Tính cấp thiết của đề tài
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế, doanh nghiệp xây dựng Việt Nam phải đối mặt với nhiều cơ hội và thách thức, đòi hỏi sự đổi mới và chiến lược kinh doanh đột phá Kế toán quản trị, đặc biệt là kế toán quản trị chi phí, đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin cần thiết để nhà quản trị đưa ra quyết định kinh doanh hiệu quả Công tác kế toán quản trị giúp thu thập, xử lý thông tin về chi phí xây lắp, lập dự toán và phân tích dữ liệu, từ đó kiểm soát hoạt động sản xuất kinh doanh Khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp phụ thuộc vào giá thầu, vì vậy việc hoàn thiện kế toán quản trị chi phí xây lắp là nhiệm vụ quan trọng nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực và kiểm soát chi phí, đảm bảo chất lượng công trình và tăng khả năng thắng thầu.
Công ty Cổ phần Công nghệ Tưới Tô Gia chuyên cung cấp dịch vụ xây lắp trong lĩnh vực cảnh quan đô thị và hệ thống cấp thoát nước Chúng tôi cam kết mang đến giải pháp tối ưu cho các dự án phát triển đô thị.
Công ty đã tổ chức kế toán quản trị, đặc biệt là kế toán quản trị chi phí, nhằm cung cấp thông tin chi phí cho nhà quản trị và hỗ trợ sản xuất kinh doanh Tuy nhiên, việc tổ chức này chưa được chú trọng đúng mức, với nhiều nội dung tự phát Cụ thể, công ty chưa phân loại chi phí theo cách ứng xử, thiếu theo dõi và xử lý thông tin để kiểm soát chi phí, và chưa xây dựng hệ thống báo cáo quản trị chi phí phù hợp Kết quả là, thông tin chi phí cung cấp cho nhà quản trị chưa thực sự hữu ích cho quyết định kinh doanh.
Bài viết này tập trung vào vai trò và tầm quan trọng của kế toán quản trị, đặc biệt là kế toán quản trị chi phí, trong cả lý luận và thực tiễn Tác giả đã chọn nghiên cứu đề tài “Kế toán quản trị chi phí tại công ty cổ phần công nghệ tưới Tô Gia” nhằm nâng cao năng lực và cung cấp thông tin chất lượng cao, chính xác và kịp thời cho các nhà quản trị tại công ty.
Câu hỏi nghiên cứu
Trên cơ sở xác định tính cấp thiết của đề tài, học viên đã đặt ra một số câu hỏi nghiên cứu như sau:
Kế toán quản trị chi phí đóng vai trò quan trọng trong các doanh nghiệp xây lắp, giúp tối ưu hóa quy trình quản lý tài chính và nâng cao hiệu quả hoạt động Tại công ty cổ phần công nghệ tưới, thực trạng kế toán quản trị chi phí cho thấy nhiều thách thức trong việc kiểm soát và phân tích chi phí, từ đó ảnh hưởng đến quyết định chiến lược và khả năng cạnh tranh Việc cải thiện hệ thống kế toán quản trị chi phí là cần thiết để đảm bảo sự phát triển bền vững và tối ưu hóa lợi nhuận cho doanh nghiệp.
Hiện nay, công ty cổ phần công nghệ tưới Tô Gia đang đối mặt với một số hạn chế trong lĩnh vực kế toán quản trị chi phí Để cải thiện tình hình này, cần thiết phải đưa ra những giải pháp hiệu quả nhằm hoàn thiện quy trình kế toán, tối ưu hóa việc quản lý chi phí và nâng cao hiệu suất hoạt động Việc áp dụng công nghệ hiện đại và đào tạo nhân sự sẽ góp phần quan trọng trong việc nâng cao chất lượng kế toán quản trị tại Tô Gia.
Kết cấu của luận văn
Ngoài phần Mở đầu và Kết luận, luận văn được kết cấu thành 4 chương theo trình tự như sau:
TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ TRONG DOANH NGHIỆP XÂY LẮP
Tổng quan nghiên cứu đề tài
1.1.1 Tổng quan nghiên cứu ở nước ngoài
Nghiên cứu của Kamilah Ahmad (2012) về việc sử dụng các công cụ kế toán quản trị tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Malaysia đã chỉ ra vai trò quan trọng của kế toán quản trị trong quản lý doanh nghiệp Nghiên cứu cho thấy rằng hầu hết các doanh nghiệp áp dụng ít nhất một trong năm công cụ kế toán quản trị, bao gồm kế toán chi phí và giá thành, lập dự toán, và đánh giá hiệu quả hoạt động, với tỷ lệ sử dụng cao hơn so với các công cụ phân tích hỗ trợ quyết định và kế toán quản trị chiến lược Nghiên cứu này không chỉ bổ sung lý thuyết về kế toán quản trị mà còn khẳng định vai trò của nó trong việc cung cấp thông tin cho nhà quản trị Tuy nhiên, nghiên cứu vẫn còn mang tính định hướng chung và cần mở rộng cho các lĩnh vực sản xuất kinh doanh khác.
Nghiên cứu của Vvchudovets (2013) về "Tình trạng hiện tại và triển vọng phát triển kế toán chi phí cho các doanh nghiệp sản xuất đường" đã chỉ ra những nhân tố chính ảnh hưởng đến sự phát triển của kế toán chi phí trong ngành này, bao gồm đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh, cơ cấu tổ chức quản lý, máy móc thiết bị và nguồn nhân lực Tác giả nhấn mạnh rằng sự khác biệt trong phân loại và ghi nhận chi phí sản xuất xuất phát từ đặc điểm sản xuất và sản phẩm Việc xác định và phân bổ chi phí phụ thuộc nhiều vào trình độ của nhà quản lý và nhân viên kế toán, cũng như việc ứng dụng công nghệ thông tin trong kế toán doanh nghiệp Dựa trên lý luận và thực tiễn, tác giả đã đề xuất các giải pháp để nhận diện chi phí trong các giai đoạn sản xuất đường, tuy nhiên, nghiên cứu chưa đề cập đến nhu cầu thông tin của nhà quản lý, một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến nội dung kế toán chi phí.
6 quản trị trong các doanh nghiệp
Nghiên cứu của Marjanovic, T Riznic và Z Ljutic (2013) mang tên "Validity of information base on (CPV) analysis for the needs of short-term business decision making" nhấn mạnh vai trò quan trọng của phân tích mối quan hệ chi phí - khối lượng - lợi nhuận và phân tích điểm hòa vốn trong việc ra quyết định ngắn hạn Các tác giả cho rằng việc phân tích này dựa trên ước tính kế toán, trong đó chi phí ngắn hạn được phân loại thành chi phí cố định và chi phí biến đổi, với mối quan hệ gần như tuyến tính giữa chi phí và khối lượng trong một giới hạn nhất định Điều này cung cấp thông tin hữu ích cho quản trị viên trong việc xác định tổng chi phí ở các mức độ hoạt động khác nhau Tuy nhiên, nghiên cứu cũng chỉ ra những hạn chế trong việc phân tích dựa trên chi phí biến đổi và việc sử dụng thông tin từ mối quan hệ chi phí - khối lượng - lợi nhuận, đồng thời chỉ tiếp cận ở mức lý thuyết mà chưa áp dụng vào các lĩnh vực cụ thể.
Tác giả Evans Mushonga từ Đại học Nam Phi (2015) trong luận án "Hệ thống định giá cho ngành xây dựng ở Nam Phi" đã chỉ ra những hạn chế của phương pháp xác định chi phí truyền thống trong việc tính giá thành sản phẩm Ông nhấn mạnh rằng việc áp dụng phương pháp ABC sẽ giúp doanh nghiệp xác định chính xác các chi phí gián tiếp và cải thiện khả năng kiểm soát chi phí Đồng thời, tác giả đề xuất rằng doanh nghiệp nên kết hợp cả hai phương pháp truyền thống và ABC để tối ưu hóa quy trình tính giá thành.
1.1.2 Tổng quan nghiên cứu trong nước
Nghiên cứu của tác giả Vũ Thị Kim Anh (2012) về "Hoàn thiện kế toán quản trị chi phí vận tải tại các doanh nghiệp vận tải đường sắt Việt Nam trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế" đã làm sáng tỏ lý luận cơ bản cũng như thực trạng kế toán quản trị chi phí vận tải trong ngành đường sắt Việt Nam.
Bài viết đề cập đến 7 doanh nghiệp vận tải đường sắt Việt Nam trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, đồng thời đưa ra các đề xuất nhằm hoàn thiện hệ thống kiểm soát chi phí cho các doanh nghiệp này Các đề xuất bao gồm việc xây dựng hệ thống tiêu chuẩn để kiểm soát chi phí, phân loại chi phí, định mức và lập dự toán chi phí, cũng như phân tích thông tin thực hiện về chi phí để phục vụ cho kiểm soát chi phí hiệu quả Ngoài ra, bài viết cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đánh giá trách nhiệm của cấp quản lý trong các doanh nghiệp vận tải đường sắt.
Luận án của Nguyễn Thị Thư (2020) về "Kế toán quản trị chi phí tại công ty cổ phần đầu tư và xây dựng cầu đường số 18.6" đã trình bày những vấn đề cơ bản của kế toán quản trị chi phí từ cả lý luận và thực tiễn Tuy nhiên, luận văn vẫn chưa phân tích rõ ràng ảnh hưởng của quản trị chi phí đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp và chưa cung cấp các mẫu báo cáo quản trị chi phí phù hợp cho doanh nghiệp.
Luận văn thạc sĩ kinh tế của Phạm Thị Ngọc Yến (2019) với đề tài "Tổ chức kế toán quản trị tại công ty TNHH - Xây dựng Thương mại Đình Nguyên" đã trình bày rõ ràng cơ sở lý luận của kế toán quản trị (KTQT) và phân tích thực trạng áp dụng KTQT tại công ty Đình Nguyên Tác giả đã chỉ ra các nguyên nhân khiến công ty chưa thực hiện KTQT hiệu quả và đề xuất những giải pháp cụ thể nhằm hoàn thiện hệ thống thông tin kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp xây lắp.
Tác giả Hoàng Bích Diệp (2017) trong luận văn "Hoàn thiện kế toán quản trị chi phí sản xuất tại công ty cổ phần xây dựng số 4 Thăng Long" đã nghiên cứu sâu về kế toán quản chi phí trong ngành xây lắp, phân tích các nội dung cơ bản và ảnh hưởng của ngành xây dựng đối với kế toán quản trị chi phí Tuy nhiên, luận văn vẫn chưa đề xuất hệ thống báo cáo kế toán quản trị chi phí sau khi thu thập, phân tích và xử lý số liệu chi phí.
Luận án "Kế toán quản trị chi phí trong các công ty cổ phần xây lắp trên địa bàn Hà Nội" của tác giả Lê Thị Hương (2017) đã tổng hợp đầy đủ cơ sở lý luận, phân tích rõ thực trạng và đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán quản trị chi phí.
KTQTCP là quá trình phân loại chi phí, xây dựng định mức chi phí và áp dụng các phương pháp xác định chi phí mục tiêu cho các công ty xây lắp tại Hà Nội Việc này giúp tối ưu hóa quản lý chi phí, nâng cao hiệu quả hoạt động và đảm bảo sự cạnh tranh trong ngành xây dựng Các công ty cần chú trọng vào việc xác định các loại chi phí cụ thể và xây dựng các tiêu chuẩn chi phí hợp lý để phục vụ cho việc lập kế hoạch và kiểm soát ngân sách.
Tác giả Nguyễn La Soa (2016) trong nghiên cứu ‘‘Hoàn thiện kế toán quản trị chi phí cho tổng công ty xây dựng công trình giao thông 8’’ đã hệ thống hóa lý luận cơ bản về kế toán quản trị chi phí (KTQTCP) trong các doanh nghiệp xây dựng Nghiên cứu cũng phân tích các đặc điểm sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp xây dựng ảnh hưởng đến việc tổ chức thực hiện KTQTCP Từ đó, tác giả đề xuất các giải pháp hoàn thiện KTQTCP cho Tổng công ty xây dựng công trình giao thông 8, bao gồm nhận diện và phân loại chi phí, xây dựng hệ thống định mức và dự toán chi phí, áp dụng phương pháp xác định chi phí mục tiêu và Kaizen, cũng như kiểm soát chi phí thông qua trung tâm trách nhiệm nhằm phục vụ chức năng kiểm soát và ra quyết định.
Nghiên cứu về kế toán quản trị chi phí (KTQTCP) trong các doanh nghiệp xây lắp thường tập trung vào lý luận, đánh giá thực trạng hệ thống KTQT và đề xuất giải pháp hoàn thiện Các công trình nghiên cứu đã làm rõ cơ sở lý luận về quản trị chi phí và đưa ra các giải pháp cụ thể cho từng doanh nghiệp Tuy nhiên, những giải pháp này chỉ phù hợp với doanh nghiệp mà tác giả nghiên cứu, không thể áp dụng chung cho tất cả doanh nghiệp xây lắp Nhằm đáp ứng nhu cầu thông tin cho nhà quản trị trong quá trình ra quyết định, tác giả tiếp tục lựa chọn nghiên cứu về KTQTCP với các vấn đề liên quan.
Tiếp nối những nghiên cứu trước đây, bài viết này nhằm làm rõ và bổ sung các vấn đề lý luận liên quan đến kế toán quản trị chi phí (KTQTCP) trong các doanh nghiệp xây lắp Những đặc điểm riêng biệt của hoạt động sản xuất kinh doanh sẽ ảnh hưởng sâu sắc đến bản chất, vai trò và nội dung của KTQTCP, từ đó giúp nâng cao hiệu quả quản lý và ra quyết định trong lĩnh vực này.
- Phân tích, đánh giá thực trạng công tác KTQTCP tại công ty cổ phần công nghệ tưới Tô Gia
Nghiên cứu này đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán quản trị chi phí tại Công ty Cổ phần Công nghệ Tưới Tô Gia, phù hợp với bối cảnh hội nhập và phát triển kinh tế hiện nay Các giải pháp này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả quản lý chi phí mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho công ty trong việc cạnh tranh và phát triển bền vững.
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Khái quát quy trình nghiên cứu
Để thực hiện nghiên cứu kế toán quản trị chi phí tại công ty cổ phần công nghệ tưới Tô Gia tác giả thực hiện theo các bước:
Sơ đồ 2.1: Quy trình nghiên cứu
(Nguồn: Tác giả) Bước 1: Xác định vấn đề nghiên cứu
Tác giả tiến hành nghiên cứu tổng quan tài liệu và các nghiên cứu thực nghiệm liên quan đến lý thuyết kinh tế quốc tế trong doanh nghiệp xuất khẩu Mục tiêu của luận văn là hệ thống hóa nội dung, phân tích thực trạng và nguyên nhân, từ đó tìm ra giải pháp phù hợp Công việc này sẽ hỗ trợ cho việc nghiên cứu ở chương 1 và chương 3 của luận văn.
Bước 2 trong nghiên cứu là thu thập và phân tích dữ liệu, đây là giai đoạn quan trọng để tạo nền tảng khoa học và cung cấp thông tin cần thiết cho các câu hỏi nghiên cứu Tác giả sử dụng cả nguồn dữ liệu sơ cấp và thứ cấp Sau khi thu thập, dữ liệu được xử lý qua các phương pháp thống kê mô tả và phân tích tổng hợp, nhằm biến dữ liệu thành thông tin đáng tin cậy cho các luận điểm nghiên cứu.
Bước 1: Xác định vấn đề nghiên cứu
Bước 2: Thu thập và phân tích dữ liệu
Bước 3: Trình bày kết quả nghiên cứu
Bước 3 trong quy trình nghiên cứu là trình bày kết quả nghiên cứu, đây là bước quan trọng nhất Các vấn đề nghiên cứu cần được trình bày một cách logic, chặt chẽ và khoa học Luận điểm phải thuyết phục và có dẫn chứng rõ ràng Các chương, danh mục, bảng biểu cùng với trích dẫn và tài liệu tham khảo phải tuân thủ yêu cầu của nhà trường.
Phương pháp thu thập dữ liệu
Tác giả sử dụng nguồn dữ liệu: thứ cấp và sơ cấp
2.2.1 Phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp
Dữ liệu thứ cấp bao gồm các nghiên cứu trước đây liên quan đến quản trị chi phí sản xuất (KTQTCP) và các nguồn dữ liệu từ các phòng ban trong doanh nghiệp như kế toán, kỹ thuật, và kế hoạch – thương mại Việc thu thập tài liệu, chứng từ, sổ sách kế toán cùng các báo cáo liên quan đến chi phí là cần thiết, bao gồm định mức, dự toán chi phí và các mẫu báo cáo quản trị chi phí mà doanh nghiệp đang áp dụng Nghiên cứu tài liệu về công ty TOGIACO giúp tác giả có cái nhìn tổng quan về công tác quản trị chi phí sản xuất, từ đó thu thập dữ liệu cụ thể theo nhu cầu nghiên cứu Những thông tin này cung cấp cái nhìn sâu sắc về KTQTCP tại công ty.
2.2.2 Phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp Để nghiên cứu thực trạng KTQTCP tác giả sử dụng phương pháp điều tra các nhà quản trị và các nhân viên kế toán của doanh nhiệp Phiếu khảo sát được thiết kế trình bày trong Phụ lục 01 bao gồm cái thông tin sau:
Mục đích của khảo sát là thu thập thông tin về hoạt động kinh doanh, tổ chức quản lý, và các công tác kế toán tài chính cũng như kế toán quản trị, bao gồm cả kế toán quản trị chi phí tại công ty Đối tượng khảo sát gồm 20 người, trong đó có 11 nam và 9 nữ, đại diện cho nhân viên trong phòng Kế toán – hành chính và Phòng Thương mại – tổng hợp của công ty.
Dữ liệu phục vụ nghiên cứu được thu thập thông qua khảo sát bằng các câu
Câu hỏi mở và câu hỏi đóng đóng vai trò quan trọng trong việc thu thập thông tin Câu hỏi mở giúp khám phá các biến mới và yếu tố chưa được nghiên cứu trong lý thuyết và thực tiễn Trong khi đó, câu hỏi đóng tập trung vào việc mô tả thực trạng kinh tế - xã hội trong công ty.
Bài luận văn này áp dụng phương pháp quan sát thực tế nhằm đánh giá tình hình tổ chức kế toán, đặc biệt là kế toán quản trị, tại công ty Tô Gia Mục tiêu chính là xác định những hạn chế liên quan đến việc tổ chức và vận dụng kế toán quản trị trong công ty.
Phương pháp phân tích và xử lý dữ liệu
Tất cả dữ liệu thu thập được sẽ được tổng hợp và xử lý trên phần mềm Excel, sau đó trình bày trên Word Một số dữ liệu sẽ được sắp xếp và chuẩn hóa để phù hợp với mục đích nghiên cứu Trong quá trình nghiên cứu, tác giả áp dụng nhiều phương pháp để xử lý dữ liệu, nhằm làm rõ vấn đề nghiên cứu.
2.3.1 Phương pháp thống kê mô tả
Trong chương 1 của luận văn, tác giả trình bày các khái niệm cơ bản về Kế toán quản trị chi phí (KTQTCP), tổ chức bộ máy kế toán, cũng như cách nhận diện và phân loại chi phí Bên cạnh đó, nội dung cũng đề cập đến quy trình lập dự toán chi phí trong doanh nghiệp xây lắp (DNXL).
Để phân tích các chỉ tiêu đánh giá kinh tế - tài chính tại công ty TOGIACO, luận văn đã sử dụng dữ liệu từ Phiếu khảo sát và thống kê các chỉ tiêu liên quan đến lập dự toán công trình, chi phí doanh nghiệp như chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, và chi phí sản xuất chung Ngoài ra, các báo cáo tài chính và báo cáo nội bộ của công ty trong giai đoạn 2019-2021 cũng được xem xét nhằm mô tả thực trạng hoạt động quản lý chi phí xây lắp tại Công ty Cổ phần Công nghệ Tưới Tô Gia.
Các số liệu thống kê phản ánh rõ ràng những thành tựu và hạn chế trong quản lý chi phí xây lắp tại Công ty Cổ phần Công nghệ Tưới Tô Gia Dựa trên những phân tích này, luận văn đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý chi phí xây lắp tại công ty.
2.3.2 Phương pháp phân tích tổng hợp
Phương pháp này sử dụng một hệ thống công cụ và biện pháp để nghiên cứu các sự việc xảy ra trong và ngoài doanh nghiệp Phân tích có thể chi tiết theo nhiều khía cạnh như yếu tố cấu thành, địa điểm hoặc thời gian cụ thể Sau đó, cần xem xét và so sánh mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố đến tổng thể, đồng thời đánh giá mức độ thực hiện và kết quả đạt được trong từng thời điểm.
Phân tích thực trạng kinh tế quản trị chi phí (KTQTCP) bao gồm việc phân loại chi phí, xây dựng định mức và lập dự toán chi phí, thu thập và xử lý thông tin chi phí Bên cạnh đó, việc phân tích chi phí để hỗ trợ quyết định kinh doanh cũng rất quan trọng Qua đó, cần tìm hiểu những hạn chế và nguyên nhân của chúng, từ đó đưa ra các kiến nghị nhằm hoàn thiện những vấn đề này.
Chương 2 của luận văn, tác giả trình bày về quy trình nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu Tác giả đã giới thiệu về các nguồn dữ liệu được sử dụng trong quá trình nghiên cứu, tiếp cận thông tin cũng như các phương pháp để thu thập được nguồn dữ liệu đó
Phương pháp thu thập và xử lý dữ liệu thứ cấp được áp dụng từ các tài liệu có sẵn liên quan đến kế toán quản trị chi phí của Công ty cổ phần công nghệ tưới Tô Gia Qua đó, các phương pháp so sánh, phân tích và tổng hợp số liệu được sử dụng để giải quyết các vấn đề nghiên cứu liên quan đến các công trình và hạng mục công trình.
Sau khi thu thập dữ liệu, tác giả sẽ tiến hành phân tích và trình bày kết quả, tạo nền tảng cho việc viết các chương tiếp theo theo đúng logic nghiên cứu khoa học.
CHƯƠNG 3 : THỰC TRẠNG KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ TẠI CÔNG
TY CỔ PHẦN CÔNG NGHỆ TƯỚI TÔ GIA (TOGIACO)
Tổng quan về công ty cổ phần công nghệ tưới Tô Gia
3.1.1 Quá trình hình thành và phát triển của công ty
Công ty Cổ phần Công nghệ tưới Tô Gia, được hình thành từ một nhóm kỹ thuật viên có kinh nghiệm làm việc cho các công ty nước ngoài, đã quyết định xây dựng pháp nhân tại Việt Nam để thuận tiện cho hợp tác kinh doanh Công ty tập trung vào việc ứng dụng công nghệ cao trong quản lý hệ thống tưới và sản xuất nông nghiệp, không ngừng mở rộng quan hệ hợp tác với các đối tác trong và ngoài nước về thiết bị tưới tự động, vật tư nhà kính và máy móc nông nghiệp Sản phẩm tưới tự động Rain Bird mang lại nhiều lợi ích cho người tiêu dùng như tạo vẻ đẹp mỹ quan cho đô thị, làm mát không khí, giảm tiếng ồn và tiết kiệm nước hiệu quả hơn so với các phương pháp tưới truyền thống Ngoài ra, sản phẩm còn phù hợp với xu hướng tiết kiệm năng lượng toàn cầu.
Công ty chúng tôi chuyên thiết kế và thi công lắp đặt hệ thống tưới, bao gồm toàn bộ quy trình từ tư vấn thiết kế đến lắp đặt hoàn chỉnh và chuyển giao công nghệ Chúng tôi cũng cung cấp dịch vụ thiết kế và thi công nhà kính, nhà lưới với quy trình tương tự Ngoài ra, công ty còn thực hiện các công trình xây dựng công ích như hệ thống kênh mương, bể chứa và hệ thống đường ống cấp thoát nước Đối với các công trình thủy lợi, chúng tôi cung cấp dịch vụ tư vấn, thiết kế và giám sát thi công, bao gồm hệ thống kênh mương và bể chứa Cuối cùng, chúng tôi cũng hỗ trợ tư vấn, thiết kế và giám sát thi công cho các công trình xây dựng dân dụng.
Công ty mong muốn góp phần kéo theo các ngành sản xuất khác phát triển
40 đồng thời tạo ra nhiều việc làm xã hội (Các ngành công nghiệp sản xuất ống nước, dây cáp điện, có cơ hội phát triển cùng)
3.1.2 Đặc điểm tổ chức sản xuất kinh doanh của công ty
3.1.2.1 Đặc điểm sản phẩm xây lắp của công ty TOGIACO
TOGIACO là công ty chuyên xây dựng các công trình như hệ thống tưới, nhà kính và hệ thống cấp thoát nước, cung cấp sản phẩm công nghệ cao phục vụ nông nghiệp và cảnh quan đô thị Các sản phẩm xây lắp của công ty nổi bật với chất lượng và tính năng hiện đại, đáp ứng nhu cầu phát triển bền vững trong lĩnh vực nông nghiệp và đô thị hóa.
Công ty chuyên xây dựng hệ thống tưới công nghệ cao cho cảnh quan đô thị và nông nghiệp, với sản phẩm xây lắp có tính chất cố định không thể di chuyển sau khi hoàn thành Địa điểm thi công cũng chính là nơi sử dụng công trình, do đó, doanh nghiệp xây lắp thường phải điều động lực lượng sản xuất đến nhiều công trình khác nhau Đặc điểm này yêu cầu công ty quản lý nguyên vật liệu và chi phí nhân công lắp đặt trực tiếp theo từng công trình nhằm nâng cao hiệu quả công việc và tiết kiệm chi phí.
Thời gian xây dựng tại công ty Tô Gia thường kéo dài, với sản phẩm hiện tại có thể mất hàng tháng hoặc thậm chí hàng năm do quy mô sản xuất lớn và phức tạp trong quy hoạch mặt bằng Điều này dẫn đến vốn đầu tư xây dựng thường bị ứ đọng lâu dài tại công trình Các dự án dễ bị ảnh hưởng bởi biến động tỷ giá, lãi suất và lạm phát do thời gian xây dựng kéo dài Do đó, việc lập dự toán ngân sách và kiểm soát chi phí là rất cần thiết để Giám đốc có thể ra quyết định kịp thời trong những tình huống phát sinh.
Sản phẩm của công ty được thiết kế riêng theo yêu cầu của từng khách hàng, với mỗi sản phẩm mang tính chất đơn chiếc Bộ phận Kỹ thuật đảm nhận việc tạo ra các bản thiết kế độc đáo, phù hợp với yêu cầu kết cấu và điều kiện thực tế của công trình Công ty tiến hành tính toán giá thành cho từng dự án, nhằm đảm bảo độ chính xác cao trong việc xác định chi phí xây lắp và lợi nhuận cho mỗi công trình.
Hoạt động xây lắp tại công ty chủ yếu diễn ra ngoài trời, vì vậy rất dễ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố tự nhiên như mưa bão và sương gió Những điều kiện thời tiết này có thể gây gián đoạn quá trình thi công, ảnh hưởng đến tiến độ và chất lượng công trình.
Việc thi công và kéo dài thời gian xây dựng là điều cần lưu ý, đặc biệt trong bối cảnh có 41 công trình Để lập định mức hiệu quả, cần tính toán trước các khoản thiệt hại do thời tiết khắc nghiệt, giúp công ty có kế hoạch theo dõi và xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh.
3.1.2.2 Quá trình sản xuất sản phẩm xây lắp của công ty TOGIACO
Quá trình sản xuất sản phẩm xây lắp của công ty thường phụ thuộc vào quy mô và tính chất phức tạp của CT, HMCT
Sơ đồ 3.1: Quy trình sản xuất sản phẩm xây lắp
(Nguồn: Phòng kế hoạch – thương mại công ty TOGIACO)
Trong giai đoạn lập dự toán, chủ đầu tư gửi hồ sơ mời thầu đến công ty Dựa trên yêu cầu của chủ đầu tư, công ty sẽ tiến hành lập dự toán chi phí cho công trình và xác định giá đấu thầu.
Trong giai đoạn đấu thầu, công ty cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ bao gồm bảo lãnh dự thầu từ ngân hàng, cam kết tín dụng của ngân hàng, cùng với các giấy tờ cam kết liên quan đến hàng hóa, máy móc và nhân sự tham gia gói thầu xây dựng.
Trong giai đoạn trúng thầu, việc ký kết hợp đồng giao nhận thầu cùng các điều khoản liên quan là rất quan trọng Cần thực hiện bảo lãnh tạm ứng theo các điều khoản đã thỏa thuận trong hợp đồng Đồng thời, các công đoạn chuẩn bị vật tư, nhân sự và máy móc cũng phải được triển khai để đảm bảo quá trình thi công diễn ra suôn sẻ.
Trong giai đoạn thi công công trình, việc triển khai thực hiện theo bảng tiến độ thi công đã được trình bày trong bước đấu thầu là rất quan trọng Đồng thời, cần lập và báo cáo thường xuyên tiến độ thi công cho chủ đầu tư để đảm bảo sự minh bạch và hiệu quả trong quá trình thực hiện dự án.
Trong giai đoạn nghiệm thu và thanh lý hợp đồng, quy trình được chia thành hai phần chính: đầu tiên là nghiệm thu từng phần, trong đó công ty và chủ đầu tư cùng nhau xác định giá trị của từng giai đoạn thực hiện dự án.
CT, HMCT hoàn thành theo từng giai đoạn của hợp đồng đã ký
Nghiệm thu toàn công trình là bước quan trọng, đảm bảo rằng công trình, hạng mục công trình đã hoàn thành đúng khối lượng và giá trị theo hợp đồng Công ty sẽ tiến hành lập hồ sơ nghiệm thu đầy đủ và chính xác theo quy định.
Giai đoạn lập dự toán
Giai đoạn đấu thầu công trình
Giai đoạn thi công công trình
Thanh lý hợp đồng là quá trình hoàn tất nghĩa vụ bảo hành công trình theo thỏa thuận trong hợp đồng Sau khi hoàn thành, hai bên sẽ tiến hành ký biên bản thanh lý hợp đồng để xác nhận sự kết thúc của các nghĩa vụ liên quan.
3.1.3 Đặc điểm bộ máy hoạt động của công ty
Sơ đồ 3.2: Tổ chức bộ máy quản lý của công ty cổ phần công nghệ tưới Tô Gia
(Nguồn: Phòng Hành chính – Tổng hợp công ty TOGIACO)
Chức năng nhiệm vụ của các phòng ban
Thực trạng kế toán quản trị chi phí tại công ty cổ phần công nghệ tưới Tô Gia
3.2.1 Thực trạng phân loại chi phí Để thu thập các thông tin chi phí, công ty hiện nay đang vận dụng hệ thống chứng từ kế toán nói chung và các chứng từ liên quan đến chi phí nói riêng như sau:
Phiếu xuất kho, bảng chấm công, bảng thanh toán lương, bảng phân bổ NVL theo
Chứng từ kế toán gốc
Máy tính có sử dụng phần mềm
- Sổ kế toán tổng hợp
- Sổ kế toán chi tiết
Công ty đã phát hành 47 mẫu chứng từ theo Thông tư 200/2014/TT-BTC ngày 22/12/2014 của Bộ Tài chính, đồng thời thiết kế các mẫu chứng từ riêng để hỗ trợ quản trị chi phí Hiện tại, công ty đang phân loại chi phí dựa trên nội dung chi phí của hợp đồng xây lắp.
Chi phí hợp đồng xây lắp bao gồm tất cả các chi phí phát sinh liên quan đến hợp đồng từ thời điểm ký kết cho đến khi hoàn thành hợp đồng.
Chi phí trực tiếp liên quan đến hợp đồng xây lắp bao gồm chi phí nguyên vật liệu (NVL) và chi phí nhân công, được tính toán cụ thể cho từng hợp đồng.
Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp bao gồm chi phí cho các loại nguyên vật liệu chính và vật liệu phụ được sử dụng trong xây dựng công trình, chiếm tỷ trọng lớn trong giá thành xây dựng, khoảng 60%-70% Nguyên vật liệu sử dụng cho từng công trình, hạng mục công trình phải được tính toán trực tiếp dựa trên chứng từ gốc, theo số lượng thực tế đã sử dụng và giá xuất kho thực tế, tức là giá đích danh.
Chi phí nhân công trực tiếp bao gồm tiền lương và tiền công cho người lao động trong công ty, cũng như tiền công cho công nhân trực tiếp tham gia thi công công trình Ngoài ra, chi phí này còn bao gồm lương và phụ cấp của công nhân lái máy, cùng với tiền khoán cho lao động thuê ngoài Lao động thuộc quản lý của doanh nghiệp là những người có hợp đồng dài hạn và được đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp theo quy định hiện hành.
Chi phí sử dụng máy thi công bao gồm tất cả các chi phí trực tiếp phát sinh trong quá trình xây dựng Những chi phí này bao gồm: chi phí nhiên liệu cho máy hoạt động, chi phí khấu hao, chi phí sửa chữa và chi phí dịch vụ mua ngoài.
Chi phí chung liên quan đến hoạt động của các hợp đồng, bao gồm chi phí sử dụng máy thi công và chi phí sản xuất chung, thường được phân bổ cho từng hợp đồng cụ thể Những chi phí này được sử dụng cho nhiều hợp đồng khác nhau và cần được phân bổ theo các tiêu thức hợp lý để đảm bảo tính chính xác trong quản lý tài chính.
Chi phí sử dụng máy thi công bao gồm tất cả các chi phí trực tiếp phát sinh trong quá trình thi công công việc xây lắp Các khoản chi phí này của Công ty bao gồm nhiên liệu, công cụ dụng cụ, khấu hao máy thi công, chi phí sửa chữa, điện nước và bảo hiểm xe máy, tất cả đều liên quan đến hoạt động của máy thi công.
Chi phí sản xuất chung: bao gồm các chi phí dùng cho quản lý và phục vụ chung cho công trường Tại công ty chi phí này bao gồm:
Chi phí cho nhân viên quản lý công trình bao gồm các khoản trích từ bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), kinh phí công đoàn (KPCĐ) và bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) của đội ngũ quản lý, công nhân thi công trực tiếp và công nhân lái máy Ngoài ra, còn có các chi phí liên quan đến điện, nước, điện thoại, vật liệu và công cụ dụng cụ dùng chung cho đội thi công.
Chi phí khác có thể thu hồi từ khách hàng theo các điều khoản trong hợp đồng bao gồm các khoản như chi phí bồi thường vi phạm hợp đồng và chi phí thu hồi nguyên vật liệu.
Công ty chỉ phân loại chi phí phục vụ cho báo cáo tài chính mà chưa chú trọng đến quản trị doanh nghiệp Việc phân loại chi phí sản xuất theo cách ứng xử như chi phí cố định, chi phí biến đổi, chi phí hỗn hợp hay theo đối tượng chịu phí vẫn chưa được thực hiện Đây là vấn đề cần được quan tâm và hoàn thiện hơn để nâng cao vai trò của thông tin kế toán trong quản trị doanh nghiệp.
3.2.2 Thực trạng xây dựng định mức và lập dự toán
3.2.2.1 Thực trạng xây dựng định mức
Để kiểm soát chi phí hiệu quả, doanh nghiệp cần xác định các khoản chi phí, nguồn gốc phát sinh, và phân loại các khoản chi cần thiết cũng như những khoản có thể cắt giảm Việc xây dựng định mức chi phí là rất quan trọng, giúp doanh nghiệp so sánh các khoản chi thực tế với các khoản dự kiến trong hiện tại và tương lai Qua đó, doanh nghiệp có thể nắm bắt sự biến động của chi phí và tìm hiểu nguyên nhân để có biện pháp xử lý kịp thời Để lập dự toán chi tiết cho công trình, Phòng kế hoạch thương mại của công ty cần thực hiện các bước này một cách cẩn thận.
49 dựng định mức chi phí căn cứ vào định mức chung của ngành:
- Thông tư số 15/2019/TT-BXD ngày 26 tháng 12 năm 2019 của Bộ trưởng
Bộ Xây dựng hướng dẫn xác định đơn giá nhân công xây dựng
- Thông tư 02/2020/TT-BXD sửa đổi bổ sung
Thông tư này bao gồm :
- Định mức dự toán xây dựng công trình (đây là tập định mức quan trọng và hay dùng nhất)
- Định mức dự toán lắp đặt hệ thống kỹ thuật của công trình
- Định mức dự toán sửa chữa và bảo dưỡng công trình xây dựng
- Định mức dự toán khảo sát xây dựng công trình
- Định mức dự toán lắp đặt máy và thiết bị công nghệ
- Định mức dự toán thí nghiệm chuyên ngành xây dựng
- Định mức sử dụng vật liệu xây dựng
Công ty TOGIACO đã phát triển hai loại định mức chi phí, bao gồm CPNVLTT và CPNCTT Định mức CPNVLTT được xác định dựa trên hai tiêu chí chính: định mức về lượng và định mức giá Mỗi sản phẩm công trình đều có định mức kỹ thuật riêng, giúp doanh nghiệp tổ chức thi công lắp đặt theo chi phí dự kiến Do giá nguyên vật liệu đầu vào có sự biến động theo thời gian, việc xây dựng định mức chi phí cần sự phối hợp chặt chẽ giữa phòng Kế hoạch thương mại và phòng Kế toán.
Công ty đang xây dựng định mức chi phí nhân công trực tiếp dựa trên đơn giá và thời gian lao động Quy trình này bao gồm việc thống kê thời gian lao động, kết hợp với tiến độ thi công và tiêu chuẩn máy móc thiết bị, nhằm xác định định mức hao phí cho từng công trình và hạng mục công trình.
3.2.2.2 Thực trạng lập dự toán
