1. Trang chủ
  2. » Luận Văn - Báo Cáo

Luận văn Thạc sĩ Khoa học xã hội và nhân văn: Đặc điểm văn xuôi Dương Thụy

115 0 0
Tài liệu được quét OCR, nội dung có thể không chính xác

Đang tải... (xem toàn văn)

Tài liệu hạn chế xem trước, để xem đầy đủ mời bạn chọn Tải xuống

THÔNG TIN TÀI LIỆU

Thông tin cơ bản

Định dạng
Số trang 115
Dung lượng 17,84 MB

Nội dung

Đề tài Đặc điểm văn xuôi Dương Thụy tiến hành nghiên cứu các nội dung: Dương Thụy và văn xuôi Việt Nam đầu thế kỷ XXI; cảm hứng nghệ thuật và sự khám phá con người trong văn xuôi Dương Thụy; phương thức nghệ thuật trong văn xuôi Dương Thụy.

Trang 1

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC ĐÀ NÀNG

TRAN TH] MONG TINH

DAC DIEM VAN XUOI DƯƠNG THỤY

Chuyên ngành: VĂN HỌC

Mã số: 60.22.34

LUẬN VAN THẠC SĨ

KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN

TON THAT DUNG

Trang 2

MỤC LỤC

Trang phụ bìa Trang,

Lời cam đoạn Mục lục MO DAU Lý do chọn Lịch sử vẫn đề nghiên cũu Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

nghĩa khoa học và thực tiễn cũa ' 2 3 4 Phương pháp nghiên cứu 5 6 cục của đề tài 'CHƯƠNG I- NHÀ VAN DUONG THUY VA VĂN XUÔI VIỆT NAM DAU THE KY XXT

1.1 Văn xuôi Việt Nam đầu thể kỹ XI

1.1.1 Bồi cảnh văn hóa- xã hội cho sự phát triển văn xuôi

1.1.2 Một số đặc điểm và thành tựu nỗi bật của văn xuôi 1.2 Dương Thụy- Nhà văn lãng mạn của giới trẻ hội nhập

1.2.1 Hành trình sáng tác của Dương Thụy 1.22 Quan niệm về văn chương của Dương Thuy

CHƯƠNG 2- CẢM HỨNG NGHỆ THUẬT VÀ SỰ KHÁM PHA CON NGƯỜI TRONG VĂN XUÔI DƯƠNG THỤY

Trang 3

2.1.1 Cam hứng từ hiện thực đời sống người Việt ở nước ngoài 2.1.2 Cam hứng từ những mỗi tình vượt biên giới

2.2 Su khim pha con người trong văn xuôi Dương Thụy 2.2.1 Những người trí thức trẻ

2.2.2 Sự khám phá con người ở một số quốc gia trên thế giới 'CHƯƠNG 3- PHƯƠNG THỨC THÊ HIỆN NGHỆ THUẬT TRONG 'VĂN XUÔI DUONG THUY

3.1 Kết cầu nghệ thuật

3.1.1 Kết cấu theo trật tự thời gian tuyển tính 3.1.2 Kết cầu theo tâm lý nhân vật và kết cầu mở 3.2 Ngôn ngữ nghệ thuật

3.2.1 Ngôn ngữ người kế chuyện 3.2.2 Ngôn ngữ nhân vật 3.3 Giọng điệu nghệ thuật

3.3.1 Giọng điệu hải hước

3.32 Giọng điệu tr ti 3.3.3 Giọng điệu triết lý KẾT LUẬN

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHAO

Trang 4

MỞ ĐẢU

1 Lý do chọn đề tài

Văn xuôi Việt Nam hiện đại đ trải qua nhiều thời kỳ với những bước ngoặt

"mang đâu ấn thời đại Mỗi giai đoạn lại đặt ra những yêu cầu riêng cho người nghệ

xã Nếu rong những thập niên đầu thé kỹ XX, sử mệnh của nhà văn là từng bước iển đại hóa nền văn học, đưa văn học thoát dẫn khỏi ảnh hưởng hàng trăm năm của loại hình văn học trung Thì đến những năm từ 1945- 1915, hoàn cảnh lịch sử dân te đặt lên vai nhà văn sứ mệnh trở thành “người chiến si” rên mặt trận văn hóa, đưa văn học trở thành thứ vũ khí nh thần” có ý nghĩa cổ vũ cho dân tộc vượt qua những năm thắng chiến tranh Hòa bình lập lại, cuộc sng mới và hoàn cảnh xã hội “một lần nữa đưa ra yêu cầu đổi mới cho nhà văn Không phụ lông "lịch s", các nhà ‘vin cia ching ta đã từng bước cách tần, tạo nên những đổi mới mang “tính cách

“mạng” cho văn học, đưa văn học đến gần hơn với cuộc sống, nhân ánh một cách

chin thực, khách quan hiện thực cũng như bản chất của con người rong xã hồi

Bước sang thé ky XI, vin hoe Việt Nam chứng kiến sự xuất hiện của hàng

Trang 5

là một đủ diện tiêu biểu cho thể hệ nhà văn trẻ đang "lâm giản” cho nền văn xuôi nước nhà

“Tuy không phải là một nhà văn chuyên nghiệp, và khởi nghiệp từ thể loại truyện ng nhưng các tập truyện ngị „ tiểu thuyết, du kỹ của Dương Thụy khi

được gi thiệu đã nhanh chóng trở thành những cuốn "bext seller" với số lượng

'Văn xuôi Dương Thụy cũng xuất bản hàng nghìn cuốn và được tái bản nhiều là như con người chị, giản dị ,trong sáng, hóm hinh nhưng cũng rất lý trí Đề tải trong sáng tác của Dương Thụy không phải là những vẫn đề "nóng bỏng” của xã hội mị

hi đơn giản là tình yêu và cuộc sống của giới trẻ hiện đại trên con đường hội nhập

với thế giớ "Nhưng những câu chuyện tình lãng mạn, những miễn đất, con người ở

nhiều quốc gia thể hiện rong văn xuôi Dương Thuy lạ tạo nên sức hút kỷ lạ đối với đông đảo độc giả đặc biệt là độc giá trẻ- những người vẫn đang thờ ơ với văn học tước nhà Quả thực, hiểm có nhà văn nào mới sáng ác mà đã khẳng định được vi thể và phong cách rong lông công chúng như Dương Thụy Vì th, có thể coi, văn chương cũng như sức hút của nhà văn này là một hiện tượng rất đăng chú trén vin

đàn những năm đầu thể kỹ XXI

"Với những nội dung trên, chúng tôi cho rằng văn xuôi của Dương Thụy rất dng để chúng ta tìm hi dưới góc đồ thường thức đơn thuần lẫn soi sing bằng con mắt của người nghiền cứu văn học Thông qua đề ti “Dae diém văn xuôi Dương, Thụy", chúng tôi hỉ vọng có thể đi vào khám phá th giới nghệ thuật để tìm ra những nết đặc trưng trong phong cách nghệ thuật cũng như đóng góp của Dương “Thuy đối với nền văn học nước nhà Hi vọng, với đề tả, chúng tôi cũng có thể

mang đến những cái nhìn mới mẻ, những khám phá mang tính chiều sâu về thể hệ nhà van tré dang ngày ngày khẳng định vị thế và tiếng nói của mình trên văn din

cũng như trong lòng công chúng yêu văn học

3 Lịch sử vẫn đề nghiên cứu

Trang 6

Sinh năm 1975, Dương Thuy được coi à nhà văn thuộc thể hệ 7X Cùng thể hệ với ch là hàng loạt nhà văn đã và đang khẳng định được tên tỗi của mình, iêu biểu như Nguyễn Ngọc Tư, Nguyễn Đình Tú, Đỗ Bích Thúy, Nguyễn Ngọc Thuần, Nguyễn Danh Lam, Phan Hồn Nhiên, Vũ Đình

iang Sự trưởng thành trong sing tác, tư duy nghệ thuật của họ được minh chứng qua thờ gian cũng hàng loạt giải thưởng nghệ thuật lớn, nhỏ cũng như sự thẩm định, đánh giá của giới nghiên cứu phê bình Quá trình sáng tạo nghệ thuật của thể hệ nhà văn như Dương Thụy dang cdẫn tạo nên bước chuyển hệ hình mới cho văn học Việt Nam đặc biệt là những năm

cuối thể kỷ XX - đầu thể kỹ XXIL Vì vây, nghiền cứu sing tác của các nhà văn tr trên ắt cả các th loi, phương diện là một yêu cằu it yêu nằm trong mye ti

triển toàn di sỀn văn bọc và hiện nay dang được giới nghiên cứu, phê

tâm một cách nghiêm tác inh quan

‘Doin Minh Tâm, trong bài viết "Tân mạn về văn học thể hệ 7X”, đăng trên báo Văn nghệ số 13 (ngày 27/03/2010), khi đảnh

thập niên T0 th kỹ trước đãchỉ ra điểm chung ở họ đều là những cây bắt tốt nghiệp, tá về thế hệ các nhà văn sinh vào

dại học như Đỗ Bích Thủy (tốt nghiệp Học viện báo chí vì uyên truyền), Vũ Đinh

Giang (Đại học Mỹ Thuật), Nguyễn Đình Tú (Đại bọc Luật), hay như Dương Thụy

căng có bốn năm theo học ngành văn học Pháp tại Đại học Khoa học Xã hội Nhân văn Thành phổ Hồ Chí Minh và bai năm theo họ thạc sĩ tai Vương quốc Bí, Chính trình độ học vấn và những kiến thức ở giảng đường đại học đã tử thành một trong, những "nhân tổ hữu ícb” cho ho trong quá trình sáng tc Bên cạnh đó, Đoàn Minh, “Tâm cũng chỉ ra những nỗ lực của các nhà văn trẻ trong sứ mệnh “khai thông, mở

một xa lô thênh thang trong công cuộc đổi mới, cách tân nn văn học dựa trên những thành khai phá P4246) Nỗ lực đồ thể hiện qua việc thô như tâm lý tử tủ, chuyện đồng tính

ta thế be di tn

im khai thác những đề tài mới Ia,

Trang 7

Gio sw Phong Lê trong bài "Văn học với hiện thục hôm nay và sự đồng hành bốn thể bệ viết ia trên tạp chí Văn nghệ Quân đội số 713 (đầu tháng 8 năm, ^3010), đã có sự đánh giá về hiện thực đời sống văn học từ sau đổi mới với sự gốp, “mặt của bốn thể hệ người viết Trong đó, nhà nghiên cứu đánh giá cao sự hội nhập

cia lop nhà văn trẻ với những người mở đầu như: Nguyễn Ngọc Tư, Đỗ Bích Thúy,

“Tú, Nguyễn Việt Hà, Nguyễn Ngọc Thuần, Phan Hon

Phan Hải Triều, Nguyễn

"Nhiên, Vũ Dinh Giang và nhiều tên uổi khác Theo Phong Lê, công việc viết của "họ bắt đầu từ nữa sau thập niên 90 thể kỹ trước, khi sự nghiệp mở cửa và hội nhập 48 di được những bước quan trong đầu tiên, do vây mà "cầu chuyện về nhân sinh quan, về lý tưởng, vỀ mục đích sống, về quan niệm sống, về quan niệm nghề nghiệp

.đã được đặt lên trên một quỹ dao khác- nó là sự giải phóng và phát triển đến tận độ

những gì là của riêng mình trong tư cách một cá thể, một chủ thể sáng tao, để không giống với người khác và cũng để tạo một nhất cắt với truyền thông 244.97] Ở họ khát vọng đi ìm cái riêng” cũng được thể hiện ráo riết và mãnh iệt hơn so với

các thế hệ khác

“Trong bài phát biểu mở đầu Hội nghị những người viết van te in ee VI

đã diễn ra tại Tuyên Quang, tháng 9 năm 201 I, nhả thơ Hữu Thỉnh- Chủ tịch Hội

Trang 8

sắc bậc đân anh đi trước chính là được học hành chu đáo, thông thao nhiều ngoại ngữ và tại thời điểm nay họ đang ở cái độ tỗi 35, 40, có th coi là "độ tuỗi sung sức nhất của sự sắng ạo"(4J Đẳng thời, qua tác phẩm của họ, người đọc cũng dễ ‘ang nhận thấy khát khao tìm tôi phong cách thể hiện khiển cho văn học ngày cũng phong phú và đa dạng

Bài viết "Nhận diện truyện ngắn trẻ đương đại” của Lê Hương Thủy, in trên í Nghiên cứu Văn học số 11/2011, lại đ vào đánh giá vị tỉ các sáng tác của

tạp

nhiều nhà văn trẻ trên thể loại truyện ngắn Theo Hương Thủy, trong suốt một thập niên đầu thể kỹ XXI, nhiễu cây bút 7X từ chỗ là gương mặt mới mè trên văn din, đến nay đã là lớp đản anh, dân chỉ, từng bước khẳng định được vị thể vàthành quả sáng tao nghệ thuật qua bảng loạt các tập truyện ngắn được xuất bản Điểm chung ở nhiều người viết trẻ chính là ý thức "hướng tới việc không ngừng ìm kiếm những Khả năng biễu đạt mới của văn chương, à quả trình đi

mới [6-89] Có thể nói, những đáng gi, nhận định của tác gi bài viết đã bám và xác lập những giá tr

tắt sát vào đặc điểm sáng tác của thể hệ nhà văn trẻ như Dương Thụy: Qua đó, cho 1a những hình dung bước đầu vỀ xu thế phát tiễn của văn bọc trẻ cũng như khát

vọng, hoai bão của mỗi nhà văn trong quả trình xác lập một "dòng riêng giữa đòng

chung"

'Ngoài những bài viết trên, trong quá tình tìm hiểu để tả chúng tôi côn tha thập được một số bài viết khác cũng để cập, đánh giá, khẳng định về đặc điểm,

thành ru của thé be nhà văn cùng thời với Dương Thụy như:

~ Bài viết “Truyện ngắn 8X- một thái độ sng và sáng tao” của Nguyễn Hoài “Thun trên Tạp chỉ Nhà Văn, số 3/2009

~ Bài viết "Tiêu thuyết trẻ, văn chương suông sã của đời” của Bùi Việt Thắng in trên báo Văn nghệ Trẻ, số 16, ngày 17/04/2010

Trang 9

~ Bài iết “Tiểu thuyết trẻ, đọc và cảm nhận” của Đoàn Minh Tâm, báo Văn nghệ Trẻ, số l6, ngày 17/04/2011 ~ Bài phông vẫn nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo "Phát hiện người vit trẻ là lịnh n trên Tạp chỉ Nhã văn, số 9/2011 i ning’

“Thông qua những bài viết, nhận định đánh giá trên chúng ta có thể thấy một

cách khái quát về chân dung thể hệ nhà văn trẻ mả Dương Thụy cũng là một phần

tưong đó Dũ mỗi nhả văn là những nt nhạc với âm vực Khác nhau nhưng tắt cả họ đều góp phần làm nên một dân hợp xướng mang đâm hơi thờ của thời đi Ở đồ ta thấy nỗ lục, Khát vọng đổi mới và khẳng định bản thân, khẳng định giá tỉ văn chương của thế hệ mình và cao cả hơn là mong muốn được góp sức vào xây dưng à phát tiễn nỀn văn học nước nhà

-32 Những bài vắt đánh giá về các ác phẩm văn xuôi của Dương Thụy

“Từ việc đánh giá lịch sử nghiên cứu trên bình diễn rộng để có thể đưa ra

những hình dung ban

nhà văn Dương Thụy giữa dòng chung của thế hệ, chúng tôi xin đi sâu vào những ý kiến, đánh giá, nhận xét cụ thể gắn liền với sáng tắc của Dương Thuy để làm nỗi bật ti

Khởi nghiệp tử truyện ngắn với hàng loại các tập truyền được xuất bản ti giữa những năm 90 của thể kỹ trước đến nay, Dương Thụy cũng thể nghiệm trên cả tiêu thuyết, du ký và hầu như ở phương diện thể loại nào cũng nhân được những, ánh giá ch cực từ giới phê bình cũng như đồng nghiệp và độc giả

Tap truyện ngắn Hành mình của những người tr đã mang lạ cho Dương “Thuy giải ba cuộc thị "Văn bọc tuổi hai mươi" vào năm 200%, chỉ với 6 tnayễn nữ

bán chúng khảo Khen ngợi ở sự chuẩn bị kỹ v + nhưng Dương Thuy đã được nhà phê bình văn học Huỳnh Như Phương, phó

Trang 10

sống của những người tr từng đi du họ và lâm việc ở nước ngoài Đây quá thực là phải thực sự có vốn văn hóa

mảng đề tải rất mới mẽ và thú vị đôi hỏi ở người vi

và sự rải nghiệm mới có thể viết một cách chân thực sống động và tao được súc hất với người đọc từng truyện ngắn hay nhắt của các tắc giá trẻ" (NXB Thanh “Tập truyện

năm 2011), có mười âm truyén cia mudi tim tác giả iêu biểu, ong đồ có

truyện ngắn Mùa Đồng kiêu hãnh của Dương Thụy Tập truyện có in lời nhận định

của báo Người Lao động về phong cách viết truyện của Dương Thụy "Qua những sâu chuyện kể của Dương Thụy, những sắc màu cuộc sống ở những nơi chỗn lạ hiện ra rõ rột và gần gũ Ngôi bút của tác gi không do dụ, không nể tránh đễ có thể cham đến cùng những suy nghĩ của sự vật và lý giải nó, Tình yêu của những người trẻ quyết iệt và bản lĩnh như tính cách của họ nhưng chính vì mạnh mẽ mà tỉnh, êu lạ tan vào nơi bồng mây và chỉ còn những hoài vọng tong ký ức của mỗi "người" [26:24] Cũng trong tập truyện này, nhà văn Phạm Xuân Nguyên, đã đưa Ta đánh giá mang ính khát quất về phong cách của mỗi nhà văn, Nếu Nguyễn Ngọc

“Tư "giấu giọt nước mắt", Vũ Đình Giang "nhìn đồi phác thio”, Phong Điệp "bỏ

làng ra phố”, Nguyễn Đình Tú "sống nhịp hiện đại” thì Dương Thụy lại là nhả

văn “nhớ về chốn củ" Cũng với mười bẩy tác giả khác gốp mặt rong tập truyện, Duong Thuy đã gốp phần phác họa lên "chân dung của thể hệ trẻ hôm nay”, đặc bit “Người viết và nhân vặt chung một th hệ, chung những băn khoản, trăn trở

trước cuố sống chủng những hy vong và thất vọng, c tuyết vong nữa, và chung cả ý nghĩ ngày mai sẽ là một ngày mới, mình sẽ khác đị” [26,7]

thuyết OVord thương yêu và Nhẩm mắt thấy Paris được coi là thành

sông bước đầu của Dương Thụy khi mạnh dạn thử sức trên thể loại tiêu thuyết “rong bài viết "Tiêu thuyết và những ngã đường khát vọng rể” n trên báo Văn nghệ tẻ, số 20/2011, Nguyễn Thị Năm Hoàng đã khẳng định nét nỗi bật rong hai

tiểu thuyết của Dương Thụy là phản ánh kha chỉ tết cuộc sống của lớp thanh niên

Trang 11

nhắn mạnh hơn sự thành công của Dương Thuy khi xây dựng nên "những người công dân có ý thức và trách nhiệm cao đối với Tổ Quốc", “những tâm hẳn trẻ rung, sồi nỗi, đẩy nhiệt tình, là tình thần dẫn thân và sống hết mình cho hoài bão, khát ong của mình” [21,1] Kết thúc bài viết, Nguyễn Thị Năm Hoàng đã có sự khái quát về nội dung cũng như thành công của bai ác phim “Tir Oxford thương yêu

cua Nhắm mắt thấy Paris, người đọc đã được trải nghiệm những cung bậc xúc cảm .đa dạng theo hành trình chỉnh phục bản thân để làm chủ cuộc sống của những cơng,

dân tồn cầu đầy khát vọng Đồ cũng là hành nh của khát vọng làm mới chính "mình và làm mới thể lại tiêu thuyết của cây bút Dương Thụy" [21.t-31],

lòng OxJori thương yêu là một tong số những cuốn sách vinh dự được giới thiệu trên chương trình “Mỗi ngày một cuốn sách” cũa Đài Truyền hình Việt Nam (ngày 29/10/2007), không âu sau khi cuốn sách được xuất bản Theo đánh giá của phóng viên đài VTVI, nhân vật rong OtJon/ (hương yêu có thể bị đây lên mức "hoàn hảo khiến họ như không có thật nhưng "Nó lại thể hiện đúng mong muỗn của tác giả Dương Thuy, một câu chuyện giấp người ta thư giản sau những căng thẳng,

trong công việc” [68] Đây chính lả sự khăng định cho thành công của Dương Thụy

khi hướng cho văn học đến chức năng gii tí trong cuộc sống hiện đi

Tiếp sau thành công cia Bb edu chung mái vim, Hanh mình của những

"người trẻ, Oyfoni thương yêu tập tuyên ngẫn Cáo giả gái giả và tiêu thuyết điểm Tình cũng được coi như một dẫu ấn đánh dẫu sự trưởng thành, giả đặn trong phong, cách Dương Thuy Nhà văn Phan Hồn Nhiên với bài viết "Một thế giới dưới ảnh "mặt trồi"đã có những đánh giá khá cụ thể và đầy đủ về phong cách, cá tính Dương,

“Thụy Theo Phan Hồn Nhin, truyện ngắn của Dương Thuy ngày cảng "mổ rồng cả

về không gian, đông đúc thêm diện mạo nhân vật, khắc họa rõ hơn, tìm cách lý giải ‘va dua ra góc nhìn sắc bén hơn về tính cách con người” [54.tr 5] Phan Hồn Nhiên cũng chỉ ra nét riêng trong truyện ngắn của Dương Thụy là “Không dừng ở việc

Trang 12

suốt, soi chiếu nhân vật một cách công bằng và chẳng ngằn ng gì mà không nổi thắng tân cùng bán chất ( )Ngay trong vẫn đề tưởng chững như khá nhạy cảm là sex, Dương Thuy cũng có cách đề cập độc đáo: hải hước, không che đây úp mỡ, không nể tránh” [54Az7] Trên phương diện nghệ thuật thể hiện, theo Phan Hồn Thiên lợi thể của Dương Thuy chính là tự tự nhiên của ngườ sở hữu các cầu chuyện hay sy ty tin của một người biết rộng và lịch lãm ( ) Dương Thụy có một giong văn hồn hậu, riêng biệt, một phong cách không thể tộn lẫn” [5449] Với Phan Hồn Nhiễn, Dương Thụy đã thực sự vượt lên danh xưng cây bút trẻ để trở thành "một nhà văn ở đúng nghĩa đẹp nhất của danh từ này”

Không chỉ ác tập truyện nga, ci

giã và giới phê hình quan âm ma tp du ky Venise và nòng cộc th Gondola thuyết của Dương Thuy mới được độc cũng mang ạo nên nhiều ấn tượng cho người đọc, Nhận định về cuốn sách này, Tiến ĩ Lý Đông Phương Lâm, giảng viên Đại học Liege, Vuong quốc Bí đã nối *Từng đi qua nhiều nơi, những nơi mà tác gi rong muỗi đến, tôi thấy kỹ sự Dương “Thuy đẫylý thú và trân đầy nhiệt huyết" [55.r 344] Bên cạnh đó, Lý Đông Phương, Lâm cũng thể hiện niềm yêu tích của mình đối với văn chương Dương Thụy ở "sự nghịch ngom và ci tải quan sắt những điều bắt thường giữa các nền văn hóa” vì Khẳng định nét duyên mang phong cách đặc trưng của Dương Thuy chính là “văn phong giản di, không tru chuốt, cầu kỳ ắt bình dân nhưng ánh lên những điều đẹp đã thật đáng yêu" [SS,r.344]

Như vậy, trên cơ sở tổng hợp có chọn lọc các tả liệu iền quan đến đề i, có

thể thấy Dương Thuy là một nhà văn tiêu biểu cho thể hệ nhà văn trẻ Tuy là một

Trang 13

nghĩa để có thé triển khai tìm hiểu và giải quyết đỀ tài "Đặc điểm văn xui Dương “Thụy” trên tính thần khoa học nhằm bước đầu xác lập quá tình tìm hiểu về nhà văn Duong Thuy cũng như đóng góp thêm vào bành trình nghiên cứu, m hiểu vẻ thể hệ nhà văn trẻ

3, Đồi tượng và phạm vi nghiên cứu -3 Đối tượng nghiên cứ:

Vi sing tic vin xi cia Duong Thuy bao gồm cả truyện ngắn, tiểu thuyết, <du ky nén dé thực hiện đề tải “Dặc điểm tiêu thuyết Dương Thụy”, chúng ti sẽ tiến hành khảo sắt một số ấp truyện đã được xuất bản của Dương Thụy sau:

~*Oxforl thương yêu", Nxb Trẻ, 2007

~*Cáo giả gái giả và tiểu thuyết diễm tinh”, Nxb Trẻ, 2008 ~°Venise và những cuộc tỉnh Gondola", NxbTrẻ, 2009 = "Nh mắt thấy Paris", Nxb Trẻ, 2010 ~ “Bồ câu chung mái vòm”, Nab Trẻ, 201 ~ "Trả lại nụ hôn”, Nxb Trẻ, 2011 ~ "Cung đường vàng nắng”, Nxb Trẻ, 2012 3.2 Phạm v nghiên cứu: ‘Tim biểu văn xuôi Dương Thuy, chúng tôi sẽ tiến hành nghiên cứu trên cắc ũng như những đặc điểm

phương diện về cảm hững nghệ thuậ, thể giới nhận vật,

nghệ thuật được thể hiện các tập truyện và tiểu huyết rên, Từ đó, chúng tôi sẽ cổ

gắng chỉ ra những đóng góp của Dương Thụy trên các mặt nội dung tư tưởng và

Trang 14

"Để thực hiện luân văn này, người viết đã sử dụng một số phương pháp nghiên cứu sau

-41 Phương pháp so sánh, đồi chiếu

"Đây là phương pháp rất có hiệu quả trong việc làm rõ đối tượng VÌ Dương “Thụy viết rên nhiề thể loại nên thực hiện phương pháp này để có thể thấy được sự n định trong phong cách cũng như những nết cách tân, sắng tạo giữa các ác phẩm, văn xuôi của Dương Thụy Bên cạnh đó, chúng tôi cũng tiến hành so sánh tác phẩm, của Dương Thuy với một số cây bút trẻ khác để thấy được những nết tương đồng và di biệt giữa các tác giá từ đó lâm nỗi bật hơn đặc điểm văn xuôi Dương Thuy,

.43 Phương pháp phân phân tích và tổng hợp

Vận dụng phương pháp này, chúng tôi tiền hình khảo sắt từng tác phẩm, tập trung chú ý các yêu tổ chính để nêu bật nội dung tư tưởng, hình thức nghệ thuật trong vin xuôi Dương Thụy.Từ đó, rút ra những nhận xế khát quát và tiêu biểu cho

đặc điểm văn xuôi Dương Thụy 4.3 Phương pháp thống kê, phân loại

Phương pháp này nhằm hỗ trợ cho việc phân tích, tổng hợp để mang đến những kết luận có cơ sở, Đặc bit, phương pháp này là công cụ hữu hiệu cho chúng, tôi trong việc tìm hiễu đặc điềm vỀ ngôn ngữ và giọng điều trong văn xuôi Dương,

Thuy một cách khách quan vi chun xc 5 Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài

Trang 15

ăn, Hơn nữa, từ rước đến nay, việc khảo sát và nghiên cứu về văn xuôi Dương “Thuy chưa nhiều và chưa hệ thống Vì th, chúng tôi đã dụng công nghiên cứu để số thểbỗ sung thêm một số nhận định xác đáng và có giá tị về “Đặc điểm văn xuỗi Duong Thuy”, qua đó, đồng góp một chút công súc cho công tác nghiên cứu- phê Đình văn học Việt Nam hi đại nói chung và về cây bút trẻ Dương Thuy nồi riêng

Đặc

văn chương Dương Thụy đổi với công chúng Từ đó, phần nào hiểu hơn thị hiểu

thông qua đề tài, chúng tôi cũng muốn đi vào lý giải sức hút của

tiếp nhận của độc giá đặc bit là độc giá tẻ- những người vỗn dang thờ ơ với nền

ăn học nước nhả và tr lời cho câu hồi: Độc giả dang cần gì ở văn học để tạo nên nhiều hơn nữa những nhà văn có sức hút như Dương Thuy?

6, Bồ cục của đề tài

Luận văn gồm ba phần: Ngoài phần Mỡ đầu và Kết hân, nội dung gồm ba hương chính

~ Chương: Dương Thụy và văn xuôi Việt Nam đầu thé ky XXL

~ Chương 2: Cảm hứng nghệ thuật và sự khám phám con người trong văn xuôi Dương Thụy

Trang 16

'CHƯƠNG L

DUONG THUY VA VAN XUOI VIET NAM DAU THE KY XXI

1.1 Văn xuôi Việt Nam đầu thể kỹ XXI

1.1.1 Bắi cảnh văn hóa- xã hội cho sự phát trí

Nền kinh thị trường từ sau năm 1986 đã mang đến những bước phát triển văn xuối

mạnh mẽ về c ừ

và lượng cho kinh tế Việt Nam hơn 20 nã trở lại đây Đặc

năm 2000, với cuộc toàn cầu hóa lần thứ 3, Việt Nam đã có thể tham gia trong tư

thế chủ động và bình đẳng với công đồng nhân loi Xu hướng quốc tẾ hóa, toàn cần

"hóa được đây mạnh góp phần thúc đẩy sự tăng trưởng kinh tế, nâng cao đời sống con người và tạo động lực phát triển cho các lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật

“rong bi cảnh đó, đời sống văn học nghệ thuật đã có những đổi thay tích swe Tận dụng lợi ch do giao liu wan ñóa đem lạ, văn học Việt Nam đã tếp tha thành tựu văn hóa- văn học của thể giới để làm phong phú đồi sống văn học trong cước, tạo nỀn tổng cho quả tình đổi mới được tiến hành một cách nhanh chồng, hiệu quả Đồng thời hông qua quá tình hội nhập, chúng ta có thêm nhiều cơ hội giới thiệu với bạn bè thể giới những thành tựu văn học đặc sắc của mình, cũng như xác lập vị trí trên diễn đản văn học khu vục Nhiều nhà văn đã được nhận giải thưởng văn học ASEAN như Ma Văn Kháng (1998), Nguyễn Khải (2000), Nguyễn Đức Mậu (2001), Nguyễn Kiên (2002), Đỗ Chu (2004), Phú Trạm (2005), Lê Văn

Thảo (2006) và Nguyễn Ngọc Tư (2008), Nguyễn Chí Trung (201 1) Kể từ năm

2007, Hoi nghị nhà văn ba nước Đông Dương bắt đầu được tổ chức đễ trao đổi kính nghiệm và giao lưu giữa nhà văn các nước Việt Nam, Lào, Campuchia Từ dây,

Trang 17

khu vực Trên tỉnh thần đó, các nhà văn của chúng ta cũng có điều kiện tiếp thụ học hồi được nhiều kinh nghiệm để hoàn thiện hơn những thành tựu hiện có, đồng thời phát huy óc sáng tao, đưa văn học phát triển đa dạng và đặc sắc hơn

Giao lưu, hợp tác văn hóa quốc tễ không chỉ có tác động đổi với lĩnh vực các hoạt động lý luôn- phê binh KẾ từ ngày đổi mới, nhiều lý thuyết, phương pháp sáng tác mới (chủ yếu là từ sắng tác văn học mà còn ánh hướng mạnh mẽ đệ phương Tây) được du nhập vào Việt Nam Các nhà lý luận- phê bình văn học như Trương Dăng Dung, Đỗ Lai Thủy đã áp dụng những phương pháp mới này cho

nghiên cứu văn học Sự cởi mỡ trong tư duy cũng đưa các lý thuyết và phương, pháp trước đây không được coi trọng như phân tâm học, lý thuyết về văn học so ánh, ý thuyết tiếp nhân ra sử đụng rồng ni, ấp dụng có hiệu quả vào nghiền cứu, nhiều hiện tượng văn học phức tạp Công tá lý luận phê bình văn học được đấy "mạnh đã ác động ngược lại quá trình sng tác của các nhà văn Vĩ thể, văn xuôi Việt Nam đương đại, đưới ảnh hưởng của quả trình giao lưu văn hóa quốc tế đã trở nên đa sắc hơn bao giờ hết "vừa đi su vào những ng ngách của nghề văn, vừa mới tông cửa để đón nhận mọi mâu sắc hiện đại trong thời đại của giao lưa văn hỏa quốc

*€ như ngày nay” [10.tr.18]

“rong những năm thắng chiến tranh, văn hóa và các lĩnh vực nghệ thuật bi đặt đưới "sự chăm sóc, dẫn đất kỹ lưỡng” của các nhà lãnh đạo, theo đó xu thé din chủ hóa bị bạn chế tối đa, tao nên một nền văn nghệ bị "công cụ hóa”, "chính tr hóa", Tuy nhiên, công cuộc đổi mới đất nước được đánh dấu từ Đại hội VI (năm, 1986) đã xác định dân chủ hóa, lắp đân làm gốc là hai mụê iêu quan trong trong

xây dựng và phát triển kinh tổ- văn hóa- xã hội Đến Báo cáo chính tr tại Đại hội

TX của Đăng Cộng sản Việt Nam (tháng 4/2001), Ban chap hành Trung ương Đăng

đã khẳng định phương hướng xây dựng nền văn hóa tiên tiến trong đó nhắn mạnh

Trang 18

học, Xu thể dân chủ hóa cũng làm thay đổi mỗi quan hệ giữa người sng tạo và "người tiếp nhận, từ đó tạo điều kiện cho công chúng cũng có thể tham gia vào quả tình sáng tạo nghệ thuật Nói cách khác, nhà văn là người sáng tạo nên tác phẩm, nhưng độc giả lại có quyền đánh giá, thẩm định giá trị đồng góp của tác phẩm và dit ra yêu, với người viết Đây cũng có thể coi lä một động lực thúc đẩy quá trình đổi mới, Ìm tòi, sáng tạo của người nghệ sĩ trên con đường chỉnh phục trái tìm

công chúng, góp phần xây dựng một nền văn học thực sự có ý nghĩ „ phục vụ cho nhu cầu thưởng thức của con người

“Trong xã hội hiện đại, như một quy luật ắt yêu, con người đang ngày cảng

phải đối diện với nhiều ép lw, căng thẳng từ cuộc sống Vì thể, chức năng gii trí rổ thành một rong những chức năng quan trọng của ác loại hình nghệ thuật trong, đồ có văn học Đây là ấu hiệu mới góp phần mở rộng ảnh hưởng của văn học để ấp ứng nhu cầu của công chúng Tuy nhiên, đ tác phẩm văn học đến được với độc giả đi sâu vào đồi sống xã hội thì không thể không kể tới sự lỔ rợ của cúc phương thức truyền bê sản phẩm văn học như thông tin truyền thông và hoạt động in ấn

xuất bản Thể kỹ XXI được coi là kỹ nguyên của công nghệ thông tin và truyền

thông Vì thể, trong hơn một thập kỷ ở lại đây, hệ thống báo chỉ, phất thanh, truyền hình đã có đồng gốp to lớn trong việ giới thiệu các sản phẩm văn học vào tửng ngõ ngách của đời sống công đồng và tùng gia đình Đắi với hoạt động in ấn, Xuất bản- cầu nỗi chính đưa sản phẩm: văn học đến tay từng độc giả, trong vài năm, tử li đấy, cũng có sự phát tiển mạnh mẽ, Sự da dạng của các nhà xuất bản, các sông y truyền thông đã mổ thêm nhiều cánh cữa đưa ác phẩm văn học vớ độc giả Lượng sách văn học trên các thể loại truyện ngắn, truyền dài, iễu thuyết tần văn, ký luôn chiếm số lượng lớn tổng số bản sách được xuất bản hằng năm, Điều này

cho thấy những động thái mới trong đời sống văn học đương đ

Trang 19

Bên cạnh sự hỗ trợ của các nhà xuất bản, các tác giả trẻ hiện nay còn có một lựa chọn khác để giới thiệu tác phẩm của mình đến với người đọc, đỏ là tham gia vào “sổn chơi mạng" Sự phổ biến ác tác phẩm như truyện ngắn, iễu thuyết bằng ình thái mới này là cách thức để người viết đa tác phẩm của mình đến với độc giả

nhà văn tr đã tận dạng lợi thể hình thức của "x

một cách nhanh nhất Nh

bản” tiến mạng để tăng cường khả năn kế nổi giữa nhà văn, tác phẩm vì độc giả hình thức này cũng tổn ti nh ai mặt cũ nó nghĩa là"ghải đội điện với

việc chất lượng và gi tị cũ tc phẩm không được kiêm sối 61, trØ0} Nhưng khơng sỉ có thể phủ nhận đây là thục tế không thể tránh khỏi tong đồi sống biện đi Thực này đội hỏi công chúng phải có sự th táo trong vite nhin hận, đnh gi cb gi tị ccủa tác phẩm mạng

[Nhu vây, bước sang thể kỹ XXIL, cũng vớ thắng lợi của sự nghiệp đổi mới, quá trình hội nhập và giao lưu văn hóa quốc tẾ sâu rộng, xu hướng dân chủ hóa ngây cảng được đỀ cao và sự phát triển mạnh mẽ của các hoạt động in ấn, xuất bản đã hỗ trợ và tạo động lục to lớn cho sự phát tiển của văn học trên các

phương diện, thể loại mà đáng chủ ý chính lã văn xuôi đương đại

1.1.2 Một sổ đặc diễn và thành tựu nỗi bột của văn xuôi

Văn suối Việt Nam đầu thế ký XXI đã có một nền tỉng vững chắc từ thành tun của các giải đoạn trước, đặc biệt là từ sau công cuộc đổi mới Tuy nhiên theo

PGS Nguyễn Thị Bình, in xudi sau 1975 mới chỉ là ái đường li chưa hoàn

ến về phía trước bằng khát vọng sing tao bền bi, chap để rõ dẫn những giá trị đích thực” [6.œ.193] Xuất phát từ nền táng của quá trình đổi mới "còn dang 46” thành” và “nỗ vẫn đang nhận sự thử thách nghiệt ngã của thời g

Trang 20

là những đặc điểm đồng thời là thành tựu đáng ghỉ nhận của văn xuôi đầu thể ky XI

1LI-2.1 8g đằng hành của bắn thế hệ người viết

“rên lĩnh vực sáng tác có lẽ chưa bao giữ nền văn học nói chúng và văn xuôi

i riêng lại cùng lúc ghỉ nhận sự góp mặt của nhiều thể hệ sảng tác như thập niên

đầu thể ký XXI, Mỗi thể hệ đều mang những nét đặc trưng riêng, không trộn lẫn “hưng cũng không quá khác biệt để cũng tạo nên nền văn học thống nhất trong sự

da dang

“Thể hệ nhà văn gao cội nhất là những nhà văn trưởng thành từ cuộc kháng chiến chống Mỹ, Trên nên hiện thực với bao biển động thăng rằm, đi

thời chiến, những nhà văn ão thành như Chu Lai, Dương Hướng, Vương Trí Huân, ‘Trung Trung Binh, Khuit Quang Thuy, Trin Văn Tuân bằng trải nghiệm sầu sắc của những người bước ra từ chiến tranh, họ di sâu vào khai thác những vẫn đề của thay so với

con người xã hội thời hậu chiến Ngay từ những năm cuối thập kỹ 90, nhiều nhà văn

đã quan tâm phản ánh con người, xã hội dưới cái nhìn tương quan với thời kỳ chiến

tranh Đầu thể kỷ XXI, các nhà văn lão thành tiếp tục khai thác những vẫn đề này

với biên độ đ tài được mở rộng và chiếm nghiệm một cách sâu sắc hơn Nhiều tác phẩm như Dưới chín thng ải (Dương Hướng), Chỉ còn một lẫn (Chu Lai), Đồi

chiến (Khuất Quang Thụy) vừa thể hiện những ch

"mang tằm tư tưởng lớn của tác giả, lại vừa đạt đến độ chín về nghệ thuật trong sự

êm nghiệm, suy tư, trăn trở

kết hợp giữa tryyển thống và hiện dai

Tip sau thể hề các nhà văn lão thành là lớp nhà văn sinh ra vào những năm, 50-60 của thể kỹ trước Khi bước vào độ tuỗi thanh niên, họ đã có những trải "nghiệm sâu sắc về ỉnh hình thời kính tế bao cắp và chứng kiến quá trình chuyển sang thi kỹ phát triển nền kinh té thi trường của đất nước Những edi tên như

„ Hồ Anh Thái, Dạ Ngân, Vo Thi Hao, HB Anh Th

Trang 21

Bước sang thé ky XI, tên tuổi của lớp nhà văn này đã trở thành tr cột rên văn dân, là những nhà văn tiên phong đưa các trường phát, lý thuyẾt sáng tác phương “Tây (như chủ ngĩa hiện inh, phân tâm, huyền ảo, chủ nghĩa hậu hiện đại hay quan niệm tính trò chơi trong văn chương) vào rong nhiều tác phẩm Một số tác phẩm tiêu biểu như Cõi người nưng chuông tân dể (Hồ Anh Thấi- 2003), Trong sương, “lồng hiện rụ (Hồ Anh Thấi- 2003), Giản Thiêu (Või Thị Hảo- 2003), Thoại kỳ “hp (Nguyễn Bình Phương- 2004), Thign thin sim hét (Ts Duy Anh- 2004) đã có đồng gốp to lớn vào thành tựu của văn học Việt Nam dẫu thể kỹ XXI và khẳng định vị tí quan tong của thể hệ nhà văn này trong quả tình đổi mới văn học, định "hướng, dẫn đường cho lớp nhà văn tr kể cận

“Thế hệ nhà văn 7X, lớp người sinh ra và trưởng thành sau chiến tranh với

những người mở đầu như Nguyễn Ngọc Tư, Đỗ Bich Thủy, Nguyễn Đình Tú, Vũ Dinh Giang, Nguyễn Ngọc Thuần, Dương Bình Nguyên, Phan Hải Triều, Phan Hồn

Nhiên, Dương Thụy, Nguyễn Danh Lam đều bắt đầu công việc cằm bút từ những

‘nim 90 của thể kỹ rước So với các thể hệ đi trước họ được thừa hướng những điều

kiên thuận lợi hơn rất nhiều Ở độ tuổi 20, lứa tuổi thanh xuân và khá nhạy cảm của ceon người, họ được hắp thụ một nền kinh tế mỡ ngay từ những bước đi đầu tiên của

cquả trình hội nhập Họ thể hiện một cách tự đo nhất, phóng khoáng nhất những g là của riêng mình rong tư cách là một chủ thé sing tao không giống người khác Thể hệ nhà văn 7X cũng là những người đã tạo nên không khí môi trong đời sống văn học, nhiễu nhân tổ đã góp phần làm thay đỗi thái độ của người đọc đối với tác phẩm ‘vin học, đặc biệt là bạn đọc trẻ Những cái tên như Dương Thuy, Nguyễn Ngọc Tư, Phan Hồn Nhiên, Dương Bình Nguyên, Nguyễn Đình Tú, Vũ Đình Giang, Đăng “Thiều Quang đều thu hút được rất nhiều sự quan tâm của độc giá Tác phẩm của

hho trên các thể loại truyện ngắn và tiêu thuyết như Cúnh đẳng bắt tận, Gió lẻ vả 9

tnuyện ngẫn khác (Nguyễn Ngọc Tu), Công , Cảnh tái (Phan Hồn Nhiên), Oyfod' thương yêu Cáo giả gái giả và tiễu thuyết diễn tình (Dương Thuy), Nháp, Phiên

bản (Nguyễn Đình Tú), Giấy đó (Dương Bình Nguyên) mỗi khi được giới thiệu

Trang 22

kỷ, các nhà văn của thể hệ TX đều đã bước vào lứa tuổi 30, 40 úa tuổi được cho là sung sức nhất rong cuộc đời nghệ thuật cũa nhà văn, với những gì đã làm được, họ hứa hẹn sẽ còn mang đến cho văn học nhiễu tác phẩm cỏ gi tị không chỉ về nội dụng mà cả trên phương điện nghệ thuật

Ra di sau thé hệ nhà văn 7X trên dưới 10 năm, những nhà văn thuộc lứa thể

hệ 8X đang dẫn định bình phong cách và hứa hẹn những tiềm năng mới cho văn

"học Dây cũng lš lứa nhà văn đầu tiên mã sing tác của họ hoàn toàn thuộc về thể kỳ “XXI Bắt đầu từ Đỗ Hoàng Digu véi tap truyện Đồng đề gây xôn xao dự luận suốt

một thời gian dài, đến nay hàng loạt tên tuổi của những nhả văn trẻ đã được độc giả

biết đến như Di Li, Cấn Vin Khánh, Từ Nữ Triệu Vương, Ngoc Cần Dương Là những người trẻ tuổi, họ bước vào văn chương vớ tâm thế của một lực lượng đông đảo, không ngẫn ngại thể hiện khát vọng và nhu cầu của bản thân, nhằm "tạo dựng “một sự thay đối trong hành trình phát tiễn của văn học Việt Nam, muốn khẳng định cá ính, chỗ đứng của mình trên Tinh vực văn chương để nồi ên âm sự, những trăn trử của mình, của thể hệ mình'T50r.36] Tuy nhiền, đôi khi quá để cao bản ngã, thể hiện có ính mà văn chương SX hạn hẹp về đề tả, chất liệu Hơn nữa vốn sống, sartrải nghiệm côn bạn chế nên tằm tư tưởng của các nhã văn côn, í sâu sắc, chưa lý nhân sinh Thậm chí nhiễu nhà văn

cham đến những vẫn đỀ mang ý nghĩa t

chi coi viết văn là một cuộc đạo chơi

'Những tắt cả mới chỉ là khó khăn, tiểu sốt của những người dang chip chững vào nghề Các tác phẩm của họ dù còn không ít li sor nhưng chúng ta có thể tin tưởng vào trí tuệ, lông say mê, sự sắng tạo, bản lĩnh dâm thay đổi sẽ là động lực để thể hệ nhà văn ÄX phát triển hơn nữa Và họ có thể sẽ là một

lêm tựa vững, ‘ving cho tương lai không xa của văn học nước nhà

1.1.3.2 Một số cách tân trong phương thức thể hiện của văn xuôi

Một nền văn học muốn có những đổi mới mang tính bước ngoặt thì không

Trang 23

nghệ thuật trong văn xuôi Việt Nam đầu thể kỹ XXI diễn ma trên nhiều phương điện, trong đó nỗi bật nhất là cách tân về nghệ thuật xậy đụng nhân vật ở bai thể loại tiêu thuyết và truyện ngắn

“Trong thập kỷ đầu thé kỹ XXI, sự cách tân trong xây dựng nhân vật trước

thết được thể hiện ở việc các nhà văn đi sẩu vào khám phá, lý giải đời sống tâm lý,

tâm lịnh phức tạp của nhân vật, theo đó, phạm vỉ tồn tại của nhân vật được dich thức với nhiều an ức của con

chuyển từ hiện thực đời thường vào trong coi ti

ty vốn đã được the

người Ngay từ những thập kỷ cuối thế kỷ XX, kiễu nhân vật

hệ các nhà văn như Bảo Ninh, Phạm Thị Hoài khám phá nhưng hơn mười năm trở

lại đây, nó lại được các nhà văn chú ý quan tâm và tiến hành ở mức độ quyết liệt

hơn Các tác phẩm như Thoa kỳ thủy, Người đi vắng (Nguyễn Bình Phương), Khải Aydin muộn (Nguyễn Việt Hà) và nhiều sng tác của các nhà văn thuộc thể hệ 7X, 8X di đi vào phần sâu lắng, hoang vu nhất trong bản thế con người để ái hiện một cách sắng động thể giới tâm lnh- tâm lý phức tạp, bí Ấn của nhân vật, ừ đó, nê lên những khát vọng bản năng của con người trong tỉnh yêu, trong như cầu hưởng thụ

và giải phong bản thể Tuy nhiên, sự đổi mới rõ nét nhất về kiểu nhân vật trong văn

uõi thế kỹ XXI chính là sự xuất hiện của nhân vật mang tính ký hiệu, biểu tượng, phản nhân vật, Đặc điểm nỗi bật ở đạng nhân vật này đó là nhân vật không có diện

"mạo, không có tính cách, không cổ một vĩ

iệu với một cái tên, một nét nhận dạng như nhân vật "bảo tha" rong hiển thé Xác định nào, đôi khí chỉ như một ký

sắm hồi, "cô gấi điện” trong Đi tìm nhân vặt, "con cú” trong Thoat kỳ thị), “những hồn ma" trong Người ái vắng Tuy chỉ như những ký hiệu, biểu trợng nhưng lại được kết nối với các nhân vật khác thông qua một mỗi liên kết chặt chế, từ đó dẫn dắt người đọc đến với những ý nghĩa triết ý sâu sa

Sự thay đổi trong cách thức tiếp cận nhân vật có thể coi là một trong những

yếu tổ chỉ phối mạnh mẽ đến các phương diện khác của nghệ thuật tự sự trong văn

Trang 24

Giọng điệu trang văn xuôi Việt Nam đương đại mà chủ yêu là ở hi thể loại truyện ngắn và tiểu thuyết được thể hiện hết sức đa dạng, với những tìm ti, sắng tao mới mè của nhà văn Bên cạnh giọng trữ ỉnh, giọng ngơi ea khẳng định, giọng trào phúng, giọng hoài nghĩ, giều nh thì bai kiểu giọng tiết lý và giọng vô âm sắc

được coi là có nhiều cách tin hơn (Giọng điệu tết lý

văn xuôi hiện đại Việt Nam Nhưng đến cuối thể kỳ XX - đầu thể ky XX, Khi con

người trong văn học ngày cảng ÿ thức vẻ bản ngã thì giọng điệu triết lý được đặt ra

như một phương tiện nhằm truyền tải những ý niệm, trần trở, hoài nghỉ của nhà văn vỀ con người, cuộc đi, và về chính cái ôi bản thể Song song của Vũ Đình Giang, Va ki tro bụi của Đoàn Minh Phượng, Paris 11 táng § của Thuận đều là những tức phẩm mang đậm hơi thờ của cuộc sống đương dại với những tất lý về sống và Tả một giọng chủ trong

ghế, về quá tình vật lộn trong một th giới vụn võ, bản năng, vô thức của con "người Tất ý ranh biện để tìm ra một hướng đi, một nhất th của mình trong một thể giới mà hiện thực đổi khỉ cũng tr nên võ nghĩa, con người trổ nên mông lung

đã trở thành giọng điệu chủ mang đến cho văn xuôi đương đại một màu sắc mới mẻ Giọng điệu vô âm sắc được coi như hệ quả của cảm quan hậu hiện đại, sử

cđụng giong điệu này nhà văn đóng vai trở như một máy quay, chỉ “tình bây sự kiện

từ bên ngoài và mang tỉnh hành vi- phần lớn là trần thuật ở ngôi thứ ba mang t

chất rung tính, thiểu cái nhìn từ bên trong và có cái nhì tỉnh ta của máy quay phim" [2,tr111] Sắc thái tổng tổng, vô hồn được go lên từ trong chính giọng vô đồ lạnh lồng, dừng dưng lại vừa tổ đậm “một thế giới chứa đựng bắt trắc, khủng hoàng, rồi rạc và trống rỗng đang từ ngày

âm sắc đã giúp nhà văn vừa thể hiện

tàn phá tâm hỗn con người Đại diện cho việc sử dụng triệt để giọng vô âm sắc vào

sảng ie có thể nó đến nhà văn Thuận với các tác phẩm như 7 mắt cl, Part 11

tháng 8, Phổ tàu, bẽn cạnh đõ một số nhà văn trẻ như Vũ Đình Giang, Phan Hồn

Trang 25

Ngôn ngữ là một hiện tượng xã hội, vận động không ngừng theo sự đổi thay của đời sẵng, sự pht triển của ngôn ngữ cũng góp phần chỉ phối tr duy văn học “Thông qua ngôn ngữ, cá tính nhà văn được thể hiện một cách rõ rằng Vì vậy, bước sang thé ký mới, không it nhà văn đặc biệt là thế hệ nhà văn rẻ đã đi ìm sự đổi thay, cách tân rong qui tinh sing tạo những hình đưức ngôn ngữ săn chương bừng nỗ đã thủ hẹp dẫn Khoảng

mới Cuộc sống hiện đại với nhịp sống nhanh

cách giữa văn học và đời sống, vì thể ngôn ngữ đậm chất hiện thực đời thưởng đã

trở thành ngôn ngữ chính tong văn học hiện đại Sự cách tân ngôn ngữ một phần xat phát từ sự đối thay, phát triển mạnh mẽ của xã hôi, và một phần khác là từ chính ong ý thúc cách tân của các nhà văn Đặc biệt với các nhà văn trẻ, họ thường, số xu hướng phân ứng lại với dạng "ngôn ngữ trnh trọng, quan phương nhưng thiểu truyền thống vì vậy những tổ hợp ngôn ngữ mới được sắng tạo ngây cảng nhiều rong các sắng ác của Tạ Duy Anh, Nguyễn Binh site sing” (7, 1106) trong lỗi vi

Phương, Nguyễn Việt Hà “Những sảng tạo ngôn ngữ dạng này cho thấy khả năng,

thấm thấu mạnh mẽ của khẩu ngữ vào văn học, đồng thời văn học cũng đang tìm

cách lưu giữ sự vận động của ngôn ngữ đời sông, bắp thụ nó thật nhanh dé din ta tâm lý con người thời đại” [7.t: 107]

Sự sáng tạo ngôn ngữ còn được thể hiệ ở việc phá vỡ tính thuần khiết ngôn nữ Việt bằng cách sử dụng chêm xen tếng nước ngoài, các thuật nạữ khoa học Vẫn bit gìn giữ sự ong sáng cũ tếng Việt à một điễu không th thiểu, tuy nhiên củng với sự van động của xã hồi, sự mỡ rộng giao lưu hợp tác quốc tế được đây "mạnh, nhiều vẫn đ, hiện tượng phúc tạp được này sinh mà đôi khi với những hiện tượng quá mi mẻ, hệ thẳng từ tiếng Việt không thể bao hàm hết được ý nghĩa Do

‘vita tạo điều kiện cho người đọc có thể cảm nhận được “dòng chuyển lưu” của ngôn

Trang 26

sat am hiểu về ngoại ngữ cũng như các lĩnh vực ngoài văn học Vì thể đa phần nhà ăn lựa chọn sự cách tân này đều là những người tự, học tập, lâm iệc ở nước ngoài và có một vốn kiến thức nhất định về các ĩnh vực khoa học, kinh

1ế tiêu biểu như Phạm Thị Hoài, Nguyễn Việt Hà, Nguyễn Nguyên Phước, Thuận,

điều kiện s

Phan Hồn Nhiên, Dương Thụy Đây có thể coi là một trong những cách tần đặc sắc trên phương điện nghệ thuật, mang đậm đầu Ấn của văn xuối Việt Nam đương đại

Hơn mười năm tuy không phải là khoảng thời gian đãi nhưng cũng không

cquá ngắn để có thể đánh giá v sự phát triển của một nền văn học, Nhìn vào những đặc điểm và thành tựu của văn học Việt Nam trong khoảng thời gian này, ta có thé

thấy rõ sự vận động vừa mang tính kể thừa thành tưu ừ các giai đoạn tước, vừa "mang tính khai phá trên cơ sở tiếp thủ những yêu tổ từ bên ngoài và pht huy sư

sắng tạo từ trong nội tại

1.2 Dương Thụy- nhà văn lãng mạn của giới trẻ hội nhập

nền hiện thực sôi động của văn xuôi đương dại, mỗi nhà văn đều nỗi t nhằm khẳng định phong cách, cá tính của bản thân cũng Dương Thụy cũng là một nhà văn như thể, Dựa trên nền Trên lwe, cổ gắng để trở thành nét chấm phá riêng

ting vỀ cơ sở vật chất và tỉnh thần chung của c nn văn học cũng với ti năng, niềm đam mê của bản thân, trong những năm gần đãy, Dương Thuy ngày cing khẳng định được vị thể và phong cách cũa mình trên văn đần cũng như trong lông những người yêu văn chương

1.2.1 Hành trình sáng tác của Dương Thuy

Duong Thuy tên thật là Dương Thuy Phương Khanh, sinh tai thành phổ Hồ “Chí Minh năm 1975, ngay sau ngày đất nước thẳng nhất Sinh trường trong một gia ảnh hiểu họ lại yêu văn chương và có năng khiểu viết văn nên ngay từ kh học lớp, 10 trường THPT Lê Quý Đôn (Thành ph Hỗ Chí Minh), Dương Thuy đã được biết đến qua truyện ngắn đầu ty Búp bể bãng giá in trên báo Hoa học trò Sau đó, chỉ

trở (hành cộng tác viên thường xuyên của báo

Trang 27

Không chỉ yêu thích văn chương, Dương Thuy còn có niềm đam mê với "ngoại ngữ, vì vây, Dương Thụy đã theo học ngành Cử nhân văn chương Pháp của "Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn thành phố Hỗ Chí Minh Tốt nghiệp đại học ‘nim 1997, nhưng cảm thấy mình vẫn chưa đủ kiến thức để dẫn thân trong thị trường lao động, Dương Thụy tếp tục thì Cao học ở Trung âm Pháp- Việt đảo tạo về Quản lý (CFVG), su ha năm chỉ có bằng MBA nhưng chỉ không đi lâm cho các doanh

nghiệp mà lại một lần nữa trở thành phóng viên của báo Sinh viên Việt Nam- Hoa học trồ với mong muốn tiếp tục được tải nghiệm nghề viết báo Trong thời gian này, Dương Thuy đã xin được học bồng đi tu nghiệp về nghề phóng viên và cách

quản lý một tờ báo của "Oues-France” (Pháp) Sau khi tu nghiệp về nước, niềm

dam mê, khát khao chiếm lĩnh tỉ thức của tuổi trẻ trong con người Dương Thuy không hề hạ nhiệt, chị li tiếp ục chủ động vit thư xin học bồng Cao học gửi đến một,

sr quân Cuỗi cùng, Dương Thuy đã giảnh được suất học bồng của chính phủ Bì, sau hai năm đu học ở Đại học Liege- Bỉ, chỉ đãcó tiêm một tắm bằng Thạc si quan tr kính doanh vào năm 2002, Công từ đảy, Dương Thuy không theo nghề

báo mà chuyên sang môi trường kinh doanh

“Từ một sử nhân văn chương, đến nay Dương Thuy trải qua nhiều chức vụ quan trọng trong các công ty da quốc gia như Đại điện thương mại của công ty thực phẩm Pháp Vinosa, Giám đốc diều hành của tập đoàn dược phẩm Phá Sanofi-

‘Aventis, Quan lý truyền thông doanh nghiệp cho tập đoàn xi ming Thuy Sĩ Holeim

Hiện nay chi dang lim Giám đốc điều hành cho tập doin bit déng sin Singapore CCapitaland, Nhin vio qué tinh phẩn đâu học tập và làm việc, có thể thấy Dương “Thuy là tiêu biểu cho thé bệ trẻ Việt Nam năng động, ham học hỏi, cầu tị không bao giờ ngần ngai dẫn thân trên con đường hội nhập với thể giới C và h vốn sống, trì thức được

:h lũy từ các trường lớp đảo tạo, các khóa học, kinh nghiệm từ những chuyển du học và thực tiễn làm việc ở nhiễu vị tí đã giúp Dương Thụy có

êu kign mang ễn cho độc gii những trang văn sng đồng, hấp dẫn Vì vậy mỗi tác phẩm của chị ra đời luôn dành được thiện cảm từ độc giả các lứa tuổi đặc biệt là

Trang 28

Mặc dù công việc hiện tỉ của Dương Thuy thuộc về ĩnh vực kỉnh doanh, nhưng nhìn vào hành trình sắng ác của Dương Thuy từ tác phẩm đầu tuy đến nay thì chúng ta có thể coi Dương Thuy là một nhà văn tiêu biểu cho thể hệ nhà văn sinh vio thập niên 70 Đấu lặng irong điệp khúc với những câu chuyện vui nhộn, gn gũi được lấy cảm hứng từ cuộc sống chốn học đường là tập truyện ngắn đầu

bản năm (1997) Vẫn giữ nét hồn nhiên, hóm hinh nhưng không kém phần sâu sắc, tỉnh tế, Dương Thụy tiếp tục xuất bản các tập

truyện Người thải kèn (1999), Hai người đến từ phương xa (2002), Con gái Sài Gòn

(2008), Cắt đuới (3004), B câu chung mái vòm (2004), Hành trình của những

người trẻ (2005) Trong những năm này, Dương Thụy cũng đạt được một số giải

thưởng đáng chú ý: Giải hai “Hương đầu màa ” của báo Sinh Viên Việt Nam, giải shai “Truyện ngắn hạy 2004” của báo Tiếp Thị và Gia định, giải ba

-30° năm 3005 do nhà Xuất bản Trẻ tổ chức Qua mỗi giải hướng, Dương Thuy lại tiên của Dương Thụy, x [ăn học tuối

khẳng định hơn sự phần đầu, nỗ lực và thức nghệ thuật của mình rong sáng tác văn chương Đặc biệt các tác phẩm của chị luôn là “những món ăn lạ” đăng cho "người thưởng thúc khí chỉ nêm nếm "những gia vị” từ những miễn đất, những quốc gia khác nhau mà chị đã thu nhận được trên cơn đường học tập và ngao du của

mình,

Tuy nhiên, để cái tên Dương Thụy trở thành best-seller thì phải từ khỉ Oyord ương yêu ra đồi Đây là cuỗn tiêu thuyết đầu tiên của Dương Thuy sau một hình) trình dài miệt mài với ruyện ngắn Tiếp tục đi vào khai thác mảng để tài đã rở thành nết phong cách của mình, Dương Thụy đã xây dụng nên một mi tỉnh lăng "mạn trong bối cảnh hiện đại giữa hai con người đến từ ai nền văn hóa hoàn toàn khác biệ Câu chuyện tỉnh cảm nhẹ nhằng nhưng Khong kém phẫn di dóm đã lâm

Trang 29

của Oxford thương yêu, Dương Thuy liê tiếp nhận được sự đón nhận nằng nhiệt từ độc giả không chỉ những người trẻ tuỗi mà cả những người đã trưởng hành ở những tức phẩm sau này như tập truyện ngắn Cáo giả, gi giả và iếu thuyết diễm tình Đây là tập truyện đánh dầu một bước mới trong phong cách của Dương Thuy Bên cạnh sr hôm hình, hồn nhiên, trong sắng, Dương Thuy trong tập truyện này đã sâu sắc,

từng trải, thâm tram hơn rất nhiề ˆhi đi vào khai thác những vẫn thuộc về bản ấn và nỗi niềm riêng của con người Với § lần tái bản, trên dập năng, khất ọng tí

2000 đầu sách được xuất bản có th coi là một sự ghỉ nhận của độc giá đổi v truyện này của Dương Thuy

"Mặc dù là một nhà kính doanh, một phụ nữ có gia đình với ao điều phải lo toan, nhưng niềm đam mê viết không bao giờ voi can trong Duong Thuy Nim mit Paris Wa cuắn tiễu thuyết được Dương Thuy hoàn thành trong một năm rười sau

thdy

tất nhiều khoảng dũng do những bận rộn trong công việc kinh doanh và cuộc sống gia định Tuy không có được một thời gian dài để tập rung viết nhưng Dương Thuy vin mang đến cho độc giả một câu chuyện tính tẾ với những khám phá, phát hiện về

lối sống, cách suy nghĩ của người trẻ hiện đại trong cả bai mặt tích cực và tiêu cực

Những sảng tạo nghệ thuật mới trong Nhấm mắt thấy Paris không làm khán giả

shim chấn đủ nhà văn vẫn tập trung khai thie mang đề nh “rong vòng 2 năm từ 2010 đến 2012, tác phẩm đã nhân được sự hưởng ứng của người đọc với hơn 31000 cun sách được bán ra Dường như thành công nổi tiếp

quen thuộc của thành công, Dương Thụy đã trở thảnh một cái tên được đông đảo độc giả yêu mễn

truyện đầi Cung đường ving ning (suit bin năm 2012) tiếp tục ra mắt độc giá Vẫn trên nền cảm hứng quen

thuộc, ở tác phẩm này, nhà văn đi vào khai thác tâm tư của giới trẻ trước những lựa

và chờ đợi mỗi khic tác phẩm được ra đồi Mới đã chọn cho cuộc đời mình và khẳng định rằng bản sự tự tin chính là ám chỉ nam ˆhi họ đứng trước những ngã ba cuộc đời

Trang 30

thú vị, những bài học ích lũy tong quá trình học ấp, lầm việc và du lịch bụi của Tương Thụy đã được chị chỉa sẽ một cách chân think, vui tươi trong các tập Venise và những cuộc tình Gondola, Tr lat nu hon, Néu trong những tác phẩm tuyên ngần, tiêu huyết, trải nghiệm của một người có điều kiện được rong mỗi nhiễu nơi

là chất liệu ban đầu để Dương Thụy xây dựng nên những cuộc tỉnh tiểu thuyết với những cuốn sách mà tác giả coi là "ghi chếp ngoại

các nhân vật tưởng tượng,

truyện” trên, mỗi con người mã tắc giả từng gặp, mỗi danh thắng mã tá

cqua cũng như những giây phút xúc động "xa quê hương ngô cổ tỉ" đều hiện lên sống động như một bộ phim tả iệu với những chỉ tế thật, con người thật cuộc đồi thật mà không aĩ có th coi đồ là sản phẩm của trí tưởng tượng Thông qua thể loại du ký mang tính chất ghỉ chếp như oise và những cuộc tình Gondola, Trả lại nữ ‘hon, Dương Thuy đã tuyển cho những người trẻ tuỗi "nim đam mê, ti

thú chủ dụ” đểtừ đó tạo được sự đồng điệu trong khất khao được đi nhiều hơn, đi h xốc vác,

xa hơn, để thôn niềm đam mê, thỏa ước vong được khẩm phá những điều mới mể

với những người trẻ tuổi

“Qua những trang ghỉ chấp chân thục đó, chúng ta hiểu hơn về tâm hỗn, tinh cách của Dương Thuy- mt tim hồn trong sing, vu tươi nhưng cũng rắt nhạy cảm; “một tính cách giản dị, chân thành nhưng cũng hết mực sâu ắc, nh t Nhà văn cũng rắt cởi mở kh thông qua con đường văn chương đã cha sẻ những kính nghiệm, của mình qua mỗi cuộc hành tình, từ đồ khơi gợi lên bao khát khao, gửi gắm bao bi học bổ ch cho thé hệ rẻ, định hướng họ đến với những mục đích cao đẹp trong, cuộc sống Đó có lề cũng là những giá tỉ quý báu được tấp hợp trong từng trang sinh của Dương Thuy

1.2.2 Quan niệm về văn chương của Dương Thụy

“Tuy không nhân mình là một nhà văn chuyên nghiệp, nhưng qua hing loạt

truyện ngắn, truyện dài và tiểu thuyết, Dương Thuy đã thể hiện chị là một nhà văn

Trang 31

nghệ thuật của Dương Thuy, ta luỗn thấy một nhân cách giản d, một trấ tìm yêu ăn chương, một tâm hẳn lăng mạn và một thái độ lao động nghệ thuật nghiêm túc

Khi mới bước vào con đường iếtlách, Dương Thụy viết truyện là để có tiền nhuận bút Tuy nhiên ỗi suy nghĩ đồ dẫn phai nhạt theo nim thing bai cũng với ï đảo hơn, nổ vượt Tên mọi gi tị vật chất thông thường Trả lời phỏng vẫn của nhà thơ Lê Thiếu Nhơn

{Báo Kiến thức tiêu dùng), Dương Thụy khẳng định “Văn chương có ý nghĩa rất

với tôi mặc đủ chẳng bao giờ tôi nghĩ sẽ đảnh hoàn toàn thời gian cho viết lách Tôi

iết khi nào có chút thời giờ tranh thủ được” [32] Không coi viết văn là một cuộc dạo chơi như nhiễu người trẻ bây giờ, Dương Thuy luôn tân dung moi thời gian để viết Đó có thể là lúc nghỉ trưa, lúc chờ những cuộc họp, khi đi công tác hay cả những lúc đi du lịch Luôn ao ước có được một kỳ nghĩ di chỉ để dành viết văn thời gian niềm đam mê được viết của chỉ lại cảng mãnh liệt,

nhưng đây lại là điều “xa xi" với một người làm quản lý trong công ty đa quốc gia như Dương Thụy Chính vì vậy, Dương Thụy đã xây dựng cho mình “một phong cách viết văn” rất chuyên nghiệp, chị luôn tập cách “nuôi” ý tưởng, "giữ mạch đường dây câu chuyện", "xử lý chất liệu sẵn trong đầu” và tranh thủ mọi khoảng "hắc để có thể mở máy tỉnh lên lưu lại hoặc ghỉ trong số tay mọi ÿ tưởng

“Mang tim hin, tinh cách của một người Sài Gòn chính hiệu, phông khoảng, trẻ trung, tâm thể luôn hướng về phía trước, không vướng bản hay tiếc mồi điều

Duong Thuy không bao gi đặt áp lực cho mình trong sắng tao Chỉ viết thoái mái, hẳn nhiên như chính cuộc sống của mình, đôi khi viết còn à hú vui cho bản thân và cũng là cho người iếp nhận Trả lời phông vấn phóng viên Thanh Phúc của báo

Phy nit, Dương Thụy chia sẽ "chưa lúc nào xem văn chương là điều gì đó cao siêu hay là thánh đường để đánh đồ độc giả mà nghĩ nó chỉ là cuộc sống diễn ra hàng ngày" [35] Vĩ vậy cách hành văn không miu mé đã trở thành nét phong cách đặc

“Nếu viết khác đi là đánh mắt bản thân, mắt đi phong

trưng của nhà văn và với chị

Trang 32

Dương Thuy còn có tham vọng đựa vào những điều mình đã tải nghiệm để chỉa sẻ với những người tr tuổi, bởi theo chỉ "Tiếp xúc với nhiều người trẻ, ôi thấy họ có chuyên môn giỏi nhưng yêu về kỹ năng sống, nhì đời hơiu ám, có nhiều búc xúc, băn khoăn không biết tô bảy công , cứ sợ mình đi không đúng hướng Tôi đã trải qua giai đoạn này nên muốn viết về những điều mình đã tri nghiệm để có thé

chia sẻ cùng mọi người May mắn là tác phẩm của tôi được bạn đọc đón nhận” [35],

"Nhiều người vỉ

văn trẻ hiện nay thường tập trung xây dựng nhân vật lả những,

người trẻ ti, có hoài bão, khát vọng, nỗi bin Khoản và cả sự hoang mang của những người mới bước chân vào thực tế đời sống Tuy nhiên, do vẫn sống còn han chế nên phần lớn tác phẩm của họ mới chỉ nêu vẫn đỀ của người trẻ mã chưa có được một dịnh hướng nào tong việ gii quyết những vẫn đề đó Còn trong tác phẩm của mình, Dương Thuy đã bây tỏ bản thân củng kinh nghiệm sống giảu có “một cách chân thành và hấp dẫn, như lời nhắn nhũ, hướng dẫn cho những người dang chip ching vào đời có những định hướng và niềm tin rong lựa chọn nga

cho mình

“Nhiều người cho rằng, phong cách viết văn của Dương Thụy còn thiểu sự chin chắn, ít chiều sâu, chưa mang tầm triết lý nhưng Dương Thụy lại có phần tự

ào về cái thiểu đồ của mình, Trả lời phòng vẫn báo "Tp th và gia đình”, chỉ đã tâm sự: "Tôi không thích dạy đời và nhân vật của ôi cũng không phát ngôn những, vấn đề đao to búa lớn Tôi tích để độc gi tự nhân ra những rết lý sống thông qua

hành động của nhân vật Tự mình nhận ra mình lúc nảo cũng có giá trị hơn là để

người ngồi cổ cơng bắt mình phải thấu hiểu những vẫn đề mình muốn làm ngơ” HH0] Suy nghĩ như vậy nên các tác phẩm truyện của Dương Thuy luôn có hai mặt

t giúp cho những người sâu sắc tự tìm thả

giá tí môi sig ra nid triết lý sống

xâu sa ừ những điều đơn giản, mặt khác chúng li giáp cho những người muốn hồn

nhiên có được những giờ phút giải tr lãnh mạnh

Nên văn bọc của chúng ta không thiếu những nhà văn đau khổ, quần quai

Trang 33

nhí L đơn giản và hóm hình như Dương Thuy Với quan niệm mộc mạc, chân thành và rất thực tế ề giá tị cña văn chương đối với con người, Dương Thụy đã

mang đến một lần gió mắt cho không khí văn chương đương đai Sự “nhầu nhĩ",

tn úa” của thời gian dường như không thễ lần ất được giọng văn sinh động, tươi

tôi sức sống trong tâm hồn Dương Thụy, Từ đồ, sự đơn gián, duyên dáng, nhân hậu, hồm hình đã trở thành ^hương hiệu” của dệng Dương Thụy, đã đưa chị từ một người đến với văn chương đầy tính bản năng trở thình một trong những nhà văn

thuộc hàng bese-scller của văn học Việt Nam đầu thể kỷ XI

CHƯƠNG2

CAM HUNG NGHE THUAT VA SY’ KHAM PHA

CON NGUOI TRONG VAN XUOI DUONG THYY

2.1 Cảm hứng nghệ thuật trong văn xuôi Dương Thụy

Trang 34

được coi như lớp nội dung đặc thù của tác phẩm văn học, là côi nguồn của những trăn trở, suy tư, những rùng động mãnh liệt trước hiện thực cuộc sống được người nghệ ĩ th hiện trong tác phẩm: “Chính vì cảm hứng nghệ thuật được khởi nguồn, khơi đậy tử trong tỉnh cảm của con người nên đối với mdi nha van, cảm hứng là nắc thang đầu tiên để họ khám

phá, nắm bắt hiện thực Mã hiện thực th li quá đa dạng và không phải hiện thục

nào cũng có thể khơi mở trong tâm hồn người nghệ sĩ những tỉnh cảm chân thành,

những khẩm phá mang chiều sâu tư tưởng Vĩ thể, mỗi nhà văn thường chọn một ving sing tie chuyên biệt mà mình am hiể, có nhiễu duyên nợ để ruyễn ti inh cảm và tư tưởng của mình đến độc giả Thể hệ nhà văn cùng thời với Dương Thuy đều tìm cho mình những nguồn cảm hứng riêng như thé Chẳng hạn, nhắc đến Nguyễn Ngọc Từ người ta thường nghĩ ngay đến tình yêu đối với quê hương Nam

Bồ, những trăn trở về số phận và đồi sống nh cảm của con người ơi đây với Đỗ Hoàng Diệu lạ là cảm hứng về thân phận và khát vọng mang tính bản năng của "người đàn bà rong xã hội hiện đại, với Phan Hồn Nhiên cảm hứng chủ đạo thường, là cuộc sống của giới trẻ hiện đại với những suy tơ, trăn trở về ỉnh yêu, công việc và cuộc sống; với Nguyễn Đình Tú, những vẫn đề của cuộc sống đương đại như sex, bạo lực, đồng tính cùng các tệ nạn xã hội là nguồn cảm hứng chính trong các sáng tác của anh Riêng với Dương Thụy, nhà văn có tâm bồn trẻ rung, lãng man thì bối cảnh, con người của những miỄn đất mà chỉ đã đi qua, đã rong mỗi, đã phẫn

đấu để được đặt chân chính là mạch nguồn khơi gợi cảm hứng dạt dio trong hén

văn của chỉ Dựa vào vốn sảng, sự quan sắt và khả năng tưởng tượng, Dương Thuy đã viết nên nhiều tác phẩm kế về những miễn đất rất xa Việt Nam với con người và êu lăng mạn nhưng chân thật và sống động Vi vậy, có thể khẳng định cảm

hing về cuộc sống của người Việt ở nước ngoài và cảm hững về những mỗi tình "vượt biên giới là những xu hướng chính trong các sáng tác của Dương Thụy

Trang 35

“Xét trong thể hệ những nhà văn cùng thời, có lẽ nhà văn nào lại gặp nhiều thành công và may mắn sống như Dương Thuy Ngay từ khi còn trẻ tuổi, nhà văn đã cố điều kiện được đi xa biên giới để khám phá con người và văn hóa, xã hội ở nhiều đất nước khác nhau Vì vậy, kh là thông mình kh Dương Thụy chon cho mình một Vũng sáng lác mang nhiều "yếu ngoại”- một lợi thế mã không phải nhả văn nào cũng có, từ đói

ih thành nên một phong cách đặc trưng, không trộn lẫn với ai Tuy

Đối cảnh, không gian và những mỗi quan hệ với người nước ngoài là xu hướng chính ong sáng tác của Dương Thuy nhưng tiêu điểm trung tâm của mỗi câu chuyện lạ gắn liễn với việc khám phá và thể hiện cuộc sống cùng quá tình vươn lên của người Việt rên hành trình hội nhập Vì thể xa lạ, hôa nhoáng mã vẫn mang phong ái, cốt cách con người Việt Nam

2.1.1 Cube sing cia du hoe sinh Việt Nam ở nước ngoài

Bin thân vốn là du học sinh nên Dương Thụy hiểu hơn aỉ hết cuộc sống của tinh viên Việt Nam nơi xứ người Trong các trang văn của chị, cuộc sống của họ hiện én nhiều mẫu sắc với sự đa dạng, thú vị nhưng cũng nhiễu vẫn để phức tạp khỉ

văn hóa Việt Nam *va chạm ” với các nền văn hóa khác,

“Bồ câu chung mai vim là một câu chuyên phác họa khá chân thật về đời sng của các sinh viên nơi ký túc xá ở Lisee (B) Một thể giới thu nbd của những con người không cùng màu da, không cũng quốc tịnh được mở ra trước mắt Tâm, cô tinh viên Việt Nam: “Tằng bai của tôi ó ắt cả mười sáu phòng với tổng công mười cquắc tích, bốn tôn giáo, ba mẫu da Giờ cao điểm, bếp ăn trộn lẫn nhiều mùi vi của thịt cữu sa mạc, gà nướng Châu Phi, và nước mắm Việt Nam)" [57r42] Trong thể

ngày ngày Tâm cảm nhận được cuộc sống sôi động của các bạn trẻ đến từ

nhiều quốc gia khác nhau Dường như đối với họ, cuộc sống không bao giờ tĩnh tại, "hay đứng yên "Buổi sing hàng lang đầy tiếng chân vội va Chigu về hành lang rộn

ra tiếng cười vô tư Khuya đến, khi hành lang bị tắt điện, ánh đỏ lờ mờ của chiếc

Trang 36

So với nhiều quốc gia, Việt Nam khá nhỏ bé, nhưng trong tâm hồn người dân Việt, nh yêu quê hương, ự hào đân tộc luôn lệ nghịch với phần trăm diện ch của đất nước trên bản đồ thể giới Tâm sẵn sàng nấu cho bạn bè ngoại quốc những “món ăn Việt, dạy họ ăn bằng đũa và mời họ cũng đón Tết cỗ truyền, Tính thần tr

ổn đân tộc được kếtính cao nhất ở Việt, một giảng viên đại học Việt Nam sang Bi

làm nghiên cứu sinh Là cơn người sống khép ki, thích hô khẩu hiệu, hầu như không giao du với i nhưng Việt không bao giỡ chấp nhận bắt c ai kỹ thị hay coi thưởng dân tộc của mình, Trong dịp TẾt Nguyên Đán, khi sinh viên các nước gặp Việt đều chúc “Năm mới Trung Quốc”, anh không những không vui mà còn tô rỡ g khẳng định “Phải gọi là năm mới âm lịch Thể giới ngoài Trung Quốc còn nhiễu nước đón tết này” [57.r 36) Trong quá tình học tp, các du học sinh đã trở thành cầu nối đưa văn hóa, tuy thống, lịch sử dân tộc Ta giới hiệu cũng bạn bê thể giới Đằng thời, họ cũng là mỉnh chứng khẳng định

thái độ không vừa lòng và lên ti

lồng yêu nước và tự hào dân tộc luôn thường rực rong tải lim mỗi người con Việt

Nam

Đã từ lâu, người ta thường quan niệm du bọc sinh ở các nước lớn đều là những người tài năng, được hưởng cuộc sống rat đáng mơ ước Tuy nhiên, đọc

nhiều truyện của Dương Thy, chúng ta mới có thể hình dung một cách rõ nết về những khó khãn, thấu thấn vẻ vật chất và tỉnh thẩn mà người Việt xa xứ phải đối dign, May trong truyện ngắn Hoa cầu vùng Bretagne mặc đủ được đi học ở nước ngoài, nhưng điều kiện vật chất cô được hưởng cũng không khác gì so với nhiều tinh viên nghèo ở trong nước Căn phòng trọ "bể tí như hộp điên”, "chiếc giường hep chimg tắm tắc, kẽ sát tường, một bản học, một chiếc ghế, một bồn rửa mãt” {6l 139] Suốt bao năm, cô ra súc phắn đầu để được đi Tây học, nhưng khi đạt

được rồi

Trang 37

Không chỉ có Mây, LỆ trong Cụo gió mùa xuân, một mình sang Paris học, "gây ngiy di v8 trong căn phòng nhỏ hẹp, khi mệt mồi, rã rời giữa tri đông lạnh giá, nỗi nh về gia đình lại cuộn lên da diết

nhà rồi bắm chặt gốt xuống via hề trơn trượt Chưa bao giờ Lệ thấy nhớ Việt Nam

Cô cổ gắng tư động viên mình sắp đến nhữ lúc này” [57,46] Vĩ trong truyện Một mũa tu ở Rennes, những ngày đầu bỡ "gỡ nơi xí người, cũng Không tránh khỏi cảm giá lẻ loi kh không có người thân bên cạnh, Dương Thụy miêu tả Vi đi lang thang vào một ngày chủ nhật ở thành phố Rennes “lanh King không chỉ thời tiết mà cả con người" [57.r 105], không gian im lăng, cũng những cơn gió lạnh đột ngột thi tối làm Vì nhiễm lạnh và cô đã tưởng tưởng ra cảnh: “người lao công ỉnh cờ phát hiện cô inh viên Việt Nam phòng 331 đã chết cũng trên giường từ bạo lâu nay Trời lạnh, cửa số mỡ toang nên xác không, bị phân hủy” [57.r.106] Sự tưởng tượng của cô sinh viên trẻ tuy có hơi cường điệu nhưng cũng phân ánh phần nào tình cảnh sinh viên Việt Nam lẫn đầu ra nước ngoài, hoàn toản phải đối mặt v

in trạng bị cô ập giữa một xã hội hiện đại nơi mà sự «quan tim, thấu hiểu trong cộng đồng đối khi bị thay thể bối lợi ích của riêng từng cá nhân

"Ngay đối với những trí thức đã tích lũy được rất nhiều vốn sống ở giảng đường đại học, cổ thời gian va cham trong các môi trường làm việc, tì việc đến một nước hoàn toàn xa la để học lên cao học hay làm nghiên cứu sinh cũng không h đơn giả Truyện dài Cung đường vàng nắng mang đến một cái nhì khá đầy đủ vé cuse sng vật chất và tỉnh thần của những con người như thể, Phương Vy cing những người Việt Nam như anh Hưng, anh Tùng, chị Nhân khỉ quyết tâm sang học thích nghĩ với rất nhiều cảnh huống, từ say xe buýt

tập ở Bi, ho phải đường di

Kịp nhảy xuống một trạm rồi gập người ộc sữa, ro rào Bên cạnh tôi một anh

Trang 38

Họ mua trữ sẵn từng chai sữa tắm, từng gói kẹo chocolat và cả những đồ dùng trong nhà bếp như xoong chảo ( ) ngây nào cũng lang thang hết siêu thị này đến siêu thị khác, ra tận ngoại 6, đến những siều- siêu thị mà bên đây gọi là hyper marche đỄ mua hàng sỉ giảm giá Đêm nào họ cũng ngồi gỉ chếp, dân những mảnh giấy nhỏ vào hàng hóa số tiền cần bín ở Việt Nam rồi

kiểm lời được cho một ngây đĩ chợ [59,tr 197-198]

tính toán

Mang danh tí thức, nhiễ lất học bồng của nhà nước, những tưởng họ chỉ có một nhiệm vụ, một quyển lợi là học tập Nhưng trách nhiệm người nhận được các s

và tình yêu với gia đình, với người thân đã khiến họ chấp nhận lựa chọn cuộc sống luôn phải không ngừng bon chen, tính toán, dù vẫn biết “Du học có học bồng cũng là một cách kiếm tiền lương thiện Mà cay đẳng lắm, sung sướng gì đầu”

“một cách khôi hi như Tùng *Xa vợ, xa con ( ) ăn uống khỗ sở, nhủ cầu đàn ông cũng bị tiệt tiêu, Nhiễu lúc nghĩ chết chắc sướng hơn” [59.199]

hay nói

'Ngay cả kh tận hướng niềm hạnh phúc nhỏ nhoi được ngắm tuyết rơi, những người tr thức cũng Không thôi thốn thức về gia đình: Phương Vì chanh fang Khi

nghĩ ba mẹ mình sẽ chẳng bao giờ dám có ý nghĩ được ngắm tận mắt những bông

tuyết trắng, anh Hưng nghẹn giọng mà thương người vợ tôi nghiệp vắt vã ở nhà, chỉ "Nhân hú thứ thương đứa con thơ vẫn dặn mẹ "chùng nào mẹ thấy tuyết mẹ nhớ Xúc một bất đầy gởi về cho con", Bằng cái nhì trên nhiều gốc độ và sự cảm nhân chân thành, Dương Thuy đã giáp người đọc hình dung một cách rõ nết v cuộc sống số vinh quang, cổ vắt và, nhọc nhìn, có cả những nỗi lòng thim kín của những du học sinh trên con đường họ tập nơi xứ người

Những khó khăn thiểu thốn về vật chất và ỉnh cảm của du học sinh Việt [Nam ở nước ngoài luôn hiện hữu cũng con đường phin diu của họ Nhưng nhiều Khí, nh hảo quang của cái “danh du học" đã che mở đĩ những điều luôn hiện hữu, ấy Thông qua cảm xúc, Ấn tượng và sự trấi nghiệm của bản thản, Dương Thụy đã Khéo léo lồng ghép, đan xen các chỉ it đc tả như những nét phác họa chân thực về

Trang 39

nhà văn đã giấp người đọc có cái nhìn khách quan, chân thực hơn vỀ cuộc sống cũng như quả trình học tập và nỗ lực thanh niên Việt Nam trong quá trình hội nhập với thể giới

2.11.2 Cube sing của người Việt định cự ở nước ngoài

“Trong xu thé hội nhập toàn cầu, ngày cảng có nhiều người Việt Nam sang

lên để có điề a

Xiện tấp xúc với những nền ồng thời có thể hỗ trợ cho

Tuy nhiên bên cạnh những điều tốt đẹp đó, họ còn phải đối

định cư và lim việc ở các nước phát

văn mình tiên hưởng thụ cuộc sống chất lượng cao,

"người thân ở nước nỉ

diễn với nhiễu vấn đề phát inh từ bắt đồng ngôn ngữ đến sự khác biệt về phong tu, tp quin giữa văn hóa Việt và văn hóa nước bản địa Đặc biệt, trong hoàn cảnh Ấy, họ còn phải gìn giữ những giá t truy thẳng, cội nguồn dân tộc trong tâm hồn thể hệ trẻ Vì thể, khai thác khía cạnh đời sống của những người Việt Nam định cư ớ

nước ngoài nữa là nguồn cảm hứng sóng tác đẳng thời cũng là như cầu để sẵn kết

những người con xa sứ với Tổ Quốc của Dương Thụy

“Truyện ngắn /fẻ của cổ bé mắt góc là cầu chuyện khá tha vi xỀ một gia định Việt sang định cự ở Pháp Nhân vật chính trong câu chuyện là Hồ, một cô nữ sinh

trung học, là người gi gì

tiếng mẹ để Bi rong khi cô bể sinh ra và lớn lên ở Pháp, chịu ảnh hưởng của nền

lệt mang quốc tịch Pháp nhưng hoàn toàn không hi giáo dục Pháp thì cha mẹ Hà lại hồn tồn khơng được chuẩn bị kiến thức về ngôn "ngữ và văn hóa của đất nước này nên trong suốt hơn 20 năm sang định cự xứ người: Ba nó không biết tiếng Pháp ngoài mẫy câu xã giao Mẹ nó có thể cm để ải iền nhưng khi coi tuyển hình thì chỉ đoán giả đoán non Lúc Hà còn nhỏ, mỗi lần cần làm giấy tờ ba mẹ nó phải chạy vay nhờ những bác Việt kiểu có học MẦY năm nay đến phiên Hà phải gip lại những người Việt sống

không hòa nhập được vào xã hội bên này [57,tr 96]

Trang 40

phải khô khăn trong quá tình hòa nhập đồng thời, họ cũng sẽ có khả năng truyền day tig mẹ để cho con cái Khi đó, tin trạng cha mẹ, con cái không thể ìm được tiếng nói chung dưới một mái nhà cũng sẽ không xây ra

'Nhữ vậy, vẫn đề Dương Thụy đặt ra không phải là sự bắt đồng ngôn ngữ hay

«quan diém sing git ci thành vin rong gia din, ma si sa hon, nh vin muốn đề sập đến thự tẾ hiện nay, cổ ắt nhiều gia định Việt Nam với mong muốn được đỗi

đời, được làm giàu nhanh chóng mà đi cư sing nước ngoài nhưng lại không có sự

chuin bị những điều kiện thiết yếu để có thể định cự ở môi trường mới Câu chuyện nhẹ nhàng, nh cảm với nhiều tỉnh tết thú vị trong những nhằm lẫn ngôn ngữ nhưng lại phơi bảy một phần hiện thực ít sắng sửa trong cuộc sống của người Việt ở khiến mỗi chúng ta phải đều phải đồng lại suy ngẫm về ách mhigm ca thế hệ những bậc làm cha, làm mẹ đỗ với việc ìn giữ gốc gác cho con cái khí

nước ngoài

quyết đnh sa sử lập nghệp

Rời Tổ Quốc đến những phương trời mới, cõ người muôn tiếp cận và hưởng thụ nền văn mình hiện đại, cố người mong muỗn đổi đời thoát khỏi cảnh sống

nghèo khó, lại có người là do sự xô đây của số phận Kê về những đứa trẻ mỏ côi

Vigt Nam được các gia định ngoại quốc nhận về nuôi, tuyện ngắn Những đứu com đồng Melong mang đến cho chúng ta những cảm nhận chân thật về số phân những dứa tẻ sốm phải xa lia Tổ Quốc Từ cô nhỉ viện nghèo nàn của miễn sông nước ‘Nam Bộ, Thomas, Malenie, Tini được đưa đến xã hội hiện đại Trong khi Maleni, Tini lớn lên từng ngày, thoát xác và hạnh phúc với cuộc sống đầy đủ ở Châu Âu thì “Thomas vẫn không dứt được với những ký ức đau buồn của ổi thơ nơi chôn rau

rốn Trong sâu thẳm côi lòng chẳng tái cái lên "Sâm)" cũng những hoài niệm về

gia định một thịt bên bến sông nghèo vẫn luôn thưởng trực Tâm hain Thomas phi

cùng lúc sống với hai chiểu thởi gian: một chiều hiện tại luôn cổ gắng hòa nhập để

lâm người mẹ Pháp vui lòng, một chiều quá khứ luôn nhớ về bà ngoại cũng các anh

Ngày đăng: 31/08/2022, 17:16

TÀI LIỆU CÙNG NGƯỜI DÙNG

  • Đang cập nhật ...

TÀI LIỆU LIÊN QUAN