Giới thiệu sơ lược về Trung Nguyên
Tên công ty: Công ty cổ phần tập đoàn Trung Nguyên.
Vào ngày 16/06/1996, Đặng Lê Nguyên Vũ đã thành lập Trung Nguyên tại Buôn Ma Thuột, trung tâm cà phê của Việt Nam, với nguồn vốn nhỏ nhưng đầy niềm tin và khát vọng xây dựng thương hiệu cà phê nổi tiếng Trung Nguyên nhanh chóng khẳng định uy tín và trở thành thương hiệu cà phê quen thuộc với người tiêu dùng trong và ngoài nước, góp phần đưa hương vị cà phê Việt Nam lan tỏa toàn cầu.
Chỉ trong 18 năm, Trung Nguyên đã phát triển từ một hãng cà phê nhỏ thành tập đoàn mạnh mẽ với 6 công ty thành viên, bao gồm sản xuất và kinh doanh trà, cà phê, nhượng quyền thương hiệu và dịch vụ phân phối Trong tương lai, tập đoàn dự kiến sẽ mở rộng với hơn 10 công ty thành viên và đa dạng hóa ngành nghề Trung Nguyên tiên phong trong mô hình nhượng quyền tại Việt Nam với gần 1000 quán cà phê nhượng quyền trong nước và 8 quán quốc tế tại các nước như Mỹ, Nhật Bản, Singapore, Thái Lan, Trung Quốc, Campuchia, Ba Lan và Ukraina Sản phẩm cà phê Trung Nguyên và cà phê hòa tan G7 đã được xuất khẩu tới hơn 60 quốc gia, với các thị trường trọng điểm như Mỹ, Canada, Anh và Đức Ngoài ra, Trung Nguyên còn xây dựng hệ thống hơn 1000 cửa hàng tiện lợi và trung tâm phân phối trên toàn quốc.
Niềm tin: Cà phê mang lại sức mạnh, sự giàu có và hạnh phúc đích thực.
Tầm nhìn: Trở thành một tập đoàn thúc đẩy sự trỗi dậy của nền kinh tế Việt
Nam, giữ vững sự tự chủ về kinh tế quốc gia và khơi dậy, chứng minh cho một khát vọng khám phá và chinh phục.
Sứ mệnh của chúng tôi là xây dựng thương hiệu hàng đầu bằng cách mang đến cho người thưởng thức cà phê nguồn cảm hứng sáng tạo và niềm tự hào về phong cách Trung Nguyên, thể hiện đậm đà văn hóa Việt.
Giá trị cốt lõi của chúng tôi bao gồm khát vọng lớn mạnh, tinh thần quốc gia và quốc tế, cùng với sự sáng tạo và đột phá không ngừng Chúng tôi cam kết thực thi vượt trội, tạo ra giá trị bền vững và phát triển lâu dài.
Các loại sản phẩm: Cà phê Trung Nguyên chia làm 3 dòng sản phẩm: Sản phẩm cao cấp, trung cấp và thông thường.
Vị trí và vai trò cụ thể của các thành viên chủ chốt
Nhà cung cấp các cấp
Nhà cung cấp là yếu tố quan trọng trong chuỗi cung ứng của doanh nghiệp, ảnh hưởng đến chất lượng và giá cả sản phẩm Trung Nguyên đã đầu tư vào máy móc chế biến hiện đại từ các công ty hàng đầu thế giới như Neuhaus và Neotec Ngoài ra, Trung Nguyên hợp tác với các nhà cung cấp bao bì uy tín như VINA PRINTING và Công ty Cổ phần Bao bì Tín Thành, giúp giữ lại hương vị tinh túy của cà phê trong từng sản phẩm, điều mà không thương hiệu nào khác trên thế giới có được.
Hạt cà phê thô là nguyên liệu chính quyết định chất lượng sản phẩm của Trung Nguyên, với nguồn cung ứng từ 5 vùng nguyên liệu nổi tiếng: Robusta Buôn Ma Thuột, Arabica Jamaica, cà phê Ethiopia, Brazil và Colombia Chủ tịch Đặng Lê Nguyên Vũ khẳng định cam kết tạo ra tuyệt phẩm cà phê tốt nhất cho sự sáng tạo và thành công Trung Nguyên cũng thu mua cà phê từ các nhà cung cấp trong nước, tận dụng lợi thế từ thủ phủ cà phê Việt Nam Công ty áp dụng hai hình thức thu mua: qua doanh nghiệp tư nhân và trực tiếp từ nông dân Để khắc phục những khó khăn trong nguồn cung, Trung Nguyên đầu tư và quản lý trực tiếp các nông trại, giúp chủ động nguồn nguyên liệu và củng cố mối quan hệ với nông dân Việc lựa chọn nhiều nhà cung cấp cũng giúp Trung Nguyên phân tán rủi ro, đảm bảo nguồn nguyên liệu luôn ổn định trong sản xuất.
Các nhà cung cấp của Trung Nguyên đóng vai trò then chốt trong việc cung cấp nguyên liệu cà phê thô cho sản xuất, đồng thời tìm kiếm các lựa chọn nguyên liệu tốt hơn khi thị trường trở nên bão hòa Họ không chỉ cung cấp đầu vào quan trọng mà còn ảnh hưởng lớn đến giai đoạn đầu của chuỗi cung ứng Trung Nguyên.
Nhà máy sản xuất
Mắt xích thứ hai trong chuỗi cung ứng của Trung Nguyên là các nhà máy sản xuất, tập trung vào sơ chế, chế biến và đóng gói sản phẩm cà phê Trung Nguyên được hỗ trợ công nghệ từ các tập đoàn hàng đầu thế giới, đảm bảo thân thiện với môi trường Từ một cơ sở rang xay nhỏ, Trung Nguyên đã phát triển thành một tập đoàn vững mạnh với ba nhà máy sản xuất cà phê hòa tan Nhà máy ở Bình Dương sử dụng công nghệ và thiết bị từ FEA, công ty hàng đầu của Ý trong lĩnh vực chế biến thực phẩm Nhà máy ở Bắc Giang là nhà máy cà phê hòa tan lớn nhất châu Á, chuyên chế biến và đóng gói cà phê hòa tan G7, đồng thời đầu tư vào công nghệ chế biến để đáp ứng nhu cầu xuất khẩu Nhà máy cà phê Sài Gòn cũng nằm tại Bình Dương, góp phần vào sự phát triển của Trung Nguyên.
Vào năm 2010, một hợp đồng chuyển nhượng với Vinamilk đã được thực hiện với tổng vốn đầu tư hơn 17 triệu USD Quá trình sản xuất sản phẩm cung cấp cho người tiêu dùng bao gồm các hoạt động sơ chế, chế biến và đóng gói thành phẩm cuối cùng, mà các nhà máy sản xuất chịu trách nhiệm chính trong toàn chuỗi Quá trình chế biến diễn ra qua ba bước lớn với các chức năng chính rõ ràng.
Xử lý nguyên liệu cà phê thô là bước đầu tiên trong quy trình sản xuất, nhằm kiểm tra và đảm bảo chất lượng đầu vào Quá trình này bao gồm việc sàng lọc tạp chất và sấy khô nguyên liệu cà phê thô để đạt được tiêu chuẩn chất lượng cao nhất.
Rang cà phê là một trong những công đoạn khó khăn nhất, quyết định phong vị cho hạt cà phê Trung Nguyên sở hữu 3 nhà máy sản xuất cà phê rang xay: nhà máy tại KCN Tân Đông Hiệp A, Bình Dương, với công suất 3.000 tấn cà phê hòa tan và tổng vốn đầu tư trên 10 triệu USD; nhà máy ở Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk, với vốn đầu tư khoảng 711,72 tỷ đồng (40 triệu USD) và công suất 60.000 tấn/năm; và nhà máy chế biến cà phê rang xay tại Buôn Ma Thuột, có công suất 10.000 tấn/năm, là nhà máy lớn nhất vùng Cao Nguyên, trong đó 80% sản lượng dành cho xuất khẩu.
Cà phê hòa tan được sản xuất qua quy trình gồm các bước trích ly, lọc bã, cô đặc và sấy khô phun trước khi đóng gói.
Trung Nguyên kết hợp công nghệ hiện đại và bí quyết phương Đông để tạo ra những sản phẩm cà phê độc đáo, đáp ứng nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng Hiện tại, hãng cung cấp hơn 30 loại sản phẩm cà phê, bao gồm cà phê tươi gu truyền thống với hương vị đậm đà và cà phê tươi gu sành điệu với hương vị nhẹ nhàng, thơm ngon.
Nhà phân phối
Nhà phân phối đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng của Trung Nguyên, là cầu nối giữa nhà sản xuất và khách hàng Họ chịu trách nhiệm phân phối sản phẩm, đưa cà phê Trung Nguyên đến tay người tiêu dùng trên toàn quốc, giúp khách hàng tiếp cận nhanh chóng với sản phẩm Điều này không chỉ mang lại những ly cà phê hấp dẫn mà còn tạo sức cầu cho mặt hàng cà phê trong và ngoài nước Nhà phân phối cũng là kênh trả lời thắc mắc về sản phẩm và phối hợp các mục tiêu của từng thành viên trong kênh phân phối, góp phần thúc đẩy mục tiêu chung của tổ chức.
Với mặt hàng chính là cà phê, hệ thống phân phối của Trung Nguyên thực hiện vai trò của mình thông qua các kênh chính sau đây:
Trung gian phân phối truyền thống:
Hệ thống phân phối truyền thống của Trung Nguyên đảm bảo sản phẩm được đưa đến tay người tiêu dùng thông qua các nhà phân phối và siêu thị bán lẻ như Tops Market, VinMart, và Co.op Mart Công ty đã xây dựng một mạng lưới phân phối rộng khắp với 121 nhà phân phối, 7000 điểm bán hàng và 59000 cửa hàng bán lẻ trong nước và quốc tế Một số nhà phân phối tiêu biểu của Trung Nguyên bao gồm Công ty TNHH MTV Thương mại Dịch vụ và Xuất nhập khẩu Khang An.
TM DV SC Tiến Minh,…
Chuỗi cửa hàng Trung Nguyên E-Coffee:
Sau lễ ra mắt thương hiệu mới Trung Nguyên Legend kỷ niệm 22 năm thành lập, toàn bộ hệ thống của Trung Nguyên đã có sự thay đổi lớn về logo, màu sắc và cách vận hành Chuỗi cà phê Trung Nguyên được tách thành hai nhánh riêng biệt: Trung Nguyên Legend và E-coffee Đến tháng 6/2019, trong tổng số 102 cửa hàng, có 66 cửa hàng mang thương hiệu Trung Nguyên Legend và 36 cửa hàng E-coffee Mô hình Legend mới không gian rộng rãi với thư viện 16.000 cuốn sách thuộc 12 lĩnh vực, trong khi E-coffee được thiết kế phù hợp với giới trẻ và cộng đồng startup.
Tập đoàn Trung Nguyên Legend chính thức ra mắt phiên bản mới Trung Nguyên E-Coffee 2020 - hội tụ tinh hoa 3 nền văn minh cà phê thế giới: Ottoman
Trung Nguyên E-Coffee đang tạo ra một làn sóng bùng nổ trong lĩnh vực nhượng quyền với chính sách phí 0 đồng và mục tiêu mở 3.000 cửa hàng trên toàn quốc Đến nay, hơn 1.000 đối tác đã lựa chọn Trung Nguyên E-Coffee như một giải pháp kinh doanh tối ưu, với tốc độ đăng ký mở mới trung bình hơn 10 cửa hàng mỗi ngày, hiện diện ở tất cả các tỉnh thành từ Bắc vào Nam.
Trung Nguyên E-Coffee đang thu hút sự chú ý từ các đối tác quốc tế tại Trung Quốc, Hàn Quốc, Mỹ, Nga và châu Âu Hãng đã lên kế hoạch mở rộng phát triển tại những thị trường này trong năm tới, mặc dù mới chỉ là một tân binh trong ngành.
Hệ thống Trung Nguyên Legend Cafe
Cửa hàng cafe Trung Nguyên Legend hiện nay có mặt rộng rãi và ảnh hưởng lớn, chủ yếu hướng đến nhóm khách hàng là dân văn phòng có văn hóa – trí thức Đặt tại những vị trí đắc địa ở Hồ Chí Minh, như Vạn Hạnh Mall và Aeon Mall, Trung Nguyên Legend Cafe gây ấn tượng với quy mô lớn và thiết kế bàn ghế đặc trưng, dễ dàng nhận diện thương hiệu Một điểm nổi bật không thể thiếu là những kệ sách gỗ đẹp, được trưng bày tại những vị trí nổi bật, thể hiện sự trân trọng tri thức và lan tỏa nguồn năng lượng tích cực đến khách hàng.
Từ ngày 02/10, Trung Nguyên Legend Café đã mở lại nhiều không gian tại Tp Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng, Đắk Lắk, Nha Trang và Cần Thơ, mang đến cho khách hàng những ly cà phê năng lượng tuyệt hảo cùng các thức uống thanh nhiệt, tốt cho sức khỏe Khách hàng có thể thưởng thức các sản phẩm qua hình thức bán mang đi (take away) và nhận quà tặng ưu đãi trên toàn menu.
Nhà phân phối trong chuỗi cung ứng của Trung Nguyên không ngừng mở rộng vai trò của mình bằng cách cung cấp một danh mục sản phẩm đa dạng và linh hoạt, vượt ra ngoài cà phê thông thường.
Nguyên Legend Cafe cung cấp đa dạng sản phẩm bao gồm cà phê chai Success, cà phê đóng gói, dụng cụ pha chế, quà tặng cao cấp, phụ kiện, sách quý, và máy móc thiết bị pha chế.
Qua sàn thương mại điện tử
Đa dạng hóa kênh bán hàng online qua các nền tảng thương mại điện tử đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao tỷ lệ chuyển đổi khách hàng tiềm năng và mở rộng khả năng tiếp cận khách hàng trong bối cảnh hiện nay.
Vào ngày 19/05/2014, Công ty Cổ phần Tập đoàn cà phê Trung Nguyên đã ra mắt Đại siêu thị Cà phê (Hypermarket Coffee) đầu tiên tại Việt Nam, tạo ra một không gian online chuyên biệt cho cà phê Nơi đây mang đến một thế giới cà phê phong phú với nhiều sản phẩm và dịch vụ, bao gồm cung cấp cà phê Trung Nguyên, máy móc và thiết bị pha chế, nguyên liệu pha chế, các vật phẩm liên quan đến cà phê, tour du lịch đến Buôn Ma Thuột - thủ phủ cà phê Việt Nam, cùng với các mô hình kinh doanh cà phê hiện đại.
Trung Nguyên Legend đã hợp tác với Amazon và Alibaba để mở "siêu thị cà phê" trên hai nền tảng thương mại điện tử hàng đầu, nhằm hiện thực hóa khát vọng chinh phục thị trường toàn cầu Tại siêu thị điện tử này, khách hàng có thể dễ dàng mua sắm tất cả các sản phẩm cà phê của hãng, cùng với các trang thiết bị và dụng cụ pha chế cần thiết.
Sàn thương mại điện tử Alibaba hỗ trợ giao dịch B2B cho các sản phẩm của Trung Nguyên, kết nối các doanh nghiệp để họ tự thỏa thuận Khi giao dịch thành công, Alibaba sẽ giới thiệu đơn vị vận chuyển và thanh toán, giúp hai bên tối ưu hóa lợi ích trong quá trình làm việc.
Năm 2020, Trung Nguyên Legend đã khai trương Thế Giới Cà Phê và hợp tác với hơn 30 trang thương mại điện tử hàng đầu tại Hàn Quốc, Trung Quốc, cũng như các nền tảng thương mại điện tử lớn ở Việt Nam như Lazada, Tiki và Shopee Tập đoàn cũng đã ứng dụng công nghệ trên các nền tảng mua sắm trực tuyến như Grab.
Go Food và Loship đang tăng cường hợp tác với các đối tác thanh toán trực tuyến để cải thiện dịch vụ giao hàng tận nơi cho chuỗi cửa hàng Trung Nguyên Legend và Trung Nguyên E-Coffee, nhằm tối ưu hóa trải nghiệm khách hàng Trung Nguyên Legend đã thành công gia nhập vào hệ thống các chuỗi siêu thị lớn toàn cầu như Metro tại Nga, Costco tại Úc, Costco Business Center tại Mỹ, 7-Eleven tại Thái Lan, và Lotte cùng Homeplus tại Hàn Quốc.
Khách hàng
Khách hàng là yếu tố quyết định sự thành công của Trung Nguyên, góp phần nâng cao giá trị thương hiệu và duy trì sự phát triển bền vững Họ không chỉ tham gia vào quá trình tiêu thụ mà còn là nhân tố quan trọng giúp hoàn thiện chuỗi cung ứng Phản hồi của khách hàng về sản phẩm và dịch vụ giúp Trung Nguyên điều chỉnh chiến lược quản trị chuỗi cung ứng một cách linh hoạt Đặc biệt, hơn 50% khách hàng của Trung Nguyên Legend thuộc độ tuổi 25-45, chủ yếu là giới văn phòng, doanh nhân và quản lý trung cao cấp, đây là nhóm có khả năng chi tiêu cao và ảnh hưởng lớn đến chính sách sản phẩm cũng như hoạt động phân phối của công ty Nhóm khách hàng này đã đóng góp đáng kể vào việc xây dựng hai hệ thống nhượng quyền, tập trung vào khách hàng tri thức và các start-up trẻ.
Thành công và hạn chế của CCU Trung Nguyên
Thành công
Trung Nguyên hiện có một hệ thống sản xuất cafe hòa tan và các loại cafe khác hoạt động hiệu quả, với nguyên liệu được cung cấp từ các nông trại do chính Trung Nguyên đầu tư và quản lý Điều này giúp Trung Nguyên trở thành nhà cung cấp nguyên liệu đầu vào cho chính quá trình sản xuất của mình, đồng thời giảm thiểu áp lực cạnh tranh từ các nhà cung cấp bên ngoài.
Trung Nguyên áp dụng tiêu chuẩn UTZ cho các vùng nguyên liệu nhằm đảm bảo truy nguyên nguồn gốc sản phẩm, bảo vệ môi trường, tuân thủ quy định thương mại và công ước lao động quốc tế Điều này giúp đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường, đặc biệt là thị trường toàn cầu.
Trung Nguyên tự đầu tư vào sản xuất và cung cấp nguồn nguyên liệu cho chính mình, điều này giúp họ không cần yêu cầu chào hàng hay lựa chọn nhà cung ứng Cà phê Trung Nguyên đã hoàn toàn tự cung ứng nguyên liệu, đảm bảo chất lượng và sự độc lập trong quy trình sản xuất.
Chính sách đào tạo nhà cung cấp của Công ty Trung Nguyên là một hoạt động chiến lược nhằm nâng cao chất lượng nguyên liệu cho sản phẩm cà phê đặc biệt Công ty áp dụng tiêu chuẩn UTZ cho các vùng nguyên liệu, đảm bảo truy nguyên nguồn gốc sản phẩm và góp phần bảo vệ môi trường Đồng thời, Công ty tuân thủ các quy định về thương mại và công ước lao động quốc tế, đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường, đặc biệt là thị trường toàn cầu.
Trong chương trình tập huấn, Công ty Trung Nguyên trang bị cho nông dân kiến thức về lợi ích và phương pháp áp dụng tiêu chuẩn UTZ trong canh tác cà phê, bao gồm quy định về nước tưới, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, thu hoạch, chế biến, bảo quản, môi trường, đa dạng sinh học, chống xói mòn đất, và bảo vệ quyền lợi người lao động và trẻ em Buổi tập huấn, tài liệu và triển khai thực tế giúp nông dân nâng cao kiến thức và kỹ năng canh tác, từ đó đạt sản lượng cà phê cao với chất lượng tốt nhất, đảm bảo nguồn thu mua ổn định và giá thu mua cao hơn thị trường.
Chính sách hỗ trợ kỹ thuật đầu tư đầu vào:
Công ty Trung Nguyên cam kết hỗ trợ tối đa cho các hộ nông dân trồng cà phê, nhằm đảm bảo nguồn nguyên liệu chất lượng và nâng cao lợi ích cho cộng đồng cũng như ngành cà phê Việt Nam.
Cty Trung Nguyên kết hợp chương trình phát triển vùng nguyên liệu cà phê bền vững UTZ Certified, hỗ trợ nông dân ứng dụng kỹ thuật tưới nước nhỏ giọt hiện đại của Israel và công nghệ phân bón Yara Hệ thống này giúp tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả và bảo vệ môi trường bằng cách phân phối nước trực tiếp đến từng cây cà phê, đồng thời bón phân qua hệ thống tưới với các van điều khiển tự động và lọc nhiều tầng, tiết kiệm tới 60% lượng nước Chương trình đã đạt hiệu quả cao trong năm qua và nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ các hộ nông dân trồng cà phê.
Trung Nguyên đang triển khai xây dựng "Quỹ Trung Nguyên hỗ trợ nông dân trồng cà phê và phát triển cây cà phê bền vững" (viết tắt là Trung Nguyen Coffee Foun) với nguồn vốn hoạt động ban đầu là 15 tỷ đồng mỗi năm.
Mối quan hệ lâu bền với nhà cung cấp:
Tổng giám đốc Trung Nguyên thường xuyên công tác tại các nhà cung cấp để củng cố mối quan hệ lâu dài, trong đó có chuyến thăm công ty Neuhaus Neotec, nhà sản xuất thiết bị chế biến cà phê hàng đầu thế giới tại Đức Ông Gustav Lührs, Giám đốc điều hành Neuhaus Neotec, đã nhiệt tình chào đón đoàn Trung Nguyên và giới thiệu các thiết bị tiên tiến sắp ra mắt trên thị trường quốc tế.
Công ty Trung Nguyên đã đầu tư mở rộng nhà máy chế biến cà phê với công nghệ hiện đại nhất thế giới, đồng thời phát triển nguồn nguyên liệu bền vững UTZ Certified Điều này giúp tạo ra những sản phẩm cà phê đặc biệt, đáp ứng nhu cầu của thị trường trong nước và quốc tế.
Trung Nguyên đang xây dựng chuỗi nhà máy cà phê hòa tan lớn nhất châu Á, với nhà máy Cà phê Trung Nguyên Bắc Giang là cơ sở thứ hai của dòng sản phẩm G7 tại Bắc Giang Đây cũng là nhà máy cà phê thứ năm trong dự án hệ thống nhà máy hiện đại nhất châu Á của Trung Nguyên, với tổng vốn đầu tư lên tới 2.200 tỷ đồng, trong đó hơn 30 triệu USD được dành riêng cho nhà máy tại Bắc Giang.
Trung Nguyên áp dụng hệ thống đa kênh hiệu quả để đưa sản phẩm đến tay người tiêu dùng, không chỉ tối ưu hóa chức năng của hệ thống mà còn thể hiện tầm nhìn chiến lược trong hoạt động phân phối sản phẩm.
Mối quan hệ với khách hàng trong chuỗi cung ứng của Trung Nguyên
Trung Nguyên đã xây dựng chuỗi cung ứng thành công, giúp đáp ứng nhu cầu khắt khe của khách hàng về sự đa dạng, tiện lợi và giá thành hợp lý Điều này không chỉ khẳng định khả năng am hiểu và quan hệ tốt với khách hàng mà còn thể hiện hiệu quả, uy tín và khả năng hợp tác trong kinh doanh.
Khách hàng tổ chức mua hàng với số lượng lớn sẽ được hưởng mức giá chiết khấu hấp dẫn cùng nhiều ưu đãi khác dành cho khách hàng lâu dài từ công ty.
Những thành công của chuỗi cung ứng cà phê Trung Nguyên trên thị trường
Chuỗi cung ứng của Trung Nguyên được coi là thành công nhờ vào việc thu mua nguyên liệu chủ động, đầu tư vào quy trình sản xuất hiệu quả và hệ thống phân phối rộng rãi, đảm bảo sản phẩm đến tay khách hàng một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Hạn chế
Trung Nguyên đã đầu tư mạnh mẽ vào chuỗi cung ứng của mình, bao gồm hỗ trợ nhà cung ứng và đào tạo người trồng cà phê, nhằm tối ưu hóa hiệu quả hoạt động Họ cũng chi một khoản lớn cho việc xây dựng nhà máy và phát triển hệ thống cửa hàng, đảm bảo cung cấp sản phẩm chất lượng cao đến tay người tiêu dùng.
Trung Nguyên đang đối mặt với nhiều thách thức trong việc quản lý chuỗi cửa hàng nhượng quyền do sự phát triển quá nhanh Các cửa hàng nhượng quyền này chủ yếu chỉ bán cà phê từ Trung Nguyên và mang tên thương hiệu, nhưng không thực sự đáp ứng tiêu chí của một chuỗi nhượng quyền đúng nghĩa, với sự không đồng bộ trong trang trí, quy mô, thực đơn và cách quản lý.
THU HỒI TRONG CHUỖI CUNG ỨNG
Tổng quan về thu hồi trong chuỗi cung ứng
Thu hồi là một phần quan trọng trong chuỗi cung ứng, giúp di chuyển và quản lý hiệu quả sản phẩm, bao bì và thông tin từ điểm tiêu thụ trở về nguồn gốc Mục tiêu của quá trình này là phục hồi giá trị sản phẩm hoặc xử lý chất thải một cách hợp lý.
Mục tiêu chính là tối đa hóa giá trị kinh tế của sản phẩm và giảm thiểu lượng chất thải trong quá trình xử lý Điều này không chỉ giúp các doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng giảm chi phí mà còn đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách hàng và thực hiện trách nhiệm xã hội một cách hiệu quả.
Đối tượng thu hồi bao gồm nguyên liệu, vật liệu, chi tiết và bộ phận không đạt yêu cầu cần khắc phục hoặc sửa chữa Ngoài ra, còn có bao bì hàng hóa, sản phẩm lỗi hoặc sai sót, sản phẩm bảo hành, sản phẩm lỗi mốt, hết hạn sử dụng, hết khấu hao và các loại bao bì khác.
Trong chuỗi cung ứng, thu hồi chính là những chuyển động ngược chiều so với dòng cung ứng thuận chiều của các đối tượng vật chất.
Mô hình vận động và vị trí vận động của thu hồi trong chuỗi cung ứng
Cơ hội và thách thức của thu hồi trong chuỗi cung ứng
2.2.1 Cơ hội của thu hồi trong chuỗi cung ứng
Trong môi trường kinh doanh cạnh tranh khốc liệt hiện nay, các doanh nghiệp cần điều chỉnh chiến lược để giảm chi phí, tăng doanh thu và nâng cao dịch vụ khách hàng, đồng thời giảm thiểu tác động đến môi trường Điều này đã thúc đẩy chuỗi cung ứng thu hồi trở thành yếu tố quan trọng trong chiến lược chuỗi cung ứng hiện tại và tương lai Do đó, việc thực hiện và phát triển hoạt động này mở ra nhiều cơ hội cho doanh nghiệp.
Hiện nay, tăng trưởng kinh tế gắn liền với bảo vệ môi trường đang trở thành xu hướng quan trọng mà doanh nghiệp cần quan tâm Đây không chỉ là yêu cầu trong phát triển ngành công nghiệp bản địa mà còn là tiêu chí quyết định cho các nhà đầu tư Do đó, việc thực hiện các hoạt động thu hồi trong chuỗi cung ứng xanh và áp dụng biện pháp thân thiện với môi trường trở thành quy trình thiết yếu, giúp thu hút vốn đầu tư nước ngoài và xây dựng trách nhiệm cộng đồng Xu hướng này đã tạo ra cơ hội thuận lợi cho hoạt động thu hồi, thúc đẩy sự phát triển bền vững trong kinh doanh.
Sự đồng tình và ủng hộ của khách hàng là yếu tố quan trọng trong hoạt động thu hồi của doanh nghiệp, đóng vai trò như động lực và cơ hội lớn để cải thiện chuỗi cung ứng Người tiêu dùng đặt tiêu chuẩn cao về an toàn, chất lượng sản phẩm và vệ sinh, điều này thúc đẩy doanh nghiệp nâng cao trách nhiệm trong việc xử lý các sản phẩm không đạt yêu cầu Khi khách hàng thấy rõ quy trình thu hồi và sự cam kết của doanh nghiệp, họ sẽ cảm thấy tin tưởng và hài lòng hơn, từ đó tăng cường sự trung thành và khả năng mua sắm của họ đối với sản phẩm của doanh nghiệp.
Khách hàng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra cơ hội cho doanh nghiệp, giúp họ thu hồi vốn ngay cả khi phải đối mặt với những khó khăn về chi phí.
2.2.2 Thách thức của quản lý thu hồi trong chuỗi cung ứng Để đạt những cơ hội rộng mở đó, thì doanh nghiệp cũng phải chịu không ít thách thức khi thực hiện chuỗi quản lý này
Hoạt động dự báo trong thu hồi sản phẩm gặp nhiều khó khăn hơn so với dòng cung ứng hàng hóa, do sự phát sinh của các đối tượng thu hồi từ nhiều lý do khác nhau, khiến việc hoạch định trở nên phức tạp Sự khác biệt về không gian, thời gian và tỷ lệ thu hồi từ từng vị trí làm cho việc dự báo trở nên thách thức Các thành viên trong chuỗi cung ứng gặp khó khăn trong việc xác định thời điểm, địa điểm và cách thức thu hồi sản phẩm.
Chất lượng và giá trị của sản phẩm thu hồi không đồng nhất do sản phẩm có thể bị lỗi hoặc phá hủy ở các mức độ khác nhau Giá trị của sản phẩm thu hồi phụ thuộc vào hiện trạng hàng hóa, yêu cầu phục hồi của khách hàng và năng lực của người thu hồi Sự khác biệt này gây khó khăn trong việc dự tính các chi phí liên quan đến dòng thu hồi.
Kết hợp dòng thu hồi trong chuỗi cung ứng với dòng xuôi là một thách thức lớn do dòng thu hồi bắt đầu từ nhiều vị trí khác nhau, tập trung về một điểm đích là trung tâm phục hồi hoặc điểm xử lý chất thải Việc này làm khó khăn cho việc tối ưu hóa chi phí vận chuyển, mặc dù tận dụng hành trình không tải có thể mang lại lợi ích.
Quá trình thu hồi sản phẩm là một chuỗi hoạt động phức tạp, bao gồm tập hợp, vận chuyển, dự trữ, kiểm tra, phân loại, phục hồi và tiêu hủy Các thành viên trong chuỗi cung ứng chỉ có thể xác định bước tiếp theo sau khi thực hiện kiểm tra kỹ lưỡng sản phẩm thu hồi Hơn nữa, mạng lưới thu hồi đòi hỏi sự phối hợp của nhiều tổ chức, bao gồm nhà cung cấp dịch vụ thu gom, sửa chữa, tái sản xuất, tái chế, cũng như các cơ quan chính phủ và tổ chức từ thiện, làm cho quá trình này trở nên phức tạp hơn.
Chi phí thu hồi thường khó dự đoán và thường cao hơn so với chi phí vận hành dòng phân phối Việc ước lượng các khoản chi phí phát sinh liên quan đến thu hồi là một thách thức lớn, và những chi phí này thường vượt quá dự kiến.
Chu trình thu hồi
Quy trình thu hồi nhằm phân loại và xử lý các đối tượng trong chuỗi cung ứng, tối ưu hóa việc thu thập cho người sở hữu và giảm thiểu chi phí cũng như trách nhiệm pháp lý liên quan.
Các nghiên cứu hiện nay thống nhất bốn giai đoạn chính trong quy trình thu hồi là: (1) Tập hợp; (2) Kiểm tra, phân loại; (3) Xử lý; (4) Phân phối lại.
Tập hợp là giai đoạn quan trọng trong quy trình thu hồi, nơi thu gom các đối tượng và vận chuyển chúng đến điểm tập trung Việc thu gom có thể thực hiện qua kho trung tâm hoặc các cửa hàng địa phương Sau đó, sản phẩm sẽ được chuyển đến các điểm thu hồi để kiểm tra và phân loại, đóng vai trò như khâu tiền xử lý nhằm loại bỏ những đối tượng không mong muốn khỏi hệ thống thu hồi.
Tại điểm thu hồi tập trung, sản phẩm được kiểm tra chất lượng và phân loại theo mức độ hư hỏng, loại linh kiện, mẫu mã và đặc điểm riêng Quá trình này có thể thực hiện thủ công hoặc bằng hệ thống bán tự động, nhằm đánh giá trạng thái từng sản phẩm Kết quả của giai đoạn này là cơ sở quan trọng để xác định phương án xử lý tiếp theo.
Sau khi thu hồi và phân loại sản phẩm, có ba phương pháp chính để xử lý Đầu tiên, sử dụng lại trực tiếp hoặc bán lại sản phẩm vẫn đảm bảo chất lượng, như linh kiện và bao bì tái sử dụng Thứ hai, phục hồi sản phẩm khi chúng không còn đáp ứng yêu cầu sử dụng, với năm hoạt động được sắp xếp theo mức độ cần tháo rời và phục hồi Cuối cùng, bán lại sản phẩm đã hao mòn hoặc không còn nhu cầu tại thị trường hiện tại sang các thị trường khác hoặc cửa hàng giảm giá.
1 Sửa chữa: Được thực hiện khi sản phẩm hay một bộ phận nào đó của sản phẩm bị khuyết tật, ảnh hưởng đến quá trình sử dụng Mục đích sửa chữa là hạn chế phải tháo dỡ và sản xuất lại sản phẩm.
2 Tân trang: Trường hợp bề mặt bên ngoài của sản phẩm không còn nguyên vẹn như trầy xước, bóp méo hoặc màu sắc không phù hợp, sản phẩm có thể được tân trang lại để trở thành sản phẩm hữu dụng.
3 Sản xuất lại: Nhằm mục đích làm cho sản phẩm đã qua sử dụng có mức chất lượng như ban đầu bằng cách sử dụng các công nghệ nghệ để chế tạo sản phẩm đã qua sử dụng thành các sản phẩm mới.
4 Tháo dỡ lấy linh kiện: Còn gọi là tháo dỡ có chọn lọc, các chi tiết được tháo dỡ còn giá trị sẽ được chuyển sang lắp ráp vào sản phẩm khác.
5 Tái chế: Khác với sản xuất lại, trong tái chế không có bộ phận nào của sản phẩm được bảo tồn Mục đích của tái chế là xử lý các sản phẩm thu hồi để tạo thành nguyên liệu quay trở lại phục vụ quá trình sản xuất Điển hình là tái chế nguyên liệu nhựa, giấy, thủy tinh. c, Thải hồi sản phẩm: Đối với những sản phẩm, chi tiết, bộ phận, bao bì có mức đọ phá hủy nghiêm trọng, hoặc do trách nhiệm pháp lý và các quy định môi trường, sẽ được hủy bỏ an toàn với chi phí thấp nhất Hai biện pháp thải hồi phổ biến là thiêu hủy để thu năng lượng và chôn lấp.
Giai đoạn phân phối lại là quá trình đưa sản phẩm trở lại thị trường sau khi được phục hồi Sản phẩm sẽ được phân phối tại thị trường thứ cấp hoặc thị trường cũ, tùy thuộc vào nhu cầu của khách hàng và khả năng marketing cho sản phẩm đã phục hồi.
Phương pháp thu hồi
2.4.1 Mô hình tổ chức thu hồi trong chuỗi cung ứng
Hình 1: Mô hình tổ chức kênh thu hồi trong chuỗi cung ứng sản phẩm
Nhà sản xuất có thể thực hiện việc thu hồi sản phẩm trực tiếp từ người tiêu dùng thông qua các chương trình khuyến mại hoặc chính sách đổi cũ lấy mới Tuy nhiên, phương án này thường có tỷ lệ thu hồi thấp và phù hợp hơn với các sản phẩm đã hết thời gian sử dụng.
Nhà bán lẻ có thể thực hiện thu hồi sản phẩm thay mặt cho nhà sản xuất, kết hợp với hoạt động bán hàng, chương trình khuyến mãi và dịch vụ chăm sóc khách hàng Phương án này phù hợp cho những sản phẩm cần thu hồi do khuyết tật hoặc hư hỏng xảy ra trong quá trình bán lẻ.
Thu hồi thông qua bên thứ ba là phương án tổ chức chuyên môn hoá cao, phù hợp cho mọi đối tượng thu hồi Nhờ vào năng lực chuyên môn và quy mô lớn, phương án này giúp giảm chi phí thu hồi hiệu quả Đồng thời, nhà sản xuất có thể tập trung vào năng lực cạnh tranh cốt lõi của mình.
2.4.2 Các chiến lược thu hồi trong chuỗi cung ứng
Chiến lược thu hồi tập trung
Hình 2: Chiến lược thu hồi tập trung (Blackburn và cộng sự 2004)
Chiến lược thu hồi tập trung sử dụng một trung tâm thu hồi để xử lý hiệu quả và tiết kiệm chi phí trong toàn bộ mạng lưới Sản phẩm thu hồi được vận chuyển với quy mô lớn nhằm giảm chi phí vận chuyển, sau đó được đưa đến trung tâm xử lý để phân loại, kiểm tra, đánh giá và lựa chọn phương pháp xử lý phù hợp, giúp nhà bán lẻ và thu gom tiết kiệm thời gian và nguồn lực.
Với ưu thế về chi phí, mô hình xử lý tập trung đã được các nhà quản lý chuỗi cung ứng sử dụng rộng rãi
Mô hình này không thích hợp cho các sản phẩm có tính nhạy cảm với thời gian, vì giá trị còn lại của chúng giảm nhanh chóng khi quá trình xử lý tập trung bị trì hoãn.
Chiến lược thu hồi phân tán
Hình 2: Mô hình kênh thu hồi phân tán (Blackburn và cộng sự 2004)
Chiến lược thu hồi phân tán tập trung vào việc kiểm tra, đánh giá và phân loại sản phẩm thu hồi ngay tại các cơ sở thu gom đầu tiên Sau đó, sản phẩm sẽ được chuyển đến các điểm xử lý phù hợp tiếp theo, nhằm tối ưu hóa thời gian trong chuỗi cung ứng.
Chiến lược này tối ưu hóa quy trình thu hồi sản phẩm trong chuỗi cung ứng ngược, giảm thiểu thời gian trì hoãn và khối lượng sản phẩm cần xử lý Điều này giúp ngăn chặn ách tắc, bảo toàn giá trị còn lại của sản phẩm, đặc biệt quan trọng đối với những sản phẩm nhạy cảm về thời gian.
Chiến lược thu hồi sản phẩm quy mô nhỏ sẽ làm gia tăng chi phí thu hồi so với chiến lược tập trung, do yêu cầu vận chuyển và xử lý sản phẩm Thêm vào đó, chi phí lao động cũng tăng lên do cần thêm công nhân lành nghề để đánh giá sản phẩm tại các cơ sở nhỏ lẻ.
Vai trò của chuỗi cung ứng thu hồi
2.5.1 Đối với doanh nghiệp Áp lực cạnh tranh ngày một gay gắt và vấn đề ô nhiễm môi trường đang là rào cản lớn cho sự phát triển bền vững của các doanh nghiệp Trong bối cảnh đó, chuỗi cung ứng thu hồi là giải pháp quan trọng giúp hóa giải các vấn đề trên, đồng thời có thể giúp doanh nghiệp giảm chi phí, tăng doanh thu, nâng cao trình độ dịch vụ khách hàng và tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường, góp phần tạo dựng hình ảnh “xanh” trong tâm trí khách hàng và thực hiện tốt trách nhiệm xã hội của mình.
Tạo sự thông suốt cho quá trình phân phối
Trong quá trình phân phối, có thể phát sinh sản phẩm không đạt yêu cầu và bao bì lỗi cần được sửa chữa và dán nhãn lại Để nhanh chóng đưa những sản phẩm này trở lại kênh phân phối, cần thực hiện các hoạt động thu hồi, giúp duy trì dòng phân phối hiệu quả Sự vận hành của dòng thu hồi đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự thông suốt của quá trình phân phối Do đó, để quản trị dòng cung ứng xuôi hiệu quả, các công ty cần phối hợp thực hiện tốt các hoạt động thu hồi.
Thoả mãn tốt hơn yêu cầu của khách hàng
Chính sách thu hồi sản phẩm không đáp ứng nhu cầu khách hàng là cần thiết để khắc phục, sửa chữa và bảo trì, từ đó nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng Việc này không chỉ giúp thỏa mãn yêu cầu của khách hàng mà còn tạo ra lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp.
Giúp doanh nghiệp giảm một số loại chi phí
Khi thu hồi hàng hóa, chi phí vận chuyển, dự trữ, phục hồi và sửa chữa sẽ tăng lên, ước tính chiếm khoảng 3% đến 15% tổng chi phí doanh nghiệp Tuy nhiên, nếu tổ chức quy trình thu hồi hiệu quả, doanh nghiệp có thể tiết kiệm đáng kể các chi phí khác như nguyên vật liệu tái sinh, bao bì tái sử dụng, giá trị còn lại của sản phẩm hư hỏng, và giá trị bán lại sản phẩm Những lợi ích kinh tế này yêu cầu doanh nghiệp đầu tư nghiêm túc vào các chương trình thu hồi để đảm bảo chi phí xử lý hàng hóa thu hồi thấp hơn chi phí tiết kiệm được.
Ô nhiễm môi trường là vấn đề toàn cầu nghiêm trọng, chủ yếu do hoạt động sản xuất kinh doanh Để giảm thiểu tác động tiêu cực này, các doanh nghiệp cần chú trọng thu hồi nguyên vật liệu, sản phẩm và bao bì để tái chế hoặc loại bỏ một cách có trách nhiệm Hành động thân thiện với môi trường không chỉ được người tiêu dùng và cơ quan quản lý đánh giá cao mà còn giúp doanh nghiệp xây dựng hình ảnh “xanh” và thực hiện trách nhiệm xã hội hiệu quả.
2.5.2 Đối với phát triển kinh tế quốc gia
Trong những thập kỷ qua, sự phát triển kinh tế, gia tăng dân số và nhu cầu cải thiện chất lượng cuộc sống đã dẫn đến sự gia tăng nhanh chóng lượng rác thải và sản phẩm cần loại bỏ Chu kỳ sống của sản phẩm ngày càng ngắn lại, cùng với tỷ lệ thu hồi cao do thay đổi trong thói quen tiêu dùng Nhiều chính phủ đã ban hành quy định nghiêm ngặt nhằm bảo vệ môi trường, làm cho chuỗi cung ứng thu hồi và tái chế sản phẩm trở nên quan trọng trong nhiều lĩnh vực kinh tế Tại Việt Nam, phát triển chuỗi cung ứng thu hồi không chỉ cần thiết cho các doanh nghiệp mà còn cho sự phát triển bền vững của quốc gia, đặc biệt khi Việt Nam đã ký kết nhiều cam kết quốc tế về bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
Chuỗi cung ứng thu hồi đã phát triển theo thời gian, liên quan chặt chẽ đến sự hội nhập kinh tế toàn cầu và nhu cầu ngày càng cao trong sản xuất và thương mại Môi trường này ngày càng năng động và cạnh tranh, đòi hỏi các quốc gia phải cải thiện hiệu quả chuỗi cung ứng thu hồi để xây dựng hình ảnh tích cực và thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững Bên cạnh đó, việc thu hồi sản phẩm lỗi và áp dụng các phương pháp tái chế, xử lý hợp lý không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn đáp ứng nhu cầu của người dân, tạo dựng hình ảnh thân thiện với môi trường.
Ví dụ về thu hồi trong chuỗi cung ứng
THU HỒI SẢN PHẨM SAMSUNG GALAXY NOTE 7
Vào ngày 19/8/2016, Samsung chính thức ra mắt Galaxy Note 7 tại 10 quốc gia, bao gồm Việt Nam, thu hút sự chú ý lớn từ người tiêu dùng Galaxy Note 7 được xem là siêu phẩm độc đáo, cạnh tranh mạnh mẽ với Iphone 7 của Apple Nhà sản xuất kỳ vọng rằng mẫu flagship này sẽ giúp Samsung duy trì đà tăng trưởng trong năm 2016 và củng cố vị thế là nhà sản xuất smartphone hàng đầu thế giới.
Chiếc điện thoại Galaxy Note 7, với thiết kế đẳng cấp và màn hình lớn siêu nét, đã gặp phải sự cố nghiêm trọng khi pin phát nổ Vào ngày 24/8, báo cáo đầu tiên về sự cố này xuất hiện tại Hàn Quốc, khiến Samsung phải trì hoãn việc phát hành Note 7 tại thị trường này vào ngày 31/8 Tuy nhiên, chỉ một ngày sau, vào 1/9, Samsung vẫn quyết định mở bán Note 7 tại Trung Quốc.
Samsung đã phải triệu hồi 2.5 triệu chiếc Galaxy Note 7 toàn cầu chỉ sau một ngày mở bán tại Trung Quốc, và Ủy ban An toàn thiết bị tiêu dùng Mỹ (CPSC) khuyến cáo người dùng ngừng sử dụng điện thoại này Sau đó, CPSC chính thức thông báo thu hồi khoảng 1 triệu máy vào ngày 15/9 Mặc dù Samsung khẳng định chất lượng sản phẩm an toàn và tiếp tục bán tại Hàn Quốc, nhưng sự cố một chiếc Note 7 bốc cháy trên chuyến bay của Southwest Airlines đã khiến công ty phải thừa nhận các lỗ hổng và ngừng sản xuất sản phẩm Sự việc này đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến lòng tin của khách hàng và thương hiệu, dẫn đến thiệt hại lên đến 22 tỷ USD và giá cổ phiếu giảm 11% tính đến ngày 9/9/2016.
Samsung đã chi khoảng 240 tỷ đồng để hoàn tiền cho hơn 12.000 khách hàng sở hữu Galaxy Note 7 tại Việt Nam, đồng thời hỗ trợ mỗi người một voucher trị giá 1.5 triệu đồng để mua sản phẩm khác Họ cũng triển khai chương trình "thu cũ đổi mới" cho những ai sở hữu smartphone cũ, giúp khách hàng dễ dàng nâng cấp lên S7 hoặc S7 Edge Đối mặt với thách thức từ sự cố Note 7, Samsung đã thực hiện quy trình thu hồi sản phẩm nhanh chóng để đảm bảo an toàn cho khách hàng và bảo vệ uy tín của mình Việc thu hồi kịp thời không chỉ ngăn chặn những sự cố nghiêm trọng như cháy nổ mà còn giúp khôi phục lòng tin của khách hàng, khẳng định trách nhiệm của doanh nghiệp.
Samsung thể hiện trách nhiệm xã hội và môi trường bằng cách khôi phục các bộ phận không bị lỗi từ những sản phẩm bị thu hồi, thay vì tiêu hủy chúng Quá trình tái chế của hãng đã thu về khoảng 157 tấn kim loại quý hiếm như vàng, bạc và đồng Những nỗ lực này không chỉ giúp xây dựng hình ảnh doanh nghiệp "xanh" trong lòng khách hàng mà còn thể hiện cam kết của Samsung đối với sự bền vững trong hoạt động sản xuất kinh doanh.
Sau thất bại của Note 7, Samsung đã tiến hành điều tra kỹ thuật để xác định nguyên nhân sự cố Việc thu hồi sản phẩm này đã giúp họ rút ra bài học quan trọng về quy trình thử nghiệm di động Đặc biệt, Samsung đã triển khai quy trình thử nghiệm pin 8 bước, với một số bước trước đây do đối tác thực hiện và một số hoàn toàn mới Họ cũng áp dụng công nghệ soi bằng tia X để phát hiện các hiện tượng bất thường trên pin.
Hoạt động thu hồi Galaxy Note 7 của Samsung là một quyết định đúng đắn, nhằm bảo vệ sự an toàn của khách hàng và duy trì lòng tin vào thương hiệu Hành động này không chỉ thể hiện trách nhiệm của Samsung mà còn góp phần củng cố sự tin tưởng của người tiêu dùng đối với sản phẩm của công ty.
