Giáo trình Thiết kế, cắt, may căn bản được biên soạn với mục tiêu nhằm giúp sinh viên có thể thiết kế - cắt - may hoàn thiện các kiểu áo sơ mi, quần âu, áo váy, váy thời trang đảm bảo kỹ thuật; Sử dụng được các loại thiết bị may, đảm bảo an toàn lao động và vệ sinh công nghiệp. Mời các bạn cùng tham khảo!
Cắt, may áo sơ mi nữ
Cắt, may áo sơ mi nữ biến kiểu
2.1 Chuẩn bị nguyên phụ liệu:
- Vải chính khổ 1,2m x 1,5m( hoặc khổ 1,6m x 1,3m)
- Cắt đủ các chi tiết
- Các chi tiết cắt đúng canh sợi
- Các chi tiết cắt phải chính xác không bị dư hay lẹm hụt
- Các chi tiết đối xứng phải bằng nhau
Khi cắt các chi tiết cần phải theo trình tự sau:
TT TÊN CHI TIẾT SỐ LƯỢNG CANH SỢI
2.2.3 Các sai hỏng, nguyên nhân và biện pháp khắc phục
Các dạng sai hỏng Nguyên nhân Biện pháp khắc phục
- Cắt thiếu chi tiết - Không tính toán trước số chi tiết cần cắt
- Cắt bổ sung chi tiết
- Cắt sai canh sợi - Đặt rập lên vải không đúng chiều
- Sử dụng không đúng kéo cắt vải
- Cắt nhanh và không chú ý đến nét vẽ
- Sử dụng kéo cắt vải
- Tìm vải vụn tập cắt cho thạo
- Cắt chậm và cẩn thận
- Lúc vẽ quên chừa đương may
- Cắt chi tiết khác thay thế
2.3 May hoàn thiện sản phẩm:
2.3.1 Yêu cầu kỹ thuật: Áo sơ mi nữ bâu lá sen sau khi may xong phải đạt những yêu cầu sau:
- Keo ép phải dính chắc vào vải, không dộp, không nhăn vải
- Các điểm bâu phải trùng và đối xứng với nhau, các đường diễu và đường mí bâu phải đều và đúng thông số Đầu chân bâu sát cạnh nẹp
- Tra tay tròn đều, không nhăn
- Lai áo, lai tay, nẹp áo: không vặn, đường diễu đều đúng thông số
- Các điểm khuy, nút bằng nhau và đúng thông số
- Đảm bảo đúng thông số và vệ sinh công nghiệp
TT CÁC BƯỚC CÔNG VIỆC HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN
B 1 Chuẩn bị bán thành phẩm Ép keo chi tiết -Bâu lá sen
Vắt sổ chi tiết -TT, TS: vai con, vòng nách, sườn thân, lai áo
-Tay: sườn tay, vòng nách tay Ủi nẹp khuy, nẹp nút - Ủi gấp nẹp áo: ủi gấp theo kích thước
May bâu lá sen - Lấy dấu bâu lá sen
- May dằn mí mặt dưới lá bâu 0,1cm
May bát tay - Ủi gấp đôi bát tay
May tay áo - May giún cửa tay
- May cầm vòng nách tay khoảng 2/3 ngang tay
- May sườn tay theo đường thiết kế
- Ủi rẽ sườn tay sang hai bên
- May bát tay vào cửa tay
B 3 May ráp các bộ phận
Ráp sườn vai (vai con) - May theo đường thiết kế
- Ủi rẽ đường may sang hai bên
Lấy dấu + tra bâu vào vòng cổ thân áo
- Đặt bâu lên mặt phải thân áo, xếp đinh áo ra ngoài, gấp đôi vải viền cổ đặt lên trên May cách mép 0,5cm
- Lộn vải viền cổ và đinh áo vào trong, may mí 0,1cm
- Ủi hoàn chỉnh bâu Ráp sườn áo - May theo đường thiết kế
- Ủi rẽ đường may sang 2 bên
Tra tay vào thân - Tra tay vào thân theo đường thiết kế
May lai áo - Ủi gấp lai áo theo đường thiết kế
- May lai áo cách mép vắt sổ 0,2cm
B 4 Lấy dấu + thùa khuy, đính nút
- Khoảng cách giữa các khuy nút trên áo sơ mi nữ thường là 7,5 8,5cm
B 5 Kiểm tra + Vệ sinh + Ủi hoàn thành sản phẩm
- Kiểm tra các đường lắp ráp, thông số, các đường diễu, mí đúng YCKT
- Cắt chỉ thừa, vệ sinh bề mặt sản pẩm
- Ủi hoàn thành sản phẩm
Lấy dấu + tra bâu vào thân
Kiểm tra + Vệ sinh + Ủi hoàn thành sản phẩm
Lấy dấu + thùa khuy, đính nút
May tay áo May bát tay
Chuẩn bị bán thành phẩm
2.3.3 Các sai hỏng, nguyên nhân và biện pháp khắc phục:
Các dạng sai hỏng Nguyên nhân Biện pháp khắc phục
- May lai, nẹp không đều, lai vặn
- Lấy dấu không chính xác
- Không canh chỉnh khi may
- Lấy dấu và may chính xác hoặc dùng cữ gá lắp
- Diễu, mí bâu không đều, sụp mí
- May không đúng kỹ thuật
- Khi may mí hoặc diễu phải vuốt các lớp vải cho êm phẳng Diễu, mí phải đều và đúng yêu cầu kỹ thuật
- Hai đầu cổ bị so le
- Không lấy dấu giữa lá bâu và chân bâu
- Lấy dấu giữa lá bâu và chân bâu
- Tra cổ bị lệch - Không lấy dấu 3 điểm kỹ thuật
- Lấy dấu 3 điểm kỹ thuật khi tra cổ
- Tra tay bị nhăn - Tay áo dư hoặc thiếu thông số
- Tra tay không kéo giãn hoặc may không đúng dấu phấn
2.4 Thực hành cắt áo sơ mi nữ biến kiểu
2.5 Thực hành may áo sơ mi nữ biến kiểu
Cắt, may áo sơ mi nam
Cắt, may áo sơ mi nam cổ đứng, tay dài
1.1 Chuẩn bị nguyên phụ liệu:
- Cắt đủ các chi tiết
- Các chi tiết cắt đúng canh sợi
- Các chi tiết cắt phải chính xác không bị dư hay lẹm hụt
- Các chi tiết đối xứng phải bằng nhau
Khi cắt các chi tiết cần phải theo trình tự sau:
TT TÊN CHI TIẾT SỐ LƯỢNG CANH SỢI
1.2.3 Các sai hỏng, nguyên nhân và biện pháp khắc phục:
Các dạng sai hỏng Nguyên nhân Biện pháp khắc phục
- Cắt thiếu chi tiết - Không tính toán trước số chi tiết cần cắt
- Cắt bổ sung chi tiết
- Cắt sai canh sợi - Đặt rập lên vải không đúng chiều
- Hoặc lúc xếp vải không đúng chiều
- Sử dụng không đúng kéo cắt vải
- Sử dụng kéo cắt vải
- Cắt nhanh và không chú ý đến nét vẽ
- Tìm vải vụn tập cắt cho thạo
- Cắt chậm và cẩn thận
- Lúc vẽ quên chừa đương may
- Cắt chi tiết khác thay thế
1.3 May hoàn thiện sản phẩm:
1.3.1 Yêu cầu kỹ thuật: Áo sơ mi nam sau khi may xong phải đạt những yêu cầu sau:
- Đường kim mũi chỉ đẹp, không nhăn, rút
- Đảm bảo thông số kích thước theo quy định
- Đảm bảo sự đối xứng, bằng nhau của các chi tiết: 2 đầu lá bâu, chân bâu; sườn áo, sườn tay; 2 chiều dài tay; 2 nẹp áo
- Bâu đứng, ôm, không dộp keo
- Cạnh ngoài của túi song song với đinh áo
- Đường xẻ trụ đúng vị trí, manchette khi may xong phải thẳng, 2 đầu manchette không bị cuốn mép vải vào bên trong
- Lai áo đều, không nhăn, không vặn
- Các điểm khuy, nút đúng thông số, khoảng cách bằng nhau
- Đảm bảo đúng thông số và vệ sinh công nghiệp
TT CÁC BƯỚC CÔNG VIỆC HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN
B 1 Chuẩn bị bán thành phẩm Ép keo chi tiết -Ép keo vải mềm lá bâu, chân bâu
-Ép keo giấy nẹp áo (nếu cần)
- Ép keo bát tay Ủi nẹp khuy, nẹp nút, miệng - Ủi gấp nẹp áo theo kích thước quy định
23 túi - Nẹp khuy 3,2cm, nẹp nút 2,8cm
Xác định đường xẻ trụ tay - Chia đôi cửa tay sau
May túi áo - May miệng túi
- Ủi túi theo mẫu thành phẩm
- May túi vào thân trước bên trái người mặc theo vị trí túi đã sang dấu trên thân áo
May nẹp khuy, nẹp nút - May nẹp khuy, nẹp nút theo đường ủi gấp
Để thực hiện quy trình ráp đô vào thân sau và diễu đô, trước tiên, đặt đô trong nằm dưới với mặt phải hướng lên Tiếp theo, đặt thân sau lên đô trong, đảm bảo mặt phải của thân cũng hướng lên Cuối cùng, đặt lớp đô ngoài lên trên cùng với mặt trái hướng lên, sao cho đường may của cả ba lớp trùng nhau, và tiến hành may ba lớp lại với nhau theo đường may đã thiết kế.
- Diễu đô: lật đô ngoài lên phía trên, mí 1mm lên lớp đô ngoài
- May lộn lá bâu + gọt + diễu lá bâu
- Lấy dấu chân bâu, lá bâu
- May cách keo 0,1cm, đặt chỉ ở góc nhọn Gọt lá cổ còn 0.5cm + lộn lá cổ Diễu đều xung quanh lá bâu 0,5cm
- May bọc chân bâu 0.5 0,6cm
- Lấy dấu 2 đầu lá bâu và điểm giữa chân bâu, lá bâu May cặp lá ba, gọt lộn lá ba, ủi lá ba
- Gọt sửa và lộn ra mặt phải, ủi bâu cho êm
24 phẳng sau đó lộn chân bâu lót dư hơn chân bâu ngoài 0,7cm
May trụ tay - Ủi gấp trụ tay lớn, nhỏ
- May viền trụ tay nhỏ
- May trụ tay lớn, chặn xẻ cửa tay
May manchette (bát tay) - May bọc chân manchette
B 3 May ráp các bộ phận
Ráp vai con bằng cách đặt thân trước lên thân sau, với hai mặt trái úp vào nhau Cuộn thân áo lên đến đô, đảm bảo đường vai con của đô trùng với đường vai con của thân áo.
- Ráp vai con theo đường thiết kế
- Lộn đô ra mặt phải + ủi vai con
Lấy dấu + tra bâu vào thân - Lấy dấu 3 điểm kỹ thuật: giữa cổ và 2 điểm đầu vai
- Tra bâu vào thân: tra chân cổ ngoài vào thân, đặt đầu chân bâu trùng cạnh nẹp mí chân bâu 0,1cm
Tra tay + vắt sổ vòng nách tay - Tra tay vào thân theo đường thiết kế
- Vắt sổ vòng nách tay
Ráp sườn + vắt sổ sườn - Ráp sườn thân, sườn tay theo đường thiết kế
- Vắt sổ sườn thân + sườn tay
- Ủi đẩy đường may về thân sau
May tra manchette (bát tay) - Xếp ply cửa tay
- Tra manchette vào cửa tay
- Mí + diễu manchette hoàn chỉnh
May lai áo - Ủi gấp lai áo và may theo đường thiết kế, khi may lật đường may sườn về phía thân sau
B 4 Lấy dấu + thùa khuy, đính nút
- Lấy dấu các vị trí khuy theo mẫu, thùa khuy theo vị trí lấy dấu
- Lấy dấu vị trí đính nút, đính nút theo vị trí
B 5 Kiểm tra + Vệ sinh + Ủi hoàn thành sản phẩm
- Kiểm tra các đường lắp ráp, thông số, các đường diễu, mí đúng YCKT, các vị trí đối xứng
- Cắt chỉ thừa, rút chỉ lược, làm sạch sản phẩm
- Ủi hoàn thành sản phẩm
Lấy dấu + tra bâu vào thân
Tra tay + vắt sổ vòng nách tay
Ráp sườn + vắt sổ sườn May tra manchette
Lấy dấu + thùa khuy, đính nút
Kiểm tra + Vệ sinh + Ủi hoàn thành sản phẩm
May lai áo May manchette
Ráp đô vào thân sau + diễu đô
Chuẩn bị bán thành phẩm
May nẹp khuy, nẹp nút
1.3.3 Các sai hỏng, nguyên nhân và biện pháp khắc phục:
Các dạng sai hỏng Nguyên nhân Biện pháp khắc phục
- Diễu lai, nẹp không đều, lai vặn
- Lấy dấu không chính xác
- Không canh chỉnh khi may
- Lấy dấu và may chính xác hoặc dùng cữ gá lắp
- Diễu, mí bâu không đều, sụp mí
- May không đúng kỹ thuật
- Khi may mí hoặc diễu phải vuốt các lớp vải cho êm phẳng Diễu, mí phải đều và đúng yêu cầu kỹ thuật
- Hai đầu cổ bị so le - Không lấy dấu giữa lá bâu và chân bâu
- Lấy dấu giữa lá bâu và chân bâu
- Tra cổ bị lệch - Không lấy dấu 3 điểm kỹ thuật
- Lấy dấu 3 điểm kỹ thuật khi tra cổ
- Tra tay bị nhăn - Tay áo dư hoặc thiếu thông số
- Tra tay không kéo giãn hoặc may không đúng dấu phấn
1.4 Thực hành cắt áo sơ mi nam cổ đứng, tay dài
1.5 Thực hành may áo sơ mi nam cổ đứng, tay dài
2 Cắt, may áo sơ mi nam tay ngắn:
2.1Chuẩn bị nguyên phụ liệu:
- Cắt đủ các chi tiết
- Các chi tiết cắt đúng canh sợi
- Các chi tiết cắt phải chính xác không bị dư hay lẹm hụt
- Các chi tiết đối xứng phải bằng nhau
Khi cắt các chi tiết cần phải theo trình tự sau:
TT TÊN CHI TIẾT SỐ LƯỢNG CANH SỢI
2.2.3 Các sai hỏng, nguyên nhân và biện pháp khắc phục
Các dạng sai hỏng Nguyên nhân Biện pháp khắc phục
- Cắt thiếu chi tiết - Không tính toán trước số chi tiết cần cắt
- Cắt bổ sung chi tiết
- Cắt sai canh sợi - Đặt rập lên vải không đúng chiều
- Hoặc lúc xếp vải không đúng chiều
- Sử dụng không đúng kéo cắt vải
- Cắt nhanh và không chú ý đến nét vẽ
- Sử dụng kéo cắt vải
- Tìm vải vụn tập cắt cho thạo
- Cắt chậm và cẩn thận
- Lúc vẽ quên chừa đường may
- Cắt chi tiết khác thay thế
2.3 May hoàn thiện sản phẩm:
2.3.1 Yêu cầu kỹ thuật: Áo sơ mi nam sau khi may phải đạt những yêu cầu sau:
- Đường kim mũi chỉ đẹp, không nhăn, rút
- Đảm bảo thông số kích thước theo quy định
- Đảm bảo sự đối xứng, bằng nhau của các chi tiết: 2 đầu lá bâu, chân bâu, sườn áo, sườn tay, 2 chiều dài tay, 2 nẹp áo
- Bâu đứng, ôm,nhọn góc và không dộp keo
- Cạnh ngoài của túi song song với đinh áo
- Lai áo đều, không nhăn, không vặn
- Các điểm khuy, nút đúng thông số, khoảng cách bằng nhau
- Đảm bảo đúng thông số và vệ sinh công nghiệp
TT CÁC BƯỚC CÔNG VIỆC HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN
Bước 1 Chuẩn bị bán thành phẩm Ép keo chi tiết
- Ép keo giấy nẹp áo
- Đặt keo cách đều vải, bề keo úp vào bề trái vải
- Điều chỉnh nhiệt độ phù hợp
- Ủi keo dính đều vào vải
31 Ủi nẹp khuy, nẹp nút, miệng túi, lai tay
- Ủi gấp nẹp áo theo kích thước quy định Nẹp khuy 3,2cm, nẹp nút 2,8cm
Bước 2 May các bộ phận
May túi áo - May miệng túi
- Ủi túi theo mẫu thành phẩm
- May túi vào thân trước bên trái người mặc theo vị trí túi đã sang dấu trên thân áo
May nẹp khuy, nẹp nút - May nẹp khuy, nẹp nút theo đường ủi gấp
Ráp đô vào thân sau + diễu đô
Để thực hiện quy trình may, trước tiên, đặt đô trong nằm dưới với mặt phải hướng lên Tiếp theo, đặt thân sau lên đô trong, đảm bảo mặt phải của thân cũng hướng lên Cuối cùng, đặt lớp đô ngoài ở trên cùng với mặt trái hướng lên, sao cho đường may của cả ba lớp trùng khớp với nhau Tiến hành may ba lớp lại với nhau theo đường may đã được thiết kế.
- Diễu đô: lật đô ngoài lên phía trên, mí 1mm lên lớp đô ngoài (không diễu lên lớp đô trong)
- May lộn lá bâu + gọt + diễu lá bâu
- May cách keo 0,1cm, đặt chỉ ở góc nhọn
-Gọt lá cổ còn 0.5cm + lộn lá cổ
- Diễu đều xung quanh lá bâu
- Lấy dấu chân bâu, lá bâu
- May bọc chân bâu 0.5 0,6cm
- Lấy dấu 2 đầu lá bâu và điểm giữa chân bâu, lá bâu May cặp lá ba, gọt lộn lá ba, ủi lá ba
- Gọt sửa và lộn ra mặt phải, ủi bâu cho êm phẳng sau đó lộn chân bâu lót dư hơn chân bâu ngoài 0,7cm
May lai tay - May lai tay theo đường ủi gấp
Bước 3 May ráp các bộ phận
Ráp vai con bằng cách đặt thân trước lên thân sau, với hai mặt trái úp vào nhau Cuộn thân áo đến đô và xếp cho đường vai con của đô trùng với đường vai con của thân áo.
- Ráp vai con theo đường thiết kế
- Lộn đô ra mặt phải + ủi vai con
Lấy dấu + tra bâu vào thân
- Lấy dấu 3 điểm kỹ thuật: giữa cổ và 2 điểm đầu vai
- Tra bâu vào thân: tra chân cổ ngoài vào thân, đặt đầu chân bâu trùng cạnh nẹp mí chân bâu 0,1cm
Tra tay + vắt sổ vòng nách tay
- Tra tay vào thân theo đường thiết kế
-Vắt sổ vòng nách tay
Diễu vòng nách -Diễu vòng nách cự ly 5mm
Ráp sườn + vắt sổ sườn - Ráp sườn thân, sườn tay theo đường thiết kế
-Vắt sổ sườn thân + sườn tay
- Ủi đẩy đường may về thân sau
May lai áo - Ủi gấp lai áo theo đường thiết kế
- Lật đường may sườn về phía thân sau
- May lai áo cách mép vắt sổ 0,2cm
Bước 4 Lấy dấu + thùa khuy, đính nút
- Lấy dấu các vị trí khuy theo mẫu, thùa khuy theo vị trí lấy dấu
- Lấy dấu vị trí đính nút, đính nút théo vị trí
Bước 5 Kiểm tra + Vệ sinh + Ủi hoàn thành sản phẩm
- Kiểm tra các đường lắp ráp, thông số, các đường diễu, mí đúng YCKT, các vị trí đối xứng
- Cắt chỉ thừa, rút chỉ lược, làm sạch sản phẩm
Sơ đồ lắp ráp áo sơ mi nam ngắn tay:
2.3.3 Các sai hỏng, nguyên nhân và biện pháp khắc phục:
Các dạng sai hỏng Nguyên nhân Biện pháp khắc phục, ngăn ngừa
- Diễu lai, nẹp không đều, lai vặn
- Lấy dấu không chính xác
- Không canh chỉnh khi may
- Lấy dấu và may chính xác hoặc dùng cữ gá lắp
- Diễu, mí bâu không đều, sụp mí
- May không đúng kỹ thuật
- Khi may mí hoặc diễu phải vuốt các lớp vải cho êm phẳng Diễu, mí phải đều và
Lấy dấu + tra bâu vào thân Tra tay + vắt sổ vòng nách tay Chuẩn bị bán thành phẩm
Ráp sườn + vắt sổ sườn
Lấy dấu + thùa khuy, đính nút
Kiểm tra + Vệ sinh + Ủi hoàn thành sản phẩm May lai áo
May bâu áo May lai tay
Ráp đô vào thân sau + diễu đô
May túi áo May nẹp khuy, nút
35 đúng yêu cầu kỹ thuật
- Hai đầu cổ bị so le - Không lấy dấu giữa lá bâu và chân bâu
- Lấy dấu giữa lá bâu và chân bâu
- Tra cổ bị lệch - Không lấy dấu 3 điểm kỹ thuật
- Lấy dấu 3 điểm kỹ thuật khi tra cổ
- Tra tay bị nhăn -Tay áo dư hoặc thiếu thông số
-Tra tay không kéo giãn hoặc may không đúng dấu phấn
2.4 Thực hành cắt áo sơ mi nam tay ngắn
2.5 Thực hành may áo sơ mi nam tay ngắn.
