài liệu gửi kèm: Không 14

III Cam kết không sao chép hoặc vi phạm bản quyền 14

ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN 16

I THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN

1 Tên sáng kiến: Một số biện pháp rèn kĩ năng nói khi học Tiếng Anh cho học

sinh lớp 2

2 Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Tiếng Anh

3 Phạm vi áp dụng sáng kiến: Trường Tiểu học Nguyễn Trãi - Thành phố Yên

Bái - Tỉnh Yên Bái

4 Thời gian áp dụng sáng kiến: Từ ngày 05 tháng 9 năm 2020 đến nay

5 Tác giả:

Họ và tên: Hoàng Thị Thanh

Năm sinh: 02/05/1970

Trình độ chuyên môn: Đại học sư phạm Tiếng Anh

Chức vụ công tác: Giáo viên

Nơi làm việc: Trường Tiểu học Nguyễn Trãi - Thành phố Yên Bái - Tỉnh Yên Bái Địa chỉ liên hệ: Trường Tiểu học Nguyễn Trãi - Thành phố Yên Bái - Tỉnh Yên Bái Điện thoại: 0914813369

6 Đồng tác giả (nếu có): Không

II MÔ TẢ SÁNG KIẾN:

1 Tình trạng các giải pháp đã biết

1.1 Hiện trạng trước khi áp dụng biện pháp

Qua nhiều năm giảng dạy, trực tiếp tiếp xúc với học sinh và giao tiếp với học sinh bằng tiếng Anh tôi nhận thấy học sinh còn rất hạn chế khi sử dụng tiếng Anh để giao tiếp Các em rụt rè, ngại nói, nếu có nói được thì chỉ nói những câu ngắn, và không có logic về mặt cấu trúc câu, phát âm chưa chuẩn Nói không có ngữ điệu, nhịp điệu Việc học và tiếp thu kiến thức của học sinh dường như rất thụ động, cô bảo sao nghe vậy Không khí lớp học chưa sôi nổi, chỉ có số ít học sinh hăng hái với tiết học luyện nói

1.2 Ưu nhược điểm của giải pháp cũ

Với phương pháp học truyền thống, cô giảng trò nghe diễn ra trong nhiều năm qua cho thấy giáo viên không cần phải mất thời gian cho việc chuẩn bị thiết

bị đồ dùng dạy học, chỉ cần dùng tranh ảnh trong sách giáo khoa Học sinh cũng chỉ cần học đủ nội dung kiến thức trong sách Nhưng với phương pháp truyền

thống đó thì chưa phát huy được tính tích cực sáng tạo của cả cô và trò Nên có một số nhược điểm sau:

Về phía học sinh:

Phần lớn các em học sinh chưa chú tâm và đầu tư cho việc học ngoại ngữ, chưa chuẩn bị bài chu đáo Trong giờ học các em thường thụ động, và bị đặt vào tình huống của bài học Không chịu khó lắng nghe giáo viên phát âm, dẫn đến lười nói, sợ sai và không tự tin trong các hoạt động

Về phía giáo viên:

Là giáo viên ngoại ngữ nên vẫn còn hạn chế về phương pháp dạy học, chưa

có những hoạt động tích cực, sôi nổi để hướng các em học sinh tham gia vào các hoạt động của mình Bên cạnh đó giáo viên còn thiếu rất nhiều về đồ dùng trực quan như tranh ảnh cỡ lớn, con rối, bong bóng nói, đài, loa Đôi khi giáo viên lên lớp còn dạy “chay” nên không gây được hứng thú cho học sinh Việc sử dụng các biện pháp khuyến khích, khích lệ còn chưa cao

Vì vậy mỗi giáo viên dạy ngoại ngữ cần phải xây dựng những phương pháp

và kĩ năng dạy ngoại ngữ thật sự phù hợp và có hiệu quả nhất đối với từng đối tượng học sinh cụ thể để phát huy được tính tích cực, chủ động, sáng tạo của các

em Qua đó tôi đã nghiên cứu và đưa ra một giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy và học ngoại ngữ, nhất là rèn luyện kĩ năng nói cho học sinh

Với“Một số biện pháp rèn luyện kĩ năng nói khi học tiếng Anh cho học

sinh lớp 2” để có được kết quả nghiên cứu, tôi đã phải nghiên cứu từ khi các em

bắt đầu bước vào học Tiếng Anh ở lớp 2

2 Nội dung các giải pháp đề nghị công nhận là sáng kiến:

2.1 Mục đích của các giải pháp

Các mục đích nhằm đạt được khi nghiên cứu kinh nghiệm cụ thể như sau:

- Tìm hiểu thực trạng của việc dạy và kĩ năng nói Tiếng Anh của học sinh Tiểu học nói chung và học sinh Trường TH Nguyễn Trãi nói riêng từ đó giúp học sinh học tiểu học rèn luyện kĩ năng nói Tiếng Anh

- Chỉ ra những hạn chế, tồn tại và đưa ra một số giải pháp khắc phục nhằm giúp học sinh tiếp thu tốt những kiến thức cơ bản của chương trình Tiếng Anh tiểu học, trên cơ sở rèn luyện 4 kĩ năng: Nghe - nói - đọc - viết Giúp các em vượt qua trở ngại khi học Tiếng anh, ngại nói Tiếng anh và đạt được kĩ năng nói Tiếng anh trong chương trình phổ thông, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tự học, tìm hiểu khoa học kỹ thuật hiện đại và kho tàng văn hóa phong phú của thế giới Nhằm góp phần đổi mới phương pháp dạy và học môn Tiếng anh theo hướng phát huy

tính tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh và cải thiện đáng kể khi các em được tiếp xúc với 4 dạng kĩ năng giao tiếp là Nghe, Nói, Đọc, Viết Hơn nữa cả 4 kĩ năng này đều có mặt trong suốt quá trình dạy và học tiếng Anh, trong đó nhấn mạnh đến 2 kĩ năng Nghe và Nói

- Đề xuất một số kiến nghị góp phần giúp học sinh rèn luyện kĩ năng nói khi học Tiếng Anh bậc tiểu học để có thể áp dụng rộng rãi

2.2 Nội dung các giải pháp

2.2.1 Cách thức thực hiện

Trong quá trình dạy học, tôi đã luyện tập cả 4 kĩ năng cho học sinh nhưng

kĩ năng nói của các em có phần hạn chế Vì vậy, tôi đã quan sát, chú ý xem các

em nói như thế nào, cái gì được và cái gì chưa được để tìm ra biện pháp và phương pháp giảng dạy thích hợp cho từng bài học với từng đối tượng học sinh Qua thực tiễn dạy học, tôi đã áp dụng một số biện pháp rèn kĩ năng nói khi học Tiếng Anh cho học sinh lớp 2 như sau:

a Rèn phát âm

Thông qua việc nghe và nhắc lại các đoạn hội thoại, các bài chant, các bài hát giúp học sinh làm quen một cách tự nhiên với trọng âm, nhịp điệu và các mẫu ngữ điệu của tiếng Anh Tôi luôn chú ý luyện tập cho học sinh phát âm các âm cuối g, k, t thì ta phải phát âm bật Khi đọc những từ có hai âm tiết trở nên thì phải đọc nối Đối với hình thức số nhiều luyện cho học sinh đọc có âm gió “ s” phát âm là “ z” khi đứng sau nguyên âm hoặc phụ âm hữu thanh như: / b/, /d/, /g/ /v/.Phát âm là “ rz” khi đứng sau các phụ âm rít cụ thể các phụ âm sau: / s/, /t/

Học sinh rèn phát âm trong giờ học kết nối với các bạn nước ngoài

b Luyện trọng âm, ngữ điệu

Để luyện trọng âm tôi đã sử dụng những hình ảnh tạo ấn tượng để học sinh ghi nhớ trọng âm hơn Tôi thường xuyên sử dụng quả bóng to nhỏ để phân biệt trọng âm của từ, của câu Trọng âm rơi vào âm tiết nào thì ta đọc to âm tiết đó Hoặc sử dụng cánh tay, khi đọc từ có trọng âm thì giơ tay cao lên để câu nói có ngữ điệu lên, xuống Cần yêu cầu học sinh đọc với tốc độ nhanh, không đọc từng

từ giống như người máy đọc

Học sinh luyện trọng âm, ngữ điệu trong giờ học Tiếng Anh

c Nhắc lại và phản xạ nhanh bằng Tiếng Anh

Tôi thường xuyên thiết lập các hoạt động thường ngày trong lớp học như chào hỏi, chào tạm biệt ở đầu và cuối tiết học, xin phép, nói những câu hay dùng như: I don’t understand, May I go out? May I come in? Open your book , please Close your book please Sử dụng những câu mệnh lệnh ngắn gọn, dễ hiểu để yêu cầu học sinh tham gia các hoạt động Lúc đầu các em còn lúng túng chưa quen, nhưng dần dần qua nhiều tiết học các em đều đã hiểu và làm theo đúng yêu cầu

Tạo môi trường học tập Tiếng Anh, giúp cho học sinh yêu thích học Tiếng Anh thông qua các giáo trình có họa tiết đẹp, tranh vẽ trang trí trên tường, các phim hoạt hình, trò chơi tạo cho các em hứng thú với các dòng chữ, âm thanh

khác với Tiếng Việt, chơi trò chơi và tập hát theo các bài hát Tiếng Anh Như vậy khả năng ngôn ngữ của các em mới phát triển được

Trong giờ học tôi dùng hình vẽ, cử chỉ, …các hành động khác phi lời nói

để diễn đạt 1 từ Khi nói chuyện bằng Tiếng Anh, cố gắng diễn đạt bằng mọi cách

có thể được kể cả dùng điệu bộ Ví dụ:

+ Khi đưa từ “a cat’’ tôi vẽ nhanh hình ảnh con mèo, hay miệng mô phỏng tiếng kêu của con mèo, hay kết hợp xòe cả hai bàn tay làm bộ ria mép của mèo Như vậy các em nhớ lâu hơn

Học sinh hào hứng học Tiếng Anh thông qua bài hát Tiếng Anh

Để học sinh nhớ nhanh và hiểu tiếng Anh thì nhất thiết các em phải sử dụng

nó Khi các em học được 1 từ mới, một mẫu câu mới tôi yêu cầu học sinh sử dụng

nó ngay trong tình huống thực tiễn hàng ngày Do vậy phương pháp luyện tập theo mẫu là rất quan trọng Tôi luôn khuyến khích các em nên sử dụng tiếng Anh

ở nhiều nơi chứ không phải chỉ trong lớp, động viên các em đừng bao giờ sợ mắc lỗi khi nói và viết tiếng Anh, sự mạnh dạn là điều giúp các em học tốt Tiếng Anh Dạy các em biết cách hỏi lại hoặc đề nghị người nói nhắc lại nếu chưa hiểu rõ nghĩa Ví dụ :

+ Can you say it again ?

+ Can you repeat your question?

Học sinh luyện tập mẫu câu thông qua hoạt động dã ngoại

Mặt khác, giờ học tiếng Anh luôn phải sôi nổi và tạo tâm lí nhẹ nhàng không

gò bó về điểm số đánh giá kết quả học tập Tôi luôn khen học sinh, luôn hài lòng

về học sinh

Dạy tiếng Anh qua tình huống giao tiếp là hay nhất Dạy các em cố gắng đoán nghĩa của từ, câu bằng cách căn cứ nội dung bài đọc, bài nghe hoặc tình huống giao tiếp

+ Can you guess the content of the dialogue ?

+ How do you answer it ?

Phương pháp đóng vai rất quan trọng trong khâu này Tổ chức luyện tập Tiếng Anh trong giờ học cho học sinh theo nhóm (Groupwork) hoặc theo cặp (Pairwork) là tốt nhất

Học sinh luyện nói Tiếng Anh theo cặp

d Các hình thức luyện tập được sử dụng cho việc phát triển kĩ năng nói

* Dạy từ mới, mẫu câu: tổ chức các hoạt động học sinh đọc đồng thanh, đọc nối tiếp, đọc cá nhân và chơi trò chơi củng cố từ mới

* Yes/No question: Câu hỏi đoán thông tin

* Ask and answer: đặt câu hỏi và trả lời với Wh- question

Các câu hỏi với từ để hỏi cho phép người nói tìm thêm thông tin về chủ đề mình quan tâm

* Dialogue build:

Giáo viên có những từ gợi ý cơ bản hoặc tranh ảnh thể hiện Học sinh xây dựng đoạn hội thoại rồi thực hành nói

* Substitution drills:

Giáo viên làm mẫu một tranh Sau đó học sinh nhìn tranh rồi thay thế nội dung

* Chain drills :

- Giáo viên nêu chủ đề cần luyện tập

- Giáo viên bắt đầu bằng việc đặt một câu hỏi cho học sinh nào đó Học sinh đó trả lời câu hỏi của giáo viên xong có nhiệm vụ đặt một câu hỏi khác cho một học sinh tiếp theo Học sinh này có nhiệm vụ trả lời và đặt tiếp một câu hỏi cho bạn thứ ba, cứ thế hình thức luyện tập dây chuyền này được tiếp tục

* Role play:

- Trò chơi đóng vai nhằm củng cố những hiểu biết của học sinh về chức năng của một cấu trúc nào đó trong những hoàn cảnh tự nhiên hơn

- Phân chia mỗi nhóm đóng một cảnh theo chủ đề giáo viên yêu cầu

e Luyện kĩ năng nói qua cách sữa lỗi cho học sinh

Việc sửa lỗi phát âm, lỗi ngữ pháp cho học sinh trong khi nói là một việc làm quan trọng Việc sửa lỗi sẽ giúp em đó nhận ra để phát âm đúng, song cũng giúp cho nhóm học sinh, cho lớp một lần nữa được nói, được luyện thêm kĩ năng cho bản thân mình Có thể giáo viên sửa sai cho học sinh, học sinh sửa sai cho học sinh, nhóm này sửa sai cho nhóm khác… Khi học sinh đang thực hành phát

âm một câu nói nào đó cho đúng thì đây là thời điểm thích hợp để giáo viên sửa lỗi khi các em đọc sai

Việc sửa kịp thời cho một em hoặc một nhóm học sinh cũng lan tỏa đến các đối tượng khác trong lớp Tôi thường khuyến khích những học sinh phát âm tốt sửa cho bạn Đối với trường hợp khi học sinh đang tập trung suy nghĩ và tìm ý tưởng từ vựng để thể hiện một nội dung nào đó, tôi không bao giờ ngắt lời học sinh để sửa lỗi vì điều này sẽ làm mất đi sự tự tin, tính hiếu động, thích tham dự vào các hoạt động rèn luyện giao tiếp của các em

2.2.2 Các bước thực hiện:

Sử dụng linh hoạt các thủ thuật trong các bước luyện nói cho học sinh tập

trung nhiều nhất là trong các tiết Lesson 1 (Part 1,2,3), Lesson 2 (Part 1,2,3), Lesson 3 (Part 1,2,3), Lesson 3(Activity 4 - Project) Tùy theo mỗi bài học mà tôi

áp dụng phương pháp dạy học khác nhau.Về cơ bản trong quá trình luyện nói thường được tiến hành theo ba giai đoạn:

Giai đoạn 1: Chuẩn bị nói (Pre-Speaking)

Đây là giai đoạn mà hoạt động chủ yếu là của giáo viên, thời gian cho phần này chỉ khoảng 7 phút nhưng vô cùng quan trọng, giúp học sinh thực hiện được mục tiêu của tiết học Giáo viên giới thiệu ngữ liệu mới, mẫu câu mới Ở hoạt động này học sinh nghe hoặc viết, giáo viên giới thiệu mẫu câu Hoạt động nói của học sinh chủ yếu là trả lời câu hỏi

Từ đó, tôi cho học sinh rút ra mẫu câu của bài học Khi cho học sinh đọc mẫu câu phải đọc với tốc độ vừa phải, tự nhiên, liền mạch, không ngắt quãng Nếu câu quá dài thì ta dùng thủ thuật “Back chainning” để học sinh đọc mẫu Để giúp học sinh đọc đúng ngữ điệu, trọng âm có thể vẽ mũi tên lên bảng hoặc điệu bộ cử chỉ bằng tay

Giai đoạn 2: Luyện nói có kiểm soát (Controled Practice)

Ở hoạt động này học sinh luyện tập theo cặp, nhóm, cá nhân dưới sự điều khiển của giáo viên Tôi thường sử dụng những lời chỉ dẫn ngắn gọn, rõ ràng, dễ hiểu, đôi khi cũng cần phải “ check introduction” (kiểm tra độ hiểu) những chỗ yêu cầu quan trọng để kiểm tra xem học sinh nắm được yêu cầu như thế nào

Một số thủ thuật thường dùng trong giai đoạn này:

Wordcues/ Picture cues, Situations, Questionnaires………

Giai đoạn 3: Luyện nói tự do (Free Practice/ Production)

Đây hoạt động để hoàn chỉnh kĩ năng nói cho học sinh, giúp các em sử dụng ngôn ngữ riêng, kiến thức vốn có của mình với mẫu câu vừa mới luyện vào tình huống cụ thể Những hoạt động của phần này thường là trò chơi (Game), một cuộc thảoluận (Discussion), khảo sát lấy thông tin (Survey), đóng vai (Role play) Trong giai đoạn này, thời gian nói dành cho học sinh chiếm khoảng 90%, tôi chỉ

là người giao nhiệm vụ, hỗ trợ cho học sinh khi cần thiết

Một số thủ thuật thường sử dụng trong giai đoạn này như: Chain games, Passing, the balls/bears, Guessing game, Interview, …

2.2.3 Các điều kiện để thực hiện:

- Để thực hiện được tốt sáng kiến này để áp dụng vào giảng dạy thì giáo viên cần phải có trình độ chuyên môn đạt chuẩn theo khung năng lực Châu âu (trình độ B1) Thường xuyên thay đổi phương pháp dạy học sao cho phù hợp với từng hoạt động của bài học

- Học sinh cần chuẩn bị bài trước khi lên lớp, có thái độ học tập tích cực

- Trang thiết bị cần phải được đảm bảo như máy chiếu, loa đài, phòng học riêng