Pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự từ thực tiễn tại tỉnh Quảng Ninh.Pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự từ thực tiễn tại tỉnh Quảng Ninh.Pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự từ thực tiễn tại tỉnh Quảng Ninh.Pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự từ thực tiễn tại tỉnh Quảng Ninh.Pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự từ thực tiễn tại tỉnh Quảng Ninh.Pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự từ thực tiễn tại tỉnh Quảng Ninh.Pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự từ thực tiễn tại tỉnh Quảng Ninh.Pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự từ thực tiễn tại tỉnh Quảng Ninh.Pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự từ thực tiễn tại tỉnh Quảng Ninh.Pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự từ thực tiễn tại tỉnh Quảng Ninh.Pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự từ thực tiễn tại tỉnh Quảng Ninh.
Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài
Trong những năm gần đây, sự phát triển kinh tế - xã hội ở Quảng Ninh đã dẫn đến sự gia tăng các cơ sở đầu tư kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự, như vũ trường, karaoke, massage, cho thuê lưu trú và dịch vụ cầm đồ Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, các lĩnh vực này cũng tiềm ẩn nhiều vấn đề phức tạp về an ninh trật tự, bao gồm hoạt động mại dâm, tổ chức đánh bạc, sử dụng trái phép chất ma túy, và các hành vi vi phạm khác như cho vay nặng lãi và bắt giữ người trái pháp luật, gây ảnh hưởng tiêu cực đến tình hình an ninh trật tự trong khu vực.
Công tác quản lý và thực thi pháp luật tại các cơ quan chức năng địa phương gặp nhiều khó khăn, vướng mắc Bên cạnh đó, người dân, cá nhân, tổ chức và doanh nghiệp còn thiếu kiến thức pháp luật và chưa tích cực tham gia vào việc quản lý, phát hiện, phối hợp với các cơ quan chức năng để kiểm tra và xử lý các hành vi vi phạm liên quan đến hoạt động kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự.
Nghiên cứu và áp dụng pháp luật trong quản lý, kiểm tra, kiểm soát các hành vi vi phạm pháp luật là nhiệm vụ quan trọng của toàn xã hội, trong đó lực lượng Công an đóng vai trò nòng cốt Họ cần phối hợp với các cơ quan chức năng khác để nắm vững và thực hiện nghiêm chỉnh, công bằng các quy định pháp luật, bao gồm Nghị định của Chính phủ và Thông tư, Chỉ thị của Bộ Công an liên quan đến quản lý nhà nước trong các ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự.
Trong công tác quản lý, kiểm tra và xử lý các vi phạm pháp luật đối với các ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự tại tỉnh Quảng Ninh, đã có những thành tích đáng ghi nhận, nhưng cũng bộc lộ nhiều hạn chế về năng lực quản lý và giáo dục pháp luật trong doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân Mặc dù các cơ quan chức năng tỉnh Quảng Ninh đã nỗ lực trong việc kiểm soát và xử lý vi phạm, kết quả đạt được vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu của xã hội.
Xuất phát từ những lý do trên, tác giả chọn đề tài “Pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự tại tỉnh Quảng Ninh” cho luận văn thạc sĩ của mình Tác giả mong muốn đóng góp vào nghiên cứu lý luận và thực trạng thực thi pháp luật liên quan đến ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự Qua đó, tác giả đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật trong lĩnh vực này, không chỉ tại tỉnh Quảng Ninh mà còn trên toàn quốc.
Tình hình nghiên cứu đề tài
Liên quan đến đề tài Luận văn, đã có nhiều nghiên cứu và bài viết ở các cấp độ khác nhau về kinh doanh có điều kiện, bao gồm luận văn, khóa luận và các bài báo tạp chí chuyên ngành Luật Những công trình này có liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến đề tài nghiên cứu, cung cấp nền tảng kiến thức và thông tin quý giá cho việc phát triển luận văn.
- Vũ Thị Hiền, Thực trạng pháp luật về điều kiện kinh doanh ở Việt Nam,
Luận văn thạc sĩ Luật học năm 2014 tại Hà Nội đã làm rõ các khía cạnh pháp lý liên quan đến điều kiện kinh doanh ở Việt Nam Tác giả nêu bật những đổi mới cơ bản trong pháp luật hiện hành về điều kiện kinh doanh và tiến hành phân tích, đánh giá thực trạng của vấn đề này tại Việt Nam hiện nay.
Trần Thu Giang trong luận văn thạc sĩ luật học của mình, "Pháp luật về điều kiện đầu tư kinh doanh trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo ở Việt Nam" (Hà Nội, 2017), đã phân tích nhiều khía cạnh của pháp luật liên quan đến đầu tư kinh doanh trong giáo dục và đào tạo Tác giả chỉ ra rằng các quy định hiện hành vẫn tồn tại nhiều điều kiện kinh doanh không rõ ràng, gây khó khăn cho việc triển khai thực tế.
- Thực trạng giấy phép kinh doanh, Tạp chí nghiên cứu lập pháp, Văn phòng
Bài viết nghiên cứu của Quốc hội số 04 (2013) đã chỉ ra rằng có quá nhiều loại giấy phép kinh doanh bất hợp lý, gây cản trở cho hoạt động sản xuất và kinh doanh của doanh nghiệp Tác giả đặt ra câu hỏi về sự cần thiết của cơ chế giám sát trong việc ban hành và thực thi các quy định liên quan đến giấy phép kinh doanh.
Bài viết của TS Nguyễn Thị Yến và ThS Trần Bảo Ánh trên Tạp chí Luật học - Trường Đại học Luật Hà Nội đã phân tích những bất cập trong pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện Các tác giả chỉ ra những vấn đề như tư duy tiếp cận trong xây dựng luật, thẩm quyền ban hành văn bản quy định điều kiện kinh doanh, và đề xuất giảm bớt số lượng ngành, nghề kinh doanh có điều kiện Từ đó, họ đưa ra các kiến nghị nhằm hoàn thiện pháp luật trong lĩnh vực này.
Hiện nay, các công trình nghiên cứu chủ yếu chỉ đề cập khái quát về các ngành nghề kinh doanh có điều kiện mà chưa khai thác sâu các vấn đề pháp lý và thực tiễn thực thi quy định pháp luật liên quan đến an ninh trật tự (ANTT) Đặc biệt, chưa có nghiên cứu nào phân tích và đánh giá việc thực thi pháp luật về kinh doanh có điều kiện tại tỉnh Quảng Ninh, cũng như chưa đề xuất giải pháp hiệu quả để hoàn thiện và nâng cao khả năng thực thi các quy định pháp luật trong lĩnh vực này, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp và cơ sở kinh doanh trên địa bàn tỉnh.
Bài luận văn này kế thừa những ưu điểm từ các tác giả trước, tập trung vào lý luận chung về pháp luật ngành nghề kinh doanh có điều kiện, bao gồm khái niệm, đặc điểm và vai trò của chúng trong nền kinh tế Tác giả phân tích rõ ràng khái niệm và đặc điểm của pháp luật liên quan đến ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự (ANTT), đồng thời nghiên cứu các quy định pháp luật của một số quốc gia, từ đó so sánh và chỉ ra những hạn chế của pháp luật Việt Nam trong lĩnh vực này Bên cạnh đó, tác giả cũng đi sâu vào phân tích các quy định hiện hành của pháp luật Việt Nam về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về ANTT Cuối cùng, bài viết đưa ra đánh giá và đề xuất các định hướng cải cách nhằm xây dựng một môi trường kinh doanh lành mạnh, minh bạch cho doanh nghiệp, góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện ANTT tại tỉnh Quảng Ninh và trên toàn quốc.
Phương pháp nghiên cứu của đề tài
Để đạt được mục tiêu nghiên cứu của đề tài, luận văn áp dụng các phương pháp như bình luận, diễn giải, so sánh luật học, tổng hợp và phân tích Những phương pháp này được triển khai dựa trên nền tảng phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng trong chủ nghĩa Mác-Lênin.
Chương 1 sử dụng phương pháp phân tích và tổng hợp để làm rõ các vấn đề lý luận về điều kiện kinh doanh và kinh doanh ngành nghề có điều kiện trong lĩnh vực an ninh trật tự Trong Chương 2, phương pháp so sánh luật học và phân tích được áp dụng để nêu rõ thực trạng pháp luật liên quan đến kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự, đồng thời đánh giá những khó khăn, vướng mắc và bất cập trong việc áp dụng pháp luật trong lĩnh vực này.
Những kết quả nghiên cứu của luận văn
Luận văn này kế thừa các thành tựu và kết quả nghiên cứu trước đó, nhằm nghiên cứu sâu hơn về hoạt động của các doanh nghiệp trong các ngành nghề có điều kiện về an ninh trật tự tại tỉnh Quảng Ninh Khi hoàn thành, luận văn dự kiến sẽ đóng góp những hiểu biết mới và giá trị cho lĩnh vực này.
Hệ thống hóa, kế thừa và phát triển các luận cứ khoa học về cơ sở lý luận của pháp luật liên quan đến ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự thông qua việc nghiên cứu và đánh giá thực tiễn áp dụng tại tỉnh Quảng Ninh.
Luận văn phân tích kết quả đạt được và những khó khăn trong quá trình thực hiện các quy định về điều kiện an ninh trật tự đối với ngành nghề kinh doanh có điều kiện Bài viết cũng chỉ ra nguyên nhân của những bất cập, hạn chế trong các quy định hiện hành và đánh giá những mặt tích cực cũng như hạn chế trong thực tiễn thi hành lĩnh vực pháp luật này tại tỉnh Quảng Ninh.
Để hoàn thiện các quy định pháp luật về điều kiện an ninh trật tự áp dụng cho doanh nghiệp kinh doanh có điều kiện tại địa bàn tỉnh, cần đề xuất những giải pháp thiết thực Đồng thời, việc nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật trong lĩnh vực này cũng là một yếu tố quan trọng.
Kết cấu của luận văn
NgoàiMụclục, Danh mục từ viết tắt, Lời mở đầu, Kết luậnvà Danh mục tài liệutham khảo,luậnvăn gồm3chươngsau:
Chương 1 Những vấn đề lý luận về ngành nghề kinh doanh có điều kiện và phápluậtvề ngànhnghềkinhdoanhcó điềukiệnvề ANTT.
Chương 2 Thực trạng pháp luật Việt Nam và thực tiễn thi hành pháp luật về ngànhnghềkinhdoanhcóđiều kiệnvề ANTTtại tỉnhQuảng Ninh
Chương 3 Hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật về ngànhnghềkinhdoanhcóđiều kiệnvề ANTTtại tỉnhQuảng Ninh.
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ NGÀNH NGHỀ KINH
Khái quát chung về ngành nghề kinh doanh có điều kiện và ngành nghề
1.1.1 Khái niệm ngành nghề kinh doanh có điều kiện Điều kiện kinh doanhlà mộttrong những vấn đề pháp lý quantrọng màpháp luật của hầu hết các quốc gia trên thế giới đều có quyđịnh, bởi nội dung của điều kiện kinh doanh sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường kinh doanh cũng như sự phát triểnkinhtế xãhội củaquốcgiađó.
Với các góc độ nghiên cứu khác nhau thì điều kiện kinh doanh được hiểu theo các nghĩa khác nhau Cụ thể:
Theo từ điển Tiếng Việt, "điều kiện" được định nghĩa là yếu tố cần thiết để một sự việc khác có thể xảy ra Ngoài ra, "điều kiện" còn được hiểu là những yêu cầu được đưa ra trước khi tiến hành một công việc nào đó.
Theo GS Hoàng Phê và đồng tác giả (2003), điều kiện kinh doanh được hiểu là các yêu cầu mà các chủ thể kinh doanh cần phải đáp ứng trước khi thực hiện các hoạt động như sản xuất, phân phối, buôn bán và cung cấp dịch vụ, nhằm mục đích tối ưu hóa lợi nhuận.
Trong khoa học pháp lý, điều kiện kinh doanh được hiểu là sự can thiệp của cơ quan hành chính vào quyền tự do kinh doanh của công dân PGS.TS Phạm Duy Nghĩa nhấn mạnh rằng điều này thường được thể hiện qua các hành vi của nhân viên hành chính có quyền chấp nhận, hạn chế hoặc từ chối việc đăng ký và tổ chức các hoạt động kinh doanh cụ thể.
Hành vi hành chính có thể xuất hiện dưới nhiều hình thức khác nhau, chẳng hạn như thông qua văn bản pháp quy quy định các hạn chế đối với người kinh doanh, hành vi cấp phép, chấp thuận hoặc từ chối của cơ quan hành chính, và hành vi giám sát của cơ quan hành chính nhằm đảm bảo tuân thủ các điều kiện kinh doanh.
Khoản 1 Điều 7 Luật đầu tư 2020 quy định về ngành nghề kinh doanh có điều kiện như sau: “ Ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện là ngành, nghề mà việc thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh trong ngành, nghề đó phải đáp ứng điều kiện cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe của cộng đồng” Như vậy, có thể hiểu điều kiện kinh doanh là những yêu cầu, đòi hỏi phải đáp ứng do Nhà nước quy định cho các chủ thể kinh doanh khi tiến hành kinh doanh những ngành, nghề cụ thể và được thể hiện dưới những hìnhthức nhất định Khi cá nhân, tổ chức muốn kinh doanh một ngành nghề nào đó, trước hết họ phải xác định các vấn đề: Ngành nghề mình định kinh doanh có thuộc trường hợp bị cấm kinh doanh hay không? Mình có đủ tư cách pháp lý để thực hiện kinh doanh hay không? Ngành nghề mình định kinh doanh có phải ngành nghề kinh doanh có điều kiện hay không và nếu thuộc ngành nghề kinh doanh có điều kiện thì những điều kiện cần phải đáp ứng là gì?
Ngành nghề kinh doanh có điều kiện được định nghĩa là những lĩnh vực mà chủ thể kinh doanh phải tuân thủ các điều kiện pháp luật quy định trước khi tiến hành hoạt động Các điều kiện này thường được thể hiện qua Giấy phép kinh doanh, Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh, chứng chỉ hành nghề, yêu cầu về vốn pháp định và các yêu cầu khác liên quan đến từng ngành nghề cụ thể.
1.1.2 Ngành nghề kinh doanh có điều kiện về ANTT
1.1.2.1 Khái niệm ngành nghề kinh doanh có điều kiện về ANTT
An ninh trật tự là viết tắt của cụm từ “An ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội” An ninh quốc gia đảm bảo sự ổn định và phát triển bền vững cho mỗi quốc gia, trong khi trật tự xã hội tạo ra môi trường yên bình, nơi mọi người sống tự do và an toàn, dựa trên sự tôn trọng các quy định của pháp luật.
Sự phát triển kinh tế cần đi đôi với việc duy trì ổn định và phát triển bền vững cho quốc gia, đồng thời đảm bảo an ninh xã hội Quy định về các ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự nhằm bảo vệ an ninh tổ quốc và giữ gìn trật tự xã hội Những ngành nghề này không chỉ chịu sự quản lý của các cơ quan nhà nước về kinh tế mà còn phải tuân thủ quy định an ninh từ lực lượng Công an, nhằm đảm bảo hoạt động kinh doanh an toàn, chủ động phòng ngừa và đấu tranh chống tội phạm, bảo vệ an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội.
Tại khoản 2 Điều 4 Nghị định 96/2016/NĐ-CP ngày 1/7/2016 quy định điều kiện về ANTT đối với một số ngành, nghề kinh doanh có điều kiện quy định:
Ngành, nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự được quy định tại Điều 3 Nghị định này, bao gồm các lĩnh vực có yếu tố phức tạp liên quan đến an ninh trật tự, dễ bị lợi dụng cho hoạt động phạm tội và các hành vi vi phạm pháp luật khác.
Kinh doanh ngành nghề có điều kiện về an ninh, trật tự xã hội là những hoạt động đầu tư kinh doanh phải tuân thủ các yêu cầu cụ thể nhằm đảm bảo quốc phòng và an ninh quốc gia Theo Đỗ Thị Nga trong nghiên cứu của mình, việc thực hiện các điều kiện này là cần thiết để duy trì trật tự và an toàn trong xã hội (Khóa luận tốt nghiệp, Trường Đại học Luật Hà Nội, 2015).
Nghiên cứu các tài liệu và quy định pháp luật hiện hành về danh mục ngành, nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự, luận văn đã định nghĩa ngành, nghề kinh doanh có điều kiện về ANTT một cách rõ ràng và cụ thể.
Ngành, nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự (ANTT) là những lĩnh vực yêu cầu người kinh doanh phải đáp ứng các tiêu chí nhất định để đảm bảo hoạt động kinh doanh không ảnh hưởng đến an ninh quốc gia và trật tự xã hội.
1.1.2.2 Đặc điểm của ngành nghề kinh doanh có điều kiện về ANTT
Trên cơ sở những phân tích, trình bày ở trên, có thể nhận thấy ngành nghề kinhdoanhcóđiềukiệnvề ANTTcó mộtsố đặcđiểmsau:
Thứ nhất, chủthểkinh doanhcó điềukiệnvề ANTT:
Chủ thể kinh doanh phải đáp ứng các điều kiện kinh doanh về ANTT trong suốt quátrìnhhoạtđộngkinhdoanh
Chủ thể kinh doanh chỉ được phép hoạt động khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật, và các điều kiện này cần được duy trì trong suốt quá trình kinh doanh Việc kiểm tra, giám sát từ cơ quan quản lý nhà nước là cần thiết để đảm bảo tuân thủ Nếu chủ thể kinh doanh không duy trì các điều kiện này, họ sẽ bị coi là kinh doanh trái pháp luật và sẽ bị xử lý theo quy định Điều này giúp đảm bảo mục tiêu quản lý của nhà nước và hạn chế những tác động tiêu cực từ các hoạt động kinh doanh trong những ngành nghề có điều kiện về an ninh trật tự.
Thứ hai,vềhìnhthức củakinhdoanhcó điều kiệnvề ANTT:
Các điều kiện kinh doanh ngành nghề về an ninh trật tự bao gồm: giấy phép kinh doanh, giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh, chứng chỉ hành nghề, chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp, xác nhận vốn pháp định, chấp thuận khác của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, và các yêu cầu bổ sung mà doanh nghiệp phải thực hiện để được phép kinh doanh mà không cần sự xác nhận từ cơ quan nhà nước.
Pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về ANTT
1.2.1 Khái niệm, đặc điểm pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về ANTT
Các ngành nghề kinh doanh phải đáp ứng điều kiện về an ninh trật tự (ANTT) bao gồm những lĩnh vực có khả năng ảnh hưởng đến các đối tượng được Nhà nước bảo vệ như an ninh quốc gia, trật tự xã hội, và sức khỏe cộng đồng Những ngành này thường phức tạp, tiềm ẩn nguy cơ cho phép các đối tượng xấu thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.
Pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự là một phần quan trọng trong hệ thống pháp luật doanh nghiệp, có nhiệm vụ điều chỉnh toàn diện các mối quan hệ phát sinh trong quá trình thành lập và hoạt động của doanh nghiệp trong lĩnh vực này.
Pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự (ANTT) là hệ thống các quy định pháp lý do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền ban hành, nhằm điều chỉnh mối quan hệ giữa cơ quan Nhà nước và các chủ thể kinh doanh trong lĩnh vực này Nó đảm bảo rằng mọi hoạt động kinh doanh liên quan đến ngành nghề có điều kiện về ANTT được thực hiện theo quy định, bảo vệ lợi ích cộng đồng và duy trì trật tự xã hội.
Pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về ANTT điều chỉnh mối quan hệ giữa chủ thể kinh doanh và cơ quan quản lý nhà nước, đảm bảo kiểm tra, kiểm soát và xử lý vi phạm trong hoạt động kinh doanh Nó không chỉ quy định các điều kiện về ANTT cho một số ngành nghề mà còn yêu cầu các hành vi của chủ thể kinh doanh sau khi được cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện ANTT Đồng thời, pháp luật cũng tăng cường cơ chế hậu kiểm và trách nhiệm pháp lý của các chủ thể kinh doanh trong việc duy trì và thực hiện đúng các điều kiện về ANTT trong suốt quá trình hoạt động.
Pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự (ANTT) không được quy định chung trong một văn bản duy nhất, mà phân tán trong nhiều văn bản luật chuyên ngành khác nhau, và có sự thay đổi theo từng giai đoạn phát triển của kinh tế - xã hội Tuy nhiên, pháp luật này có những đặc điểm chung quan trọng mà các doanh nghiệp cần nắm rõ.
Trong lĩnh vực an ninh trật tự (ANTT), có hai chủ thể chính: Thứ nhất là Nhà nước và các cơ quan có thẩm quyền, chịu trách nhiệm cấp phép, quản lý và giám sát các ngành nghề liên quan Thứ hai là các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân hoạt động kinh doanh trong các lĩnh vực này.
Đối tượng điều chỉnh của pháp luật kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự (ANTT) liên quan đến mối quan hệ trong hoạt động quản lý kinh tế của Nhà nước Nhà nước áp dụng các điều kiện kinh tế, chính trị, xã hội, an ninh và quốc phòng để yêu cầu các doanh nghiệp (DN) phải đáp ứng trước khi được phép kinh doanh những ngành nghề có điều kiện về ANTT Mặc dù đây là mối quan hệ phát sinh trong quá trình quản lý nhà nước, nhưng không chỉ mang tính chất hành chính, mà còn liên quan đến yếu tố tài sản, trách nhiệm vật chất và chịu sự chi phối của các quy luật kinh tế chung.
Nguồn pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự chủ yếu dựa vào các quy định trong nước Các cơ quan có thẩm quyền ban hành quy định về điều kiện kinh doanh bao gồm Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Chính phủ, thông qua các văn bản như Luật, Pháp lệnh và Nghị định Những quy định này được thể hiện chủ yếu trong các văn bản pháp luật như Luật Đầu tư 2020, Luật Phòng cháy chữa cháy sửa đổi năm 2013, Nghị định 96/2016/NĐ-CP và Nghị định 144/2021/NĐ-CP.
Pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự (ANTT) mang tính chất luật công, điều chỉnh mối quan hệ giữa Nhà nước và các tổ chức, cá nhân kinh doanh Điều này thể hiện qua việc áp dụng phương pháp mệnh lệnh và hướng dẫn, thay vì thỏa thuận bình đẳng Các chủ thể kinh doanh cần tuân thủ các trình tự, thủ tục và điều kiện cần thiết để thực hiện hoạt động kinh doanh Đồng thời, các cơ quan Nhà nước có trách nhiệm hướng dẫn các chủ thể kinh doanh trong việc đăng ký và xác nhận đủ điều kiện kinh doanh theo quy định.
Mục đích của việc ban hành quy định về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự là để đảm bảo rằng các chủ thể kinh doanh không gây thiệt hại hoặc đe dọa đến những lợi ích mà Nhà nước bảo vệ, bao gồm lợi ích quốc gia, lợi ích xã hội, đạo đức và các tập quán tốt đẹp của dân tộc.
1.2.2 Nội dung pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về ANTT
Các nội dung cơ bản của hệ thống pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về ANTT bao gồm:
Thứ nhất, quy định về các ngành nghề kinh doanh cần đáp ứng điều kiện về
ANTT đề cập đến các ngành nghề có thể ảnh hưởng đến an ninh trật tự, an toàn xã hội, tính mạng, sức khỏe và lợi ích công cộng trong quá trình kinh doanh Mỗi ngành nghề này đều có những điều kiện về ANTT được quy định bởi các văn bản pháp luật chuyên ngành khác nhau Danh mục các ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện được nêu tại Phụ lục IV của Luật Đầu tư 2020, trong khi danh mục các ngành nghề kinh doanh có điều kiện về ANTT được liệt kê tại Nghị định 96/2016/NĐ-CP ngày 01/7/2016 của Chính phủ.
Quy định về các điều kiện kinh doanh liên quan đến an ninh trật tự (ANTT) yêu cầu các tổ chức và cá nhân nước ngoài phải đáp ứng đủ các tiêu chí nhất định khi muốn hoạt động trong các ngành nghề có điều kiện Để được cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện về ANTT, họ cần tuân thủ các quy định pháp luật liên quan và đảm bảo an toàn trong hoạt động kinh doanh.
Thứ ba, quy định về thẩm quyền cấp GCN đủ điều kiện kinh doanh về
Tất cả tổ chức và cá nhân, bao gồm cả người Việt Nam và nước ngoài, đều có quyền hoạt động kinh doanh trong các ngành nghề có điều kiện về an ninh trật tự (ANTT) nếu đáp ứng đủ điều kiện và tuân thủ các quy định pháp luật liên quan Pháp luật Việt Nam đã quy định rõ ràng về thẩm quyền của từng cơ quan trong việc cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh về ANTT cho các ngành nghề này.
Quy định về quản lý nhà nước đối với hoạt động kinh doanh ngành nghề có điều kiện về an ninh trật tự (ANTT) là tổng thể các hoạt động thực thi quyền lực của nhà nước nhằm thiết lập trật tự ổn định trong lĩnh vực này Các doanh nghiệp cần tuân thủ các quy định, trong khi các cơ quan có thẩm quyền thực hiện quản lý hành chính với sức mạnh cưỡng chế của nhà nước, nhằm mục tiêu kiểm soát hiệu quả các hoạt động kinh doanh có điều kiện về ANTT.
Pháp luật của một số quốc gia trên thế giới về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về ANTT
Ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự (ANTT) yêu cầu các chủ thể kinh doanh phải đáp ứng những tiêu chí nhất định để hoạt động hợp pháp Đây là công cụ quản lý kinh tế quan trọng, đóng vai trò thiết yếu trong mọi quốc gia Mỗi quốc gia đều thiết lập các quy định cụ thể về điều kiện kinh doanh, phù hợp với yêu cầu quản lý kinh tế và hệ thống pháp lý của mình.
Trong phạm vi nghiên cứu, tác giả tập trung tìm hiểu các quy định pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện liên quan đến an ninh trật tự (ANTT) tại Mỹ và Singapore, hai quốc gia có hệ thống pháp luật khác biệt so với Việt Nam Mặc dù có sự khác biệt về hệ thống pháp luật, nhưng xét về điều kiện phát triển kinh tế, Mỹ và Singapore là hai quốc gia nổi bật với những thành tựu đáng kể Cụ thể, Mỹ là cường quốc số 1 về kinh tế thế giới, thường xuyên nằm trong top những nền kinh tế dễ kinh doanh nhất thế giới, nơi các nhà đầu tư chỉ cần mất nửa ngày để hoàn tất thủ tục và bắt đầu kinh doanh Trong khi đó, Singapore, mặc dù là một quốc đảo nhỏ ở Đông Nam Á với dân số khoảng hơn 4 triệu người, nhưng lại là một trong những nền kinh tế hàng đầu thế giới.
“Con rồng” kinh tế của Châu Á, năm 2020 Singapore đứng ở vị trí thứ 2 trong top
20 nền kinh tế dễ kinh doanh nhất thế giới
Tác giả nghiên cứu môi trường pháp lý kinh doanh trong ngành nghề có điều kiện về an ninh trật tự tại Mỹ, quốc gia hàng đầu thế giới về kinh tế, và Singapore.
“Con rồng” kinh tế Châu Á nổi bật với những đặc điểm riêng biệt so với hệ thống pháp luật hiện hành trong nước Việc nghiên cứu những khác biệt này giúp rút ra kinh nghiệm quý báu cho việc hoàn thiện pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự (ANTT) tại Việt Nam, từ đó nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật trong lĩnh vực này.
1.3.1 Pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về ANTT sở Mỹ 1 :
Mỹ là một quốc gia Cộng hòa lập hiến liên bang với 50 bang và một đặc khu liên bang Hệ thống pháp luật tại đây bao gồm cả pháp luật liên bang và pháp luật bang, do đó, các doanh nghiệp hoạt động tại Mỹ cần tuân thủ nhiều quy định từ cả cấp địa phương, tiểu bang và liên bang.
Pháp luật doanh nghiệp tại Mỹ quy định rõ ràng về điều kiện kinh doanh đối với các ngành nghề có yêu cầu về an ninh trật tự, liên quan đến loại hình doanh nghiệp cụ thể Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng việc khởi nghiệp tại Mỹ khá dễ dàng nhờ vào quy trình đăng ký kinh doanh đơn giản và gọn nhẹ Ngoài hệ thống đăng ký, nhà nước cũng thiết lập cơ chế cấp giấy phép và sự chấp thuận từ cơ quan có thẩm quyền, giúp kiểm soát chặt chẽ hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp.
Do có hai hệ thống luật song song và chi phối đến toàn bộ hoạt động của các
Ở Mỹ, doanh nghiệp (DN) cần tuân thủ hai hệ thống cấp phép: Giấy phép và sự chấp thuận của Liên bang, cùng với Giấy phép và sự chấp thuận của tiểu bang Để kinh doanh trong các lĩnh vực có điều kiện về an ninh trật tự (ANTT), DN phải đáp ứng các yêu cầu cấp phép tại địa phương hoặc tiểu bang nơi có trụ sở Nếu DN hoạt động trong lĩnh vực chịu sự kiểm soát của liên bang, họ chỉ được phép kinh doanh khi có sự chấp thuận hoặc Giấy phép từ chính quyền liên bang Một số ngành nghề kinh doanh có điều kiện về ANTT tại Mỹ yêu cầu DN xin Giấy phép của Liên bang.
Doanh nghiệp nhập khẩu hoặc vận chuyển động vật, sản phẩm động vật, sinh học và công nghệ sinh học, hoặc có nhà máy hoạt động trên nhiều bang, cần phải xin giấy phép từ Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA).
1 Xem The s U.S s Small s Business s Administration, s Obtain s Business s Licenses s & s Permits, s http://www.sba.gov/category/navigation-structure/startingmanaging-business/starting- business/obtain-business-licenses (truy cập lần cuối ngày 17/4/2022)
DN tham gia vào các hoạt động liên quan đến hàng không, bao gồm việc vận chuyển hàng hóa và hành khách Để thực hiện các hoạt động này, DN cần xin một hoặc nhiều giấy phép từ Cục Hàng không Liên bang.
Các doanh nghiệp sản xuất, thỏa thuận và nhập khẩu vũ khí, đạn dược và vật liệu nổ cần tuân thủ các yêu cầu cấp phép theo Đạo luật kiểm soát vũ khí Đạo luật này được quản lý bởi Cục Quản lý Rượu, Thuốc lá, Súng và Chất nổ (ATF).
Các doanh nghiệp sản xuất năng lượng hạt nhân và những công ty tham gia vào việc phân phối, xử lý vật liệu hạt nhân cần phải xin giấy phép từ Ủy ban Điều tiết hạt nhân Mỹ để hoạt động hợp pháp.
Một số ngành nghề có ảnh hưởng lớn đến hoạt động kinh doanh và quy mô doanh nghiệp, đòi hỏi sự kiểm soát của liên bang để đảm bảo an toàn và an ninh cho nền kinh tế Các doanh nghiệp trong những lĩnh vực này, như phát thanh truyền hình, khai thác mỏ, vận tải hàng hải, giao thông vận tải và hậu cần, cần xin phép từ cơ quan quản lý chuyên ngành liên bang trước khi tiến hành hoạt động kinh doanh.
Mỗi địa phương và tiểu bang đều có quy định riêng về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự (ANTT), phụ thuộc vào tình hình kinh tế xã hội và chính sách của chính quyền Một số nơi yêu cầu doanh nghiệp (DN) phải có giấy phép chung, trong khi những nơi khác lại yêu cầu giấy phép theo ngành nghề hoặc loại hình DN Chẳng hạn, tại bang Columbia, hầu hết cá nhân và công ty kinh doanh ở Quận Columbia cần có Giấy phép kinh doanh cơ bản từ DCRA - cơ quan quản lý chung của quận, nhằm đảm bảo phúc lợi sức khỏe, an toàn và kinh tế cho người dân thông qua chương trình cấp phép, kiểm tra và thực thi pháp luật.
Sở Y tế (DHO) cấp giấy phép chuyên ngành, trong khi Bộ Giao thông vận tải quận (DDOT) quy định về không gian công cộng và Văn phòng Phân vùng (DCOZ) quản lý việc sử dụng đất.
Mỹ có cơ chế cấp phép cho cá nhân thực hiện hoạt động kinh doanh trong các ngành nghề có điều kiện về an ninh trật tự, nhằm đảm bảo lợi ích công cộng Bên cạnh việc yêu cầu giấy phép kinh doanh cho doanh nghiệp, nhiều ngành nghề tại Mỹ cũng chịu sự kiểm soát chặt chẽ từ các cơ quan quản lý Sự kiểm soát này được thể hiện qua ba hình thức khác nhau.
THỰC TRẠNG CỦA PHÁP LUẬT VIỆT NAM VÀ THỰC TIỄN THỰC THI PHÁP LUẬT VỀ NGÀNH NGHỀ KINH DOANH CÓ ĐIỀU KIỆN VỀ ANTT TẠI TỈNH QUẢNG NINH
Thực trạng pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về ANTT
2.1.1 Quy định về ngành nghề cần tuân thủ điều kiện về ANTT
Theo quy định tại Phụ lục IV Luật Đầu tư 2020, Điều 3 Nghị định số 96/2016/NĐ-CP ngày 01/7/2016 đã xác định rõ 22 ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự (ANTT) thuộc các lĩnh vực khác nhau Các ngành nghề này cần tuân thủ các yêu cầu cụ thể về ANTT để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong hoạt động kinh doanh.
Pháp luật đã quy định cụ thể các điều kiện về an ninh trật tự (ANTT) cho từng ngành nghề kinh doanh, nhằm đảm bảo an toàn xã hội Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích này, vẫn tồn tại một số hạn chế cần được khắc phục.
Thứ nhất, một số ngành nghề kinh doanh có điều kiện về ANTT không còn phùhợp vớithựctế
Trong bối cảnh Việt Nam hội nhập sâu rộng với thế giới, yêu cầu đối xử công bằng giữa công dân Việt Nam và người nước ngoài ngày càng trở nên quan trọng Sự gia nhập vào các tổ chức thương mại lớn như WTO và ASEAN, cùng với việc ký Hiệp định CPTPP, đã làm tăng tính cấp thiết của yêu cầu này Do đó, các ngành nghề cần tuân thủ điều kiện về an ninh trật tự cũng phải đảm bảo công bằng Tuy nhiên, một số ngành nghề như cho thuê nhà cho người nước ngoài hoặc kinh doanh trò chơi điện tử có thưởng đang bộc lộ những điểm không phù hợp Việc áp dụng quy định khắt khe đối với các ngành này có thể ảnh hưởng đến tiến trình hội nhập kinh tế của Việt Nam.
Cần xem xét và điều chỉnh các quy định liên quan đến danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện, nhằm tạo sự linh hoạt hơn cho các doanh nghiệp phục vụ khách hàng nước ngoài.
Thứ hai, chưa thống nhấtcác quy định của pháp luậtvề danh mục các ngành nghề kinhdoanh cóđiều kiện vềANTT:
Theo Nghị định 96/2016/NĐ-CP, "dịch vụ đòi nợ" được quy định là ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự Tuy nhiên, Nghị định 31/2021/NĐ-CP đã bãi bỏ dịch vụ này, và từ ngày 01/01/2021, Luật Đầu tư 2020 có hiệu lực, quy định tại Điều 6 rằng kinh doanh dịch vụ đòi nợ là một trong những ngành nghề cấm Sự ra đời của Luật Đầu tư 2020, với hiệu lực cao hơn Nghị định 96/2016, cho thấy sự không nhất quán trong việc áp dụng pháp luật trong hệ thống pháp luật Việt Nam hiện nay.
Theo Điều 3 Nghị định 96/2016/NĐ-CP, kinh doanh các loại pháo bao gồm sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu, xuất khẩu, mua và bán pháo hoa cùng các loại pháo khác và thuốc pháo Tuy nhiên, quy định này vẫn còn chung chung, thiếu tính cụ thể và rõ ràng, gây khó khăn trong việc thực thi.
2.1.2 Quy định về điều kiện ANTT đối với DN khi kinh doanh ngành nghề có điều kiện
2.1.2.1 Điều kiện về người đứng đầu doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh
Theo quy định pháp luật hiện hành, không tồn tại thuật ngữ "người đứng đầu DN" trong lĩnh vực kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự Thay vào đó, pháp luật xác định các yêu cầu đối với "Người chịu trách nhiệm về ANTT của cơ sở kinh doanh", bao gồm Chủ cơ sở kinh doanh (được ghi trong Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, v.v.) hoặc người đại diện theo pháp luật hoặc người quản lý của cơ sở kinh doanh Ngoài ra, người được ủy quyền đứng tên trong Giấy chứng nhận cũng có thể là người chịu trách nhiệm nếu đáp ứng đủ điều kiện về an ninh trật tự.
Như vậy có thể thấy người đứng đầu DN, CSKD đồng thời là người chịu trách nhiệm về ANTT của DN, CSKD đó
Theo Nghị định 96/2016/NĐ-CP, người chịu trách nhiệm về an ninh trật tự của cơ sở kinh doanh phải đáp ứng các yêu cầu về lý lịch tư pháp, đặc biệt là đối với người Việt Nam.
Người chịu trách nhiệm về an ninh trật tự (ANTT) của doanh nghiệp và cơ sở kinh doanh ngành nghề có điều kiện về ANTT không được là người đã bị khởi tố hình sự theo quy định của pháp luật tố tụng Việt Nam, hoặc đang trong quá trình điều tra, truy tố và xét xử bởi cơ quan tố tụng nước ngoài.
Người xin việc không được có tiền án về các tội xâm phạm an ninh quốc gia hoặc các tội nghiêm trọng với án phạt từ 3 năm tù trở lên mà chưa được xóa án tích Họ cũng không được là người đang trong thời gian hoãn chấp hành hình phạt tù, đang chấp hành án treo, hình phạt cải tạo không giam giữ, hoặc đang bị cấm đi khỏi nơi cư trú, quản chế, cấm đảm nhiệm chức vụ, và cấm kinh doanh các ngành nghề có điều kiện về an ninh trật tự theo quyết định của Tòa án nhân dân.
Không áp dụng các biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn theo quyết định của Chủ tịch UBND cho những người đang trong thời gian chờ thi hành quyết định xử lý hành chính, người nghiện ma túy tạm đình chỉ, hay người đã bị xử lý hành chính nhưng chưa đủ thời gian để được coi là không bị áp dụng biện pháp này Đối với người nước ngoài và người Việt Nam định cư ở nước ngoài mang hộ chiếu nước ngoài, khi kinh doanh các ngành nghề có điều kiện về an ninh trật tự tại Việt Nam, cần phải có giấy phép cư trú từ cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam.
Để hoạt động trong ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự, chủ thể kinh doanh cần đáp ứng các yêu cầu như có năng lực hành vi và năng lực pháp luật dân sự đầy đủ, không bị khởi tố hình sự, không có tiền án, tiền sự Đối với người mang hộ chiếu nước ngoài, họ phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp phép cư trú tại Việt Nam.
Mỗi ngành nghề đều có các quy định và văn bản pháp luật điều chỉnh riêng, phù hợp với đặc thù của hoạt động kinh doanh Đối với ngành dịch vụ bảo vệ, ngoài các điều kiện chung, người chịu trách nhiệm về an ninh trật tự phải có cư trú thường xuyên và ổn định tại địa phương nơi đăng ký kinh doanh, với yêu cầu đã đăng ký hộ khẩu thường trú ít nhất 5 năm liên tục Ngoài ra, trong thời gian cư trú, cá nhân đó không được vi phạm các quy định về an ninh trật tự, như gây rối, chống người thi hành công vụ, hay các hành vi phạm tội khác như đánh bạc, trộm cắp, lừa đảo.
Đối với các cơ sở kinh doanh dịch vụ bảo vệ, người chịu trách nhiệm về an ninh trật tự (ANTT) cần có bằng tốt nghiệp từ hệ đào tạo Cao đẳng trở lên Ngoài ra, trong vòng 24 tháng trước đó, người này không được là người chịu trách nhiệm về ANTT của cơ sở kinh doanh dịch vụ bảo vệ đã bị thu hồi Giấy chứng nhận đủ điều kiện về ANTT không có thời hạn.
Pháp luật hiện nay quy định chặt chẽ các điều kiện đối với người chịu trách nhiệm về an ninh trật tự (ANTT) của doanh nghiệp kinh doanh ngành nghề có điều kiện Ngoài yêu cầu lý lịch tư pháp, người này còn phải đáp ứng các tiêu chí về trình độ học vấn và chuyên môn Điều này là hợp lý, vì các ngành nghề có điều kiện về ANTT ảnh hưởng lớn đến an toàn xã hội Những quy định nghiêm ngặt này giúp đảm bảo rằng những người điều hành và quản lý doanh nghiệp có khả năng thực hiện tốt công việc của mình, từ đó đảm bảo hoạt động kinh doanh tuân thủ pháp luật.
2.1.2.2 Yêu cầu duy trì, đảm bảo thực hiện đúng yêu cầu về ANTT trong suốt quá trình hoạt động kinh doanh
Đánh giá thực tiễn thực thi pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về ANTT tại tỉnh Quảng Ninh
2.2.1 Khái quát chung về các điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội tỉnh Quảng Ninh
Quảng Ninh, nằm ở vùng Đông Bắc Việt Nam, được coi là một Việt Nam thu nhỏ với cảnh quan đa dạng bao gồm biển, đảo, đồng bằng, trung du và đồi núi Đây là một trọng điểm kinh tế và đầu tàu của vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc, đồng thời là một trong bốn trung tâm du lịch lớn của Việt Nam, nổi bật với di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long, nơi đã được công nhận hai lần.
UNESCO đã công nhận giá trị thẩm mỹ và địa chất của khu vực này, hiện đang phát triển theo hướng du lịch bền vững, kết hợp với việc bảo vệ môi trường biển đảo Điều này tạo ra những điều kiện thuận lợi cho sự phát triển kinh tế - xã hội, góp phần quan trọng vào tiến trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước.
Quảng Ninh là tỉnh có nhiều thành phố trực thuộc nhất tại Việt Nam với 4 thành phố, đạt tỷ lệ đô thị hóa 66,56% vào năm 2020 Tỉnh này nằm trong top 5 địa phương có tỷ lệ đô thị hóa cao nhất cả nước, chỉ sau Đà Nẵng, thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương và Cần Thơ.
Năm 2020, dân số Quảng Ninh đạt 1.324.800 người, với diện tích 6178,2m 2 thì mật độ dân số là 214 người/km 2
Tình hình dân cư tại tỉnh Quảng Ninh rất phức tạp do đặc điểm vị trí địa lý và phát triển kinh tế, với số lượng lớn di dân đến để du lịch, học tập và làm ăn Sự gia tăng này đã tác động đến quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội và kế hoạch bố trí dân cư, đồng thời làm gia tăng tệ nạn xã hội, gây khó khăn trong công tác quản lý nhà nước về an ninh trật tự Đặc biệt, việc đăng ký và quản lý cư trú gặp nhiều khó khăn khi các đối tượng phạm tội lợi dụng sơ hở trong quản lý ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự để thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật như đánh bạc, sử dụng trái phép chất ma túy và mại dâm Các cơ sở kinh doanh như karaoke, quán bar, vũ trường cũng bị lợi dụng để tổ chức các hoạt động phi pháp, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh trật tự và an toàn xã hội trên toàn tỉnh Mặc dù tỉnh đã nỗ lực trong công tác chỉ đạo, điều hành, tuyên truyền và xử lý vi phạm, nhưng công tác quản lý nhà nước và giám sát các cơ sở kinh doanh vẫn còn nhiều hạn chế.
2.2.2.Thực tiễn thực thi pháp luật về ngành nghề kinh doanh có điều kiện về ANTT tại tỉnh Quảng Ninh
2.2.2.1 Số lượng, sự phân bổ các ngành nghề kinh doanh có điều kiện về ANTT trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh
Tính đến ngày 31/12/2021, tỉnh Quảng Ninh ghi nhận 3.200 cơ sở kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự, bao gồm 1.870 cơ sở lưu trú, 430 cơ sở karaoke và vũ trường, 340 cơ sở dịch vụ cầm đồ, 70 cơ sở massage, 360 cơ sở kinh doanh khí dầu mỏ hóa lỏng, cùng 16 công ty dịch vụ bảo vệ (Nguồn: Công an tỉnh Quảng Ninh, phòng PC06, Báo cáo kết quả điều tra cơ bản năm 2021).
Theo thống kê hàng năm của Phòng Cảnh sát Quản lý trật tự - Công an tỉnh Quảng Ninh (PC06), số lượng và sự phân bổ các ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự tại tỉnh Quảng Ninh trong ba năm qua, cụ thể là từ năm 2019, đã cho thấy những xu hướng và biến động đáng chú ý.
Cơ sở Karaoke, vũ trường 475 445 430
Theo thống kê, số lượng ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự tại tỉnh Quảng Ninh trong ba năm qua không có nhiều biến động Một số ngành như kinh doanh cơ sở lưu trú, karaoke và cơ sở xoa bóp thậm chí còn ghi nhận sự giảm sút về số lượng Nguyên nhân của tình trạng này cần được xem xét kỹ lưỡng.
Trong giai đoạn 2020 và 2021, dịch bệnh Covid-19 đã khiến hoạt động kinh doanh tại các cơ sở ngành nghề có điều kiện về an ninh trật tự trên toàn quốc, đặc biệt là tỉnh Quảng Ninh, hoàn toàn bị ngừng trệ Các cơ sở kinh doanh đông người buộc phải đóng cửa để thực hiện các biện pháp phòng chống dịch Nhiều cơ sở còn bị xử phạt hành chính vì vi phạm quy định phòng chống dịch, dẫn đến việc thu hồi Giấy phép kinh doanh Kết quả là, một số ngành nghề ghi nhận mức giảm từ 1-2% so với năm trước.
Các cơ sở kinh doanh ngành nghề có điều kiện về an ninh trật tự tại tỉnh Quảng Ninh đa dạng về thành phần kinh tế, bao gồm nhiều loại hình khác nhau.
DN Nhà nước hoặc Công ty cổ phần, Công ty trách nhiệm hữu hạn, Công ty có vốn đầu tư nước ngoài…
Trong những năm gần đây, số lượng người lao động làm việc tại các cơ sở kinh doanh ngành nghề có điều kiện về an ninh trật tự (ANTT) tăng theo tỷ lệ của các cơ sở này Qua khảo sát tại địa bàn tỉnh, cho thấy đặc điểm nhân thân của những người làm trong lĩnh vực này có sự khác biệt rõ rệt: tỷ lệ nữ giới cao hơn nam giới, đặc biệt ở các cơ sở như karaoke, vũ trường và dịch vụ phẫu thuật thẩm mỹ Về trình độ văn hóa, hầu hết lao động chỉ tốt nghiệp trung học phổ thông, chiếm khoảng 70% - 80% Độ tuổi lao động cũng không đồng đều, phụ thuộc vào đặc thù kinh doanh của từng ngành nghề, trong đó một số cơ sở dịch vụ lưu trú còn sử dụng lao động dưới 18 tuổi.
Quảng Ninh là một tỉnh đông dân cư với đa dạng thành phần dân cư và nhiều danh lam thắng cảnh, điểm du lịch hấp dẫn Do đó, tỉnh có một số lượng lớn cơ sở kinh doanh ngành nghề có điều kiện về an ninh trật tự (ANTT) Việc quản lý, kiểm tra và kiểm soát hoạt động của các ngành nghề này không chỉ góp phần phát triển kinh tế mà còn đảm bảo ổn định trật tự, an toàn xã hội Đây luôn là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của các ngành chức năng tại Quảng Ninh.
2.2.2.2 Về thẩm quyền của các cơ quan QLNN đối với hoạt động kinh doanh ngành nghề có điều kiện về ANTT
Dựa trên các quy định pháp luật về điều kiện và quản lý các cơ sở kinh doanh ngành nghề có điều kiện về an ninh trật tự, UBND tỉnh Quảng Ninh đã chỉ thị và phân cấp thẩm quyền cho các sở, ban ngành trong tỉnh Mục tiêu là tổ chức thực hiện nghiêm túc các quy định của Nhà nước, tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước và đảm bảo quyền tự do kinh doanh hợp pháp cho cá nhân, tổ chức trong các ngành nghề này.
Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh có trách nhiệm hướng dẫn các cá nhân và tổ chức trong việc cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, và Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã Đặc biệt, đối với các ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự, các cá nhân và tổ chức cần liên hệ trực tiếp với Sở để được hỗ trợ và tư vấn.
Cơ quan có thẩm quyền để làm thủ tục cấp GCN đủ điều kiện về ANTT trước khi tiến hành các hoạt động kinh doanh
Công an tỉnh, đặc biệt là lực lượng Cảnh sát QLHC và TTXH cùng với Cảnh sát PCCC, có trách nhiệm tham mưu cho UBND tỉnh trong việc chỉ đạo các sở, ban ngành phối hợp quản lý chặt chẽ hoạt động kinh doanh của các cơ sở có điều kiện về an ninh trật tự Lực lượng này cần thông báo kịp thời danh sách các doanh nghiệp vi phạm điều kiện an ninh trật tự đến Sở Kế hoạch và Đầu tư, cũng như Ủy ban nhân dân huyện, thành phố, từ đó xây dựng phương án xử lý các trường hợp cần thu hồi Giấy chứng nhận đủ điều kiện Họ cũng phải tiếp nhận hồ sơ và xác minh điều kiện an ninh trật tự cho các cơ sở kinh doanh, đồng thời tuyên truyền, hướng dẫn các cá nhân, tổ chức thực hiện nghiêm túc các quy định liên quan Đối với lực lượng PCCC, việc thường xuyên kiểm tra, giám sát và hướng dẫn các cơ sở kinh doanh thực hiện các quy định về phòng cháy chữa cháy là rất cần thiết, nhằm phát hiện và xử lý kịp thời các vi phạm trong hoạt động kinh doanh.
Các cơ quan truyền thông – văn hóa của tỉnh có nhiệm vụ tuyên truyền và phổ biến nội dung các văn bản pháp luật liên quan đến ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự Điều này bao gồm Nghị định số 99/2016/NĐ-CP về quản lý và sử dụng dấu, Nghị định số 54/2019/NĐ-CP quy định về kinh doanh dịch vụ karaoke và vũ trường, cũng như Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh trật tự, an toàn xã hội, phòng chống tệ nạn xã hội, phòng cháy chữa cháy và phòng chống bạo lực gia đình Thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, các cơ quan này giúp mọi cá nhân và tổ chức nắm rõ và chấp hành đúng các quy định pháp luật hiện hành.
2.2.2.3 QLNN đối với ngành nghề kinh doanh có điều kiện về ANTT trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh