Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu các biện pháp quản lý quá trình dạy học tại Học viện Y Dược học cổ truyền Việt Nam nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy trong bối cảnh hiện nay Những giải pháp này sẽ góp phần cải thiện hiệu quả giáo dục và đáp ứng nhu cầu phát triển của ngành y dược.
Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
Biện pháp quản lý quá trình dạy học tại học viện Y Dƣợc học cổ truyền Việt Nam trong giai đoạn hiện nay
Hoạt động quản lý quá trình dạy học hệ đại học tại Học viện Y Dƣợc học cổ truyền Việt Nam.
Giả thuyết khoa học
Hiện nay, Học viện Y Dược học cổ truyền Việt Nam đã dần hoàn thiện công tác quản lý quá trình dạy học hệ đại học, nâng cao chất lượng giảng dạy cho sinh viên Việc sắp xếp giảng đường, lịch học và quản lý giờ lên lớp ngày càng chuyên nghiệp và ổn định Cơ sở vật chất của trường cũng được củng cố để phục vụ tốt hơn cho việc dạy học Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại một số vấn đề trong quản lý do đội ngũ giảng viên chưa đủ mạnh về chuyên môn và nghiệp vụ sư phạm Do đó, nghiên cứu này nhằm đề xuất các biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng học tập của sinh viên, giúp họ đáp ứng yêu cầu chăm sóc sức khỏe cho cộng đồng sau khi ra trường.
Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1 Nghiên cứu một số lý luận về quản lý quá trình dạy học hệ đại học
5.2 Khảo sát thực tế và phân tích, đánh giá việc quản lý quá trình dạy học đại học tại học viện Y Dược học cổ truyền Việt Nam
5.3 Đề xuất một số biện pháp quản lý để nâng cao chất lượng dạy học tại học viện Y Dược học cổ truyền Việt Nam.
Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu tập trung vào các biện pháp quản lý quá trình dạy học tại Học viện Y Dược học cổ truyền Việt Nam, nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy trong hệ đại học.
Đề tài nghiên cứu được thực hiện tại Học viện Y Dược học cổ truyền Việt Nam và một số bệnh viện ở Hà Nội, nơi có sinh viên của Học viện thực tập.
Đề tài nghiên cứu các biện pháp quản lý quá trình dạy học tại Học viện Y Dược học cổ truyền Việt Nam trong giai đoạn 2005 – 2009, đồng thời đề xuất các giải pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng dạy học tại học viện trong giai đoạn 2010 – 2015.
Câu hỏi nghiên cứu
- Biện pháp quản lý quá trình dạy học hệ đại học tại học viện Y Dƣợc học cổ truyền Việt Nam hiện nay nhƣ thế nào?
- Những biện pháp quản lý nào để nâng cao chất lƣợng dạy học hệ đại học tại Học viện?
Phương pháp chứng minh luận điểm
8.1 Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Nghiên cứu và phân tích các văn kiện, nghị quyết của Đảng cùng với các văn bản quy định của Nhà nước và ngành Giáo dục và Đào tạo là cần thiết Việc tổng hợp tài liệu lý luận về quản lý giáo dục và các văn bản hiện hành liên quan đến quản lý dạy học đại học sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện cho đề tài nghiên cứu.
Để thu thập thông tin về thực trạng quản lý hoạt động dạy học tại Học viện, chúng tôi đã áp dụng các phương pháp điều tra như phiếu hỏi và phỏng vấn giáo viên, cán bộ quản lý, và sinh viên.
- Phương pháp quan sát : Tiến hành quan sát hoạt động dạy học của GV và SV
Phương pháp chuyên gia bao gồm việc trao đổi và phỏng vấn sâu với các cán bộ quản lý Học viện, bệnh viện, tổ bộ môn chuyên môn, giáo viên, sinh viên, cùng với các chuyên gia có kinh nghiệm trong quản lý giáo dục.
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm quản lý giáo dục
Phân tích xử lý số liệu là quá trình sử dụng các phương pháp thống kê để đánh giá và xử lý thông tin thu thập từ khảo sát về thực trạng quản lý hoạt động dạy học Việc áp dụng các kỹ thuật thống kê giúp rút ra những kết luận chính xác và khách quan, từ đó hỗ trợ cải thiện chất lượng giảng dạy và quản lý giáo dục.
Dự kiến cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị và tài liệu tham khảo, luận văn được chia làm 3 chương :
Chương I : CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ DẠY HỌC Ở CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC
Chương II : THỰC TRẠNG QUẢN LÝ QUÁ TRÌNH DẠY HỌC
HIỆN TẠI Ở HỌC VIỆN Y DƢỢC HỌC CỔ TRUYỀN VIỆT NAM
Chương III : ĐỀ XUẤT BIỆN PHÁP QUẢN LÝ ĐỂ NÂNG CAO
CHẤT LƢỢNG DẠY HỌC TẠI HỌC VIỆN Y DƢỢC HỌC CỔ TRUYỀN VIỆT NAM
Kết luận và khuyến nghị
Danh mục tài liệu tham khảo
Chương I : CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ DẠY HỌC Ở CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC
1.1 Tổng quan vấn đề nghiên cứu
Giáo dục đại học bị tác động mạnh mẽ bởi các yếu tố chính trị, kinh tế và văn hóa của từng quốc gia Mặc dù có sự đa dạng, không có hệ thống đại học nào hoàn toàn giống nhau giữa các nước Hầu hết các hệ thống giáo dục bậc cao hiện nay được phát triển dựa trên các mô hình giáo dục đại học của những quốc gia tiên tiến trên thế giới.
1.1.1 Mô hình quản lý giáo dục đại học ở một số Quốc gia trên thế giới
Mô hình quản lý giáo dục đại học ở Hoa Kỳ đặc trưng bởi nguyên tắc tự trị cao của các trường đại học Hiến pháp Mỹ xác định rằng trách nhiệm quản lý giáo dục thuộc về từng bang, không phải Chính phủ liên bang Chính quyền bang chỉ can thiệp một phần thông qua việc đầu tư kinh phí và cử đại diện tham gia Hội đồng quản trị các trường công Các trường đại học công có quyền tự quyết gần như toàn bộ, bao gồm việc tuyển dụng và sa thải giáo viên, nhân viên Đặc biệt, các trường tư nhân, chiếm gần một nửa trong số 3.500 trường đại học và cao đẳng, có quyền tự trị còn lớn hơn nhiều.
Nguyên tắc tự trị trong quản lý giáo dục đại học tại Hoa Kỳ thúc đẩy sự cạnh tranh giữa các trường, từ đó tạo ra một nền giáo dục bậc cao gắn bó chặt chẽ với cộng đồng và đáp ứng nhu cầu thị trường lao động Sự cạnh tranh này khuyến khích các trường không ngừng hiện đại hóa cơ sở vật chất, thu hút giảng viên chất lượng và nâng cao chất lượng đào tạo Ngoài đội ngũ giảng viên cơ hữu, nhiều chuyên gia từ lĩnh vực thực tế cũng tham gia giảng dạy, đồng thời các phòng thí nghiệm và trung tâm nghiên cứu của trường đại học góp phần vào nghiên cứu khoa học Trong khi đó, mô hình quản lý giáo dục đại học ở Nga dựa trên nguyên tắc tập trung hóa và thống nhất chính trị, với sự phụ thuộc vào nguồn kinh phí nhà nước Mặc dù mô hình này cho phép quản lý chặt chẽ và tạo ra nền giáo dục đại học phổ cập, nhưng lại thiếu tính linh hoạt và khả năng thích ứng với sự biến đổi của môi trường kinh tế-xã hội.
Mô hình quản lý giáo dục đại học Đức, được sáng lập bởi Uyn-hem Vôn Hăm-bôn vào thế kỷ XIX, nhằm mục đích phát triển các trung tâm nghiên cứu hiện đại, góp phần mở rộng biên giới của tri thức.
Mô hình giáo dục đại học này nhấn mạnh sự độc lập và quyền tự quyết của các trường, không chịu sự can thiệp từ chính trị hay quyền lực nhà nước Các trường đại học có quyền tự do nghiên cứu mà không bị ảnh hưởng từ chính quyền, trong khi chính phủ chỉ quản lý một phần thông qua cấp phát tài chính và Hội đồng đại học Ngoài ra, các trường đại học ở Đức hoàn toàn tự chủ trong việc tuyển dụng, trả lương và quản lý nhân sự.
Mô hình quản lý giáo dục đại học ở Anh được coi là một tấm gương sáng về sự tự trị trong hệ thống giáo dục bậc cao, với nhà nước chỉ can thiệp thông qua việc cấp phát tài chính Các trường đại học có quyền sử dụng kinh phí mà không bị kiểm tra từ phía nhà nước Sinh viên phải sống trong ký túc xá, tạo thành một cộng đồng học tập dưới sự quản lý của trường Tuy nhiên, chi phí học tập trung bình lên tới 15.000 USD mỗi năm là một rào cản lớn, khiến giáo dục đại học ở Anh chủ yếu chỉ dành cho những gia đình có khả năng tài chính tốt, dẫn đến việc tầng lớp giàu có trong và ngoài nước được ưu tiên hơn trong việc tiếp cận giáo dục.
Mô hình quản lý giáo dục đại học ở Pháp, được khởi xướng bởi Na-pô-lê-ông, là một trong những ví dụ sớm nhất về việc Nhà nước sử dụng đại học để hiện đại hóa xã hội Các trường đại học tại Pháp có quyền tự chủ trong việc xây dựng chương trình, nội dung giảng dạy và nghiên cứu khoa học Sau cuộc cải cách giáo dục năm 1968, quyền tự trị của các trường đại học được mở rộng, bao gồm cả lĩnh vực tài chính và nhân sự Mô hình giáo dục đại học Pháp hình thành trong cơ chế thị trường, khuyến khích sự cạnh tranh về nhân lực và chất lượng giữa các trường.
Giáo dục đại học tại Pháp được phân thành hai hệ thống chính: đào tạo tổng quát và đào tạo nghề nghiệp Hai hệ này có sự liên kết chặt chẽ, cho phép sinh viên dễ dàng chuyển đổi giữa chúng.
1.1.2 Quản lý giáo dục Đại học ở Việt Nam
Kể từ khi đạt được độc lập, Đảng và Nhà nước luôn đặt giáo dục và đào tạo lên hàng đầu, coi đây là ưu tiên hàng đầu trong việc phát triển đất nước.
Chính sách phát triển nguồn nhân lực tri thức là ưu tiên hàng đầu nhằm thúc đẩy chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước Để thành công trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, việc nâng cao chất lượng đào tạo là vấn đề sống còn Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX đã khẳng định hướng đi rõ ràng với mục tiêu phát triển và nâng cao chất lượng đào tạo đại học, đồng thời cải cách toàn diện giáo dục thông qua đổi mới nội dung, phương pháp giảng dạy và quản lý giáo dục, hướng tới chuẩn hóa và hiện đại hóa hệ thống giáo dục.
Trong lĩnh vực quản lý giáo dục, nhiều nghiên cứu đã được thực hiện nhằm cải thiện chất lượng giáo dục thông qua các biện pháp quản lý hoạt động dạy học, như các công trình của Nguyễn Cảnh Toàn và Lê Đức Ngọc Bên cạnh đó, cũng có một số luận văn thạc sĩ tập trung vào việc quản lý hoạt động dạy học của học viên tại các cơ sở đào tạo khác nhau.
Hoạt động dạy học là yếu tố then chốt quyết định thành công của quá trình giáo dục, trong đó quản lý dạy học đóng vai trò quan trọng Mặc dù đã có nhiều nghiên cứu về quản lý hoạt động dạy học, nhưng đây vẫn là một quá trình phức tạp, chịu ảnh hưởng bởi thời gian, môi trường và đặc thù của từng ngành, từng trường Để quản lý hiệu quả, mỗi trường cần thực hiện ít nhất một nghiên cứu khoa học về quản lý phù hợp với đặc điểm riêng của mình, đồng thời thường xuyên điều chỉnh nghiên cứu đó để đáp ứng với từng giai đoạn phát triển của trường và xã hội.
Học viện Y Dược học cổ truyền Việt Nam, được thành lập cách đây 4 năm, là trường đại học duy nhất tại Việt Nam chuyên đào tạo về y học cổ truyền Mặc dù còn non trẻ trong lĩnh vực đào tạo và quản lý, việc nghiên cứu “Biện pháp quản lý quá trình dạy học hệ đại học tại Học viện Y Dược học cổ truyền Việt Nam” nhằm mục đích chỉ ra các vấn đề quản lý hiện tại trong quá trình dạy học và đề xuất những biện pháp nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy tại Học viện.
1.2 Những khái niệm cơ bản của đề tài
Quản lý là một hoạt động phổ biến không thể thiếu đƣợc trong mọi lĩnh vực, ở mọi cấp độ và có tác động liên quan đến con người
Từ khi con người hình thành nhóm, việc phối hợp nỗ lực cá nhân để duy trì sự sống đã trở nên cần thiết Khi xã hội phát triển, nhu cầu phối hợp hoạt động càng gia tăng, không chỉ trong các tổ chức lớn như nền kinh tế quốc dân hay doanh nghiệp, mà còn trong các tập thể nhỏ như tổ chuyên môn hay tổ sản xuất Mọi tập thể lao động đều có hai phân hệ: người quản lý và đối tượng được quản lý K.Marx đã chỉ ra rằng, để điều hòa hoạt động cá nhân và thực hiện chức năng chung trong một cơ chế sản xuất, cần có sự chỉ đạo Cũng như một dàn nhạc cần nhạc trưởng để chỉ huy, các hoạt động lao động cũng cần được quản lý để đạt hiệu quả cao nhất.
K.Marx đã nhận diện bản chất của quản lý như một hoạt động lao động nhằm điều khiển lao động, đóng vai trò thiết yếu trong sự phát triển của xã hội Quản lý hiện diện trong mọi lĩnh vực, mọi cấp độ và liên quan đến tất cả mọi người Đây là một hoạt động xã hội phát sinh từ tính chất cộng đồng, dựa trên sự phân công và hợp tác để đạt được mục tiêu chung.