Tính cấp thiết của đề tài
Chăm sóc y tế là chế độ trợ cấp quan trọng trong hệ thống an sinh xã hội (ASXH), được ưu tiên trong pháp luật nhiều quốc gia thông qua bảo hiểm y tế (BHYT) Pháp luật về BHYT không chỉ đảm bảo quyền lợi cho người tham gia mà còn đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe và chia sẻ rủi ro khi ốm đau Tại Việt Nam, quy định về BHYT bắt đầu hình thành từ những năm 90, với Nghị định số 299-HĐBT ngày 15-8-1992, và hiện nay được thực hiện theo Luật BHYT năm 2008 cùng các sửa đổi, bổ sung năm 2014 Sự phát triển của các quy định về BHYT đã đạt được nhiều thành tựu, mở rộng đối tượng tham gia, quyền lợi và nâng cao mức trợ cấp kinh tế, đồng thời đảm bảo an toàn cho quỹ BHYT.
Mặc dù đã đạt được nhiều thành tựu trong lĩnh vực bảo hiểm y tế (BHYT), nhưng vẫn còn nhiều hạn chế cần khắc phục Quyền lợi của người tham gia BHYT chưa được đảm bảo trong nhiều trường hợp, trong khi chất lượng khám chữa bệnh (KCB) vẫn còn thấp Việc tiếp cận dịch vụ y tế gặp khó khăn, đặc biệt ở các vùng sâu, vùng xa, miền núi, hải đảo, và biên giới Tại các đô thị lớn, tình trạng quá tải điều trị nội trú diễn ra thường xuyên, với cơ sở vật chất xuống cấp và không đáp ứng đủ nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng tăng Hơn nữa, hiện tượng trục lợi BHYT cũng diễn ra phức tạp, trong đó có trường hợp bệnh viện kê khai “khống” kết quả xét nghiệm để trục lợi từ quỹ BHYT.
Nghiên cứu pháp luật về bảo hiểm y tế (BHYT) tại Việt Nam, đặc biệt là thực tiễn thực hiện tại huyện Thường Xuân, tỉnh Thanh Hóa, là cần thiết để đánh giá hiệu quả và tìm ra những vấn đề còn tồn tại Qua đó, cần đề xuất các giải pháp và phương hướng nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật về BHYT, góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ y tế và bảo vệ quyền lợi của người dân.
Hiện nay, việc nâng cao hiệu quả và chất lượng trong thực hiện tại huyện Thường Xuân là rất cần thiết Điều này không chỉ góp phần vào mục tiêu an sinh xã hội mà còn giúp chia sẻ rủi ro và bảo vệ sức khỏe con người một cách tốt nhất.
Tác giả đã chọn đề tài “Pháp luật Bảo hiểm y tế ở Việt Nam từ thực tiễn tại huyện Thường Xuân, tỉnh Thanh Hóa” cho luận văn thạc sỹ Luật học của mình nhằm nghiên cứu và phân tích các quy định pháp luật liên quan đến bảo hiểm y tế trong bối cảnh thực tiễn tại địa phương này.
Tình hình nghiên cứu đề tài
BHYT là một chính sách an sinh xã hội quan trọng, đóng vai trò thiết yếu trong hệ thống pháp luật về an sinh xã hội Trên toàn cầu, bảo hiểm y tế đã xuất hiện từ rất sớm và khẳng định giá trị của nó tại các quốc gia có nền kinh tế phát triển Tại Việt Nam, pháp luật về BHYT đang trong quá trình xây dựng và phát triển, với nhiều nhà khoa học đã thực hiện các nghiên cứu, luận án và bài viết khoa học từ nhiều góc độ khác nhau.
Về sách tham khảo có một số cuốn sách như: “Pháp luật bảo hiểm y tế
- Những vấn đề lý luận và thực tiễn ở Việt Nam hiện nay”, NXB Tư pháp năm
Bài viết đề cập đến các tác phẩm quan trọng về bảo hiểm y tế, bao gồm "Pháp luật về bảo hiểm y tế một số quốc gia trên thế giới và bài học kinh nghiệm cho Việt Nam" của tác giả Phùng Thị Cẩm Châu (2018) và "Hỏi đáp pháp luật về bảo hiểm y tế" của Nguyễn Hiền Phương và Phùng Thị Cẩm Châu (2016) Ngoài ra, tác giả Nguyễn Hiền Phương còn có tác phẩm "Quyền an sinh xã hội và đảm bảo thực hiện trong pháp luật", nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ quyền lợi xã hội trong hệ thống pháp luật Việt Nam.
Bài viết "Việt Nam" của tác giả Lê Thị Hoài Thu, xuất bản năm 2014, đề cập đến các nghiên cứu quan trọng trong lĩnh vực bảo hiểm y tế Đặc biệt, luận án "Hoàn thiện pháp luật Bảo hiểm y tế Việt Nam" của Phùng Thị Cẩm Châu vào năm 2018 và luận án "Quản lý quỹ bảo hiểm y tế ở Việt Nam" của Phạm Thu Hiền cũng đã góp phần làm phong phú thêm kiến thức về quản lý và cải cách hệ thống bảo hiểm y tế tại Việt Nam.
2019; Luận văn: “Pháp luật bảo hiểm y tế và thực tiễn thực hiện tại huyện
Văn Chấn, tỉnh Yên Bái, đã được đề cập trong tác phẩm của Hà Biên Cương năm 2017, cùng với nghiên cứu của Trần Minh Thêu về "Pháp luật về bảo hiểm y tế và thực tiễn thực hiện tại tỉnh Hòa Bình".
Một số bài viết đáng chú ý trên các tạp chí bao gồm: “Đẩy mạnh việc thực thi chính sách, pháp luật về BHYT ở Việt Nam” của Đoàn Huy Kim, đăng trên Tạp chí Quản lý nhà nước, số 07/2018; và “Kiến nghị hoàn thiện một số quy định của ” Những bài viết này đóng góp quan trọng vào việc nâng cao nhận thức và cải thiện chính sách bảo hiểm y tế tại Việt Nam.
Luật BHYT nhằm thực hiện mục tiêu BHYT toàn dân” của TS Đỗ Thị Thùy
Dung trên tạp chí Luật học, số 08/2017; “Thực hiện giải pháp mạnh ngăn ngừa lợi dụng trục lợi quỹ khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế”, của TS Nguyễn
Bài viết của Văn Tiến, đăng trên Tạp chí BHXH kỳ 01 tháng 7/2017, đề cập đến vấn đề "Bảo hiểm y tế hộ gia đình - từ quy định pháp luật đến thực tiễn thực hiện" Ngoài ra, tác giả cũng đã trình bày nhiều nội dung liên quan trong Tạp chí Bảo hiểm xã hội kỳ II tháng 8/2015, trang 24-28 và một số bài viết khác, nhằm cung cấp cái nhìn toàn diện về việc áp dụng bảo hiểm y tế cho hộ gia đình trong thực tế.
Các công trình nghiên cứu và luận văn về bảo hiểm y tế (BHYT) đã đề cập toàn diện đến các vấn đề pháp luật BHYT, tạo nền tảng lý luận cơ bản cho lĩnh vực này tại Việt Nam Tuy nhiên, hầu hết các nghiên cứu chỉ tập trung vào BHYT chung, với rất ít nghiên cứu về thực tiễn tại các địa phương Đặc biệt, tại huyện Thường Xuân, tỉnh Thanh Hóa, chưa có công trình nghiên cứu nào về pháp luật BHYT hiện hành và thực tiễn thực hiện tại đây Do đó, nghiên cứu về vấn đề này là rất cần thiết.
Pháp luật Bảo hiểm y tế tại Việt Nam, đặc biệt là tại huyện Thường Xuân, tỉnh Thanh Hóa, đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe Nghiên cứu thực tiễn ở địa phương này cho thấy sự cần thiết và ý nghĩa thiết thực của việc áp dụng các quy định pháp luật trong lĩnh vực bảo hiểm y tế, góp phần bảo vệ quyền lợi của người dân và cải thiện hệ thống y tế.
Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Luận văn nghiên cứu về Luật Bảo hiểm y tế (BHYT) cùng các văn bản hướng dẫn thi hành tại Việt Nam, đồng thời tập trung vào thực tiễn thực hiện BHYT tại huyện Thường Xuân, tỉnh Thanh Hóa trong những năm gần đây.
Luận văn tập trung nghiên cứu bảo hiểm y tế (BHYT) xã hội từ góc độ pháp luật, bao gồm các nội dung như đối tượng tham gia, chế độ hưởng BHYT, quỹ BHYT, tổ chức thực hiện BHYT, và công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật BHYT tại huyện Thường Xuân, tỉnh Thanh Hóa Tuy nhiên, tác giả không đề cập đến vấn đề giải quyết tranh chấp BHYT do huyện Thường Xuân không xảy ra các tranh chấp liên quan trong những năm qua.
Về không gian: Luận văn tập trung nghiên cứu thực tiễn thực hiện pháp luật BHYT tại huyện Thường Xuân, tỉnh Thanh Hóa
Về thời gian: Luận văn nghiên cứu thực tiễn thực hiện pháp luật BHYT ở huyện Thường Xuân, tỉnh Thanh Hóa từ năm 2017 – 2019.
Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
Luận văn áp dụng phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử trong triết học Mác - Lênin, cùng với tư tưởng Hồ Chí Minh, nhằm phân tích các quan điểm và đường lối của Đảng và Nhà nước về chính sách và pháp luật bảo hiểm y tế (BHYT) Toàn bộ quá trình nghiên cứu trong luận văn kết hợp nhiều phương pháp như so sánh, phân tích, tổng hợp, thống kê và mô tả để đạt được kết quả toàn diện và sâu sắc.
Phương pháp tổng hợp và thống kê được sử dụng để thu thập và chọn lọc thông tin quan trọng từ các tài liệu tham khảo liên quan đến pháp luật bảo hiểm y tế (BHYT) Qua đó, thông tin sẽ được sắp xếp và khái quát hóa theo từng nội dung cần trình bày trong luận văn.
Phương pháp mô tả nhằm khái quát và cô đọng các kết quả nghiên cứu từ các công trình khoa học trước đây, đồng thời mô tả các quy định pháp luật và tình hình thực hiện pháp luật, từ đó tạo ra bức tranh tổng thể về pháp luật bảo hiểm y tế (BHYT) tại Việt Nam.
Phương pháp phân tích và so sánh được sử dụng để đối chiếu các quy định pháp luật về bảo hiểm y tế (BHYT) tại Việt Nam qua các thời kỳ khác nhau Mục tiêu là xác định những điểm mới trong các quy định này và giải thích lý do của sự thay đổi.
Phương pháp khai thác, thu thập thông tin và xử lý số liệu để phục vụ cho việc phân tích, đánh giá thực tiễn áp dụng pháp luật BHYT…
Ý nghĩa lý luận và ý nghĩa thực tiễn của Luận văn
Luận văn nghiên cứu pháp luật bảo hiểm y tế (BHYT) tại Việt Nam, đánh giá thực tiễn áp dụng tại huyện Thường Xuân, tỉnh Thanh Hóa và đề xuất giải pháp hoàn thiện pháp luật BHYT Kết quả nghiên cứu có giá trị tham khảo cho các cơ quan liên quan nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật BHYT tại địa phương Ngoài ra, luận văn cũng cung cấp tài liệu hữu ích cho cá nhân nghiên cứu và học tập về lĩnh vực BHYT.
Kết cấu của luận văn
Luận văn được trình bày ngoài các phần mở đầu, kết luận và danh mục tham khảo, kết cấu luận văn được chia thành 3 chương, cụ thể:
Chương 1: Một số vấn đề lý luận về pháp luật bảo hiểm y tế và quy định pháp luật bảo hiểm y tế tại Việt Nam
Chương 2: Thực trạng thực hiện pháp luật bảo hiểm y tế tại huyện Thường Xuân, tỉnh Thanh Hóa
Chương 3: Đề xuất hoàn thiện quy định pháp luật về bảo hiểm y tế và giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện tại huyện Thường Xuân, tỉnh Thanh Hóa Các kiến nghị nhằm cải thiện hệ thống bảo hiểm y tế sẽ tập trung vào việc tăng cường quản lý, nâng cao chất lượng dịch vụ y tế và đảm bảo quyền lợi cho người dân Đồng thời, cần triển khai các chương trình tuyên truyền để nâng cao nhận thức của cộng đồng về lợi ích của bảo hiểm y tế, từ đó thúc đẩy sự tham gia của người dân vào hệ thống bảo hiểm.
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ PHÁP LUẬT BẢO HIỂM Y TẾ VÀ QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT BẢO HIỂM Y TẾ TẠI VIỆT
Một số vấn đề lý luận về pháp luật BHYT
1.1.1 Khái niệm, đặc điểm và vai trò BHYT
Sức khỏe là nền tảng thiết yếu cho một cuộc sống hạnh phúc và là điều kiện quan trọng để thực hiện ước mơ của mỗi người Trong bối cảnh kinh tế - xã hội phát triển, rủi ro về bệnh tật ngày càng gia tăng, khiến không phải ai cũng có khả năng chi trả chi phí khám chữa bệnh Người dân ngày càng nhận thức rõ tầm quan trọng của sức khỏe, dẫn đến nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng cao Mặc dù hệ thống y tế đã phát triển, nhưng vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu, tạo áp lực lên ngân sách nhà nước Do đó, bảo hiểm y tế (BHYT) ra đời với mục tiêu phi lợi nhuận, huy động sự đóng góp của những người khỏe mạnh để hỗ trợ cho những người bệnh, giúp giảm gánh nặng cho gia đình, doanh nghiệp và ngân sách nhà nước.
Hình thức sơ khai đầu tiên của bảo hiểm y tế (BHYT) là bảo hiểm ốm đau và thương tật cho công nhân, xuất hiện vào cuối thế kỷ XIX Ngày 28/6/1952, Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) thông qua Công ước số 102 về quy phạm tối thiểu về an sinh xã hội, ghi nhận BHYT là một phần của hệ thống an sinh xã hội và là loại hình bảo hiểm phi lợi nhuận, nhằm đảm bảo chi phí y tế cho người tham gia khi gặp rủi ro, ốm đau, bệnh tật Quan điểm của ILO chưa phân biệt rõ giữa chăm sóc y tế và BHYT, trong khi chăm sóc y tế không chỉ bao gồm bảo hiểm cho các thành viên mà còn cả các hoạt động y tế công cộng nhằm bảo vệ sức khỏe toàn dân.
Tuyên bố Alma-Ata năm 1978 của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) định nghĩa bảo hiểm y tế (BHYT) là một hình thức bảo hiểm phi lợi nhuận, được tiếp cận chủ yếu từ góc độ quyền con người Hiện nay, nhiều quốc gia trên thế giới đã thống nhất áp dụng quan điểm của WHO về BHYT, tuy nhiên, cách tổ chức và thực hiện BHYT sẽ khác nhau tùy thuộc vào tính chất và phạm vi áp dụng của từng quốc gia.
Bảo hiểm y tế (BHYT) là một hệ thống kinh tế không vì mục đích lợi nhuận, trong đó các thành viên đóng góp tài chính để hình thành quỹ chung do Nhà nước quản lý Quỹ này có nhiệm vụ chi trả toàn bộ hoặc một phần chi phí y tế cho những người tham gia khi họ gặp phải ốm đau, bệnh tật Như vậy, BHYT đảm bảo hỗ trợ tài chính cho các thành viên và gia đình họ trong những trường hợp cần thiết, giúp giảm bớt gánh nặng chi phí y tế.
Bảo hiểm y tế (BHYT) mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, là hình thức tương trợ cộng đồng quan trọng nhằm chăm sóc sức khỏe cho mọi thành viên trong xã hội BHYT thể hiện tinh thần đoàn kết và chia sẻ rủi ro về ốm đau, bệnh tật, không phân biệt tầng lớp hay vùng miền Người dân cùng đóng góp một phần thu nhập vào quỹ chung để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và người khác Nhà nước cũng hỗ trợ tài chính cho các thành viên yếu thế, đảm bảo quyền tham gia BHYT cho tất cả mọi người.
Dưới góc độ pháp lý, bảo hiểm y tế (BHYT) thể hiện quyền chăm sóc sức khỏe của con người, được quy định trong các văn bản pháp luật do Nhà nước ban hành và thực hiện Các quốc gia trên thế giới đều công nhận quyền chăm sóc sức khỏe trong Hiến pháp và cụ thể hóa quyền này thông qua việc xây dựng và tổ chức thực hiện pháp luật về BHYT, nhằm điều chỉnh các quan hệ xã hội liên quan đến bảo vệ và chăm sóc sức khỏe của người dân.
Bảo hiểm y tế (BHYT) ở Việt Nam đồng nhất với quan điểm của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các quốc gia khác, được quy định rõ trong Luật BHYT năm 2014 Theo đó, BHYT là hình thức bảo hiểm bắt buộc nhằm đảm bảo chăm sóc sức khỏe cho các đối tượng theo quy định của luật này.
Bảo hiểm y tế (BHYT) ở Việt Nam là một chính sách an sinh xã hội do Nhà nước tổ chức thực hiện, nhằm chăm sóc sức khỏe cho nhân dân mà không vì mục đích lợi nhuận.
Bảo hiểm y tế (BHYT) được hiểu là một hệ thống thiết lập dựa trên sự đóng góp của người tham gia, nhằm chia sẻ rủi ro liên quan đến ốm đau, bệnh tật và tai nạn Mục tiêu chính của BHYT là đảm bảo mọi đối tượng đều được bảo vệ và chăm sóc sức khỏe mà không vì mục đích lợi nhuận.
Bảo hiểm y tế là loại hình bảo hiểm bắt buộc, được tổ chức bởi nhà nước nhằm chăm sóc sức khỏe cho người dân Hình thức này hoạt động dựa trên sự đóng góp của các thành viên tham gia và không nhằm mục đích lợi nhuận.
BHYT là một cơ chế tài chính quan trọng trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe và cũng là chính sách an sinh xã hội thiết yếu của Nhà nước Nó có những điểm tương đồng với các chính sách an sinh xã hội khác, bao gồm đối tượng tham gia và nguyên tắc tương trợ cộng đồng, đồng thời được quản lý bởi Nhà nước Tuy nhiên, BHYT còn có những đặc điểm riêng biệt, thể hiện tính đặc thù của nó trong hệ thống chính sách an sinh xã hội.
Bảo hiểm y tế (BHYT) có đối tượng tham gia rộng rãi, bao gồm mọi thành viên trong xã hội, từ trẻ em đến người già, không phân biệt giàu nghèo hay quan hệ lao động Đây là một chính sách lớn của Nhà nước nhằm bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cho toàn dân, thể hiện tính tương trợ cộng đồng Ban đầu, BHYT chỉ dành cho công nhân tại các nước Tây Âu, nhưng với sự nâng cao đời sống và ý thức chăm sóc sức khỏe của người dân, mọi người đều có quyền tham gia BHYT Mục tiêu của BHYT là chia sẻ rủi ro về ốm đau, bệnh tật, đảm bảo mọi người đều được hưởng dịch vụ chăm sóc y tế.
Chín quốc gia trên thế giới đã cho thấy rằng bảo hiểm y tế (BHYT) đang ngày càng mở rộng về đối tượng tham gia theo hình thức bắt buộc, hướng tới mục tiêu BHYT toàn dân Đây là một chủ trương quan trọng mà các quốc gia đang theo đuổi nhằm đảm bảo an sinh xã hội cho mọi người dân.
Mục tiêu của bảo hiểm y tế (BHYT) là bảo vệ sức khỏe và chăm sóc sức khỏe cho mọi người dân trong xã hội, đặc biệt khi họ gặp rủi ro về ốm đau, bệnh tật Khác với bảo hiểm xã hội (BHXH), BHYT không nhằm bù đắp thu nhập bị giảm sút mà tập trung vào việc chi trả chi phí cho các dịch vụ y tế như xét nghiệm, thuốc men, và giường bệnh khi người tham gia cần chăm sóc y tế Do đó, BHYT có trách nhiệm chi trả một phần hoặc toàn bộ chi phí khám chữa bệnh, góp phần đảm bảo sức khỏe cho cộng đồng.
Mức hưởng của bảo hiểm y tế (BHYT) được xác định dựa trên tình trạng sức khỏe của người tham gia, không phụ thuộc vào mức độ rủi ro hay số tiền đóng Khi người tham gia gặp phải bệnh tật, họ sẽ được cung cấp dịch vụ chăm sóc y tế cho đến khi hồi phục mà không cần xem xét đến mức đóng hay thời gian tham gia Chất lượng dịch vụ y tế mà người tham gia nhận được phụ thuộc vào khả năng cung cấp của cơ sở khám chữa bệnh Đây là điểm khác biệt cơ bản của BHYT so với các loại hình bảo hiểm khác.
Quy định pháp luật về BHYT tại Việt Nam
1.2.1 Đối tượng tham gia BHYT
Bảo hiểm y tế (BHYT) đã trải qua hơn 30 năm phát triển kể từ khi chính sách này được thử nghiệm vào cuối thập niên 80 Số lượng người tham gia BHYT tại Việt Nam không ngừng tăng lên về quy mô và thành phần qua từng năm Với chủ trương của Đảng và Nhà nước hướng tới BHYT toàn dân, BHYT đã được ghi nhận trong các văn kiện chính trị và cụ thể hóa trong các văn bản pháp luật Hiện nay, BHYT được quy định là hình thức bảo hiểm bắt buộc, bao gồm cả hai hình thức bắt buộc và tự nguyện.
Trên cơ sở Luật BHYT năm 2014 [19] và Nghị định 146/2018/NĐ-CP
[1] hiện nay đối tượng tham gia BHYT được chia làm 6 nhóm, cụ thể:
Nhóm đối tượng tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) bao gồm người lao động (NLĐ) và người sử dụng lao động (NSDLĐ) cùng đóng, được quy định tại khoản 1 Điều 12 Luật BHYT năm 2014 và Điều 1 Nghị định 146/2018/NĐ-CP Nhóm này gồm NLĐ làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng có thời hạn từ đủ 3 tháng trở lên, người quản lý doanh nghiệp, cán bộ, công chức, viên chức, và người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn Đây là nhóm đối tượng truyền thống, chiếm số đông trong xã hội, có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, và thường xuyên đối mặt với rủi ro sức khỏe trong quá trình lao động Với nguồn thu nhập ổn định, việc đóng phí BHYT cho nhóm này sẽ trở nên dễ dàng hơn.
21 và thuận lợi hơn những người khác trong xã hội
Thứ hai, nhóm do tổ chức bảo hiểm xã hội đóng
Theo quy định tại khoản 2 Điều 12 Luật BHYT năm 2014 [19] và Điều
Nghị định 146/2018/NĐ-CP quy định về nhóm đối tượng do tổ chức BHXH đóng, bao gồm: người hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức, lao động hàng tháng; người hưởng trợ cấp BHXH do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; công nhân cao su hưởng trợ cấp hằng tháng; người nghỉ việc hưởng trợ cấp ốm đau theo danh mục bệnh cần chữa trị dài ngày; cán bộ xã, phường, thị trấn đã nghỉ việc hưởng trợ cấp BHXH hằng tháng; người nghỉ việc hưởng chế độ thai sản; và người đang hưởng trợ cấp thất nghiệp Đặc biệt, theo Điều 12 Luật BHYT năm 2014, người từ 80 tuổi trở lên hưởng trợ cấp tuất hằng tháng cũng thuộc nhóm này, nhưng đã được chuyển sang nhóm đối tượng do ngân sách nhà nước đóng theo Nghị định 146/2018/NĐ-CP.
Nhóm đối tượng do tổ chức BHXH đóng góp có số lượng đông đảo trong xã hội, nhằm đảm bảo bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cho những người không còn khả năng lao động hoặc mất việc làm Chi phí bảo hiểm y tế (BHYT) được BHXH chi trả từ nguồn thu hoạt động kinh doanh của quỹ BHXH, dẫn đến tỷ lệ người tham gia BHYT trong nhóm này thường cao nhất so với các nhóm khác.
Thứ ba, nhóm do ngân sách nhà nước đóng
Nhóm đối tượng được ngân sách nhà nước hỗ trợ theo quy định tại khoản 3 Điều 12 Luật BHYT năm 2014 và Điều 3 Nghị định 146/2018/NĐ-CP bao gồm những người có công với cách mạng và những người yếu thế trong xã hội, không có khả năng lao động hoặc mất khả năng lao động Những cá nhân này được Nhà nước ưu tiên tham gia BHYT, nhấn mạnh sự đóng góp của họ cho xã hội và đất nước, cũng như hỗ trợ những người gặp khó khăn trong cuộc sống.
Nhà nước triển khai chính sách nhằm tri ân những người có công với cách mạng và đảm bảo công bằng cho người nghèo, đặc biệt là những người ở vùng sâu, vùng xa, nhằm đảm bảo mọi người dân đều có quyền được chăm sóc sức khỏe Chính sách này thể hiện tính nhân văn sâu sắc của Nhà nước ta Đồng thời, Nhà nước cũng chú trọng đầu tư chăm sóc sức khỏe cho trẻ em dưới sáu tuổi, vì các em là trụ cột tương lai của đất nước; sức khỏe được chăm sóc đầy đủ sẽ giúp các em phát triển thể chất và tinh thần, sẵn sàng cống hiến cho quốc gia sau này.
Nhóm đối tượng được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng bảo hiểm y tế (BHYT) đã chuyển từ hình thức tự nguyện sang bắt buộc theo Luật BHYT năm 2014 và Nghị định 146/NĐ-CP Nhóm này bao gồm người thuộc hộ gia đình cận nghèo, học sinh, sinh viên, và những người trong hộ gia đình làm nông, lâm, ngư nghiệp có mức sống trung bình theo quy định của Chính phủ.
Những đối tượng có điều kiện kinh tế khó khăn thường gặp khó khăn trong việc đóng toàn bộ chi phí bảo hiểm y tế (BHYT) Điều này dẫn đến việc nhóm này khó phát triển ở nhiều địa phương Để hỗ trợ họ, nhà nước đã quy định mức phí tham gia BHYT được hỗ trợ một phần, nhằm giúp họ có khả năng tham gia và hưởng quyền lợi từ BHYT, góp phần vào an sinh xã hội và mục tiêu BHYT toàn dân.
Vào thứ năm, nhóm tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) theo hộ gia đình đánh dấu một bước tiến quan trọng của Đảng và Nhà nước, nhằm đảm bảo mọi người dân đều có cơ hội tham gia BHYT, hướng tới mục tiêu BHYT toàn dân Nhóm đối tượng này được quy định tại Luật BHYT năm 2014 và được làm rõ hơn theo Điều 5 Nghị định 146/2018/NĐ-CP.
Theo Luật cư trú năm 2020, từ ngày 01/7/2021, sổ hộ khẩu giấy sẽ bị bãi bỏ, dẫn đến việc khái niệm hộ gia đình tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) đã được điều chỉnh Hiện nay, nhóm đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình bao gồm những người cùng đăng ký thường trú hoặc tạm trú tại một địa điểm hợp pháp theo quy định của pháp luật về cư trú.
Nhiều người ở nông thôn và một bộ phận lớn NLĐ tự do chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của BHYT Quy định bắt buộc tham gia BHYT theo hộ gia đình được xem là một giải pháp hiệu quả nhằm tăng cường độ bao phủ của BHYT Trong bối cảnh chất lượng dịch vụ y tế ngày càng được cải thiện, chi phí y tế cũng tăng cao, gây áp lực tài chính lớn cho các gia đình khi có thành viên ốm đau Tham gia BHYT không chỉ giúp giảm gánh nặng tài chính mà còn mang lại sự yên tâm cho các thành viên trong gia đình về việc chăm sóc sức khỏe cho bản thân và người thân.
Theo Nghị định 146/2018/NĐ-CP, nhóm người sử dụng lao động bao gồm thân nhân của những người thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh, quốc phòng và an toàn xã hội Những cá nhân này là lực lượng tiên phong trong việc bảo vệ đất nước, cả trong thời chiến và thời bình Do đó, việc chăm sóc sức khỏe cho thân nhân của họ là rất cần thiết nhưng cũng gặp nhiều khó khăn Chính vì lý do này, Nhà nước đã quy định bổ sung nhóm tham gia bảo hiểm y tế do người sử dụng lao động đóng, nhằm tạo điều kiện an tâm cho những người đang ngày đêm bảo vệ tổ quốc và đảm bảo an ninh, an toàn cho xã hội.
Qua nghiên cứu các quy định về đối tượng tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) trong sáu nhóm, chúng ta nhận thấy rằng số lượng người tham gia BHYT ngày càng tăng.
Nghị định 146/2018/NĐ-CP đã mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm y tế (BHYT), bao phủ gần như mọi thành phần trong xã hội Sự điều chỉnh kịp thời này nhằm đảm bảo quyền lợi và nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cho người dân.
Đã đáp ứng nhu cầu chăm sóc y tế của phần lớn dân cư, đảm bảo thực hiện tinh thần bảo hiểm y tế toàn dân mà Đảng và Nhà nước đang hướng tới.
1.2.2 Quy định về chế độ hưởng BHYT
