Một số khái niệm cơ bản
Khái niệm về khu vực công
Khu vực công là khu vực phản ánh hoạt động kinh tế, chính trị, xã hội do Nhà nước quy định
Khái niệm về phụ cấp lương
Phụ cấp lương là khoản tiền bổ sung cho người lao động bên cạnh lương cơ bản, nhằm bù đắp cho những chi phí lao động gia tăng do yêu cầu công việc cụ thể hoặc các yếu tố bất lợi trong điều kiện làm việc và sinh hoạt mà chưa được tính trong lương.
Vai trò của phụ cấp lương
- Thu hút và giữ chân nhân tài, nâng cao lao động và hiệu quả công việc giúp nâng cao chất lượng dịch vụ công
Bù đắp hao phí lao động và điều chỉnh quan hệ tiền lương, thu nhập giữa các ngành nghề, công việc, vùng miền và khu vực là rất cần thiết Điều này không chỉ giúp cân bằng thu nhập mà còn khuyến khích người lao động làm việc ở những vùng xa xôi, hẻo lánh với điều kiện sinh hoạt khó khăn.
- Là công cụ của Nhà nước để khuyến khích phát triển các ngành nghề ưu tiên, ngành nghề mũi nhọn.
- Góp phần thực hiện tốt các mục tiêu an ninh, quốc phòng, mục tiêu kinh tế - xã hội và các mục tiêu khác của Nhà nước
- Tạo động lực cho người lao động
Các loại phụ cấp lương trong khu vực công hiện nay
- Phụ cấp thâm niên vượt khung
- Phụ cấp chức vụ lãnh đạo
- Phụ cấp kiêm nhiệm chức danh lãnh đạo
- Phụ cấp độc hại, nguy hiểm
- Các chế độ phụ cấp đặc thù theo nghề hoặc công việc
+ Phụ cấp thâm niên nghề
+ Phụ cấp ưu đãi theo nghề
+ Phụ cấp trách nhiệm theo nghề
+ Phụ cấp trách nhiệm công việc
+ Phụ cấp phục vụ quốc phòng, an ninh
Đặc điểm của ngành Kiểm sát ảnh hưởng đến phụ cấp lương
Viện kiểm sát nhân dân thực hiện quyền công tố và kiểm sát các hoạt động tư pháp theo quy định của Hiến pháp và Pháp luật, nhằm đảm bảo pháp luật được chấp hành nghiêm chỉnh và thống nhất Viện kiểm sát nhân dân tối cao đóng vai trò quan trọng trong việc thực hành quyền công tố, góp phần duy trì trật tự pháp lý và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của công dân.
Các Viện kiểm sát nhân dân địa phương thực hiện quyền công tố và giám sát các hoạt động tư pháp tại địa phương, cho thấy vai trò quan trọng của kiểm sát viên trong việc thực thi pháp luật Họ không chỉ có quyền và nghĩa vụ lớn mà còn phải chịu trách nhiệm cao đối với ngành Kiểm sát, điều này càng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bổ sung phụ cấp trách nhiệm cho họ.
Cán bộ và kiểm sát viên trong khu vực công thường có sự gắn bó lâu dài với ngành, từ khi bắt đầu cho đến khi nghỉ hưu, nếu không có thay đổi Do đó, việc áp dụng phụ cấp thâm niên vượt khung là một yếu tố hợp lý trong việc xây dựng thang bảng lương của ngành.
Viện kiểm sát được phân bố hợp lý trên toàn quốc, bao gồm nhiều vùng và địa phương với các cấp khác nhau Do đó, để đảm bảo công bằng trong vấn đề tiền lương cho cán bộ và kiểm sát viên, việc áp dụng phụ cấp khu vực là rất cần thiết.
THỰC TRẠNG VỀ PHỤ CẤP LƯƠNG NGÀNH KIỂM SÁT Ở VIỆT
Tổng quan ngành Kiểm sát ở Việt Nam
Ngành Kiểm sát được thành lập vào ngày 26/07/1960, là một công cụ quan trọng của nhà nước dân chủ nhân dân Nhiệm vụ chính của ngành là kiểm tra việc tuân thủ pháp luật, đảm bảo pháp luật được chấp hành nghiêm chỉnh và thống nhất Ngành Kiểm sát góp phần bảo vệ quyền dân chủ của nhân dân, tăng cường chuyên chính đối với các lực lượng phản cách mạng, và củng cố kỷ luật xã hội trong cộng đồng.
Hệ thống Viện kiểm sát nhân dân bao gồm nhiều cấp độ, từ Viện kiểm sát nhân tối cao, Viện kiểm sát nhân cấp cao, đến Viện kiểm sát nhân cấp tỉnh và Viện kiểm sát nhân cấp huyện Cụ thể, Viện kiểm sát nhân cấp tỉnh được thành lập tại các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, trong khi Viện kiểm sát nhân cấp huyện bao gồm các Viện kiểm sát nhân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh và các đơn vị tương đương.
Sau gần 60 năm nỗ lực và đổi mới trong lãnh đạo, ngành Kiểm sát đã hoàn thành và vượt các chỉ tiêu Quốc hội giao Kết quả công tác có sự chuyển biến tích cực, đặc biệt trong việc thực hiện nhiệm vụ cải cách tư pháp, tạo môi trường ổn định cho phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ cuộc sống của nhân dân Ngành đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ để thực hiện tốt nhiệm vụ trọng tâm, đối phó với các quy định mới của luật pháp và tăng cường đấu tranh chống tham nhũng Đồng thời, hiệu quả công tác thực hành quyền công tố trong lĩnh vực hình sự cũng được nâng cao về cả số lượng và chất lượng.
Thực trạng chế độ phụ cấp lương đang áp dụng tại ngành Kiểm sát ở Việt Nam hiện nay
2.2.1 Phụ cấp thâm niên vượt khung
Chế độ phụ cấp này được quy định tại Thông tư số 04/2005/TT-BNV ngày 05 tháng
01 năm 2005 của Bộ Nội vụ về Hướng dẫn thực hiện chế độ phụ cấp thâm niên vượt khung đối với cán bộ, công chức, viên chức a) Bản chất
Phụ cấp thâm niên vượt khung là khoản tiền dành cho cán bộ, công chức, viên chức đã đạt bậc lương cuối cùng trong ngạch hoặc chức danh chuyên môn, có đủ thời gian giữ bậc lương và tiêu chuẩn để hưởng phụ cấp này Mục đích của phụ cấp thâm niên vượt khung là tạo động lực và khuyến khích người lao động tiếp tục công tác hiệu quả.
Cán bộ, công chức, viên chức có bậc lương cuối cùng trong ngạch hoặc chức danh chuyên môn ngành Kiểm sát sẽ được xét hưởng phụ cấp thâm niên vượt khung nếu đáp ứng đủ thời gian giữ bậc lương cuối cùng và tiêu chuẩn liên quan.
Xem tại Phụ lục số 1 d) Mức phụ cấp
Xem tại Phụ lục số 1 e) Công thức tính
Phụ cấp thâm niên vượt khung = Mức lương bậc cuối cùng hiện hưởng x Tỷ lệ % được hưởng
Ông Nguyễn Văn A, với lương cũ bậc 10 và hệ số lương 4,89, sẽ nhận 5% phụ cấp thâm niên vượt khung Mức phụ cấp này được tính dựa trên lương cuối cùng trong ngạch chuyên viên, cụ thể là bậc 9 với hệ số lương 4,98 Thời gian tính hưởng phụ cấp thâm niên vượt khung bắt đầu từ ngày ký quyết định bổ nhiệm vào ngạch chuyên viên chính.
Phụ cấp thâm niên vượt khung được chi trả trong kỳ lương hàng tháng cho cán bộ, công chức, viên chức, đồng thời được sử dụng để tính toán mức đóng và hưởng chế độ bảo hiểm xã hội Ngoài ra, phụ cấp kiêm nhiệm chức danh lãnh đạo cũng là một phần quan trọng trong chế độ đãi ngộ.
Chế độ phụ cấp kiêm nhiệm cho cán bộ, công chức, viên chức được quy định tại Thông tư Số 78/2005/TT-BNV ngày 10 tháng 8 năm 2005, nhằm hướng dẫn thực hiện chế độ này đối với những người đảm nhận chức danh lãnh đạo tại các cơ quan, đơn vị khác.
Phụ cấp kiêm nhiệm chức danh lãnh đạo là khoản hỗ trợ tài chính nhằm bù đắp cho những người giữ chức danh lãnh đạo tại một cơ quan, đơn vị, đồng thời đảm nhiệm thêm chức danh lãnh đạo ở cơ quan, đơn vị khác Khoản phụ cấp này áp dụng cho những trường hợp được quy định tại Nghị quyết số 973/2015/UBTVQH13, nhằm khuyến khích và công nhận nỗ lực của các lãnh đạo khi họ hoạt động kiêm nhiệm.
14 tháng 07 năm 2015 kết hợp với Nghị quyết Số 730/2004/NQ-UBTVQH11 ngày 30 tháng 09 năm 2004, chi tiết xem tại Phụ lục số 2)
- Viện trưởng /Phó Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân các cấp
Vụ trưởng, Phó Vụ trưởng Vụ nghiệp vụ, Viện trưởng, Phó Viện trưởng Viện nghiệp vụ, và Cục trưởng, Phó Cục trưởng Cục điều tra thuộc Viện Kiểm sát nhân dân các cấp đều giữ vai trò quan trọng trong hệ thống tư pháp, đảm bảo thực thi pháp luật và bảo vệ quyền lợi của công dân.
- Phó/Chánh Văn phòng và cấp trưởng các đơn vị tương đương thuộc Viện kiểm sát nhân dân các cấp
- Trưởng phòng/ Phó Trưởng phòng nghiệp vụ thuộc Viện kiểm sát nhân dân các cấp
Trưởng phòng, Phó Trưởng phòng và các vị trí tương đương tại Văn phòng và các đơn vị thuộc Viện kiểm sát nhân dân các cấp có quyền hưởng phụ cấp Điều kiện và nguyên tắc để nhận phụ cấp này cần được tuân thủ nghiêm ngặt, đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong quá trình chi trả.
Cán bộ, công chức, viên chức kiêm nhiệm chức danh lãnh đạo tại cơ quan, đơn vị khác sẽ được nhận phụ cấp kiêm nhiệm nếu đáp ứng đủ hai điều kiện quy định.
+ Đang giữ chức danh lãnh đạo (bầu cử hoặc bổ nhiệm) ở một cơ quan, đơn vị.
Kết quả bầu cử hoặc quyết định bổ nhiệm kiêm nhiệm các chức danh lãnh đạo tại các cơ quan, đơn vị khác sẽ được cấp có thẩm quyền phê chuẩn Những chức danh này thường được bố trí biên chế chuyên trách cho người đứng đầu, nhưng trong trường hợp này, họ sẽ hoạt động kiêm nhiệm.
Người kiêm nhiệm nhiều chức danh lãnh đạo chỉ nhận một mức phụ cấp kiêm nhiệm trong suốt thời gian giữ các chức danh đó Khi kết thúc kiêm nhiệm, phụ cấp sẽ ngừng từ tháng tiếp theo sau khi thôi giữ chức danh lãnh đạo kiêm nhiệm.
Mức lương cho người giữ chức danh lãnh đạo kiêm nhiệm được tính bằng 10% mức lương chức vụ hoặc mức lương chuyên môn, nghiệp vụ, cộng với phụ cấp chức vụ lãnh đạo và phụ cấp thâm niên vượt khung (nếu có) mà người đó đang hưởng.
Mức tiền phụ cấp cho chức danh lãnh đạo kiêm nhiệm tại cơ quan, đơn vị khác được tính bằng cách cộng hệ số lương chức vụ hoặc hệ số lương chuyên môn, nghiệp vụ với hệ số phụ cấp chức vụ lãnh đạo, cùng với phần trăm phụ cấp thâm niên vượt khung (nếu có) của người giữ chức danh lãnh đạo kiêm nhiệm Kết quả sẽ được nhân với mức lương tối thiểu chung và hệ số 10%.
Ông Nguyễn Văn A, Phó Viện trưởng Viện nghiệp vụ thuộc Viện kiểm sát nhân dân cấp cao, kiêm nhiệm chức vụ Viện trưởng, có hệ số phụ cấp chức vụ là 0,70 Là viên chức loại A1 với hệ số lương bậc 7 là 4,32, mức tiền phụ cấp kiêm nhiệm chức danh lãnh đạo của ông A được tính là: (0,70 + 4,32) x 1.390.000 x 10% = 697.780 đồng.
Người giữ chức danh lãnh đạo kiêm nhiệm tại cơ quan, đơn vị nào sẽ nhận phụ cấp kiêm nhiệm từ nguồn kinh phí của cơ quan đó Khoản phụ cấp này được chi trả kể từ tháng mà người đó đảm nhận chức vụ lãnh đạo kiêm nhiệm tại cơ quan, đơn vị khác, theo quy định của chế độ tài chính hiện hành.
- Được tính trả cùng kỳ lương hàng tháng và không dùng để tính đóng, hưởng chế độ bảo hiểm xã hội.
Đánh giá
2.3.1 Những mặt đã đạt được
Các loại phụ cấp được quy định rõ ràng trong văn bản và có hướng dẫn cụ thể, giúp quá trình tính toán phụ cấp cho cán bộ trong ngành trở nên minh bạch và công khai Điều này nhằm tránh sai sót và thiếu hụt, bảo vệ quyền lợi của cán bộ và Kiểm sát viên.
Ngành Kiểm sát hiện đang nhận nhiều loại phụ cấp, phù hợp với đặc điểm công việc Các mức phụ cấp này giúp bù đắp hầu hết những yêu cầu và đặc thù của ngành, đảm bảo quyền lợi cho cán bộ trong lĩnh vực này.
Các hệ số phụ cấp lương hiện tại được thiết lập hợp lý, phản ánh và bù đắp các đặc điểm của từng ngành nghề mà chưa được đề cập trong quá trình xác định tiền lương Những mức phụ cấp này đã được tính toán để phù hợp và hài hòa với chính sách tiền lương trong khu vực công hiện nay.
Các phụ cấp đã được đề cập trước đó đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao công bằng trong chính sách tiền lương của cán bộ ngành Cụ thể, phụ cấp khu vực đảm bảo rằng các cán bộ làm việc ở các vùng kinh tế khác nhau nhận được mức lương công bằng Bên cạnh đó, phụ cấp chức vụ lãnh đạo không chỉ tạo sự phân biệt giữa các chức vụ và cấp bậc mà còn thúc đẩy động lực làm việc cho các cán bộ công chức trong ngành.
Hiện nay, nhiều loại phụ cấp như phụ cấp chức vụ lãnh đạo, phụ cấp khu vực, phụ cấp thâm niên và phụ cấp thâm niên vượt khung đều được tính vào bảo hiểm Điều này giúp tăng mức lương hưu, từ đó đảm bảo đời sống ổn định cho người lao động trong tương lai.
2.3.2 Những mặt hạn chế và nguyên nhân a) Những mặt hạn chế
Mức lương của cán bộ, công chức ngành Kiểm sát hiện nay rất thấp, chỉ tương đương với cán bộ, công chức trong các cơ quan hành chính và đơn vị sự nghiệp nhà nước So với mức lương của sĩ quan tư pháp trong lực lượng vũ trang và người lao động khu vực doanh nghiệp có cùng trình độ đào tạo, mức lương này còn thấp hơn nhiều Dù đã trải qua nhiều lần cải cách chính sách tiền lương, nhưng kết quả vẫn chưa đạt được như mong muốn.
Chế độ phụ cấp hiện tại trong ngành Kiểm sát chưa đủ để bù đắp những đặc thù của công việc, đặc biệt là yếu tố "nguy hiểm" mà ngành này phải đối mặt Mặc dù công việc có tính chất đặc thù và tiềm ẩn nhiều rủi ro, ngành Kiểm sát vẫn chưa được cấp phụ cấp ưu đãi hay phụ cấp cho những công việc nguy hiểm, độc hại.
Phụ cấp thâm niên nghề trong ngành Kiểm sát hiện vẫn chưa hợp lý so với các ngành khác, khi chỉ áp dụng cho một số đối tượng nhất định Cán bộ mới tuyển dụng phải chờ đến 3 năm và được bổ nhiệm ngạch Kiểm tra viên mới bắt đầu được hưởng phụ cấp này, điều này gây thiệt thòi cho cán bộ và Kiểm sát viên.
Hệ số lương khởi điểm và phụ cấp khởi điểm hiện nay đều ở mức thấp, dẫn đến mức lương khởi điểm không đủ để đảm bảo mức sống cho người lao động.
Các loại phụ cấp đặc thù theo ngành hiện nay còn ít và chưa phù hợp với đặc điểm của từng ngành, điều này ảnh hưởng đến hiệu quả làm việc và không tạo động lực cho người lao động Kết quả là, việc thu hút và giữ chân nhân tài trở nên khó khăn hơn.
Có nhiều loại phụ cấp trong ngành Kiểm sát, nhưng nhiều loại lại có tính chất trùng lặp, dẫn đến việc hạn chế khả năng nâng cao phụ cấp lương cho cán bộ.
Hiện nay, ngân sách nhà nước dành cho việc trả lương và các khoản liên quan đang gia tăng nhanh chóng Tuy nhiên, sự mở rộng của các loại phụ cấp ưu đãi khác đang làm cho ngân sách dành cho lương tối thiểu ngày càng bị thu hẹp Mặc dù đã có những cải thiện, nhưng ngân sách này vẫn chưa theo kịp với sự phát triển của nền kinh tế thị trường.
Số lượng cán bộ công chức và viên chức ngày càng tăng, trong khi ngân sách nhà nước có hạn, dẫn đến việc chế độ phụ cấp không thể đáp ứng đầy đủ Do đó, Nhà nước cần điều chỉnh chính sách trả lương một cách hợp lý để đảm bảo sự ổn định cho nền kinh tế.
CÁC KHUYẾN NGHỊ
Định hướng phát triển ngành trong thời gian tới
Tiếp tục thúc đẩy và hoàn thành đúng tiến độ các nhiệm vụ cải cách tư pháp theo Nghị quyết của Đảng, Bộ, Ban và các Nghị quyết hàng năm của Quốc hội.
- Toàn ngành Kiểm sát tập trung phấn đấu nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác, đáp ứng các yêu cầu mà Đảng đã đề ra
Cần tập trung mạnh mẽ vào việc đổi mới công tác tổ chức cán bộ nhằm đáp ứng những nhiệm vụ mới Đặc biệt, công tác này cần chú trọng đến quy hoạch cán bộ và cải cách cơ chế đánh giá năng lực của cán bộ, kiểm sát viên để nâng cao hiệu quả làm việc.
Thực hiện Nghị quyết của Quốc hội, cần tăng cường phối hợp với các cán bộ và ngành hữu quan, đặc biệt là các cơ quan tư pháp ở Trung ương, để khẩn trương thực hiện các nhiệm vụ đã được phân công.
Tiếp tục mở rộng quan hệ hợp tác quốc tế với các quốc gia và tổ chức quốc tế, triển khai hiệu quả các dự án quốc tế nhằm tăng cường trao đổi kinh nghiệm và đào tạo cán bộ, từ đó nâng cao năng lực hoạt động của ngành.
Một số khuyến nghị .15 KẾT LUẬN
Nhà nước cần thực hiện đánh giá chi tiết về đặc điểm của ngành Kiểm sát và xem xét bổ sung các chế độ phụ cấp phù hợp, bao gồm phụ cấp ưu đãi nghề và phụ cấp cho những công việc có nguy hiểm, độc hại.
Khi xây dựng các chế độ phụ cấp, cần phải nghiên cứu và dự báo tình hình kinh tế một cách chính xác Điều này giúp đảm bảo mức phụ cấp đáp ứng được mức sống của cán bộ ngành Kiểm sát.
Vấn đề quy định đối tượng được hưởng phụ cấp thâm niên nghề trong ngành Kiểm sát hiện đang thiếu công bằng so với các ngành khác, dẫn đến sự mất cân bằng giữa các lao động Điều này làm giảm động lực làm việc và gắn bó của cán bộ ngành Kiểm sát Do đó, cần điều chỉnh đối tượng và thời gian hưởng phụ cấp thâm niên để tạo sự công bằng và khuyến khích nhân viên trong ngành.
Cải thiện tình hình kinh tế chính trị là yếu tố then chốt để đảm bảo tăng trưởng kinh tế bền vững, nâng cao thu nhập xã hội và tăng cường nguồn thu ngân sách Qua đó, việc nâng cao mức phụ cấp sẽ trở nên khả thi hơn, góp phần cải thiện đời sống người dân.
Để tăng nguồn chi cho lương cơ sở và phụ cấp, các đơn vị sự nghiệp thuộc khu vực công cần thực hiện tiết kiệm chi ngân sách hàng năm, không bao gồm chi tiền lương và phụ cấp lương Điều này sẽ góp phần nâng cao lương thực tế cho cán bộ ngành Kiểm sát.
Ngành Kiểm sát trong bộ máy Nhà nước Việt Nam giữ vai trò quan trọng và đã nhận được sự quan tâm từ Nhà nước trong việc ban hành chế độ tiền lương và phụ cấp phù hợp Hiện tại, ngành Kiểm sát được hưởng tám chế độ phụ cấp, bao gồm phụ cấp thâm niên vượt khung, phụ cấp kiêm nhiệm chức danh lãnh đạo, phụ cấp khu vực, phụ cấp thu hút, phụ cấp đặc biệt, phụ cấp chức vụ lãnh đạo, phụ cấp thâm niên nghề và phụ cấp trách nhiệm theo nghề Những chế độ phụ cấp này phản ánh và bù đắp cho các đặc điểm của ngành, tuy nhiên, trong quá trình xác định tiền lương cho cán bộ và kiểm sát viên, một số yếu tố vẫn chưa được tính đến, đặc biệt là quy định về việc đóng Bảo hiểm bắt buộc cho các chế độ phụ cấp này.
Hiện nay, chế độ phụ cấp ngành Kiểm sát vẫn gặp nhiều hạn chế, đòi hỏi sự cải cách Bài tiểu luận này đưa ra những khuyến nghị cụ thể nhằm cải thiện tình hình.
Bài tiểu luận của sinh viên hiện vẫn còn nhiều lý thuyết và sai sót Kính mong Thạc sĩ Nguyễn Thị Cẩm Nhung có thể góp ý để giúp sinh viên hoàn thiện bài tiểu luận này tốt hơn.
Sinh viên xin trân trọng cảm ơn!
