¤ng t«i ¤ng t«i ThÊm tho¾t thÕ mµ «ng néi ® xa t«i 18 n¨m råi MÆc dï vËy, song tõ trong s©u th¼m t©m hån t«i h×nh ¶nh vÒ «ng vÉn cßn in ®Ëm nh ngµy nµo Víi d¸ng ngêi qu¾c thíc, c©n ®èi, níc da ®åi[.]
Ông Thấm mà ông nội đà xa 18 năm Mặc dù vậy, song từ sâu thẳm tâm hồn hình ảnh ông in đậm nh ngày Với dáng ngời quắc thớc, cân đối, nớc da đồi mồi, khuôn mặt chữ điền vuông vắn,mái tóc vuốt ngợc, đôi mắt to, miệng rộng, điểm miệng trông sang ông chòm râu đợc ông chăm chuốt kỹ lỡng Mặc dù ngời nông dân phát song ông có đôi tai to, miệng tơi tắn Tôi nhớ nh in ông đà 80 mơi tuổi, song nhìn ông khoẻ Có lẽ đời ông từ nhỏ đà phải chịu nhiều vất vÃ, khổ cực nên ông đợc dũa, rèn luyện nên có đợc sức khoẻ nh ! Cuộc sống bây giờ, tâm hồn lớn lên đợc nh nhờ có phần thở ông thổi vào từ bé Tại lại nói nh vậy, bố mẹ sinh đợc anh em trai, thứ hai gia đình, bố công an nên công tác năm, mẹ CB xà nên phải tham gia công tác xà hội Cả tuổi thơ anh em đợc lớn lên vòng tay yêu thơng ông bà nội Giờ đà tuổi gần 40 song hình dung đợc giọng nói ông, ấm ông hát ru mà ông đà ru từ thuở bé Ngày ấy, quê nghèo ti vi, đài báo nh nên ban ngày học tối đến nh thờng lệ phải tranh thủ nấu giúp mẹ nồi cám, vài bốn hôm lại phải mẹ xay gạo, giả gạo sau đợc ngồi vào bàn học Học xong, anh em đợc ông ôm vào lòng ru hát ngày xa Đó câu ca dao, vè mà đến thuộc làu làu nhà giữ lại ru ru mà ông đà ru tự ngày nào, lúc nh thấy kính trọng, tự hào nhớ ông đến lạ kì ! Không biết dới suối vàng ông có thấu hiểu cho lòng cháu giành cho ông không ? Cả đời ông thật vất và ! Mỗi buổi tối nh sau phút đợc thảnh thơi ông lại kể cho anh em nghe đời ông thời trai trẻ ! Vốn ngời sinh gia đình bần cố nông, lại đông anh em nên ông phải cho gia đình nhà giàu xà Hoàng Sơn gia đình ông Bạ Tới Suốt thời gian ông ông chăm làm lụng, sau tiết cóp lập gia đình trại Khu đất mà anh trai nơi mà ông bà nội đà khai hoang lập nghiệp mà có Vì chăm chỉ, hiền lành nên đợc gia đình nhà chủ thơng yêu nên đà nhận làm nuôi Có lần trớc ông hồ hởi kể : lần nhà chủ thấy hai vợ chồng riêng vất vÃ, gia đình nhà ông Bạ Tới đà gọi đến cho gánh thóc gánh đòn càn gánh kè ngày xa, ông nhận lời gánh đủ gánh thóc đầy chạy băng băng qua hai cánh đồng hai xà qua đờng xe hoả tới nhà cân đợc 120 kg Cả nhà khâm phục sức khoẻ cờng tráng ông Ông kể tiếp riêng chẳng có hai bàn tay trắng Hàng ngày, bà mò cua bắt tép, tối bện võng Tờ mờ sáng mai ông gánh võng lên tận chợ Dắt Triệu Sơn bán, vào chợ Si Nghệ An bán lấy tiền mua khoai nuôi Đến sống khấm hơn, có gia đình bố lại công tác xa, nên đà tuổi xa nhng ông phải trụ cột gia đình Có nhiều hôm, trời tối, ma tầm tả cha thấy mẹ làm nhà lo lắng, ông liền mặc áo tơi, xách đèn chai tìm Mặc dù ông chiều nh nhng ông nghiêm khắc Để cai quản anh em chúng tôi, ông đà phải sắm roi mây thật dài, đầu ông tròn lại cho dễ cầm để quắc lên ton nhà không sử dụng đến Mỗi phạm lỗi ông mẹ lại bắt nằm sấp xuống giờng tra hỏi bị thởng thức vài roi trớc đợc đứng dậy Trong bốn anh em, đứa đợc ông mẹ chiều nhng đứa bớng nên thờng bị đánh đòn nhiều Những lúc nh cảm thấy ấm ức, có hôm muốn lấy trộm roi vứt quách nhng lại không dám nhìn chằm chằm vào mà nghiến không làm chi đợc Kinh tế năm nhiều khó khăn, có thời điểm xà phải thu mua sắn cạc hu dân tộc cấp cho xà viên, mạch, ngô độn thêm vào bữa ăn Ông bà đà già nhng phải ăn nh Mặc dù song lúc đầy ¾p tiÕng cêi Vµ thÕ lµ vµo mét ngµy sau tết ngày 18 tháng chạp năm 1995, ngày thật khủng khiếp tôi, ông bị ốm đà qua đời, ông tay tôi dìu ông dạy lần cuối cùng, vừa đặt ông xuống dờng đôi mắt ông đà nhắm nghiền mà không lời trăn trối Có lẽ đời ông giản dị nên thật thản Nhìn ông biết gào thét gọi ông ông đừng nhắm mắt, đừng vuốt mặt ông cháu, ông hÃy mở mắt đi! song lời nói vô vọng, ông đà mÃi mÃi xa anh em vào cõi vĩnh Cuộc đời ông ! Giờ đà khôn lớn, đứa có gia đình riêng, có nhỏ, nhớ lại thời niên thiếu mà thấy khoé mắt cay cay, bùi ngùi nhớ ông với lòng khâm phục, kính trọng đời gian truân, vất và song trái tim ông thật bao dung! Ông đà giành trọn tình thơng yêu cho chúng ! Ông ơi, cháu mÃi mÃi nhớ ông ! Nhớ dáng hình, khuôn mặt, nụ cời lời ru ông năm đọng mÃi tâm hồn trẻ : Tháng tám trời hạn khô khan, lúa cắn cổ chuột tha vào bụi tre Đàn dế tha tổ chích choè, tha vào bụi rậm thè lè lông Hùm nằm cho lợn cạo lông Ba bốn hồng nuốt lÃo tám mơi Cái kẹo nuốt kẻ nên mời. hay Đồng Đăng có phố Kì Lừa, có nàng Tô Thị, có chùa Tam Thanh Ai lên xứ Lạng anh Bỏ quên bác mẹ sinh thnàh em Tay cầm vò rợu nắm nem MÃi vui quên hết lời em dặn dò Và nhiều khác ! Mẹ ! Mẹ đà ngày 23 ngày 29/12 mùa xuân lại Nếu mẹ sống tết năm chúng đà đợc quây quần bên mẹ để đợc mừng tuổi mẹ rồi, bà đợc đứa cháu nội vây quanh mà kể cho bµ nghe vỊ chun häc hµnh vµ cho bà tóc sâu để đợc bà mừng tuổi Nhng thật buồn chúng con, cháu nhắc bà nhng chẳng gặp đợc bà Chúng nhìn lên không trung nh thấy ẩn hình bóng cảm nhận đợc ấm mẹ Mẹ đà chín năm mẹ xa chúng mà không lời từ biệt ! Tết đà 39 tuổi đầu, chín năm qua đẫ sống nổ lực để học tập, công tác Gia đình đà có cháu, cháu đà lớn, biết học, biết tự đút cơm để ăn điều đặc biệt cháu nhắc bà nội, lúc nh hai đứa lại chạy lên bàn thờ chắp tay trớc di ảnh mẹ lầm rầm cầu mong bà phù hộ Mẹ ơi, lúc nh nơi xa xôi mẹ có cảm nhận đợc không Mặc dù đà chín năm trôi qua gia đình thiếu vắng tình mẹ, song từ sâu thẳm trái tim khắc ghi hình ảnh mẹ Con thầm cảm ơn ông trời đà ban cho mét ngêi mĐ tut vêi Trªn câi nhân gian cảm nhận mẹ ngời đẹp ! Dù đâu, làm việc hình ảnh mẹ với khuôn mặt trái xoan, mái tóc dài, nớc da trắng mịn miệng ăn trầu xinh thơm tho luôn rạng rỡ, tơi cời vui nh lúc gặp khó khăn Con cha thấy mẹ phàn nàn, nói nặng cải và bố mẹ chống dù lời Và đặc biệt đôi mắt, đôi mắt hiền từ nhân hậu ! Mẹ buồn bị ốm nhìn vào đôi mắt mẹ nh cảm nhận đợc gió mát lành thổi vào hồn Trên cánh đồng làng ta, đờng quen thuộc thấy dáng mẹ tần tảo ngợc xuôi Tất chúng biết gái mẹ ngời đẹp xà mẹ gái làng Tiên mà , Phải không ? Còn bố lúc sĩ quan công an khôi ngô, tuấn tú Có lẽ mà bố lọt đợc vào mắt xanh mẹ ! Nhng chúng hiểu đời mẹ thật vất vÃ, lẽ lập gia đình vợ chồng phải đợc sống gần nhau, nhng với mẹ không, quanh năm bố công tác xa nhà, lúc Hoàng Liên Sơn, lại vào Đồng Nai, Nh Xuân Thanh Hoá Suốt 31 năm bố cống hiến cho an ninh nớc nhà với thành tích xuất sắc 31 năm mẹ phải tất tả, lo toan Ngoài công việc xà phải công việc đồng áng, chăm bố mẹ già, nuôi bốn anh em chúng ăn học Mỗi bố phép, quà cho mẹ khen, giấy khen Huân chơng chiến sĩ vẽ vang, lúc nh thấy nét mặt mẹ thật rạng rỡ đôi mắt mẹ rạng ngời niềm vui Con thầm nghĩ có lẽ mẹ vui đợc gần bố sau ngày dài xa cách, hay mẹ vui thành tích ngời chiến sĩ công an có phần công sức mẹ Là vợ lÃnh đạo công an, Thủ quỹ, Chủ tịch Hội Phụ nữ xÃ, song nhà mẹ phải đảm 5, sµo rng, chng lóc nµo cịng cã lợn nái vài lợn thịt, gà, vịt Cả ngày mẹ phải quần quật lúc xe đạp cà tàng với túi cớc phai màu, lúc đôi quang gánh vai gánh gánh chè xanh, nÃi chuối chợ Ga, buổi chợ Sòng, lúc chợ Lăng, quần xăn lên đến bả cấy sào ruộng mùa đông lạnh giá Sinh chúng toàn trai nên biết ăn nghịch chẳng giúp mẹ đợc bao Thế ngày giáp hạt xÃ, mẹ phải HTX thuê xe lên mÃi Quan Hoá, Bá Thớc mua sắn cạc hu phát cho dân cứu đói trời rét căm căm, trâu bò HTX lăn chết làm thịt xong mẹ lại phải gánh thịt rong ruổi khắp xà để bán mong vớt vát đợc chút tiền mÃi tối mịt nhng nhìn thấy bố mẹ chồng mẹ lại nhoẻn miệng cời xăn tay vào công việc tắm rửa cho con, chuẩn bị lúa tối xay, giả cạo sắn cạc hu, tối giả, rây để sáng mai kịp làm bánh cho nhà Mẹ tất bật nh nhiều bữa quên cơm chiều Những năm bà bị ngà nằm chổ suốt bảy năm trời, ban ngày làm, tối phải làm sổ sách, nấu cám, đạp lúa công việc bề bộn nhng mẹ không để bà phải phàn nàn Ngời bà sẽ, thơm tho Những tối mùa đông bên bà có đống củi, chậu than,Những lúc nh chẳng thấy mẹ phàn nàn dù lời Có hôm năm 1986, 1987 nhìn nồi cơm có vài hạt đâu bánh bột sắn ngô nâm nhng nhà nhìn ăn ngon miệng thờng hôm nh mẹ ăn bánh làm từ sắn cạc hu bát ngô nâm cơm nhờng lại cho ông bà Thế rồi, bà nội già yếu qua đời năm 1987 , đau đớn em Thanh - đứa rốt khôi ngô, thông minh nhà đùng tra mùng tết năm 1986 Cả bầu trời nh sụp đổ đời mẹ nớc mắt mẹ đà vơi đi, dáng dấp xinh đẹp tiều tuỵ dần Khi bố hu, tởng vợ chồng khoẻ mạnh, hạnh phúc sau bao năm xa cách nhng chẳng bố lại bị bệnh, bệnh quái ác Paskinsơn đà làm bố từ sĩ quan công an điển trai, khoẻ mạnh trở nên chậm chạp cử hành động Lòng mẹ quặn đau, chạy ngợc chạy xuôi tìm thầy tìm thuốc song bệnh chẳng chịu thuyên giảm Để làm vơi buồn bố lạc quan cố gắng, anh em đà lớn nên biết tham gia cấy, nhổ cỏ mong đở đần mẹ phần Nhớ ngày lên đờng nhập ngũ làm nghĩa vụ quân thấy mẹ không khóc mà lòng mĐ vui thÊy anh em chóng trëng thµnh mẹ đà thức đêm để viết lu niệm dặn dò trớc lúc lên đờng Sáng sớm ngày mai mẹ dạy sớm lo cho bữa cơm mẹ đà tiễn chân vào tận nhà Văn hoá huyện lần đời xa mẹ, xa gia đình đà khóc oà nh nít vậy, nớc mắt nhạt nhoà thấy hình ảnh mẹ nh động viên, khích lệ trai hÃy cố lên Đầu năm 1995, phép ngày buồn ông nội ốm qua đời Cả nhà buồn rời rợi Mẹ ngời dâu hiếu thảo ông mắt nh hằn sâu thêm nỗi đau mát lớn Nhìn thấy mẹ bố chúng cố gắng Em Giang chăm học hơn, vợ chồng anh Tuyến chăm làm lại phải lên đờng vào đơn vị Thời gian trôi qua, đau nguôi ngoai dần, lúc mẹ phải tập trung cho cơng vị công tác Hội trởng phụ nữ xÃ, ngời hội trởng đợc chi em phụ nữ cà xà phải kính phục tần tảo - đảm nhiệt tình với công việc chuyên môn Mẹ ơi, nhớ nh in vào dịp tết nh gia đình ta thật vui, trớc đêm giao thừa mẹ chị tất bật chuẩn bị bánh trái thịt gà cúng để vào lúc giao thừa nhà nâng cốc chúc Những lúc nh chúng thấu hiểu tình yêu thơng bố mẹ giành cho chúng thật lớn lao Cuối năm 1995 xuất ngũ, mẹ đà đạp xe khắp nơi để tìm việc làm nhng không đợc mẹ dẫn ôn thi, cảm nhận đợc lo lắng mẹ lại cố gắng đà đậu vào s phạm Con nghĩ sau ba năm đội đợc gần bố mẹ để đợc phụng dỡng bố mẹ nhng tháng năm học hành công tác lại phải xa nhà, xa bố mẹ, lúc mẹ chạy đón lại đợc sà vào lòng mẹ Ôi ấm mẹ thật nồng nàn, lại đợc ăn bữa cơm ngon tay mẹ nấu Khi ®ã mĐ cịng ®· ®ỵc vỊ nghÜ hu, nhng làng có việc mẹ lại ngời có mặt gia đình có chuyện vui hay buồn mẹ có mặt để đợc chia vui khuyên giải Trong làng xÃ, từ ngời già, đến trẻ nhỏ, từ ngời thân ngời dng gặp mẹ vui vẻ Mẹ thật tự hào mẹ Về cách sống, đạo lí làm ngời Ra trờng đợc phân công công tác miền núi trớc miền xuôi đà lập gia đình, mẹ ngời đà hỏi vợ cho Mẹ có phải lo cho hạnh phúc chúng mà mẹ đà phải cè søc ®Ĩ råi chóng cã thai em bé đầu lòng đợc chuyển xuôi để đợc gần mẹ mẹ đà âm thầm vĩnh viễn Tại ? Tại ? mẹ mẹ mệt ngời mà mẹ chẳng chịu nói với anh em Chúng biết đời mẹ thật thiệt thòi sinh chúng toàn trai, gái để đợc gần gũi, tâm với mẹ mẹ buồn, mẹ mệt mà trai thật vô tâm Mẹ ! Hôm ngồi nhớ tới mẹ thật hối hận vô cùng, chúng cha làm để đợc báo đáp công ơn mẹ Giờ đây, không khí mùa xuân đà tràn về, gia đình không đợc quây quần ấm cúng nh trớc với ông bà, bố mẹ để đêm giao thừa lại đợc lắng nghe tiếng pháo nổ, nghe lời chúc tết đầu xuân mà chúng đà có gia đình riêng, điều kiện kinh tế đà tạm ổn lại thiếu vắng mẹ, mẹ ! Giờ khắc giao thừa đón năm đà đến nhớ mẹ viết lêi CÇu mong mĐ h·y phï cho chóng gia đình mẹ Chúng dù lớn song cần tình mẹ Dù không đợc gặp mẹ song chúng xin hứa mÃi sống làm việc thật tốt theo lời mẹ dạy bảo dù nơi đâu, hoàn cảnh hình ảnh mẹ in đậm trái tim !