Output file ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRUNG TÂM ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG GIẢNG VIÊN LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ NGUYỄN THỊ HOÀNG NGUYÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM TRONG BỐI CẢNH HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ LUẬN VĂN T[.]
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRUNG TÂM ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG GIẢNG VIÊN LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ _ NGUYỄN THỊ HỒNG NGUN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHỐN VIỆT NAM TRONG BỐI CẢNH HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ CHÍNH TRỊ HÀ NỘI - 2011 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRUNG TÂM ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG GIẢNG VIÊN LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ _ NGUYỄN THỊ HỒNG NGUN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHỐN VIỆT NAM TRONG BỐI CẢNH HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ Chuyên ngành: Kinh tế trị Mã số : 60 31 01 LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ CHÍNH TRỊ Người hướng dẫn khoa học: PGS, TS NGUYỄN KHẮC THANH HÀ NỘI - 2011 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan cơng trình nghiên cứu riêng tơi, hướng dẫn PGS, TS Nguyễn Khắc Thanh Các số liệu, tài liệu luận văn trung thực, bảo đảm tính khách quan Các tài liệu tham khảo có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng Hà Nội, ngày tháng năm 2011 Tác giả Nguyễn Thị Hoàng Nguyên LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com MỤC LỤC MỞ ĐẦU Chương MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG 1.1 Tổng quan thị trường chứng khoán 1.1.1 Khái niệm thị trường chứng khoán 1.1.2 Chức thị trường chứng khoán 1.1.3 Cơ cấu thị trường chứng khoán 1.1.4 Hàng hóa thị trường chứng khoán 12 1.1.5 Các chủ thể tham gia thị trường chứng khoán 20 1.2 Các nhân tố ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán 27 1.2.1 Nhóm nhân tố kinh tế 27 1.2.2 Nhóm nhân tố phi kinh tế 28 1.3 Kinh nghiệm phát triển thị trường chứng khoán Trung Quốc học cho Việt Nam 28 1.3.1 Thị trường chứng khoánTrung Quốc 28 1.3.2 Một số học kinh nghiệm rút cho Việt Nam 31 Chương THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CỦA THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM 33 2.1 Khái quát chung thị trường chứng khoán Việt Nam 33 2.1.1 Tính tất yếu đời thị trường chứng khoán Việt Nam 33 2.1.2 Hoạt động thị trường chứng khoán Việt Nam bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế 40 2.2 Đánh giá thực trạng hoạt động thị trường chứng khoán Việt Nam 67 2.2.1 Những thành tựu đạt thị trường chứng khoán Việt Nam thời gian qua 67 2.2.2 Những vấn đề tồn ảnh hưởng đến phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam 69 Chương ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM 81 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com 3.1 Định hướng phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam giai đoạn 2011 2020 81 3.2 Các giải pháp phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam điều kiện hội nhập ngày sâu với kinh tế giới 83 3.2.1 Các giải pháp tăng cường khuôn khổ pháp lý 83 3.2.2 Các giải pháp nhằm mở rộng quy mơ thị trường chứng khốn Việt Nam 85 3.2.3 Các giải pháp hoàn thiện, phát triển định chế tài trung gian - cơng ty chứng khốn 92 3.2.4 Các giải pháp phát triển tổ chức tăng cường hoạt động quản lý đầu tư chứng khoán 95 3.2.5 Đẩy mạnh quan hệ hợp tác quốc tế lĩnh vực chứng khoán 98 3.2.6 Phát triển tổ chức định mức tín nhiệm 99 3.2.7 Các giải pháp tăng cung kích cầu chứng khốn 101 3.2.8 Tăng cường công tác đào tạo nguồn nhân lực cho thị trường chứng khoán, đẩy mạnh tư vấn chứng khốn, cơng chúng hóa rộng rãi thị trường chứng khoán 110 KẾT LUẬN 112 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 114 PHỤ LỤC 117 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ACB: Cổ phiếu ngân hàng Á Châu BBT: Cổ phiếu Công ty Cổ phần Bông Bạch Tuyết EPS: Tỷ suất thu nhập cổ phần FDI: Đầu tư trực tiếp nước FII: Đầu tư gián tiếp nước FED: Cục dự trữ liên bang Mỹ CNH - HĐH: Cơng nghiệp hóa, đại hóa HASTC: Sàn giao dịch Hà Nội HOSE: Sàn giao dịch Thành phố Hồ Chí Minh IOSCO: Tổ chức quốc tế ủy ban chứng khoán IPO: Phát hành lần đầu cổ phiếu công chúng OTC: Thị trường phi tập trung SCIC: Tổng công ty Đầu tư Kinh doanh vốn Nhà nước STB: Cổ phiếu ngân hàng Sacombank TTCK: Thị trường chứng khoán TTGDCK: Trung tâm giao dịch chứng khoán UBCKNN: Ủy ban chứng khoán Nhà nước VNI: Chỉ số thị trường chứng khoán Việt Nam WTO: Tổ chức Thương mại Thế giới LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com MỞ ĐẦU Tính cấp thiết đề tài Quá trình xây dựng phát triển kinh tế - xã hội nước ta đặt yêu cầu cấp thiết phải phát triển thị trường vốn hiệu nhằm cung cấp vốn trung dài hạn cho kinh tế Để có thị trường vốn thế, đòi hỏi trước mắt phải xây dựng thị trường chứng khoán vững mạnh Thị trường chứng khốn làm tăng tính khoản công cụ huy động vốn, khắc phục đáng kể hạn chế không gian, thời gian quy mơ việc huy động vốn Vì vậy, phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam trở thành nhu cầu cấp thiết, điều khẳng định từ Nghị Đại hội VIII Đảng: “… phát triển thị trường vốn, thu hút nguồn vốn chuẩn bị điều kiện cần thiết để bước xây dựng thị trường chứng khoán phù hợp với điều kiện Việt Nam định hướng phát triển kinh tế - xã hội đất nước…” Sau nhiều cố gắng, thị trường chứng khốn Việt Nam thức vào hoạt động ngày 20/7/2000, đánh dấu bước chuyển thị trường tài Việt Nam Sau 10 năm hoạt động, thị trường chứng khoán nước ta bước phát triển, bước đầu khẳng định vị trí quan trọng bên cạnh định chế tài trung gian kinh tế Việt Nam Tuy nhiên, bên cạnh thành bước đầu, hoạt động thị trường chứng khốn cịn bộc lộ khơng vấn đề bất cập làm hạn chế tốc độ tăng trưởng ổn định thị trường Nền kinh tế Việt Nam sống ngày hậu gia nhập WTO Mức độ hiệu lực cam kết WTO Việt Nam dần tăng lên Điều đồng nghĩa với gia tăng không hội mà thách thức ngành, lĩnh vực, có lĩnh vực thị trường tài LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Việt Nam - lĩnh vực nhạy cảm trước biến động mặt nước giới Vì vậy, việc nghiên cứu, phân tích thực trạng hoạt động thị trường chứng khoán Việt Nam năm qua, tồn tại, yếu cần thiết để đề xuất giải pháp phù hợp nhằm thúc đẩy thị trường chứng khoán phát triển, thực trở thành kênh dẫn vốn hiệu cho kinh tế nước ta thời kỳ hội nhập Tình hình nghiên cứu đề tài Trong năm qua có nhiều cơng trình nghiên cứu thị trường chứng khốn Có thể kể đến sau: - Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (1997), Một số vấn đề phát triển sở hạ tầng quản lý thị trường chứng khốn - Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khốn Nhà nước (1999), Đề tài cấp bộ, Những vấn đề việc hình thành phát triển thị trường chứng khốn Việt Nam - Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (1999), Sở giao dịch chứng khốn Việt Nam - Mơ hình tổ chức, quản lý giám sát - Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khốn Nhà nước (2005), Chương trình hành động Ủy ban chứng khoán Nhà nước để phát triển thị trường chứng khoán năm 2005 - Nguyễn Sơn (1998), Lựa chọn mơ hình bước thích hợp để thành lập thị trường chứng khoán Việt Nam, Luận án tiến sỹ Kinh tế - Trần Thị Minh Châu (2002), Những điều kiện kinh tế - xã hội để hình thành phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam, Luận án tiến sỹ kinh tế - Nguyễn Thị Thụy Hương (2006), Phát triển thị trường trái phiếu phủ Việt Nam, Luận văn thạc sỹ Kinh tế - Trần Quang Phú (2007), Phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam điều kiện hội nhập quốc tế, Luận văn thạc sỹ Kinh tế LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com - Bùi Nguyên Hoàn, Những đặc trưng giải pháp phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam, Đề tài khoa học - Hoàng Đức Long, Những giải pháp nhằm đảm bảo an tồn cho phát triển thị trường chứng khốn Việt Nam, Đề tài khoa học - Trần Cao Nguyên, Chiến lược phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam đến năm 2010, Đề tài khoa học Các cơng trình kể nghiên cứu thị trường chứng khoán Việt Nam nhiều góc độ khác nhau, chủ yếu điều kiện, chiến lược giải pháp xây dựng, phát triển thị trường chứng khốn Cơng trình nghiên cứu tác giả Trần Quang Phú phân tích tình hình phát triển thị trường chứng khốn Việt Nam điều kiện hội nhập quốc tế Tuy nhiên, số liệu mà tác giả phân tích dừng lại năm 2007 Việt Nam gia nhập WTO Do đó, tác động hội nhập kinh tế quốc tế đến thị trường chứng khoán Việt Nam chưa rõ nét Hơn nữa, việc nghiên cứu để tìm giải pháp hữu hiệu nhằm khắc phục yếu kém, góp phần tạo nên ổn định phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam thời gian tới cần thiết Do vậy, luận văn sâu nghiên cứu thị trường chứng khoán Việt Nam điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế, phân tích thực trạng hoạt động thị trường chứng khoán Việt Nam gắn với tác động bối cảnh kinh tế - tài giới đến tình hình kinh tế Việt Nam nói chung thị trường chứng khốn Việt Nam nói riêng, từ yếu kém, hạn chế q trình hoạt động thị trường chứng khốn; kết hợp với việc nghiên cứu kinh nghiệm phát triển thị trường chứng khoán Trung Quốc - quốc gia có kinh tế chuyển đổi tương đồng với Việt Nam nhằm tìm giải pháp có tính khả thi phù hợp với điều kiện Việt Nam Mục đích, nhiệm vụ luận văn Đề tài “Thị trường chứng khoán Việt Nam bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế” lựa chọn xuất phát từ đòi hỏi thực tiễn khách quan LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Nhận thức vai trị to lớn thị trường chứng khốn việc phát triển kinh tế thị trường nước ta, mục đích nghiên cứu đề tài đề xuất giải pháp có tính khả thi, góp phần thúc đẩy thị trường chứng khốn phát triển Để đạt mục đích trên, nhiệm vụ luận văn là: - Nghiên cứu làm rõ số vấn đề lý luận thị trường chứng khốn; - Phân tích thực trạng hoạt động thị trường chứng khoán Việt Nam bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế nhằm tìm yếu tồn tại; - Đề xuất giải pháp nhằm tiếp tục phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam Đối tượng phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu đề tài thực trạng hoạt động thị trường chứng khoán Việt Nam từ thành lập đến năm 2010, chủ yếu tập trung vào giai đoạn 2007 – 2010 thời kỳ mà thị trường chứng khoán Việt Nam chịu tác động rõ rệt hội nhập kinh tế quốc tế Phạm vi nghiên cứu đề tài tập trung vào thị trường tập trung với hai loại chứng khoán cổ phiếu trái phiếu Đề tài không nghiên cứu trái phiếu cổ phiếu giao dịch thị trường OTC Phương pháp nghiên cứu Luận văn sử dụng phương pháp kinh tế trị học Ngồi có sử dụng thêm phương pháp khác như: Phương pháp tổng hợp, phân tích liệu, phương pháp thống kê, phương pháp đối chiếu, so sánh để xử lý tư liệu Đóng góp luận văn - Về mặt khoa học: góp phần làm rõ số vấn đề lý luận thị trường chứng khoán - Về mặt thực tiễn: phân tích thực trạng hoạt động thị trường chứng khoán Việt Nam, số hạn chế bất cập từ đề xuất LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com