Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368 Lêi më đầu Đứng trớc thay đổi hàng ngày khoa học kỹ thuật công nghệ cạnh tranh khốc liệt, nguồn nhân lực đà thực trở thành tài sản quý giá doanh nghiệp Bởi doanh nghiệp tồn phát triển dựa sở phát huy hiệu nhân tố ngời Một yếu tố nhằm trì, củng cố phát triển lực lợng lao động mÃi làm việc với doanh nghiệp việc thực trả đúng, trả đủ tiền lơng cho ngời lao động Trong thực tế, doanh nghiệp lựa chọn hình thức trả lơng phù hợp với hoạt động sản xuất kinh doanh Nhng dù lựa chọn hình thức trả lơng doanh nghiệp bên cạnh u điểm tồn nhợc điểm Do vậy, việc hoàn thiện hình thức trả lơng vấn đề cần thiết doanh nghiệp Công ty Dệt kim Thăng Long đà chọn đợc hình thức trả lơng phù hợp nhng Ban lÃnh đạo Công ty quan tâm tới việc hoàn thiện hình thức trả lơng nhằm phát huy u điểm, hạn chế loại bỏ dần nhợc ®iĨm Tríc thùc tÕ ®ã, em chän ®Ị tµi “ Hoàn thiện hình thức trả lơng Công ty Dệt kim Thăng Long cho trình thực tập Công ty Đối tợng nghiên cứu luận văn hình thức tiền lơng áp dụng Công ty Dệt kim Thăng Long Phạm vi nghiên cứu giới hạn số liệu, tài liệu tập thể cán công nhân viên Công ty Dệt kim Thăng Long LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368 Các phơng pháp nghiên cứu chủ yếu đợc sử dụng: phơng pháp phân tích tổng hợp, phơng pháp thống kê, phơng pháp so sánh Kết cấu viết gồm ba chơng: Chơng 1: Cơ sở lý luận việc nghiên cứu hình thức tiền lơng Chơng 2: Phân tích thực trạng thực hình thức trả lơng Công ty Dệt kim Thăng Long Chơng 3: Một số biện pháp hoàn thiện hình thức trả lơng Công ty Chơng I Cơ sở lý luận việc nghiên cứu Các hình thức tiền lơng Khái niệm chung tiền lơng 1.1 Khái niệm chất tiền lơng Trớc đây, kinh tế kế hoạch hoá tập trung, tiền lơng đợc hiểu phần thu nhập quốc dân, đợc Nhà nớc phân phối cách có kế hoạch cho ngời lao động theo số lợng chất lợng lao động Nh vậy, tiền lơng chịu tác động quy luật phát triển cân đối, có kế hoạch chịu chi phối trực tiếp Nhà nớc Chế độ tiền lơng đà bộc lộ hạn chế nh: (1) tiền lơng đợc phân phối bình quân nên không khuyến khích ngời lao động nâng cao trình độ chuyên môn, nhiệt tình với công việc; (2) tiền lơng phận thu nhập quốc dân, phần giá trị đợc tạo Nhng việc trả LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368 lơng lại không xét đến phần giá trị đợc tạo ra, tức không quan tâm đến hiệu trình sản xuất kinh doanh Chun sang nỊn kinh tÕ thÞ trêng, søc lao động đợc xem loại hàng hoá, tiền lơng giá sức lao động Hay tiền lơng số lợng tiền tệ mà ngời sử dụng lao động trả cho ngời lao động theo giá trị hao phí sức lao động sở hợp đồng lao động Tiền lơng không thuộc phạm trù phân phối mà phạm trù trao đổi, phạm trù giá trị Nh vậy, từ chỗ coi tiền lơng yếu tố phân phối, đà coi tiền lơng yếu tố sản xuất Tức chi phí tiền lơng không để tái sản xuất sức lao động, mà đầu t cho ngời lao động Tiền lơng phản ánh nhiều quan hệ kinh tế xà hội khác Tiền lơng mang chất kinh tế tiền lơng thớc đo giá trị, đơn vị chi phí sản xuất kinh doanh Vì vậy, tiền lơng phải đợc tính toán quản lý chặt chẽ Mặt khác, tiền lơng gắn với ngời sèng cđa hä Nã biĨu hiƯn quan hƯ x· héi ngời tham gia trình sản xuất biểu mối quan hệ lợi ích bên 1.2 Vai trò tiền lơng Tiền lơng có vai trò quan trọng ngời lao động doanh nghiệp Tiền lơng có tác dụng bù đắp lại sức lao động cho ngời lao động Đồng thời tiền lơng có tác dụng to lớn động viên khuyến khích ngời lao động yên tâm làm việc Ngời lao động yên tâm dồn cho công viẹc công việc đem lại cho họ khoản đủ để trang trải sống Thực tế tiền lơng đợc coi nh thớc đo chủ yếu trình độ lành nghề thâm niên nghề nghiệp Vì thế, ngời lao động tự hào mức lơng LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368 cao, muốn đợc tăng lơng, mặc dù, tiền lơng chiếm phần nhỏ tỉng thu nhËp cđa hä §èi víi doanh nghiƯp, tiỊn lơng đợc coi yếu tố đầu vào, mét bé phËn cđa chi phÝ s¶n xt Nh vËy, chi cho tiền lơng chi cho đầu t phát triển Bỏi vì, lao động yếu tố chủ yếu góp phần tạo giá trị mới, tạo lợi nhuận cho doạnh nghiệp Nói cách khác, tiền lơng đòn bẩy quan trọng để kích thích sản xuất phát triển, nâng cao hiệu kinh doanh doanh nghiệp, thông qua ổn định cải thiện đời sống ngời lao động Mặt khác, tổ chức tiền lơng doanh nghiệp công hợp lý góp phần trì, củng cố phát triển lực lợng lao động doanh nghiệp Các yêu cầu nguyên tắc tổ chức tiền lơng Các doanh nghiệp thờng có quan điểm, mục tiêu khác hệ thống thù lao, nhng nhìn chung, mục tiêu hệ thống thù lao nhằm vào hai vấn đề: hệ thống thù lao để thu hút, gìn giữ ngời lao động giỏi, hệ thống thù lao tạo động lực cho ngời lao động Để đạt đợc hai mục tiêu này, doanh nghiệp phải xây dựng hệ thống thù lao hợp lý Đó kết hợp yêu cầu hệ thống thù lao tuân thủ nguyên tắc trả lơng 2.1 Các yêu cầu hệ thống thù lao * Tính hợp pháp: Hệ thống thù lao phải tuân thủ điều luật lơng tối thiểu, quy định thời gian điều kiện lao ®éng… LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368 * TÝnh hấp dẫn: thể mức lơng khởi điểm Mức lơng khởi điểm thờng yếu tố khiến ngời lao động định có chấp nhận việc làm doanh nghiệp hay không Thông thờng doanh nghiệp trả lơng cao có khả thu hút đợc ngời lao động giỏi * Tạo động lực: thể mức lơng sau mức lơng khởi điểm Các mức lơng phải có phân biệt tơng ứng với yêu cầu mức độ phức tạp kỹ thực nh mức ®é ®ãng gãp * TÝnh c«ng b»ng: HƯ thèng thï lao phải giúp ngời lao động cảm thấy chênh lệch công việc khác (công néi bé) Ngoµi ra, hƯ thèng thï lao cđa doanh nghiệp phải tơng quan với thù lao doanh nghiệp khác ngành (công so với bên ngoài) * Tính bảo đảm: Hệ thống thù lao phải giúp ngời lao động cảm nhận đợc thù lao hàng tháng đợc bảo đảm mức không phụ thuộc vào yếu tố biến động khác * Tính hiệu suất: Hệ thống thù lao phải mang lại hiệu cho doanh nghiệp Hay hệ thống thù lao phải tính đến đồng lơng bỏ thu lại đợc đồng lợi nhuận 2.2 Các nguyên tắc trả lơng Để phát huy vai trò tiền lơng, việc trả lơng cần phải dựa nguyên tắc sau: Nguyên tắc 1: Trả lơng ngang cho lao động nh LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368 Nguyªn tắc đảm bảo đợc tính công phân phối tiền lơng ngời lao động làm việc nh doanh nghiệp Nghĩa lao động có số lợng chất lợng nh tiền lơng phải nh Nguyên tắc 2: Đảm bảo tốc độ tăng suất lao động nhanh tốc độ tăng tiền lơng bình quân Tăng tiền lơng tăng NSLĐ có quan hệ chặt chẽ với Tăng NSLĐ sở để tăng tiền lơng ngợc lại tăng tiền lơng biện pháp khuyến khích ngời hăng say làm việc để tăng NSLĐ Trong doanh nghiệp thờng tăng tiền lơng dẫn đến tăng chi phí sản xuất kinh doanh, tăng NSLĐ lại làm giảm chi phí cho đơn vị sản phẩm Mét doanh nghiƯp thùc sù kinh doanh cã hiƯu qu¶ chi phÝ nãi chung còng nh chi phÝ cho đơn vị sản phẩm đợc hạ thấp, tức mức giảm chi phí tăng NSLĐ phải lớn mức tăng chi phí tiền lơng tăng Nguyên tắc cần thiết phải bảo đảm để nâng cao hiệu kinh doanh doanh nghiệp, nâng cao đời sống ngời lao động Nguyên tắc 3: Đảm bảo mối quan hệ hợp lý tiền lơng ngời lao động làm việc vị trí khác doanh nghiệp Mỗi vị trí công việc khác có yêu cầu khác kỹ thực hiện, yêu cầu khả trí óc, thể lực, trách nhiệm công việc,Sự khác cần thiết phải đợc phân biệt trả lơng Có nh khuyến khích ngời lao động nâng cao trình độ lành nghề vầ kỹ làm việc LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368 Các hình thức trả lơng Có hai hình thức trả lơng thờng áp dụng doanh nghiệp: trả lơng theo thời gian trả lơng theo sản phẩm 3.1 Hình thức trả lơng theo thời gian Trả lơng theo thời gian hình thức tiền lơng đợc xác định phụ thuộc vào mức lơng theo cấp bậc (theo chức danh công viƯc) vµ sè thêi gian lµm viƯc thùc tÕ cđa ngời lao động Tiền lơng trả theo thời gian chủ yếu áp dụng ngời làm công tác quản lý Đói với công nhân sản xuất hình thức trả lơng áp dụng trờng hợp sau: (1) công việc khó định mức cách chặt chẽ xác; (2) công việc đòi hỏi phải đảm bảo chất lợng độ xác; (3) công việc có suất chất lợng phụ thuộc chủ yếu vào máy móc; (4) hoạt động sản xuất có tính chất tạm thời hoạt động sản xuất thử Tiền lơng trả theo thời gian đợc tính nh sau: LTG = LCB x T Trong đó: LTG: tiền lơng thực tế ngời lao động nhận đợc T: thời gian làm việc thực tế tơng ứng (ngày, giờ) LCB: tiền lơng cấp bậc theo thời gian (lơng ngày, lơng giờ) LT LN = NC§ LN LG = GC§ LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368 Trong đó: LT: mức lơng cấp bậc tháng LN: mức lơng cấp bậc ngày LG: mức lơng cấp bậc NCĐ: số ngày công chế độ (26 ngày) GCĐ: số làm việc thực tế ( giờ) Hình thức trả lơng theo thời gian có u điểm dễ tính toán đảm bảo cho công nhân khoản thu nhập định thời gian làm Hiện nay, hình thức trả lơng theo thời gian đợc áp dụng phổ biến yếu tố chất lợng độ xác ngày đợc trọng Tuy nhiên, bên cạnh u điểm hình thức trả lơng theo thời gian có nhợc điểm đo lờng đợc thời gian làm việc thực tế ngời lao động không đo lờng đợc cố gắng đóng góp hiệu đóng góp ngời lao động Muốn hình thức trả lơng theo thời gian đem lại hiệu kinh tế cao, tiến hành trả lơng theo thời gian cần đảm bảo điều kiện sau: + Quy định rõ ràng chức nhiƯm vơ cđa ngêi lao ®éng: Gióp ngêi lao ®éng biết phải làm thời gian làm việc, tránh lÃng phí thời gian mà không mang lại hiệu công việc + Đánh giá thực công việc: Giúp ngời lao động biết đợc làm việc mức độ nào, đạt đợc, cha đạt đợc, nguyên nhân sao, từ giúp cho họ có điều kiện hoàn thành công việc tèt h¬n LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368 + Phải có khuyến khích ngời lao động: nhằm gắn thu nhập ngời với kết lao động mà họ đà đạt đợc thời gian làm việc Hình thức trả lơng theo thời gian gồm hai chế độ: trả lơng theo thời gian đơn giản trả lơng theo thời gian có thởng 3.1.1 Chế độ trả lơng theo thời gian đơn giản Chế độ trả lơng theo thời gian đơn giản chế độ trả lơng mà tiền lơng nhận đợc ngời công nhân mức lơng cấp bậc cao hay thấp thời gian làm việc thực tế nhiều hay định Chế độ trả lơng áp dụng nơi khó xác định mức lao động xác, khó đánh giá công việc xác Tiền lơng ngời lao ®éng ®ỵc tÝnh nh sau: LTG = LCB x T Chế độ trả lơng theo thời gian đơn giản có u điểm kích thích ngời lao động làm đủ thời gian qui định Nhng có nhợc điểm mang tính bình quân, không khuyến khích sử dụng hợp lý có hiệu thời gian làm việc, tiết kiệm nguyên vât liệu, tập trung công suất máy móc thiết bị để tăng NSLĐ 3.1.2 Chế độ trả lơng theo thời gian có thởng Chế độ trả lơng theo thời gian có thởng chế độ trả lơng theo kết hợp trả lơng theo thời gian đơn giản víi tiỊn LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368 thëng đạt đợc tiêu số lợng chất lợng đà quy định Chế độ trả lơng chủ yếu áp dụng công nhân phụ làm công việc phục vụ (công nhân sả chữa, điều chỉnh thiết bị) Hoặc áp dụng với công nhân làm việc khâu sản xuất có trình độ khí hoá cao, tự động hoá; làm công việc tuyệt đối phải đảm bảo chất lợng Tiền lơng công nhân đợc tính nh sau: LTGT = LCB x T + LT Trong đó: LTGT : tiền lơng thực tế ngời lao động nhận đợc LT: tiền thởng mà ngời lao động nhận đợc Chế độ trả lơng theo thời gian có thởng khắc phục nhợc điẻm chế độ trả lơng theo thời gian đơn giản Nó có tác dụng khuyến khích ngời lao động quan tâm đến trách nhiệm làm việc, qua nâng cao kết chất lợng công việc 3.2 Hình thức trả lơng theo sản phẩm Trả lơng theo sản phẩm hình thức trả lơng đótiền lơng đợc xác định phụ thuộc vào mức lơng theo cấp bậc, mức lao động số sản phẩm thực tế đợc sản xuất nghiệm thu Hình thức trả lơng theo sản phẩm chủ yếu áp dụng công nhân sản xuất mà công việc họ đợc định mức cụ thể, rõ ràng Theo hình thức này, tiền lơng ngời lao động đợc tính nh sau: 10 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368 C¸c chØ tiêu đánh giá lao động quản lý phục vụ xëng nh sau: ST T ChØ tiªu đánh giá Đảm bảo ngày công chế độ Chấp hành thời làm việc Hoàn thành nhiệm vụ đợc giao Mức độ phức tạp công việc Tinh thần trách nhiệm ý thức xây dựng tập thể Mức độ đánh Điểm giá số + Từ 24 công trở lên + Từ 21 23 công + Dới 21 công + Chấp hành tốt + Chấp hành cha tốt + Đảm bảo thời gian hiệu công việc + Không đảm bảo + Giám đốc + Phó Giám ®èc 1,5 + Trëng, Phã phßng + Kü s, Cử nhân 0,5 + Khác + Tốt + Khá + Trung bình Căn vào điểm số để xếp loại, xác định hệ số: Ngời đạt từ điểm trở lên đợc xếp loại A Hệ số 1,2 Ngời đạt từ điểm đợc xếp loại B Ngời có số điểm dới xếp loại C Hệ số 1,0 Hệ số 0,7 Tiền lơng trả theo thời gian lao động quản lý-phục vụ ®ỵc tÝnh nh sau K * TLmin LTG = * NTT * H NCĐ Trong đó: LTG: tiền lơng lao động quản lý-phục vụ nhận đợc K: hệ số l¬ng 77 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368 TLmin: møc lơng tối thiểu (180.000 đồng) NCĐ: số ngày công chế ®é (26 ngµy) NTT: sè ngµy lµm viƯc thùc tÕ H: hệ số mức độ đóng góp để hoàn thành công việc Nh đà nói số hạn chế hệ thống thang bảng lơng ảnh hởng tới hiệu chế độ trả lơng theo thời gian đơn giản Nh để trả lơng hiệu cho lao động quản lý phục vụ cần ý tới bất hợp lý thang bảng lơng Trong điều kiện cha xây dựng đợc hệ thống thang bảng lơng riêng mình, Công ty áp dụng hệ thống thang bảng lơng Nhà nớc nhng chuyển xếp lơng không thiết phải tiến hành bậc không thiết phải thâm niên Trả lơng CBCNV theo kết sản xuất kinh doanh Cả hai hình thức trả lơng theo thời gian trả lơng theo sản phẩm mà công ty áp dụng cha gắn trực tiếp với kết sản xuất kinh doanh Do vậy, để hoàn thiện hai hình thức trả lơng trên, công ty chia phần tiết kiệm tiền lơng theo kết sản xuất kinh doanh cho CBCNV dới dạng tiền thởng Thùc tÕ, mäi CBCNV c«ng ty dï trùc tiÕp hay gián tiếp tham gia vào trình tạo sản phẩm Do đó, họ cần đợc khuyến khÝch, khen thëng kÕt qu¶ ci cïng cđa doanh nghiệp tốt Và phần tiền trả cho CBCNV đợc lấy từ phần tiết kiệm tiền lơng theo kết sản xuất kinh doanh Công ty 78 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368 Phần tiết kiệm đợc tính nh sau: - Xác định hệ số chi phí lao động chuẩn điều kiện sản xuất kinh doanh bình thờng: HCF = TL / DT Trong đó: HCF: hệ số chi phí lao động chuẩn TL tiền lơng CBCNV năm DT: doanh thu công ty năm - Hàng tháng xác định tiền lơng thực tế trả cho CBCNV tháng tính tiền lơng theo kết kinh doanh CBCNV tháng i Tiên lơng thực tế trả cho CBCNV tháng dựa Bảng toán tiền lơng Tiền lơng theo kết kinh doanh CBCNV tháng i đợc tính nh sau: TLi0 = HCF x DTi Trong đó: TLi0: tiền lơng theo kết kinh doanh CBCNV tháng i DTi: doanh thu tháng i - Tính phần tiết kiệm đợc: Si = TLi0 - TLi Trong đó: Si: phần tiết kiệm đợc tháng i TLi: tiền lơng thực tế trả cho CBCNV tháng i Ví dụ: Lấy năm 2001 làm năm chuẩn, tính phần tiết kiệm từ tiền lơng th¸ng 7/2002 nh sau: TÝnh hƯ sè chi phÝ lao ®éng chuÈn 79 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368 TiÒn lơng CBCNV năm 2.734 Tr.đ Tổng doanh thu năm 13.235 Tr.đ Hệ số chi phí lao ®éng chuÈn HCF = (2.734 / 13.235) * 100 = 20% Tính phần tiết kiệm tháng 7/2002 Doanh thu tháng 7/2002 1.200 Tr.đ Tiền lơng chuẩn trả cho CBCNV theo kết kinh doanh tháng 7: TLi0 = 20% * 1.200 = 240 Tr.đ Tiền lơng thực tế trả cho CBCNV tháng 227 Tr.đ Phần tiết kiệm đợc S = 240 227 = 13 Tr.đ Phần tiết kiệm đợc sau trừ tỷ lệ phần trăm định (khoảng 25%) để dự phòng cho tháng sau đợc chia theo tỷ lệ định cho doanh nghiệp cho nhân viên Cuối năm, phần dự phòng đợc đem chia lại cho nhân viên Hình thức thởng kích thích CBCNV giảm chi phí lao động tổng doanh thu, giúp họ hiểu đợc mối quan hệ phần thù lao với kết sản xuất cuối CBCNV cảm thấy gắn bó với công ty nhiều quan tâm đến việc nâng cao NSLĐ, tăng hiệu thực công việc Cách trả long tữ phần tiết kiệm tiền lơng theo kết sản xuất kinh doanh tới CBCNV Khoản đợc trả cho tất CBCNV Công ty, nhng nghĩa phân phối bình quân, mà phải trả theo đóng góp vào kết sản xuất kinh doanh công ty Cách trả nh sau: 80 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368 Dựa tiêu đánh giá lao động quản lý phục vụ, công nhân sản xuất với mức độ đánh giá điểm số nh đà trình bày trên, ta xác định đợc hệ số mức độ đóng góp để hoàn thành công việc Tổng số điểm là: 10 Ngời đạt từ điểm trở lên đợc xếp loại A Hệ số 2,0 Ngời đạt từ điểm đợc xếp loại B Ngời có số điểm dới xếp loại C Hệ số 1,5 Hệ số 1,0 - Tiền lơng (hoặc thởng) CBCNV đợc tính nh sau: VKD Li = * T i * K i * Hi n  Tj * Kj * Hj j=1 (i thuéc j) Trong đó: Li: tiền lơng ngời i VKD: phần tiết kiệm tiền lơng theo kết kinh doanh Ti+: thêi gian thùc tÕ lµm viƯc cđa ngêi i Ki: hệ số lơng ngời i theo thang, bảng lơng Hi: hệ số mức độ đóng góp để hoàn thành c«ng viƯc cđa ngêi i n: sè CBCNV c«ng ty Tiến hành Phân tích Đánh giá thực công việc Bên cạnh biện pháp tác động trực tiếp tới hình thức trả lơng cần thiết phải hoàn thiện công tác QTNL Cu thể Công ty phải tiến hành Phân tích công việc Lấy PTCV công cụ để Đánh giá thực công việc, tiêu chuẩn thực công việc đợc xây dựng sở PTCV Sự đánh giá thực 81 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368 hiƯn c«ng viƯc lầ cần thiết nhằm xác định mức độ đóng góp ngời để hoàn thành công việc, từ tiến hành trả lơng hợp lý 4.1 Tiến hành Phân tích công việc Mặc dù theo lý luận phải vào sức lao động để xác định mức tiền lơng nhng thực tế tiền lơng mà ngời lao động nhận đợc lại vào mức lao động đóng góp ( vào số lợng chất lợng tiêu hao) Mà thớc đo số lợng chất lợng tiêu hao thời gian lao động, trình dộ nghề nghiệp ( LĐ quản lý phục vụ) số lợng chất lợng sản phẩm đợc sản xuất (đối với công nhân trực tiếp sản xuất) Nh vậy, để xác số lợng chất lợng lao động tiêu hao, nh tạo điều kiện để ngời lao động nâng cao mức lao động đóng góp công ty cần thực công tác Phân tích công việc Công việc đơn vị nhỏ đợc chia từ hoạt động doanh nghiệp PTCV cung cấp cho ngời lao động hiểu biết toàn diện công việc Đồng thời xác định nhiệm vụ, lực trách nhiệm đòi hỏi để thực công việc có hiệu Phân tích công việc đợc tiến hành theo bớc sau: Bớc 1: Tìm ngời có trình độ, kinh nghiệm có kỹ viét tốt để tập hợp tài liệu, số liệu, chuẩn bị mô tả công việc, đặc điểm kỹ thuật nhng tiêu chuẩn thực công việc Bớc 2: Lựa chọn công việc tiêu biểu Điều giúp tiết kiệm thời gian phân tích công việc tơng tù 82 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368 Bíc 3: Lấy thông tin từ ngời lao động thông qua bảng hỏi, vấn Để đảm bảo hiệu câu hỏi phải đợc thiết kế thích hợp phải có hớng dẫn đầy đủ với ngời trả lời Bớc 4: Quan sát ngời lao động làm việc nhằm phát thiếu sót bớc Bớc 5: Xây dựng Bản mô tả công việc Bản tiêu chuẩn thực công việc Sau hoàn thành phân tích công việc, ngời phân tích cần phải đa hai bảng sau: Bản mô tả công việc Bản tiêu chuẩn thực công việc ngời thực hiện, Bản mô tả công việc: văn giải thích nhiệm vụ, trách nhiệm, điều kiện làm việc vấn đề khác có liên quan đến công viêc cụ thể, bao gồm nội dung sau: - Phần xác định công việc: phần đa nội dung khái quát, sơ vè công việc nh: tên công việc, địa điểm thực hiện, thời gian hoàn thành, ngời lÃnh đạo trực tiếp công việc - Phần tóm tắt nhiệm vụ trách nhiệm công việc: phần tóm tắt xác hoạt động, chức năng, nhiệm vụ thuộc công việc nh: công việc gì? cần thực nh nào? - Các điều kiện thực công việc: phơng tiện vật chất cần thiết công việc, điều kiện vệ sinh an toàn lao động, điều kiện thời gian làm việc nghỉ ngơi Bản tiêu chuẩn thực công việc: Là văn liệt kê đòi hỏi công việc với ngời thực hiện, bao gồm yêu cầu kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm cần phải có, trình 83 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368 độ giáo dục-đào tạo, đặc trng tinh thần thể lực cần có công việc (xem ví dụ mô tả công việc tiêu chuẩn thực công việc trang sau) Bớc 6: Duyệt lại cấp cao nhất, thấy cần thiết tổ chức thảo luận để duyệt lại lần Sau đó, nộp lại cho đơn vị có liên quan Nói chung tiến hành phân tích công viƯc tèn nhiỊu thêi gian song hiƯu qu¶ cđa nã đem lại không nhỏ Trên sở phân tích công việc đa tiêu chuẩn đánh giá mức độ hoàn thành công việc ngời lao động, giúp cho việc trả lơng đợc công hợp lý Ví dụ: Bản mô tả công việc Quản đốc phân xởng Cắt, May Ngày Ngời : chuẩn Ngời bị: tra: kiểm Chức danh công Bộ việc: phận: Quản đốc phân Sản xởng xuất Miêu tả công việc Chức danh công việc: Báo cáo cho: Quản đốc phân xởng Cắt, PGĐ Kỹ thuậtSản xuất May Xác định công việc: Thay mặt Phó giám đốc Kỹ thuật-Sản xuất quản lý công việc liên quan tới sản xuất hoạt động công nhân phân xởng Cắt, May 84 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368 C¸c nhiƯm vơ chÝnh Chỉ đạo thực việc sản xuất, gia công sản phẩm Chỉ đạo thực theo thiết kế, quy trình kỹ thuật, chất lợng sản phẩm, an toàn lao động Quản lý chuyền may gồm 70 ngời Giao trách nhiệm cho phó Quản đốc tổ trởng để hỗ trợ điều hành công việc Điều chỉnh hoạt động trái quy định công nhân phân xởng Các nhiệm vụ phụ Tham gia công tác đào tạo, bồi dỡng trình độ chuyên môn, tay nghề cho công nhân sản xuất Đa giải pháp kỹ thuật, cải tiến kỹ thuật, sản xuất sản phẩm Báo cáo tiến độ cho Phó giám đốc Kỹ thuật-Sản xuất Các mối quan hệ Báo cáo cho: Phó giám đốc Kỹ thuật-KCS Giám sát ngời sau đây: - Phó quản đốc, tổ trởng - Các công nhân phân xởng Ví dụ: Bản tiêu chuẩn thực công việcQuản đốc phân xởng Cắt, May Ngày Ngời : bị: chuẩn Ngời tra: kiểm Chức danh công Bộ việc: phận: Quản đốc phân Sản xởng xuất 85 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368 Tên công việc: Tính chất công việc: Quẩn đốc phân xởng Cắt, Dài hạn May Trình độ học vấn Trình độ học vấn cần thiết: Tốt nghiệp Đại học Ngành học: Chuyên ngành Dệt, May Chức danh nghề nghiệp: Quản đốc Đào tạo cấp chuyên môn: u tiên ngời đà đợc đào tạo, bồi dỡng quản lý doanh nghiệp trung cấp quản lý hành Kinh nghiệm làm việc Có từ đến năm làm công việc tơng tự Kiến thức/Kỹ cần thiết Có kiến thức tổng quát thực hành máy móc bản, thao tác máy móc dụng cụ phẩm chất vật liệu Nắm chác nghiệp vụ quản lý kỹ tht vµ tỉ chøc triĨn khai thùc hiƯn kü tht Các kỹ máy tính Biết mội ngoại ngữ Đọc hiểu đợc sách nghiệp vụ kỹ thuật đợc giao Yêu cầu thể chất/điều kiện làm việc Yêu cầu sức khoẻ: Đòi hỏi mức cố gắng thể lực tơng đối lớn để quan sát, quản lý công việc phân xởng Điều kiện làm việc: Vừa thực công việc ngồi bàn, vừa làm việc môi trờng có nhiệt độ cao, tiếng ån vµ bơi 86 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368 Rđi ro: BƯnh tËt tiỊm tµng (bƯnh phỉi…) 4.2 TiÕn hành Đánh giá thực công việc Đánh giá thực công việc điều quan trọng, sở để khen thởng, động viên hay kỷ luật công cụ để trả lơng công Đánh giá thực công việc tức so sánh tình hình thực công việc ngời lao động với tiêu chuẩn, yêu cầu đề Do đó, để xây dựng hệ thống đánh giá cách có hiệu khoa học phải đảm bảo yêu cầu sau: - Hệ thống đánh giá phải phù hợp với mục tiêu quản lý phản ánh đợc hệ thống công việc thực Công ty - Hệ thống đánh giá phải có khả phân biệt đợc ngời hoàn thành tốt công việc ngời không hoàn thành công việc - Hệ thống đánh giá phải bảo đảm đợc quán kết đánh giá - Hệ thống đánh giá phải đợc ngời lao động chấp nhận ủng hộ - Hệ thống đánh giá phải đơn giản, dễ hiểu, dễ sử dụng Công tác đánh giá đợc tiến hành theo trình tự: bắt đầu việc xác định mục tiêu, sau tiến hành đối chiếu với Phân tích công việc, cuối thảo luận việc đánh giá với ngời thực công việc Tuỳ thuộc vào mục tiêu việc đánh giá, tuỳ thuộc vào đặc điểm công việc mà áp dụng phơng pháp đánh giá cho phù hợp Thông thờng sử dụng phơng pháp sau để đánh giá: phơng pháp thang đo đồ họa, phơng pháp danh môc 87 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368 kiÓm tra, ghi chép lại kiện quan trọng, đánh giá thang điểm, phơng pháp so sánh, quản lý mục tiêu Tuy nhiên, dể đánh giá thực công việc cách xác không xam ngời ta đạt đợc mà phải xem họ đạt đợc hoàn cảnh nào, điều kiện nh Việc đánh giá cần quan tâm tới hiệu so sánh kết chi phí bỏ Do vậy, cần phải bồi dỡng kiến thức, kỹ năng, kỹ thuật đánh giá cho ngời đánh giá Các giải pháp khác 5.1 Giáo dục ý thức kỷ luật lao động Đối với sở sản xuất đòi hỏi ngời lao động phải thực nghiêm chỉnh kỷ luật lao động Đặc biệt Công ty sản xuất theo dây chuyền chủ yếu nên vấn đề cần đợc quan tâm ý Bởi vì, công nhân thực công việc độc lập nhng công đoạn họ thực lại có liên quan tới Do đó, ngời công nhân ý thức kỷ luật tốt làm ảnh hởng tới việc sản xuất tổ, phân xởng Vì vậy, công nhân phải tăng cờng kỷ luật lao động, biến thành ý thức tự giác chấp hành ngời Trong trình theo dâi viƯc thùc hiƯn kû lt nÕu ph¸t hiƯn vi phạm cần có biện pháp nhắc nhở xử lý kịp thời, tránh tợng tái phạm 5.2 Tổ chức đạo sản xuất 88 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368 Để đạo sản xuất tốt cần lên kế hoạch sản xuất cụ thể giai đoạn phân xởng, tổ sản xuất Sau có kế hoạch sản xuất cụ thể phải quản lý giám sát thời gian lao động công nhân phân xởng, tổ sản xuất để có kế hoạch cân đối số lợng công nhân đảm bảo tiết kiệm lao động sống Ngoài ra, phải cải tiến cách quản lý, tổ chức hoạt động sản xuất phân xởng, tổ sản xuất Duy trì thờng xuyên công tác báo cáo tiến độ sản xuất phân xởng với Phó giám đốc Kỹ thuật-Sản xuất Kết luận Hầu hết doanh nghiệp quan tâm tới công tác trả lơng công tác trả lơng tác động tới hiệu hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp Công ty Dệt kim Thăng Long coi chi cho tiền lơng khoản đầu t hoạt động sản xuất kinh doanh Vì thế, công ty quan tâm hoàn thiện sử dụng có hiệu hình thức trả lơng Thực tế, tiền lơng nhận đợc thông qua hình thức trả 89 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368 l¬ng cã thĨ góp phần cải thiện đời sống CBCNV công ty Nhng tạo sức ép CBCNV, họ phải thay đổi cách làm việc, cách quản lý nhằm nâng cao hiệu công việc Nhìn chung, kết chuyên đề cho thấy hình thức trả lơng Công ty phần ảnh hởng tới hiệu hoạt động sản xuất kinh doanh dù hạn chế Kết gợi ý nhiều vấn đề phức tạp liên quan tới việc hoàn thiện hình thức trả lơng công ty Dệt kim Thăng Long thời gian tới Thực tế cho thấy hình thức trả lơng có hiệu trả lơng dựa phân tích công việc đánh giá thực công việc, định mức lao động xác, phân công lao động hợp lýCho nên, đề tài cần tiếp tục có nghiên cứu sâu Danh mục tài liệu tham khảo TS Mai Quốc Chánh TS Trần Xuân Cầu Giáo trình Kinh tế lao động NXB Lao động xà héi – 2000 90 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368 PGS.TS Phạm Đức Thành Giáo trình Quản trị nhân lực NXB Thống kê - 1999 PGS.PTS Tống Văn Đờng Đổi chế sách quản lý lao động, tiền lơng kinh tÕ thÞ trêng ë ViƯt Nam” – NXB ChÝnh trÞ Quốc gia 1995 Luận văn tốt nghiệp: Hoàn thiện hình thức trả lơng, trả thởng công ty may Chiến Thắng KTLĐ 40 Tạp chí Lao động xà hội Số 196/2002 Thực trạng trả lơng ngành Dệt May Việt Nam Tạp chí Thông tin thị trờng lao động Số 5/2002 Một vài ý kiến vấn đề trả công lao động kinh tế thị trờng Các Văn quy định tiền lơng Nhà nớc Các quy chế, tài liệu có liên quan Công ty Dệt kim Thăng Long 91 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com ... hình thức Trả lơng Công ty Dệt kim Thăng Long I Đặc điểm Công ty Dệt kim Thăng Long 1.1 Quá trình hình thành phát triển Công ty Công ty Dệt kim Thăng Long doanh nghiệp Nhà nớc trực thuộc Sở Công. .. tích thực trạng thực hình thức trả lơng Công ty Dệt kim Thăng Long Chơng 3: Một số biện pháp hoàn thiện hình thức trả lơng Công ty Chơng I Cơ sở lý luận việc nghiên cứu Các hình thức tiền lơng Khái... 0918.775.368 Các hình thức trả lơng Có hai hình thức trả lơng thờng áp dụng doanh nghiệp: trả lơng theo thời gian trả lơng theo sản phẩm 3.1 Hình thức trả lơng theo thời gian Trả lơng theo thời gian hình